Spis treści. Wykaz skrótów... XV Wykaz literatury... XIX Wstęp... XXIII. Część I. Wprowadzenie do prawa podatkowego

Transkrypt

1 Wykaz skrótów... XV Wykaz literatury... XIX Wstęp... XXIII Część I. Wprowadzenie do prawa podatkowego Rozdział I. Pojęcie podatku Zagadnienia ekonomiczne opodatkowania... 3 I. Uwagi ogólne... 3 II. Polityczne i gospodarcze aspekty opodatkowania Ekonomiczne granice opodatkowania Zasada zdolności świadczenia Skutki ekonomiczne opodatkowania Cechy prawne podatku I. Uwagi ogólne II. Władztwo podatkowe państwa (innego podmiotu publicznoprawnego) III. Cechy determinujące miejsce prawa podatkowego w systemie prawa Rozdział II. Prawo podatkowe w systemie prawa Przedmiot i metoda regulacji w prawie podatkowym I. Uwagi ogólne II. Przedmiot regulacji prawnej w prawie podatkowym III. Administracyjnoprawna metoda regulacji w prawie podatkowym Prawo podatkowe a prawo finansowe I. Historyczne związki prawa podatkowego z prawem finansowym 22 II. Współczesne powiązanie prawa podatkowego z prawem finansowym Prawo podatkowe a prawo administracyjne I. Związki prawa podatkowego z administracyjnym prawem ustrojowym II. Związki prawa podatkowego z formalnym i materialnym prawem administracyjnym Prawo podatkowe a prawo cywilne... 28

2 VI Spis treści Rozdział III. System prawa podatkowego i jego struktura System podatkowy i zasady jego tworzenia I. Uwagi ogólne II. Czynniki kształtujące system podatkowy III. Fiskalne cele opodatkowania IV. Gospodarcze cele opodatkowania V. Społeczne cele opodatkowania VI. Technicznoprawne oraz proceduralne uwarunkowania tworzenia prawa podatkowego Ogólne prawo podatkowe I. Uwagi ogólne II. Zakres regulacji ogólnego prawa podatkowego III. Sposoby uregulowania ogólnego prawa podatkowego Szczegółowe prawo podatkowe I. Uwagi ogólne II. Cele oraz podstawowe elementy techniki podatkowej Podmiot podatku Przedmiot opodatkowania Podstawa opodatkowania Ulgi i zwolnienia podatkowe Stawka podatkowa III. Problematyka podatkowoprawnego stanu faktycznego Rozdział IV. Konstytucyjne podstawy opodatkowania Prawne granice opodatkowania Konstytucyjne podstawy tworzenia prawa podatkowego I. Uwagi ogólne II. Idea państwa prawnego Konstytucyjne podstawy stosowania prawa podatkowego I. Uwagi ogólne II. Podstawowe założenia stosowania prawa podatkowego Rozdział V. Źródła prawa podatkowego Pojęcie źródeł prawa I. Uwagi ogólne II. Szeroka i wąska koncepcja systemu źródeł prawa Konstytucja i ustawy zwykłe jako źródła prawa podatkowego I. Konstytucja źródło prawa najwyższej rangi II. Ustawa jako źródło prawa podatkowego Podustawowe akty prawne jako źródła prawa podatkowego I. Istota i zakres regulacji II. Rozporządzenia III. Uchwały jednostek samorządu terytorialnego Prawo międzynarodowe i prawo unijne jako źródła prawa podatkowego... 97

3 VII I. Uwagi ogólne II. Problematyka podwójnego opodatkowania uwagi ogólne III. Umowy o zapobieganiu podwójnemu opodatkowaniu IV. Podwójny charakter umów o zapobieganiu podwójnemu opodatkowaniu V. Prawo unijne jako źródło prawa podatkowego Wpływ orzecznictwa na źródła prawa podatkowego I. Uwagi ogólne II. Rola orzecznictwa podatkowego sądów krajowych dla praktyki stosowania prawa III. Związki między tworzeniem a stosowaniem krajowego prawa podatkowego IV. Orzecznictwo podatkowe Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (obecnie TSUE) Wpływ zwyczaju i nauki na źródła prawa podatkowego I. Zwyczaj w prawie podatkowym II. Znaczenie nauki dla źródeł prawa podatkowego Rozdział VI. Wykładnia prawa podatkowego Pojęcie wykładni prawa I. Uwagi ogólne II. Teorie statyczne i dynamiczne wykładni prawa III. Cel wykładni prawa Założenia wykładni prawa podatkowego I. Rola elementów statycznych i dynamicznych w wykładni prawa podatkowego II. Zasada pewności i sprawiedliwości III. Dyrektywy interpretacyjne Wykładnia językowa prawa podatkowego I. Tekst ustawy jako punkt wyjścia wykładni językowej II. Stosowanie wykładni językowej Wykładnia systemowa prawa podatkowego I. Pojęcie wykładni systemowej II. Zewnętrzna wykładnia systemowa prawa podatkowego III. Wewnętrzna wykładnia systemowa prawa podatkowego IV. Zakres wykładni systemowej V. Wsteczne działanie prawa podatkowego Wykładnia celowościowa prawa podatkowego I. Pojęcie wykładni celowościowej II. Gospodarczy sposób rozpatrywania prawa podatkowego III. Powiązanie różnych rodzajów wykładni Wnioskowania prawnicze w procesie wykładni prawa podatkowego I. Analogia w prawie podatkowym II. Wnioskowania a fortiori w wykładni prawa podatkowego III. Reguły kolizyjne w wykładni prawa podatkowego

4 VIII Spis treści Część II. Ogólne prawo podatkowe Rozdział I. Założenia systemu ogólnego prawa podatkowego Pojęcie ogólnego prawa podatkowego I. Istota i zakres ogólnego prawa podatkowego II. Kodyfikacja ogólnego prawa podatkowego Główne kierunki rozwoju ogólnego prawa podatkowego w Polsce. 195 I. Okres międzywojenny Postępowanie podatkowe i zobowiązania podatkowe w latach Ogólne prawo podatkowe w Ordynacji podatkowej z r II. Okres powojenny Ogólna charakterystyka regulacji prawnej Ordynacji z r. oraz Ordynacji z 2018 r Rozdział II. Zobowiązania podatkowe Charakterystyka ogólna I. Problem rozgraniczenia materialnego prawa podatkowego i procedury podatkowej w ogólnym prawie podatkowym II. Regulacja prawa zobowiązań podatkowych w Ordynacji podatkowej z 1997 r. oraz w Ordynacji podatkowej z 2018 r Obowiązek i zobowiązanie podatkowe I. Uwagi ogólne II. Stosunek zobowiązaniowy w prawie podatkowym III. Rola obowiązku podatkowego w kształtowaniu stosunku prawnego zobowiązania podatkowego IV. Regulacja prawna obowiązku i zobowiązania podatkowego Podmioty stosunków zobowiązaniowych w prawie podatkowym. 227 I. Uwagi ogólne II. Organ podatkowy jako podmiot zobowiązań podatkowych III. Podatnik jako podmiot zobowiązań podatkowych IV. Inne podmioty zobowiązań podatkowych Powstawanie zobowiązań podatkowych I. Metody przekształcania obowiązku podatkowego w zobowiązanie podatkowe II. Przedawnienie prawa do wymiaru podatkowego Wygasanie zobowiązań podatkowych I. Uwagi ogólne II. Wykonywanie zobowiązań podatkowych poprzez zapłatę Formy i terminy zapłaty podatku Skutki nieterminowej zapłaty podatku Potrącenie jako szczególny sposób zapłaty podatku Nadpłata podatku III. Wygasanie zobowiązań podatkowych przez przeniesienie własności rzeczy lub praw majątkowych

5 IX IV. Wygasanie zobowiązań podatkowych przez przedawnienie V. Wygasanie zobowiązań podatkowych przez umorzenie Zabezpieczenie wykonania zobowiązań podatkowych Odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe I. Uwagi ogólne II. Założenia odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe III. Odpowiedzialność podatnika, płatnika i inkasenta za zobowiązania podatkowe Odpowiedzialność podatnika Odpowiedzialność płatnika i inkasenta IV. Odpowiedzialność następcy prawnego za zobowiązania podatkowe V. Odpowiedzialność osób trzecich za zobowiązania podatkowe Ogólne zasady odpowiedzialności osób trzecich Odpowiedzialność poszczególnych kategorii osób trzecich. 292 Rozdział III. Postępowanie podatkowe Charakterystyka ogólna I. Podstawowe cele postępowania podatkowego II. Technika postępowania podatkowego III. Postępowanie podatkowe jako szczególne postępowanie administracyjne IV. Regulacja prawna postępowania podatkowego Ewidencja podatników oraz gromadzenie i wykorzystywanie informacji podatkowej I. Uwagi ogólne II. Ewidencja podatników III. Gromadzenie i wykorzystywanie informacji podatkowej IV. Tajemnica skarbowa Dowody w postępowaniu podatkowym I. Szczególna rola dowodów w realizacji prawa podatkowego II. Zeznania i deklaracje podatkowe III. Księgi jako dowód w postępowaniu podatkowym Rola kontroli podatkowej w postępowaniu podatkowym Część III. Szczegółowe prawo podatkowe Rozdział I. Założenia systemu szczegółowego prawa podatkowego Pojęcie szczegółowego prawa podatkowego I. Racjonalny a historyczny system podatkowy II. Struktura systemu podatkowego III. Systematyka podatków Uwagi ogólne Podatki pośrednie i bezpośrednie Podatki osobowe i rzeczowe Podatki przychodowe, obrotowe, dochodowe i majątkowe. 356

6 X Spis treści 5. Inne podziały podatków Struktura współczesnych systemów podatkowych Rozwój polskiego systemu prawa podatkowego I. Kształtowanie się systemu podatkowego w okresie międzywojennym II. Struktura systemu podatkowego w okresie międzywojennym. 362 III. Zmiany systemu podatkowego w latach IV. Aktualna struktura polskiego systemu podatkowego Rozdział II. Podatki dochodowe Historia I. Kształtowanie się konstrukcji podatku dochodowego II. Typy podatku dochodowego III. Podstawowe cechy podatku dochodowego Główne kierunki rozwoju polskiego podatku dochodowego I. Okres międzywojenny II. Okres powojenny Podatek dochodowy Podatek od wynagrodzeń Podatek wyrównawczy Opodatkowanie dochodów państwowych i spółdzielczych podmiotów gospodarczych Kierunki reformy podatku dochodowego Ogólna charakterystyka I. Podatek dochodowy od osób fizycznych a podatek dochodowy od osób prawnych II. Miejsce podatku dochodowego we współczesnych systemach podatkowych Podmioty podatku dochodowego I. Uwagi ogólne II. Podmioty podatku dochodowego od osób fizycznych III. Podmioty podatku dochodowego od osób prawnych IV. Ograniczony i nieograniczony obowiązek podatkowy Przedmiot podatku dochodowego I. Uwagi ogólne II. Zakres przedmiotowy podatku dochodowego od osób fizycznych Uwagi ogólne Źródła przychodów Zwolnienia przedmiotowe Koszty uzyskania przychodu Dochody o charakterze szczególnym III. Zakres przedmiotowy podatku dochodowego od osób prawnych Dochód jako przedmiot opodatkowania Przychody

7 XI 3. Zwolnienia przedmiotowe Koszty uzyskania przychodu Podstawa opodatkowania w podatku dochodowym I. Uwagi ogólne II. Powiązania przedmiotu podatku i podstawy opodatkowania w konstrukcjach prawnych podatku dochodowego od osób fizycznych i od osób prawnych III. Odliczenia od podstawy opodatkowania i od podatku w podatku dochodowym od osób fizycznych IV. Odliczenia od podstawy opodatkowania w podatku dochodowym od osób prawnych Stawki w podatku dochodowym I. Uwagi ogólne II. Stawki podatkowe w podatku dochodowym od osób fizycznych Konstrukcja prawna taryfy podatkowej Progresywna taryfa podatkowa a procesy inflacyjne Ryczałt podatkowy jako element prawa materialnego i postępowania podatkowego Konstrukcja prawna ryczałtu III. Stawki podatkowe w podatku dochodowym od osób prawnych Obliczanie i pobór podatku dochodowego I. Uwagi ogólne II. Obliczanie należności podatkowych przez płatników w podatku dochodowym od osób fizycznych III. Obliczanie należności podatkowych przez płatników w podatku dochodowym od osób prawnych IV. Samoobliczanie podatkowe w podatku dochodowym od osób fizycznych V. Samoobliczanie podatkowe w podatku dochodowym od osób prawnych Specjalny podatek węglowodorowy Rozdział III. Podatki obrotowe Historia I. Kształtowanie się konstrukcji podatków obrotowych II. Podstawowe kierunki rozwoju podatków obrotowych w Polsce Okres międzywojenny Okres powojenny Ogólna charakterystyka I. Uwagi ogólne II. Rodzaje podatków obrotowych III. Formy ogólnego podatku obrotowego IV. Akcyzy, monopole i inne podatki obrotowe V. Harmonizacja podatków pośrednich w Unii Europejskiej Podatek od towarów i usług I. Podstawowe założenia

8 XII Spis treści II. Podmioty podatku III. Przedmiot podatku IV. Podstawa opodatkowania V. Stawki podatkowe VI. Obowiązek i zobowiązanie podatkowe VII. Technika obliczania i poboru podatku Podatek akcyzowy I. Podstawowe założenia II. Zakres podmiotowy i przedmiotowy III. Obowiązek i zobowiązanie podatkowe IV. Podstawa opodatkowania i stawki podatkowe Podatek od gier Podatek od czynności cywilnoprawnych I. Uwagi ogólne II. Zakres podmiotowy i przedmiotowy III. Podstawa opodatkowania i stawka podatkowa IV. Obowiązek i zobowiązanie podatkowe oraz ustalanie i pobór należności podatkowych Rozdział IV. Podatki przychodowe i majątkowe Historia Podstawowe kierunki rozwoju polskich podatków przychodowych i majątkowych I. Okres międzywojenny II. Okres powojenny Ogólna charakterystyka Podatek rolny I. Podstawowe założenia II. Podmioty podatku III. Przedmiot podatku IV. Podstawa opodatkowania V. Stawka podatkowa VI. Ustalanie i pobór należności podatkowych Podatek leśny I. Uwagi ogólne II. Podmiot i przedmiot podatku III. Podstawa opodatkowania i stawka podatkowa IV. Ustalanie i pobór należności podatkowych Podatek od nieruchomości I. Uwagi ogólne II. Podmiot i przedmiot podatku III. Podstawa opodatkowania i stawka podatkowa IV. Ustalenie i pobór należności podatkowych Podatek od środków transportowych Opłata targowa

9 XIII 9. Opłata od posiadania psów, opłata reklamowa, opłata miejscowa i opłata uzdrowiskowa I. Uwagi ogólne II. Opłata reklamowa III. Opłata od posiadania psów IV. Opłata miejscowa i opłata uzdrowiskowa Podatek od spadków i darowizn I. Uwagi ogólne II. Podmiot i przedmiot podatku III. Podstawa opodatkowania i stawka podatkowa IV. Powstanie obowiązku podatkowego oraz ustalanie i pobór należności podatkowych Podatek od wydobycia kopalin Podatek od niektórych instytucji finansowych Podatek od sprzedaży detalicznej Indeks rzeczowy