SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPÓŁ SZKÓŁ MISTRZOSTWA POZNAŃ W POZNANIU GIMNAZJUM MISTRZOSTWA SPORTOWEGO

Transkrypt

1 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPÓŁ SZKÓŁ MISTRZOSTWA SPORTOWEGO W POZNANIU GIMNAZJUM MISTRZOSTWA SPORTOWEGO LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE MISTRZOSTWA SPORTOWEGO OS.TYSIĄCLECIA 43 POZNAŃ 1 S t r o n a

2 Akty prawne obowiązujące przy konstruowaniu Szkolnego Programu Profilaktyki: 1. Konstytucja RP - Art.72 ust.1: Rzeczpospolita Polska zapewnia ochronę praw dziecka. Każdy ma prawo żądać od organów władzy publicznej ochrony dziecka przed przemocą, okrucieństwem, wyzyskiem i demoralizacją. 2. Konwencja o Prawach Dziecka (przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989r) - Art. 3 pkt 1 We wszystkich działaniach dotyczących dzieci, podejmowanych przez publiczne lub prywatne instytucje opieki społecznej, sądy, władze administracyjne lub ciała ustawodawcze, sprawą nadrzędną będzie najlepsze zabezpieczenie interesów dziecka. - Art. 19 pkt1 Państwa Strony będą podejmowały wszelkie kroki w dziedzinie, administracyjnej, społecznej oraz wychowawczej dla ochrony dziecka przed wszelkimi formami przemocy fizycznej bądź psychicznej, krzywdy lub nadużyć, zaniedbania bądź niedbałego traktowania lub wyzysku, a w tym wykorzystywania w celach seksualnych dzieci pozostających pod opieką rodzica/ów/, opiekuna/ów/ prawnego/ych/ lub innej osoby sprawującej opiekę nad dzieckiem. - Art.33 Państwa Strony będą podejmowały wszelkie odpowiednie kroki, w tym środki ustawodawcze, administracyjne, socjalne oraz środki w dziedzinie oświaty, w celu zapewnienia ochrony dzieci przed nielegalnym używaniem środków narkotycznych i substancji psychotropowych, zgodnie z ich zdefiniowaniem w odpowiednich umowach międzynarodowych, oraz w celu im zapobiegania wykorzystywania dzieci do nielegalnej produkcji tego typu substancji i handlu nimi. 3. Rozporządzenie Ministra Edukacji z dnia 9 lutego 2007 zmieniające rozporządzenie w sprawie statutów publicznych przedszkoli oraz publicznych szkół - W załączniku nr 2 do rozporządzenia z dnia 21 maja 2001r wprowadza się następujący zapis: - 2 ust 1: Statut szkoły określa w szczególności: Cele i zadania szkoły wynikające z przepisów prawa oraz uwzględniające 2 S t r o n a

3 program wychowawczy szkoły i program profilaktyczny dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb danego środowiska, o których mowa w odrębnych przepisach( ) wychowawczy szkoły i program profilaktyczny, o którym mowa w ust1 pkt1 uchwala Rada Pedagogiczna po zasięgnięciu opinii Rady Rodziców i Samorządu Uczniowskiego 4. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół. Działalność edukacyjna szkoły jest określona przez: Szkolny zestaw programów nauczania, który uwzględniając wymiar wychowawczy obejmuje całą działalność szkoły z punktu widzenia dydaktycznego, Program wychowawczy szkoły, który opisuje w sposób całościowy wszystkie treści i działania o charakterze wychowawczym i jest realizowany przez wszystkich nauczycieli, Program Profilaktyki dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb środowiska, który opisuje w sposób całościowy wszystkie treści i działania o charakterze profilaktycznym skierowane do uczniów, nauczycieli i rodziców Szkolny zestaw programów nauczania, Program Wychowawczy szkoły oraz Program Profilaktyki tworzą spójną całość. Ich przygotowanie i realizacja są zadaniami zarówno całej szkoły, jak i moralnego nauczyciela. 5. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 15 stycznia 2001r w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologicznopedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach. 6. Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 25 lipca 2005 r. 7. Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. 8. UCHWAŁA Nr 172/2008 Rady Ministrów z dnia 19 sierpnia 2008r. w sprawie przyjęcia Rządowego programu na lata szkolne Bezpieczna i przyjazna szkoła.. 3 S t r o n a

4 Wstęp PROFILAKTYKĘ rozumie się jako proces wspierający zdrowie psychiczne i fizyczne poprzez pomoc i towarzyszenie uczniowi w zdobywaniu umiejętności przeciwdziałania tym zagrożeniom Jedną z głównych sfer działalności w naszej szkole jest stworzenie bezpiecznych i przyjaznych warunków nauki i pracy dla uczniów. Służy temu szkolny program profilaktyki dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów oraz do potrzeb danego środowiska. Szkolny Program Profilaktyki Zespołu Szkół Mistrzostwa Sportowego w Poznaniu bazuje na diagnozie środowiska, obserwacji, która trwa i opiera się na różnego rodzaju badaniach ankietowych (m.in. badania ankietowe dotyczące poczucia bezpieczeństwa w szkole, poziomu stresu, statusu tożsamości (dot. kategorii polityka, religia, kariera) przeprowadzone regularnie przez psychologa szkolnego oraz wychowawców klas) skierowanych do uczniów szkoły, rodziców, nauczycieli, Program Profilaktyki Zespołu Szkół Mistrzostwa Sportowego skierowany jest do uczniów, nauczycieli, rodziców oraz całej społeczności szkolnej. W związku ze specyfiką szkoły sportowej - szkoły promującej zdrowie - stawiamy nacisk zwłaszcza na promocję zachowań prozdrowotnych, które sprzyjają szeroko rozumianemu prawidłowemu rozwojowi dzieci i młodzieży, a także zasad, które pozwolą i pomogą kształtować osobowość młodego człowieka. Wszyscy uczniowie naszej szkoły aktywnie trenują sport różne dyscypliny sportowe - dla nich jest to ważny cel w życiu, poświęcają treningom sportowym wiele swojego czasu, osiągają sukcesy, starają się dbać o swoje zdrowie i zarazem kształcić w różnych dziedzinach. Pragniemy, aby uczniowie w naszej szkole czuli się bezpiecznie i pewnie. Liczymy na to, że szereg działań profilaktycznych realizowanych w szkole i środowisku lokalnym pozwoli zdobyć im umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych, jak i w sytuacji różnych zagrożeń. CEL GŁÓWNY- Ograniczenie zachowań dysfunkcjonalnych uczniów (agresji, przeżywania stresu, bezradności w sytuacji trudnej, zażywania 4 S t r o n a

5 używek) poprzez podjęcie systemowych działań profilaktycznych oraz udzielania profesjonalnej pomocy psychologicznej i pedagogicznej uczniom przejawiającym zaburzenia. CELE SZCZEGÓŁOWE I. Przeciwdziałanie zachowaniom dysfunkcjonalnym poprzez poprawę klimatu szkoły sprzyjającego osiąganiu przez uczniów ich celów rozwojowych oraz umożliwiającego im doskonalenie kompetencji osobistych i społecznych. II. Eliminowanie czynników ryzyka dla zachowań dysfunkcjonalnych poprzez wczesne diagnozowanie złego funkcjonowania uczniów w szkole ( wynikającego z braku pozytywnych wyników w nauce czy zaburzonych relacji z rówieśnikami i dorosłymi) i udzielanie im profesjonalnej pomocy Zapobieganie dysfunkcjom może być realizowane na trzech poziomach profilaktyki. 1) Profilaktyka pierwszorzędowa to działania mające na celu: z jednej strony promocję zdrowia i przedłużanie życia człowieka, z drugiej zaś - zapobieganie pojawianiu się problemów związanych z dysfunkcjonalnym stylem życia. Ważne tu jest przede wszystkim budowanie i rozwijanie różnorodnych umiejętności radzenia sobie z wymogami życia oraz dostarczanie rzetelnych informacji, dostosowanych do specyfiki odbiorców. Na tym poziomie profilaktyki istotna jest świadomość istnienia czynników zagrażających prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu. 2) Profilaktyka drugorzędowa lub wczesna interwencja ma na celu ujawnienie osób przejawiających pierwsze objawy zaburzeń oraz pomaganie im w zrozumieniu istoty problemów i wycofaniu się z dysfunkcji. Na tym poziomie z kolei istotna jest świadomość istnienia osób z grupy wysokiego ryzyka, u których pojawiają się pierwsze przejawy dysfunkcjonalności. 3) Profilaktyka trzeciorzędowa natomiast rozumiana jest jako interwencja po zakończeniu pomocy terapeutyczno-rehabilitacyjnej. Ma na celu przeciwdziałanie nawrotowi zaburzeń a drugiej strony umożliwienie takiej osobie powrót do społeczeństwa oraz prowadzenia w nim satysfakcjonującego i społecznie akceptowanego trybu życia. Istotna na tym poziomie profilaktyki jest świadomość 5 S t r o n a

6 istnienia osób, które skutecznie przeszły proces terapeutyczny i potrzebują wsparcia w utrzymaniu odzyskanego zdrowia. Nasz program profilaktyki dotyczący problematyki uzależnień oraz zaburzeń zachowania kwalifikuje się przede wszystkim do profilaktyki pierwszorzędowej. Promować będziemy zdrowy styl życia i podejmować wszelkie działania o charakterze prozdrowotnym, mające na celu zapobieganie wchodzenia dzieci i młodzieży w ryzykowne zachowania szkodzące zdrowiu, takie jak, niewłaściwe odżywianie, nałogi i inne. Poza tym w zależności od sytuacji problemowej, w momencie pierwszych objawów dysfunkcjonalnych zachowań np. wchodzenia w uzależnienie, itp. dla osób z grupy podwyższonego ryzyka podejmować będziemy działania z zakresu profilaktyki drugorzędowej w celu wycofania się z danego zachowania ryzykownego Na trzech poziomach profilaktyki znajdą zastosowanie następujące strategie: informacyjne, których celem jest dostarczanie adekwatnych informacji na temat skutków zachowań ryzykownych, jak również umożliwią dokonanie racjonalnego wyboru i prezentowanie społecznie akceptowanych zachowań edukacyjne, których celem jest pomoc rozwojowi ważnych umiejętności psychologicznych i społecznych takich jak umiejętność rozwiązywania konfliktów z ludźmi, radzenia sobie ze stresem i sytuacjami trudnymi, wzrostu poczucia własnej wartości czy też poczucia akceptacji i bezpieczeństwa, itp. działań alternatywnych, które mają na celu odnaleźć alternatywę dla danej dysfunkcji przez stymulowanie działalności społecznej. Takie działania dają możliwość uczenia się zaradności, zdobywania nowych doświadczeń, przy okazji zdobywając poczucie akceptacji społecznej i własną satysfakcję z dokonanych działań i zaangażowania. interwencyjne poprzez pomaganie osobom dysfunkcjonalnym w identyfikowaniu swoich problemów i poszukiwaniu możliwości ich rozwiązywania, należy towarzyszyć i wspierać w krytycznych okresach życia, być empatycznym. Podstawową techniką interwencji jest poradnictwo indywidualne i rodzinne, telefony zaufania itp. Należy tu podkreślić szereg specjalistycznych instytucji wspierających i interweniujących w sytuacjach kryzysowych, współpracujących stale ze szkołą. 6 S t r o n a

7 . 7 S t r o n a

8 PLAN DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH I PODZIAŁ ZADAŃ Zadanie Metody działań, techniki Osoby odpowiedzialne Termin realizacji Ewaluacja, uwagi Przygotowanie uczniów do Referaty, prezentacje, Wychowawcy, W ciągu Zapisy w radzenia sobie w sytuacjach warsztaty, postery, plakat nauczyciele, całego roku dziennikach, trudnych, stresowych psycholog, pedagog, dokumentacja specjaliści PPP szkolna, Promowanie pozytywnych Dowolne techniki Nauczyciele, konspekty Scenariusze zachowań przeciwdziałających plastyczne, wystawa wychowawcy, zajęć, zapisy agresji realizacja Programu plakatów, zajęcia pedagog, psycholog, w dzienniku, Szkoła bez przemocy i inne warsztatowe policjant Zapoznanie uczniów z zasadami Pogadanka, prelekcja, Nauczyciel Zapisy bezpieczeństwa w szkole i poza nią, wykład EDB, w dzienniku, elementy pomocy przedmedycznej przedstawiciel obserwowanie itp policji, straży zachowania 8 S t r o n a

9 Zapoznanie uczniów z przepisami Spotkania, prelekcje Przedstawiciel policji Zapisy w prawnymi na temat ds. nieletnich i Straży dzienniku, odpowiedzialności karnej nieletnich Miejskiej, specjaliści obserwowanie zachowania uczniów, Propagowanie czytelnictwa Zajęcia biblioteczne, Bibliotekarz, interwencje Ewidencja czasopism promujących zdrowy wykorzystanie ciekawych nauczyciele biblioteki, styl życia technik wystawy Promowanie tematyki zdrowotnej, Organizowanie wśród Nauczyciele sztuki, Zapisy w ekologicznej, realizacja programów uczniów konkursów wiedzy i biologii, pielęgniarka, dokumentacji zdrowotnych Jedzmy smacznie i konkursów plastycznych, wychowawcy, szkoły, kronika zdrowo, Znajdź właściwe ścieżka edukacyjna - pedagog szkoły, wystawa rozwiązanie, Bądźmy zdrowi- promocja zdrowia wiemy więć działamy (przedmiot-edukacja 9 S t r o n a

10 Stwarzanie życzliwej atmosfery w Dowolne metody Wychowawcy, Obserwacja na szkole, na lekcji, zdobywanie nauczyciele, bieżąco, wnioski zaufania uczniów trenerzy. Pracownicy szkoły Edukacja na temat uzależnień (w Filmy tematyczne, literatura, Nauczyciele, wg. Potrzeb Zapisy w tym dopalaczy) i ich negatywnych warsztaty profilaktyczne dla wychowawcy, cały rok dzienniku, skutków dla zdrowia i życia- uczniów i rodziców oraz trenerzy, pedagog, Program Szkoła wolna od nauczycieli, rozmowy psycholog, specjaliści- narkotyków i przemocy, narkotesty indywidualne policja Wzmacnianie właściwych relacji Warsztaty, rozmowy, Nauczyciele, Obserwowanie międzyludzkich uczniów szacunku imprezy i wycieczki rodzice, pedagog, zachowań, do drugiego człowieka wśród integracyjne, festyny, psycholog rozmowy, uczniów, rodziców i nauczycieli Przekazywanie wiedzy na temat święta szkoły Warsztaty profilaktyczne, Psycholog, pedagog, W ciągu roku wywiady Dokumentacja zachowań asertywnych, sposobów pogadanki, filmy nauczyciele, szkoły odmawiania specjaliści 10 S t r o n a

11 Promowanie zasad właściwego Pogadanki, warsztaty, Wychowawcy, Obserwowanie zachowania Rozmowy indywidualne Nauczyciele, wszyscy uczniów, notatki, pracownicy szkoły, wnioski rodzice Doskonalenie nauczycieli z Warsztaty, udział w Nauczyciele Zaświadczenia zakresu promocji zdrowia, różnych formach nauczycieli, uzależnień doskonalenia postawa Promowanie sportowego stylu Treningi sportowe w Trenerzy, Obserwowanie życia - edukacja poprzez sport, szkole i poza nią, zawody nauczyciele w-f, zachowań życie wg zasady fair - play sportowe, organizowanie wychowawcy, uczniów, rajdów, wycieczek, rodzice obozów 11 S t r o n a

12 Procedury postępowania dla całej społeczności szkolnej i specjalistów zapobiegające czynnikom ryzyka dla zachowań dysfunkcjonalnych Działania w wypadku złej kondycji psychofizycznej ucznia, trudnej sytuacji szkolnej, rodzinnej, życiowej, materialnej i innych zagrażających dobru dziecka 1) Zauważanie objawu przez nauczyciela. 2) Przekazanie informacji wychowawcy. 3) Rozmowa wychowawcy z uczniem i rodzicami. 4) Przekazanie informacji psychologowi i pedagogowi szkolnemu. 5) W razie potrzeby rozmowa psychologa i pedagoga szkolnego z uczniami i rodzicami, dyrektorem szkoły i wspólne z wychowawcą opracowanie indywidualnego planu działań naprawczych. 6) Jeżeli zachodzi potrzeba, zalecenie wizyty w PPP lub innej instytucji specjalistycznej, do której zgłasza się rodzic z uczniem i gdzie ustalany jest program oddziaływań terapeutycznych, naprawczych 7) Informacje zwrotne z instytucji, PPP przekazane są przez rodzica psychologowi i pedagogowi szkolnemu. 8) Przez psychologa, pedagoga szkolnego przekazane są wychowawcy, a w razie konieczności także dyrekcji szkoły 12 S t r o n a

13 Ewaluacja Każdy program profilaktyki podlega metodycznej ocenie skuteczności, czyli należy sprawdzić czy zrealizowano zakładane cele profilaktyczne, a więc należy zastosować różne formy ewaluacji działań profilaktycznych prowadzonych w ramach programu Program będzie ewoluowany w trzech fazach: 1) refleksyjnej - analiza programu przed realizacją (dobór metod, form oddziaływań profilaktycznych, środków ze względu na cel) 2) kształtującej - badanie programu w toku jego realizacji (obserwacja, ankietowanie w celu weryfikacji metod pracy) 3) podsumowującej - ocena programu jako całości, wprowadzenie zmian na podstawie wniosków z realizacji zamierzeń, a także pod wpływem zdobywania nowych doświadczeń Program może być modyfikowany w zależności od bieżących potrzeb szkoły. 13 S t r o n a