Szkolny Program Profilaktyczny Gimnazjum im. Józefa Piłsudskiego w Szymanowie Podstawy prawne:

Transkrypt

1 Szkolny Program Profilaktyczny Gimnazjum im. Józefa Piłsudskiego w Szymanowie Podstawy prawne: - Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997r. art. 72 (Dz. U. z dnia 16 lipca 1997r. Nr 78, poz. 483). - Konwencja o prawach dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne ONZ dnia 20 listopada 1989 r., ratyfikowana przez Polskę 7 lipca 1991 r. (Dz. U. z 1991 r. Nr 120, poz.526) - art. 3, art.19, art Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn. 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół(dz.u. z 2012r. poz. 977) - Europejska Konwencja o wykonaniu praw dzieci sporządzona w Strasburgu dnia 25 stycznia 1996 r. (Dz. U. z 2000 r. Nr107, poz. 1128) - art. 1 pkt 2. - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 19 lipca 2002 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu nauczania szkolnego oraz zakresu treści dotyczących wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartości rodziny, życia w fazie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego (Dz. U. z 2002 r. Nr 121, poz. 1037). - Ustawa z 8 stycznia 1999 r. Przepisy wprowadzające reformę ustroju szkolnego (Dz. U. z 1999 r. Nr 12, poz. 96 ze zm.). - Ustawa z 19 stycznia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 1994 r. Nr 111, poz. 535 ze zm.). - Ustawa z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 1982 r. Nr 35, poz. 230 ze zm.). - Ustawa z 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2005 r. Nr 178, poz ze zm.). - Ustawa z 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996 r. Nr 10, poz. 55). - Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz ze zm.). - Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 08 sierpnia 2009 r. w sprawie organizacji profilaktycznej opieki zdrowotnej nad dziećmi i młodzieżą (Dz. U. z 2009 r. Nr 139, poz ). - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii( Dz.U nr 0 poz. 1249) (nowe)

2 ZAŁOENIE PROżRAMU 1. Kreowanie zdrowego stylu życia. 2. Zapobieganie i eliminowanie zachowań agresywnych. 3. Profilaktyka uzależnień rozumiana jako zapobieganie występowaniu niepożądanych procesów i zjawisk określanych jako przejawy patologii życia społecznego. 4. Budowanie wizerunku własnej osoby na podstawie rzetelnej samooceny. 5. Dostarczanie młodzieży wiedzy na temat praw i obowiązków oraz sposobów postępowania w sytuacjach, gdy są one łamane. 6. Budowanie dobrych relacji Rodzic - Nauczyciel i Nauczyciel Rodzic, pozyskiwanie ich jako sojuszników w realizacji działań wychowawczych i profilaktycznych. 7. Pomoc uczniom przejawiającym trudności w zachowaniu i nauce w oparciu o współpracę z instytucjami wspomagającymi pracę szkoły: - Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna - Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej Kuratorzy, - Policja, - Sąd Rodzinny. Program profilaktyki obejmuje cały etap edukacyjny gimnazjum. Treści przekazywane uczniom oraz sposoby realizacji są dostosowane do wieku rozwojowego. Cele szczegółowe 1. Promocja zdrowia - budzenie odpowiedzialności za własne zdrowie motywowanie uczniów do dbałości o higienę osobistą; promowanie wzorców zdrowego trybu życia (zdrowe odżywianie się, aktywność ruchowa, wolność od nałogów); wskazanie sposobów radzenia sobie z napięciem emocjonalnym; kształtowanie świadomości na temat zmian zachodzących w procesie dojrzewania; wdrażanie do zasad bhp na co dzień- w szkole i poza nią. 2. Integracja grupy budowanie dobrych relacji z rówieśnikami kształtowanie umiejętności rozpoznawania i właściwego wyrażania emocji, w tym empatii; uczenie tolerancji i szacunku dla drugiego człowieka; rozwijanie umiejętności kluczowych sprzyjających integracji grupy, komunikowania się i wspólnego rozwiązywania problemów; uczenie odpowiedzialności za swoje słowa i postępowanie; rozwijanie solidarności grupy i współodpowiedzialności za postępowanie innych; aktywne spędzanie czasu wolnego. 3. Zapobieganie agresji nabywanie umiejętności rozpoznawania własnych i cudzych stanów emocjonalnych; budzenie poczucia własnej wartości; eliminowanie zachowań agresywnych; doskonalenie umiejętności skutecznego komunikowania się; ćwiczenie umiejętności rozwiązywania konfliktów; kształtowanie postawy zrozumienia i otwartości; kształtowanie odpowiedzialności za podejmowane zachowania i postawy; uczenie się bezpiecznego korzystania z technologii informacyjnej, w tym rozpoznawania i przeciwdziałania cyberprzemocy. 4. Profilaktyka uzalenień przygotowanie młodziey do ycia w świecie dorosłych przez ukazanie rónych aspektów ycia społecznego wraz z jego zagroeniami: budzenie świadomości o przyczynach sięgania po środki uzależniające i negatywnych skutkach uzależnień; podnoszenie świadomości uczniów w sprawach nowopowstałych środków uzależniających, niebezpieczeństwach ich zażywania oraz skutkach uzależnień tymi środkami; uczenie dobrych wyborów i odpowiedzialności za własne decyzje;

3 pielęgnowanie klimatu zaufania do dorosłych; wskazywanie wzorców i autorytetów; wskazywanie sposobów radzenia sobie z własnymi problemami także przez szukanie pomocy u osób zaufanych i specjalistów; wykształcenie nawyków aktywnego spędzania czasu wolnego; uczenie sztuki odmawiania i niepoddawania się presji grupy; podkreślanie mocnych stron dziecka i jego indywidualności kształtowanie odporności na manipulację. 5. Indywidualizacja pracy z uczniem: Zwiększenie motywacji do systematycznego uczęszczania na zajęcia szkolne; Podniesienie poziomu odpowiedzialności za swoją naukę i zachowanie; Wykształcanie i rozwój postawy obowiązkowości i punktualności; Kształtowanie postawy szacunku do osób starszych, nauczycieli, wychowawców, wpajanie podstaw kultury osobistej i zachowania w grupie. W programie przewidziano zastosowanie czterech strategii: informacyjnej edukacyjnej działań alternatywnych interwencyjnej Strategie profilaktyczne Program Profilaktyki to program profilaktyki problemowej, w którym obiektem działań jest całe środowisko szkolne. Zakłada on realizację celów poprzez wykorzystanie strategii: informacyjnej, edukacyjnej, działań alternatywnych, wczesnej interwencji. 1. Strategia informacyjna- celem działań jest dostarczenie informacji na temat skutków zachowań ryzykownych i tym samym umożliwienie dokonywania racjonalnego wyboru; wychodzi się z założenia, że wiedza o mechanizmach i następstwach może wpłynąć na zmianę postaw i zachowań młodzieży. Metody wykorzystywane w szkole: rozmowy i dyskusje, warsztaty psychoedukacyjne, filmy edukacyjne, plansze, ulotki, tablice informacyjne, zajęcia lekcyjne przewidziane w klasowych planach wychowawczych. 2. Strategia edukacyjna celem działań jest pomoc w rozwijaniu ważnych umiejętności psychologicznych i społecznych: zdolności nawiązywania kontaktów z ludźmi, radzenia sobie ze stresem, rozwiązywania konfliktów itp. Metody wykorzystywane w szkole: warsztaty psychoedukacyjne, gry i ćwiczenia psychoedukacyjne, poradnictwo indywidualne, spełnianie zadań wynikających z programu nauczania. 3. Strategia działań alternatywnych jej celem jest zaspokojenie potrzeby sukcesu, satysfakcji, przynależności poprzez działalność pozytywną. Metody wykorzystywane w naszej szkole: zajęcia pozalekcyjne, koła zainteresowań,

4 działalność Samorządu Uczniowskiego, wolontariat, wycieczki klasowe i szkolne, święta i uroczystości szkolne, imprezy i zawody sportowe. 4. Strategia interwencyjna celem jest pomoc uczniom w zidentyfikowaniu i rozwiązywaniu konkretnej sytuacji kryzysowej; konieczna jest tu współpraca z rodzicami/prawnymi opiekunami i korzystanie z pomocy specjalistów. W realizacji tych działań uczestniczą: 1. Dyrektor gimnazjum w zakresie: znajomości zasad profilaktyki, wydawania decyzji o wprowadzeniu programów profilaktycznych w szkole, sprzyjania pozytywnym wzajemnym relacjom między nauczycielami, nauczycielami i uczniami, technicznego wspierania działań profilaktycznych. 2. Rada Pedagogiczna w zakresie: znajomości zasad profilaktyki, umiejętności pozyskiwania uczniów i rodziców/prawnych opiekunów do uczestnictwa w działaniach profilaktycznych, samodoskonalenia, współpracy w zespole pedagogicznym 3. Pedagog i psycholog w zakresie: znajomości zasad profilaktyki, zapoznawania społeczności szkolnej z w/w zasadami, współpracy z nauczycielami, rodzicami/prawnymi opiekunami i uczniami, samodoskonalenia, opiniowania programów profilaktycznych, propagowania treści programów profilaktycznych. 4. Rodzice (prawni opiekunowie) w zakresie: poszerzania wiedzy na temat potrzeb rozwojowych dzieci, poszerzania wiedzy na temat zagrożeń i możliwości przeciwdziałania im, uczestnictwa w programach profilaktycznych. Diagnoza sytuacji wychowawczej szkoły Potrzeby i zasoby szkoły z zakresu profilaktyki diagnozowane są corocznie na podstawie: 1. Rozmów indywidualnych i wywiadów prowadzonych z uczniami, ich rodzicami i nauczycielami. 2. Bieżących obserwacji zachowań uczniów, na lekcjach, podczas przerw, zajęć pozalekcyjnych, a także na wycieczkach oraz imprezach szkolnych i pozaszkolnych. 3. Analizy niepowodzeń szkolnych. 4. Analizy dokumentacji dotyczącej diagnozowania, monitorowania oraz podejmowania interwencji wychowawczej, którą stanowią dzienniki lekcyjne, klasowe zeszyty uwag, dokumentacja pedagoga i psychologa, notatki służbowe. Bezpośrednie dane z nadzoru pedagogicznego w oparciu o obserwacje i analizy pedagoga i psychologa szkolnego oraz wychowawców klas. Diagnoza sytuacji wychowawczej w szkole jest podstawą skonstruowania szkolnego Programu Profilaktycznego. W wyniku jej przeprowadzenia można otrzymać pełny, obiektywny obraz kondycji szkoły w zakresie wychowania i profilaktyki oraz występujących w tych obszarach potrzeb. Informacje potrzebne do diagnozy otrzymuje się od wszystkich podmiotów społeczności szkolnej - uczniów, nauczycieli i rodziców/prawnych opiekunów.

5 1. Działania skierowane do uczniów. Strategia Zadania Realizacja 1. Strategia informacyjna - Dostarczanie adekwatnych informacji na temat skutków zachowań ryzykownych oraz wskazanie sposobów dokonywania racjonalnego wyboru. Projekcje filmów o agresji na godzinach wychowawczych. Poznanie przez uczniów metod radzenia sobie z agresją. Wychowawcy klas, zaproszeni goście nauczyciele 2.Strategia edukacyjna - Podejmujemy odpowiedzialne decyzje dotyczące zdrowia. - Gromadzenie materiałów i nowoczesnych środków dydaktycznych na temat higieny osobistej. Uświadomienie uczniom zagrożeń wynikających z niewłaściwego korzystania z komputera i internetu. Poznanie możliwości eliminowania tych zagrożeń. Uświadomienie uczniom pozytywnego wpływu nowoczesnych technologii komunikacyjno informacyjnych. Uwrażliwienie uczniów na potrzeby innych ludzi, nauczenie ich tolerancji, poszanowania praw i godności człowieka; piętnowania postaw egocentrycznych Warsztaty: - Podejmowanie racjonalnych wyborów w sprawie używania środków odurzających; - Jak radzić sobie ze stresem? - Indywidualne potrzeby i możliwości Wychowawcy pedagog, psycholog, nauczyciele, zaproszeni goście

6 inteligencja wieloraka. - Sposoby radzenia sobie z agresja własną i innych. - Budowanie udanych relacji z ludźmi zajęcia integracyjne. - Postrzeganie siebie i rozumienie swoich uczuć i uczuć innych. - Zarządzanie własnym czasem. - Jak sobie radzić z naciskiem innych? - Promowanie zdrowego stylu życia. - Zapobieganie nadwadze i otyłości oraz chorobom przewlekłym. 3. Strategia alternatyw - Promowanie aktywnych form spędzania wolnego czasu ; - Organizacja ciekawych zajęć lekcyjnych, konkursów, apeli, przedstawień, akcji. 4. Strategia interwencyjna. - Opracowanie i upowszechnienie listy teleadresowej telefonów zaufania i lokalnych organizacji, placówek, organizacji zajmujących się udzielaniem pomocy młodzieży używającej środków odurzających, rodzinom, bliskim. - Powoływanie Zespołów wychowawczych w trudnych sytuacjach wychowawczych Nauczyciele: Lekcje wychowawcze, biologii, wychowania fizycznego: Nauczyciel wychowania fizycznego Pedagog, psycholog, wychowawcy, pielęgniarka, Pedagog i psycholog szkolny 2. Działania skierowane do rodziców 1. Strategia informacyjna 1.Szkolenia prowadzone przez specjalistę na temat: - Nie zachowaniom agresywnym naszych dzieci. 2. Promowanie zdrowego stylu Poradnia Psych- pedagogiczna Pedagog Nauczyciele

7 życia zapobieganie nadwadze, i otyłości oraz chorobom przewlekłym. 2. Strategia edukacyjna Warsztaty kompetencji wychowawczych dla rodziców. Poradnia Psych- pedagogiczna Inni specjaliści 3.Strategia interwencyjna - Udostępnienie list teleadresowych placówek pomocowych. - Konsultacje, spotkania z pedagogiem. Dyrektor szkoły, pedagog, psycholog. 3. Działania skierowane do nauczycieli. 1. Strategia informacyjna Przeszkolenie wychowawców w zakresie podejmowania interwencji profilaktycznej. 2.Strategia edukacyjna 3.Strategia alternatyw 4.Strategia interwencyjna Warsztaty Promowanie zdrowego stylu życia. Pomoc psychologa, pedagoga Planowane efekty 1. Zmniejsza się liczba przypadków zachowań agresywnych, łamania regulaminu szkolnego, ulegania negatywnym wpływom rówieśników. 2. Uczeń stara się być dobrym kolegą, umie nawiązywać więzi z rówieśnikami, potrafi rozwiązywać konflikty bez agresji, radzi sobie z porażkami i niepowodzeniami, posiada swój własny punkt widzenia i potrafi go bronić, przejawia troskę o innych, jest aktywny, kreatywny, śmiało wyraża swoje myśli, swobodnie wypowiada się na tematy dotyczące najbliższej społeczności. 3. Zmniejsza się zagrożenie sięgania przez młodzież po środki uzależniające. 4. Uczeń zna konsekwencje zażywania narkotyków, picia alkoholu i wpływu używek na własne zdrowie oraz zna konsekwencje innych uzależnień (internet). 5. Wzrasta zainteresowanie zajęciami pozalekcyjnymi. 6. Wśród uczniów podwyższa się poziom poczucia kontroli nad własnym życiem i swoimi reakcjami. 7. Uczeń radzi sobie w sytuacjach trudnych oraz korzysta z pomocy innych osób. 8. Uczniowie potrafią zachowywać się asertywnie, i tolerancyjnie. Ewaluacja programu profilaktycznego. 1. Ankiety sondażowe wśród uczniów i nauczycieli nt. realizowanego programu.. 2. Ankiety wśród uczniów nt. występujących zagrożeń. 3. Zapoznanie z wynikami ankiet Radę Pedagogiczną i rodziców. 4. Opracowanie wniosków do dalszej pracy.