PROJEKT JAK NA ŚMIECIACH MOŻNA ZAROBIĆ?

Transkrypt

1 PROJEKT JAK NA ŚMIECIACH MOŻNA ZAROBIĆ? PROJEKT OPRACOWAŁY: mgr Hnrata Grchwska mgr Alina Kędzira mgr Katarzyna Leska

2 1. MISJA Prjekt krelując treści między przedsiębirczścią, bilgią, eklgią i gegrafią zakłada kształtwanie aktywnych pstaw spłecznych i preklgicznych wśród licealistów. Celem tych czterech lekcji jest ukazanie mżliwści traktwania dpadów kmunalnych jak surwców wtórnych. Dzięki swej aktywnści (bserwacja, analiza danych statystycznych, dyskusje, uczestniczenie w wykładzie i wycieczce) uczeń nabiera krytyczneg spjrzenia na gspdarwanie dpadami w gminie raz uczy się graniczać ilść śmieci w dmu. Prjekt sprzyja nabywaniu kmpetencji kluczwych zawartych w pdstawie prgramwej kształcenia gólneg dla liceów gólnkształcących. A prace pdsumwujące dwłujące się d zdlnści plastycznych lub dziennikarskich ucznia mgą przyczyniać się d wzrstu świadmści eklgicznej czytelników lkalnej gazety lub petentów urzędu miasta. 2. ADRESACI Uczniwie pierwszej lub drugiej klasy liceum gólnkształcąceg. 3. CELE OGÓLNE przygtwanie ucznia d aktywneg i świadmeg uczestniczenia w życiu gspdarczym, 4. TREŚCI nabywanie umiejętnści skuteczneg kmunikwania się w grupie i umiejętnści pracy w zesple, kształtwanie umiejętnści krzystania z różnrdnych źródeł infrmacji i przetwarzania danych, rzwijanie zdlnści dstrzegania różneg rdzaju związków i zależnści przyczynw - skutkwych, kształtwanie umiejętnści rzwiązywania prblemów w spsób twórczy, przygtwanie ucznia d prezentacji własnych pglądów na frum publicznym, nabywanie przez uczniów umiejętnści ceny rezultatów własnej nauki, zdbycie umiejętnści praktyczneg wykrzystania wiedzy w życiu. Z przedsiębirczści: pdstawa przedsiębirczści, rganizacja pracy, zasady pracy zespłwej, kierwanie i pdejmwanie decyzji, gspdarstwa dmwe: dchdy i wydatki Z bilgii (numer prgramu DKOS /02): prblem zanieczyszczenia śrdwiska, prblem dpadów i zanieczyszczeń związanych z życiem i działalnścią człwieka (knstrukcja wysypiska śmieci, utylizacja dpadów, recykling...), chrna śrdwiska zaczyna się w dmu (segregacja dpadów, kmpstwanie, dpady tksyczne...) Z gegrafii (numer prgramu DKOS ///02): działania na rzecz graniczania zanieczyszczania śrdwiska przyrdniczeg w Plsce, mżliwści pprawy stanu śrdwiska gegraficzneg w Plsce i reginie. -1 -

3 5. PRZEWIDYWANE REZULTATY uczeń zna i pprawnie stsuje terminy: utylizacja, segregacja, recykling, budżet dmwy, surwce wtórne, dpady kmunalne, uczeń dstrzega związek miedzy stpniem rzwju kraju a ilścią prdukwanych śmieci raz stpniem ich przetwarzania, uczeń ptrafi dknywać bserwacji w najbliższym tczeniu (w dmu rdzinnym, mieście/gminie) raz wyciągać stswne wniski, uczeń zna rdzaje dpadów pwstających w gspdarstwie dmwym, uczeń rzumie ptrzebę graniczania ilści dpadów raz ich segregacji. 6. STRATEGIE I METODY PRACY Realizwane strategie: praca indywidualna, praca na frum, praca w grupie, wycieczka, sptkanie z przedstawicielem urzędu miasta/gminy Wykrzystane metdy pracy: wykład, dyskusja, metda skjarzeń, metda praktyczna (wypełnianie tabeli, bliczenia) 7. OCENA I EWALUACJA Ocena pdsumwaniem prjektu będzie praca plastyczna (plakat) lub artykuł - wyknane przez 2-3 sbwe grupy. Frma tych prac raz zakres treści uzależnine są d intencji i inwencji autrów. Ciekawsze plakaty mżna zaprezentwać w szkle lub urzędzie miasta/gminy, a artykuły mgą być wykrzystane w gazetce szklnej i gazecie lkalnej, samcena - uczniwie dla własnej infrmacji wypełniają kwestinariusz samceny (załącznik 5). Ewaluacja chcąc pznać zdanie uczniów na temat atrakcyjnści treści i metd wykrzystywanych pdczas realizacji prjektu - prsimy annimwe wypełnienie ankiety (załącznik 6). -2-

4 SCENARIUSZ I TEMAT LEKCJI: ADRESAT: CZAS REALIZACJI: Śmieci czy surwce wtórne? uczniwie kl. I lub II LO 45 min. PRZEWIDZIANE REZULTATY: METODY PRACY: ŚRODKI DYDAKTYCZNE: ARANŻACJA PRZESTRZENI: -uczeń zna pjęcia: budżet, utylizacja, segregacja, recykling, surwce wtórne; - ptrafi psługiwać się rcznikiem statystycznym; - ptrafi krzystać z encyklpedii, słwnika, leksyknu; - ptrafi zanalizwać dane i wyciągnąć z nich wniski - dyskusja, skjarzeń, - praca z książką. - rczniki statystyczne, - encyklpedie słwniki, - leksykny, - 3 arkusze papieru, - pisaki. na śrdku klasy stły dla grup z bku stlik z ptrzebnymi źródłami. PRZEBIEG LEKCJI 1. Dzielimy klasę na 4 grupy. Każdej grupie przydzielamy jedn państw (drgą lswania) np.: Plskę, Niemcy, Szwecję, Szwajcarię (załącznik nr l). Grupy ze źródeł książkwych wyszukują dane na temat swjeg państwa dtyczące: ilści mieszkańców, ilści śmieci prdukwanych przez l mieszkańca kraju w ciągu rku, ilści utylizwanych śmieci w kraju (w %). 2. Przedstawiciele grup prezentują swje wyniki na frum klasy. Zapisanie danych na tablicy. 3. Wyciągnięcie wnisków. 4. Praca w grupach, metdą skjarzeń. Każda grupa dstaje arkusz papieru, na którym napisane jest jedn pjęcie: surwce wtórne, segregacja, utylizacja, recykling, budżet rdzinny. Człnkwie grupy na zasadzie skjarzeń dpisują słwa. Arkusze krążą między grupami, każda dpisuje swje skjarzenia. P zakńczeniu wywieszenie arkuszy na widcznym miejscu, uczniwie dstają gtwe definicje pjęć (załącznik nr 2) i prównują definicje ze swimi słwami. Zadanie dmwe Uczniwie wyknują następujące plecenia: 1. Czy w Twim dmu występuje segregacja śmieci? 2. Ile wiader śmieci na tydzień wyrzuca Twja rdzina? 3. Jakieg rdzaju dpady dminują w śmieciach? (szkł, plastyk, metal, papier, dpady rganiczne), 4. Jakie kszty kryją się w dpadach rganicznych Twjej rdziny/tydzień? -3-

5 SCENARIUSZ II TEMAT LEKCJI: Pieniądze w kszu na śmieci? ADRESAT: uczniwie kl. I lub II LO CZAS REALIZACJI: 45 min. PRZEWIDZIANE REZULTATY: - uczeń umie wymienić rdzaje śmieci w gspdarstwie dmwym, - ptrafi wyliczyć kszty niewykrzystanych dpadów rganicznych, - rzumie skalę prblemu niewłaściweg gspdarwania dpadami, - zna spsby graniczania dpadów. METODY PRACY: ŚRODKI DYDAKTYCZNE: ARANŻACJA PRZESTRZENI: - dyskusja, - bliczeniwa, - ćwiczebna, - prblemwa - tabele d uzupełnienia, - kalkulatry, - arkusz papieru, - pisaki stły dla grup na śrdku klasy. PRZEBIEG LEKCJI 1. Dzielimy klasę na grupy (4-5 sbwe), uczniwie w grupach wyknują zadania. uczniwie pdsumwują zadanie dmwe wpisując swje dane d pdanej tabeli (załącznik nr 3), przeliczają ile śmieci przypada na l sbę/tydzień, przeliczają jakie są przypuszczalne kszty ukryte w dpadkach rganicznych przypadające na lsbę/tydzień. 2. Zebranie danych z grup w tabeli zbirczej. arkusz z przygtwaną tabelą wg wzru (załącznik nr 4) wisi na tablicy, przedstawiciele grup pdchdzą i wpisują swje dane, przeliczenie ilści śmieci przypadających na l sbę/rk, przeliczenie przypuszczalnych ksztów dpadków rganicznych przypadających na l sbę/rk. 3. Dyskusja na temat spsbów graniczania dmwych dpadków rganicznych i ich wykrzystania. 4. Pdsumwanie lekcji - dpwiedź na pytanie pstawine w temacie lekcji. Zadanie dmwe Uzyskanie infrmacji na temat gspdarwania dpadami kmunalnymi na terenie miasta/gminy: 1. Czy na terenie miasta/gminy funkcjnują wysypiska śmieci? 2. Czy w mieście/gminie prwadzna jest segregacja śmieci (czy są wystawinedpwiednie pjemniki, czy w wystarczającej ilści, jak częst są próżniane)? 3. Czy Czy w mieście/gminie funkcjnują zakłady, sklepy skupujące surwce wtórne (makulaturę, szkł, złm), jakie są ceny skupu? -4-

6 SCENARIUSZ III TEMAT LEKCJI: ADRESAT: CZAS REALIZACJI: Zarządzanie śmieciami na terenie naszej gminy. uczniwie klasy I lub II LO 45 minut PRZEWIDZIANE REZULTATY: METODY PRACY: ARANŻACJA PRZESTRZENI: -uczeń ptrafi scharakteryzwać icenić gspdarkę dpadami na terenie swjeg miasta/ gminy, -uczeń ptrafi zaprpnwać działania mające na celu ulepszenie gspdarki dpadami na terenie miasta/ gminy - praca indywidualna (bserwacja, wywiad), - wykład, - dyskusja - krzesła ustawine w półklu, prwadzący na śrdku PRZEBIEG LEKCJI: 1.Zapraszamy na lekcję przedstawiciela Wydziału Ochrny Śrdwiska Urzędu Miasta/ Gminy prezentacja przez uczniów na frum klasy zebranych infrmacji (zadanie dmwe), przedstawiciel Urzędu Miasta/Gminy ustsunkwując się d wypwiedzi uczniów przedstawia becną iprzyszłą gspdarkę dpadami kmunalnymi w mieście/gminie, dyskusja, pdsumwanie lekcji. SCENARIUSZ IV TEMAT LEKCJI: ADRESAT: CZAS REALIZACJI: Funkcjnwanie wysypiska śmieci w mieście/ gminie - wycieczka. uczniwie klasy I lub II LO l gdzina + djazd Celem lekcji jest zebranie i pdsumwanie wiadmści dtyczących całeg prcesu gspdarwania dpadami raz zapznanie uczniów przez pracwnika zakładu z funkcjnwaniem wysypiska śmieci. Zadanie dmwe: Jak pdsumwanie prjektu uczniwie wyknują w grupach 2-3 sbwych plakat lub piszą artykuł na temat pruszanej prblematyki. -5-

7 8.LITERATURA Dla nauczyciela: Aura Numer 1/2001: Opakwania jak bciążenie śrdwiska w kntekście integracji Plski z Unią Eurpejską Numer 6/2001: Ocena pakwań żywnści a bciążenia śrdwiska Numer 10/2001: NFOŚiGW wspierają prządkwanie dpadami, Ekświat numer 12/2001: Energia ze śmieci, Gazeta Gmin, Pwiatów i Wjewództw R.P., numer specjalny wrzesień 2000, Z. Jakubczyk, J. Lichń, A. Pastusiak: Reginalna gspdarka dpadami. Warszawa 1998, Rczniki Statystyczne GUS Dla ucznia: Aluwieści numer 2/2001: 10 tysięcy dzyskaneg aluminium, Ekświat numer 12/2001: Energia ze śmieci. Tępić dzikie wysypiska, W Klaski: Nasze śrdwisk - śmieci czyli dpady. Reginalne Centrum Edukacji Eklgicznej Pznań, dpady, net. Pl, Wąjrak: Plski śmietnik, w: Gazeta Wybrcza 235, 6 październik 1992,

8 Załącznik nr 1 SPOSOBY ZAGOSPODAROWANIA ODPADÓW W WYBRANYCH KRAJACH EUROPEJSKICH (dane za 1992r.) Lp Kraj Ilść dpadów wtyś. t./rk W przeliczeniu na sbę kg/m/rk Spalanie % Składwanie % Kmpstwanie % Rycykling % Ilść spalarni 1 Austria Belgia Szwajcaria Niemcy Dania Hiszpania Francja Grecja Włchy Irlandia Luksemburg Nrwegia Hlandia Prtugalia Szwecja Finlandia Wielka Brytania Eurpa (średni) Plska

9 Załącznik nr 2 SUROWCE WTÓRNE - t materiały już raz użyte, które mżna pnwnie wykrzystać. SEGREGACJA - (z łac. segregati ddzielenie d), pdział na grupy, kategrie, typy wg. kreślnej cechy. UTYLIZACJA - nadanie cech użytkwych dpadm; aby była przeprwadzna muszą być spełnine następujące warunki: kszt trzymania prduktu z utylizacji pwinien być niższy niż trzymanie nweg prduktu, kszt utylizacji pwinien być niższy niż kszty unieszkdliwiania, prces utylizacji pwinien być bezpieczny dla śrdwiska. RECYKLING - jest pewną dmianą utylizacji; jest t system cykliczneg, gspdarczeg wykrzystania surwców wtórnych z wybrakwanych, wyeksplatwanych lub uszkdznych wyrbów. BUDŻET RODZINNY - t zestawienie dchdów i przychdów rdziny w kreślnym czasie (miesiącu, kwartale, rku).

10 Załącznik nr 3 Uczeń Ilść sób w rdzinie Czy w Twim dmu występuje segregacja śmieci (tak/nie) Ilść wiader wyprdukwanych śmieci w rdzinie /tydzień Rdzaj dminujących śmieci (wpisać 2 rdzaje) Przypuszczalne kszty ukryte w dpadkach rganicznych w rdzinie /tydzień SUMA

11 Załącznik nr 4 Grupa Ilść śmieci przypadających na1sbę /tydzień Ilść rdzin segregujących śmieci Rdzaj dminujących śmieci Przypuszczalne kszty dpadów rganicznych na1sbę /tydzień SUMA

12 Załącznik 5 Oceń siebie w skali 1 6 ANKIETA DO SAMOOCENY 1. Sumiennść i rzetelnść wyknywania zadań dmwych Mój wkład w prace w grupie Mój wkład w prace pdsumwującą (plakat lub artykuł) 4. Stpień zaangażwania w lekcje Orientacja w pruszanej na lekcji prblematyce... Azatem Mją najmcniejszą strną jest... Muszę ppracwać nad... Oceń siebie w skali Sumiennść i rzetelnść wyknywania zadań dmwych Mój wkład w prace w grupie Mój wkład w prace pdsumwującą (plakat lub artykuł) 4. Stpień zaangażwania w lekcje Orientacja w pruszanej na lekcji prblematyce... Azatem Mją najmcniejszą strną jest... Muszę ppracwać nad... Oceń siebie w skali Sumiennść i rzetelnść wyknywania zadań dmwych Mój wkład w prace w grupie Mój wkład w prace pdsumwującą (plakat lub artykuł) 4. Stpień zaangażwania w lekcje Orientacja w pruszanej na lekcji prblematyce... Azatem Mją najmcniejszą strną jest... Muszę ppracwać nad... Oceń siebie w skali Sumiennść i rzetelnść wyknywania zadań dmwych Mój wkład w prace w grupie Mój wkład w prace pdsumwującą (plakat lub artykuł) 4. Stpień zaangażwania w lekcje Orientacja w pruszanej na lekcji prblematyce... Azatem Mją najmcniejszą strną jest... Muszę ppracwać nad... Oceń siebie w skali Sumiennść i rzetelnść wyknywania zadań dmwych Mój wkład w prace w grupie Mój wkład w prace pdsumwującą (plakat lub artykuł) 4. Stpień zaangażwania w lekcje Orientacja w pruszanej na lekcji prblematyce... Azatem Mją najmcniejszą strną jest... Muszę ppracwać nad...

13 Załącznik 6 ANKIETA DO EWOLUCJI Na zajęciach: pdbał mi się: przeszkadzał mi: zaintereswał mnie: zmieniłbym: Na zajęciach: pdbał mi się: przeszkadzał mi: zaintereswał mnie: zmieniłbym: Na zajęciach: pdbał mi się: przeszkadzał mi: zaintereswał mnie: zmieniłbym: Na zajęciach: pdbał mi się: przeszkadzał mi: zaintereswał mnie: zmieniłbym: Na zajęciach: pdbał mi się: przeszkadzał mi: zaintereswał mnie: zmieniłbym: