Prezes Zarządu. Dział projektowania

Transkrypt

1 Studium przypadku - Motoparts Opis przedsiębiorstwa Przedsiębiorstwo MOTOPARTS SA jest producentem plastikowych elementów do samochodów osobowych. W strukturze organizacyjnej (rysunek 1) przedsiębiorstwa, wydzielono dwa wydziały produkcji podstawowej, dwa wydziały produkcji pomocniczej, dział projektowania, oraz jednostki ogólnoprodukcyjne, sprzedażowe i związane z ogólnym zarządem. Rysunek 1 Struktura organizacyjna MOTOPARTS SA Prezes Zarządu Dyrektor ds. Produkcji Dyrektor ds. technicznych Dyrektor ds. sprzedaży Dyrektor ds. administracyjno-finansowych Dział projektowania Wydział mechaniczny Dział sprzedaży Dział finansowy Dział remontowy Wydział montażowy Dział transportowy Dział marketingu Administracja Komórki ogólnoprodukcjne Podstawowa charakterystyka jednostek organizacyjnych MOTORPARTS SA Nazwa Wykonywana funkcja W y d z i a ł m e c h a n i c z n y Wytwarzanie części składowych (komponentów) W y d z i a ł m o n t ażowy Montaż komponentów w wyroby gotowe W y d z i a ł r e m o n t o w y Wykonywanie remontów na rzecz wydziałów podstawowych oraz komórek nieprodukcyjnych W y d z i a ł t r a n s p o r t o w y Transport wewnątrzzakładowy oraz transport wyrobów gotowych do klientów K o m ó r k i o g ó l n o p r o d u k - Zaopatrzenie, ochrona, straż pożarna, magazyny techniczne c y j n e D z i a ł s p r z e d aży Prowadzenie bieżącej sprzedaży do klientów. D z i a ł m a r k e t i n g u Marketing produktów, public relations D z i a ł f i n a n s o w y Prowadzenie rachunkowości i spraw podatkowych, prowadzenie spraw kadrowych, współpraca z bankiem, sporządzanie raportów i analiz na potrzeby zarządu i innych komórek organizacyjnych D z i a ł p r o j e k t o w a n i a p r o d u k t ó w Dostosowywanie produktów przedsiębiorstwa do indywidualnych potrzeb klientów A d m i n i s t r a c j a Prowadzenie sekretariatu i recepcji, współpraca z zarządem Z a r ząd Sprawowanie ogólnego zarządu w przedsiębiorstwie Katedra Rachunkowości Menedżerskiej SGH str. 1

2 Proces produkcyjny składa się z dwóch etapów. W pierwszym etapie w oparciu o projekt przygotowany przez dział projektowania na wydziale mechanicznym zmechanizowanej obróbce polegają przekazane z magazynu surowce. W dalszej kolejności przekazane z wydziału mechanicznego półfabrykaty podlegają wykończeniu na wydziale montażu. Produkcja z wydziału obróbki mechanicznej przekazywana jest bezpośrednio do wydziału montażu a następnie przeznaczana do sprzedaży. Finanse Administracja Marketing Dział projektowania Dział obrotu towarowego Wydział mechaniczny Wydział montażowy Sprzedaż Remonty Transport Ochrona Dane za październik 20X5 r. W październiku 20X5 r. wyprodukowano dwie partie produktów A i B po sztuk: Produkt A Produkt B Razem Duża liczba elementów Wymaga dodatkowego Charakterystyka produktu składowych na wydziale wykończenia na wydziale obróbki. montażu. Skomplikowany projekt Standardowy projekt Wielkość produkcji w miesiącu szt szt szt. Wartość materiałów na 1 szt. 140 zł 140 zł Zarejestrowana liczba roboczogodzin pracy bezpośredniej na wydziale obróbki* r/h r/h r/h Zarejestrowana liczba roboczogodzin pracy bezpośredniej na wydziale montażu* r/h r/h r/h Zarejestrowana liczba maszynogodzin na wydziale obróbki m/h m/h m/h Zarejestrowana liczba maszynogodzin na wydziale montażu m/h m/h m/h Czas opracowania projektu 400 h 200 h 600 h * stawka płacy bezpośredniej wraz z narzutami wynosi 10 zł/h. Na początku listopada 20X5 r. dział kosztów otrzymał następujące informacje dotyczące października: Informacja o zakupach i zużyciu surowców W październiku dokonano zakupu surowców, materiałów technicznych i paliwa o wartości zł, z czego zł to materiały bezpośrednie, a zł materiały techniczne. Wiadomo, że na początek okresu w magazynie nie było surowców. Na podstawie dokumentów Rw ustalono, że na produkcję wydano materiały bezpośrednie o wartości zł oraz zużyto całość materiałów technicznych. Zestawienie zużycia materiałów technicznych i paliwa na wydziałach według dokumentów Rw (wszystkie materiały zostały zakupione w bieżącym miesiącu): Wydział mechaniczny Wydział montażowy Wydział remontowy Wydział transportowy Razem Katedra Rachunkowości Menedżerskiej SGH str. 2

3 Zestawienie wynagrodzeń z narzutami ZUS według listy płac Wydział mechaniczny Wynagrodzenia pracowników bezpośrednio zaangażowanych w proces produkcyjny Wynagrodzenia pracowników wspomagających bądź nadzorujących proces produkcyjny Wydział montażowy Wynagrodzenia pracowników bezpośrednio zaangażowanych w proces produkcyjny Wynagrodzenia pracowników wspomagających bądź nadzorujących proces produkcyjny Wydział remontowy Wydział transportowy Komórki ogólnoprodukcyjne Dział projektowania Dział sprzedaży, dział marketingu Dział finansowy, Administracja, Zarząd Razem Zestawienie amortyzacji środków trwałych wykorzystywanych przez poszczególne jednostki organizacyjne (według tabel amortyzacyjnych) Wydział mechaniczny Wydział montażowy Wydział remontowy Wydział transportowy Zaopatrzenie Straż przemysłowa Dział projektowania Dział sprzedaży, dział marketingu Dział finansowy, Administracja, Zarząd Razem Zestawienie pozostałych kosztów: Energia elektryczna Dzierżawa hal i pomieszczeń Ubezpieczenie maszyn i urządzeń Pozostałe świadczenia na rzecz pracowników* Usługi transportu i wyładunku surowców i materiałów** Razem * Pozostałe świadczenia na rzecz pracowników nie obejmują składek ZUS, gdyż składki te wykazane zostały w jednej pozycji z wynagrodzeniami, obejmują one głównie odpisy na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych. ** Koszty te wynikają z faktury wystawionej przez zewnętrzną firmę transportową za całość usług wykonanych w miesiącu. Katedra Rachunkowości Menedżerskiej SGH str. 3

4 Oprócz informacji kosztowych otrzymano dodatkowe informacje (także nie finansowe): Wartość środków trwałych (zł) Zajmowana powierzchnia (m 2 ) Zużycie energii według zainstalowanej mocy (kwh) Liczba zatrudnionych Wykonane remonty (r/h) Przejechane kilometry na rzecz innych wydziałów Wydział mechaniczny Wydział montażowy Wydział remontowy Wydział transportowy Zaopatrzenie Straż przemysłowa Sprzedaż Ogólny Zarząd Razem Pozostałe informacje o kosztach Surowce ewidencjonowane są według cen zakupu (tj. według ceny wynikającej z faktury dostawcy). Oddzielnie ewidencjonowane są koszty zakupu, tj. koszty bezpośrednio związane z zakupem surowca (transport do zakładu, ubezpieczenie w transporcie, opakowanie surowców, wyładunek i załadunek). Dla potrzeb ewidencji księgowej komórki finansów, administracji oraz zarządu wykazywane są jako jedna pozycja: koszty ogólnego zarządu. Wydzielona została oddzielna kolumna pod nazwą koszty ogólnoprodukcyjne, gdzie rejestrowane są koszty produkcyjne, które nie mogą zostać w sposób jednoznaczny uznane za koszty wydziałów podstawowych lub pomocniczych lub ich wysokość jest nieistotna. Sprzedaż Do końca miesiąca sprzedano szt. produktu A, po cenie 350 zł i szt. produktu B po cenie 330 zł. Na początku października w magazynie było szt. produktów A wycenionych po 250 zł. Do wyceny rozchodu zapasów jednostka stosuje metodę FIFO. Problemy do rozwiązania 1. Wykorzystanie arkusza rozliczeniowego do ustalenia kosztów realizacji poszczególnych funkcji 2. Skalkulowanie kosztu wytworzenia wyrobów A i B. 3. Sporządzenie rachunku zysków i strat do poziomu wyniku ze sprzedaży Katedra Rachunkowości Menedżerskiej SGH str. 4

5 Arkusz rozliczeniowy kosztów Koszty rodzajowe 1. Zużycie surowców Koszty do rozliczenia Koszty zakupu Koszty bezpośrednie Produkcja podstawowa Produkcja pomocnicza Koszty Koszty średnie po- Koszty -średnie po- Wydział - remontowy Wydział transportowy działu projektowania mechaniczny montażowy Koszty ogólnoprodukcyjne Koszty nieprodukcyjne Sprzedaż Ogólny zarząd 2. Zużycie materiałów technicznych i paliwa 3. Wynagrodzenia z narzutami ZUS 4. Amortyzacja 5. Energia elektryczna 6. Opłaty za dzierżawę 7. Ubezpieczenie maszyn i urządzeń 8. Pozostałe świadczenia dla pracowników 9. Transport surowca Koszty przed rozliczeniem kosztów zakupu 11. Rozliczenie kosztów zakupu 12. Koszty po rozliczeniu kosztów zakupu 13. Rozliczenie kosztów wydziału remontowego 14. Rozliczenie kosztów wydziału transportowego 15. Koszty po rozliczeniu produkcji pomocniczej Katedra Rachunkowości Menedżerskiej SGH str. 5

6 Kalkulacja doliczeniowa dla produktu A Kalkulacja doliczeniowa dla produktu B Katedra Rachunkowości Menedżerskiej SGH str. 6

7 Rachunek zysków i strat za miesiąc październik 20X5 r. do poziomu wyniku ze sprzedaży Wersja kalkulacyjna (fragment) A. Przychody netto ze sprzedaży produktów B. Koszty sprzedanych produktów C. Zysk brutto ze sprzedaży (A-B) D. Koszty sprzedaży E. Koszty ogólnego zarządu F. Zysk ze sprzedaży (C-D-E) Wersja porównawcza (wersja uproszczona, fragment) A. Przychody netto ze sprzedaży i zrównane z nimi I. Przychody netto ze sprzedaży produktów II. Zmiana stanu produktów (wzrost wartości zapasów) B. Koszty działalności operacyjnej I. Amortyzacja II. Zużycie materiałów i energii III. Usługi obce IV. Wynagrodzenia z narzutami V. Inne świadczenia na rzecz pracowników C. Zysk ze sprzedaży (A-B) Katedra Rachunkowości Menedżerskiej SGH str. 7

8 Rozrachunki z dostawcami Zużycie materiałów i energii Rozliczenie kosztów Produkcja podstawowa koszty bezpośrednie Rozliczenie produkcji Wydział mechaniczny pośrednie Magazyn Materiały Usługi obce Wyrób gotowy A Wydział montażowy pośrednie Rozrach. z tyt. wynagrodzeń (Prac + ZUS + US) Wynagrodzenia + ZUS Wyrób gotowy B Wydział remontowy ZFŚS Świadczenia na rzecz prac. Wydział transportowy Dział projektowania Umorzenie Amortyzacja Przychody ze sprzedaży Koszty ogólnoprodukcyjne ` Koszty zakupu Należności Koszty sprzedaży Koszt sprzedanych produktów Koszty ogólnego zarządu Katedra Rachunkowości Menedżerskiej SGH str. 8