Program wychowawczo - profilaktyczny Szkoły Podstawowej im. Jana Kochanowskiego w Raciechowicach W wychowaniu chodzi właśnie o to, ażeby człowiek stawał się coraz bardziej człowiekiem ( ), ażeby również umiał bardziej być nie tylko z drugim, ale i dla drugich. JAN PAWEŁ II w roku szkolnym 2018/2019
Program powstał w oparciu o obowiązujące akty prawne i wewnątrzszkolne dokumenty szkoły: Prawo Oświatowe - USTAWA. z dnia 14 grudnia 2016 r. (Dz. U. z2017 r. poz. 59 i 949) Konstytucję Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. 1997 nr 78, poz. 483 ze zm.) Powszechną Deklarację Praw Człowieka z 10 grudnia 1948r. Konwencję o Prawach Dziecka przyjętą przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz. U. 2017, poz. 356) Statut Szkoły Program wychowawczo profilaktyczny uwzględnia wnioski z przeprowadzonej diagnozy potrzeb wychowawczych i środowiskowych społeczności szkolnej. Przedstawia w sposób całościowy treści i działania o charakterze wychowawczym i profilaktycznym. Ma na celu wspieranie dziecka w rozwoju jego dojrzałości w sferze fizycznej, emocjonalnej, intelektualnej, duchowej i społecznej, które będzie wzmacniane przez działania chroniące przed niepożądanymi zjawiskami. Program Wychowawczo-Profilaktyczny dostosowany jest do potrzeb rozwojowych uczniów oraz środowiska lokalnego, obejmuje treści i działania o charakterze wychowawczo profilaktycznym skierowane do uczniów, nauczycieli i rodziców. Treści i działania zawarte w programie wynikają z przepisów Ustawy Prawo Oświatowe oraz z treści podstawy programowej kształcenia ogólnego, określonej rozporządzeniem MEN z 14 lutego 2017 roku gdzie wychowanie rozumiane jest jako: wspieranie dziecka w rozwoju ku pełnej dojrzałości w sferze fizycznej, emocjonalnej, intelektualnej, duchowej i społecznej, wzmacniane i uzupełniane przez działania z zakresu profilaktyki problemów dzieci i młodzieży. Kształtowanie u uczniów postaw prospołecznych, w tym poprzez możliwość udziału w działaniach z zakresu wolontariatu, sprzyjających aktywnemu uczestnictwu uczniów w życiu społecznym. Upowszechnianie wśród dzieci i młodzieży wiedzy i umiejętności niezbędnych do aktywnego uczestnictwa w kulturze i sztuce narodowej i światowej. Kształtowanie u uczniów umiejętności sprawnego posługiwania się technologiami informacyjno-komunikacyjnymi. Program Wychowawczo- Profilaktyczny obejmuje wszystkie działania wspomagające wychowanka w radzeniu sobie z trudnościami, które jednocześnie ograniczają i likwidują czynniki ryzyka, mogące zaburzać jego prawidłowy rozwój i zdrowe życie.
Główne cele programu Nadrzędnym celem programu jest wychowanie, rozumiane jako wspieranie wychowanka w rozwoju oraz profilaktyka rozumiana jako interwencja kompensująca niedostatki wychowania. Działania określone w niniejszym programie umożliwiają spójne środowisko wychowawcze, w którym wartości i normy życia są zrozumiałe dla wychowanka, w którym wychowawcy współpracują, wspierając ucznia w integralnym rozwoju. Podstawowym zadaniem realizowanego programu jest poszukiwanie sposobu wspomagania dzieci i młodzieży w poszanowaniu wartości, akceptowaniu, przeżywaniu i urzeczywistnianiu ich. Zadnia wychowawczo profilaktyczne szkoły 1. Kształtowanie postaw obywatelskich, społecznych, patriotycznych. Wzmacnianie poczucia tożsamości narodowej. Tolerancja i szacunek dla drugiego człowieka. Szacunek dla środowiska przyrodniczego. 2. Bezpieczeństwo uczniów. Zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki w szczególności nad osobami niepełnosprawnymi. Przestrzeganie zasad Wewnątrzszkolnego Systemu Oceniania Zachowania. 3. Edukacja informatyczna. Dokonywanie świadomych i odpowiedzialnych wyborów w trakcie korzystania z zasobów dostępnych w Internecie. Krytyczna analiza informacji i bezpieczne poruszanie się w przestrzeni cyfrowej. 4. Edukacja zdrowotna. Kształtowanie postaw prozdrowotnych uczniów. Podejmowanie działań z zakresu profilaktyki uzależnień. 5. Wspomaganie rozwoju uczniów. Zindywidualizowane wspomaganie każdego ucznia. Wykorzystywanie wyników egzaminów zewnętrznych i wewnętrznych w celu doskonalenia pracy dydaktycznej. Praca z uczniem zdolnym. Praca z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. 6. Działalność wychowawcza szkoły. Współpraca z rodzicami w zakresie monitorowania obowiązku szkolnego uczniów. Współpraca nauczycieli z instytucjami wspierającymi pracę szkoły w celu zwiększenia poczucia bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego uczniów. Rozwijanie kompetencji czytelniczych i współpracy z instytucjami pozaszkolnymi w celu upowszechniania czytelnictwa wśród dzieci i młodzieży.
Cele główne 1. Kultywowanie tradycji i obyczajów narodowych, lokalnych i szkolnych. 2. Kształtowanie umiejętności prawidłowego stosowania zasad bezpieczeństwa obowiązujących w klasie, szkole i środowisku. 3. Rozwijanie kompetencji cyfrowych uczniów i nauczycieli. Bezpieczne i odpowiedzialne korzystanie z zasobów dostępnych w sieci. 4. Promowanie zdrowego stylu życia. 5. Przeciwdziałanie negatywnym skutkom uzależnień. 6. Podnoszenie jakości edukacji włączającej w szkole. Zapewnienie uczniom niepełnosprawnym właściwych warunków, organizacji procesu kształcenia i wszechstronnego rozwoju. 7. Wzmocnienie wychowawczej roli szkoły. 8. Koordynowanie działań organizacji wspierających rodziny we wszechstronnym wychowaniu dziecka. Cele szczegółowe 1. Organizowanie i udział w uroczystościach państwowych, lokalnych i szkolnych. Poszanowanie symboli narodowych: flaga, godło, hymn. 2. Prawidłowe reagowanie w sytuacjach zagrożenia. Udział w zajęciach pierwszej pomocy. Ścisłe przestrzeganie ustalonych procedur. 3. Uświadomienie zagrożeń i konsekwencji płynących z niewłaściwego korzystania z mediów ze zwróceniem uwagi na cyberprzemoc. 4. Promowanie zdrowego stylu życia poprzez sport, zdrowe odżywianie, higieniczny tryb życia. 5. Uświadamianie uczniom negatywnych skutków działania środków psychoaktywnych, alkoholu, nikotyny, dopalaczy, napojów energetyzujących oraz następstw działania tych substancji na organizm człowieka. 6. Przygotowywanie uczniów do podejmowania pracy wolontariusza oraz praca w wolontariacie we wszystkich grupach wiekowych: 7. Zaplanowanie i realizacja działań wspierających uczniów, w tym zajęć korekcyjno kompensacyjnych, rewalidacji indywidualnej, logopedii, socjoterapii i nauczania indywidualnego przeznaczonych dla uczniów objętych pomocą psychologiczno pedagogiczną. 8. Wspieranie uczniów zdolnych i podejmowanie działań mających na celu poszerzenie ich wiedzy i zainteresowań. Systematyczne motywowanie uczniów do nauki i rozwoju zainteresowań. 9. Systematyczna współpraca z rodzicami i organizacjami wspierającymi rodzinę dotycząca frekwencji szkolnej ucznia.
Zadania do realizacji Zadania nauczyciela Cele i realizacja Kształtowanie postaw obywatelskich, społecznych, patriotycznych. Wzmacnianie poczucia tożsamości narodowej. Tolerancja i szacunek dla drugiego człowieka. Szacunek dla środowiska przyrodniczego. Kultywowanie tradycji i obyczajów narodowych, środowiskowych i szkolnych, kształtowanie postaw patriotycznych: - nauka hymnu państwowego i szkolnego, - uczestnictwo w obchodach świąt państwowych i środowiskowych - poznawanie symboli narodowych i kształtowanie nawyku okazywania im szacunku, - udział w apelach, uroczystościach szkolnych, środowiskowych i państwowych oraz żywych lekcjach historii, - organizowanie wycieczek do miejsc pamięci narodowej, - zapoznanie z sylwetką patrona szkoły oraz uczczenie 30 rocznicy nadania szkole imienia patrona, - opieka nad lokalnymi miejscami pamięci narodowej, Odpowiedzialni Termin realizacji Wszyscy Cały rok nauczyciele Aktywna praca Samorządu Uczniowskiego: - inicjowanie i udział w akcjach charytatywnych, - organizacja konkursów i wydarzeń szkolnych, - redagowanie gazetki ściennej samorządu uczniowskiego, - udział w organizacji uroczystości szkolnych, lokalnych i państwowych, - organizowanie apeli, akademii szkolnych i środowiskowych, - współpraca z Młodzieżową Radą Gminy, Praca uczniów i nauczycieli na rzecz wolontariatu:
- wdrażanie ucznia do pomocy drugiemu człowiekowi, - kształtowanie empatii, tolerancji, zrozumienia i poszanowania godności ludzkiej, - akceptacja i pomoc osobom niepełnosprawnym: współpraca ze Środowiskowymi Domami Samopomocy w Zegartowicach i Komornikach, z Domowym Hospicjum w Wiśniowej, organizowanie wspólnych działań z osobami chorymi i niepełnosprawnymi w społeczności lokalnej, - wdrażanie do działań uczniów z najmłodszej grupy wiekowej w ramach Małego Wolontariatu, - współpraca z organizacjami pozarządowymi, Zajęcia przyrodniczo ekologiczne: - rozbudzanie potrzeby ochrony środowiska naturalnego, - wycieczki do miejsc ochrony pomników przyrody, parków narodowych, - zielone lekcje: sadzenie drzewek, poszerzanie wiedzy ekologicznej, - udział w akcjach ochrony środowiska i recyklingu, - organizacja żywych lekcji przyrody, - prowadzenie zajęć pozalekcyjnych o tematyce przyrodniczej Bezpieczeństwo uczniów. Zapewnienie uczniom bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, Zapoznanie uczniów i rodziców/opiekunów prawnych z dokumentacją regulującą pracę szkoły: - wypracowanie i wdrożenie skutecznych metod informowania rodziców o działaniach szkoły, Wszyscy nauczyciele Cały rok
wychowania i opieki. Przestrzeganie zasad wewnątrzszkolnego systemu oceniania zachowania. Systematyczna współpraca z rodzicami i organizacjami wspierającymi rodzinę dotycząca frekwencji szkolnej ucznia. których celem jest zapewnienie uczniom bezpieczeństwa na terenie szkoły, - opracowanie planów zajęć wychowawczych nastawionych na bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne uczniów, - opracowanie harmonogramu spotkań z pedagogiem, psychologiem i innymi osobami, które przeprowadzą prelekcje lub warsztaty na temat przemocy fizycznej i psychicznej uczniów oraz odpowiedzialności karnej. Systematyczne monitorowanie frekwencji uczniów w szkole: - ścisła współpraca z rodzicami/ opiekunami prawnymi i organizacjami wspierającymi rodzinę, - ujednolicenie formy kontaktu pisemnego z rodzicami/opiekunami prawnymi dotyczącego zwolnień i usprawiedliwień nieobecności uczniów w szkole, - systematyczna analiza frekwencji uczniów przez wychowawców we współpracy z pedagogiem szkolnym, Kształtowanie umiejętności prawidłowego stosowania zasad bezpieczeństwa obowiązujących w klasie, szkole i środowisku: - pogadanki, warsztaty, prelekcje, zajęcia w terenie, Kształtowanie umiejętności prawidłowego reagowania w sytuacjach zagrożenia: - pogadanki, warsztaty, prelekcje, lekcje w terenie, próbne alarmy.
Rozwijanie umiejętności radzenia sobie w grupie rówieśniczej. - kontynuacja Programu Profilaktycznego pt. Spójrz inaczej, - Warsztaty profilaktyczne dla najmłodszych pt. Cukierki, - kształcenie umiejętności rozwiązywania problemów bez użycia siły, - nauka nabywania świadomości własnych słabych i mocnych stron, - kształtowanie samoakceptacji, budowanie poczucia własnej wartości, - wdrażanie do działania zespołowego, tworzenie klimatu dialogu i efektywnej współpracy, umiejętności komunikowania się i wzajemnego zrozumienia, - nauka właściwego pojęcia tolerancji, odwagi w reagowaniu na niesprawiedliwość, agresję i krzywdę drugiego człowieka, Stałe podnoszenie umiejętności udzielania pierwszej pomocy: - udział w kursie pierwszej pomocy -systematyczne ćwiczenia, - powtarzanie kolejności procedur, - wzajemna wymiana doświadczeń, Nabywanie umiejętności w obszarze edukacji komunikacyjnej: - udział w kursie na kartę rowerową, - spotkania z Policją, - zajęcia praktyczne w terenie, - wdrażanie do przestrzegania ogólnych zasad bezpieczeństwa ruchu drogowego, ( autobus szkolny, wycieczki piesze i autokarowe) - uświadomienie uczniów i rodziców/opiekunów prawnych o konieczności posiadania uprawnień
Edukacja informatyczna. Dokonywanie świadomych i odpowiedzialnych wyborów w trakcie korzystania z zasobów dostępnych w Internecie. Krytyczna analiza informacji i bezpieczne poruszanie się w przestrzeni cyfrowej. do poruszania się pojazdami jednośladowymi po drogach publicznych, Stwarzanie warunków do Wychowawcy, wszechstronnego rozwoju osobistego pedagog uczniów: szkolny, - wykorzystanie pracowni nauczyciele komputerowej w trakcie procesów informatyki, lekcyjnych i pozalekcyjnych nauczyciel - wykorzystanie zasobów biblioteki doradztwa szkolnej, multimediów i Internetu zawodowego, - wykorzystanie platformy edukacyjnej, - rozwijanie kompetencji czytelniczych, Bezpieczeństwo w sieci; - zajęcia wychowawcze, pogadanki, warsztaty dotyczące bezpieczeństwa w przestrzeni cyfrowej. - pedagogizacja rodziców na temat bezpiecznego korzystania dzieci z zasobów dostępnych w Internecie. Cały rok Edukacja zdrowotna Kształtowanie postaw prozdrowotnych uczniów. Diagnozowanie własnych potrzeb, nawyków i kształtowanie umiejętności określania ich wpływu na zdrowie. Promowanie wartości zdrowego stylu życia: - pogadanki, dyskusje, gazetki szkolne, konkursy, - spotkania z pielęgniarką, - szkolna opieka stomatologiczna, - organizacja zdrowych przerw, kącików zdrowej żywności, - udział w projektach o tematyce zdrowotnej, - współpraca z Powiatową Stacją Sanitarno Epidemiologiczną, - realizacja tematów związanych ze Wychowawcy, nauczyciele przyrody, Nauczyciele wychowania fizycznego Cały rok
zdrowiem w czasie zajęć lekcyjnych, Wspomaganie rozwoju uczniów. Zindywidualizowane wspomaganie każdego ucznia. Wykorzystywanie wyników egzaminów zewnętrznych i wewnętrznych w celu doskonalenia pracy dydaktycznej. Doskonalenie sprawności fizycznej - udział w pozalekcyjnych i pozaszkolnych sekcjach sportowych, - zajęcia na basenie, na nartach, piesze wycieczki, - udział w projektach i zawodach sportowych, Diagnoza: - poznanie sytuacji szkolnej i domowej uczniów zajęcia z wychowawcą, wywiady środowiskowe, spotkania z rodzicami, - organizacja zajęć w ramach pomocy psychologiczno pedagogicznej, rewalidacji indywidualnej, socjoterapii, logopedii, nauczania indywidualnego dla uczniów objętych pomocą Poradni Psychologiczno Pedagogicznej, - zajęcia rozwijające uzdolnienia, zainteresowania i pasje uczniów: koła przedmiotowe, artystyczne, sportowe. Pedagog szkolny, nauczyciele rewalidacji, wychowawcy. Cały rok Kontynuacja Programu Edukacyjno Terapeutycznego Mali Odkrywcy systematyczne spotkania, najmłodszej grupy wiekowej, rozwijanie zainteresowań przyrodą, nauką i sztuką jako alternatywa spędzania wolnego czasu oraz integracja grupy, Promowanie osiągnięć uczniów: udział w konkursach przedmiotowych, artystycznych, sportowych, eksponowanie prac uczniów w gablotach szkolnych,
Kształcenie zawodowe oparte na ścisłej współpracy z pracodawcami. Rozwój doradztwa zawodowego. Rozwijanie kompetencji czytelniczych i współpracy z instytucjami pozaszkolnymi w celu upowszechniania czytelnictwa wśród dzieci i młodzieży. Działalność wychowawcza szkoły. Współpraca z rodzicami /opiekunami prawnymi oraz pracowniach przedmiotowych, gazetce szkolnej i lokalnej, oraz na stronie internetowej szkoły. Doradztwo zawodowe: poznawanie predyspozycji zawodowych oraz informacji związanych z wykonywaniem danego zawodu. - spotkania z przedstawicielami grup zawodowych, - organizacja zajęć otwartych celem teoretycznego i praktycznego zapoznania uczniów z poszczególnymi zawodami, Rozwijanie czytelnictwa: - udział w konkursach literackich, recytatorskich, ortograficznych, czytelniczych, lekcje biblioteczne, - wyjścia do kina, teatru, muzeum, filharmonii, centrów nauki, domów kultury, - koło teatralne, - udział społeczności szkolnej w Narodowym Czytaniu utworu pt. Przedwiośnie Stefana Żeromskiego, - prowadzenie koła czytelniczego - prowadzenie klubu Małego i Młodzieżowego Miłośnika Czytania Czytam bo lubię - stwarzanie sytuacji sprzyjających kształtowaniu sposobów kulturalnego wyrażania własnego zdania, uważnego słuchania innych, Kształtowanie integralnych działań Nauczyciele, wychowawczych szkoły i rodziny: opiekunowie - współpraca z rodzicami w kół realizowaniu zadań wychowawczych zainteresowań, i dydaktycznych, opiekun - wzmacnianie prawidłowego samorządu, rozwoju intelektualnego, opiekun emocjonalnego i społecznego ucznia, wolontariatu,
instytucjami wspierającymi wychowawczą funkcję rodziny. - przygotowanie uczniów do świadomego i aktywnego uczestnictwa w życiu rodzinnym, społecznym i zawodowym, - zajęcia integracyjne w zespołach klasowych i szkolnych, - wspólne obchodzenie świąt i uroczystości państwowych, - kultywowanie tradycji rodzinnych i środowiskowych, - systematyczne wdrażanie programu profilaktycznego Spójrz Inaczej, oraz programów wychowawczych we wszystkich grupach wiekowych. Cały rok Procedury obowiązujące w szkole Postępowanie w sytuacjach zagrażających zdrowiu i życiu uczestników wycieczek, imprez sportowych i turystycznych. Postępowanie nauczycieli i metody współpracy szkół z policją w sytuacjach zagrożenia dzieci oraz młodzieży przestępczością i demoralizacją. Postępowanie szkoły w przypadkach zaistnienia na terenie szkoły zagrożeń kryminalnych. Postępowanie szkoły w przypadkach zaistnienia sytuacji kryzysowych. Monitoring i ewaluacja Monitoring programu wychowawczego- profilaktycznego prowadzony jest na bieżąco przez Dyrektora Szkoły, wychowawców klasowych, pedagoga. Poddawany jest systematycznej ewaluacji i modyfikowany zgodnie z zaistniałymi sytuacjami, ma charakter otwarty. Ewaluacja programu dokonywana będzie na zakończenie każdego roku szkolnego. Bieżący monitoring i roczna ewaluacja pozwala na określenie mocnych i słabych stron podjętych oddziaływań wychowawczych i profilaktycznych. Narzędzia monitorujące: obserwacja zachowań uczniów, aktywności, dyskusje z uczniami i z rodzicami, analiza wytworów uczniów, dokumentów szkolnych, wywiady z nauczycielami i innymi pracownikami szkoły. Narzędzia ewaluacyjne: ankiety, informacje udzielane przez nauczycieli, uczniów i rodziców, sprawozdania wychowawców z realizacji planów wychowawczych, informacje zebranych podczas spotkań z rodzicami, informacje dotyczące współpracy z instytucjami wspomagającymi, sprawozdania opiekunów kółek i
przewodniczących zespołów samokształceniowych, wywiad (Dyrektor Szkoły, Rada Rodziców) obserwacja i ocena zachowań. Program wychowawczo - profilaktyczny został zatwierdzony: Opinią Rady Rodziców w dniu 30.08.2018r. Uchwałą Rady Pedagogicznej w dniu 31.08.2018r. Opracował zespół w składzie: Joanna Gniadek, Beata Murzyn, Anna Półtorak, Halina Dragosz, Klaudia Szczygieł, Barbara Wiekierak.