1 Wychowują jedynie ci, którzy mają nadzieję. Józef Tischner Wstęp Ustawowym zadaniem szkoły, obok nauczania, jest wychowanie młodego człowieka. System oświaty zapewnia w szczególności: - realizację prawa każdego obywatela Rzeczypospolitej Polskiej do kształcenia się oraz prawa dzieci i młodzieży do wychowania i opieki, odpowiednich do wieku i osiągniętego rozwoju, - wspomaganie przez szkołę wychowawczej roli rodziny. Działalność edukacyjna szkoły jest określona przez: - szkolny zestaw programów nauczania, podstawa programowa kształcenia ogólnego; - szkolny plan nauczania dla klas 1-3 gimnazjum - program wychowawczy szkoły - wewnątrzszkolne zasady oceniania - szkolny program profilaktyki dostosowany do potrzeb rozwojowych ucznia - koncepcja rozwoju szkoły Program wychowawczy Publicznego Gimnazjum nr 1 im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Łasku obejmuje wszystkie treści i działania o charakterze wychowawczym i jest integralną częścią programu edukacyjnego. Do podstawowych aktów prawnych związanych z przygotowaniem, realizacją i ewaluacją programu wychowawczego Publicznego Gimnazjum nr 1 im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Łasku należy zaliczyć:
2 - Powszechna Deklaracja Praw Człowieka z dnia 10 grudnia 1984 roku, - Europejska Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z dnia 4 listopada 1950 roku, - Deklaracja Praw Dziecka z 1959 roku, - Konwencja o Prawach Dziecka Narodów Zjednoczonych z 20 listopada 1989 roku, - Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 roku, - Ustawa o systemie oświaty z 7 września 1991 roku, - Ustawa Karta Nauczyciela z 26 stycznia 1982 roku, - Program Polityki Prorodzinnej Państwa z 11 listopada 1998 roku, - Rozporządzenie MEN w sprawie ramowego statutu w szkoły publicznej z 15 lutego 1999 roku oraz z 9 lutego 2007 roku, - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 29 grudnia 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 czerwca 2012 r. w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 29 sierpnia 2014 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji
3 przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji - Rozporządzenie MEN zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania i klasyfikowania i promowania uczniów z dnia 26 sierpnia 2009 roku, - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2015 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego - Statut Publicznego Gimnazjum nr 1 im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Łasku. Misja Misją Publicznego Gimnazjum nr 1 im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Łasku jest wspieranie wszechstronnego i harmonijnego rozwoju ucznia we wszystkich sferach funkcjonowania, by mógł w pełni wykorzystać swoje możliwości do realizacji zamierzeń życiowych i swoich pasji. Wizja "Nasza szkoła jest przyjazna uczniowi, wymagająca, konsekwentna i sprawiedliwa" Wartości ważne dla całej społeczności szkolnej - odpowiedzialność - uczciwość - sprawiedliwość - prawda - lojalność - mądrość - kreatywność - patriotyzm
4 - pracowitość - współczucie - wrażliwość na potrzeby innych - bezpieczeństwo - pasja - wrażliwość estetyczna - dyscyplina - ekologia - humor - wolność - przyjaźń - miłość - rodzina - rozrywka - rozwój - tolerancja Sylwetka absolwenta Uczeń kończący szkołę powinien: - Wykazać się wiadomościami i umiejętnościami zapisanymi w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla gimnazjum, - Mieć podstawową znajomość dwóch języków obcych, - Znać podstawy obsługi komputera, - Umieć korzystać z różnych źródeł wiedzy, - Posiadać umiejętność wyszukiwania i selekcjonowania informacji, - Rozwijać zainteresowania czytelnicze i uczestniczyć w kulturze, - Posiadać motywację samodoskonalenia i rozwoju, - Być dobrze przygotowanym do funkcjonowania w grupach rówieśniczych,
5 - Być przygotowanym do oceniania własnego uczenia się, przyjmowania coraz większej odpowiedzialności za własną naukę, - Rozumieć podstawowe wartości patriotyczne i moralne, mieć świadomość miejsca Polski w świecie, - Żywić szacunek dla wysiłków na rzecz utrzymania pokoju, demokracji i zachowania środowiska naturalnego, - Być otwartym na poglądy innych ludzi, szanować godność ludzką, prawo, prawdę, dobro i piękno. - Dbać o zdrowy styl życia i harmonijny rozwój, - Być gotowym do przeciwstawiania się różnym przejawom patologii w życiu publicznym. - Absolwent gimnazjum powinien wiedzieć i rozumieć jakie wartości nadają sens życiu, co proponuje mu współczesny świat i umieć planować i realizować swoje cele życiowe. Uczestnicy procesu wychowawczego W procesie wychowania uczestniczy cała społeczność szkolna. Program wychowawczy wymaga współpracy organów szkoły. Zespół wychowawczy: - diagnozuje oczekiwania uczniów i rodziców z zakresie wychowania, - określa zadania w zakresie wychowania i opieki, - inicjuje przedsięwzięcia określone w Programie Wychowawczym, - dokonuje analizy i ewaluacji działalności wychowawczej. Rada pedagogiczna: - analizuje sytuację wychowawczą w szkole, - inspiruje działania innowacyjne i koncepcje programów wychowawczych, - zatwierdza Program Wychowawczy. Nauczyciele:
6 - są świadomi nierozerwalności działań edukacyjnych i opiekuńczowychowawczych - doskonalą kwalifikacje i zdobywają nowe umiejętności w zakresie działań wychowawczych, - swoją postawą modelują zachowania uczniów i budują swój autorytet w działaniach edukacyjnych i wychowawczych, - dbają o relacje nauczyciel-uczeń jako podstawowy element oddziaływań o charakterze wychowawczym, - reagują na przejawy pozytywnych i negatywnych zachowań uczniów oraz promują właściwe postawy uczniów zgodnie z zapisami statutu szkoły, - współpracują z wychowawcami w realizacji zadań wychowawczych, - wspierają rodziców w dziele wychowania, - uznają oczekiwania rodziców i uczniów w zakresie wychowania. Wychowawcy klas: - na podstawie Programu Wychowawczego Publicznego Gimnazjum nr 1 im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Łasku i Programu Profilaktyki Publicznego Gimnazjum nr 1 im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Łasku opracowują własny program wychowawczy dla swojego oddziału uwzględniający tematykę zajęć, treści, sposoby realizacji i osiągnięcia uczniów, - realizują zadania z zakresu wychowania we współpracy z rodzicami, - pozostają w stałym kontakcie z rodzicami w celu wymiany informacji i intensyfikacji działań wychowawczych, - dbają o poczucie bezpieczeństwa i akceptacji ucznia w klasie, - integrują zespół klasowy, - wyposażają uczniów w umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach,
7 - są rzecznikami praw ucznia w relacji z innymi nauczycielami, dyrekcją szkoły i innymi organami szkoły. Dyrektor i wicedyrektor: - sprawuje nadzór pedagogiczny i monitoruje pracę wychowawczą szkoły, - współpracuje z podmiotami szkoły oraz instytucjami wspomagającymi działania z zakresu wychowania. Pedagog i psycholog szkolny: - podejmuje działania wychowawcze wynikające z Programu Wychowawczego w stosunku do uczniów i rodziców z udziałem nauczycieli, - wspiera działania opiekuńczo-wychowawcze nauczycieli, - rozpoznaje indywidualne potrzeby uczniów i analizuje przyczyny niepowodzeń szkolnych, - organizuje i prowadzi rożne formy pomocy psychologicznopedagogicznej dla uczniów, rodziców i nauczycieli, - współpracuje z podmiotami szkoły oraz instytucjami wspomagającymi działania wychowawcze. Samorząd szkolny: - opiniuje Program Wychowawczy, - podejmuje własne inicjatywy mające na celu kształtowanie postaw uczniów we współpracy z innymi organami szkoły. Rada Rodziców: - uchwala we współpracy z radą pedagogiczną Program Wychowawczy, - współpracuje z Radą Pedagogiczną i dyrektorem w zakresie działań wychowawczych. Rodzice: - realizują swoje pierwotne prawo do wychowywania swoich dzieci,
8 - współpracują z wychowawcą klasy i nauczycielami w zakresie wychowania, - uczestniczą w organizowanych przez szkołę dniach otwartych, wywiadówkach i spotkaniach o charakterze edukacyjnym, - korzystają z pomocy i wsparcia ze strony pedagoga i psychologa szkolnego w zakresie wychowania. Uczniowie: - są podmiotem oddziaływań o charakterze wychowawczym, - uczestniczą w przedsięwzięciach o charakterze wychowawczym, - mają wpływ na tematykę poruszaną w ramach godzin wychowawczych i innych działań wychowawczych, - mogą samoorganizować się, podejmują inicjatywy mające na celu samowychowanie, - reagują na pozytywne i negatywne zjawiska w szkole, czują się odpowiedzialni za siebie i innych uczniów. Organ prowadzący: - współuczestniczy w wyposażaniu szkoły w pomoce dydaktyczne i środki niezbędne do realizacji Programu Wychowawczego, - przeznacza środki na realizację zajęć wychowawczych. Organ nadzoru pedagogicznego: - wspiera organy szkoły w opracowaniu narzędzi ewaluacji Programu Wychowawczego, - umożliwia wymianę doświadczeń w zakresie tworzenia, realizacji i ewaluacji Programu Wychowawczego. Cel ogólny wychowania: Planowane, realizowane i ewaluowane działania wychowawcze prowadzą do pełni rozwoju osobowego ucznia poprzez: - ukształtowanie prawego charakteru, - zbudowanie poczucia odpowiedzialności za własny rozwój i dobro wspólne,
- poznanie i przestrzeganie norm społecznych, - budowanie życzliwości i miłości dla ludzi. 9
10 Cele szczegółowe i sposoby ich realizacji: Priorytet I - Rozwój poznawczy ucznia Przygotowanie do wykorzystania nabytych umiejętności i zdobytej wiedzy w dalszym samodoskonaleniu się. Rozbudzanie i rozwijanie indywidualnych zdolności twórczych oraz samodzielnego myślenia i sprawnego działania. Cele Zadania szkoły Formy realizacji Spodziewane efekty 1. Uświadamianie uczniom korzyści wynikających z posiadania wiedzy. 2. Organizowanie wolnego czasu dzieci i młodzieży. 3. Rozwijanie zainteresowań uczniów. 4. Wyrównywanie szans edukacyjnych. 5. Wskazywanie wzorców zachowań. 6. Rozwijanie umiejętności radzenia sobie z trudnościami w życiu. - budzenie ciekawości poznawczej, - rozwijanie kreatywnego myślenia, - kształtowanie umiejętności selekcji, syntezy i analizy informacji, - kształtowanie umiejętności samodzielnego poszukiwania źródeł informacji, - pomoc w odkrywaniu własnych możliwości, predyspozycji i ich twórczym rozwijaniu. -zapobieganie konfliktom, - organizowanie konkursów przedmiotowych i artystycznych, - indywidualna praca z uczniem zdolnym, - uwzględnianie w programach dydaktyczno - wychowawczych klas programów wyzwalających aktywność twórczą uczniów, - indywidualna opieka nad uczniami wymagającymi szczególnego traktowania ze względu na deficyty rozwojowe, - stymulowanie aktywności poprzez prezentowanie publiczne osiągnięć (np. gazetki szkolne, wystawy tematyczne, występy artystyczne), - stosowanie aktywizujących metod pracy na lekcjach przedmiotowych, - dostosowanie wymagań edukacyjnych do możliwości rozwojowych ucznia poprzez tworzenie planów działań edukacyjnych. Uczeń będzie: - doceniał wartość wiedzy, - potrafił spędzać czas wolny w kulturalny sposób, - rozwijał swoje zainteresowania, - widział szansę łatwiejszego życia w związku z lepszym wykształceniem, - znał drogi dalszego kształcenia się, - dobrze przygotowany do egzaminów zewnętrznych. Priorytet II - Rozwój emocjonalny ucznia Kształtowanie postaw i aktywizowanie systemu wartości uczniów, rozwijanie empatii oraz budzenie chęci niesienia pomocy potrzebującym. Cele Zadania szkoły Formy realizacji Spodziewane efekty 1. Pomaganie uczniom w wyborze właściwej hierarchii wartości i postaw. 2. Budzenie uczuć humanitarnych wobec - pomoc w samopoznaniu, samoocenie, - rozwijanie umiejętności akceptowania siebie, - kształtowanie umiejętności - indywidualna opieka nad uczniami wymagającymi odmiennego traktowania ze względu na deficyty, - wdrażanie programów rozwijających umiejętności interpersonalne, Uczeń będzie: - dostrzegał przejawy niesprawiedliwości i reagował na nie, - nazywał i odróżniał właściwe
11 ludzkich nieszczęść oraz niesienie pomocy ludziom potrzebującym. 3. Wzmocnienie czynników chroniących 4. Szukanie autorytetów, wzorów w społeczeństwie. 5. Integracja działań wychowawczych szkoły, domu i środowiska. 6. Przeciwdziałanie agresji i konfliktom. samoobserwacji i trafnej oceny własnych działań, - pomoc w określeniu i nazwaniu uczuć, stanów psychicznych i radzeniu sobie ze stresem, - budzenie zachowań empatycznych, - kształtowanie postawy asertywnej, - przygotowanie do budowania własnego systemu wartości. -pomoc w rozwijaniu ważnych umiejętności społecznych i psychologicznych - stosowanie aktywizujących metod pracy na lekcjach (np. psychodramy, ćwiczenia grupowe, treningi interpersonalne, ćwiczenia asertywności), - ankiety i narzędzia diagnostyczne dostarczające wychowawcom i uczniom informacji zwrotnych, - diagnoza samopoczucia i miejsca uczniów w grupie, klasie i szkole, - stosowanie technik relaksacyjnych i przeciwdziałających stresowi, - indywidualne i grupowe spotkania z psychologiem oraz pedagogiem szkolnym, - uświadamianie mechanizmów działających destrukcyjnie na psychikę (np. reklamy, przemoc w mediach, mechanizmy grupowe), - warsztaty dla dzieci i rodziców organizowane przez szkołę lub instytucje wspierające szkołę, - współpraca z instytucjami zajmującymi się dziećmi z rodzin dysfunkcyjnych, - informowanie ucznia i rodzica o możliwościach uzyskania pomocy w sytuacjach trudnych. przejawy zachowań i postaw, - widział potrzebę działania na rzecz ludzi wymagających pomocy i wsparcia, - wrażliwy na cierpienie, ból i krzywdę innych ludzi, - respektował prawo innych do odmiennego zdania, sposobu zachowania, obyczajów i przekonań, jeżeli nie stanowią one zagrożenia dla innych ludzi, - przeciwstawiał się przejawom dyskryminacji z powodu odmienności religijnej, narodowościowej, Priorytet III - Rozwój fizyczny ucznia Kształtowanie postaw prozdrowotnych, proekologicznych oraz promowanie zdrowego stylu życia. Cele Zadania szkoły Formy realizacji Spodziewane efekty 1. Kształtowanie u uczniów potrzeby ochrony środowiska poprzez realizację tematyki ekologicznej oraz udział w - zapoznanie uczniów z zasadami bezpieczeństwa na terenie szkoły i poza nią, - kształtowanie właściwych nawyków zdrowotnych i - objęcie uczniów opieką medyczną, - wdrażanie programów profilaktycznych, - podejmowanie działań dotyczących promocji zdrowia, - włączanie się w ogólnopolskie akcje Uczeń będzie: - znał wartość zdrowia, - świadomie wybierał aktywne formy wypoczynku, - znał zagrożenia wynikające ze
12 ogólnopolskich akcjach o tematyce ekologicznej. 2. Propagowanie zdrowego stylu życia, wzbogacanie i uzupełnianie wiedzy o zdrowiu, jego wartości oraz zagrożeniach. Opóźnianie inicjacji seksualnej. 3. Opieka zdrowotna pielęgniarki nad dziećmi i młodzieżą szkolną. 4. Udział w programach prozdrowotnych. 5. Promowanie aktywnego wykorzystania wolnego czasu. higienicznych, - promocja zdrowego stylu życia, - kształtowanie umiejętności samodzielnego dokonywania wyborów zachowań chroniących zdrowie własne i innych, - uświadamianie zagrożeń związanych z nałogami, - przekazywanie modelu aktywnego spędzania wolnego czasu, - uświadamianie zagrożeń cywilizacyjnych i ukazywanie sposobów ich zapobiegania, - uzmysłowienie problemu degradacji środowiska naturalnego i konieczności podejmowania przez ludzi działań proekologicznych profilaktyki zdrowotnej, - kontynuacja programów proekologicznych (np. Sprzątanie Świata, Dzień Ziemi), - programy artystyczne o charakterze ekologicznym, - ogólnoszkolne zawody sportowe (Dzień Sportu Szkolnego), - organizowanie pozalekcyjnych zajęć sportowych; - zapoznanie uczniów z prawami dziecka, prawami i obowiązkami ucznia, prawami człowieka, - spotkania pedagoga szkolnego i psychologa z rodzicami dotyczące wiedzy o uzależnieniach, higienicznym trybie życia. spożywania alkoholu i stosowania narkotyków oraz innych używek, Priorytet IV - Rozwój społeczny ucznia Kształtowanie kompetencji społecznych niezbędnych do funkcjonowania w rodzinie, grupie rówieśniczej, społeczności szkolnej, społeczności lokalnej i społeczeństwie obywatelskim. Cele Zadania szkoły Formy realizacji Spodziewane efekty 1. Rozwijanie samorządności uczniów. 2. Aktywny udział młodzieży i rodziców w podejmowaniu decyzji istotnych dla właściwego funkcjonowania szkoły. 3. Uświadamianie uczniom roli wyborów do władz. - wdrażanie norm społecznych, - integrowanie zespołu klasowego, tworzenie pozytywnych więzi międzygrupowych, - kształtowanie umiejętności komunikowania się werbalnego i niewerbalnego, - kształtowanie postaw tolerancji oraz uświadamianie zagrożeń płynących z braku tolerancji (np. subkultury, agresja, rasizm, - zapoznanie uczniów z podstawowymi dokumentami szkoły ( np. Statut PG1, regulaminy pracowni, procedury, program wychowawczy, program profilaktyki), - rozwój grupy poprzez współdziałanie, współtworzenie oraz współodpowiedzialność za wykonane zadania, - umożliwianie uczniom wejścia w różne role (np. lidera, koordynatora, inicjatora, wykonawcy), Uczeń będzie: - umiał funkcjonować w społeczeństwie demokratycznym, - dbał o wspólne dobro, dostrzegał potrzebę ochrony przyrody, - podejmował pracę na rzecz szkoły i środowiska
13 nacjonalizm), - wspierania prawidłowego rozwoju emocjonalnego i społecznego. - kształtowanie dbałości o zasady bezpieczeństwa swojego i innych. - kształtowanie postaw obywatelskich, - wpajanie szacunku dla tradycji i historii oraz symboli narodowych, - uświadamianie związku tradycji narodowych i lokalnych z tradycjami rodzinnymi, - motywowanie do poznawania historii przodków i społeczności lokalnej - uświadamianie istnienia problemów o charakterze społecznym (np. narkomania, alkoholizm, przemoc), - wdrażanie do samorządności, - kształtowanie poczucia odpowiedzialności, - rozwijanie poczucia przynależności do społeczności lokalnej, ojczyzny, społeczności europejskiej. - kształtowanie umiejętności obserwacji i oceny relacji wewnątrzrodzinnych, - przybliżenie zagadnień życia seksualnego człowieka, - kształtowanie poczucia odpowiedzialności za podejmowane decyzje, - współpraca z rodzicami w przygotowaniu uczniów do - organizowanie wyjazdów klasowych ( np. do teatru, muzeum, kina, na biwak, wycieczki przedmiotowe i krajoznawcze), - podejmowanie wspólnych akcji charytatywnych, - wspieranie inicjatyw uczniowskich (np. gazetka szkolna, klasowa, występy okolicznościowe), - prowadzenie zajęć z wychowania komunikacyjnego, współpraca z policją, strażą miejską, - zachęcanie rodziców do współuczestniczenia w życiu szkoły np. organizowanie imprez klasowych, szkolnych, - objęcie opieką uczniów innego wyznania, cudzoziemców, uchodźców, przedstawicieli mniejszości narodowych i repatriantów, - dostosowanie tematyki godzin wychowawczych do bieżących potrzeb grupy. - wprowadzanie elementów wychowania regionalnego na lekcjach przedmiotowych, - konkursy dotyczące naszej ojczyzny i regionu, - poznawanie dziejów narodowych poprzez różnorodne działania (np. wystawy, wizyty w muzeach, inscenizacje, koncerty), - organizowanie uroczystości szkolnych związanych ze świętami narodowymi, - wycieczki programowe, - stosowanie na lekcjach metod aktywizujących,
14 okresu dojrzewania. - wspieranie działań Samorządów Klasowych i Samorządu Szkolnego; - spotkania z pielęgniarką i lekarzem, - spotkania organizowane przez psychologa i pedagoga, - praca wychowawcza na podstawie tekstów i przykładów literackich, - współpraca z Radą Rodziców. Priorytet V - Rozwój duchowy ucznia Rozwijanie wrażliwości estetycznej, kultywowanie tradycji i zapoznawanie z dorobkiem cywilizacyjnym regionu, kraju, Europy i świata. Cele Zadania szkoły Formy realizacji Spodziewane efekty 1. Wyrabianie u uczniów - poznawanie i kultywowanie tradycji - wystawy prezentujące dorobek kulturowy, dbałości o estetykę najbliższego otoczenia. 2. Podtrzymywanie tradycji i poznawanie dorobku kulturowego i cywilizacyjnego. narodowych, religijnych i rodzinnych, - kształtowanie umiejętności odczytywania różnorodnych tekstów kultury (np. utworów teatralnych, przekazów - wyprawy do muzeów i galerii (cykle zajęć i lekcji muzealnych), - czytanie różnych tekstów kultury i ich interpretacja, - spotkania z twórcami kultury, - tworzenie tradycji klasowych, 3. Kształtowanie tolerancji multimedialnych) i ich interpretacji, - prezentacje twórczości uczniów, wobec innych, ze szczególnym uwzględnieniem osób niepełnosprawnych, chorych, starszych, innych narodowości i wyznawców innych religii oraz osób o odmiennym światopoglądzie. - zapoznanie z dorobkiem kulturowym narodu. - kultywowanie tradycji religijnej i rodzinnej, - podtrzymywanie tradycji szkoły (np. Święto Szkoły, konkursy wiedzy o patronie, kronika szkolna), - współudział rodziców w imprezach szkolnych i klasowych. Uczeń będzie: - uczestniczył w kulturze i znał dorobek kulturowy regionu i kraju, - umiał interpretować teksty kultury, - szanował tradycję własną i był tolerancyjnych wobec odmiennej tradycji i światopoglądu.
15 Realizacja zadań o charakterze wychowawczym: Zadania wychowawcze o charakterze ogólnoszkolnym są realizowane zgodnie z harmonogramem uroczystości i imprez przygotowywanym na każdy rok szkolny. Pozostałe zadania wychowawcze są realizowane zgodnie z programami wychowawczymi klas, planami pracy pedagoga i psychologa szkolnego oraz programami nauczania.