TEORIA PODATKU DEFINICJA PODATKU

Transkrypt

1 PRAWO PODATKOWE

2 TEORIA PODATKU DEFINICJA PODATKU Doktrynalna: podatek jest świadczeniem pieniężnym na rzecz podmiotu prawa publicznego (państwa, jst), jednostronnie przez ten podmiot ustanowionym o charakterze ogólnym, zasadniczym, bezzwrotnym, nieodpłatnym i przymusowym. Legalna (art.6 Ordynacji podatkowej): podatek jest publicznoprawnym, nieodpłatnym, przymusowym oraz bezzwrotnym świadczeniem pieniężnym na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy, które wynika z ustawy podatkowej.

3 STRUKTURA PODATKU ELEMENTY STRUKTURY PODATKU 1. podmiot podatku, 2. przedmiot podatku, 3. podstawa opodatkowania, 4. Skala i stawki podatkowe. Do elementów struktury (zmienne, techniczne), różnych dla poszczególnych podatków, należy także zaliczyć tryb i warunki płatności podatku oraz zwolnienia i ulgi, ewentualnie zwyżki podatkowe.

4 PODMIOT PODATKU (płatnik, inkasent) podmiot czynny (państwo, gmina) podmiot bierny (podatnik) podatnik formalny podatnik rzeczywisty

5 PRZERZUCALNOŚĆ PODATKU A PODATEK POŚREDNI Przerzucalność podatku Przerzucenie ciężaru ekonomicznego na inny podmiot W sposób żywiołowy, spontaniczny, często wbrew woli podmiotu czynnego (państwa lub samorządu) Występuje w podatkach bezpośrednich Formy przerzucalności: w przód konsument, nabywca poprzez podniesienie cen; w tył ciężar ponosi ten, kto wytwarzał towar lub wykonywał usługędostawca surowca, pracownik. Zakres przerzucalności: całkowita częściowa nadmierna Podatek pośredni j. w. W sposób zaplanowany, wynikający z ustawy podatkowej założenie konstrukcji podatku pośredniego np. VAT, akcyza Podatek pośredni

6 PRZEDMIOT PODATKU Od czego podatnik płaci podatek? zjawisko, zdarzenie, czynności cywilno-prawne przedmiot (sama rzecz)

7 PODSTAWA OPODATKOWANIA Inaczej zwana podstawą wymiaru podatku jest konkretyzacją przedmiotu opodatkowania. Może być to: - konkretyzacja ilościowa (powierzchnia nieruchomości wyrażona w metrach kwadratowych), - konkretyzacja wartościowa (wartość rynkowa kupionego samochodu) wartość rzeczywista lub szacunkowa.

8 STAWKI PODATKOWE stawka = podatek podstawa opodatkowania Rodzaje stawek podatkowych: - kwotowa, - procentowa, - ułamkowa, - wielokrotnościowa.

9 SKALE PODATKOWE Jest to uporządkowany zbiór stawek w danym podatku. Rodzaje skal podatkowych proporcjonalna nieproporcjonalna: - progresywna (globalna lub szczeblowana), - regresywna, - degresywna.

10 PROGRESJA PODATKOWA Skala progresywna charakteryzuje się tym, że wraz z wzrostem wielkości podstawy opodatkowania rośnie stawka podatku. Podstawa opodatkowania: stawka: Do 1 tys. zł 10% Ponad 1 do 5 tys. 20% Ponad 5 do 20 tys. 30% Ponad 20 do 30 tys. 40% Ponad 30 do 50 tys. 50% Ponad 50 tys. 60%

11 Skala podatku dochodowego od osób fizycznych w 2012r. Podstawa obliczenia podatku w złotych Podatek wynosi Ponad Do zł 18% minus kwota zmniejszająca podatek 556 zł 02 gr zł zł 02 gr plus 32% nadwyżki ponad 85'528 zł

12 WADY PROGRESJI GLOBALNEJ 1. Teoretyczna możliwość wzrostu stawki do 100% - zatrzymanie progresji na pewnym poziomie. 2. W ramach danego przedziału stawka jest stała zarówno dla najniższej, jak i najwyższej kwoty na tym szczeblu opodatkowania proporcjonalne. 3. Bardzo duży, skokowy wzrost opodatkowania przy przejściu podstawy opodatkowania z jednego szczebla na drugi.

13 SYSTEM PODATKOWY I KLASYFIKACJE PODATKÓW System podatkowy to ogół podatków pobieranych w danym państwie. Klasyfikacja podatków wg różnych kryteriów 1. Rodzaj podmiotu publicznego, na rzecz którego odprowadzane są wpływy z podatków: - podatki państwowe, - podatki samorządowe. 2. Osoba podatnika: - podatki pobierane od osób fizycznych, - podatki pobierane od osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej.

14 KLASYFIKIACJA PODATKÓW CD. 3. Tożsamość osoby podatnika: - podatki pośrednie, - podatki bezpośrednie. 4. Okoliczności wprowadzenia podatków: - podatki zwyczajne, - podatki nadzwyczajne. 5. Sposób wprowadzenia: - podatki obligatoryjne, - podatki fakultatywne.

15 KLASYFIKIACJA PODATKÓW CD. 6. Charakter pobieranych podatków: - podatki rzeczowe, - podatki osobiste. 7. Źródło poboru podatku (tzw. teoretyczna klasyfikacja podatków)

16 TEORETYCZNA KLASYFIKACJA PODATKÓW Źródło poboru podatku w stanie statycznym dochód majątek (p. majątkowe) w stanie dynamicznym w toku powstawania w toku wydatkowania (podatki konsumpcyjne) od przyrostu substancji od przyrostu wartości w sposób wstępny w sposób wstępny w sposób ostateczny (p. przychodowe) i ostateczny (p. dochodowe) (p. przychodowodochodowe)