KARTA KURSU Nazwa Podstawy zdrowego żywienia Nazwa w j. ang. Kod Punktacja ECTS* 2 Koordynator Mgr inż. Ewelina Trojanowska Zespół dydaktyczny Mgr inż. Ewelina Trojanowska Opis kursu (cele kształcenia) Zasadniczym celem kształcenia jest wdrażanie studentów do przekonania o współodpowiedzialności za zdrowie zarówno indywidualnego pacjenta jak i grup ludności oraz poszanowanie zasad etyki zawodowej. Celem kształcenia jest: nabycie umiejętności posługiwania się wiedzą ogólną z zakresu nauk o zdrowiu oraz wiedzą szczegółową z zakresu żywienia człowieka zdrowego i chorego, zapobiegania chorobom żywieniowo-zależnym, przygotowanie do stosowania zasad prawidłowego żywienia, ze szczególnym uwzględnieniem znajomości roli poszczególnych składników pokarmowych w organizmie, ich źródeł, skutków niedoboru lub nadmiaru, obliczania wartości energetycznej i odżywczej pożywienia, przygotowanie do współpracy z lekarzem i pielęgniarką w zakresie planowania żywienia. Warunki wstępne Wiedza Podstawowa wiedza z zakresu biologii, biochemii, fizjologii Znajomość przebiegu procesów zachodzących w organizmie człowieka, Umiejętności Kursy Efekty kształcenia Wiedza Efekt kształcenia dla kursu Odniesienie do efektów kierunkowych 1
Student: W 01 wymienia podstawowe składniki odżywcze ich budowę, funkcję w organizmie, źródła w żywności i znaczenie w żywieniu W 02 wyjaśnia i uzasadnia związek pomiędzy metabolizmem węglowodanów, lipidów i białek oraz wiąże poszczególne przemiany z kluczowymi narządami i tkankami organizmu ludzkiego W 03 nazywa i wymienia witaminy, zna ich znaczenie, opisuje skutki ich nadmiaru lub niedoboru. W 04 wymienia mikro- i makroelementy, zna ich znaczenie, opisuje skutki ich nadmiaru lub niedoboru. W 05 ma wiedzę na temat pro- i antyzdrowotnych właściwościach żywności W 06 rozróżnia pojęcia związane z przemianą materii i jej poziomem bilans energetyczny, podstawowa przemiana materii (PPM), ponadpodstawowa przemiana materii (PPPM), całkowita przemiana materii (CPM), termogeneza, swoiście dynamiczne działanie pokarmu (SDDP), współczynnik aktywności W 07 wyjaśnia co to jest wskaźnik BMI i jak można zastosować go w praktyce W 08 zna klasyfikację diet, dokonuje ich charakterystyki oraz uzasadnia wykorzystanie wybranych diet. W 09 zasadę komponowania całodziennej diety proporcje pomiędzy poszczególnymi składnikami odżywczymi ze względu na energetyczne zapotrzebowanie organizmu K_W04, K_W01, K_W02, K_W03, K_W04, K_W12 K_W04 K_W04 K_W04, K_W05 K_W01, K_W02, K_W04, K_W07, K_W04 K_W04, K_W07 K_W04, K_W07 K_W10 Umiejętności Efekt kształcenia dla kursu Odniesienie do efektów kierunkowych 2
U 01 stosuje terminologię w dietetyce i dietoterapii U 02 potrafi obliczyć parametry: BMI, PPM, CPM, bilans energetyczny U 03 potrafi zbilansować dzienną rację pokarmową pod względem podaży energii U 04 posiada podstawową umiejętność komponowania posiłku w oparciu o wiedzę o pro- i antyzdrowotnych właściwościach produktów U 05 umie posługiwać się normami żywienia człowieka U 06 przeprowadza wywiad żywieniowy i ocenia sposób żywienia U 07 Opracowuje prezentacje na tematy związane z propagowaniem prawidłowych zasad żywienia. U 08 Ocenia spożycie składników odżywczych w zależności od wieku, płci i stanu fizjologicznego osoby K_U17 K_U15 Kompetencje społeczne Efekt kształcenia dla kursu K 01 rozumie potrzebę stałego uzupełniania i pogłębiania wiedzy w związku ze stałym rozwojem nauk biologicznych Odniesienie do efektów kierunkowych K_K01, K_K02, K_K06, K_K08 Organizacja Forma zajęć Wykład (W) Ćwiczenia w grupach A K L S P E Liczba godzin 5 10 Opis metod prowadzenia zajęć 3
wykład, rozwiązywanie przykładów z żywienia człowieka studium przypadku, aktywizacja studentów - prezentacja własna studenta prezentacja multimedialna, dyskusja, repetytorium, studium przypadku, wykonywanie obliczeń Formy sprawdzania efektów kształcenia E learning Gry dydaktyczne Ćwiczenia w szkole Zajęcia terenowe Praca laboratoryjna Projekt indywidualny Projekt grupowy Udział w dyskusji Referat Praca pisemna (esej) Egzamin ustny Egzamin pisemny Inne W01 x x W02 x x x W03 x x x W04 x x x W05 x x x x W06 x x x W07 x x W08 x x W09 x x U01 x x U02 x U03 x x U04 x x U05 x x U06 x x U07 x U08 x K01 x x Kryteria oceny Zasadniczym warunkiem zaliczenia modułu jest zaliczenie w formie pisemnej, które będzie obejmowało materiał omawiany na wykładzie na ocenę co najmniej dostateczną. Dodatkowym warunkiem zaliczenia jest aktywny udział w ćwiczeniach konwersatoryjnych Ocena nie tylko uzależniona jest od wiedzy encyklopedycznej, ale też umiejętności kojarzenia i nawiązywania do aktualnych problemów żywieniowych. 4
Uwagi Treści merytoryczne (wykaz tematów) - Budowa i funkcjonowanie układu pokarmowego, procesy trawienia. -Mechanizmy regulacyjne, pojęcie głodu, sytości, apetytu. Dieta- definicje. -Klasyfikacja diet -Składniki odżywcze- białka, węglowodany, tłuszcze, witaminy i składniki mineralne-źródła w żywieniu, rola i przemiany w organizmie, zapotrzebowanie organizmu, związek spożycia ze zdrowiem -Rola wody. Źródła, rola i przemiany w organizmie, zapotrzebowanie organizmu, związek spożycia ze zdrowiem- skutki niedoboru i nadmiaru -Zapotrzebowanie energetyczne organizmu, bilans energii, podstawowa przemiana materii PPM, ponadpodstawowa przemiana materii PPPM, całkowita przemiana materii CPM. Wskaźnik indeksu masy ciała BMI -Dieta podstawowa. Bilansowanie dziennej racji pokarmowej pod względem podaży energii w poszczególnych posiłkach w ciągu dnia. Proporcje podaży energii z białek, tłuszczy, węglowodanów w dziennej racji pokarmowej. Równoważniki Atwatera. -Zaburzenia odżywiania (anorexia, bulimia, rodzaje otyłości).żywienie a choroby cywilizacyjne. -Dodatki do żywności ( konserwanty, przeciwutleniacze, substancje wzbogacające, barwniki i aromaty, zanieczyszczenia i substancje antyodżywcze w żywności Wykaz literatury podstawowej -Dietetyka Żywienie zdrowego i chorego człowieka, PZWL, Warszawa, H.Ciborowska, A. Rudnicka -Żywienie Człowieka Podstway nauki o żywieniu, PWN, Warszawa 2000, J.Gawęcki, L.Hryniewiecki -Higiena Żywienia Podręcznik dla szkół medycznych, PZWL, Warszawa 1995, J.Szewczyński, Z.Skrodzka Wykaz literatury uzupełniającej -Słownik terminów żywieniowych, PWN, Warszawa 2001, J.Gawęcki, H. Gertig -Próba ekologicznej oceny żywienia żywności i składników pokarmowych, PWN, Warszawa 1995, S.K.Wiąckowski Kierst W. Nauka o żywieniu zdrowego i chorego człowieka. PZWL Warszawa, 1989. - inne materiały edukacyjne rozdawane studentom podczas wykładów i ćwiczeń 5
Bilans godzinowy zgodny z CNPS (Całkowity Nakład Pracy Studenta) Ilość godzin w kontakcie z prowadzącymi Wykład 5 Konwersatorium (ćwiczenia, laboratorium itd.) 10 Pozostałe godziny kontaktu studenta z prowadzącym 5 Lektura w ramach przygotowania do zajęć 5 Ilość godzin pracy studenta bez kontaktu z prowadzącymi Przygotowanie krótkiej pracy pisemnej lub referatu po zapoznaniu się z niezbędną literaturą przedmiotu Przygotowanie projektu lub prezentacji na podany temat (praca w grupie) Przygotowanie do egzaminu 5 10 Ogółem bilans czasu pracy 40 Ilość punktów ECTS w zależności od przyjętego przelicznika 2.0 6