SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Zespół Szkół w Wysokiem Szkoła Podstawowa im. Papieża Jana Pawła II z naniesionymi zmianami z dnia 26 listopada 2009 roku i z dn. 13 września 2011 r. z naniesionymi zmianami z dnia 13 września 2012 r. z dnia 29 sierpnia 2013 r. z dnia 25 września 2014 r. z dnia15 września 2015 r. Wstęp Człowiek jako istota społeczna nie potrafi żyć sam. Najlepiej rozwija się, uczy, pracuje, gdy ma wokół siebie innych ludzi. Nie zawsze jednak potrafi docenić obecność drugiego człowieka. Zdarza się, że jego zachowanie i postępowanie wobec innych daleko odbiega od ogólnie przyjętych norm. Przejawami takiego nieodpowiedniego zachowania jest zażywanie różnego rodzaju używek (papierosów, alkoholu, narkotyków), stosowanie przemocy oraz nieodpowiedni stosunek do szkoły i nauki. Zachowanie takie staje się zjawiskiem masowym, niezwykle istotne okazało się więc podjęcie określonych działań mających na celu przeciwdziałanie takiemu stanu rzeczy czyli profilaktykę. Według Zbigniewa B. Gasia: Profilaktyka to proces wspomagania człowieka w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu, a także ograniczenie i likwidowanie czynników, które blokują prawidłowy rozwój i zaburzają zdrowe życie. W związku z narastającymi problemami w naszej szkole postanowiliśmy opracować własny Program Profilaktyki, który pomoże całemu środowisku szkolnemu ograniczać sytuacje zagrożenia dla ucznia. Ograniczać, gdyż zdajemy sobie sprawę, iż problemu nie da się całkiem wyeliminować. 1
Mamy nadzieję iż stworzony program pomoże w wypracowaniu takiego środowiska szkolnego, które charakteryzować się będzie ciepłem, życzliwym nastawieniem i zainteresowaniem ze strony dorosłych. Misja programu Zajęliśmy się problemem profilaktyki zagrożeń szkolnych, ponieważ zależy nam na tym, aby nasza szkoła stała się miejscem, w którym uczniowie czuliby się bezpiecznie, a co za tym idzie chętnie do niej uczęszczali. Mamy nadzieję, że poprzez działania podjęte w ramach programu profilaktycznego stworzymy lepsze warunki pracy zarówno dla naszych uczniów, nauczycieli jak i rodziców. Podstawa prawna Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. Nr 4 poz. 17) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 14 marca 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie statutów publicznego przedszkola i publicznych szkół (Dz. U. z 2007r. Nr 35, poz. 222). Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2003 roku, w sprawie działalności wychowawczej i zapobiegawczej dzieci i młodzieży zagrożonej uzależnieniem ( Dz. U. Nr 26, poz.226) Ustawa o systemie oświaty ze zmianami wynikającymi z ustawy z dn. 19. 03. 2009 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych ustaw. (Dz. U. z 2009 r. nr 56, poz.458). Ustawa z dn. 26. 01. 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 1997 r. nr 56, poz.357). Ustawa z dn. 21. 11. 2008 r. o zmianie ustawy Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2009 r. nr 1, poz.1). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2010 nr 228 poz. 1487). Standardy oceny jakości pracy szkół i placówek rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 23 kwietnia 2004r. Statut Zespołu Szkół w Wysokiem - Statut Szkoły Podstawowej im. Papieża Jana Pawła II (z dn. 01.12.2010 r. z późniejszymi zmianami). Priorytety MEN i Wielkopolskiego Kuratora Oświaty dotyczące nadzoru pedagogicznego. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. Nr 179, poz. 1485). 2
I. Cele programu 1. Zapobieganie zachowaniom i sytuacjom problemowym uczniów. 2. Wychowanie do dbałości o zdrowie fizyczne i psychiczne. 3. Dbanie o zdrowy styl życia i promowanie zdrowego żywienia. 4. Zapobieganie nałogom. 5. Kształtowanie właściwych postaw wobec zdrowia fizycznego i psychicznego. 6. Promowanie aktywnego wypoczynku. II. Zadania ogólne 1. Określenie poziomu zagrożeń w szkole. 2. Przeprowadzenie cyklu zajęć edukacyjnych dla uczniów, nauczycieli i rodziców na temat prawnych, społecznych i psychologicznych aspektów zagrożeń i nałogów. 3. Przeprowadzenie zajęć: radzenie sobie w sytuacjach problemowych, komunikowanie się, brak tolerancji, zdrowe odżywianie, czynny wypoczynek i aktywność fizyczna 4. Wykorzystanie materiałów dotyczących przeciwdziałaniu zagrożeniom związanych z nałogami. 5. Wyposażenie uczniów w wiedzę i umiejętności zapobiegające nałogom i zachowaniom ryzykownym 6. Współpraca z rodzicami w celu przeciwdziałaniu zagrożeniom i nałogom. 7. Zapobieganie otyłości. III. Zadania szczegółowe 1. Kształcenie umiejętności poprawnego komunikowania się, rozwiązywania problemów oraz radzenia sobie z zagrożeniami w szkole. 2. Wzmocnienie więzi pomiędzy uczniami w klasie i w szkole. 3. Stworzenie jasnych reguł zwalczania nałogów, zachowań agresywnych i przemocy. 4. Zapewnienie uczniom i rodzicom pomocy i wsparcia. 5. Zapewnienie uczniom pomocy wychowawczej i terapeutycznej. 6. Pomoc uczniom mającym niepowodzenia szkolne, 7. Pomaganie uczniom w budowaniu właściwej hierarchii wartości. 8. Podejmowanie działań w odniesieniu do uczniów, którzy systematycznie łamią normy społeczne, lekceważą zapisy Statutu Szkoły. 9. Podejmowanie różnego rodzaju działań mających na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań. 3
10. Pomoc uczniom mającym kłopoty wynikające z nałogów występujących w rodzinie. 11. Minimalizowanie przemocy i agresji wśród uczniów. 12. Udzielanie pomocy i wspieranie prawidłowego rozwoju emocjonalnego i społecznego uczniów. 13. Współpraca z rodzicami w celu zapobiegania i przeciwdziałania zagrożeniom i nałogom. IV. Identyfikacja problemów Na podstawie obserwacji środowiska szkolnego, ankiet dla rodziców, dzieci i nauczycieli zauważa się, iż występują następujące problemy: 1) używanie wulgaryzmów, 2) niewłaściwe wyrażanie emocji, 3) lekceważenie obowiązków ucznia, brak motywacji do nauki, 4) niewłaściwe zachowania uczniów na lekcjach, w czasie przerw i miejscach publicznych, 5) agresja słowna, fizyczna, 6) narażanie innych na niebezpieczeństwo, przemoc i agresja, 7) unikanie odpowiedzialności, 8) palenie papierosów, 9) problem przemocy i agresji (walki o dominację na terenie szkoły, drobne bójki, zaczepki, zastraszanie), 10) brak poszanowania i tolerancji wobec sprawnych inaczej, 11) uzależnienie od telewizji i komputera, 12) brak dyscypliny i niska kultura języka w szkole, 13) brak motywacji do nauki, niskie potrzeby edukacyjne, 14) ubóstwo materialne rodziców (brak śniadania, brak podręczników, brak środków finansowych na wycieczki, wyjazdy do kina, do teatru). 15) bezrobocie, migracja zarobkowa rodziców, coraz mniejsza pomoc ze strony rodziców. 16) zaniedbania obowiązków opiekuńczo- wychowawczych przez rodziców wobec dzieci. 4
V. Metody i formy realizacji 1. Program realizowany jest metodami aktywizującymi. 2. Utrwalanie zachowań prozdrowotnych (prace plastyczne, prezentacje multimedialne, ćwiczenia fizyczne). 3. Zajęcia związane z pierwszą pomocą i bezpieczeństwem na drodze. 4. Organizowanie wycieczek, zajęć sportowych, wyjazdów na basen, Festynu Rodzinnego. 5. Udział uczniów w dodatkowych zajęciach pozaszkolnych mających na celu rozwijanie zainteresowań sportowych, muzycznych i tanecznych. 6. Udział w akcji Mleko w szkole. 7. Promowanie zdrowego żywienia w klasach 0 III poprzez realizację programu Owoce w szkole. 8. Popularyzowanie aktywności fizycznej dzieci w klasie II poprzez udział w programie Mały Mistrz. 9. Realizowane programy profilaktyczne: Nie pal przy mnie, proszę Czyste powietrze wokół nas Znajdź właściwe rozwiązanie Między nami kobietkami Trzymaj Formę Moje dziecko idzie do szkoły Bądźmy zdrowi, wiemy więc działamy VI. Przewidywane efekty podjętych działań profilaktycznych 1. Uczniowie uczestniczą w promocji zdrowego stylu życia. 2. Uczniowie są wyposażeni w wiedzę o środkach uzależniających. 3. Zmniejsza się u uczniów wskaźnik występowania agresji i przemocy. 4. Uczniowie mają świadomość zagrożenia wynikającego z uzależnienia od telewizora i komputera 5. Uczniowie starają się przestrzegać kultury słowa. 6. Uczniowie chętnie biorą udział w różnych konkursach, zawodach i zajęciach pozalekcyjnych. 7. Rodzice i nauczyciele włączyli się do akcji pomocy najbardziej potrzebującym. 8. Uczniowie i rodzice mają świadomość zagrożeń wynikających z niezdrowego odżywiania i otyłości. 5
9. Uczniowie, rodzice i nauczyciele wiedzą o bezpłatnej pomocy telefonicznej i online Masz problem? Daj sobie pomóc 10. Uczniowie potrafią aktywnie wypoczywać 11. Prawidłowe reakcje w sytuacji zagrożenia. 12. Pogłębianie umiejętności wychowawczo-profilaktycznych nauczycieli na kursach, przekazywanie wiedzy uczniom. VII. Harmonogram działań w wybranych obszarach zagrożeń ( załącznik - tabele) VIII. Odbiorcy programu Program skierowany jest przede wszystkim do uczniów, a także do ich rodziców, nauczycieli oraz pracowników administracji i obsługi Szkoły Podstawowej im. Papieża Jana Pawła II w Wysokiem. IX. Współpraca Współpracujemy: z Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Kramsku, Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną w Koninie, Policją w Kramsku, Ośrodkiem Zdrowia w Kramsku. X. Ewaluacja Programu Profilaktyki Szkolny Program Profilaktyki będzie poddawany następującej ocenie poprzez: 1. Badania ankietowe wśród uczniów, nauczycieli i rodziców /wg potrzeb/. 2. Nadzór Dyrektora Zespołu Szkół w Wysokiem /wg potrzeb/. 3. Wywiad, obserwację, rozmowę /wg potrzeb/. 4. Diagnozę wybranych obszarów /wg potrzeb/. XII. POSTANOWIENIA KOŃCOWE Wnioski z ewaluacji będą przedstawione Radzie Pedagogicznej, a planowane zmiany zatwierdzone uchwałą, po wcześniejszym zaopiniowaniu przez Radę Rodziców i Samorząd Uczniowski. 6
Szkolny Program Profilaktyki został zatwierdzony przez Radę Pedagogiczną na posiedzeniu w dniu 15 września 2015 roku oraz pozytywnie zaopiniowany przez Radę Rodziców i Samorząd Uczniowski. 7