PRAWO FINANSOWE. Red: Elżbieta Chojna-Duch i Hanny Litwińczuk

Transkrypt

1 PRAWO FINANSOWE Red: Elżbieta Chojna-Duch i Hanny Litwińczuk Część I. Finanse publiczne. Prawo finansowe. Rozdział I PODSTAWY SYSTEMU FINANSÓW PUBLICZNYCH 1. Pojęcie i zakres finansów publicznych 2. System finansów publicznych i prawa finansowego 3. Pojęcie skarbu państwa 4. Funkcje finansów publicznych i polityka finansowa 5. Sektor finansów publicznych 6. Środki finansowe na cele publiczne ROZDZIAŁ II BUDŻET PAŃSTWA Elżbieta Kornberger-Sokołowska 1. Geneza i pojęcie budżetu publicznego 2. Zasady budżetowe 2.1. Pojęcie zasad budżetowych. Charakterystyka 2.2. Podstawowe zasady budżetowe 2.3. Pozostałe zasady budżetowe 3. Konstytucyjne uwarunkowania dotyczące budżetu państwa 4. Budżet państwa a ustawa budżetowa 5. Klasyfikacja budżetowa 5.1. Pojęcie i funkcje klasyfikacji budżetowej 5.2. Podziałki klasyfikacyjne 5.3. Zadaniowe ujęcie budżetu państwa 6. Procedura planowania i uchwalania budżetu państwa 6.1. Planowanie budżetu państwa 6.2. Uchwalanie budżetu państwa 7. Zasady wykonywania budżetu państwa 7.1. Podmioty wykonujące budżet państwa 7.2. Harmonogram realizacji budżetu państwa 7.3. Istota wykonywania budżetu państwa 7.4. Zmiany w budżecie państwa w trakcie jego wykonywania 8. Kontrola wykonania budżetu państwa 8.1. Kontrola Najwyżej Izby Kontroli i Sejmu 8.2. Kontrola Ministra Finansów oraz dysponentów budżetowych 8.3. Audyt wewnętrzny w sektorze finansów publicznych 8.4. Kontrola zarządcza

2 8.5. Sprawozdawczość i rachunkowość budżetowa 9. Zasady budżetowe 10. Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych Rozdział III DŁUG PUBLICZNY I DEFICYT SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH Elżbieta Chojna-Duch 1. Dług publiczny i deficyt sektora finansów publicznych jako zjawisko ekonomiczne 1.1. Ewolucja zjawiska i jego ocena w nauce 1.2. Pojęcie i rodzaje długu publicznego 1.3. Pojęcie i rodzaje deficytu sektora publicznego oraz deficytu budżetowego 2. Dług publiczny i deficyt sektora finansów publicznych jako zjawisko prawne 2.1. Źródła prawa polskiego 2.2. Źródła prawa wspólnotowego 3. Zarządzanie długiem sektora finansów publicznych 4. Finansowanie deficytu i długu jednostek samorządu terytorialnego 4.1. Zasady ogólne 4.2. Ograniczenia dostępu jednostek samorządu terytorialnego do rynku kapitałowego Ograniczenia swobody kształtowania instrumentów finansowych Ograniczenia swobody zadłużenia Ograniczenia swobody uchwalania budżetów z deficytem 4.3. Źródła finansowania (obsługi) zadłużenia publicznego jednostek samorządu terytorialnego 5. Poręczenia i gwarancje w gospodarce budżetowej 5.1. Pojęcie poręczeń i gwarancji skarbowych 5.2. Zasady udzielania poręczeń i gwarancji Skarbu Państwa w prawie polskim Rozdział IV FINANSE JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO Elżbieta Kornberger-Sokołowska 1. Pojęcie decentralizacji finansów publicznych 2. Budżety jednostek samorządu terytorialnego oraz wieloletnia prognoza finansowa 2.1. Budżet i uchwała budżetowa 2.2. Wieloletnia prognoza finansowa jednostki samorządu terytorialnego 3. Prawa podmiotowe jednostek samorządu terytorialnego w zakresie gospodarki finansowej wynikające z regulacji ponadustaworwych 4. Zasady systemu finansów sektora samorządowego, 5. Dochody budżetów jednostek samorządu terytorialnego 5.1. Dochody własne jednostek samorządu terytorialnego 5.2. Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego 5.3. Dotacje celowe dla jednostek samorządu terytorialnego 6. Wydatki budżetów jednostek samorządu terytorialnego 7. Procedura planowania i uchwalania budżetu w jednostkach samorządu terytorialnego 8. Wykonywanie budżetu jednostki samorządu terytorialnego 8.1. Zagadnienia ogólne

3 8.2. Dokonywanie zmian w budżecie 8.3. Bankowa obsługa budżetu 8.4. Zatwierdzanie wykonania budżetu 9. Władztwo podatkowe gmin 10. Kontrola, audyt i nadzór w jednostkach samorządu terytorialnego Wewnętrzny nadzór i wewnętrzna kontrola finansowa Nadzór i kontrola zewnętrzna Kontrola NIK wobec jednostek samorządu terytorialnego Audyt wewnętrzny Rozdział V FINANSE PUBLICZNE UNII EUROPEJSKIEJ Michał Bitner. 1. Źródła prawa budżetowego UE 2. Ramy finansowe wspólnoty 3. Budżet i zasady budżetowe 4. Procedura budżetowa 5. Dochody budżetu UE Rozdział VI FINANSOWANIE ROZWOJU REGIONALNEGO Maria Supera-Markowska 1. Rozwój regionalny - podstawowe pojęcia 2. Cele i zasady polityki spójności UE 3. Fundusze strukturalne i fundusz spójności - charakterystyka, podział środków, dokumenty programowe 4. Krajowe instrumenty realizacji polityki spójności 4.1 krajowe dokumenty programowe 4.2. Krajowe instytucje zaangażowane we wdrażanie funduszy strukturalnych i fundusz spójności 4.3. Ujęcie środków z funduszy strukturalnych i funduszu spójności w polskim systemie finansów publicznych 4.4. Pozostałe kwestie dotyczące funduszy strukturalnych i funduszu spójności regulowane przepisami ustawy o finansach publicznych 4.5. Procedury odwoławcze związane z wdrażaniem funduszy strukturalnych i funduszu spójności 5. Polityka rozwoju Rozdział VII PUBLICZNE PRAWO BANKOWE Marek Grzybowski 1. Zakres i źródła prawa bankowego 2. Prawo walutowe i dewizowe 3. Charakterystyka banku i działalności bankowej 3.1.Definicja banku i jego istota 3.2. Zakres działalności banku. Monopol bankowy

4 3.3. Bank krajowy a instytucja kredytowa i bank zagraniczny 3.4. Instytucja finansowa 3.5. Rodzaje banków 3.6. Zasady i tryb tworzenia banków 3.7. Ograniczenia obrotu akcjami banków 3.8.Podejmowanie działalności bankowej przez instytucje kredytowe i banki zagraniczne na terytorium Polski Podejmowanie działalności przez instytucje kredytowe Podejmowanie działalności bankowej w Polsce przez bank zagraniczny 3.9. Podjęcie lub zwiększenie skali działalności bankowej w wyniku transakcji restrukturyzacyjnych Szczególny sposób tworzenia banku krajowego przez instytucje kredytowe Przedstawicielstwo instytucji kredytowej lub banku zagranicznego 4. Narodowy Bank Polski 4.1.Funkcje banku centralnego 4.2.Niezależność banku centralnego 4.3. Organy NBP 4.4. Cele i zadania NBP Kredyt refinansowy Rezerwy obowiązkowe Operacje otwartego rynku Stopy procentowe 5. Europejski system banków centralnych 5.1. Cele i zadania ESBC 5.2. Organy EBC 5.3. Rola NBP w Europejskiej Unii Gospodarczej i Walutowej 6. Nadzór bankowy w Polsce 6.1. Pojęcie nadzoru bankowego i jego funkcje 6.2. Komisja Nadzoru Bankowego 6.3. Cele nadzoru bankowego 6.4. Spór o model nadzoru nad rynkiem finansowym 6.5. Podstawy prawne nadzoru finansowego w Polsce 6.6. Komisja Nadzoru Finansowego 6.7. Europejski System Nadzoru Bankowego 7. Bankowy fundusz gwarancyjny 7.1. Zadania Bankowego Funduszu Gwarancyjnego 7.2. Organy Bankowego Funduszu Gwarancyjnego 7.3. Gwarantowanie depozytów Zakres podmiotowy obowiązkowego systemu gwarantowania depozytów Zakres przedmiotowy obowiązkowego systemu gwarantowania depozytów Źródła finansowania działalności gwarancyjnej Sposób przeprowadzania wypłat i systemy wykorzystywane do pozyskiwania informacji oraz przeprowadzania obliczeń należności deponentów 7.4. Działalność pomocowa Przeznaczenie i formy działalności pomocowej

5 Źródła finansowania działalności pomocowej 7.5. Monitorowanie rozwoju sytuacji finansowej banków Część II. Prawo podatkowe Rozdział VIII. ZAGADNIENIA OGÓLNE PODATKÓW I PRAWA PODATKOWEGO Witold Konieczny, Witold Modzelewski Pojęcie podatku 2. Elementy konstrukcji podatku 3. Prawo podatkowe i jego ewolucja 4. System podatkowy 5. Zasady podatkowe Rozdział IX ORDYNACJA PODATKOWA Maciej Ślifirczyk 1. Geneza i zakres zastosowania ordynacji podatkowej 2. Podstawowe podmioty stosunków prawnopodatkowych i ich odpowiedzialność podatkowa Wierzyciel podatkowy i organy podatkowe 2.2. Dłużnicy podatkowi 3. Stosunek prawny zobowiązania podatkowego 3.1. Konstrukcja prawna stosunku prawnego zobowiązania podatkowego 3.2. Obowiązek podatkowy a zobowiązanie podatkowe 3.3. Powstanie zobowiązania podatkowego 3.4. Zabezpieczanie zobowiązań podatkowych 3.5. Termin płatności, zaległość podatkowa i odsetki za zwłokę 3.6. Wygasanie zobowiązań podatkowych Efektywne sposoby wygasania zobowiązań podatkowych Nieefektywne sposoby wygasania zobowiązań podatkowych 4. Nadpłata i zobowiązanie z tytułu nadpłaty podatku. Zwrot podatku 4.1. Nadpłata podatku 4.2. Zobowiązanie z tytułu nadpłaty podatku 4.3. Zwrot podatku 5. Sukcesja prawnopodatkowa 6. Odpowiedzialność podatkowa osób trzecich 7. Urzędowe interpretacje prawa podatkowego oraz porozumienia w sprawach ustalenia cen transakcyjnych 7.1. Urzędowe interpretacje prawa podatkowego 7.2. Porozumienia w sprawach ustalenia cen transakcyjnych Rozdział X PODATEK DOCHODOWY OD OSÓB FIZYCZNYCH Robert Krasnodębski, Marek Waluga 1. Ogólna charakterystyka 1.1. Geneza i podstawowe zasady 1.2. Problem harmonizacji podatku dochodowego od osób fizycznych

6 2. Zakres podmiotowy i przedmiotowy podatku 3. Zasady ustalania wysokości i zapłaty podatku 3.1. Dochód podatkowy 3.2. Zwolnienia podatkowe 3.3. Podstawa obliczenia i wysokość podatku 3.4. Wpływ sytuacji rodzinnej podatnika na zasady opodatkowania 3.5. Zapłata zaliczek i podatku w trakcie roku podatkowego 3.6. Złożenie zeznania i zapłata podatku 4. Uproszczone formy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych Rozdział XI PODATEK DOCHODOWY OD OSÓB PRAWNYCH Hanna Litwińczuk 1. Ogólna charakterystyka podatku dochodowego od osób prawnych 1.1. Różnice pomiędzy konstrukcją podatku dochodowego od osób prawnych i podatku dochodowego od osób fizycznych 1.2. Harmonizacja podatku dochodowego od osób prawnych w ramach prawa wspólnotowego Dyrektywy Orzecznictwo TSUE w zakresie opodatkowania niezharmonizowanego 2. Podstawowe elementy konstrukcji podatku dochodowego od osób prawnych 2.1. Podmiot opodatkowania 2.2. Przedmiot opodatkowania Pojęcie dochodu (straty) Rok podatkowy osoby prawnej Zwolnienia przedmiotowe Szczególne zasady ustalania dochodu 2.3. Podstawa opodatkowania, stawki, pobór podatku 3. Ogólne zasady ustalania dochodu osób prawnych 3.1. Przychody Ogólna definicja przychodów Przychody nieuwzględniane przy ustalaniu dochodu Odrębne definicje przychodów 3.2. Koszty uzyskania przychodu Pojęcie kosztów uzyskania przychodów Udokumentowanie poniesienia kosztu Przypisanie kosztów do okresu podatkowego Koszty w walutach obcych Koszty niestanowiące kosztów uzyskania przychodów 4. Pojęcie i opodatkowanie dochodu (przychodu) z udziału w zyskach osób prawnych Pojęcie dochodu (przychodu) z udziału w zyskach osób prawnych 4.2. Opodatkowanie dochodu z udziału w zyskach osób prawnych Rozdział XII MIĘDZYNARODOWE PRAWO PODATKOWE

7 Hanna Litwińczuk 1. Ogólna charakterystyka umów o unikaniu podwójnego opodatkowania 2. Uregulowania wewnętrznego prawa podatkowego służące unikaniu podwojnego opodatkowania 3. Miedzynarodowe prawo podatkowe a wspólnotowe prawo podatkowe Rozdział XIII PODATEK OD TOWARÓW I USŁUG (VAT) Piotr Karwat, Karolina Tetłak 1. Podstawowe zasady opodatkowania 2. Harmonizacja podatku od wartości dodanej 3. Podatnik 3.1. Pojęcie podatnika 3.2. Podatnik grupowy 3.3. Organy władzy publicznej 3.4. Podmioty zagraniczne 3.5. Zwolnienia podmiotowe 4. Przedmiot opodatkowania 4.1. Pojęcie przedmiotu opodatkowania 4.2. Dostawa towarów Definicja towaru i dostawy towarów Szczególne (wybrane) przypadki dostawy towarów Nieodpłatne przekazanie towarów Nabycie towarów od podmiotu zagranicznego Towary pozostałe po zakończeniu działalności 4.3. Miejsce dostawy towarów 4.4. Świadczenie usług Pojęcie świadczenia usług Nieodpłatne świadczenie usług Import usług 4.5.Miejsce świadczenia usług Zasada ogólna Usługi wykonane w miejscu ich faktycznego świadczenia Usługi związane z nieruchomościami Usługi niematerialne 4.6. Eksport i import towarów 4.7. Transakcje wewnątrzwspólnotowe Uwagi ogólne Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów 4.8.Wyłączenia i zwolnienia przedmiotowe 5. Obowiązek podatkowy 6. Podstawa opodatkowania 6.1. Uwagi ogólne 6.2. Dotacje 6.3. Zaliczki

8 6.4.Rabaty, zwroty zapłaty i towarów 6.5. Dostawa budynków lub budowli trwale związanych z gruntem 6.6. Czynności bez określenia ceny, z ceną określoną w naturze oraz czynności nieodpłatne 6.7. Import towarów 7. Stawki 8. Odliczenie i zwrot podatku naliczonego 8.1. Zasady ogólne 8.2. Moment nabycia prawa do odliczenia 8.3. Zwrot podatku 8.4. Częściowe odliczenie i korekta podatku naliczonego 8.5. Ograniczenia w odliczaniu podatku naliczonego 9.VAT a inne podatki obrotowe Rozdział XIV PODATEK AKCYZOWY Wojciech Pietrasiewicz 1. Istota i cechy podatku akcyzowego 2. Harmonizacja podatku akcyzowego 3. Wyroby akcyzowe 4. Zakres czynności opodatkowanych akcyzą 4.1 czynności wyłączone od opodatkowania 5. Podatnicy 6. Podstawa opodatkowania. Stawki 7. Obowiązek podatkowy 8. Procedura zawieszenia akcyzy 9. Skład podatkowy Rozdział XV INNE PODATKI Marek Waluga 1. Podatek rolny 1.1. Ogólna charakterystyka 1.2. Podmiot i przedmiot podatku 1.3. Zasady ustalania podatku 1.4. Zwolnienia i ulgi podatkowe 1.5. Warunki płatności 2. Podatek leśny 3. Podatek od nieruchomości 3.1. Ogólna charakterystyka 3.2. Zakres przedmiotowy i podmiotowy podatku 3.3. Podstawa opodatkowania i stawki podatkowe 3.4. Powstanie i wygaśnięcie obowiązku podatkowego 3.5. Zwolnienia przedmiotowe i podmiotowe 3.6. Warunki płatności podatku 4. Podatek od środków transportowych

9 5. Podatek od spadków i darowizn 5.1. Ogólna charakterystyka 5.2. Zakres podmiotowy i przedmiotowy podatku 5.3. Obowiązek podatkowy i podstawa opodatkowania 5.4. Stawki podatkowe 5.5. Zwolnienia i ulgi podatkowe 5.6. Warunki płatności podatku 6. Podatek od czynności cywilnoprawnych 6.1. Ogólna charakterystyka i podstawa prawna 6.2. Zakres podmiotowy i przedmiotowy podatku 6.3. Obowiązek podatkowy i podstawa opodatkowania Wysokość podatku i zwolnienia 6.5. Warunki płatności 7. Opłata skarbowa i pozostałe daniny lokalne Rozdział XVI ZARYS PRAWA CELNEGO Witold Modzelewski, Jacek Pyssa 1. Prawo podatkowe a prawo celne 2. Pojęcie prawa celnego 3. Źródła prawa celnego - polskie prawo celne a prawo celne unii europejskiej. 4. Unia celna a współczesne prawo celne w polsce 5. Dług celny, należności celne oraz dłużnik celny 6. Taryfa celna 7. Pochodzenie towarów 8. Wartość celna 9. Przeznaczenie celne oraz procedury celne