PROGRAM WYCHOWAWCZY GIMNAZJUM W KAMIEŃCU Naczelny cel: Wychowanie młodego człowieka wykazującego się twórczą postawą, umiejętnością komunikowania się na drodze do rozpoznawania wartości moralnych, dokonywania wyborów i osiągania sukcesów, wrażliwego na potrzeby innych ludzi. Program wychowawczy został zbudowany w oparciu o rozpoznanie potrzeb następujących podmiotów: rodziców, uczniów i nauczycieli. Diagnozę dokonano poprzez: - analizę dotychczas przeprowadzanych działań - wywiady z nauczycielami i wychowawcami - obserwację - ewaluację istniejącego programu wychowawczego - analizę dokumentów Podstawowe ukierunkowanie szkolnego programu wychowawczego zostało określone w następujących aktach prawnych: - Karta Nauczyciela art.6 - Konstytucja Rzeczypospolitej Polski - Ustawa z dnia 7 września 1991 o systemie oświaty Dz U z 1991r nr67, poz.329 z późn.zm. - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 24.02.2002 roku. - Statut Zespołu Szkół Ogólnokształcących im. Jana Pawła II w Kamieńcu - Statut Gimnazjum w Kamieńcu - Program profilaktyki Zespołu Szkół Ogólnokształcących im. Jana Pawła II w Kamieńcu 1
Podstawowe zasady realizacji programu wychowawczego: Pierwotne i największe prawa wychowawcze w stosunku do swoich dzieci posiadają rodzice. Nauczyciele wspierają rodziców w dziedzinie wychowania, a tym samym nie ponoszą wyłącznej i całkowitej odpowiedzialności za efekty wychowania. Wszyscy członkowie społeczności szkolnej znają program wychowawczy i są jego współtwórcami w kolejnych etapach realizacji. Wszyscy pracownicy szkoły biorą udział w realizacji programu wychowawczego, wspomagając się wzajemnie w rozwiązywaniu problemów, podejmując współodpowiedzialność za efekty jego realizacji. Cele 1. Rozwijanie w uczniach dociekliwości poznawczej, ukierunkowanej na poszukiwanie prawdy, dobra i piękna 2. Upowszechnianie wartościowych zasad i norm życia społecznego. 3. Utrwalanie postawy otwartości i tolerancji 4. Współpraca wychowawcza szkoły z rodzicami 5. Przeciwdziałanie zagrożeniom 6. Prowadzenie bieżącego systemu oceny zagrożeń 7. Sprzyjanie rozwojowi osobowości uczniów 8. Przygotowanie uczniów do dalszej nauki 2
Treści wychowawcze gimnazjum w Kamieńcu Cele wychowawcze: 1. Poznanie przez uczniów samych siebie, określenie własnych zainteresowań i możliwości 2. Kształtowanie kultury osobistej uczniów 3. Kształtowanie poczucia przynależności do małej ojczyzny 4. Kształtowanie samodzielności uczniów przy równoczesnej umiejętności pracy w grupie 5. Budowanie pozytywnego obrazu szkoły 6. Stymulowanie i wspieranie rozwoju ucznia 7. Kształtowanie umiejętności zachowań asertywnych i postaw tolerancji wobec odmienności drugiej osoby 8. Kształtowanie hierarchii wartości, umiejętności stawiania sobie celów i szukania dróg ich realizacji 9. Kształtowanie umiejętności aktywnej oceny innych oraz samokrytycyzmu i przyjmowania krytyki 10.Przygotowanie ucznia do świadomego wyboru szkoły ponadgimnazjalnej 11.Rozwijanie umiejętności wypowiadania się i wyrażania własnych poglądów 12.Współpraca ze środowiskiem lokalnym 13.Kształtowanie tożsamości europejskiej 3
Kształtowanie poczucia przynależności do małej ojczyzny Kształtowanie kultury osobistej uczniów Poznanie przez uczniów samych siebie, określenie własnych zainteresowań i możliwości PROGRAM WYCHOWAWCZY GIMNAZJUM W KAMIEŃCU Pierwszy rok realizacji Cel Zadania i sposób realizacji odpowiedzialny zajęcia integracyjne zapoznawcze prowadzone na lekcjach wychowawczych, budowanie relacji wychowawca - uczeń Określenie własnych mocnych i słabych stron Obserwacja wychowanków pod kątem przejawianej aktywności, zainteresowań i postaw. Omawianie na lekcjach wychowawczych sytuacji nowych dla ucznia. Kierowanie uczniów z problemami na badania do Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej celem ustalenia najlepszej formy pomocy. Integrowanie uczniów na szczeblu klasowym i ogólnoszkolnym (wycieczki, pasowanie na ucznia, konkursy), wszyscy pedagog szkolny opiekunowie Samorządu Szkolnego Propagowanie zasad savoir-vivre; Podnoszenie poziomu znajomości zasad dobrego zachowania wśród uczniów (pogadanki, ankiety, zabawy) Wyrabianie szacunku dla osób dorosłych. Dbanie o higienę osobistą i strój uczniowski Wyrabianie postawy odpowiedzialności za mienie szkolne i cudzą własność; Wpajanie zasady odpowiedzialnego traktowania obowiązków szkolnych; Mobilizowanie do budowania pozytywnego wizerunku klasy i szkoły; Budowanie poczucia odpowiedzialności za siebie i innych; Propagowanie kultury słowa wśród uczniów; Stosowanie zasad dobrego komunikowania się; Rozwijanie postaw tolerancji, wszyscy i pracownicy szkoły Kształtowanie postawy patriotyzmu wobec swojej małej ojczyzny, Uczenie szacunku do historii i tradycji regionu; Organizowanie wycieczek po najbliższej okolicy; Udział w kulturalnym życiu gminy;, j.polskiego, historii, WOS-u bibliotekarz opiekun szkolnego chóru 4
Stymulowanie i wspieranie rozwoju ucznia Budowanie pozytywnego obrazu szkoły Kształtowanie samodzielności uczniów przy równoczesnej umiejętności pracy w grupie PROGRAM WYCHOWAWCZY GIMNAZJUM W KAMIEŃCU Wdrażanie wychowanków do podejmowania samodzielnych działań dotyczących życia klasy. Zawarcie kontraktu klasowego akceptowanego przez cały zespół klasowy. Wdrażanie uczniów do samooceny realizowanych zadań oraz oceny własnej postawy i zaangażowania. Wdrażanie do odpowiedzialności za siebie i grupę poprzez zorganizowanie pomocy koleżeńskiej w nauce., Organizowanie uroczystości szkolnych ku czci Patrona; Prowadzenie kroniki szkoły, strony internetowej, gazetki szkolnej; Dbanie o wystrój szkoły oraz pracowni; Organizowanie wystaw prac uczniów. Tworzenie i kultywowanie tradycji szkoły poprzez podejmowanie działań, które mają stałe miejsce w kalendarium szkolnym ( np. WOŚP) wszyscy opiekunowie Samorządu Szkolnego informatyki i przedmiotów artystycznych Drugi rok realizacji Cel Zadania i sposób realizacji odpowiedzialny Dalsze budowanie relacji wychowawca uczeń, nawiązywanie indywidualnego kontaktu z uczniami; Systematyczne rozwiązywanie problemów i konfliktów; pedagog szkolny Przekazywanie uczniom informacji o osobach i wszyscy instytucjach mogących pomóc im w trudnej sytuacji; bibliotekarz Wspieranie indywidualnego rozwoju ucznia poprzez różnorodne formy pracy (z uczniami zdolnymi oraz mającymi trudności w nauce); Organizowanie olimpiad i konkursów przedmiotowych; Działalność kół zainteresowań; Organizowanie wyjść do kina, teatru i innych ośrodków kultury i sztuki; Stwarzanie warunków do samodzielnego zdobywania wiedzy; 5
Kształtowanie hierarchii wartości, umiejętności stawiania sobie celów i szukania dróg ich realizacji Kształtowanie umiejętności zachowań asertywnych i postaw tolerancji wobec odmienności drugiej osoby PROGRAM WYCHOWAWCZY GIMNAZJUM W KAMIEŃCU Nauka rozwiązywania konfliktów w duchu poszanowania drugiej osoby. Zapoznanie uczniów z pojęciem asertywności, prowadzenie ćwiczeń kształtujących asertywność Umożliwienie uczniom z dysfunkcjami pełnego rozwoju społecznego wspólnie z rówieśnikami; Wyrabianie u uczniów zdolności dostrzegania potrzeb innych ludzi; Rozwijanie umiejętności akceptacji dla trudności i ograniczeń innych ludzi; Integrowanie uczniów na szczeblu klasowym i ogólnoszkolnym;. Rozwijanie umiejętności współdziałania w zespole i nawiązywania pozytywnych kontaktów międzyludzkich w poszanowaniu odrębności kulturowej Promowanie właściwych zachowań Kształtowanie ogólnie przyjętej hierarchii wartości; Rozwijanie umiejętności samooceny; Zrozumienie i odróżnienie pojęć: idol, autorytet; Kształtowanie postaw tolerancji wobec otoczenia; Określenie, co jest w życiu ważne dla ludzi w różnym wieku Podjęcie próby ustalenia własnego systemu wartości. Dyskusja na temat różnych stylów życia, jakie mają one zalety a jakie wady. Podjęcie przez uczniów decyzji dotyczących ocen końcoworocznych, ustalenie sposobu ich realizacji podjęcie wyzwania, konsekwentne dążenie do realizacji celów. Ocena słuszności wyborów dokonanych w trakcie roku szkolnego i stopnia realizacji wybranych celów przez grupę i samego ucznia. Pierwsze decyzje dotyczące kontynuowania nauki i wyboru szkoły ponadgimnazjalnej. wszyscy wszyscy 6
Rozwijanie umiejętności wypowiadania się i wyrażania własnych poglądów Przygotowanie ucznia do świadomego wyboru szkoły ponadgimnazjalnej Kształtowanie umiejętności aktywnej oceny innych oraz samokrytycyzmu i przyjmowania krytyki PROGRAM WYCHOWAWCZY GIMNAZJUM W KAMIEŃCU Krytyka konstruktywna ; Jak przyjmuję krytykę? cykl zajęć wychowawczych. Kształtowanie umiejętności słuchania jako podstawy porozumienia i szansy na konstruktywną krytykę drugiej osoby Wyciąganie wniosków na przyszłość z opinii drugiej osoby. Ćwiczenie umiejętności wyrażania własnej opinii na dany temat. Ćwiczenia wdrażające do samooceny.(ocena zachowania własnego i kolegów z klasy, samoocena postępów w nauce) wszyscy Trzeci rok realizacji Cel Zadania i sposób realizacji odpowiedzialny Prowadzenie zajęć pod kątem preorientacji Pedagog szkolny zawodowej. Przeprowadzenie zajęć warsztatowych przez przedstawicieli poradni psychologiczno pedagogicznej. Organizowanie wycieczek do szkół Wychowawcy ponadgimnazjalnych. Cykl zajęć na temat zawodów i predyspozycji, Nauczyciele języka jakich wymaga ich wykonywanie. polskiego Zapoznanie uczniów ze strukturą szkolnictwa i Wychowawcy możliwościami dalszego kształcenia Pedagog szkolny Uświadomienie uczniom potrzeby konfrontowania oceny swojego stanu zdrowia z wymaganiami konkretnego zawodu Przybliżanie uczniom podstaw ekonomii, technologii i prawa pracy, także na rynku Nauczyciele europejskim WOS-u Prowadzenie zajęć metodami aktywizującymi Wszyscy uczniów; Tworzenie sytuacji sprzyjających swobodnemu wypowiadaniu się, dyskusji; Rozwijanie umiejętności argumentowania, bronienia własnego zdania; Kształtowanie umiejętności słuchania wypowiedzi innych osób; Rozwijanie umiejętności rozwiązywania konfliktów; Rozwijanie postaw tolerancji i akceptacji. 7
Kształtowanie tożsamości europejskiej Współpraca ze środowiskiem lokalnym PROGRAM WYCHOWAWCZY GIMNAZJUM W KAMIEŃCU Promowanie szkoły w środowisku; Przygotowanie uczniów do pełnienia ról społecznych i politycznych; Organizowanie spotkań z działaczami samorządowymi; Organizowanie imprez środowiskowych Wszyscy Pogłębianie wiedzy o geografii, kulturze i historii państw europejskich; Budzenie świadomości jestem Polakiem, jestem Europejczykiem ; Kontynuacja kontaktu z rówieśnikami z innych krajów poprzez prowadzenie wymiany szkolnej Rozwijanie umiejętności potrzebnych w nawiązywaniu współpracy europejskiej na poziomie indywidualnym, grupowym i państwowym; Udział w obozie językowym Euroweek, organizowanym przez Europejskie Forum Młodzieży Organizowanie imprez związanych z Międzynarodowym Dniem Języków Nauczyciele geografii, historii WOS-u Nauczyciele języków obcych Wszyscy Nauczyciele języków obcych 8
Powinności nauczyciela jako Nauczyciel wychowawca: Organizuje w szkole środowisko do wszechstronnego rozwoju osobowości ucznia w wymiarze intelektualnym, psychicznym, społecznym, estetycznym, moralnym, duchowym; Ukierunkowuje dociekliwość poznawczą ucznia na poszukiwanie prawdy, dobra i piękna w świecie; Uświadamia uczniom życiową użyteczność zarówno poszczególnych przedmiotów szkolnych jak i całości edukacji; Dba o samodzielność uczniów w dążeniu do dobra w jego wymiarze indywidualnym i społecznym, godząc umiejętność dążenia do dobra własnego z dobrem innych, odpowiedzialność za siebie i odpowiedzialność za innych, wolność własną z wolnością innych; Angażuje uczniów do poszukiwania, odkrywania i dążenia w drodze rzetelnej pracy do osiągnięcia wielkich celów życiowych i wartości ważnych dla odnalezienia własnego miejsca w świecie; Uczy szacunku dla dobra wspólnego jako podstawy życia społecznego oraz przygotowuje do życia w rodzinie, w społeczności lokalnej i w państwie w duchu przekazu dziedzictwa kulturowego i kształtowaniu postaw patriotycznych; Przygotowuje do rozpoznawania wartości moralnych, dokonywania wyborów i hierarchizacji wartości oraz możliwości doskonalenia się; Kształtuje postawę dialogu, umiejętności słuchania innych i rozumienia ich poglądów. 9
Powinności nauczyciela jako klasy Nauczyciel wychowawca klasy: Zna każdego swojego ucznia i towarzyszy mu w drodze do rozwoju osobowości; Opracowuje i realizuje ze swoimi uczniami klasowy plan wychowawczy; Dąży do wytworzenia atmosfery wspólnoty klasowej; Jest z uczniami we wszystkich ważnych dla klasy sytuacjach; Chce uczniowi pomóc i ma na to czas; Jest cierpliwy, potrafi aktywnie słuchać i inspiruje ucznia do mówienia o problemach oraz pomaga znaleźć ich rozwiązanie; Czuwa nad postępami w nauce i frekwencją ucznia, jest w stałym kontakcie z rodzicami, zna sytuację pozaszkolną ucznia; Udziela rodzicom informacji i wskazówek dotyczących postępowania z dzieckiem, wymienia doświadczenia wychowawcze; Zawsze reaguje na dostrzeżone dobro i zło. 10
Sylwetka absolwenta gimnazjum w Kamieńcu: Wie, że nauka jest jego przywilejem i obowiązkiem i wypełnia go rzetelnie Odkrywa i rozwija własne zainteresowania Potrafi samodzielnie dążyć do uzyskania potrzebnych informacji korzystając ze wszystkich dostępnych źródeł wiedzy Zna i przestrzega normy społeczne Jest odpowiedzialni za swoje czyny; nie poddaje się naciskom, presji, szantażowi Potrafi krytycznie ocenić własne zachowanie Jest asertywny, komunikatywny i empatyczny Jest tolerancyjny. Szanuje godność i wolność innych ludzi bez względu na ich kolor skóry, wyznanie, wiek, stopień sprawności Ma szacunek dla pracy własnej i innych Szanuje swoje życie i zdrowie; nie pije alkoholu, nie truje się narkotykami i innymi używkami Szanuje własność swoją i cudzą Reaguje na zło, jest wrażliwy na krzywdę, biedę i samotność rówieśników. Zna historię swojego kraju, na niej buduje swoją przyszłość; szanuje hymn i symbole narodowe; kultywuje tradycje rodzinne i regionalne. Dba o czystość języka W aktywny sposób włącza się w organizację życia szkolnego Świadomie podejmuje decyzje dotyczące własnej przyszłości 11
Ewaluacja programu wychowawczego: Program wychowawczy będzie podlegał ewaluacji po roku realizacji. Ewaluacji dokonują wszyscy. Wnioski przekazywane są do Szkolnego Zespołu Wychowawczego, który po konsultacji z dyrektorem szkoły dokona ewentualnych zmian w programie, z którymi zapozna Radę Pedagogiczną, rodziców i uczniów. Na każdym etapie realizacji programu wychowawczego należy szukać odpowiedzi na pytanie czy i jak podjęte działania wpłynęły na uczniów, ich wiedzę, umiejętności i postawy. Czy osiągamy założone cele programu. Przynajmniej częściowej odpowiedzi na te pytania dostarczyć może: zbieranie informacji wśród uczniów, rodziców i nauczycieli dotyczących różnych zagadnień wychowawczych, poglądów uczniów, udział uczniów w różnego rodzaju imprezach na terenie szkoły i poza nią, własna inicjatywa uczniów i podejmowanie działań, analiza trudnych przypadków wychowawczych, podejmowanych działań zaradczych i postępów w tym zakresie, analiza wytworów pracy, działalność samorządowa na terenie klasy, szkoły i poza nią, rozmowy i wywiady z uczniami, rodzicami i nauczycielami, analiza kwestionariuszy do samooceny uczniów, podsumowania udziału uczniów w konkursach, turniejach itp., obserwacja zachowań w różnych sytuacjach typowych i nowych. 12
Postanowienia końcowe : Z treścią programu wychowawczego powinni zapoznać się uczniowie i rodzice. Program wchodzi w życie po uzyskaniu pozytywnej opinii w/w stron i zatwierdzeniu przez Radę Pedagogiczną, która w porozumieniu z Radą Rodziców może dokonywać w nim zmian zgodnych ze statutem. Za Radę Rodziców Za Samorząd Uczniowski Za Radę Pedagogiczną 13