Właściwości Kinematyki z Uniwersalnym Układem Odniesienia

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Właściwości Kinematyki z Uniwersalnym Układem Odniesienia"

Transkrypt

1 Właśiwośi Kinemayki z Uniweralnym Układem Odnieienia Karol Szoek, Roman Szoek Poliehnika Rzezowka, Kaedra Termodynamiki i Mehaniki Płynów, Rzezów, Polka kzoek@prz.edu.pl Poliehnika Rzezowka, Kaedra Meod Ilośiowyh, Rzezów, Polka rzoek@prz.edu.pl Srezzenie: W arykule wyprowadzamy włanośi kinemayki iał z uniweralnym układem odnieienia unieral frame of referene - UFR, eer, kórą nazwaliśmy Szzególną Teorią Eeru. W arykule wyjaśniono dlazego ekperymen Mihelon a-morley a oraz Kennedy ego-thorndike a nie były w anie wykryć uniweralny układ odnieienia. W arykule wyprowadzamy na podawie geomeryznej analizy ekperymenów Mihelon a-morley a oraz Kennedy ego-thorndike a inną ranformaję zau i położenia niż ranformaja orenza. Tranformaję wyprowadzamy przy założeniu, że inieje uniweralny układ odnieienia. UFR je układem odnieienia wyróżniająym ię ym, że prędkość świała je w nim ała w każdym kierunku. W inerjalnyh układah odnieienia poruzająyh ię względem UFR, jednokierunkowa prędkość świała może być inna. Wyprowadzone zoały wzory na umowanie prędkośi dla prędkośi bezwzględnej oraz prędkośi względnyh. Wyprowadzone zoały akże zależnośi na króenie długośi oraz dylaaję zau. Cały arykuł zawiera ylko oryginalne badania auorów publikaji. Słowa Kluzowe: kinemayka iał, uniweralny układ odnieienia, ranformaja zau i położenia, prędkość świała w jednym kierunku, króenie długośi, dylaaja zau PACS:.9.p, 3.3.p. Wprowadzenie Powzehnie uważa ię, że ekperymeny Mihelon a-morley a z 887 roku oraz ekperymen Kennedy ego-thorndike a z 93 roku wykazały, że nie inieje uniweralny układ odnieienia eer oraz, że prędkość świała w próżni je abolunie ała. Analiza yh ekperymenów doprowadziła do powania Szzególnej Teorii Względnośi STW. W arykule zaprezenowano wyjaśnienie wyników ekperymenów Mihelon a- Morley a [3] oraz Kennedy ego-thorndike a [], przy założeniu, że inieje inerjalny układ odnieienia UFR, w kórym prędkość świała ma ałą warość. W inerjalnyh układah odnieienia poruzająyh ię względem UFR, jednokierunkowa prędkość świała może być inna. W arykule wyprowadzone zoały ranformaje z inerjalnego układu do UFR oraz z UFR do inerjalnego układu meodą geomeryzną.

2 Właśiwośi Kinemayki z Uniweralnym Układem Odnieienia Nigdy nie zmierzono dokładnie prędkośi świała w jedną ronę. We wzykih dokładnyh ekperymenah laboraoryjnyh mierzono jedynie, podobnie jak w ekperymenie Mihelon a-morley a, średnią prędkość świała przebywająego drogę po rajekorii zamknięej. W ekperymenah yh świało zawze wraa do punku wyjśia. laego założenie o ałej prędkośi świała prędkośi hwilowej przyjęe w Szzególnej Teorii Względnośi nie ma uzaadnienia ekperymenalnego. Wyprowadzenie przedawione w ym arykule opare je na założeniu wynikająym z yh ekperymenów, zyli, że dla każdego oberwaora ała je średnia prędkość świała przebywająego drogę am i z powroem. Tranformaja «UFR - inerjalny układ» 7-8 wyprowadzona w ym arykule meodą geomeryzną była już wyprowadzona inną meodą w arykułah [] oraz []. W pray [] auor orzymał ą ranformaję z ranformaji orenza dzięki ynhronizaji zegarów w inerjalnyh układah meodą zewnęrzną. Tranformaja uzykana w pray [] je inazej zapianą ranformają orenza po zmianie poobu mierzenia zau w inerjalnym układzie odnieienia, dlaego ranformaji ej przypiano włanośi Szzególnej Teorii Względnośi. Tranformaja 7-8 ma inne fizyzne znazenie niż ranformaja orenza, ponieważ według eorii przedawionej w ym arykule możliwe je wyznazenie prędkośi względem uniweralnego układu odnieienia przy pomoy lokalnego pomiaru. Czyli uniweralny układ odnieienia je realny, i nie je dowolnie wybranym układem inerjalnym.. Przyjęe założenia W przedawionej analizie ekperymenów Mihelon a-morley a i Kennedy ego- Thorndike a przyjmujemy naępująe założenia: I. Inieje uniweralny układ odnieienia UFR względem kórego prędkość świała w próżni ma ą amą warość w każdym kierunku. II. Średnia prędkość świała na drodze am i z powroem je dla każdego oberwaora niezależna od kierunku propagaji świała. Wynika o z ekperymenu Mihelon a- Morley a. III. Średnia prędkość świała na drodze am i z powroem nie zależy od prędkośi oberwaora względem UFR. Wynika o z ekperymenu Kennedy ego-thorndike a. IV. W kierunku proopadłym do kierunku prędkośi iała, poruzająego ię względem UFR, nie naępuje jego króenie ani wydłużenie. V. Tranformaja «UFR - inerjalny układ» je liniowa. Przedawione w ym arykule wyprowadzenie ranformaji różni ię od wyprowadzenia meodą geomeryzną ranformaji orenza, na kórej opiera ię STW. W STW w wyprowadzeniu ranformaji orenza zakłada ię, że ranformaja odwrona ma aką amą poać jak ranformaja pierwona. Takie założenie wynika z przekonania, że wzykie inerjalne układy ą równoważne. W przedawionym w ym arykule wyprowadzeniu nie zakładamy jaką poać ma ranformaja odwrona. Przyjęe w ym arykule założenia na ema prędkośi świała akże ą łabze od yh przyjęyh w STW. W STW zakłada ię, że prędkość świała je abolunie ała, pomimo ego, że nie dowiódł ego żaden ekperymen. W ym arykule przyjęe zoało założenie wynikająe z ekperymenów, zyli, że ała je średnia prędkość świała na drodze do zwieriadła oraz z powroem założenie II oraz III. W przedawionyh rozważaniah prędkość świała je z założenia ała jedynie w jednym wyróżnionym układzie odnieienia - UFR założenie I. Założenia IV oraz V ą idenyzne jak e, na kóryh opiera ię STW.

3 Właśiwośi Kinemayki z Uniweralnym Układem Odnieienia W praah [6] oraz [7] zoały wyprowadzone idenyzne ranformaje jak w ym arykule, ale przy przyjęym dodakowym założeniu. W amym przypadku przeprowadzona zoała analiza przepływu ylko jednego rumienia świała. 3. Cza i droga przepływu świała w UFR Rozparzmy układ inerjalny U', kóry poruza ię względem układu U związanego z UFR z prędkośią ryunek. W układzie U' znajduje ię zwieriadło w odległośi ' od poząku układu. Świało w układzie U przemiezza ię ze ałą prędkośią. Z układu U', z punku ' w zaie, wyłano rumień świała w kierunku zwieriadła. Po doariu do zwieriadła, odbie świało poruza ię w układzie U w przeiwnym kierunku z prędkośią o ujemnej warośi. Przyjmujemy naępująe oznazenia dla oberwaora z układu U: je zaem przepływu świała do zwieriadła, je zaem powrou świała do punku wyjśia. oraz ą drogami jakie pokonało świało w układzie U w jednym i w drugim kierunku. Gdy świało zmierza w kierunku zwieriadła, wedy zwieriadło uieka przed nim z prędkośią. Gdy świało wraa do punku ' po odbiiu ię od zwieriadła, wedy en punk wybiega mu naprzeiw z prędkośią. la oberwaora z układu U odległość ' równoległa do wekora prędkośi je widziana jako. Orzymujemy,, ' zwieriadło ' U',, U - UFR Ry.. Cza i droga przepływu świała do zwieriadła oraz z powroem Zależnośi należy rozwiązać ze względu na oraz. Orzymujemy wówza za oraz drogę przepływu w UFR, 3, 4 4. Geomeryzne wyprowadzenie ranformaji Przeanalizowano wyniki ekperymenu ze świałem w poób przedawiony na ryunku. Układ inerjalny U' poruza ię z prędkośią względem układu U związanego z UFR, równolegle do oi. Oie oraz ' leżą na jednej proej. 3

4 Właśiwośi Kinemayki z Uniweralnym Układem Odnieienia W hwili, gdy poząki układów pokrywają ię, ynhronizowane ą zegary w obu układah. Zegary w układzie U związanym z UFR ą ynhronizowane meodą wewnęrzną []. Zegary w układzie U' ą ynhronizowane meodą zewnęrzną w aki poób, że jeżeli zegar układu U wkazuje za, wedy znajdująy ię obok niego zegar układu U' akże je zerowany, zyli '. W układzie U' przeprowadzono ekperymen pomiaru prędkośi świała w próżni proopadle oraz równolegle do kierunku ruhu układu U' względem UFR. W każdym z yh kierunków świało przebywa drogę do zwieriadła i z powroem. Na ryunku w zęśi a zaprezenowano drogi przepływu świała widziane przez oberwaora z układu U', naomia w zęśi b widziane przez oberwaora z układu U. W układzie U świało ma zawze ałą prędkość założenie I. Rozważania doyzą przepływu świała w próżni. Zgodnie z wniokami wynikająymi z ekperymenu Mihelon a-morley a założono, że średnia prędkość świała p na drodze do zwieriadła i z powroem w układzie U' je aka ama w każdym kierunku, w zzególnośi w kierunku równoległym do oi y' założenie II. Założono akże, że średnia prędkość świała p na drodze do zwieriadła i z powroem nie zależy od prędkośi oberwaora względem UFR założenie III., ½ y' ', ½ U' a,, ' ' y ', ½, ½ ' U - eer b ½ ½,, p Ry.. rogi dwóh rumieni świała a widziane przez oberwaora z układu U' b widziane przez oberwaora z układu U UFR Z założenia II oraz III wynika, że średnia prędkość świała p w inerjalnym układzie odnieienia U' je aka ama jak prędkość świała w układzie U. Jeżeli dopuśimy, że średnia prędkość p świała w układzie U', je jakąś funkją prędkośi świała w układzie U zależną od prędkośi, wówza p f 5 4

5 Właśiwośi Kinemayki z Uniweralnym Układem Odnieienia Z założenia III wynika, że średnia prędkość p świała je aka ama dla różnyh prędkośi Ziemi względem UFR, dlaego f f. Ponieważ f, zaem f dla każdej prędkośi. Wynika ąd, że p. Zwieriadła ą związane z układem U' i umiezzone w odległośi ' od poząku układu wpółrzędnyh. Jedno zwieriadło znajduje ię na oi ', drugie na oi y'. Zakłada ię, że odległość ' proopadła do prędkośi je aka ama dla oberwaorów z obu układów założenie IV. laego na ryunku wyępuje a ama długość ' w zęśi a oraz zęśi b. Cza przepływu świała w układzie U, wzdłuż oi, do zwieriadła oznazono przez. Cza przepływu z powroem oznazono przez. Cza przepływu świała w układzie U', wzdłuż oi ', do zwieriadła oznazono przez '. Cza przepływu z powroem oznazono przez '. Łązny za oznazono odpowiednio jako oraz ' oraz ' ' '. Srumień świała, poruzająy ię równolegle do oi y', z punku widzenia układu U poruza ię po ramionah rójkąa równoramiennego o długośiah. Ponieważ prędkość świała w układzie U je ała, dlaego za przepływu wzdłuż obu ramion je aki am i wynoi. W układzie U, rumień świała biegnąy równolegle do oi w kierunku zwieriadła pokonuje odległość w zaie. W drodze powronej pokonuje odległość w zaie. Odległośi e ą różne ze względu na ruh względem UFE zwieriadła i punku, z kórego wyłano świała. Obydwa rumienie świała wraają do punku wyjśia w ym amym zaie, zarówno w układzie U oraz układzie U'. Wynika o z założenia II oraz z uawienia zwieriadeł w ej amej odległośi od punku emiji świała. Zarówno dla oberwaora z układu U' oraz oberwaora z układu U prędkość świała można zapiać Z równania 6 można wyznazyć drogi oraz ', kóre zależą od prędkośi świała oraz zaów przepływu świała, ' odpowiednio w układah U oraz U' 6 ; 7 Prędkość układu U' względem abolunego układu odnieienia U oznazono przez. Ponieważ p je o droga, jaką układ U' przebędzie w zaie przepływu świała, ąd p ; 8 Korzyają z geomerii pokazanej na ryunku drogę można wyrazić jako p 9 Równanie 9 po podnieieniu do kwadrau i uwzględnieniu zależnośi 7 orzyma poać Po uporządkowaniu orzymamy 5

6 Właśiwośi Kinemayki z Uniweralnym Układem Odnieienia 6 dla W powyżzej zależnośi wyępują ylko zay oraz ', kóre doyzą pełnego przepływu świała do zwieriadła i z powroem. Należy zwróić uwagę na o, że ą o zay mierzone w punkie '. Ponieważ długość ' można dobrać ak, aby za przepływu świała był dowolny, dlaego zależność je prawdziwa dla dowolnego zau. ługość ' związana z układem U' równoległa do oi je z punku widzenia układu U widziana jako. Jeśli świało biegnie w kierunku zwieriadła, w abolunym układzie odnieienia U, o goni zwieriadło, kóre je od niego oddalone o. Po odbiiu świało wraa do punku wyjśia, kóry wybiega mu na przeiw. Korzyają z równań 4 orzymujemy równania na drogi przepływu świała w układzie U w obu kierunkah wzdłuż oi ' ; 3 Z równań 3 można wyznazyć umę i różnię dróg oraz, jakie świało przebyło w układzie U, 4 Z drugiego równania można wyznazyć drogę, jaką układ U' pokonał w połowie zau przepływu świała, zyli p 5 Ponieważ przyjęo, że w układzie U, prędkość świała je ała, dlaego obie drogi, jakie pokonuje świało oraz ą akie ame 6 Po podawieniu 9 oraz pierwzego równania 4 orzymamy 7 Po króeniu przez i podnieieniu do kwadrau oraz uwzględnieniu 5 orzymamy 8 Z równania 8 można wyznazyć zależność na króenie długośi 9

7 Właśiwośi Kinemayki z Uniweralnym Układem Odnieienia W powyżzej zależnośi wyępują długośi oraz ', kóre ą odległośiami między zwieriadłami oraz punkem emiji świała. Ponieważ długość ' można dobrać dowolnie, dlaego zależność je prawdziwa dla dowolnej warośi '. Po wawieniu do 8 uzykamy dla Przyjmujemy, że ranformaja z inerjalnego układu U' do układu U je liniowa założenie V. Jeśli do ranformaji zau i położenia, dodać zynniki liniowe zależne od ', wówza uzykamy ranformaję z niewiadomymi wpółzynnikami a, b a b Tranformaja powinna obowiązywać dla dowolnego zau oraz położenia. W zzególnym przypadku obowiązuje w hwili ynhronizaji zegarów zyli, gdy ' dla punku o wpółrzędnyh ' w układzie U'. W związku z ym wawiamy do ranformaji ', '' oraz. Po uwzględnieniu orzymujemy a Sąd orzymamy wpółzynniki a oraz b a b b Oaeznie ranformaja z dowolnego inerjalnego układu U' do układu U związanego z UFR, przyjmie poać Po przekzałeniu orzymamy ranformaję odwroną, zyli ranformaję z układu U związanego z UFR, do inerjalnego układu U' 7 Prędkość je prędkośią układu inerjalnego względem uniweralnego układu odnieienia

8 Właśiwośi Kinemayki z Uniweralnym Układem Odnieienia Tranformaja pomiędzy dwoma układami inerjalnymi Tranformaję z inerjalnego układu U do uniweralnego układu odnieienia U można zapiać na podawie 5-6. Tranformaję z uniweralnego układu odnieienia U do inerjalnego układu U można zapiać na podawie 7-8. Prędkość je prędkośią układu U w układzie U, naomia prędkość je prędkośią układu U w układzie U. Sąd orzymujemy z z y y 9 oraz z z y y 3 Rozważymy ylko najprozy przypadek, w kórym prędkośi oraz ą do iebie równoległe. Równania 9 wawiamy do równań 3. Na ej podawie, po małyh przekzałeniah, orzymujemy ranformaję z inerjalnego układu U do inerjalnego układu U w poai z z y y 3 6. Prędkośi w STE 6.. Prędkość świała w układzie inerjalnym W praah [5] oraz [9], na podawie ranformaji 5-8, wyprowadzony zoał ogólny wzór na prędkość świała biegnąego w dowolnym kierunku w próżni o poai ryunek 3 α α o 3 la świała poruzająego ię w nieruhomym względem oberwaora ośrodku maerialnym ma poać [9]

9 Właśiwośi Kinemayki z Uniweralnym Układem Odnieienia α 33 oα W yh dwóh zależnośiah ką α' je, mierzonym przez oberwaora, kąem pomiędzy wekorem jego prędkośi względem UFR oraz wekorem prędkośi świała. Prędkość je prędkośią świała w ośrodku maerialnym nieruhomym względem UFR widzianą przez nieruhomego względem UFR oberwaora. Wzór 33 prowadza ię do wzoru 3, jeżeli ylko podawimy [3 8 m].75.5 Ry. 3. Jednokierunkowa prędkość świała ' α' w układzie inerjalnym dla,.5,.5,.75, Nieh w układzie U, świało biegnie równolegle do prędkośi układu U względem UFR ryunek 4. Podobnie jak w ekperymenie Mihelon a-morley a, świało biegnie na drodze przez pewien za '. Na końu drogi odbija ię od zwieriadła i wraa z powroem na ej amej drodze przez pewien za ". Wedy, na podawie 33, średnia prędkość świała w układzie inerjalnym U wynieie r 34 α πα oα o π α.5 r oα oα α α' [3 8 m] 35 8α o π α α' π α' zwieriadło 8α oα Fig. 4. Prędkośi świała w ekperymenah Mihelon a-morley a 9

10 Właśiwośi Kinemayki z Uniweralnym Układem Odnieienia Z zależnośi 35 wynika, że je akże prędkośią średnią świała na drodze do zwieriadła oraz z powroem w ośrodku maerialnym nieruhomym względem ruhomego oberwaora. Pomimo ego, że prędkość świała wyrażona wzorem 33 zależy od kąa α' oraz prędkośi, o średnia prędkość świała na drodze do zwieriadła i z powroem zawze je ała i wynoi. Prędkość a zgadza ię z wynikami ekperymenów Mihelon a-morley a oraz Kennedy ego-thorndike a, z kóryh wynika, że średnia prędkość świała je ała i wynoi w próżni lub w ośrodku maerialnym prędkość średnia, nie hwilowa. Wykazaliśmy, że z ekperymenu Mihelon a-morley a nie wynika o, że prędkość hwilowa świała je ała w każdym kierunku. Nieprawdziwe je akże wierdzenie, że ekperymen Mihelon a-morley a dowiódł, że nie ma uniweralnego układu odnieienia, w kórym rozhodzi ię świało. 6.. Prędkość względna i umowanie prędkośi bezwzględnyh Na podawie 3 orzymujemy różnizki d d d d d 36 Prędkość względna układu inerjalnego U względem układu inerjalnego U je równa prędkośi dowolnego punku z układu U względem układu U. Wynoi wię gdzie, d d d d d d 37 Czyli prędkość względna dwóh układów inerjalnyh poruzająyh ię względem UFR w ym amym kierunku wynoi 38 Na podawie 38 orzymujemy wzór na umowanie prędkośi bezwzględnyh Sumowanie prędkośi względnyh Na ryunku 5 przedawione ą rzy układy inerjalne U, U, U 3. Zaznazono prędkośi względne układów.

11 Właśiwośi Kinemayki z Uniweralnym Układem Odnieienia U U U Ry. 5. Układy inerjalne U, U, U 3 poruzająe ię względem UFR z prędkośiami,, 3 Na podawie 38 oraz 39 można zapiać Wawiają 4 oraz 4 do 4 orzymamy Oaeznie orzymujemy wzór na umowanie prędkośi względnyh Wzór en można zapiać w innej poai, jeżeli zauważy ię, że na podawie 38 zahodzi oraz 45 Teraz wzór na umowanie prędkośi względnyh przyjmuje poać Skróenia w STE 7.. Skróenie długośi Rozważymy dwa układy U oraz U poruzająe ię w eerze w ym amyh kierunku odpowiednio z prędkośiami oraz. W układah yh, równolegle do kierunku ruhu, umiezzone zoały nieruhomo dwie idenyzne linijki o długośi. Końe linijki nieruhomej w układzie U znajdują ię w ym układzie w położeniu A oraz B. Na podawie 3, dla każdego zau, końe ej linijki mają w układzie U wpółrzędne 47 A A

12 Właśiwośi Kinemayki z Uniweralnym Układem Odnieienia 48 B B Po odjęiu ronami 48 oraz 47 orzymamy, zyli długość linijki z układu U widzianą w układzie U Ponieważ B A B A 49 B A 5 orzymamy wzór na króenie długośi wyrażone od prędkośi bezwzględnyh w poai E, gdy [ 8 m] Ry. 6. Skróenie długośi z U widziane w układzie U o zadanej ałej prędkośi Na ryunku 6 przedawiono króenie długośi 5, w funkji zmiennej prędkośi, gdy układ U ma ałą prędkość. Na podawie 45 króenie długośi można wyrazić od prędkośi względnyh ylaaja zau Rozważymy dwa układy U oraz U poruzająe ię w eerze, odpowiednio z prędkośiami oraz, w ym amym kierunku. W układzie U zahodzą dwa zdarzenia,

13 Właśiwośi Kinemayki z Uniweralnym Układem Odnieienia odpowiednio w hwilah A oraz B. W układzie U, zgodnie z 3, hwile zajśia yh zdarzeń wynioą 53 A A 54 B B Po odjęiu ronami 54 oraz 53 orzymamy, zyli odęp zau pomiędzy zdarzeniami widziany z układu U Ponieważ B A B A B A orzymamy wzór na króenie zau wyrażone od prędkośi bezwzględnyh w poai E, gdy Ry. 7. Skróenie zau z U widziane w układzie U o zadanej ałej prędkośi Na ryunku 7 przedawione zoało króenie zau 57 w funkji zmiennej prędkośi, gdy układ U ma ałą prędkość. Na podawie 45 króenie zau można również wyrazić od prędkośi względnyh [ 8 m] 3

14 Właśiwośi Kinemayki z Uniweralnym Układem Odnieienia 8. Wnioki końowe Wyznazone ranformaje 5-6 oraz 7-8 ą zgodne z doświadzeniem Mihelon a-morley a oraz Kennedy ego-thorndike a. Z ranformaji yh wynika, iż pomiar prędkośi świała w próżni, przy pomoy oowanyh doyhza meod, zawze będzie dawał średnią warość równą. Tak ię dzieje pomimo ego, że dla ruhomego oberwaora prędkość świała ma różną warość w różnyh kierunkah. Średnia prędkość świała je zawze ała i niezależna od prędkośi inerjalnego układu odnieienia. Z powodu ej włanośi prędkośi świała ekperymeny Mihelon a-morley a oraz Kennedy ego- Thorndike a nie mogły wykryć uniweralnego układu odnieienia. Z przeprowadzonej analizy wynika, że je możliwe wyjaśnienie wyników ekperymenu Mihelon a-morley a na bazie uniweralnego układu odnieienia. Nieprawdziwe je wierdzenie, że ekperymen Mihelon a-morley a dowiódł, że prędkość świała je bezwzględnie ała. Nieprawdziwe je akże wierdzenie, że ekperymen Mihelon a-morley a dowiódł, że nie ma uniweralnego układu odnieienia, w kórym rozhodzi ię świało i poruza ze ałą prędkośią. opuzzenie, że prędkość świała może zależeć od kierunku jego emiji nie wyróżnia żadnego kierunku w przerzeni. Chodzi bowiem o prędkość świała jaką mierzy ruhomy oberwaor. To prędkość z jaką oberwaor poruza ię względem uniweralnego układu odnieienia wyróżnia w przerzeni harakeryyzny kierunek, ale ylko dla ego oberwaora. la oberwaora nieruhomego względem uniweralnego układu odnieienia prędkość świała zawze je ała i nie zależy od kierunku jego emiji. Jeżeli oberwaor poruza ię względem uniweralnego układu odnieienia, wedy dla niego przerzeń nie je ymeryzna. W jego przypadku będzie podobnie jak dla oberwaora płynąego po wodzie i mierząego prędkość fali na wodzie. Pomimo ego, że fala rozhodzi ię po wodzie ze ałą prędkośią w każdym kierunku, dla płynąego oberwaora prędkość fali będzie różna w różnyh kierunkah. Obenie uważa ię, że STW je jedyną eorią wyjaśniająą ekperymeny Mihelon a- Morley a oraz Kennedy ego-thorndike a. W ym arykule wykazane zoało, że możliwe ą inne eorie zgodnie z ymi ekperymenami. W praah [5], [8] oraz [9] w opariu o wyznazoną uaj ranformaję zoała wyprowadzona nowa eoria fizyzna kinemayki i dynamiki iał, nazwana przez auorów Szzególną Teorią Eeru. Na podawie przedawionej kinemayki można w nauralny poób wyłumazyć anizoropię mikrofalowego promieniowania ła [4]. Pozwala o wyznazyć prędkość z jaką Układ Słonezny poruza ię względem uniweralnego układu odnieienia, zyli 369,3 km. Zoało o pokazane w praah [7] oraz [9]. Ekperymeny Mihelon a-morley a oraz Kennedy'ego-Thorndike'a były wykonywane wielokronie przez różne zepoły. Każdy z yh ekperymenów powierdził jedynie o, że ała je średnia prędkość świała. laego założenia, na kóryh opiera ię przedawione wyprowadzenie ą uzaadnione ekperymenalnie. Bibliografia [] Kennedy Roy J., Thorndike Edward M., Eperimenal Eablihmen of he Relaiiy of Time. Phyial Reiew. 4 3, 4 48, 93. [] Manouri Reza, Sel Roman U., A Te Theory of Speial Relaiiy: I. Simulaneiy and Clok Synhronizaion. General Relaiiy and Graiaion, Vol. 8, No. 7, 977, [3] Mihelon Alber A., Morley Edward W., On he relaie moion of he earh and he luminiferou eher. Am. J. Si. 34, ,

15 Właśiwośi Kinemayki z Uniweralnym Układem Odnieienia [4] Smoo George F., Anizoropie komiznego mikrofalowego promieniowania ła: ih odkryie i wykorzyanie w języku polkim. Poępy Fizyki, Tom 59, Zezy, 5-79, 8 Smoo George F., Nobel eure: Comi mirowae bakground radiaion anioropie: Their dioery and uilizaion w języku angielkim. Reiew of Modern Phyi, Volume 79, , 7 Смут Джордж Ф., Анизотропия реликтового излучения: открытие и научное значение w języku royjkim, Успехи Физических Наук, Том 77,, 94-37, 7 [5] Szoek Karol, Szoek Roman, Szzególna Teoria Eeru w języku polkim. Wydawniwo Amelia, Rzezów w Pole 5, ISBN Szoek Karol, Szoek Roman, Speial Theory of Eher w języku angielkim. Publihing houe AMEIA, Rzezow in Poland 5, ISBN [6] Szoek Karol, Szoek Roman, The Geomeri eriaion of he Tranformaion of Time and Poiion Coordinae in STE w języku angielkim: Geomeryzne wyprowadzenie ranformaji zau i wpółrzędnyh położenia w STE. IOSR Journal of Applied Phyi IOSR-JAP, 6, Volume 8, Iue 4, Verion III, -3, ISSN doi: [7] Szoek Karol, Szoek Roman, Выделенная в космологии система отсчета и возможная модификация преобразований Лоренца w języku royjkim: Wyróżniony w komologii układ odnieienia i możliwa modyfikaja ranformaji orenza, Ученые Записки Физического Факультета МГУ Noaki Naukowe Uniweryeu Mokiewkiego Pańwowego Wydziału Fizyki,, 7, 7, ISSN [8] Szoek Karol, Szoek Roman, Wyjaśnienie wyników ekperymenu Mihelona- Morleya przy pomoy eorii z eerem w języku polkim. ixra 7, Szoek Karol, Szoek Roman, The eplanaion of he Mihelon-Morley eperimen reul by mean of he heory of eher w języku angielkim. ixra 6, [9] Szoek Karol, Szoek Roman Wyprowadzenie ogólnej poai kinemayki z uniweralnym układem odnieienia w języku polkim. ixra 7, Szoek Karol, Szoek Roman, The eriaion of he General Form of Kinemai wih he Unieral Referene Syem w języku angielkim. ixra 7, [] Tangherlini Frank R., The Veloiy of igh in Uniformly Moing Frame. A ieraion. Sanford Unieriy, 958 reprin in The Abraham Zelmano Journal, Vol., 9, ISSN

Właściwości Kinematyki z Uniwersalnym Układem Odniesienia

Właściwości Kinematyki z Uniwersalnym Układem Odniesienia Właśiwośi Kinemayki z Uniweralnym Układem Odnieienia Karol Szoek, Roman Szoek Poliehnika Rzezowka, Kaedra Termodynamiki i Mehaniki Płynów, Rzezów, Polka kzoek@prz.edu.pl Poliehnika Rzezowka, Kaedra Meod

Bardziej szczegółowo

Wyjaśnienie wyników eksperymentu Michelsona-Morleya przy pomocy teorii z eterem

Wyjaśnienie wyników eksperymentu Michelsona-Morleya przy pomocy teorii z eterem Wyjaśnienie wyników ekperymentu Mihelona-Morleya przy pomoy teorii z eterem Karol Szotek, Roman Szotek Politehnika Rzezowka, Katedra Termodynamiki i Mehaniki Płynów, Rzezów, Polka kzotek@prz.edu.pl Politehnika

Bardziej szczegółowo

Wyjaśnienie wyników eksperymentu Michelsona-Morleyaa przy pomocy uniwersalnego układu odniesienia

Wyjaśnienie wyników eksperymentu Michelsona-Morleyaa przy pomocy uniwersalnego układu odniesienia Artykuł ukazał się w języku angielskim w otwartym dostępie w zasopiśmie Journal of Modern Physis Szostek Karol, Szostek Roman 07 The Explanation of the Mihelson-Morley Experiment Results by Means Uniersal

Bardziej szczegółowo

Oryginalna metoda wyprowadzania transformacji dla kinematyk z uniwersalnym układem odniesienia

Oryginalna metoda wyprowadzania transformacji dla kinematyk z uniwersalnym układem odniesienia Oryginalna meoda wyprowadzania ransformaji dla kinemayk z uniwersalnym układem odniesienia Roman Szosek Poliehnika Rzeszowska Kaedra Meod Ilośiowyh Rzeszów Polska rszosek@prz.edu.pl Sreszzenie: Arykuł

Bardziej szczegółowo

Elementy mechaniki relatywistycznej

Elementy mechaniki relatywistycznej Podstawy Proesów i Konstrukji Inżynierskih Elementy mehaniki relatywistyznej 1 Czym zajmuje się teoria względnośi? Teoria względnośi to pomiary zdarzeń ustalenia, gdzie i kiedy one zahodzą, a także jaka

Bardziej szczegółowo

Szczególna Teoria Eteru

Szczególna Teoria Eteru Szzególna Teoria eru FRAGMNTY KSIĄŻKI Karol Szoek Roman Szoek wydanie I Rzezów wrzeień 5 Szzególna Teoria eru www.e.om.l Coyrigh by Karol Szoek and Roman Szoek Wzelkie rawa zarzeżone. Cała kiążka oraz

Bardziej szczegółowo

Szczególna Teoria Eteru

Szczególna Teoria Eteru Szzególna Teoria eru FRAGMNTY KSIĄŻKI Karol Szoek Roman Szoek Wydanie I Rzezów wrzeień 5 Szzególna Teoria eru www.e.om.l Coyrigh by Karol Szoek and Roman Szoek Wzelkie rawa zarzeżone. Cała kiążka oraz

Bardziej szczegółowo

7. Szczególna teoria względności. Wybór i opracowanie zadań : Barbara Kościelska Więcej zadań z tej tematyki znajduje się w II części skryptu.

7. Szczególna teoria względności. Wybór i opracowanie zadań : Barbara Kościelska Więcej zadań z tej tematyki znajduje się w II części skryptu. 7 Szzególna eoria względnośi Wybór i opraowanie zadań 7-79: Barbara Kośielska Więej zadań z ej emayki znajduje się w II zęśi skrypu 7 Czy można znaleźć aki układ odniesienia w kórym Chrzes Polski i Biwa

Bardziej szczegółowo

ELEMENTY SZCZEGÓLNEJ TEORII WZGLĘDNOŚCI. I. Zasada względności: Wszystkie prawa przyrody są takie same we wszystkich

ELEMENTY SZCZEGÓLNEJ TEORII WZGLĘDNOŚCI. I. Zasada względności: Wszystkie prawa przyrody są takie same we wszystkich ELEMENTY SZCZEGÓLNEJ TEORII WZGLĘDNOŚCI Postulaty Einsteina (95 r) I Zasada względnośi: Wszystkie prawa przyrody są takie same we wszystkih inerjalnyh układah odniesienia lub : Równania wyrażająe prawa

Bardziej szczegółowo

Wykład 3: Kinematyka - względność ruchów. dr inż. Zbigniew Szklarski

Wykład 3: Kinematyka - względność ruchów. dr inż. Zbigniew Szklarski Wykład 3: Kinemayka - względność ruhów dr inż. Zbigniew Szklarski szkla@agh.edu.pl hp://layer.ui.agh.edu.pl/z.szklarski/ Wzgledność ruhów Każdy ruh opisujemy względem jakiegoś układu odniesienia W hwili

Bardziej szczegółowo

Wykład 4: Względność ruchów. dr inż. Zbigniew Szklarski

Wykład 4: Względność ruchów. dr inż. Zbigniew Szklarski Wykład 4: Względność ruhów dr inż. Zbigniew Szklarski szkla@agh.edu.pl hp://layer.ui.agh.edu.pl/z.szklarski/ Wzgledność ruhów Każdy ruh opisujemy względem jakiegoś układu odniesienia W hwili 0 rusza samohód

Bardziej szczegółowo

Elementy szczególnej teorii względności

Elementy szczególnej teorii względności Elementy szzególnej teorii względnośi Podstawowe założenia szzególnej teorii względnośi: Albert Einstein 195 Prawa fizyzne są takie same dla wszystkih obserwatorów któryh kłady odniesienia porszają się

Bardziej szczegółowo

Szkoła z przyszłością. szkolenie współfinansowane przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Szkoła z przyszłością. szkolenie współfinansowane przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Szkoła z przyszłośią szkolenie współfinansowane przez Unię Europejską w ramah Europejskiego Funduszu Społeznego Narodowe Cenrum Badań Jądrowyh, ul. Andrzeja Sołana 7, 05-400 Owok-Świerk ĆWICZENIE a L A

Bardziej szczegółowo

Fig. 1. Interferometr A. A. Michelsona.

Fig. 1. Interferometr A. A. Michelsona. Efek Sagnaa dr Janusz. Kępka Wsęp. Jednym z najbardziej reklamowanyh eksperymenów był i jes eksperymen lbera brahama Mihelsona zapoząkowany w 88, i nasępnie powarzany po roku 880 we współpray z Ewardem

Bardziej szczegółowo

Zadanie z mechaniki w arkuszu maturalnym

Zadanie z mechaniki w arkuszu maturalnym 54 FOTON 118, Jeień 1 Zadanie z mehanii w aruzu mauralnym Jadwiga Salah Podza egoroznej maury w aruzu przeznazonym dla poziomu rozzerzonego znalazło ię zadanie doyząe nieprężyego zderzenia iężara z obraająym

Bardziej szczegółowo

1. Samochód jadący z szybkością 10 m/s na prostoliniowym odcinku trasy zwolnił i osiągnął szybkość 5 m/s.

1. Samochód jadący z szybkością 10 m/s na prostoliniowym odcinku trasy zwolnił i osiągnął szybkość 5 m/s. Iię i nazwiko Daa Klaa Werja A Sprawdzian 1 opi ruchu poępowego 1. Saochód jadący z zybkością 1 / na prooliniowy odcinku ray zwolnił i oiągnął zybkość 5 /. 1 a. Przyro prędkości a warość 5 / i zwro zgodny

Bardziej szczegółowo

ψ przedstawia zależność

ψ przedstawia zależność Ruch falowy 4-4 Ruch falowy Ruch falowy polega na rozchodzeniu się zaburzenia (odkszałcenia) w ośrodku sprężysym Wielkość zaburzenia jes, podobnie jak w przypadku drgań, funkcją czasu () Zaburzenie rozchodzi

Bardziej szczegółowo

Ruch płaski. Bryła w ruchu płaskim. (płaszczyzna kierująca) Punkty bryły o jednakowych prędkościach i przyspieszeniach. Prof.

Ruch płaski. Bryła w ruchu płaskim. (płaszczyzna kierująca) Punkty bryły o jednakowych prędkościach i przyspieszeniach. Prof. Ruch płaski Ruchem płaskim nazywamy ruch, podczas kórego wszyskie punky ciała poruszają się w płaszczyznach równoległych do pewnej nieruchomej płaszczyzny, zwanej płaszczyzną kierującą. Punky bryły o jednakowych

Bardziej szczegółowo

q s,t 1 r k 1 t k s q k 1 q k... q n 1 q n q 1 i ef e, v 1 q,

q s,t 1 r k 1 t k s q k 1 q k... q n 1 q n q 1 i ef e, v 1 q, Maemayka finanowa i ubezpieczeniowa - 3 Przepływy pienięŝne 1 Warość akualna i przyzła przepływów dykrenych i ciągłych Oprocenowanie - dykonowanie ciągłe ze zmienną opą (iłą). 1. Sopy przedziałami ałe

Bardziej szczegółowo

VII.5. Eksperyment Michelsona-Morleya.

VII.5. Eksperyment Michelsona-Morleya. Janusz. Kępka Ruch absoluny i względny VII.5. Eksperymen Michelsona-Morleya. Zauważmy że pomiar ruchu absolunego jakiegokolwiek obieku maerialnego z założenia musi odnosić się do prędkości fali świelnej

Bardziej szczegółowo

Mechanika relatywistyczna

Mechanika relatywistyczna Mehanika relatywistyzna Konepja eteru Eter kosmizny miał być speyfiznym ośrodkiem, wypełniająym ałą przestrzeń, który miał być nośnikiem fal świetlnyh (później w ogóle pola elektromagnetyznego). W XIX

Bardziej szczegółowo

Wykład 30 Szczególne przekształcenie Lorentza

Wykład 30 Szczególne przekształcenie Lorentza Wykład Szzególne przekształenie Lorentza Szzególnym przekształeniem Lorentza (właśiwym, zahowująym kierunek zasu) nazywa się przekształenie między dwoma inerjalnymi układami odniesienia K i K w przypadku

Bardziej szczegółowo

Kinematyka w Szczególnej Teorii Eteru

Kinematyka w Szczególnej Teorii Eteru Arkuł ukaał się w jęku angielskim w asopiśmie Mosow Uniersi Phsis Bullein The deriaion of he general form of kinemais wih he uniersal referene ssem Resuls in Phsis, ol. 8, 8, 43-4, ISSN: -3797 hps:link.springer.omarile.33s73498436

Bardziej szczegółowo

Przekształcenie Laplace a. Definicja i własności, transformaty podstawowych sygnałów

Przekształcenie Laplace a. Definicja i własności, transformaty podstawowych sygnałów Przekzałcenie Laplace a Deinicja i właności, ranormay podawowych ygnałów Tranormaą Laplace a unkcji je unkcja S zmiennej zepolonej, kórą oznacza ię naępująco: L[ ] unkcja S nazywana bywa również unkcją

Bardziej szczegółowo

Podwaliny szczególnej teorii względności

Podwaliny szczególnej teorii względności W-6 (Jarosewi) 7 slajdów Na podsawie preenaji prof. J. Rukowskiego Podwalin sególnej eorii wględnośi asada wględnośi Galileusa ekspermen Mihelsona i Morle a ransformaja Lorena pierwsa spreność współesnej

Bardziej szczegółowo

Powstanie i rola Szczególnej Teorii Względności (STW)

Powstanie i rola Szczególnej Teorii Względności (STW) Powsanie i rola Szzególnej Teorii Względnośi (STW Co znał Einsein przed 905 rokiem? Równania Maxwella, Problem eeru (doświadzenie Mihelsona Morleya?, Aberaje świała, Wlezenia eeru Fresnela, Znał praę orenza

Bardziej szczegółowo

2.1 Zagadnienie Cauchy ego dla równania jednorodnego. = f(x, t) dla x R, t > 0, (2.1)

2.1 Zagadnienie Cauchy ego dla równania jednorodnego. = f(x, t) dla x R, t > 0, (2.1) Wykład 2 Sruna nieograniczona 2.1 Zagadnienie Cauchy ego dla równania jednorodnego Równanie gań sruny jednowymiarowej zapisać można w posaci 1 2 u c 2 2 u = f(x, ) dla x R, >, (2.1) 2 x2 gdzie u(x, ) oznacza

Bardziej szczegółowo

Szczególna i ogólna teoria względności (wybrane zagadnienia)

Szczególna i ogólna teoria względności (wybrane zagadnienia) Szzególna i ogólna teoria względnośi (wybrane zagadnienia) Mariusz Przybyień Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademia Górnizo-Hutniza Wykład 1 M. Przybyień (WFiIS AGH) Szzególna Teoria Względnośi

Bardziej szczegółowo

Wykład FIZYKA I. 2. Kinematyka punktu materialnego. Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak

Wykład FIZYKA I. 2. Kinematyka punktu materialnego. Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak Wykład FIZYKA I. Kinemayka punku maerialnego Kaedra Opyki i Fooniki Wydział Podsawowych Problemów Techniki Poliechnika Wrocławska hp://www.if.pwr.wroc.pl/~wozniak/fizyka1.hml Miejsce konsulacji: pokój

Bardziej szczegółowo

Uogólnienie transformacji Galileusza

Uogólnienie transformacji Galileusza Romn Szosek Poliehnik Rzeszowsk Kedr Meod Ilośiowyh Rzeszów Polsk rszosek@prz.edu.pl Sreszzenie: W rykule wyprowdzon zosł uogólnion rnsformj lileusz. Uzyskn rnsformj jes podswą wyprowdzeni nowej eorii

Bardziej szczegółowo

u (1.2) T Pierwsza zasada termodynamiki w formie różniczkowej ma postać (1.3)

u (1.2) T Pierwsza zasada termodynamiki w formie różniczkowej ma postać (1.3) obl_en_wew_enal-2.do Oblizanie energii wewnęrznej i enalii 1. Energia wewnęrzna subsanji rosej Właśiwa energia wewnęrzna, u[j/kg] jes funkją sanu. Sąd dla subsanji rosej jes ona funkją dwóh niezależnyh

Bardziej szczegółowo

teoria wzgl wzgl dności

teoria wzgl wzgl dności ver-8.6.7 teoria względnośi interferometr Mihelsona eter? Albert Mihelson 85 Strzelno, Kujawy 93 Pasadena, Kalifornia Nobel - 97 http://galileoandeinstein.physis.virginia.edu/more_stuff/flashlets/mmexpt6.htm

Bardziej szczegółowo

Uogólnienie transformacji Galileusza

Uogólnienie transformacji Galileusza Uogólnienie rnsformji lileusz Krol Szosek Romn Szosek Poliehnik Rzeszowsk Kedr Termodynmiki i Mehniki Płynów Rzeszów Polsk kszosek@prz.edu.pl Poliehnik Rzeszowsk Kedr Meod Ilośiowyh Rzeszów Polsk rszosek@prz.edu.pl

Bardziej szczegółowo

Wyprowadzenie ogólnej postaci kinematyki z uniwersalnym układem odniesienia

Wyprowadzenie ogólnej postaci kinematyki z uniwersalnym układem odniesienia Wprowadenie ogólnej posai kinemaki uniwersalnm układem odniesienia Karol Sosek Poliehnika Resowska Kaedra Termodnamiki i Mehaniki Płnów al. Powsańów Warsaw, 35-959 Resów, Poland ksosek@pr.edu.pl Roman

Bardziej szczegółowo

Szczególna Teoria Eteru

Szczególna Teoria Eteru Sególna Teoria Eeru dowolnm skróeniem poprenm Karol Sosek Roman Sosek www.se.om.pl Coprigh b Karol Sosek and Roman Sosek Resów wresień 6 Sosek Karol & Sosek Roman Spis reśi. WSTĘP... 3. CZAS I ROGA PRZEPŁYWU

Bardziej szczegółowo

A. Kasperski, M. Kulej, BO -Wyk lad 5, Optymalizacja sieciowa 1

A. Kasperski, M. Kulej, BO -Wyk lad 5, Optymalizacja sieciowa 1 A. Kaperki, M. Kulej, BO -Wyk lad, Opymalizacja ieciowa 1 Zagadnienie makymalnego przep lywu (MP). Przyk lad. W pewnym mieście inieje fragmen wodoci agów zadany w poaci naȩpuj acej ieci: 1 Luki oznaczaj

Bardziej szczegółowo

Wojewódzki Konkurs Matematyczny dla uczniów gimnazjów. Etap szkolny 5 listopada 2013 Czas 90 minut

Wojewódzki Konkurs Matematyczny dla uczniów gimnazjów. Etap szkolny 5 listopada 2013 Czas 90 minut Wojewódzki Konkurs Maemayczny dla uczniów gimnazjów. Eap szkolny 5 lisopada 2013 Czas 90 minu ZADANIA ZAMKNIĘTE Zadanie 1. (1 punk) Liczby A = 0, 99, B = 0, 99 2, C = 0, 99 3, D = 0, 99, E=0, 99 1 usawiono

Bardziej szczegółowo

Skręcanie prętów napręŝenia styczne, kąty obrotu, projektowanie 3

Skręcanie prętów napręŝenia styczne, kąty obrotu, projektowanie 3 Skręcanie pręów napręŝenia yczne, kąy obrou, projekowanie W przypadku kręcania pręa jego obciąŝenie anowią momeny kręcające i. Na ry..1a przedawiono przykład pręa zywno zamocowanego na ewym końcu (punk

Bardziej szczegółowo

KONSPEKT ZAJĘĆ EDUKACYJNYCH

KONSPEKT ZAJĘĆ EDUKACYJNYCH KONSPEK ZAJĘĆ EDUKACYJNYCH Część organizayjna: Opraowała: grupa d. korelaji aeayzno - izyznej Przedio: aeayka Klaa: I ehniku - pozio podawowy Cza rwania: 45 in. Daa: Część eryoryzna Dział prograowy: Planieria

Bardziej szczegółowo

DYNAMIKA KONSTRUKCJI

DYNAMIKA KONSTRUKCJI 10. DYNAMIKA KONSTRUKCJI 1 10. 10. DYNAMIKA KONSTRUKCJI 10.1. Wprowadzenie Ogólne równanie dynamiki zapisujemy w posaci: M d C d Kd =P (10.1) Zapis powyższy oznacza, że równanie musi być spełnione w każdej

Bardziej szczegółowo

Kinematyka opisanie ruchu

Kinematyka opisanie ruchu Kinemayka opianie ruchu. Co o je ruch? Ruch je zjawikiem powzechnym. Poruzają ię gwiazdy i planey, poruza ię woda i powierze, zwierzęa i rośliny. Poruzaz ię Ty. Poruzają ię najmniejze cząki maerii. Słowem

Bardziej szczegółowo

Wyprowadzenie ogólnej postaci kinematyki z uniwersalnym układem odniesienia

Wyprowadzenie ogólnej postaci kinematyki z uniwersalnym układem odniesienia Wprowadenie ogólnej posai kinemaki uniwersalnm układem odniesienia Karol Sosek Poliehnika Resowska Kaedra Termodnamiki i Mehaniki Płnów al. Powsańów Warsaw, 35-959 Resów, Poland ksosek@pr.edu.pl Roman

Bardziej szczegółowo

LVI Olimpiada Matematyczna

LVI Olimpiada Matematyczna LVI Olimpiada Matematyczna Rozwiązania zadań konkurowych zawodów topnia trzeciego 13 kwietnia 2005 r (pierwzy dzień zawodów) Zadanie 1 Wyznaczyć wzytkie trójki (x, y, n) liczb całkowitych dodatnich pełniające

Bardziej szczegółowo

U.1 Elementy szczególnej teorii względności

U.1 Elementy szczególnej teorii względności UZUPEŁNIENIE Uzupełnienie Elementy szzególnej teorii względnośi U.1 Elementy szzególnej teorii względnośi Mehanika klasyzna oparta na zasadah dynamiki Newtona poprawnie opisuje zjawiska, w któryh prędkośi

Bardziej szczegółowo

Temat ćwiczenia: STANY NIEUSTALONE W OBWODACH ELEKTRYCZNYCH Badanie obwodów II-go rzędu - pomiary w obwodzie RLC A.M.D. u C

Temat ćwiczenia: STANY NIEUSTALONE W OBWODACH ELEKTRYCZNYCH Badanie obwodów II-go rzędu - pomiary w obwodzie RLC A.M.D. u C aboraorium eorii Obwodów ABOAOIUM AMD6 ema ćwiczenia: SANY NIEUSAONE W OBWODAH EEKYZNYH Badanie obwodów II-go rzędu - pomiary w obwodzie Obwód II-go rzędu przedawia poniżzy ryunek.. ównanie obwodu di()

Bardziej szczegółowo

Zasada pędu i popędu, krętu i pokrętu, energii i pracy oraz d Alemberta bryły w ruchu postępowym, obrotowym i płaskim

Zasada pędu i popędu, krętu i pokrętu, energii i pracy oraz d Alemberta bryły w ruchu postępowym, obrotowym i płaskim Zasada pędu i popędu, kręu i pokręu, energii i pracy oraz d Alembera bryły w ruchu posępowym, obroowym i płaskim Ruch posępowy bryły Pęd ciała w ruchu posępowym obliczamy, jak dla punku maerialnego, skupiając

Bardziej szczegółowo

Wyprowadzenie ogólnej postaci kinematyki z uniwersalnym układem odniesienia

Wyprowadzenie ogólnej postaci kinematyki z uniwersalnym układem odniesienia Arkuł ukaał się w jęku angielskim w owarm dosępie w asopiśmie Resuls in Phsis Sosek Karol, Sosek Roman 08 The deriaion of he general form of kinemais wih he uniersal referene ssem Resuls in Phsis, Vol.

Bardziej szczegółowo

II.1. Zagadnienia wstępne.

II.1. Zagadnienia wstępne. II.1. Zagadnienia wsępne. Arysoeles ze Sagiry wyraźnie łączy ruch z czasem: A jes niemożliwe, żeby zaczął się albo usał ruch, gdyż jak powiedzieliśmy ruch jes wieczny, a ak samo i czas, bo czas jes albo

Bardziej szczegółowo

Wyprowadzenie ogólnej postaci kinematyki z uniwersalnym układem odniesienia

Wyprowadzenie ogólnej postaci kinematyki z uniwersalnym układem odniesienia Arkuł ukaał się w jęku angielskim w owarm dosępie w asopiśmie Resuls in Phsis Sosek Karol, Sosek Roman 08 The deriaion of he general form of kinemais wih he uniersal referene ssem Resuls in Phsis, Vol.

Bardziej szczegółowo

Kinematyka W Y K Ł A D I. Ruch jednowymiarowy. 2-1 Przemieszczenie, prędkość. x = x 2 - x x t

Kinematyka W Y K Ł A D I. Ruch jednowymiarowy. 2-1 Przemieszczenie, prędkość. x = x 2 - x x t Wykład z fizyki. Pior Posmykiewicz W Y K Ł A D I Ruch jednowymiarowy Kinemayka Zaczniemy wykład z fizyki od badania przedmioów będących w ruchu. Dział fizyki, kóry zajmuje się badaniem ruchu ciał bez wnikania

Bardziej szczegółowo

Temat 4. ( t) ( ) ( ) = ( τ ) ( τ ) τ = ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) = ( ) Podstawowe własności dystrybucji δ(t) (delta Diraca)

Temat 4. ( t) ( ) ( ) = ( τ ) ( τ ) τ = ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) = ( ) Podstawowe własności dystrybucji δ(t) (delta Diraca) Tema 4 Opracował: Leław Dereń Kaedra Teorii Sygnałów Inyu Telekomunikacji Teleinformayki i Akuyki Poliechnika Wrocławka Prawa auorkie zarzeżone Podawowe właności dyrybucji δ() (dela Diraca) ( ) δ gdy (

Bardziej szczegółowo

Wykład FIZYKA II. 10. Szczególna teoria względności. Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak

Wykład FIZYKA II. 10. Szczególna teoria względności.  Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak Wykład FIZYK II 10. Szzególna teoria względnośi Dr hab. inż. Władysław rtur Woźniak Instytut Fizyki Politehniki Wroławskiej http://www.if.pwr.wro.pl/~wozniak/ MECHNIK RELTYWISTYCZN Mehanika newtonowska

Bardziej szczegółowo

Fizyka cząstek elementarnych

Fizyka cząstek elementarnych Wykład II lementy szzególnej teorii względnośi W fizye ząstek elementarnyh mamy zwykle do zynienia z obiektami oruszająymi się z rędkośiami orównywalnymi z rędkośią światła o owoduje koniezność stosowania

Bardziej szczegółowo

Blok 2: Zależność funkcyjna wielkości fizycznych

Blok 2: Zależność funkcyjna wielkości fizycznych Blok : Zależność funkcyjna wielkości fizycznych ZESTAW ZADAŃ NA ZAJĘCIA 1. Na podtawie wykreu oblicz średnią zybkość ciała w opianym ruchu.. Na ryunku przedtawiono wykre v(t) pewnego pojazdu jadącego po

Bardziej szczegółowo

ROZWIĄZANIE PRZYKŁADOWYCH ZADAŃ Z FIZYKI Dział Kinematyka Realizowany w klasie pierwszej Gimnazjum nr 2 w Ełku. 2. Prędkość

ROZWIĄZANIE PRZYKŁADOWYCH ZADAŃ Z FIZYKI Dział Kinematyka Realizowany w klasie pierwszej Gimnazjum nr 2 w Ełku. 2. Prędkość ROZWIĄZANIE PRZYKŁADOWYCH ZADAŃ Z FIZYKI Dział Kineayka Realizowany w klaie pierwzej Ginazju nr w Ełku Przyponienie podawowyc danyc: Wielkość fizyczna Nazwa Jednoka Jednoka łownie Droga er Prędkość er

Bardziej szczegółowo

ANEMOMETRIA LASEROWA

ANEMOMETRIA LASEROWA 1 Wstęp ANEMOMETRIA LASEROWA Anemometria laserowa pozwala na bezdotykowy pomiar prędkośi zastezek (elementów) rozpraszajayh światło Źródłem światła jest laser, którego wiazka jest dzielona się nadwiewiazki

Bardziej szczegółowo

Krzywe stożkowe. 1 Powinowactwo prostokątne. 2 Elipsa. Niech l będzie ustaloną prostą i k ustaloną liczbą dodatnią.

Krzywe stożkowe. 1 Powinowactwo prostokątne. 2 Elipsa. Niech l będzie ustaloną prostą i k ustaloną liczbą dodatnią. Krzywe stożkowe 1 Powinowatwo prostokątne Nieh l będzie ustaloną prostą i k ustaloną lizbą dodatnią. Definija 1.1. Powinowatwem prostokątnym o osi l i stosunku k nazywamy przekształenie płaszzyzny, które

Bardziej szczegółowo

MECHANIKA RELATYWISTYCZNA

MECHANIKA RELATYWISTYCZNA MCHANIKA RLATYWISTYCZNA MCHANIKA RLATYWISTYCZNA (SZCZGÓLNA TORIA WZGLĘDNOŚCI TRANSFORMACJA LORNTZA WSPÓŁRZĘDNYCH CZĄSTKI (93r. Rys.. S y y S z z z Układy S i S są inerjalnymi kładami odniesienia z ( m

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 362. Wyznaczanie ogniskowej soczewek metodą Bessela i pomiar promieni krzywizny za pomocą sferometru. Odległość przedmiotu od ekranu, [m] l

Ćwiczenie 362. Wyznaczanie ogniskowej soczewek metodą Bessela i pomiar promieni krzywizny za pomocą sferometru. Odległość przedmiotu od ekranu, [m] l Nazwisko Data Nr na liśie Imię Wydział Ćwizenie 36 Dzień tyg Godzina Wyznazanie ogniskowej sozewek metodą Bessela i pomiar promieni krzywizny za pomoą serometr I Wyznazanie ogniskowej sozewki skpiająej

Bardziej szczegółowo

WYBRANE DZIAŁY ANALIZY MATEMATYCZNEJ. Wykład VIII Przekształcenie Laplace a

WYBRANE DZIAŁY ANALIZY MATEMATYCZNEJ. Wykład VIII Przekształcenie Laplace a 8. Geneza przekzałcenia Laplace a. Wykład VIII Przekzałcenie Laplace a Warunek bezwzględnej całkowalności w przedziale niekończonym, nakładany na oryginały przekzałceń Fouriera, bardzo ogranicza ich klaę.

Bardziej szczegółowo

ELEMENTY MECHANIKI RELATYWISTYCZNEJ

ELEMENTY MECHANIKI RELATYWISTYCZNEJ ELEMENTY MECHANIKI RELATYWISTYCZNEJ Wykład 9 Pamiętaj, że najmniejszy krok w stronę elu jest więej wart niż maraton dobryh hęi. H. J. Brown ELEMENTY MECHANIKI RELATYWISTYCZNEJ Szzególna teoria względnośi

Bardziej szczegółowo

Rozdział III IZOTERMICZNE OSUSZANIE ZAWILGOCONYCH ZABYTKÓW. 1. Wstęp

Rozdział III IZOTERMICZNE OSUSZANIE ZAWILGOCONYCH ZABYTKÓW. 1. Wstęp 3 Rozdział III IZOTERMICZNE OSUSZANIE ZAWILGOCONYCH ZABYTKÓW 1. Wtęp Ouzanie mono zawilgoonyh zabytków nizym ię w itoie nie różni od ouzania budynków po powodzi. Metody potępowania ą podobne, a różnia

Bardziej szczegółowo

Pole magnetyczne ma tę własność, że jego dywergencja jest wszędzie równa zeru.

Pole magnetyczne ma tę własność, że jego dywergencja jest wszędzie równa zeru. Dywergenja i rotaja pola magnetyznego Linie wektora B nie mają pozątku, ani końa. tąd wynika twierdzenie Gaussa dla wektora B : Φ = B d = B trumień wektora indukji magnetyznej przez dowolną powierzhnię

Bardziej szczegółowo

{ } = ( ) Przekształcenie Laplace a i jego zastosowania. Rozdział Obliczanie transformat Laplace a i transformat odwrotnych

{ } = ( ) Przekształcenie Laplace a i jego zastosowania. Rozdział Obliczanie transformat Laplace a i transformat odwrotnych Rozdział 8 Przekzałcenie aplace a i jego zaoowania Opracował: eław Dereń Inyu Telekomunikacji Teleinformayki i Akuyki Prawa auorkie zarzeżone 8 Obliczanie ranforma aplace a i ranforma odwronych NajwaŜniejze

Bardziej szczegółowo

9.6. Promieniowanie rentgenowskie. Dyfrakcja promieniowania rentgenowskiego (prawo Bragga).

9.6. Promieniowanie rentgenowskie. Dyfrakcja promieniowania rentgenowskiego (prawo Bragga). 9. Optyka 9.6. Promieniowanie rentgenowskie. yfrakja promieniowania rentgenowskiego (prawo Bragga). Shemat budowy lampy rentgenowskiej. Przyspieszone do dużej prędkośi elektrony uderzają w antykatodę zmniejszają

Bardziej szczegółowo

TRANFORMACJA GALILEUSZA I LORENTZA

TRANFORMACJA GALILEUSZA I LORENTZA TRANFORMACJA GALILEUSZA I LORENTZA Wykład 4 2012/2013, zima 1 Założenia mechaniki klasycznej 1. Przestrzeń jest euklidesowa 2. Przestrzeń jest izotropowa 3. Prawa ruchu Newtona są słuszne w układzie inercjalnym

Bardziej szczegółowo

Zad. 4 Oblicz czas obiegu satelity poruszającego się na wysokości h=500 km nad powierzchnią Ziemi.

Zad. 4 Oblicz czas obiegu satelity poruszającego się na wysokości h=500 km nad powierzchnią Ziemi. Grawitacja Zad. 1 Ile muiałby wynoić okre obrotu kuli ziemkiej wokół włanej oi, aby iła odśrodkowa bezwładności zrównoważyła na równiku iłę grawitacyjną? Dane ą promień Ziemi i przypiezenie grawitacyjne.

Bardziej szczegółowo

MATEMATYKA Przed próbną maturą. Sprawdzian 3. (poziom podstawowy) Rozwiązania zadań

MATEMATYKA Przed próbną maturą. Sprawdzian 3. (poziom podstawowy) Rozwiązania zadań MTEMTYK Przed próbną maturą. Sprawdzian 3. (poziom podtawowy) Rozwiązania zadań Zadanie 1. (1 pkt) III.1.5. Uczeń oblicza wartości niekomplikowanych wyrażeń arytmetycznych zawierających ułamki zwykłe i

Bardziej szczegółowo

Szczególna teoria względności i jej konsekwencje

Szczególna teoria względności i jej konsekwencje W-7 (Jaroszewiz) slajdy Na odsawie rezenaji rof. J. Ruowsiego Szzególna eoria względnośi i jej onsewenje Szzególna eoria względnośi Konsewenje wyniająe z ransformaji Lorenza: względność równozesnośi dylaaja

Bardziej szczegółowo

Równania różniczkowe. Lista nr 2. Literatura: N.M. Matwiejew, Metody całkowania równań różniczkowych zwyczajnych.

Równania różniczkowe. Lista nr 2. Literatura: N.M. Matwiejew, Metody całkowania równań różniczkowych zwyczajnych. Równania różniczkowe. Lisa nr 2. Lieraura: N.M. Mawiejew, Meody całkowania równań różniczkowych zwyczajnych. W. Krysicki, L. Włodarski, Analiza Maemayczna w Zadaniach, część II 1. Znaleźć ogólną posać

Bardziej szczegółowo

Transformacja Galileusza ( )

Transformacja Galileusza ( ) Tansfomaja Galileusza (564-64) z z y y Zasada względnośi Galileusza: pawa mehaniki są jednakowe we wszyskih inejalnyh układah odniesienia. F F a a Uwaga: newonowskie dodawanie pędkośi: u u S S, S S Poblem

Bardziej szczegółowo

Albert Einstein SZCZEGÓLNA I OGÓLNA TEORIA WZGLĘDNOŚCI. Szczególna Teoria Względności

Albert Einstein SZCZEGÓLNA I OGÓLNA TEORIA WZGLĘDNOŚCI. Szczególna Teoria Względności Szzególna Teoria Względnośi SZCZEGÓLNA I OGÓLNA TEORIA WZGLĘDNOŚCI Albert Einstein 1879 1955 1905 szzególna teoria względnośi 1915 ogólna teoria względnośi (teoria grawitaji) PRZESTRZEŃ CZAS ŚWIATŁO MASA

Bardziej szczegółowo

Definicja i własności wartości bezwzględnej.

Definicja i własności wartości bezwzględnej. Równania i nierówności z wartością bezwzględną. Rozwiązywanie układów dwóch (trzech) równań z dwiema (trzema) niewiadomymi. Układy równań liniowych z parametrem, analiza rozwiązań. Definicja i własności

Bardziej szczegółowo

i odwrotnie: ; D) 20 km h

i odwrotnie: ; D) 20 km h 3A KIN Kinematyka Zadania tr 1/5 kin1 Jaś opowiada na kółku fizycznym o wojej wycieczce używając zwrotów: A) zybkość średnia w ciągu całej wycieczki wynoiła 0,5 m/ B) prędkość średnia w ciągu całej wycieczki

Bardziej szczegółowo

motocykl poruszał się ruchem

motocykl poruszał się ruchem Tet powtórzeniowy nr 1 W zadaniach 1 19 wtaw krzyżyk w kwadracik obok wybranej odpowiedzi Inforacja do zadań 1 5 Wykre przedtawia zależność prędkości otocykla od czau Grupa B 1 Dokończ zdanie, określając,

Bardziej szczegółowo

Wykład 4: Transformata Laplace a

Wykład 4: Transformata Laplace a Rachunek prawdopodobieńwa MAP164 Wydział Elekroniki, rok akad. 28/9, em. leni Wykładowca: dr hab. A. Jurlewicz Wykład 4: Tranformaa Laplace a Definicja. Niech f() będzie funkcją określoną na R, przy czym

Bardziej szczegółowo

FIZYKA 2. Janusz Andrzejewski

FIZYKA 2. Janusz Andrzejewski FIZYKA 2 wykład 9 Janusz Andrzejewski Albert Einstein ur. 14 marca 1879 w Ulm, Niemcy, zm. 18 kwietnia 1955 w Princeton, USA) niemiecki fizyk żydowskiego pochodzenia, jeden z największych fizyków-teoretyków

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE 7 WYZNACZANIE LOGARYTMICZNEGO DEKREMENTU TŁUMIENIA ORAZ WSPÓŁCZYNNIKA OPORU OŚRODKA. Wprowadzenie

ĆWICZENIE 7 WYZNACZANIE LOGARYTMICZNEGO DEKREMENTU TŁUMIENIA ORAZ WSPÓŁCZYNNIKA OPORU OŚRODKA. Wprowadzenie ĆWICZENIE 7 WYZNACZIE LOGARYTMICZNEGO DEKREMENTU TŁUMIENIA ORAZ WSPÓŁCZYNNIKA OPORU OŚRODKA Wprowadzenie Ciało drgające w rzeczywisym ośrodku z upływem czasu zmniejsza ampliudę drgań maleje energia mechaniczna

Bardziej szczegółowo

Zadania do rozdziału 2.

Zadania do rozdziału 2. Zadania do rozdziału. Zad..1. Saochód na auoradzie poruza ię ruche jednoajny prooliniowy z prędkością υ100 k/odz. W jaki czaie przebędzie on droę 50 k? Rozwiązanie: Zad... υ 50 k / odz 0.5 odz. υ 100 k

Bardziej szczegółowo

Szczególna Teoria Względności

Szczególna Teoria Względności Szzególna Teoria Względnośi Prędkość światła klzowa dla fndamentalnyh pytań o natrę Wszehświata Starożytność bardzo dża lb prędkość dźwięk określona (IV w. B.C. Arystoteles = ) XI w. A.D. Arabowie (Awienna)

Bardziej szczegółowo

W. Guzicki Próbna matura, grudzień 2014 r. poziom rozszerzony 1

W. Guzicki Próbna matura, grudzień 2014 r. poziom rozszerzony 1 W. Guzicki Próbna matura, grudzień 01 r. poziom rozszerzony 1 Próbna matura rozszerzona (jesień 01 r.) Zadanie 18 kilka innych rozwiązań Wojciech Guzicki Zadanie 18. Okno na poddaszu ma mieć kształt trapezu

Bardziej szczegółowo

I. KINEMATYKA I DYNAMIKA

I. KINEMATYKA I DYNAMIKA piagoras.d.pl I. KINEMATYKA I DYNAMIKA KINEMATYKA: Położenie ciała w przesrzeni można określić jedynie względem jakiegoś innego ciała lub układu ciał zwanego układem odniesienia. Ruch i spoczynek są względne

Bardziej szczegółowo

dr Bartłomiej Rokicki Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Wydział Nauk Ekonomicznych UW

dr Bartłomiej Rokicki Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Wydział Nauk Ekonomicznych UW Kaedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Wydział Nauk Ekonomicznych UW Sposoby usalania płac w gospodarce Jednym z głównych powodów, dla kórych na rynku pracy obserwujemy poziom bezrobocia wyższy

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie rozkładu GED do modelowania rozkładu stóp zwrotu spółek sektora transportowego

Wykorzystanie rozkładu GED do modelowania rozkładu stóp zwrotu spółek sektora transportowego PUCZYŃSKI Jan CZYŻYCKI afał Wykorzyanie rozkładu GED do modelowania rozkładu óp zwrou półek ekora ranporowego WSTĘP Jednym z najczęściej prowadzonych badań doyczących rynku kapiałowego ą badania doyczące

Bardziej szczegółowo

Fale elektromagnetyczne spektrum

Fale elektromagnetyczne spektrum Fale elekroagneyczne spekru w próżni wszyskie fale e- rozchodzą się z prędkością c 3. 8 /s Jaes Clerk Mawell (w połowie XIX w.) wykazał, że świało jes falą elekroagneyczną rozprzesrzeniającą się falą ziennego

Bardziej szczegółowo

Doświadczenie Atwood a

Doświadczenie Atwood a Doświadczenie Atwood a Dwa kocki o maach m 1 i m 2 = m 1 wiza na inie przewiezonej przez boczek. Oś boczka podwiezona jet do ufitu. Trzeci kocek o maie m 3 zota po ożony na pierwzym kocku tak że oba poruzaja

Bardziej szczegółowo

Temat ćwiczenia: STANY NIEUSTALONE W OBWODACH ELEKTRYCZNYCH Wprowadzenie A.M.D.

Temat ćwiczenia: STANY NIEUSTALONE W OBWODACH ELEKTRYCZNYCH Wprowadzenie A.M.D. aboraorium Elekroechniki i elekroniki ABORAORIUM AMD6 ema ćwiczenia: SANY NIEUSAONE W OBWODAH EEKRYZNYH Wprowadzenie Przejście od jednego anu pracy układu elekrycznego złożonego z elemenów R,, do innego

Bardziej szczegółowo

Pobieranie próby. Rozkład χ 2

Pobieranie próby. Rozkład χ 2 Graficzne przedsawianie próby Hisogram Esymaory przykład Próby z rozkładów cząskowych Próby ze skończonej populacji Próby z rozkładu normalnego Rozkład χ Pobieranie próby. Rozkład χ Posać i własności Znaczenie

Bardziej szczegółowo

Zadanie 3. (7 pkt.) Rozłożona kostka

Zadanie 3. (7 pkt.) Rozłożona kostka Zadanie 1. (7 pkt.) Mniej zy więej? Z sześioma kartami (trzema dodatnimi i trzema ujemnymi) szansa Pawła na wygraną Pawła 12/30, a Piotra 18/30. Z pięioma kartami (trzema dodatnimi i dwiema ujemnymi) szansa

Bardziej szczegółowo

Widmo fal elektromagnetycznych

Widmo fal elektromagnetycznych Czym są fale elektromagnetyczne? Widmo fal elektromagnetycznych dr inż. Romuald Kędzierski Podstawowe pojęcia związane z falami - przypomnienie pole falowe część przestrzeni objęta w danej chwili falą

Bardziej szczegółowo

Rozważania rozpoczniemy od fal elektromagnetycznych w próżni. Dla próżni równania Maxwella w tzw. postaci różniczkowej są następujące:

Rozważania rozpoczniemy od fal elektromagnetycznych w próżni. Dla próżni równania Maxwella w tzw. postaci różniczkowej są następujące: Rozważania rozpoczniemy od fal elektromagnetycznych w próżni Dla próżni równania Maxwella w tzw postaci różniczkowej są następujące:, gdzie E oznacza pole elektryczne, B indukcję pola magnetycznego a i

Bardziej szczegółowo

RÓWNANIA RÓŻNICZKOWE WYKŁAD 13

RÓWNANIA RÓŻNICZKOWE WYKŁAD 13 RÓWNANIA RÓŻNICZKOWE WYKŁAD 13 Geomeria różniczkowa Geomeria różniczkowa o dział maemayki, w kórym do badania obieków geomerycznych wykorzysuje się meody opare na rachunku różniczkowym. Obieky geomeryczne

Bardziej szczegółowo

Podstawy Procesów i Konstrukcji Inżynierskich. Kinematyka

Podstawy Procesów i Konstrukcji Inżynierskich. Kinematyka Podawy Proceów i Konrukcji Inżynierkich Kinemayka Prowadzący: Kierunek Wyróżniony rzez PKA Mechanika Kinemayka Dynamika Bada ruch ciał nie wnikając w rzyczyny warunkujące en ruch Bada ruch w związku z

Bardziej szczegółowo

LASERY I ICH ZASTOSOWANIE

LASERY I ICH ZASTOSOWANIE LASERY I ICH ZASTOSOWANIE Laboratorium Instrukcja do ćwiczenia nr 3 Temat: Efekt magnetooptyczny 5.1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z metodą modulowania zmiany polaryzacji światła oraz

Bardziej szczegółowo

WYZNACZANIE WSPÓŁCZYNNIKA ZAŁAMANIA SZKŁA ZA POMOCĄ SPEKTROMETRU

WYZNACZANIE WSPÓŁCZYNNIKA ZAŁAMANIA SZKŁA ZA POMOCĄ SPEKTROMETRU ĆWICZENIE 76 WYZNACZANIE WSPÓŁCZYNNIKA ZAŁAMANIA SZKŁA ZA POMOCĄ SPEKTROMETRU Cel ćwiczenia: pomiar kąta łamiącego i kąta minimalnego odchylenia pryzmatu, wyznaczenie wpółczynnika załamania zkła w funkcji

Bardziej szczegółowo

Dynamiczne formy pełzania i relaksacji (odprężenia) górotworu

Dynamiczne formy pełzania i relaksacji (odprężenia) górotworu Henryk FILCEK Akademia Górniczo-Hunicza, Kraków Dynamiczne formy pełzania i relaksacji (odprężenia) góroworu Sreszczenie W pracy podano rozważania na ema możliwości wzbogacenia reologicznego równania konsyuywnego

Bardziej szczegółowo

Transformacja Galileusza ( )

Transformacja Galileusza ( ) Tansfomaja Galileusza (564-64) z z y y Zasada względnośi Galileusza: pawa mehaniki są jednakowe we wszyskih inejalnyh układah odniesienia. F F a a Uwaga: newonowskie dodawanie pędkośi: u u S S, S S Poblem

Bardziej szczegółowo

LASERY I ICH ZASTOSOWANIE W MEDYCYNIE

LASERY I ICH ZASTOSOWANIE W MEDYCYNIE LASERY I ICH ZASTOSOWANIE W MEDYCYNIE Laboratorium Instrukcja do ćwiczenia nr 4 Temat: Modulacja światła laserowego: efekt magnetooptyczny 5.1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z metodą

Bardziej szczegółowo

Czym zajmuje się teoria względności

Czym zajmuje się teoria względności Teoria względności Czym zajmuje się teoria względności Głównym przedmiotem zainteresowania teorii względności są pomiary zdarzeń (czegoś, co się dzieje) ustalenia, gdzie i kiedy one zachodzą, a także jaka

Bardziej szczegółowo