SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Gimnazjum nr 2 im. Jana Pawła II w Strzegomiu Działania profilaktyczne to te, które stwarzają człowiekowi okazję do aktywnego uczestnictwa w gromadzeniu doświadczeń powodujących wzrost jego zdolności do radzenia sobie w potencjalnie trudnych sytuacjach życiowych ( Gerard Edwards, doradca ds. profilaktyki w rządzie amerykańskim) Opracował zespół: mgr Anna Zapadka mgr Zenona Mrozowska mgr Anetta Mularczyk 1
I. WSTĘP II. CHARAKTERYSTYKA OKRESU ROZWOJOWEGO III. PODSTAWY PRAWNE IV. DIAGNOZA OBSZARÓW PROBLEMOWYCH V. CELE SZKOLNEJ PROFILAKTYKI VI. REALIZATORZY SZKOLNYCH DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH VII. OCZEKIWANE EFEKTY VIII. EWALUACJA IX. PLAN DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH X. LEKTURY DOSTĘPNE W BIBLIOTECE SZKOLNEJ, ZALECANE DO UZUPEŁNIENIA ZROZUMIENIA PORUSZANYCH PROBLEMÓW XI. PŁYTY DVD DOSTĘPNE W BIBLIOTECE SZKOLNEJ, ZALECANE DO POMOCY W REALIZACJI GODZIN WYCHOWAWCZYCH I SPOTKAŃ Z RODZICAMI I. WSTĘP Działalność edukacyjna szkoły jest określona przez szkolny zestaw programów nauczania, program wychowawczy szkoły i program profilaktyki dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb środowiska. Zadaniem szkolnej profilaktyki jest chronienie młodzieży przed zagrożeniami poprzez działania wychowawczo profilaktyczne, a także reagowanie w sytuacjach rozpoznania pierwszych prób podejmowania ryzykownych zachowań. 2
Szkolny program profilaktyki obejmuje profilaktykę I rzędową (skoordynowaną z działaniami wychowawczymi). Obiektem działań jest całe środowisko szkolne. Program jest opracowany na podstawie diagnozy obszarów problemowych szkoły, obserwacji środowiska szkolnego, rozmów z nauczycielami i wychowawcami, przeprowadzonych badań dotyczących zainteresowań i sposobów spędzania wolnego czasu, a także badań dotyczących wiedzy na temat używek ewentualnych kontaktów z nimi. Analiza frekwencji, uwag o uczniach oraz postępów w nauce. Jest spójny ze szkolnym programem wychowawczym między innymi w działaniach prozdrowotnych, współpracy z rodzicami i środowiskiem lokalnym. II. CHARAKTERYSTYKA OKRESU ROZWOJOWEGO 1. Spośród wszystkich faz rozwojowych okres dojrzewania stanowi szczególną fazę w życiu człowieka. Z perspektywy społecznej dokonują się w nim zmiany w obrazie siebie, formują się nowe wzorce relacji interpersonalnych, wzrasta liczba i jakość nowych doświadczeń osobistych i społecznych. Rozwijane są w tym czasie umiejętności pozwalające na kształtowanie poczucia własnej kompetencji. Młody człowiek osiąga nowy status społeczny, zwiększają się jego możliwości osiągania celów, otrzymywania wzmocnień i kształtowania nowych zachowań. 2. Wiek 13 16 lat określa się jako okres ryzyka ze względu na podejmowanie przez młodzież zachowań problemowych. Szkoła, ze względu na spędzanie znacznej części aktywnego życia młodzieży, jest głównym terenem działań profilaktycznych. Tu spotykają się najważniejsze dla młodego człowieka osoby dorosłe, rodzice i nauczyciele. III. PODSTAWY PRAWNE 1. Podstawą prawną programu profilaktyki są następujące akty prawne: 1) Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dn. Kwietnia 1997 r. 2) Rozporządzenie MENiS z dnia 26 lutego 2002roku w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół 3) Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2002 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół 3
4) Konwencja o Prawach Dziecka 5) Polska Deklaracja w Sprawie Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie z grudnia 1995 roku 6) Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26 października 1982 roku 7) Ustawa o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (tekst jednolity) z dnia 9 listopada 1995r. 8) Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii ( tekst jednolity) z dnia 24 kwietnia 1997 roku 9) Europejski Plan Działań Dotyczących Alkoholu opracowany przez Światową Organizację Zdrowia na lata 2000-2005 10) Rozporządzenie MENiS 31 stycznia 2003 roku w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem. 11) Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich (tekst jednolity) z dnia 26 października 1982r. 12) Ustawa o Systemie Oświaty z dn. 7 września 1991r. 13) Statut Gimnazjum 14) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 stycznia 2003 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U.03.11.114 z dnia 2003.01.29 z późn. zm.) 15) Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 25 czerwca 2003 r. w sprawie zakresu i organizacji profilaktycznej opieki zdrowotnej nad dziećmi i młodzieżą 17) Narodowy Program Zdrowia 4
IV. DIAGNOZA OBSZARÓW PROBLEMOWYCH ŚRODOWISKA GIMNAZJUM NR 2 W STRZEGOMIU 1. Przy tworzeniu szkolnego programu profilaktyki uwzględnione zostały dotychczasowe działania podejmowane przez szkołę, spostrzeżenia pedagoga, rozmowy z nauczycielami i rodzicami, obserwacje zachowań uczniów. Przeprowadzona wroku szkolnym 2010/2011 programu wychowawczego i profilaktycznego łącząca się z analizą zachowań problemowych i potrzeb szkoły, obejmująca młodzież oraz całe środowisko wychowawcze wskazuje na pewne obszary problemowe istotne dla podejmowania działań profilaktyczno wychowawczych. - młodzież sporadycznie używa alkoholu, część jest więc po inicjacji alkoholowej, - młodzież pali papierosy, - młodzież wagaruje, - młodzież ma łatwy dostęp do środków uzależniających, co stanowi zagrożenie uzależnieniem, - młodzież nieodpowiedzialnie korzysta z Internetu, - młodzież nie potrafi prowadzić zdrowego stylu życia, - w szkole istnieje problem agresji słownej, fizycznej i zastraszania - obserwuje się ubóstwo materialne rodziców o brak podręczników i przyborów szkolnych o brak środków finansowych na wyjazdy do kina i na wycieczki o niedożywienie dzieci. V. OBSZARY SZKOLNEJ PROFILAKTYKI Ochrona ucznia przed zakłóceniami jego rozwoju. 1. uzależnienia alkohol, nikotyna, narkotyki. 2. agresji słownej i fizycznej. 3. nieuzasadnionej absencji na zajęciach szkolnych. 4. zagrożeniom płynącym z Internetu. 5. złym nawykom żywieniowym i niezdrowemu stylowi życia. 5
VI. REALIZATORZY SZKOLNYCH DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH Realizatorami działań profilaktycznych na terenie szkoły są: dyrektor, nauczyciele, wychowawcy, pedagog szkolny, psycholog szkolny przy współpracy z rodzicami/ prawnymi opiekunami dziecka. 1. Dyrektor szkoły, jako realizator działań profilaktycznych: a) dba o doskonalenie nauczycieli w zakresie działań profilaktycznych i wychowawczych, (finansuje, nadzoruje, wyznacza odpowiedzialnych za ich realizację). 2. Pedagog, jako realizator działań profilaktycznych: a) organizuje działania profilaktyczne wynikające ze Szkolnego Programu Profilaktyki, b) wspiera nauczycieli w ich działaniach profilaktycznych c) koordynuje ich realizację 3. Psycholog, jako realizator działań profilaktycznych: a) organizuje i koordynuje działania profilaktyczne wynikające ze Szkolnego Programu Profilaktyki, b) w razie potrzeby przeprowadza indywidualne rozmowy wychowawczo profilaktyczne z uczniami i udziela porad dla rodziców, c) wspiera nauczycieli w ich działaniach profilaktycznych, 4. Nauczyciel wychowawca jako realizator działań profilaktycznych: a) podejmuje systematyczne działania profilaktyczne w odniesieniu do uczniów i rodziców, b) jest wzorem konstruktywnych zachowań itp. 6
5. Rodzice/ opiekunowie jako realizatorzy działań profilaktycznych: a) aktywnie współpracują ze szkołą, b) biorą udział w tworzeniu i ewaluacji szkolnego programu profilaktyki, c)uczestniczą w psychoedukacyjnych spotkaniach przewidzianych w Szkolnym Programie Profilaktyki. Szkoła współpracuje w zakresie realizacji działań profilaktycznych z Policją, Kuratorami Sądowymi, Prokuraturą, Zespołem Poradni Psychologiczno Pedagogicznych, Ośrodkiem Pomocy Społecznej, Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie, Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Stowarzyszeniem Psychologów i Pedagogów Gminy Strzegom oraz pielęgniarką szkolną i innymi w zależności od potrzeb. VII. OCZEKIWANE EFEKTY WOBEC UCZNIÓW 1. Rozwinięte poczucie odpowiedzialności za siebie, własne życie i za innych. 2. Zwiększenie rzetelnej wiedzy o środkach psychoaktywnychi mechanizmie ich działania we wszystkich sferach życia. 3. Nabycie umiejętności odmawiania. 4. Zwiększenie wiedzyuczniów czym jest zachowanie agresywne. 5. Nabycie przez uczniów umiejętności radzenia sobie ze stresem i złością. 6. Nabycie umiejętności rozwiązywania konfliktówmetodą negocjacji. 7. Podniesienie poziomu odpowiedzialności za swoją naukę i zachowanie oraz systematyczniejsze uczęszczanie na zajęcie szkolne. 8. Większa dbałość o zdrowie swoje i innych, znajomość zasad racjonalnego odżywiania się i racjonalnego gospodarowania wolnym czasem. Poznanie sposobów zdrowego spędzania czasu wolnego. 9. Zwiększenie świadomości szkodliwości palenia, picia alkoholu, zażywania środków odurzających i niebezpieczeństw z tym związanych. 10. Zwiększenie świadomości uczniów odnośnie zagrożeń wynikających z korzystana z Internetu. 11. Nabycie umiejętności rozsądnego i zgodnego z prawem korzystania z komputera i Internetu, uczniowie dbają o swoje zdrowie fizyczne i psychiczne oraz znają konsekwencje związane z przestępstwem internetowym. 7
WOBEC RODZICÓW 1. Zwiększenie wiedzy rodziców dot. uzależnień i mechanizmów ich działania. 2. Rodzice znają instytucje udzielające pomocy w zakresie uzależnień. 3. Rodzice potrafią udzielić sobie wzajemnie pomocy w przezwyciężaniu problemu agresji wśród uczniów. 4. Lepsza współpraca rodziców ze szkołą na rzecz bezpieczeństwa w szkole i poza nią. 5. Wzrost odpowiedzialności rodziców za sposób informowania szkoły o nieobecnościach, dokumentację zwolnień dziecka i usprawiedliwianie nieobecności. 6. Rodzice dbają o stan zdrowia dzieci wiedzą, gdzie szukać pomocy w wypadku zagrożenia zdrowia fizycznego i psychicznego uczniów. 7. Rodzice bardziej dbają o zdrowy styl życia, propagują spędzanie wolnego czasu w sposób zdrowy. 8. Rodzice znają korzyści i zagrożenia związane z korzystaniem z Internetu. WOBEC NAUCZYCIELI 1. Nauczyciel lepiej zna uczniów i ich stosunek do środków psychoaktywnych. 2. Zna najnowsze informacje na temat problemu używania środków uzależniających przez uczniów. 3. Posiada najnowszą wiedzę dotyczącą narkotyków i mechanizmów ich działania oraz możliwości pomocy uczniom. 4. Nauczyciel posiada umiejętność radzenia sobie z zachowaniami agresywnymi uczniów. 5. Zapobiega nieuzasadnionym nieobecnościom uczniów na zajęciach szkolnych. 6. Nauczyciel ma wypracowany stały i systematyczny sposób kontaktowania się rodziców z wychowawcą klasy. 7. Nauczyciele propagują zdrowy styl życia i potrafią właściwie reagować na zjawiska zagrażające zdrowiu fizycznemu i psychicznemu uczniów. 8. Nauczyciele lepiej znają zagrożenia związane z korzystaniem z Internetu. 9. Nauczyciel potrafi właściwie zareagować w przypadku przestępstwa internetowego, zna konsekwencje prawne związane z niewłaściwym korzystaniem z Internetu i może udzielić fachowej porady dotyczącej tego zagrożenia. 8
VIII. EWALUACJA 1. Ankieta ewaluacyjna dotycząca programu profilaktycznego i wychowawczego szkoły. 2. Ankieta diagnozująca problemy uzależnień (I semestr) 3. Wyniki klasyfikacji i frekwencji w poszczególnych klasach. 9
IX. PLAN DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH Z a p o b i e g a n i e r óżnym form o m u z a l eżnień wśród młodzieży PODMIOT DZIAŁAŃ: UCZNIOWIE CELE: 1. Kształtowanie i rozwój poczucia odpowiedzialności za siebie, własne życie i za innych. 2. Dostarczenie rzetelnej wiedzy o środkach psychoaktywnych i mechanizmie ich działania we wszystkich sferach życia. 3. Trening umiejętności odmawiania. S k i e r o w a n e d o u c z n i ó w DZIAŁANIA OSOBY ODPOWIEDZIALNE WYKONAWCA EWALUACJA 1.Przeprowadzenie godzin wychowawcy klas, wychowawcy klas, wychowawczych poświęconych, problemom uzależnień np.: alkoholizm, psycholog, narkomania, nikotynizm i inne. 2.Zapoznanie młodzieży z procedurami postępowania w sytuacji podejrzenia o zażywanie jakichkolwiek nawet legalnych (papierosy) środków odurzających. wychowawcy klas, wychowawcy klas,, psycholog, 10
3. Podczas godzin wychowawczych obejrzenie i omówienie filmów video, dostępnych w bibliotece szkolnej oraz zapoznanie uczniów z dostępną w bibliotece lekturą dotyczącą poruszanych problemów (wykaz na końcu programu) wychowawcy klas, wychowawcy klas,, psycholog nauczyciel bibliotekarz PODMIOT DZIAŁAŃ: RODZICE CELE: 1. Dostarczenie rodzicom wiedzy dot. uzależnień i mechanizmów ich działania. 2. Poinformowanie rodziców o instytucjach udzielających pomocy w zakresie uzależnień. S k i e r o w a n e d o r o d z i c ó w DZIAŁANIA OSOBY ODPOWIEDZIALNE WYKONAWCA EWALUACJA 1.Zebranie z rodzicami i omówienie sposobów realizacji programu z zakresu profilaktyki skierowanym do uczniów 2. Szkolenie rodziców na temat rozpoznawania i efektów działania substancji odurzających oraz ich zagrożeń dla zdrowia i życia. Konsekwencje prawne w stosunku do nieletnich dostępne są też płyty DVD w bibliotece wykaz na końcu programu) wychowawcy klas, wychowawcy klas, wychowawcy klas, wychowawca klasy, możliwe by wykonawcą był specjalistą np. policjantem, pracownikiem PPP lub innym zaproszonym specjalistą, 11
3. Zapoznanie rodziców z procedurami postępowania w sytuacji podejrzenia o zażywanie jakichkolwiek nawet legalnych (papierosy) środków odurzających. wychowawcy klas, wychowawcy klas, 4. Szkoła dla rodziców - Rozpowszechniani materiałów dotyczących środków odurzających ich działania, mechanizmów i skutków uzależnienia.zapoznanie rodziców z dostępną w bibliotece lekturą dotyczącą poruszanych problemów., wychowawcy klas nauczyciel bibliotekarz 12
PODMIOT DZIAŁAŃ: NAUCZYCIELE CELE: 1. Poznawanie uczniów i ich stosunku do środków psychoaktywnych. 2. Uaktualnianie informacji na temat problemu używania środków uzależniających przez uczniów naszej szkoły. 3. Aktualizacja wiedzy dotyczącej narkotyków i mechanizmów ich działania oraz możliwości pomocy uczniom. S k i e r o w a n e d o n a u c z y c i e l i DZIAŁANIA OSOBY ODPOWIEDZIALNE WYKONAWCA EWALUACJA dyrektor lider WDN 1.Szkolenia nauczycieli w czasie Rady Pedagogicznej na temat rozpoznawania i efektów działania substancji odurzających. (narkotyki, dopalacze, środki psychotropowe ) oraz konsekwencje prawne w stosunku do nieletnich. nauczyciel specjalista psycholog 2.Przeprowadzenie ankiet dlauczniów służących rozpoznaniu skali zagrożenia alkoholizmem i narkomanią oraz dostępności w otoczeniu szkoły środków odurzających. dyrektor wychowawcy klas wychowawca świetlicy 13
3. Zapoznanie rodziców z procedurami postępowania w sytuacji podejrzenia o zażywanie jakichkolwiek nawet legalnych (papierosy) środków odurzających. 4.Samokształcenie nauczycieli poprzez studiowanie lektur na temat różnego rodzaju używek. wychowawca klasy wychowawca klasy wszyscy nauczyciele wszyscy nauczyciele PODMIOT DZIAŁAŃ: UCZNIOWIE CELE: P r z e c i w d z i a ł a n i e a g r e s j i s ł o w n e j i f i z y c z n e j 1. Dostarczenie uczniom informacji czym jest zachowanie agresywne. 2. Nabywanie przez uczniów umiejętności radzenia sobie ze stresem i złością. 3. Nauka rozwiązywania konfliktów metodą negocjacji. S k i e r o w a n e d o u c z n i ó w DZIAŁANIA OSOBY ODPOWIEDZIALNE WYKONAWCA EWALUACJA 1. Zapoznanie uczniów z zasadami panującymi w szkole, z prawem szkolnym, regulaminami oraz procedurami postepowania z uczniem wychowawca klasy wychowawca klasy agresywnym wobec kolegów 14
i pracowników szkoły, nie szanującym mienia szkoły. 2. Przeprowadzenie cyklu godzin wychowawczych na temat: agresji, stresu, złości oraz sposobów radzenia sobie z nimi. 3. Projekcja na godzinach wychowawczych filmów video dotyczących tematu (wykaz na końcu programu). 4. Zapoznanie z różnorodnymi formami spędzania czasu wolnego: pozalekcyjne zajęcia sportowe (treningi, turnieje, mecze ligowe, SKS, zawody międzyszkolne); kółka zainteresowań. 5. Zapoznanie uczniów z dostępną w bibliotece lekturą dotyczącą poruszanych problemów (wykaz na końcu programu). wychowawca klasy wychowawca klasy wychowawca klasy specjalista wychowawca klasy wychowawca klasy wychowawca klasy nauczyciele wychowawca klasy nauczyciel bibliotekarz 15
PODMIOT DZIAŁAŃ: RODZICE CELE: 1. Wzajemna pomoc w radzeniu sobie z przejawami agresji wśród uczniów. 2. Współpraca rodziców ze szkołą na rzecz bezpieczeństwa w szkole i poza nią. 1. Psychoedukacja rodziców podczas zebrań z rodzicami:uświadamianie rodzicom problemów wychowawczych okresu dojrzewania, dostarczanie informacji rodzicom na temat różnych przejawów agresji wśród młodzieży i jej prawdopodobnych przyczyn. Zapoznanie rodziców z procedurami postępowania w przypadku agresji. S k i e r o w a n e d o r o d z i c ó w DZIAŁANIA OSOBY ODPOWIEDZIALNE WYKONAWCA EWALUACJA wychowawca klasy wychowawca klasy 2. Rozmowy indywidualne w czasie zebrań klasowych i drzwi otwartych. 3. Zapoznanie rodziców z dostępną w bibliotece lekturą dotyczącą poruszanych problemów oraz z dostępnymi filmami video (wykazy na końcu programu). Wychowawca klasy wychowawca klasy psycholog Wychowawca klasy nauczyciel bibliotekarz 16
4. Ścisła współpraca wychowawców, pedagoga, psychologa, dyrektora z rodzicami w zakresie przeciwdziałania zachowaniom agresywnym. Wychowawca klasy Pedagog Psycholog wychowawca klasy psycholog PODMIOT DZIAŁAŃ: NAUCZYCIELE CELE: 1. Rozwijanie umiejętności radzenia sobie z zachowaniami agresywnymi uczniów. 1.Szkolenia nauczycieli w czasie Rady Pedagogicznej na temat umiejętności radzenia sobie z zachowaniami agresywnymi uczniów. S k i e r o w a n e d o n a u c z y c i e l i DZIAŁANIA OSOBY ODPOWIEDZIALNE WYKONAWCA EWALUACJA dyrektor szkoły wszyscy nauczyciele nauczyciel specjalista psycholog 2. Zapoznanie z procedurami, przepisami prawnymi dotyczącymi ucznia jako ofiary i sprawcy przemocy i konsekwentne stosowanie się do nich. dyrektor wszyscy nauczyciele 17
3. Samodoskonalenie nauczycieli (fachowa lektura i filmy dostępne w bibliotece szkolnej, udział w szkoleniach tematycznych) nabywanie przez nauczycieli umiejętności radzenia sobie z zachowaniami agresywnymi uczniów. wszyscy nauczyciele wszyscy nauczyciele P r z e c i w d z i a ł a n i e n i e u z a s a d n i o n e j a b s e n c j i n a z a jęciach szko l n y c h w a g a r y. PODMIOT DZIAŁAŃ: UCZNIOWIE CELE: 1. Podniesienie poziomu odpowiedzialności za swoją naukę i zachowanie oraz systematyczne uczęszczanie na zajęcie szkolne. S k i e r o w a n e d o u c z n i ó w DZIAŁANIA OSOBY ODPOWIEDZIALNE WYKONAWCA EWALUACJA 1. Zapoznanie uczniów z dokumentami szkoły ze szczególnym zwróceniem uwagi na obowiązki ucznia oraz z procedurami dotyczącymi wagarów. wychowawca klasy wychowawca klasy 2. Zapoznanie uczniów z kryteriami ocen z zachowania (szczególnie na wpływ nieuzasadnionej nieobecności na ocenę). wychowawca klasy wychowawca klasy 18
PODMIOT DZIAŁAŃ: RODZICE CELE: 1. Zwiększenie odpowiedzialności rodziców za sposób informowania szkoły o nieobecnościach, dokumentację zwolnień dziecka i usprawiedliwianie nieobecności. S k i e r o w a n e d o r o d z i c ó w DZIAŁANIA OSOBY ODPOWIEDZIALNE WYKONAWCA EWALUACJA wychowawcy klas, wychowawcy klas, wszyscy nauczyciele 1. Wypracowanie stałego i systematycznego kontaktu rodziców z wychowawcą klasy np. zeszyty kontaktów, otwarte drzwi itp. 2. Zapoznanie rodziców z prawnymi konsekwencjami za nierealizowanie obowiązku szkolnego przez dziecko i procedurami postępowania w przypadku uczeń opuszcza zajęcia szkolne wychowawca klasy wychowawcy klas, 3. Rozmowy indywidualne rodziców i uczniów z pedagogiem i psychologiem szkolnym w celu wyjaśniania przyczyn wagarów, przyczyn obniżonych ocen i zaburzeń w zachowaniu. Wychowawca klasy wychowawcy klas, psycholog 19
PODMIOT DZIAŁAŃ: NAUCZYCIELE CELE: 1. Zapobieganie nieuzasadnionym nieobecnościom uczniów na zajęciach szkolnych. 2. Wypracowanie stałego i systematycznego sposobu kontaktowania się rodziców z wychowawcą klasy. 1. Ustalenie przez wychowawcę wspólnie z rodzicami sposobu wymiany informacji. 2. Stały monitoring i kontrolowanie obecności uczniów na zajęciach oraz wyjaśnianie przyczyn nieobecności w szkole. S k i e r o w a n e d o n a u c z y c i e l i DZIAŁANIA OSOBY ODPOWIEDZIALNE WYKONAWCA EWALUACJA wychowawcy klas wychowawcy klas wychowawcy klas wychowawcy klas wszyscy nauczyciele 3. Zapoznanie się z procedurami i przepisami prawnymi dotyczącymi absencji. Informowanie rodziców o odpowiedzialności wynikającej z wagarów. wszyscy nauczyciele wychowawcy klas wszyscy nauczyciele 20
PODMIOT DZIAŁAŃ: UCZNIOWIE CELE: P r o p a g o w a n i e z d r o w e g o s t y l u życia. 1. Uczniowie potrafią dbać o zdrowie swoje i innych, znają zasady racjonalnego odżywiania się, potrafią racjonalnie gospodarować wolnym czasem i znają sposoby zdrowego spędzania czasu wolnego. 2. Uczniowie są świadomi szkodliwości palenia, picia alkoholu, zażywania środków odurzających i niebezpieczeństw z tym związanych. S k i e r o w a n e d o u c z n i ó w DZIAŁANIA OSOBY ODPOWIEDZIALNE WYKONAWCA EWALUACJA 1. Pokazanie różnych sposobów wychowawcy klas wychowawca klasy zdrowego spędzania wolnego czasu. (koła zainteresowań, zajęcia sportowe itp.) wszyscy nauczyciele 2. Dostarczenie wiedzy o prawidłowym odżywianiu się oraz o zaburzeniach odżywiania (bulimia i anoreksja; gdzie szukać pomocy w rozwiązaniu tych problemów). wychowawcy klas wychowawca klasy nauczyciel biologii 3. Uświadomienie uczniom szkodliwości palenia, picia alkoholu, zażywania środków odurzających i niebezpieczeństw z tym związanych (HIV/AIDS, choroby społecznie) wychowawcy klas wychowawca klasy specjalista 21
PODMIOT DZIAŁAŃ: RODZICE CELE: 1. Rodzice kontrolują stan zdrowia dzieci, wiedzą, gdzie szukać pomocy w wypadku zagrożenia zdrowia fizycznego i psychicznego uczniów. 2. Rodzice dbają o zdrowy styl życia, propagują spędzanie wolnego czasu w sposób zdrowy. S k i e r o w a n e d o r o d z i c ó w DZIAŁANIA OSOBY ODPOWIEDZIALNE WYKONAWCA EWALUACJA 1. Zapoznanie rodziców z przyczynami wychowawcy klas wychowawca klasy problematów wynikających z okresu dostania, np. problem nerwic, popadanie psycholog w kompleksy i myśli samobójcze, fobie szkolne. specjalista 2. Dostarczanie rodzicom informacji poświęconych zdrowiu fizycznemu i psychicznemu dziecka w wieku gimnazjalnym. wychowawcy klas wychowawca klasy specjalista 3. Promowanie wśród rodziców zdrowych wzorców. wychowawcy klas wszyscy nauczyciele 22
PODMIOT DZIAŁAŃ: NAUCZYCIELE CELE: 1. Nauczyciele propagują zdrowy styl życia i potrafią właściwie reagować na zjawiska zagrażające zdrowiu fizycznemu i psychicznemu uczniów. S k i e r o w a n e d o n a u c z y c i e l i DZIAŁANIA OSOBY ODPOWIEDZIALNE WYKONAWCA EWALUACJA 1. Udział nauczycieli w szkoleniach i dyrektor nauczyciel konferencjach dotyczących zdrowego specjalista stylu życia. psycholog 2. Właściwe i zgodne z procedurami reagowanie na zjawiska zagrażające zdrowiu fizycznemu i psychicznemu uczniów. Wszyscy nauczyciele Wszyscy nauczyciele 23
Z a g r ożenia wynikające z dostępu d o I n t e r n e t u. PODMIOT DZIAŁAŃ: UCZNIOWIE CELE: 1. Uczniowie znają zagrożenia związane z korzystaniem z Internetu. 2. Uczniowie potrafią rozsądnie i zgodnie z prawem korzystać z komputera i Internetu, dbają o swoje zdrowie fizyczne i psychiczne oraz znają konsekwencje związane z przestępstwem internetowym. S k i e r o w a n e d o u c z n i ó w DZIAŁANIA OSOBY ODPOWIEDZIALNE WYKONAWCA EWALUACJA 1. Pokazywanie jak rozsądnie i zgodnie z prawem korzystać z komputera i wychowawcy klas nauczyciel informatyki Internetu, dbać o swoje zdrowie fizyczne i psychiczne. specjalista 2.Zapoznanie uczniów z zagrożeniami dotyczącymi zdrowia fizycznego i psychicznego oraz przestępstwami internetowymi godziny wychowawcze, lekcje informatyki. wychowawcy klas wychowawca klasy nauczyciel informatyki 24
PODMIOT DZIAŁAŃ: RODZICE CELE: 1. Rodzice znają korzyści i zagrożenia związane z korzystaniem z Internetu. S k i e r o w a n e d o r o d z i c ó w DZIAŁANIA OSOBY ODPOWIEDZIALNE WYKONAWCA EWALUACJA 1.Zapoznanie rodziców z zagrożeniami wychowawcy klas nauczyciele dotyczącymi Internetu, zdrowia informatycy fizycznego i psychicznego oraz przestępstwami internetowymi. specjalista 2. Udostepnienie ulotek, fachowej literatury dotyczącej uzależnień od komputera. dyrektor wychowawca klasy nauczyciel bibliotekarz 25
PODMIOT DZIAŁAŃ: NAUCZYCIELE CELE: 1. Nauczyciele znają zagrożenia związane z korzystaniem z Internetu. 2. Nauczyciel potrafi właściwie zareagować w przypadku przestępstwa internetowego, zna konsekwencje prawne związane z niewłaściwym korzystaniem z Internetu i może udzielić fachowej porady dotyczącej tego zagrożenia. S k i e r o w a n e d o n a u c z y c i e l i DZIAŁANIA OSOBY ODPOWIEDZIALNE WYKONAWCA EWALUACJA 1.Zapoznanie Rady Pedagogicznej z dyrektor nauczyciel zagrożeniami dotyczącymi zdrowia specjalista fizycznego i psychicznego oraz psycholog przestępstwami internetowymi. 2.Samokształcenie nauczycieli poprzez fachową literaturę i szkolenia. Wszyscy nauczyciele Wszyscy nauczyciele 26
X. LEKTURY DOSTĘPNE W BIBLIOTECE SZKOLNEJ, ZALECANE DO UZUPEŁNIENIA ZROZUMIENIA PORUSZANYCH PROBLEMÓW: 1. Babiuch M. Jak współpracować z rodzicami trudnych uczniów? 2. Biała M. Problemy z zachowaniem dzieci i młodzieży. 3. Brooks K. Candy (przemoc, narkotyki). 4. Brooks K. Lucas (przemoc). 5. Covery S. 7 nawyków skutecznego nastolatka. 6. Dziewiecki M. Nowoczesna profilaktyka uzależnień. 7. Głowaczewska I. Żyć z wirusem. 8. Golińska L. Tajemnice silnej woli, czyli o tym jak zacząć i dojść do celu (alkohol) 9. Golińska L. Złość. 10. Góralczyk E. Nauczycielem być Jak zapanować nad trudnymi zachowaniami uczniów. 11. Grzesiak E. Komunikacja w szkole. Scenariusze godzin wychowawczych. 12. Johnson D.W. Podaj dłoń. 13. Lipowska Teutsch A. Wychować, wyleczyć, wyzwolić (przemoc). 14. Marczak A. Program pracy z dzieckiem z objawami nadpobudliwości psychoruchowej w szkole. 15. Mikuła J. Gdy picie staje się problemem. 16. Mouti P.M., Abrams D.B. Psychologiczna terapia uzależnienia od alkoholu. 17. Palomares S. Jak sobie radzić z dręczycielem. 18. Pietras I., Krasowicz Kupis G. Zrozumieć, żeby pomóc. 19. Portman R. Gry i zabawy przeciwko agresji. 20. Rylke H. Pokolenie zmian. Czego boją się dorośli? 21. Potter Efron R.T. Złość, alkoholizm i inne uzależnienia. 22. Sobolewska Z. Odebrane dzieciństwo. 23. Sokołowska E Jak postępować z agresywnym uczniem. 24. Sztander Wanda Dzieci w rodzinie z problemem alkoholowym. 25. Wyżyńska Janina Jak chronić dzieci przed molestowaniem seksualnym. 27
XI. PŁYTY DVD DOSTĘPNE W BIBLIOTECE SZKOLNEJ, ZALECANE DO POMOCY W REALIZACJI GODZIN WYCHOWAWCZYCH I SPOTKAŃ Z RODZICAMI: Lekcje wychowawcze - DVD 1. Akceptacja w grupie rówieśników 2. Stop agresji fizycznej 3. Stop agresji psychicznej 4. Alkohol i uzależnienia 5. Szkoła bez dilera 6. Moja tolerancja wobec odmienności 7. Fala, czyli pierwsze dni w szkole Szkoła w walce ze współczesnymi problemami dzieci i młodzieży - DVD 1. Bezpieczne wyjazdy i wyjścia klasowe 2. Walka z depresją 3. Zdrowy wygląd bez sterydów 4. Ochrona przed sektą 5. Zagrożenia na imprezach 6. Stres w szkole 7. Zagrożenia w Internecie 8. Moje prawa kończą się tam, gdzie zaczynają się prawa drugiego człowieka 9. Ucieczki z domu 28
Lekcje przestrogi - DVD 1. W sidłach (historia młodej dziewczyny wciągniętej w sidła sekty) 2. TV story (film dotyczący uzależnienia od komputera) 3. Oni (porusza problem przemocy wśród młodych ludzi) 4. Obietnica (film dotyczący problemu alkoholowego wśród młodzieży) 5. Życie pod murem (narkotyki) Pierwsza pomoc - DVD 1. Niebezpieczny dom (oparzenia termiczne, środki chemiczne i leki, porażenie prądem, tlenek węgla, tonięcie, zakrztuszenia) 2. Niebezpieczna szkoła (krwawienia i krwotoki, astma, cukrzyca, złamania i zwichnięcia kończyn, wypadek) 3. Niebezpieczna ulica (zagrożenie życia, powiadomienie służb ratunkowych, problemy z sercem, drgawki, alergie i ukąszenia, zatrzymanie krążenia) Pierwsza pomoc - CD - prezentacja multimedialna 1. Przedmedyczne zabiegi ratujące życie Profilaktyka zdrowotna i uzależnień - TV 1. AIDS. Jak go uniknąć 2. AIDS. Wszystko co powinieneś wiedzieć 3. Żyję bez ryzyka AIDS 4. Alkohol. Droga donikąd 5. Alkohol i narkotyki. Pomyśl zanim będzie za późno 29
6. Epitafium dla narkomana 7. Jak leki i narkotyki wpływają na nasz organizm 8. Kokaina i amfetamina a organizm człowieka 9. Marihuana a organizm człowieka 10. Narkotyki halucynogenne a organizm człowieka Psychologia TV 1. Anoreksja i bulimia. Śmiertelna pułapka 1. Asertywność. Sztuka bycia sobą 2. Przemoc i agresja. Jak się im przeciwstawić 3. Przygnębienie i apatia. Jak sobie z nimi radzić 30