SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI GÓRNOŚLĄSKIEGO CENTRUM EDUKACYJNEGO W GLIWICACH

Transkrypt

1 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI GÓRNOŚLĄSKIEGO CENTRUM EDUKACYJNEGO W GLIWICACH GLIWICE 2016

2 SPIS TREŚCI I. Wstęp 3 II. Podstawy prawne programu 5 III. Diagnoza sytuacji szkolnej 6 IV. Cele szkolnego Programu Profilaktyki 7 V. Poziomy działań profilaktycznych 7 VI. Zadania Program Profilaktyki 8 VII. Szkolne strategie działania 9 VIII. Formy realizacji programu 9 IX. Metody i formy pracy 10 X. Główne zadania do zrealizowania w klasach pierwszych 11 XI. Główne zadania do zrealizowania w klasach drugich 11 XII. Główne zadania do zrealizowania w klasach trzecich 12 XIII. Główne zadania do zrealizowania w klasach czwartych 12 XIV. Działania skierowane do Rady Pedagogicznej 12 XV. Działania skierowane do rodziców uczniów 13 XVI. Przewidywane efekty podjętych działań profilaktycznych 13 XVII. Osoby odpowiedzialne za realizację Programu Profilaktyki 14 XVIII. Ewaluacja działań 14 XIX. Harmonogram działań 15 XX. Postanowienia końcowe 21 2

3 I. Wstęp Przyspieszone tempo przemian społecznych i gospodarczych, nie zawsze harmonijne, to specyfika czasów, w których żyjemy. Zwiększyła się liczba destrukcyjnych czynników oddziałujących na młodzież, która często staje wobec wyborów i decyzji bardzo złożonych. Wzrasta liczba osób przejawiających dysfunkcje rozwojowe oraz poszukujących wsparcia w trudnych sytuacjach życiowych. Aby przeciwdziałać temu zjawisku, konieczne jest podejmowanie na terenie szkoły wielopoziomowych działań profilaktycznych, gdyż: 1. Szkoła wypełnia znaczną część aktywnego życia dzieci i młodzieży. 2. Szkoła jest miejscem intensywnego rozwoju w zakresie funkcjonowania interpersonalnego i społecznego w grupie rówieśniczej. 3. Szkoła jest miejscem działalności zadaniowej uczniów, a więc ujawnia lub wręcz wyzwala trudności dzieci i młodzieży związane z przyjmowaniem odpowiedzialności za własne życie. 4. Szkoła jest miejscem konfrontacji autorytetów i kształtowania się poczucia własnej tożsamości ucznia, szkoła pozwala na łatwy dostęp do środowiska dzieci i młodzieży i sprawną organizację prowadzonych oddziaływań. Niniejszy program jest adresowany do młodzieży ponadgimnazjalnej przechodzącej zasadnicze przemiany: fizjologiczne, emocjonalne, społeczne i duchowe związane z okresem dojrzewania. Spośród wszystkich faz rozwojowych okres dojrzewania stanowi szczególną fazę w życiu człowieka. Z perspektywy psychospołecznej właśnie wtedy dokonują się najważniejsze zmiany w zakresie obrazu siebie i społecznej percepcji jednostki, formowane są nowe wzorce relacji interpersonalnych, gwałtownie wzrasta liczba nowych doświadczeń osobistych i społecznych. Rozwijane są umiejętności pozwalające na kształtowanie się poczucia własnej kompetencji i tożsamości. Tempo oraz sposoby osiągania celów rozwojowych zależą zarówno od samego nastolatka, jak i od osób, z którymi się kontaktuje. Okres dojrzewania nie jest biernym oczekiwaniem na dorosłość i dojrzałość, wręcz przeciwnie - w tej fazie życia młodzi ludzie są bardzo aktywni, eksperymentują z nowymi zachowaniami, poszukują nowych ról, nabywają nowych doświadczeń, a tym samym stają się innymi ludźmi, o nowych prawach i obowiązkach, mającymi nowe potrzeby i oczekiwania, mających nowe role i zadania. W procesie tym niezwykle ważną rolę odgrywają znaczące dla nich osoby dorosłe, a zwłaszcza rodzice i nauczyciele. Założeniem Szkolnego Programu Profilaktyki jest wspomaganie wychowawczej roli 3

4 rodziny z uwzględnieniem prawa do przekonań religijnych, światopoglądowych oraz wolności sumienia. Szkoła ma obowiązek zapewnić wszystkim uczniom powszechny dostęp do nauki i wychowania, ochronę przed przemocą, a także kierować się zawsze dobrem ucznia, troską o jego zdrowie, postawę moralną i obywatelską z zachowaniem poszanowania godności osobistej. Działalność edukacyjna szkoły jest określona przez: 1. Szkolny zestaw programów nauczania, uwzględniając wymiar wychowawczy, obejmuje całą działalność szkoły z punktu widzenia dydaktycznego. 2. Program wychowawczy szkoły, obejmujący wszystkie treści i działania o charakterze wychowawczym. 3. Program profilaktyki dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb danego środowiska, obejmujący wszystkie treści i działania o charakterze profilaktycznym. Cele Programu Wychowawczego: 1. Kształtowanie postaw służących wszechstronnemu rozwojowi osobowości ucznia. 2. Kształtowanie pozytywnych postaw społecznych. 3. Kształtowanie więzi z krajem ojczystym oraz poszanowania dla dziedzictwa narodowego. 4. Rozwijanie poczucia jedności człowieka z otaczającym światem. Cele Programu Wychowawczego są nadrzędne wobec celów Szkolnego Programu Profilaktyki Górnośląskiego Centrum Edukacyjnego w Gliwicach. Szkolny zestaw programów nauczania, podstawa programowa, Program Wychowawczy szkoły oraz Szkolny Program Profilaktyki tworzą spójną całość i uwzględniają wymagania opisane w podstawie programowej. Ich przygotowanie i realizacja są zadaniem całej szkoły Dyrekcji, wszystkich wychowawców klas, nauczycieli, pedagogów szkolnych, katechetów, pracowników biblioteki, pielęgniarki szkolnej i pracowników administracyjnych szkoły. Szkoła oraz poszczególni nauczyciele podejmują działania mające na celu zindywidualizowanie i wspomaganie rozwoju każdego ucznia, stosownie do jego potrzeb i możliwości. Uczniom z niepełnosprawnościami, w tym uczniom z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim, nauczanie dostosowuje się do ich możliwości psychofizycznych oraz tempa uczenia się. 4

5 II. Podstawy prawne programu Program Profilaktyki realizowany jest w oparciu o następujące podstawy prawne dla działań profilaktycznych w szkołach: 1. Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty, z późniejszymi zmianami. 2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U. 2013, poz. 532). 3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 czerwca 2015 r. w sprawie szczególnych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych. 4. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 lipca 2015 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym. 5. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii. 6. Statut Górnośląskiego Centrum Edukacyjnego w Gliwicach. Programy krajowe i miejskie 1. Krajowy Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata Krajowy Program Przeciwdziałania Narkomanii na lata Program zwalczania AIDS i Zapobiegania Zakażeniom HIV na lata Rządowy Program,,Bezpieczna i przyjazna szkoła na lata Rządowy program wspomagania,,bezpieczna + na lata Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce na lata Narodowy Program Zwalczania Chorób Nowotworowych na lata Miejski Program Działań Na Rzecz Niepełnosprawnych na lata Miejski Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie i Ofiar Przemocy w Rodzinie dla miasta Gliwice na lata Miejski Program Przeciwdziałania Narkomanii dla miasta Gliwice na lata

6 III. Diagnoza sytuacji szkolnej Podstawą do opracowania Szkolnego Programu Profilaktyki była diagnoza środowiska szkolnego, przeprowadzona w oparciu o: 1. Analizę dokumentacji szkolnej - wyników w nauce i frekwencji uczniów, a także uwag o zachowaniu uczniów zapisywanych przez nauczycieli uczących. 2. Analizę sytuacji wychowawczej szkoły - informacji zebranych od uczniów, ich rodziców, wychowawców, nauczycieli, pedagogów i pracowników biblioteki, pracowników administracyjnych. 3. Ankiety przeprowadzone wśród nauczycieli, uczniów i ich rodziców. 4. Obserwacje zachowania uczniów w sytuacjach szkolnych i pozalekcyjnych. 5. Rozmowy indywidualne i wywiady. Analiza zebranego materiału wykazała, że w szkole występują następujące problemy: 1. Brak motywacji do nauki. 2. Nieumiejętna organizacja czasu wolnego. 3. Wysoka absencja na zajęciach lekcyjnych. 4. Zachowania agresywne. 5. Używanie wulgaryzmów, niska kultura osobista uczniów. 6. Palenie papierosów i picie alkoholu. 7. Kontakty ze środkami uzależniającymi w środowisku. 8. Zaburzenia odżywiania się anoreksja, bulimia, nieracjonalne, wątpliwe diety. Na tej podstawie wyróżniono cztery najistotniejsze obszary oddziaływań profilaktycznych: 1. Zapobieganie niepowodzeniom szkolnym. 2. Bezpieczeństwo w szkole. 3. Promocja zdrowego stylu życia. 4. Profilaktyka uzależnień. 6

7 IV. Cele Szkolnego Programu Profilaktyki Szkolny Program Profilaktyki powstał, by przeciwdziałać opisanym wyżej negatywnym zjawiskom. Jego nadrzędnym celem jest zwiększenie ilości i jakości oddziaływań profilaktycznych, w szczególności w zakresie ochrony zdrowia i redukcji antyspołecznych zachowań młodzieży. 1. Uczeń nabywa umiejętności w pokonywaniu trudności w nauce. 2. Uczeń czuje się w szkole bezpiecznie. 3. Uczeń pogłębia i stosuje w praktyce wiedzę z zakresu zdrowego stylu życia. 4. Uczeń zdobywa informacje na temat szkodliwości wszelkiego rodzaju uzależnień na rozwój fizyczny, emocjonalny i społeczny człowieka. V. Poziomy działań profilaktycznych Działalność profilaktyczna obejmuje: 1. W przypadku profilaktyki uniwersalnej wspieranie wszystkich uczniów w prawidłowym rozwoju i zdrowym stylu życia oraz podejmowanie działań, których celem jest ograniczanie zachowań ryzykownych. 2. W przypadku profilaktyki selektywnej wspieranie uczniów, którzy ze względu na swoją sytuację rodzinną, środowiskową lub uwarunkowania biologiczne są w wyższym stopniu narażeni na rozwój zachowań ryzykownych. 3. W przypadku profilaktyki wskazującej wspieranie uczniów, u których rozpoznano wczesne objawy używania środków uzależniających lub występowanie zachowań ryzykownych, które nie zostały zdiagnozowane jako zaburzenia lub choroby wymagające leczenia. Działania profilaktyczne w szkole obejmują w szczególności: 1. Realizowanie wśród uczniów oraz ich rodziców lub opiekunów prawnych programów profilaktycznych i promocji zdrowia psychicznego dostosowanych do potrzeb indywidualnych i grupowych. 2. Przygotowanie oferty zajęć, rozwijających zainteresowania i uzdolnienia jako alternatywnej pozytywnej formy działalności zaspakajającej ważne potrzeby, w szczególności potrzebę podniesienia samooceny, sukcesu, przynależności i satysfakcji życiowej. 7

8 3. Kształtowanie oraz wzmacnianie norm przeciwnych używaniu środków i substancji psychoaktywnych, a także norm przeciwnych podejmowaniu innych zachowań ryzykownych. 4. Doskonalenie zawodowe nauczycieli i wychowawców w zakresie realizacji szkolnej interwencji profilaktycznej w przypadku podejmowania przez uczniów zachowań ryzykownych. VI. Zadania Programu Profilaktyki W zakresie zapobiegania niepowodzeniom szkolnym: 1. Podejmowanie działań zapobiegających niepowodzeniom szkolnym. 2. Wzrost frekwencji uczniów na zajęciach szkolnych. 3. Motywowanie uczniów do nauki. 4. Przygotowanie uczniów do wyboru dalszej szkoły kształcenia. 5. Przygotowanie uczniów do aktywności zawodowej na rynku pracy. W zakresie bezpieczeństwa w szkole: 1. Zapoznanie uczniów z zasadami bezpieczeństwa na terenie szkoły. 2. Nauka zachowań kulturalnych. 3. Przeciwdziałanie przemocy i agresji. W zakresie promocji zdrowego stylu życia: 1. Zapoznanie uczniów z funkcjonowaniem organizmu w okresie dojrzewania. 2. Przedstawienie uczniom zdrowego i higienicznego stylu życia. 3. Zapoznanie z aktywnymi formami spędzania czasu wolnego. 4. Radzenie sobie ze stresem oraz trudnymi sytuacjami życiowymi, przeciwdziałanie depresji. 5. Realizacja programów zdrowotnych. 6. Profilaktyka chorób cywilizacyjnych. 7. Przybliżenie młodzieży i rodzicom problematyki związanej z zaburzeniami łaknienia. 8. Uświadomienie uczniom zagrożeń zdrowotnych i społecznych wynikających z nieprzemyślanej i zbyt wczesnej inicjacji seksualnej. W zakresie profilaktyki uzależnień: 1. Dostarczenie uczniom informacji na temat środków uzależniających i mechanizmów rozwoju uzależnień. 2. Dostarczenie uczniom wiedzy na temat zagrożeń związanych z uzależnieniami 8

9 od alkoholu, tytoniu, narkotyków, dopalaczy i innych środków psychoaktywnych. 3. Ukazywanie wpływu mediów i reklamy na kształtowanie niewłaściwych postaw. 4. Upowszechnienie wśród uczniów zachowań asertywnych. VII. Szkolne strategie działania Szkolny Program Profilaktyczny zakłada realizację celów poprzez wykorzystanie następujących strategii: Strategie informacyjne - mają na celu dostarczenie adekwatnych informacji na temat skutków zachowań ryzykownych i tym samym umożliwienie dokonywania racjonalnego wyboru, zmianę postawy i zachowania. Strategie edukacyjne ich celem jest pomoc w rozwijaniu ważnych umiejętności psychologicznych i społecznych, np. umiejętność nawiązywania kontaktów z ludźmi, radzenia sobie ze stresem, rozwiązywania konfliktów, opierania się naciskom otoczenia itp. Strategie alternatyw mają na celu pomoc w zaspokajaniu ważnych potrzeb psychicznych (np. sukcesu, przynależności) oraz osiągania satysfakcji życiowej przez stwarzanie możliwości zaangażowania się w działalność pozytywną (artystyczną, społeczną, sportową itp.). Strategie interwencyjne ich celem jest pomoc osobom mającym trudności w zidentyfikowaniu i rozwiązywaniu swoich problemów oraz wspieranie w sytuacjach kryzysowych. Strategie te skierowane są do dzieci i młodzieży przeżywających liczne trudności (grupy podwyższonego ryzyka) i należą do podstawowych działań w ramach profilaktyki drugorzędowej. VIII. Formy realizacji programu Zadania programu realizowane są w ramach: 1. Lekcji wychowawczych. 2. Lekcji przedmiotowych. 3. Kontaktów indywidualnych z uczniami. 4. Badań ankietowych. 5. Udziału w uroczystościach szkolnych, apelach, imprezach kulturalnych, rekolekcjach, wycieczkach szkolnych. 9

10 6. Spotkań ze specjalistami - terapeutami, psychologami, pedagogami, funkcjonariuszami Policji, Straży Miejskiej w trakcie prelekcji, pogadanek, warsztatów, szkoleń. 7. Kontaktów indywidualnych z rodzicami. 8. Współpracy z instytucjami wspomagającymi pracę szkoły: Stowarzyszenie na Rzecz,,Rozwój ; Ochrony Zdrowia i Promocji Zdrowego Stylu Życia Stowarzyszenie Promocji Zdrowia i Trzeźwego Stylu Życia,,Szansa w Pławniowicach ; Ośrodek Leczenia Uzależnień i Zdrowia Psychicznego w Gliwicach; Ośrodek Profilaktyki i Leczenia Uzależnień w Zabrzu; Śląskie Centrum Profilaktyki w Chorzowie; Sąd Rodzinny i Nieletnich; Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna; Komenda Miejska Policji; Straż Miejska; Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej; Ośrodek Interwencji Kryzysowej; Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie; Instytut Onkologii w Gliwicach; Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Gliwicach; Izba wytrzeźwień (realizacja programu profilaktycznego,,nie Piję bo Tak ; Manpower Gliwice - międzynarodowa firma w dziedzinie doradztwa personalnego; Wyższa Szkoła Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach. IX. Metody i formy pracy Metody: - podające (wykład, pogadanka); - obserwacja; - metody aktywizujące, problemowe (dyskusja, warsztaty, drama); - eksponujące (pokaz, film, wystawa); - praktyczne (metoda projektu, metody badawczo-obserwacyjne). 10

11 Formy pracy: rozmowy indywidualne, warsztaty, programy profilaktyczne, zebrania klasowe, imprezy ogólnoszkolne i środowiskowe, przedstawienia, broszury informacyjne, programy wychowawcze klas, prelekcje, pogadanki dla uczniów i rodziców, pomoc innych instytucji specjalistycznych i edukacyjnych, zasoby biblioteki (scenariusze zajęć, ulotki informacyjne, filmy DVD itp.) X. Główne zadania do realizacji w klasach pierwszych 1. Poznanie uczniów i ich środowiska rodzinnego. 2. Integracja zespołu klasowego. 3. Wypracowanie form współpracy z rodzicami. 4. Zapoznanie uczniów z obowiązującymi regulaminami. 5. Przeciwdziałanie absencji. 6. Wpajanie zasad savoir-vivre. 7. Dbałość o dyscyplinę. 8. Profilaktyka uzależnień. uświadomienie wpływu używek na rozwój fizyczny, psychiczny i społeczny; sytuacje trudne i sposoby ich rozwiązywania bez sięgania po środki odurzające; kształtowanie asertywnych postaw wobec środków uzależniających poprzez sztukę odmawiania. XI. Główne zadania do zrealizowania w klasach drugich 1. Profilaktyka zachowań agresywnych: rozpoznawanie i wyrażanie emocji; rozwijanie umiejętności społecznych i postaw moralnych; przedstawienie prawnych i moralnych skutków stosowania przemocy; kształtowanie umiejętności radzenia sobie ze stresem; wpajanie zasad savoir-vivre. 2. Profilaktyka uzależnień: uświadomienie wpływu używek na rozwój fizyczny, psychiczny i społeczny; omówienie sytuacji trudnych i sposobów ich rozwiązywania bez sięgania po środki odurzające; 11

12 kształtowanie asertywnych postaw wobec osób proponujących zażycie środków uzależniających; dostarczanie uczniom wiedzy na temat zagrożeń związanych z uzależnieniami od alkoholu, tytoniu, narkotyków, dopalaczy i innych środków psychoaktywnych. 3. Multimedia umiejętność korzystania i czerpania informacji, ochrona danych osobowych. XII. Główne zadania do zrealizowania w klasach trzecich 1. Wyzwalanie aktywności uczniów w kierunku samopoznania i samooceny. 2. Nauka umiejętności odpowiedzialnego wyboru. 3. Nabywanie umiejętności radzenia sobie ze stresem. 4. Przekazanie informacji o szkodliwości stosowania środków odurzających. 5. Dostarczanie uczniom wiedzy na temat zagrożeń związanych z uzależnieniami od alkoholu, tytoniu, narkotyków, dopalaczy i innych środków psychoaktywnych. XIII. Główne zadania do zrealizowania w klasach czwartych 1. Przygotowanie uczniów do aktywności zawodowej na rynku pracy. 2. Promocja zdrowego stylu życia: radzenie sobie ze stresem oraz trudnymi sytuacjami życiowymi; przeciwdziałanie depresji; realizacja programów zdrowotnych; profilaktyka chorób cywilizacyjnych. 3. W zakresie profilaktyki uzależnień: dostarczenie uczniom informacji na temat środków uzależniających i mechanizmów rozwoju uzależnień; upowszechnienie wśród uczniów znajomości zachowań asertywnych. XIV. Działania skierowane do Rady Pedagogicznej Działania służące podnoszeniu kwalifikacji z zakresu profilaktyki to: 1. Stałe doskonalenie umiejętności wychowawczych i profilaktycznych. 2. Propagowanie kursów i szkoleń dotyczących wychowania oraz profilaktyki. 12

13 3. Spotkania z pracownikami instytucji działających na rzecz szkoły. 4. Wspieranie wychowawców w ich działaniach wychowawczo profilaktycznych. 5. Propagowanie literatury dotyczącej profilaktyki uzależnień. XV. Działania skierowane do rodziców uczniów Do rodziców uczniów Górnośląskiego Centrum Edukacyjnego skierowane są działania informacyjno-edukacyjne, których celem jest: 1. Zapoznanie z dokumentacją obowiązującą w szkole - Statutem GCE, Regulaminem Ucznia, Regulaminem Oceniania Zachowania oraz obowiązującymi w szkole procedurami. 2. Uświadomienie odpowiedzialności wychowawczej za losy swoich dzieci. 3. Informowanie rodziców o możliwości korzystania z pomocy oferowanej przez instytucje specjalistyczne. 4. Organizacja Kiermaszy Profilaktycznych. 5. Pedagogizacja rodziców podczas zebrań, spotkania ze specjalistami. XVI. Przewidywane efekty podjętych działań profilaktycznych Działania profilaktyczne opisane w niniejszym programie odniosą pożądany efekt, co widoczne będzie w następujących zachowaniach: 1. Wzrost poczucia bezpieczeństwa uczniów na terenie szkoły. 2. Mniejszy wskaźnik zachowań agresywnych oraz różnych form stosowania przemocy. 3. Wiedza o prawidłowym żywieniu. 4. Aktywny udział w promocji zdrowego stylu życia. 5. Aktywne formy spędzania czasu wolnego z uwzględnieniem oferty szkolnej i środowiskowej. 6. Wiedza o osobach i instytucjach niosących pomoc w nauce. 7. Przekonanie o negatywnym wpływie środków psychoaktywnych na zdrowie i jakość życia. 8. Wiedza na temat instytucji pomocowych i o udzielanej tam pomocy. 9. Współpraca rodziców ze szkołą. 10. Świadomość problemów wieku dorastania. 13

14 11. Znajomość zagadnień profilaktycznych wśród nauczycieli. 12. Znajomość procedury udzielania pomocy rodzinie w rozwiązywaniu sytuacji problemowych przez nauczycieli. 13. Znajomość procedury postępowania w przypadku łamania przez uczniów regulaminu szkoły. XVII. Osoby odpowiedzialne za realizację Programu Profilaktyki Za realizację programu profilaktyki odpowiadają : Dyrektor szkoły, wicedyrektorzy właściwi dla danego typu szkoły, wychowawcy, nauczyciele, pedagodzy, pielęgniarka szkolna, pracownicy szkoły i inni specjaliści współpracujący ze szkołą. XVIII. Ewaluacja działań Sprawdzeniem skuteczności działań będzie sporządzane sprawozdanie z programu profilaktyki w czerwcu każdego roku szkolnego, natomiast co trzy lata program będzie podlegał ewaluacji, w której uwzględnimy opinie uczniów, rodziców, nauczycieli. W ustaleniu czy program profilaktyki przynosi oczekiwane efekty będziemy: 1. Zapoznawać się z dokumentację szkolną. 2. Analizować obserwacje i uwagi nauczycieli. 3. Przeprowadzać ankiety wśród uczniów i ich rodziców oraz pracowników szkoły. 4. Zapoznawać się ze sprawozdaniami z realizacji Programu Profilaktyki. Efektem działań będzie poznanie postaw uczniów, nauczycieli i rodziców wobec prac wykonanych w ramach realizacji Szkolnego Programu Profilaktyki. Uzyskane wyniki będą służyły jako podstawa do wprowadzenia zmian lub innowacji niniejszego programu 14

15 XIX. Harmonogram działań OBSZAR I: NIEPOWODZENIA W NAUCE Cel: Uczeń nabywa umiejętności w pokonywaniu trudności w nauce. Zadania: 1. Zapobieganie - Podejmowanie działań zapobiegających niepowodzeniom szkolnym, pomoc psychologiczna - pedagogiczna. 2. Zapobieganie - Działania mające na celu podniesienie frekwencji uczniów na zajęciach szkolnych. 3. Wspomaganie - Motywowanie uczniów do nauki. 4. Kształtowanie - Przygotowanie uczniów do aktywności zawodowej na rynku pracy. LP Zadania Treści Formy realizacji I.1 Podejmowanie działań zapobiegających niepowodzeniom szkolnym, pomoc psychologiczna - pedagogiczna 1. Analiza przyczyn niepowodzeń szkolnych i podejmowanie działań zaradczych. 2. Pomoc w nauce uczniom mającym trudności szkolne i ze specyficznymi potrzebami edukacyjnymi. 1. Analiza dokumentacji ucznia opinie, orzeczenia z Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej, zeszyty, sprawdziany, testy, rozmowy z uczniami, ich rodzicami/ opiekunami prawnymi. 2. Kierowanie uczniów mających problemy w nauce na badania specjalistyczne do Poradni Psychologiczno Pedagogicznej. 1. Organizowanie zajęć dydaktyczno wyrównawczych i specjalistycznych dla uczniów napotykających na trudności w nauce. 2. Przestrzeganie przez nauczycieli zaleceń do pracy z uczniem zawartych w orzeczeniach/opiniach wydanych przez specjalistów. 3. Upowszechnienie wśród uczniów informacji na temat możliwości uzyskania pomocy w nauce na terenie szkoły. 4. Otoczenie szczególną opieką uczniów z rodzin dysfunkcyjnych. 3. Rozwijanie i poszerzanie zainteresowań uczniów. Organizacja zajęć pozalekcyjnych i kółek zainteresowań. 4. Utrzymywanie stałego kontaktu z rodzicami ucznia. Bieżące informowanie rodziców na temat osiągnięć ucznia w nauce. 15

16 LP Zadania Treści Formy realizacji 1. Przestrzeganie zasad usprawiedliwiania nieobecności na zajęciach szkolnych, 1. Systematyczne monitorowanie 2. Wyjaśnianie przyczyn absencji na absencji i realizacji obowiązku zajęciach szkolnych (rozmowy szkolnego. z uczniem, z rodzicami /opiekunami prawnymi, z wychowawcą klasy, z pedagogiem, I.2 Działania mające na celu podniesienie frekwencji uczniów na zajęciach szkolnych 2. Utrzymywanie stałego kontaktu z rodzicami /opiekunami prawnymi ucznia. 3. Ścisła współpraca z instytucjami wspierającymi opiekuńczowychowawczą i profilaktyczną funkcję szkoły z dyrekcją szkoły. 1. Konsultacje i zebrania dla rodziców, 2. Indywidualne konsultacje z rodzicami ucznia. 3. Uświadamianie uczniom i ich rodzicom konsekwencji absencji uczniów na zajęciach wyniki w nauce, zgłaszanie do instytucji. Zgłaszanie sytuacji nagminnego wagarowania do: Urzędu Miasta, Sądu, MOPS, Policji, Straży Miejskiej i PPP. 4. Tworzenie życzliwej i przyjaznej atmosfery do nauki i pobytu młodzieży w szkole. Zapewnienie uczniom poczucia bezpieczeństwa na terenie Szkoły. I.3 Motywowanie uczniów do nauki I.4 Przygotowanie uczniów do aktywności zawodowej na rynku pracy. Stwarzanie uczniom warunków umożliwiających wykazanie się swoimi mocnymi stronami w różnych dziedzinach życia szkolnego. Wyposażenie uczniów w wiedzę o sposobach radzenia sobie ze stresem związanym z problemami w nauce. Poradnictwo dotyczące aktywności zawodowej i możliwości wejścia na rynek pracy. 1. Organizacja konkursów, wystaw, pokazów szkolnych talentów. 2. Udział uczniów w imprezach. tematycznych, olimpiadach, konkursach poza szkołą. 3. Promowanie postaw uczniów osiągających najwyższe wyniki w nauce. 1. Organizacja zajęć edukacyjnych dotyczących efektywnego uczenia się i zapamiętywania. 2. Przeprowadzanie zajęć wychowawczych w klasach na temat prawidłowego uczenia się i dobrej organizacji czasu pracy. 1. Organizacja zajęć z doradcą zawodowym z Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej:,,Drogowskaz na rynek pracy i,,zaprzyjaźnić się z rynkiem pracy 2. Organizacja zajęć z przedstawicielem firmy Manpower z Gliwice,,Możliwości wejścia na rynek pracy i,,lokalny rynek pracy. 16

17 Obszar II: BEZPIECZEŃSTWO W SZKOLE Cel: Uczeń czuje się w szkole bezpiecznie. Zadania: 1. Kształtowanie/Zapobieganie - Zapoznawanie uczniów z zasadami bezpieczeństwa na terenie szkoły. 2. Kształtowanie - Uczenie zachowań dotyczących kultury życia codziennego. 3. Zapobieganie/Korygowanie - Przeciwdziałanie przemocy i agresji. LP Zadania Treści Sposoby realizacji II.1. Zapoznawanie uczniów z zasadami bezpieczeństwa na terenie szkoły. 1. Zapoznanie uczniów na godzinach wychowawczych ze Statutem, OW, Programem Wychowawczym, Szkolnym Programem Profilaktyki w szczególności uczniowie z klas I. 2. Tworzenie bezpiecznej atmosfery w szkole. 3. Pierwsza pomoc w najczęstszych przypadkach zagrożenia zdrowia i życia. 1. Zajęcia wychowawcze. 2. Aktualizowanie strony internetowej Szkoły zawierającej najważniejsze dokumenty. 3. Udostępnienie uczniom i ich rodzicom wykazu instytucji pomocowych oraz możliwości uzyskania pomocy na terenie szkoły i w środowisku. 1. Aktywne dyżury nauczycieli podczas przerw śródlekcyjnych. 2. Obowiązkowe noszenie identyfikatorów przez uczniów i pracowników szkoły. 3. Przeprowadzenie zajęć integracyjnych w klasach I. 4. Przeprowadzenie ankiety wśród uczniów na temat poczucia bezpieczeństwa na terenie szkoły. Organizacja zajęć uczących udzielania pierwszej pomocy. II.2. Uczenie zachowań dotyczących kultury życia codziennego. 1. Troska o kulturę słowa. 2. Kształtowanie umiejętności radzenia sobie i rozwiązywania sytuacji problemowych. Przeprowadzenie zajęć wychowawczych we wszystkich klasach. II.3. Przeciwdziałanie przemocy i agresji Ograniczanie zachowań agresywnych i przemocy w szkole. Przedstawienie społeczności uczniowskiej prawnych konsekwencji zachowań sprzecznych 1. Monitorowanie zachowań uczniów łamiących Regulamin Ucznia. 2. Podejmowanie działań interwencyjnych. lekcje wychowawcze, pogadanki, spotkania z przedstawicielami Komendy Miejskiej Policji i Straży Miejskiej,. 17

18 LP Zadania Treści Sposoby realizacji z normami społecznymi -,, Odpowiedzialność prawna nieletnich za czyny karalne. Obszar III. ZDROWY STYL ŻYCIA Cel: Propagowanie zdrowego stylu życia. Zadania: 1. Kształtowanie - Zapoznanie uczniów z funkcjonowaniem organizmu w okresie dojrzewania. 2. Kształtowanie - Przedstawienie uczniom zdrowego i higienicznego stylu życia. 3. Kształtowanie - Zapoznanie uczniów z aktywnymi formami spędzania czasu wolnego. 4. Zapobieganie - Radzenie sobie ze stresem oraz trudnymi sytuacjami życiowymi. 5. Zapobieganie - Profilaktyka chorób cywilizacyjnych. 6. Zapobieganie - Przybliżenie młodzieży i rodzicom problematyki związanej z zaburzeniami łaknienia. 7. Zapobieganie - Uświadamianie uczniom zagrożeń zdrowotnych i społecznych wynikających z nieprzemyślanej i zbyt wczesnej inicjacji seksualnej. LP Zadania Treści Sposoby realizacji Zapoznanie uczniów 1. Wpływ zdrowego stylu życia na prawidłowy rozwój psychiczny Tematy realizowane podczas lekcji biologii, z funkcjonowaniem i fizyczny. godzin III.1. organizmu w okresie 2. Specyficzne problemy wieku wychowawczych, dojrzewania. dorastania i zagrożenia zakłócające prawidłowy rozwój. pogadanki, spotkania ze specjalistami. III.2. III.3. Przedstawianie uczniom sposobów na prowadzenie zdrowego i higienicznego stylu życia. Zapoznanie uczniów z aktywnymi formami spędzania czasu wolnego. Wzbogacanie wiedzy uczniów na tematy związane z: a. prawidłowe odżywanie się, b. higieną psychiczną (organizacji nauki, pracy, wypoczynku, umiejętnego korzystania z multimediów), c. higieną osobistą (dbałość o czystość ciała i odzieży). 1. Propagowanie aktywnego spędzania czasu wolnego. 2. Uświadamianie uczniom znaczenia aktywności fizycznej dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. 3. Zapoznanie z możliwościami uprawiania sportu w najbliższej okolicy i walorami rekreacyjnymi wybranych dyscyplin sportowych. Lekcje wychowawcze, przedmiotowe. Organizacja konkursu plastycznego na plakat promujący zdrowy tryb życia. Lekcje wychowawcze, przedmiotowe. 18

19 LP Zadania Treści Sposoby realizacji 1. Uświadamianie uczniom znaczenia utrzymywania dobrych relacji z innymi ludźmi, w tym III.4 z rodzicami oraz rówieśnikami tej Radzenie sobie ze stresem samej i odmiennej płci. oraz trudnymi sytuacjami 2. Korzystanie z pomocy życiowymi. III.5 III.6 III.7 Profilaktyka chorób cywilizacyjnych.. Przybliżenie młodzieży i rodzicom problematyki związanej z zaburzeniami łaknienia. Uświadamianie uczniom zagrożeń zdrowotnych i społecznych wynikających z nieprzemyślanej i zbyt wczesnej inicjacji seksualnej. psychologicznej wsparcia w stanach kryzysu zdrowotnego fizycznego i psychicznego. i innych form 1. Zapoznanie z przyczynami i skutkami chorób cywilizacyjnych: nowotworowych, układu krążenia, AIDS, otyłości, depresji. 1. Anoreksja i bulimia moda czy śmiertelna choroba. 2. Wewnętrzny przymus nadmiernego jedzenia. 3. Uświadamianie uczniom niebezpieczeństwa bezkrytycznego i nieuzasadnionego korzystania z wątpliwych lub szkodliwych diet bez konsultacji ze specjalistą. 1. Pogłębienie wiedzy uczniów na temat cech płciowych kobiety i mężczyzny. 2. Uświadomienie konsekwencji przedwczesnej inicjacji seksualnej. 3. Zapoznanie z zagrożeniami wynikającymi z nieodpowiedzialnej inicjacji seksualnej. 4. Kształtowanie odpowiedzialności za własne czyny i za życie swojego partnera. Tematy realizowane podczas lekcji biologii, godzin wychowawczych, pogadanki, spotkania ze specjalistami. Tematy realizowane podczas lekcji biologii, godzin wychowawczych, pogadanki, spotkania ze specjalistami. Tematy realizowane na lekcjach wychowawczych. Pogadanka z udziałem zaproszonych prelegentów np. dietetyk. Tematy realizowane podczas lekcji biologii, godzin wychowawczych, pogadanki, pogadanki z pedagogiem i specjalistami, filmy, fachowa literatura Obszar IV: PROFILAKTYKA UZALEŻNIEŃ Cel: Uczeń zdobywa informacje na temat szkodliwości wszelkiego rodzaju uzależnień na rozwój fizyczny, emocjonalny i społeczny człowieka Zadania: 1. Zapobieganie - Dostarczenie uczniom informacji na temat środków uzależniających i mechanizmów rozwoju uzależnień. 2. Korygowanie współpraca ze specjalistami z zakresu profilaktyki uzależnień. 19

20 3. Zapobieganie - Dostarczanie uczniom wiedzy na temat zagrożeń związanych z uzależnieniami od nowoczesnych technologii. 4. Kształtowanie - Ukazywanie wpływu mediów i reklamy na kształtowanie niewłaściwych postaw wśród młodzieży. 5. Wspomaganie - Upowszechnienie wśród uczniów znajomości zachowań asertywnych. LP Zadania Treści Sposoby realizacji Dostarczenie uczniom informacji na temat 1. Ukazywanie niebezpieczeństw związanych z zażywaniem substancji psychoaktywnych - alkohol, nikotyna, leki, ze szczególnym uwzględnieniem dopalaczy i innych środków psychoaktywnych. Zajęcia profilaktyczne, warsztaty, pogadanki, prelekcje prowadzone przez nauczycieli, pedagogów i zaproszonych specjalistów, środków 2. Uświadamianie uczniom i ich także z wykorzystaniem IV.1. uzależniających rodzicom skutków uzależnień filmów edukacyjnych i mechanizmów rozwoju uzależnień. oraz zachowań ryzykownych dla zdrowia i życia człowieka 3. Informowanie o instytucjach udzielających pomocy osobom uzależnionym i współuzależnionym. dostępnych w bibliotece szkolnej, organizacja kiermaszy profilaktycznych dla uczniów i ich rodziców, pedagogizacja rodziców. IV.2 IV.3 IV.4 Współpraca ze specjalistami z zakresu profilaktyki uzależnień. Dostarczanie uczniom wiedzy na temat zagrożeń związanych z uzależnieniami od nowoczesnych technologii. Ukazywanie wpływu mediów i reklamy na kształtowanie niewłaściwych postaw. wśród młodzieży. 1. Kierowanie uczniów do placówek leczenia uzależnień w przypadkach stwierdzenia takiej potrzeby. 1. Uwrażliwianie na niebezpieczeństwa związane z nadmiernym korzystaniem z: telewizji, komputera, Internetu, telefonu komórkowego, komunikatorów multimedialnych, gier fabularnych, militarnych. 2. Cyberprzemoc - zwrócenie uwagi uczniów na zjawisko cyberprzemocy, konsekwencje tego typu działań dla ofiar i sprawców, zasady reagowania w sytuacjach cyberprzemocy. 1. Informowanie o wykorzystywanych w mediach technikach manipulacyjnych i przekazach działających na podświadomość. 2. Ukazywanie skutków bezkrytycznego odbioru informacji płynących ze środków masowego przekazu. Kontakt z pracownikami placówek specjalistycznych. Zajęcia profilaktyczne, warsztaty, pogadanki, prelekcje prowadzone przez nauczycieli i zaproszonych specjalistów, także z wykorzystaniem filmów edukacyjnych dostępnych w bibliotece szkolnej, organizacja kiermaszy profilaktycznych, akcji ulotkowych dla uczniów i ich rodziców. Zajęcia profilaktyczne, warsztaty, pogadanki, prelekcje prowadzone przez nauczycieli i zaproszonych specjalistów, także z wykorzystaniem filmów edukacyjnych dostępnych w bibliotece szkolnej, organizacja kiermaszy profilaktycznych, akcji ulotkowych dla uczniów i ich rodziców. 20

21 LP Zadania Treści Sposoby realizacji IV. 5 Upowszechnienie wśród uczniów znajomości zachowań asertywnych. 1. Podnoszenie umiejętności interpersonalnych uczniów i rozwijanie ich dyspozycji osobowościowych. 2. Uczenie umiejętności radzenia sobie z własnymi emocjami. Zajęcia profilaktyczne, warsztaty, pogadanki, prelekcje prowadzone przez nauczycieli i zaproszonych specjalistów, także z wykorzystaniem filmów edukacyjnych dostępnych w bibliotece szkolnej dla uczniów i ich rodziców. XX. Postanowienia końcowe 1. Program Profilaktyki jest częścią koncepcji pracy szkoły. 2. Z treścią Programu Profilaktyki zapoznają uczniów i ich rodziców wychowawcy klas. 3. Rada Rodziców Górnośląskiego Centrum Edukacyjnego w Gliwicach pozytywnie zaopiniowała Szkolny Program Profilaktyki w dniu r. 4. Samorząd Szkolny Górnośląskiego Centrum Edukacyjnego w Gliwicach został zapoznany z Programem Profilaktyki w dniu r. 5. Program Profilaktyki został zatwierdzony przez Radę Pedagogiczną Górnośląskiego Centrum Edukacyjnego w Gliwicach w dniu r Przewodniczący Rady Rodziców Dyrektor szkoły.. Przewodniczący Samorządu Uczniowskiego 21