Podstawy prawne: Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej/art.48 ust.1,art.53 ust.3,art.70 ust.1,art.72 ust.1/ Konwencja Praw Dziecka atr.18,1-3 Ustawa o Systemie Oświaty Art.1 ust. 1,2,4,5,11,15 Art. 5 ust.7 pkt.4 Art.22 ust.2 pkt.4 Art.33 ust.1,3 Karta Nauczyciela art.6 Rozporządzenie MEN z dnia 15.01.2001 Motto programu: Wychowywać to nie znaczy kształcić tylko rozum, lecz kształtować harmonijnie całego człowieka, a więc także jego serce i charakter. Wychowywać, to znaczy również- z pokolenia na pokolenie przekazywać wartości, które nadają życiu sens i wypełniają je treścią. Przekazuje się je nie tylko słowami, lecz przede wszystkim przykładem własnego życia. Wychowanie jest wspólnym zadaniem rodziców, szkoły, uniwersytetów, prasy, radia, telewizji i opinii publicznej. Wychowywanie jest bardzo odpowiedzialnym zadaniem. Phil Bosmans Program wychowawczy: 1. Misja szkoły. 2. Ideał absolwenta. 3. Priorytety wychowawcze. 4. Cele wychowania. 5. Metody pracy. 6. Forma pracy. 7. Sposób ewaluacji. 8. Treści wychowawcze wraz z określeniem sposobów realizacji. 9. Zadania wychowawcy klasy. 10. Zadania szkoły jako środowiska wychowawczego 11. Zadania wszystkich nauczycieli. 12. Obszary życia szkoły wspierające realizację celów wychowawczych. 13. Rola i zadania rodziców. 14. Współpraca rodziców i szkoły w zakresie działalności wychowawczej 1
15. Rola i zadania psychologa 16. Zwyczaje i obyczaje szkoły. 1. Misja szkoły: Zespół Szkół to szkoła: wolna od przemocy, uzależnień i nietolerancji; budująca ścisłe więzi między nauczycielami, rodzicami i wychowankami; dbająca o wszechstronny rozwój intelektualny i emocjonalny uczniów; rzetelnie przekazująca wiedzę; kształtująca umiejętności zawodowe i postawy potrzebne do podejmowania dalszego kształcenia, pracy zawodowej i odpowiedzialnego funkcjonowania w rodzinie i społeczeństwie. 2. Ideał absolwenta: przygotowany do wykonywania wyuczonego zawodu; dążący do podnoszenia kwalifikacji; posiadający umiejętności wyszukiwania potrzebnych informacji i wykorzystywania najnowszych zdobyczy techniki; umiejący znaleźć się na rynku pracy; dojrzały w podejmowaniu decyzji; wolny od uzależnień, tolerancyjny, empatyczny i asertywny. przygotowany do odbioru sztuki oraz do czynnego uczestnictwa w życiu społecznym sporcie i rekreacji; świadomy swojej roli w państwie, społeczeństwie i rodzinie. 3. Priorytety wychowawcze: 1) Wszechstronny rozwój osobowości ucznia. 2) Wrażliwość na dobro, piękno, uczciwość, cierpienie innych. 3) Przyjazna atmosfera w szkole- sprzyjająca nauce i wychowaniu. 4) Integracja działań dydaktycznych i wychowawczych szkoły ze środowiskiem rodzinnym ucznia. 2
4. Cele: 1) Kształtowanie umiejętności zawodowych. 2) Przygotowanie uczniów do dalszego kształcenia się. 3) Upowszechnienie przedsiębiorczości i przygotowanie absolwentów do wejścia na rynek pracy. 4) Motywowanie uczniów do systematycznej pracy, poszerzania wiedzy z różnych dziedzin nauki. 5) Kształtowanie nawyków aktywnego spędzania czasu wolnego. 6) Dbałość o estetykę i czystość szkoły. 7) Wykształcanie postawy proekologicznej. 8) Wpajanie patriotyzmu do ojczyzny i regionu. 9) Wspieranie rodziców w procesie wychowania. 10) Budowanie więzi międzyludzkich. 5. Metody pracy: 1) Godziny do dyspozycji wychowawcy. 2) Zajęcia praktyczne. 3) Akademie, apele, audycje radiowe. 4) Pogadanki, prelekcje. 5) Udział w lekcjach umuzykalniających, seansach filmowych, spektaklach teatralnych. 6) Wycieczki i rajdy. 7) Turnieje sportowe, potyczki klasowe. 8) Konkursy przedmiotowe. 9) Zajęcia z psychologiem Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej. 6. Formy pracy: 1) Praca w zespołach zadaniowych. 2) Praca w grupach. 3) Praca indywidualna. 7. Sposoby ewaluacji: 1) Ankiety dla nauczycieli, uczniów i ich rodziców; 2) Wywiad środowiskowy; 3) Obserwacja uczestnicząca; 4) Analiza dokumentacji; 5) Obserwacja dokonań uczniów; 6) Sondaż wśród uczniów; 7) Rozmowy z nauczycielami. 3
8. Treści wychowawcze wraz z określeniem sposobów realizacji Obszary tematyczne działań wychowawczych Edukacja prozdrowotna Edukacja medialna i czytelnicza Edukacja ekologiczna Treści zasady higieny osobistej i racjonalnego odżywiania przemiany w okresie dojrzewania zagrożenia wieku młodości ( alkohol, papierosy, narkotyki, sekty) zdrowie i kulturalne formy spędzania wolnego czasu oraz rekreacji poznanie i opanowanie własnych emocji rozpoznawanie własnych mocnych i słabych stron radzenie sobie ze stresem, własną złością i agresją zasady higienicznej organizacji nauki i wolnego czasu radzenie sobie w trudnych sytuacjach życiowych rodzaje środków masowego przekazu rola masmediów życiu współczesnego człowieka różnorodność źródeł informacji i sposoby korzystania z nich reklama i jej wpływ na człowieka krytyczna analiza treści przekazywanych przez masmedia wpływ człowieka na środowisko naturalne źródła zagrożeń sposoby ochrony znaczenie segregacji i wtórnego wykorzystania odpadów rośliny i zwierzęta chronione w kraju i najbliższej okolicy degradacja środowiska i jej wpływ na zdrowie człowieka obszary chronione w kraju i najbliższej okolicy zasady zachowania na obszarach chronionych Sposoby realizacji prelekcje i pogadanki filmy edukacyjne dyskusje gazetki i plakaty ankiety spektakle edukacyjne lekcje biblioteczne pogadanki dyskusje prezentacje koła zainteresowań gazetki plakaty wycieczki edukacyjne oraz rekreacyjnoturystyczne konkursy szkolne i pozaszkolne akcje ekologiczne (Sprzątanie Świata, Dzień Ziemi) 4
Obszary tematyczne działań wychowawczych Edukacja regionalna dziedzictwo kulturowe w regionie Wychowanie do życia w rodzinie Wychowanie patriotyczne i obywatelskie Treści historia regionu ogólna charakterystyka geograficzna i kulturalna regionu (miejscowe podania, przysłowia, folklor, gwara) lokalne i regionalne tradycje, obyczaje, święta sylwetki osób zasłużonych dla środowiska lokalnego rola i wartość rodziny w życiu współczesnego człowieka znaczenie świąt, tradycji, wpółnago spędzania czasu i ich wpływ na więzi rodzinne wzorce rodzicielskie, rola ojca i matki rodzinie przyczyny i rodzaje konfliktów w rodzinie oraz próby radzenie sobie z nimi on i ona - tacy sami, czy zupełnie różni? zmiany psychiczne i fizyczne oraz higiena okresu dojrzewania istota i rola koleżeństwa, przyjaźni i miłości w życiu młodego człowieka godło i hymn narodowy pieśni patriotyczne i utwory literackie o treści historyczno-patriotycznej lokalne miejsca pamięci narodowej prawa i obowiązki obywatelskie sylwetki wielkich zasłużonych Polaków Sposoby realizacji filmy edukacyjne małe formy teatralne wystawy prelekcje koła zainteresowań wycieczki przedmiotowe i tematyczne spotkania z twórcami z naszego regionu udział w imprezach kulturalnych wystawy gazetki gromadzenie materiałów dotyczących dorobku kulturalnego naszego regionu pogadanki prelekcje dyskusje filmy edukacyjne wigilie klasowe spotkania z psychologiem, pedagogiem apele okolicznościowe uroczystości szkolne akademie szkolne gazetki wystawy prelekcje konkursy Powyższe zadania realizują wychowawcy wspólnie z nauczycielami poszczególnych przedmiotów, pedagogiem bądź psychologiem z Poradni Psychologiczni - Pedagogicznej, pracownikami biblioteki, a także z przedstawicielami instytucji współpracujących ze szkołą na zajęciach dydaktycznych. 5
9. Zadania wychowawcy klasy: 1) Oddziałem opiekuje się nauczyciel wychowawca. 2) Dla zapewnienia ciągłości i skuteczności pracy wychowawczej wskazane jest, aby nauczyciel-wychowawca opiekował się danym odziałem w ciągu całego etapu edukacyjnego. 3) Nauczyciel-wychowawca: Otacza indywidualną opieką każdego ucznia w powierzonym mu oddziale; Planuje i organizuje wspólnie z uczniami i rodzicami uroczystości szkolne, klasowe i formy pracy zespołu klasowego; Współdziała z nauczycielami uczącymi w jego oddziale, uzgadniając i koordynując ich działania wychowawcze; Utrzymuje kontakt z rodzicami uczniów sprawach dotyczących życia klasy i szkoły, informuje o postępach w nauce, frekwencji i zachowaniu ich dzieci; Współpracuje z przedstawicielami instytucji współpracujących ze szkołą, w tym poradnią psychologiczno - pedagogiczną, rzecznikiem praw ucznia oraz innymi specjalistami świadczącymi kwalifikowaną pomoc w rozpoznawaniu trudności, potrzeb uczniów i organizowaniu im pomocy. 10. Zadania szkoły jako środowiska wychowawczego Zgodnie z zaleceniami zawartymi w Podstawie programowej kształcenia ogólnego dla szkół ponadgimnazjalnych szkoła w swojej pracy wychowawczej wspiera wychowawcze obowiązki rodziców. W zakresie pracy wychowawczej celem głównym szkół ponadgimnazjalnych jest - zgodnie z założeniami zreformowanej szkoły- wytworzenie w świadomości uczniów zintegrowanego systemu wiedzy, umiejętności i postaw. Zadania szczegółowe szkoły jako środowiska wychowawczego to: -wspieranie prawidłowego rozwoju biologicznego, intelektualnego, emocjonalnego, społecznego i moralnego uczniów, -rozwijanie samorządności poznawczej uczniów, -pomaganie uczniom w osiąganiu celów życiowych wartości ważnych dla odnalezienia własnego miejsca w świecie, -rozwijanie umiejętności współdziałania, empatii, wzmacnianie postawy szacunku do siebie i szacunku dla innych, -tworzenie w szkole klimatu wspólnoty nauczycieli i uczniów związanych z realizacją tych samych celów. Praca wychowawcza nauczycieli polega na tworzeniu w szkole środowiska sprzyjającego wszechstronnemu rozwojowi uczniów. W klasach licealnych o profilu policyjnym rozwijanie świadomości w kierunku służby społeczeństwu i państwu. 11. Zadania wszystkich nauczycieli: 1) Nauczyciel prowadzi prace dydaktyczno-wychowawczą i opiekuńczą oraz jest odpowiedzialny za jakość i wyniki tej pracy oraz bezpieczeństwo powierzonych jego opiece uczniów. W szczególności nauczyciel: 6
Odpowiada za życie, zdrowie i bezpieczeństwo uczniów; Zapewnia prawidłowy przebieg procesu dydaktycznego; Realizuje program kształcenia, wychowania i opieki w powierzonych przedmiotach, klasach, oddziałach, grupach uczniów, osiągając w stopniu optymalnym cele Zespołu ustalone w programach i planach pracy Zespołu; Dba o pomoce dydaktyczne i sprzęt Zespołu; Wspiera rozwój psychofizyczne uczniów, ich zdolności oraz zainteresowania; Bezstronnie, obiektywnie i sprawiedliwie ocenia i traktuje wszystkich uczniów; Decyduje o ocenie bieżącej, śródrocznej i końcoworocznej postępów edukacyjnych swoich uczniów zgodnie z zasadami określonymi w Wewnątrzszkolnym Systemie Oceniania; Ma prawo wpływu na ocenę zachowania swoich uczniów; Informuje rodziców ucznia (prawnych opiekunów), wychowawcę klasy, Dyrektora Zespołu i Radę Pedagogiczną o wynikach dydaktycznych wychowawczych swoich uczniów; Przygotowuje uczniów do aktywnego udziału w życiu społecznym; Udziela pomocy w przezwyciężaniu niepowodzeń szkolnych w oparciu o rozpoznanie potrzeb uczniów Dąży w pełni do rozwoju osobowości ucznia i własnej; Wnioskuje w sprawie nagród, wyróżnień i kar swoich uczniów; Decyduje w sprawach doboru metod, form organizacyjnych, podręczników środków dydaktycznych w nauczaniu swojego przedmiotu lub zajęć edukacyjnych. 12. Obszary życia szkoły wspierające realizację celów wychowawczych: 1) Obszary życia szkoły wspierające realizację celów wychowawczych ujęte zostały w regulaminach i planach pracy: Samorządu Uczniowskiego Rady Pedagogicznej Rady Rodziców Biblioteki Szkolnej Rzecznika Praw Ucznia; Kół zainteresowań. 13. Rola i zadania rodziców: 1) Rodzice mają obowiązek uczestniczyć w zebraniach klasowych organizowanych przez wychowawcę, a także organizowanych przez szkołę prelekcjach poświęconych różnorodnym zagadnieniom wychowawczym. 2) Rodzice utrzymują kontakt z wychowawcą w sprawach dotyczących frekwencji, zachowania i postępów w nauce ich dziecka. 3) Rodzice powinni na bieżąco zgłaszać dostrzeżone przejawy negatywnych destrukcyjnych zachowań uczniów w szkole, także zgłaszać wszelkie problemy 7
wychowawcze i dydaktyczne. Powyższe uwagi i obserwacje powinny być kierowane w szczególności do wychowawcy, a także dyrekcji szkoły czy też, jeżeli wymaga tego sytuacja, do poradni psychologiczno-pedagogicznej. 4) Rodzice powinni angażować się w życie klasy i szkoły uczestnicząc w różnego rodzaju imprezach i uroczystościach. 5) Przy załatwianiu wszelkich spraw formalnych rodzice są zobowiązani do zachowania drogi służbowej z godnie z ustaleniami zawartymi w Statucie Szkoły. 6) Rodzice maja obowiązek dbania o odpowiedni strój i wygląd dziecka. 7) Rodzice ponoszą finansowa odpowiedzialność za zniszczenia i kradzieże dokonane przez ich dziecko na terenie szkoły. 8) Rodzice maja prawo współuczestniczenia w procesie tworzenia Szkolnego Programu Wychowawczego i Szkolnego Programu Profilaktycznego, zgłaszania własnych propozycji i wniosków, wniosków także wszelkich uwag i zażaleń dotyczących funkcjonowania szkoły. 14. Współpraca rodziców i szkoły w zakresie działalności wychowawczej Sposoby współdziałania nauczycieli i rodziców zawarte są w Statutach szkoły. Współpraca ta opiera się na: 1. Znajomości i akceptacji przez rodziców Programu Wychowawczego. 2. Możliwości wyrażania opinii na temat programu, przedstawiania wniosków i uwag odnoszących się do pracy wychowawczej. 3. Współpracy z nauczycielami i wychowawcami w realizacji zadań wychowawczych szkoły. 4. Wspieraniu przez szkołę wychowawczych wysiłków rodziców poprzez proces pedagogizacji, profilaktyki trudności wychowawczych. 5. Uzgadnianiu systemów reagowania na łamanie przez uczniów dyscypliny, nieprzestrzeganie regulaminów szkolnych. 6. Współdziałaniu w zakresie zapobiegania narkomanii, alkoholizmowi, przestępczości nieletnich. 7. Ułatwianiu rodzicom kontaktów z placówkami i instytucjami terapeutycznymi, psychologiczno pedagogicznymi itp. 8. Organizowaniu przez szkołę pomocy finansowej i materialnej uczniom. 9. Umożliwieniu rodzicom kontaktu ze szkołą: poprzez, zebrania, dzień otwarty, targi edukacyjne, kontakty indywidualne z nauczycielami i wychowawcami. 10. Włączaniu rodziców do opieki nad dziećmi podczas wycieczek, dyskotek itp. 11. Zgłaszaniu i podejmowaniu przez rodziców inicjatyw w zakresie organizacji świąt, uroczystości, imprez szkolnych i klasowych. 12. Ustalaniu zakresu i form pomocy finansowej rodziców dla szkoły. 13. Współdziałaniu w zakresie kształtowania pozytywnego wizerunku szkoły w środowisku. 14. Współpracy w budowaniu dobrego klimatu społecznego w szkole. 15. Rola i zadania psychologa Szkoła umożliwia korzystanie z fachowej porady psychologicznej o charakterze konsultacyjnym lub terapeutycznym. Obecność psychologa czyni szkołę partnerską, nastawioną na pomoc w indywidualnych problemach ucznia i jego rodziców. 8
Celem działań jest: 1. zwiększenie wewnętrznej integracji i autonomii ucznia lub grupy, 2. rozwiązywanie osobistych konfliktów emocjonalnych, 3. poszerzenie świadomości siebie, 4. poszukiwanie własnej autentyczności, 5. nabywanie umiejętności otwartej i bezpośredniej komunikacji z ludźmi, 6. budowanie pozytywnego obrazu samego siebie, 7. poznawanie i wypracowanie własnego wzorca reakcji na stres, 8. interwencja w sytuacjach trudnych i kryzysowych. 16. Zwyczaje i obyczaje szkoły. Szkoła pielęgnuje tradycje wewnątrzszkolnie oraz dziedzictwo kulturowe regionu i kraju poprzez organizowanie różnorodnych uroczystości i akademii, przygotowanie okolicznościowych gazetek, udział w konkursach wiedzy i konkursach artystycznych. W działaniach tych aktywny udział biorą uczniowie wspomagani przez nauczycieli, wychowawców i rodziców. Uroczystości, imprezy i inne wydarzenia szkolne: Uroczysta inauguracja i zakończenie roku szkolnego Ślubowanie uczniów klas pierwszych Dzień Edukacji Narodowej Święto Odzyskania Niepodległości Spotkania wigilijne Studniówka Walentynki Rocznica uchwalenia Konstytucji 3 maja Imprezy kulturalne wyjścia do kina, na wystawy, wyjazdy do teatru, muzeum, Imprezy turystyczne wycieczki, obozy, rajdy. Imprezy sportowe zawody, turnieje, mityngi. Spotkania z rodzicami- listy gratulacyjne dla rodziców najlepszych uczniów. 9
10