Urz¹dzenie steruj¹ce. Obiekt. Urz¹dzenie steruj¹ce. Obiekt. 1. Podstawowe pojęcia. u 1. y 1 y 2... y n. z 1 z 2... z l.

Podobne dokumenty
Teoria sterowania - studia niestacjonarne AiR 2 stopień

Inżynieria Systemów Dynamicznych (3)

Podstawy Automatyki. Wykład 3 - charakterystyki częstotliwościowe, podstawowe człony dynamiczne. dr inż. Jakub Możaryn. Instytut Automatyki i Robotyki

Podstawy Automatyki Zbiór zadań dla studentów II roku AiR oraz MiBM

Podstawy Automatyki. Wykład 3 - charakterystyki częstotliwościowe, podstawowe człony dynamiczne. dr inż. Jakub Możaryn. Instytut Automatyki i Robotyki

Podstawy Automatyki. Wykład 3 - charakterystyki częstotliwościowe, podstawowe człony dynamiczne. dr inż. Jakub Możaryn. Instytut Automatyki i Robotyki

Podstawy Automatyki. Wykład 3 - Charakterystyki częstotliwościowe, podstawowe człony dynamiczne. dr inż. Jakub Możaryn. Instytut Automatyki i Robotyki

Sterowanie Serwonapędów Maszyn i Robotów

Podstawy Automatyki. Wykład 5 - stabilność liniowych układów dynamicznych. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, Instytut Automatyki i Robotyki

Podstawy Automatyki. Wykład 5 - stabilność liniowych układów dynamicznych. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, Instytut Automatyki i Robotyki

Transmitancje i charakterystyki częstotliwościowe. Krzysztof Patan

Podstawy Automatyki. Wykład 5 - stabilność liniowych układów dynamicznych. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, Instytut Automatyki i Robotyki

Technika regulacji automatycznej

Politechnika Poznańska, Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów Wykłady 7,8, str. 1

Politechnika Warszawska Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych Instytut Podstaw Budowy Maszyn Zakład Mechaniki

Transmitancje układów ciągłych

Politechnika Poznańska, Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów Wykłady 3,4, str. 1

Politechnika Poznańska, Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów Wykłady 5,6, str. 1

Podstawowe czªony dynamiczne. Odpowied¹ impulsowa. odpowied¹ na pobudzenie delt Diraca δ(t) przy zerowych warunkach pocz tkowych, { dla t = 0

Przeksztacenie Laplace a. Krzysztof Patan

Systemy. Krzysztof Patan

Automatyka i robotyka

Podstawowe człony dynamiczne. dr hab. inż. Krzysztof Patan

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania. Podstawy Automatyki

Podstawy Automatyki. Wykład 4 - algebra schematów blokowych. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, Instytut Automatyki i Robotyki

AUTOMATYKA. dr hab. Andrzej Dębowski, prof. PŁ Instytut Automatyki

Zastosowanie przeksztaªcenia Laplace'a. Przykªad 1 Rozwi» jednorodne równanie ró»niczkowe liniowe. ÿ(t) + 5ẏ(t) + 6y(t) = 0 z warunkami pocz tkowymi

Inżynieria Systemów Dynamicznych (4)

Projektowanie układów regulacji w dziedzinie częstotliwości. dr hab. inż. Krzysztof Patan, prof. PWSZ

Sterowanie Napędów Maszyn i Robotów

Technika regulacji automatycznej

Podstawy Automatyki. Wykład 4 - algebra schematów blokowych. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, Instytut Automatyki i Robotyki

Transmitancja operatorowa członu automatyki (jakiego??) jest dana wzorem:

Politechnika Warszawska Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych Instytut Podstaw Budowy Maszyn Zakład Mechaniki

Ćwiczenie - 1 OBSŁUGA GENERATORA I OSCYLOSKOPU. WYZNACZANIE CHARAKTERYSTYKI AMPLITUDOWEJ I FAZOWEJ NA PRZYKŁADZIE FILTRU RC.

Podstawy Automatyki. Wykład 4 - algebra schematów blokowych. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, Instytut Automatyki i Robotyki

CHARAKTERYSTYKI CZĘSTOTLIWOŚCIOWE UKŁADÓW DYNAMICZNYCH

Tematyka egzaminu z Podstaw sterowania

Technika regulacji automatycznej

Sterowanie Napędów Maszyn i Robotów

Podstawy Automatyki. Wykład 2 - modelowanie matematyczne układów dynamicznych. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, Instytut Automatyki i Robotyki

Automatyka i robotyka

Podstawy Automatyki. Wykład 2 - matematyczne modelowanie układów dynamicznych. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, Instytut Automatyki i Robotyki

Automatyka i robotyka

Kompensacja wyprzedzająca i opóźniająca fazę. dr hab. inż. Krzysztof Patan, prof. PWSZ

Część 1. Transmitancje i stabilność

Sterowanie przekształtników elektronicznych zima 2011/12

Podstawy Automatyki. Wykład 2 - podstawy matematyczne. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, Instytut Automatyki i Robotyki

AUTOMATYKA. Materiały dydaktyczne dotyczące zagadnień przewidzianych w I pracy kontrolnej

Sposoby modelowania układów dynamicznych. Pytania

Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Sterowanie ciągłe. Teoria sterowania układów jednowymiarowych

Podstawy Automatyki. Wykład 2 - modelowanie matematyczne układów dynamicznych. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, Instytut Automatyki i Robotyki

Opis układów złożonych za pomocą schematów strukturalnych. dr hab. inż. Krzysztof Patan

Języki Modelowania i Symulacji 2018 Podstawy Automatyki Wykład 4

Laboratorium nr 3. Projektowanie układów automatyki z wykorzystaniem Matlaba i Simulinka

Inżynieria Systemów Dynamicznych (5)

Ćwiczenie nr 6 Charakterystyki częstotliwościowe

u (0) = 0 i(0) = 0 Obwód RLC Odpowiadający mu schemat operatorowy E s 1 sc t = 0 i(t) w u R (t) E u C (t) C

UKŁADY JEDNOWYMIAROWE. Część II UKŁADY LINIOWE Z OPÓŹNIENIEM


UKŁADY JEDNOWYMIAROWE. Część III UKŁADY NIELINIOWE

CHARAKTERYSTYKI CZĘSTOTLIWOŚCIOWE

Automatyka i robotyka

00 O O PO y N O N N N N. c O, O p O,' W. W pn. Nao Wr 3o y y 6x C 0 : > M1. 0 " C " 1 CD. 4. r' m < xmi. k b z a C 4. Inv z0. 1 wxo. XNC7 nv22.

A-4. Filtry aktywne rzędu II i IV

AUTOMATYKA. dr hab. Andrzej Dębowski, prof. PŁ Instytut Automatyki PŁ

MATEMATYKA EiT. (studia drugiego stopnia, drugi semestr) 3 2i, 2i44 i i )12, (cos 15 + i sin 15 ) 15, ( p 3 i) i)17, (i 1) 9, ( 1 i

Laboratorium z podstaw automatyki

ELEKTRONIKA W EKSPERYMENCIE FIZYCZNYM

Automatyka i sterowanie w gazownictwie. Regulatory w układach regulacji

Temat ćwiczenia: Wyznaczanie charakterystyk częstotliwościowych podstawowych członów dynamicznych realizowanych za pomocą wzmacniacza operacyjnego

Politechnika Warszawska Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych Instytut Podstaw Budowy Maszyn Zakład Mechaniki

Przyjmuje się umowę, że:

Obwody prądu zmiennego

Dyskretne układy liniowe. Funkcja splotu. Równania różnicowe. Transform

Laboratorium z podstaw automatyki

TEORIA OBWODÓW I SYGNAŁÓW LABORATORIUM

PAiTM. materiały uzupełniające do ćwiczeń Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych studia inżynierskie prowadzący: mgr inż.

Procedura modelowania matematycznego

TEORIA STEROWANIA I, w 5. dr inż. Adam Woźniak ZTMiR MEiL PW

Podstawowe człony dynamiczne

= oraz = ; Przykładowe zadania EGZAMINACYJNE z przedmiotu PODSTAWY AUTOMATYKI. Transmitancja operatorowa

LABORATORIUM PODSTAW AUTOMATYKI

Politechnika Wrocławska, Wydział Informatyki i Zarządzania. Modelowanie

Układy z regulatorami P, PI oraz PID

EGZAMIN Z ANALIZY II R

Wstęp do ćwiczeń na pracowni elektronicznej

A-4. Filtry aktywne RC

Zaliczenie wykładu Technika Analogowa Przykładowe pytania (czas zaliczenia minut, liczba pytań 6 8)

PRZEMYSŁOWE UKŁADY STEROWANIA PID. Wykład 5 i 6. Michał Grochowski, dr inż. Katedra Inżynierii Systemów Sterowania

Automatyka i robotyka ETP2005L. Laboratorium semestr zimowy

Podstawy Automatyki. Wykład 6 - Miejsce i rola regulatora w układzie regulacji. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, Instytut Automatyki i Robotyki

PAiTM. materiały uzupełniające do ćwiczeń Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych studia inżynierskie prowadzący: mgr inż.

Rys 1 Schemat modelu masa- sprężyna- tłumik

Ćwiczenie - 7. Filtry

Systemy wbudowane. Kurs Systemy wbudowane SW (Embedded Systems)

Element całkujący Element całkujący jest opisany równaniem różniczkowym o postaci: y = ku, (4.37) S(s) = ^. (4.38)

TRANSMITANCJA WIDMOWA, CHARAKTERYSTYKI CZĘSTOTLIWOŚCIOWE I WYZNACZANIE ODPOWIEDZI USTALONYCH NA WYMUSZENIE HARMONICZNE

Podstawy środowiska Matlab

Realizacja regulatorów analogowych za pomocą wzmacniaczy operacyjnych. Instytut Automatyki PŁ

Transkrypt:

Politechnia Poznańsa, Katedra Sterowania i Inżnierii Sstemów Wład,2, str.. Podstawowe pojęcia z (t) z 2 (t)... u (t) u 2 (t). Obiet u m (t) z l (t) (t) 2 (t). n (t) u(t) z(t) Obiet (t) (a) u Rs. u u = 2..., z = u m z z 2... z l, = na ogół m l n; gd m = l = n =, to uład jednowmiarow gd m lub l lub n uład wielowmiarow 2. Otwart i zamnięt uład sterowania z z 2 (b) 2... n () Urz¹dzenie steruj¹ce u Obiet Rs. 2 Uład otwart z Urz¹dzenie steruj¹ce u Obiet Podstaw automati (z) Rs. 3 Uład zamnięt

Politechnia Poznańsa, Katedra Sterowania i Inżnierii Sstemów Wład,2, str. 2 3. Opis uładu tpu wejście-wjście a n d n (t) dt n + a n d n (t) dt n = b m d m u(t) dt m d(t) + + a + a (t) = (2) dt d m u(t) du(t) + + b dt m + b u(t) dt + b m a n (n) (t) + a n (n ) (t) + + a ẏ(t) + a (t) = (3) = b m u (m) (t) + b m u (m ) (t) + + b u(t) + b u(t) m n; waruni poczatowe: (i) (), i =,,... n u (j) (), j =,,... m u( t) U³ad dnamiczn Rs. 4 ( t) 4. ransmitancja operatorowa U(s) = L[u(t)] = Przpomnijm, że: u(t)e st dt, Y (s) = L[(t)] = (t)e st dt L[f (n) (t)] = s n F(s) n = s n f () ( + ) prz czm f () ( + ) = lim t + df () (t) dt Podstaw automati (z)

Politechnia Poznańsa, Katedra Sterowania i Inżnierii Sstemów Wład,2, str. 3 a n (n) (t) + a n (n ) (t) + + a ẏ(t) + a (t) = = b m u (m) (t) + b m u (m ) (t) + + b u(t) + b u(t) a n s n Y (s) + a n s n Y (s) + + a sy (s) + a Y (s) = (4) = b m s m U(s) + b m s m U(s) + + b su(s) + b U(s) Y (s)(a n s n + a n s n + + a s + a ) = = U(s)(b m s m + b m s m + + b s + b ) Y (s) = m b j s j j= n U(s) a i s i i= G(s) Y (s) U(s) = m b j s j j= n (5) a i s i prz czm (i) (+) =, i =,,... n u (j) (+) =, j =,,... m i= Podstaw automati (z)

Politechnia Poznańsa, Katedra Sterowania i Inżnierii Sstemów Wład,2, str. 4 Przład R L u ( t ) u2 ( t ) R 2 Eliminujem i(t): Rs. 5 u (t) = R i(t) + L di(t) dt u 2 (t) = R 2 i(t) + R 2 i(t) L du 2 (t) + R u 2 (t) + u 2 (t) = u (t) R 2 dt R ( 2 L u 2 (t) + + R ) u 2 (t) = u (t) R 2 R 2 ( s L + + R ) U 2 (s) = U (s) R 2 R 2 G(s) = U 2(s) U (s) = s L R 2 + + R R 2 = R 2 sl + R + R 2 = R 2 R +R 2 L sr +R 2 + = R 2 R + R 2, = (element inercjn -go rzędu) L R + R 2 G(s) = + s Podstaw automati (z)

Politechnia Poznańsa, Katedra Sterowania i Inżnierii Sstemów Wład,2, str. 5 5. Odpowiedź soowa dla t > ½(t) = dla t = lub uproszcz. ½(t) = 2 dla t < dla t dla t < (6) ( t) ( t),5 lub t Rs. 6 t L[½(t)] = s u(t) G(s) Rs. 7 (t) U(s) = L[u(t)], Y (s) = L[(t)] Y (s) = G(s)U(s) ponieważ G(s) = Y (s) U(s) u(t) = ½(t) H(s) = G(s) s h(t) = L [ G(s) s ] Podstaw automati (z)

Politechnia Poznańsa, Katedra Sterowania i Inżnierii Sstemów Wład,2, str. 6 Przład G(s) = + s [ ] [ ] h(t) = L = L + s s s(s + ) = ) + lim s / s est = ( ) e t ½(t) = ( lim s ) ( e t s + ½(t) e st + h( t) Rs. 8 t 6. Odpowiedź impulsowa dla t δ(t) = dla t = lub inaczej: δ(t) = /ε dla t ( ε/2, ε/2) /(2ε) dla t = ±ε/2 dla t > ε/2 ( t) / /(2 ) δ(t)dt = (7) (8) Podstaw automati (z) t Rs. 9

Politechnia Poznańsa, Katedra Sterowania i Inżnierii Sstemów Wład,2, str. 7 u(t) G(s) Rs. (t) Y (s) = G(s)U(s) = G(s) L[δ(t)] = g(t) = (t) = L [G(s)] Przład G(s) = + s [ ] [ g(t) = L = L + s s + ] = e t ½(t) / g( t) Rs. t 7. Zwiaze międz h(t) i g(t) h(t) = 8. Cała splotowa t g(τ)dτ, g(t) = d h(t) (9) dt Y (s) = G(s)U(s) (t) = t u(τ)g(t τ)dτ = t u(t τ)g(τ)dτ () Podstaw automati (z)

Politechnia Poznańsa, Katedra Sterowania i Inżnierii Sstemów Wład,2, str. 8 Przład (element całujac idealn i rzeczwist) G (s) = Y (s) U(s) = s, G 2(s) = Y 2(s) U(s) = s( + s) równania różniczowe U(s) = sy (s) u(t) = ẏ (t) U(s) = sy 2 (s) + s 2 Y 2 (s) u(t) = ÿ 2 (t) + ẏ 2 (t) odpowiedzi soowe [ h (t) = L G (s) ] [ ] s = L s 2 [ h 2 (t) = L G 2 (s) ] [ = L s [ ( = = = lim s d ds = t½(t) ] = [ L s 2 ( + s) e st ) + lim s s + [ te st (s + lim ) est s (s + + 2 e ( ) [ )2 ] t 2 + 2 e t s 2est t ] ½(t) = ] ½(t) = s 2 (s + ) ½(t) = (t + e t )½(t) ] = h( t) h t ( ) h t 2 ( ) = arctg Rs. 2 t Podstaw automati (z)

Politechnia Poznańsa, Katedra Sterowania i Inżnierii Sstemów Wład,2, str. 9 odpowiedzi impulsowe: [ ] g (t) = L [G (s)] = L = ½(t) s [ ] g 2 (t) = L [G 2 (s)] = L s( + s) = ( e t )½(t) g( t) g t 2( ) g t ( ) Rs. 3 t 9. Charatersti statczne i dnamiczne u(t) G(s) Rs. 4 (t) ( t) u³. liniow u³. nieliniow u t (a) ch-i statczne (b) ch-a dnamiczna Rs. 5 Podstaw automati (z)

Politechnia Poznańsa, Katedra Sterowania i Inżnierii Sstemów Wład,2, str.. Wznaczanie transmitancji wpadowch a) połaczenie szeregowe (asadowe) u( t) u2( t) ( t) G( s) G2( s) Rs. 6 G (s) = U 2(s) U (s), b) połaczenie równoległe G 2(s) = Y (s) U 2 (s) G(s) = Y (s) U (s) = Y (s) U 2 (s) U 2 (s) U (s) = G (s)g 2 (s) () u( t) G s ( ) G s 2( ) Rs. 7 t ( ) t 2( ) ( t) Y (s) = Y (s) + Y 2 (s) = G (s)u(s) + G 2 (s)u(s) = = (G (s) + G 2 (s))u(s) G(s) = Y (s) U(s) = G (s) + G 2 (s) (2) Podstaw automati (z)

Politechnia Poznańsa, Katedra Sterowania i Inżnierii Sstemów Wład,2, str. c) sprzężenie zwrotne u( t) e( t) ( t) G( s) Rs. 8 G s 2( ) Y (s) = G (s)e(s) = G (s) [U(s) G 2 (s)y (s)] Y (s) + G (s)g 2 (s)y (s) = G (s)u(s) Y (s) [ + G (s)g 2 (s)] = G (s)u(s) G(s) = Y (s) U(s) = G (s) + G (s)g 2 (s) dla dodatniego sprzężenia zwrotnego: G(s) = G (s) G (s)g 2 (s) gd G 2 (s) = bezpośrednie sprzężenie zwrotne i wted: G(s) = G (s) ±G (s). Przeształcanie schematów bloowch a) przenoszenie węzła sumacjnego z we na w i odwrotnie G (s) [U (s) + G 2 (s)u 2 (s)] = G (s)u (s) + G (s)g 2 (s)u 2 (s) (3) u G s ( ) u G s ( ) G s 2( ) G s ( ) G s 2( ) u 2 u 2 Rs. 9 Podstaw automati (z)

Politechnia Poznańsa, Katedra Sterowania i Inżnierii Sstemów Wład,2, str. 2 G (s)u (s) + G 2 (s)u 2 (s) = G (s) [ U (s) + ] G (s) G 2(s)U 2 (s) u G s ( ) u G s ( ) G2( s) /G( s) u 2 G s 2( ) u 2 Rs. 2 b) przenoszenie węzła informacjnego (rozgałęźnego) z we na w i odwrotnie u G( s) 2 Rs. 2 u G( s) /G( s) 2 u G( s) 2 Rs. 22 u G( s) G( s) 2 c) zamiana miejsc węzłów sasiaduj acch ze soba = (u u 3 ) + u 2 = (u + u 2 ) u 3 u u u 2 u u 3 2 u 3 Podstaw automati (z) Rs. 23

Politechnia Poznańsa, Katedra Sterowania i Inżnierii Sstemów Wład,2, str. 3 2. ransmitancja widmowa G(jω) = G(s) s=jω, ω = 2πf (4) u(t) G(jω) Rs. 24 (t) (t) = p (t) + u (t), u(t) = A sin ωt ½(t) lim p (t) = (5) t (t) = u (t) = A G(jω) sin(ωt + ϕ(ω)) ½(t) (6) Przład 2 G(s) = s 2 + 3s + 2 = 2 (s + )(s + 2) = (s + )(,5s + ) u(t) = 8 sin 2t ½(t) wznaczć przebieg u (t) G(s) s=j2 = = 2 (j2) 2 + 3(j2) + 2 = 2 2 + j6 = 2 6 2 =,36e j8,4 ( 2)2 + 6 2e jarctg u (t) = 8,36 sin(2t 8,4 ) ½(t) = = 2,528 sin(2t 8,4 ) ½(t) 3. Charatersti częstotliwościowe ω, + ) ch. amplitudowo-fazowa (wres Nquista), ch-i logartmiczne (wres Bodego). Podstaw automati (z)

Politechnia Poznańsa, Katedra Sterowania i Inżnierii Sstemów Wład,2, str. 4 4. Charatersta amplitudowo-fazowa G(s)= b ms m + b m s m + + b s + b a n s n + a n s n + + a s + a, m n (7) G(jω) = G(s) s=jω = (8) = b m(jω) m + b m (jω) m + + b (jω) + b a n (jω) n + a n (jω) n + + a (jω) + a G(jω) = P(ω) + jq(ω) = G(jω) e jϕ(ω) (9) P(ω) = Re[G(jω)], Q(ω) = Im[G(jω)], Im[ G( j)] G(jω) = P 2 (ω) + Q 2 (ω), ϕ(ω) = arctg Q(ω) P(ω). ( ) P( ) Re[ G( j)] G( j ) Q( ) Rs. 25 ( ω < ) u(t) = A sin ω t (t) = A G(jω ) sin(ω t + ϕ(ω )) Przład (element inercjn -go rzędu) ( jω) G(jω) = = = + jω + ω 2 2 = + ω 2 j ω = P(ω) + jq(ω) 2 + ω 2 2 ω > P >, Q IV ćw. Podstaw automati (z)

Politechnia Poznańsa, Katedra Sterowania i Inżnierii Sstemów Wład,2, str. 5 P = + ω 2 2 = + ω 2 2 P ω2 2 = P P P Q 2 = 2 ω 2 2 2 ( + ω 2 2 ) = P = P( P) 2 2 /P 2 Q 2 + P 2 P = ( P 2 + Q 2) 2 = ( 2 P 2 P + 2 4 + Q2 = 2 4 ) 2, Q Im[ G( j)] /2 Re[ G( j)] /2 / Rs. 26 Q( ) 3 2 P( ) Q( ) P( ) (a) = var, 3 < 2 < Rs. 27 /, /, / (b) = var 2 3 Podstaw automati (z)