KSZTAŁTOWANIE ŁUKOWO-KOŁOWEJ LINII ZĘBÓW W UZĘBIENIU CZOŁOWYM NA FREZARCE CNC

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "KSZTAŁTOWANIE ŁUKOWO-KOŁOWEJ LINII ZĘBÓW W UZĘBIENIU CZOŁOWYM NA FREZARCE CNC"

Transkrypt

1 KOMISJA BUDOWY MASZYN PAN ODDZIAŁ W POZNANIU Vol. 8 nr Archiwum Technologii Mszyn i Automtyzcji 008 PIOTR FRĄCKOWIAK KSZTAŁTOWANIE ŁUKOWO-KOŁOWEJ LINII ZĘBÓW W UZĘBIENIU CZOŁOWYM NA FREZARCE CNC W rtykule przedstwiono modele geometryczne uzębień czołowych o różnych rodzjch linii łukowo-kołowej. Zprezentowno również opis mtemtyczny procesu ncinni linii zębów uzębień czołowych. Ksztłtownie nowych linii uzębień odbyw się n frezrce CNC z użyciem nrzędzi jednoostrzowego. Teoretyczne rozwżni dotyczące ksztłtowni uzębień zostły zweryfikowne w bdnich doświdczlnych. Słow kluczowe: uzębienie czołowe, frezrk CNC łukowo-kołow lini zębów 1. WPROWADZENIE N uniwerslnych frezrkch sterownych numerycznie możn ksztłtowć uzębieni czołowe o różnych linich zębów. Znne metody ksztłtowni tkich uzębień są oprte n kinemtyce obrbirek konwencjonlnych. W trkcie ncinni linii zębów zespoły robocze obrbirki wykonują ruchy ze stłą prędkością po torch prostoliniowych lub obrotowych (stoły obrotowe NC, wrzecion nrzędziowe. Jednym ze sposobów ncinni uzębień czołowych jest wykorzystnie nrzędzi jednoostrzowego o ostrzu w postci uniwerslnej płytki z węglików spieknych. Metodą tą możn ksztłtowć uzębieni o prostej i ewolwentowej linii zębów [1 6]. Wymogi poprwnej współprcy uzębień czołowych o linii prostej, stosownych w połączenich sprzęgłowych, wymusiły wprowdzenie modyfikcji linii zębów. Modyfikcję tę uzyskuje się przez ksztłtownie prbolicznego dn wrębu, dzięki czemu otrzymuje się beczkowty ksztłt linii zębów o teoretycznym styku punktowym w połowie szerokości współprcujących pierścieni uzębień. Przemieszcznie zespołu roboczego obrbirki CNC po prboli npotyk szereg ogrniczeń związnych ze: stbilnością, strefą nieczułości orz czsem mrtwym podczs zminy kierunku ruchu silnik npędowego. Czynniki te wpływją bezpośrednio n dokłdność wykonni uzębieni i tym smym n jego włściwości. Bdni nd przydtnością tego typu uzębień Dr inż. Instytut Technologii Mechnicznej Politechniki Poznńskiej.

2 14 P. Frąckowik w urządzenich podziłowych wykzły stosunkowo duże błędy pozycjonowni (n poziomie kilkudziesięciu sekund i więcej. Uzębieni czołowe o modyfikownej ewolwentowej linii zębów znlzły zstosownie zrówno w połączenich sprzęgłowych, jk i w przekłdnich spiroidlnych współprcujących ze ślimkiem Archimedes o znnej geometrii. Problemy technologiczne związne z ksztłtowniem uzębieni i ślimk z użyciem uniwerslnych płytek z węglików spieknych o kącie zrysu 35 wymuszją poszukiwnie nowych geometrii uzębień współprcujących z wlcowym i stożkowym ślimkiem. Rys. 1. Model geometryczny ksztłtowni zrysu dn wrębu uzębieni o prostej linii zębów Fig. 1. Geometric model of forming the bottom notch profile of ger with stright line of tooth N dokłdność wykonni uzębień czołowych o prostej linii zębów m wpływ uksztłtownie dn wrębu. Dokłdność pozycjonowni nrzędzi przemieszczjącego się po prboli zleży od stbilności npędów posuwu orz promieni krzywizny ksztłtownej prboli (rys. 1. Wysokość zęb z uwzględnieniem modyfikcji (rys. 1 możn opisć równniem [6]: p y h = h0 ρ f k j, (1 ρ gdzie: h 0 wysokość nominln zęb (teoretyczn, k j współczynnik luzu obwodowego w zzębieniu, ρ f promień zokrągleni nroż płytki (zrysu ostrz, ρ p promień prboli dn wrębu uzębieni o prostej linii zębów. N wysokość zęb wzdłuż jego linii m wpływ osttni człon równni (1. W uzębienich średniej wielkości [6] promień prboli przyjmuje wrtość ρ p = 00 mm, co umożliwi uzysknie wymgnej modyfikcji linii zębów. p

3 Ksztłtownie łukowo-kołowej linii zębów w uzębieniu czołowym n frezrce CNC 15 Zminę głębokości wrębu uzębieni wzdłuż linii zęb możn opisć równniem: Po podstwieniu ρ p = 00 mm otrzymujemy y p hp =. ( ρ y p h p =. (3 400 Podczs ksztłtowni uzębień czołowych metodą podziłu ciągłego n obrbirkch sterownych numerycznie zmin głębokości wrębu h p związn jest z przemieszczeniem sterownego numerycznie zespołu obrbirki o młe wrtości, minimlne przemieszczenie nie powinno być jednk mniejsze, niż wynik to ze stbilności zespołu roboczego obrbirki. W średniej klsy frezrkch CNC dokłdność pozycjonowni określn jest n poziomie 0,01 mm. Po wstwieniu tej wrtości do równni (3 otrzymuje się odległość, po której nstąpi przemieszczenie nrzędzi do kolejnego węzł interpolcji, znjdującego się n prboli w płszczyźnie osiowej uzębieni y p = mm. Tkie zchownie ukłdu sterowni powoduje ksztłtownie linii dn wrębu o ksztłcie funkcji schodkowej, w wyniku czego powstje dodtkowy luz obwodowy współprcujących uzębień. Wpływ on negtywnie n dokłdność pozycjonowni kątowego współprcujących połówek połączeni sprzęgłowego. p. UZĘBIENIA CZOŁOWE O ŁUKOWO-KOŁOWEJ LINII ZĘBÓW.1. Modele geometryczne linii zębów W przedstwionych poniżej modelch geometrycznych ksztłtowni łukowo-kołowych linii zębów złożono, że: lini zęb będzie ksztłtown nrzędziem jednoostrzowym, ncinn lini zęb jest sztywno związn z obrbinym wieńcem, początek ukłdu współrzędnych znjduje się n przecięciu osi symetrii ksztłtownego uzębieni, położenie krzywej, której część stnowi linię zęb, ustwine jest w stosunku do teoretycznego okręgu tocznego, położenie śldu ostrz nrzędzi opisnego przez krwędzie skrwjące jest tk usytuowne w stosunku do ksztłtownej powierzchni, by miło wspólną normlną z ksztłtowną linią zęb.

4 16 P. Frąckowik.. Uzębienie o linii zęb będącej częścią okręgu N rysunku przedstwiono model geometryczny ksztłtowni linii zęb będącej częścią okręgu. Z rysunku możn wyznczyć współrzędne punktów: x = ρ cos(, (4 1 orz ( z = ρ sin (5 1 R x = R v sin( 0, (6 gdzie: ρ promień okręgu będącego linią zęb, R teoretyczny okrąg toczny. z = x ctg( 0, (7 Rys.. Model geometryczny ksztłtowni uzębieni o linii stnowiącej część okręgu Fig.. Geometric model of ger forming with circulr tooth line Z modelu przedstwionego n rys. możn również wyznczyć współrzędne punktów w ukłdzie biegunowym:

5 Ksztłtownie łukowo-kołowej linii zębów w uzębieniu czołowym n frezrce CNC 17 x 0 1 rc =, (8 R v 1 R v = x 1 z. (9 Podstwiwszy do równń (6 i (7 zleżności opisne równnimi (8 i (9 otrzymujemy: 1 sin 1 1 rcsin x x = x z, (10 x1 z1 1 rcsin x z = x ctg, (11 x1 z1 po podstwieniu wzorów (4 i (5 do równń (10 i (11 otrzymujemy: z sinrcsin [ ρ cos( ] [ ρ ( ] x = R sin, ρ cos[ ] ( ρ cos( ( R ρ sin( ρ cos( ( ( ( ( ρ cos R ρ sin (1 = x ctg rcsin. (13 Równni (1 i (13 opisują tor przemieszczni nrzędzi w procesie ksztłtown uzębieni o linii zęb stnowiącej część okręgu o promieniu ρ. Prmetrem uzmienninym w płszczyźnie podziłowej jest przyrost kąt obrotu uzębieni..3. Uzębienie o linii zęb będącej częścią spirli logrytmicznej N rysunku 3 przedstwiono model geometryczny ksztłtowni uzębieni o linii zęb stnowiącej część spirli logrytmicznej. Spirlę logrytmiczną w ukłdzie biegunowym opisuje równnie: k ( = e ρ. (14 N podstwie rys. 3 możn określić współrzędne punktów: x = ρ cos(, (15 1

6 18 orz P. Frąckowik ( z = ρ sin (16 1 R x = R v sin( 0, (17 ( z = x ctg 0. (18 Rys. 3. Model geometryczny ksztłtowni uzębieni o linii stnowiącej część spirli logrytmicznej Fig. 3. Geometric model of ger forming with logrithm spirl tooth line W ukłdzie biegunowym współrzędne punktu x, z opisują równni: x 0 1 rc =, (19 R v 1 R v = x 1 z. (0 Podstwiwszy zleżność n promień krzywizny ρ (wzór 14 do równń (15 i (16, otrzymujemy: k x = e cos(, (1 1 ( k z 1 = R e sin. ( Po podstwieniu zleżności (19 i (0 do równń (17 i (18 mmy:

7 Ksztłtownie łukowo-kołowej linii zębów w uzębieniu czołowym n frezrce CNC 19 1 sin 1 1 rcsin x x = x z, (3 x1 z1 x1 z = x ctg rcsin, (4 x1 z1 po podstwieniu równń (1 i ( do zleżności (3 i (4 uzyskujemy: k [ e cos( ] k R e ( [ ] x = sin sin rcsin k e cos( k k ( e cos( R e sin( (, (5 z = x ctg rcsin k e cos( k k ( e cos( R e sin(. (6 ( Równni (5 i (6 opisują współrzędne toru przemieszczni nrzędzi w procesie ksztłtown uzębieni o linii zęb stnowiącej część spirli logrytmicznej. Prmetrem uzmienninym w tym równniu jest przyrost kąt obrotu uzębieni..4. Uzębienie o linii zęb będącej częścią spirli hiperbolicznej Model geometryczny ksztłtowni uzębieni o linii w postci spirli hiperbolicznej przedstwiono n rys. 4. Spirlę logrytmiczną w ukłdzie biegunowym opisuje równnie: ρ( =. (7 N podstwie rys. 6 po uwzględnieniu wzoru (7 możn zpisć: x 1 = cos(, (8 ( sin z 1 = R. (9

8 P. Frąckowik 0 Rys. 4. Model geometryczny ksztłtowni uzębieni o linii stnowiącej część spirli hiperbolicznej Fig. 4. Geometric model of ger forming with hyperbolic spirl tooth line Postępując nlogicznie jk w przypdku okręgu i spirli logrytmicznej, możn wyprowdzić równni określjące współrzędne toru przemieszczni nrzędzi w procesie ksztłtownego uzębieni o linii zęb stnowiącej część spirli hiperbolicznej. Przyjmują one postć: ( ( [ ] ( (, sin cos cos rcsin sin sin cos = R R x (30 ( ( ( = sin cos cos rcsin ctg R x z. (31

9 Ksztłtownie łukowo-kołowej linii zębów w uzębieniu czołowym n frezrce CNC 1.5. Uzębienie o linii zęb w postci frgmentu ślimk Pscl Model geometryczny ksztłtowni uzębieni czołowego o linii będącej częścią ślimk Pscl przedstwiono n rys. 5. Rys. 5. Model geometryczny ksztłtowni uzębieni o linii stnowiącej część ślimk Pscl Fig. 5. Geometric model of ger forming with Pscl worm tooth line Równni prmetryczne ślimk Pscl n podstwie rys. 5 możn zpisć w ukłdzie prmetrycznym: x = cos l cos, (3 1 z = R cos sin sin. (33 1 l Postępując nlogicznie jk w poprzednich przypdkch, otrzym się równni opisujące współrzędne toru nrzędzi: ( cos lcos ( R cos sin x = lsin sinrcsin cos l cos ( cos l cos ( R cos sin l sin, (34

10 P. Frąckowik cos l cos z = x ctgrcsin. (35 ( cos l cos ( R cos sin l sin 3. STANOWISKO BADAWCZE I BADANIA DOŚWIADCZALNE Próby ksztłtowni uzębień czołowych wykonno n frezrce typu FYN- -50Nd wyposżonej w stół obrotowy sterowny numerycznie. Frezrk m ukłd sterowni typu TNC 407 firmy Heidenhin. Sterownik Heidenhin 407 umożliwi jednoczesną interpolcję w trzech osich (liniową lub kołową w przestrzeni trójwymirowej. Sterownie obróbką zrysu odbyw się z pomocą cyfrowego sterowni prędkością. Serwonpędy w kżdej osi są ukłdmi regulcji położeniowej sterownymi sygnłmi uchybu. Posuwy w osich X, Y, Z i A wykonywne są przez cztery niezleżne silniki AC sterowne impulsowo. Npęd wrzecion wyposżony jest w ukłd bezstopniowej regulcji prędkości. W osi wrzecion frezrki zmocowno czujnik obrotowo-impulsowy, którego sygnły przesyłne są do ukłdu sterowni obrbirki, co umożliwi sterownie wrzecionem nrzędziowym jko osią obrotową (C. Rys. 6. Stnowisko bdwcze ksztłtowni uzębień czołowych Fig. 6. Investigtions stnd of fce-ger forming Ksztłtownie uzębień bdno dwom sposobmi. W pierwszej próbie ncinno jeden wrąb uzębieni w celu określeni możliwości ncięci uzębieni metodą podziłową. Jednocześnie bdno zchownie ukłdu sterowni orz jkość uzysknej powierzchni. W drugim sposobie zstosowno metodę podzi-

11 Ksztłtownie łukowo-kołowej linii zębów w uzębieniu czołowym n frezrce CNC 3 łu ciągłego i ncinno 160 zębów. W wieńcu uzębieni ncinno linię zęb stnowiącą część okręgu. W trkcie bdń zmienino promień teoretycznego okręgu tocznego orz promień okręgu stnowiącego linię zęb. Przykłdowe ncinne linie zębów pokzno n rys. 7, w tblicy 1 zmieszczono chrkterystyczne wymiry ksztłtownego wieńc. Wymiry geometryczne ksztłtownego uzębieni Geometricl dimensions of fce-ger Tblic 1 Promień zewnętrzny R e [mm] Liczb zębów z Kąt zrysu wrębu α [ ] Głębokość wrębu H , ,5. Rys. 7. Widok ncinnych linii zębów Fig. 7. View of cutting teeth line 4. WNIOSKI Przeprowdzone bdni potwierdziły możliwość ksztłtowni łukowo- -kołowej linii zębów n frezrce CNC. Ukłd sterowni, mimo dużego obciążeni procesor złożonymi obliczenimi, nie powodowł chwilowych ztrzymń sterownych osi. Wyniki bdń są podstwą do dlszych prc utor nd zstosowniem linii łukowej w uzębienich czołowych wykorzystywnych w połączenich sprzęgłowych, tkże nd nową metodą ksztłtowni uzębień przekłdni spiroidlnych z możliwością dostosowni geometrii uzębieni do wymgnej linii ślimków.

12 4 P. Frąckowik LITERATURA [1] Frąckowik P., Ksztłtownie uzębieni stożkowej przekłdni spiroidlnej nrzędziem jednoostrzowym, Zeszyty Nukowe Politechniki Rzeszowskiej, Mechnik, 006, z. 69, s [] Frąckowik P., Ksztłtownie stożkowego uzębieni przekłdni spiroidlnej o ewolwentowej linii zębów n frezrce CNC, Inżynieri Mszyn OBRABIARKI MODELOWANIE I SYMULACJA, 005, nr 4, s [3] Frąckowik P., Optimiztion of mchining technology in forming the fce toothing on CNC milling mchine, w: 5 TH Interntionl Crpthin Control Conference, Zkopne 004. [4] Frąckowik P., Stożkow przekłdni spiroidln, Zeszyty Nukowe Politechniki Rzeszowskiej, Mechnik, 006, z. 69, s [5] Frąckowik P., Zleżności geometryczne opisujące uzębieni niejednorodne ksztłtowne n obrbirkch CNC, Archiwum Technologii Mszyn i Automtyzcji, 006, vol. 6, nr, s [6] Grjdek R., Uzębieni czołowe. Podstwy teoretyczne ksztłtowni i nowe zstosowni, Poznń, Wydwnictwo Politechniki Poznńskiej 000. Prc wpłynęł do Redkcji Recenzent: dr hb. inż. Tdeusz Mrcinik FORMING THE FACE-GEAR WITH TEETH CURVED LINE ON CNC MILLING MACHINE S u m m r y Geometric models of fce-ger with different types of teeth curved line hve been shown in the pper. Forming fce-ger with new geometry is performed on CNC milling mchine. The pper lso shows the mthemticl descriptions of cutting the fce-ger tooth line. In the describe method the fce-ger is performed by use of single edge tool with the edge inserts. Theoreticl principles of tooth forming, which re presented in this work, hve been confirmed by experimentl reserches. Key words: fce-ger with teeth curved line, CNC milling mchine

2. Tensometria mechaniczna

2. Tensometria mechaniczna . Tensometri mechniczn Wstęp Tensometr jk wskzywłby jego nzw to urządzenie służące do pomiru nprężeń. Jk jednk widomo, nprężeni nie są wielkościmi mierzlnymi i stnowią jedynie brdzo wygodne pojęcie mechniki

Bardziej szczegółowo

KOMPLEKSOWE POMIARY FREZÓW OBWIEDNIOWYCH

KOMPLEKSOWE POMIARY FREZÓW OBWIEDNIOWYCH KOMPLEKSOWE POMIARY FREZÓW OBWIEDNIOWYCH Michł PAWŁOWSKI 1 1. WSTĘP Corz większy rozwój przemysłu energetycznego, w tym siłowni witrowych stwi corz większe wymgni woec producentów przekłdni zętych jeśli

Bardziej szczegółowo

Modelowanie sił skrawania występujących przy obróbce gniazd zaworowych

Modelowanie sił skrawania występujących przy obróbce gniazd zaworowych Scentfc Journls Mrtme Unversty of Szczecn Zeszyty ukowe Akdem Morsk w Szczecne 29, 7(89) pp. 63 67 29, 7(89) s. 63 67 Modelowne sł skrwn występujących przy obróbce gnzd zworowych Cuttng forces modelng

Bardziej szczegółowo

2. FUNKCJE WYMIERNE Poziom (K) lub (P)

2. FUNKCJE WYMIERNE Poziom (K) lub (P) Kls drug poziom podstwowy 1. SUMY ALGEBRAICZNE Uczeń otrzymuje ocenę dopuszczjącą lub dostteczną, jeśli: rozpoznje jednominy i sumy lgebriczne oblicz wrtości liczbowe wyrżeń lgebricznych redukuje wyrzy

Bardziej szczegółowo

UZĘBIENIA CZOŁOWE O ŁUKOWO KOŁOWEJ LINII ZĘBÓW KSZTAŁTOWANE NARZĘDZIEM JEDNOOSTRZOWYM

UZĘBIENIA CZOŁOWE O ŁUKOWO KOŁOWEJ LINII ZĘBÓW KSZTAŁTOWANE NARZĘDZIEM JEDNOOSTRZOWYM MODELOWANIE INŻYNIESKIE ISSN 896-77X 40, s. 7-78, Gliwice 00 UZĘBIENIA CZOŁOWE O ŁUKOWO KOŁOWEJ LINII ZĘBÓW KSZTAŁTOWANE NAZĘDZIEM JEDNOOSTZOWYM PIOT FĄCKOWIAK Instytut Technologii Mechanicnej, Politechnika

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA POZNAŃSKA Instytut Technologii Mechanicznej. Maszyny technologiczne laboratorium. Walcowe koła zębate

POLITECHNIKA POZNAŃSKA Instytut Technologii Mechanicznej. Maszyny technologiczne laboratorium. Walcowe koła zębate POLITECHNIKA POZNAŃSKA Instytut Technologii Mechnicznej Mszyny technologiczne lbortoriu Wlcowe koł zębte widoości podstwowe Oprcowł: dr inŝ. Krzyszto Netter www.netter.stre.pl Poznń 2008 KN ver. 6.10.2008

Bardziej szczegółowo

Realizacje zmiennych są niezależne, co sprawia, że ciąg jest ciągiem niezależnych zmiennych losowych,

Realizacje zmiennych są niezależne, co sprawia, że ciąg jest ciągiem niezależnych zmiennych losowych, Klsyczn Metod Njmniejszych Kwdrtów (KMNK) Postć ć modelu jest liniow względem prmetrów (lbo nleży dokonć doprowdzeni postci modelu do liniowości względem prmetrów), Zmienne objśnijące są wielkościmi nielosowymi,

Bardziej szczegółowo

Układ elektrohydrauliczny do badania siłowników teleskopowych i tłokowych

Układ elektrohydrauliczny do badania siłowników teleskopowych i tłokowych TDUSZ KRT TOMSZ PRZKŁD Ukłd elektrohydruliczny do bdni siłowników teleskopowych i tłokowych Wprowdzenie Polsk Norm PN-72/M-73202 Npędy i sterowni hydruliczne. Cylindry hydruliczne. Ogólne wymgni i bdni

Bardziej szczegółowo

ZALEŻNOŚCI GEOMETRYCZNE OPISUJĄCE UZĘBIENIA NIEJEDNORODNE KSZTAŁTOWANE NA FREZARKACH CNC

ZALEŻNOŚCI GEOMETRYCZNE OPISUJĄCE UZĘBIENIA NIEJEDNORODNE KSZTAŁTOWANE NA FREZARKACH CNC KOMISJA BUDOWY MASZYN PAN ODDZIAŁ W POZNANIU Vol. 26 nr 2 Arciwum Tecnologii Maszyn i Automatyzacji 2006 PIOTR FRĄCKOWIAK * ZALEŻNOŚCI GEOMETRYCZNE OPISUJĄCE UZĘBIENIA NIEJEDNORODNE KSZTAŁTOWANE NA FREZARKACH

Bardziej szczegółowo

MODELOWANIE PROCESU TECHNOLOGICZNEGO KSZTAŁTOWANIA UZĘBIEŃ STOŻKOWEJ PRZEKŁADNI SPIROIDALNEJ

MODELOWANIE PROCESU TECHNOLOGICZNEGO KSZTAŁTOWANIA UZĘBIEŃ STOŻKOWEJ PRZEKŁADNI SPIROIDALNEJ MODELOWANIE INŻYNIERSKIE ISSN 1896-771X 40, s. 61-69, Gliwice 2010 MODELOWANIE PROCESU TECHNOLOGICZNEGO KSZTAŁTOWANIA UZĘBIEŃ STOŻKOWEJ PRZEKŁADNI SPIROIDALNEJ PIOTR FRĄCKOWIAK Instytut Technologii Mechanicznej

Bardziej szczegółowo

WYZNACZANIE OGNISKOWEJ SOCZEWEK CIENKICH ZA POMOCĄ ŁAWY OPTYCZNEJ

WYZNACZANIE OGNISKOWEJ SOCZEWEK CIENKICH ZA POMOCĄ ŁAWY OPTYCZNEJ Ćwiczenie 9 WYZNACZANIE OGNISKOWEJ SOCZEWEK CIENKICH ZA POMOCĄ ŁAWY OPTYCZNEJ 9.. Opis teoretyczny Soczewką seryczną nzywmy przezroczystą bryłę ogrniczoną dwom powierzchnimi serycznymi o promienich R i

Bardziej szczegółowo

Modelowanie i obliczenia techniczne. Metody numeryczne w modelowaniu: Różniczkowanie i całkowanie numeryczne

Modelowanie i obliczenia techniczne. Metody numeryczne w modelowaniu: Różniczkowanie i całkowanie numeryczne Modelownie i obliczeni techniczne Metody numeryczne w modelowniu: Różniczkownie i cłkownie numeryczne Pochodn unkcji Pochodn unkcji w punkcie jest deiniown jko grnic ilorzu różnicowego (jeżeli istnieje):

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne matematyka klasa 2 zakres podstawowy 1. SUMY ALGEBRAICZNE

Wymagania edukacyjne matematyka klasa 2 zakres podstawowy 1. SUMY ALGEBRAICZNE Wymgni edukcyjne mtemtyk kls 2 zkres podstwowy 1. SUMY ALGEBRAICZNE Uczeń otrzymuje ocenę dopuszczjącą lub dostteczną, jeśli: rozpoznje jednominy i sumy lgebriczne oblicz wrtości liczbowe wyrżeń lgebricznych

Bardziej szczegółowo

Modelowanie 3 D na podstawie fotografii amatorskich

Modelowanie 3 D na podstawie fotografii amatorskich Edwrd Nowk 1, Jonn Nowk Modelownie D n podstwie fotogrfii mtorskich 1. pecyfik fotogrmetrycznego oprcowni zdjęć mtorskich wynik z fktu, że n ogół dysponujemy smymi zdjęcimi - nierzdko są to zdjęci wykonne

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z MATEMATYKI W KLASIE IIc ZAKRES PODSTAWOWY I ROZSZERZONY

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z MATEMATYKI W KLASIE IIc ZAKRES PODSTAWOWY I ROZSZERZONY WYMAGANIA EDUKACYJNE Z MATEMATYKI W KLASIE IIc ZAKRES PODSTAWOWY I ROZSZERZONY. JĘZYK MATEMATYKI oblicz wrtość bezwzględną liczby rzeczywistej stosuje interpretcję geometryczną wrtości bezwzględnej liczby

Bardziej szczegółowo

POWŁOKI ELEKTROISKROWE WC-CO MODYFIKOWANE WIĄZKĄ LASEROWĄ. 88 Powłoki elektroiskrowe WC-Co modyfikowane wiązką laserową. Wstęp

POWŁOKI ELEKTROISKROWE WC-CO MODYFIKOWANE WIĄZKĄ LASEROWĄ. 88 Powłoki elektroiskrowe WC-Co modyfikowane wiązką laserową. Wstęp Rdek N.,* Szlpko J.** *Ktedr Inżynierii Eksplotcji Politechnik Świętokrzysk, Kielce, Polsk **Khmelnitckij Uniwersytet Nrodowy, Khmelnitckij, Ukrin Wstęp 88 POWŁOKI ELEKTROISKROWE WC-CO MODYFIKOWANE WIĄZKĄ

Bardziej szczegółowo

BADANIE ZALEŻNOŚCI PRZENIKALNOŚCI MAGNETYCZNEJ

BADANIE ZALEŻNOŚCI PRZENIKALNOŚCI MAGNETYCZNEJ ADANIE ZAEŻNOŚCI PRZENIKANOŚCI MAGNETYCZNEJ FERRIMAGNETYKÓW OD TEMPERATURY 1. Teori Włściwości mgnetyczne sstncji chrkteryzje współczynnik przeniklności mgnetycznej. Dl próżni ten współczynnik jest równy

Bardziej szczegółowo

MATeMAtyka 3 inf. Przedmiotowy system oceniania wraz z określeniem wymagań edukacyjnych. Zakres podstawowy i rozszerzony. Dorota Ponczek, Karolina Wej

MATeMAtyka 3 inf. Przedmiotowy system oceniania wraz z określeniem wymagań edukacyjnych. Zakres podstawowy i rozszerzony. Dorota Ponczek, Karolina Wej Dorot Ponczek, Krolin Wej MATeMAtyk 3 inf Przedmiotowy system ocenini wrz z określeniem wymgń edukcyjnych Zkres podstwowy i rozszerzony Wyróżnione zostły nstępujące wymgni progrmowe: konieczne (K), podstwowe

Bardziej szczegółowo

Sterowanie wirnikiem łożyskowanym magnetycznie w obróbce powierzchni n-falowych

Sterowanie wirnikiem łożyskowanym magnetycznie w obróbce powierzchni n-falowych Pomiry Automtyk Rootyk /5 Sterownie wirnikiem łożyskownym mgnetycznie w oróce powierzchni n-flowych Zdzisłw Gosiewski Arkdiusz Mystkowski * Przedstwiono wyniki dń n-flowego ruchu nieorcjącego się wirnik

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenia laboratoryjne z przedmiotu : Napędy Hydrauliczne i Pneumatyczne

Ćwiczenia laboratoryjne z przedmiotu : Napędy Hydrauliczne i Pneumatyczne Lbortorium nr 11 Temt: Elementy elektropneumtycznych ukłdów sterowni 1. Cel ćwiczeni: Opnownie umiejętności identyfikcji elementów elektropneumtycznych n podstwie osprzętu FESTO Didctic. W dużej ilości

Bardziej szczegółowo

WYKORZYSTANIE MES DO WYZNACZANIA WPŁYWU PĘKNIĘCIA W STOPIE ZĘBA KOŁA NA ZMIANĘ SZTYWNOŚCI ZAZĘBIENIA

WYKORZYSTANIE MES DO WYZNACZANIA WPŁYWU PĘKNIĘCIA W STOPIE ZĘBA KOŁA NA ZMIANĘ SZTYWNOŚCI ZAZĘBIENIA ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ 2009 Seria: TRANSPORT z. 65 Nr kol. 1807 Tomasz FIGLUS, Piotr FOLĘGA, Piotr CZECH, Grzegorz WOJNAR WYKORZYSTANIE MES DO WYZNACZANIA WPŁYWU PĘKNIĘCIA W STOPIE ZĘBA

Bardziej szczegółowo

ZASTOSOWANIE RÓWNANIA NASGRO DO OPISU KRZYWYCH PROPAGACYJI PĘKNIĘĆ ZMĘCZENIOWYCH

ZASTOSOWANIE RÓWNANIA NASGRO DO OPISU KRZYWYCH PROPAGACYJI PĘKNIĘĆ ZMĘCZENIOWYCH Sylwester KŁYSZ *, **, nn BIEŃ **, Pweł SZBRCKI ** ** Instytut Techniczny ojsk Lotniczych, rszw * Uniwersytet rmińsko-mzurski, Olsztyn ZSTOSONIE RÓNNI NSGRO DO OPISU KRZYYCH PROPGCYJI PĘKNIĘĆ ZMĘCZENIOYCH

Bardziej szczegółowo

2. Funktory TTL cz.2

2. Funktory TTL cz.2 2. Funktory TTL z.2 1.2 Funktory z otwrtym kolektorem (O.. open olletor) ysunek poniżej przedstwi odnośny frgment płyty zołowej modelu. Shemt wewnętrzny pojedynzej rmki NAND z otwrtym kolektorem (O..)

Bardziej szczegółowo

KRYTERIA OCENIANIA TECHNOLOGIA NAPRAW ZESPOŁÓW I PODZESPOŁÓW MECHANICZNYCH POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH KLASA I TPS

KRYTERIA OCENIANIA TECHNOLOGIA NAPRAW ZESPOŁÓW I PODZESPOŁÓW MECHANICZNYCH POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH KLASA I TPS KRYTRIA OCNIANIA TCHNOLOGIA NAPRAW ZSPOŁÓW I PODZSPOŁÓW MCHANICZNYCH POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH KLASA I TPS Temt Klsyfikcj i identyfikcj pojzdów smochodowych Zgdnieni - Rodzje ukłdów, - Zdni i ogóln budow

Bardziej szczegółowo

Grażyna Nowicka, Waldemar Nowicki BADANIE RÓWNOWAG KWASOWO-ZASADOWYCH W ROZTWORACH ELEKTROLITÓW AMFOTERYCZNYCH

Grażyna Nowicka, Waldemar Nowicki BADANIE RÓWNOWAG KWASOWO-ZASADOWYCH W ROZTWORACH ELEKTROLITÓW AMFOTERYCZNYCH Ćwiczenie Grżyn Nowick, Wldemr Nowicki BDNIE RÓWNOWG WSOWO-ZSDOWYC W ROZTWORC ELETROLITÓW MFOTERYCZNYC Zgdnieni: ktywność i współczynnik ktywności skłdnik roztworu. ktywność jonów i ktywność elektrolitu.

Bardziej szczegółowo

Integralność konstrukcji

Integralność konstrukcji 1 Integrlność konstrukcji Wykłd Nr 5 PROJEKTOWANIE W CELU UNIKNIĘCIA ZMĘCZENIOWEGO Wydził Inżynierii Mechnicznej i Robotyki Ktedr Wytrzymłości, Zmęczeni Mteriłów i Konstrukcji http://zwmik.imir.gh.edu.pl/dydktyk/imir/index.htm

Bardziej szczegółowo

LASER TREATMENT WITH PREHEATING OF CAST IRON ELEMENTS

LASER TREATMENT WITH PREHEATING OF CAST IRON ELEMENTS Grzegorz KINAL Politechnik Poznńsk, Instytut Mszyn Rooczych i Pojzdów Smochodowych ul. Piotrowo 3, 60-965 Poznń (Polnd) e-mil: office_wmmv@put.poznn.pl LASER TREATMENT WITH PREHEATING OF CAST IRON ELEMENTS

Bardziej szczegółowo

DZIAŁ 2. Figury geometryczne

DZIAŁ 2. Figury geometryczne 1 kl. 6, Scenriusz lekcji Pole powierzchni bryły DZAŁ 2. Figury geometryczne Temt w podręczniku: Pole powierzchni bryły Temt jest przeznczony do relizcji podczs 2 godzin lekcyjnych. Zostł zplnowny jko

Bardziej szczegółowo

Opis i analiza metod pomiaru prędkości kątowej. Prądnice tachometryczne.

Opis i analiza metod pomiaru prędkości kątowej. Prądnice tachometryczne. Opis i nliz metod pomiru prędkości kątowej. Prądnice tcometryczne. Prądnice tcometryczne są to młe prądnice elektryczne, któryc npięcie wyjściowe zwier informcję o prędkości obrotowej, w niektóryc przypdkc

Bardziej szczegółowo

Wymagania kl. 2. Uczeń:

Wymagania kl. 2. Uczeń: Wymgni kl. 2 Zkres podstwowy Temt lekcji Zkres treści Osiągnięci uczni. SUMY ALGEBRAICZNE. Sumy lgebriczne definicj jednominu pojęcie współczynnik jednominu porządkuje jednominy pojęcie sumy lgebricznej

Bardziej szczegółowo

WPŁYW WILGOTNOŚCI NA SZTYWNOŚCIOWE TŁUMIENIE DRGAŃ KONSTRUKCJI DREWNIANYCH

WPŁYW WILGOTNOŚCI NA SZTYWNOŚCIOWE TŁUMIENIE DRGAŃ KONSTRUKCJI DREWNIANYCH 95 ROCZNII INŻYNIERII BUDOWLANEJ ZESZYT 3/03 omisj Inżynierii Budowlnej Oddził Polskiej Akdemii Nuk w towicch WPŁYW WILGOTNOŚCI NA SZTYWNOŚCIOWE TŁUMIENIE DRGAŃ ONSTRUCJI DREWNIANYCH mil PAWLI, Zbigniew

Bardziej szczegółowo

Wektor kolumnowy m wymiarowy macierz prostokątna o wymiarze n=1 Wektor wierszowy n wymiarowy macierz prostokątna o wymiarze m=1

Wektor kolumnowy m wymiarowy macierz prostokątna o wymiarze n=1 Wektor wierszowy n wymiarowy macierz prostokątna o wymiarze m=1 Rchunek mcierzowy Mcierzą A nzywmy funkcję 2-zmiennych, któr prze liczb nturlnych (i,j) gdzie i = 1,2,3,4.,m; j = 1,2,3,4,n przyporządkowuje dokłdnie jeden element ij. 11 21 A = m1 12 22 m2 1n 2n mn Wymirem

Bardziej szczegółowo

Uszczelnienie przepływowe w maszyn przepływowych oraz sposób diagnozowania uszczelnienia przepływowego zwłaszcza w maszyn przepływowych

Uszczelnienie przepływowe w maszyn przepływowych oraz sposób diagnozowania uszczelnienia przepływowego zwłaszcza w maszyn przepływowych Uszczelnienie przepływowe w mszyn przepływowych orz sposób dignozowni uszczelnieni przepływowego zwłszcz w mszyn przepływowych Przedmiotem wynlzku jest uszczelnienie przepływowe mszyn przepływowych orz

Bardziej szczegółowo

PŁYNNOŚĆ PRZENIESIENIA NAPĘDU W PRZEKŁADNI Z KOŁAMI TYPU BEVELOID THE SMOOTHNESS OF TRANSSMISION IN BEVELOID GEAR

PŁYNNOŚĆ PRZENIESIENIA NAPĘDU W PRZEKŁADNI Z KOŁAMI TYPU BEVELOID THE SMOOTHNESS OF TRANSSMISION IN BEVELOID GEAR GRZEGORZ BUDZIK, MARIUSZ SOBOLAK, PIOTR STROJNY * PŁYNNOŚĆ PRZENIESIENIA NAPĘDU W PRZEKŁADNI Z KOŁAMI TYPU BEVELOID THE SMOOTHNESS OF TRANSSMISION IN BEVELOID GEAR S t r e s z c z e n i e A b s t r a c

Bardziej szczegółowo

f(x)dx (1.7) b f(x)dx = F (x) = F (b) F (a) (1.2)

f(x)dx (1.7) b f(x)dx = F (x) = F (b) F (a) (1.2) Cłk oznczon Cłkę oznczoną będziemy zpisywli jko f(x)dx (.) z fnkcji f(x), któr jest ogrniczon w przedzile domkniętym [, b]. Jk obliczyć cłkę oznczoną? Obliczmy njpierw cłkę nieoznczoną z fnkcji f(x), co

Bardziej szczegółowo

Materiały diagnostyczne z matematyki poziom podstawowy

Materiały diagnostyczne z matematyki poziom podstawowy Mteriły dignostyczne z mtemtyki poziom podstwowy czerwiec 0 Klucz odpowiedzi do zdń zmkniętych orz schemt ocenini Mteriły dignostyczne przygotowł Agt Siwik we współprcy z nuczycielmi mtemtyki szkół pondgimnzjlnych:

Bardziej szczegółowo

Temat ćwiczenia. Pomiary kół zębatych

Temat ćwiczenia. Pomiary kół zębatych POLITECHNIKA ŚLĄSKA W YDZIAŁ TRANSPORTU Temt ćwiczeni Pomiy kół zębtych I. Cel ćwiczeni Zpoznnie studentów z metodmi pomiu uzębień wlcowych kół zębtych o zębch postych oz pktyczny pomi koł. II. Widomości

Bardziej szczegółowo

Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej. Laboratorium MASZYN I URZĄDZEŃ TECHNOLOGICZNYCH. Nr 2

Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej. Laboratorium MASZYN I URZĄDZEŃ TECHNOLOGICZNYCH. Nr 2 Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej Laboratorium MASZYN I URZĄDZEŃ TECHNOLOGICZNYCH Nr 2 POMIAR I KASOWANIE LUZU W STOLE OBROTOWYM NC Poznań 2008 1. CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest

Bardziej szczegółowo

usuwa niewymierność z mianownika wyrażenia typu

usuwa niewymierność z mianownika wyrażenia typu Wymgni edukcyjne n poszczególne oceny z mtemtyki Kls pierwsz zkres podstwowy. LICZBY RZECZYWISTE podje przykłdy liczb: nturlnych, cłkowitych, wymiernych, niewymiernych, pierwszych i złożonych orz przyporządkowuje

Bardziej szczegółowo

Propozycja przedmiotowego systemu oceniania wraz z określeniem wymagań edukacyjnych (zakres podstawowy)

Propozycja przedmiotowego systemu oceniania wraz z określeniem wymagań edukacyjnych (zakres podstawowy) Propozycj przedmiotowego systemu ocenini wrz z określeniem wymgń edukcyjnych (zkres podstwowy) Proponujemy, by omwijąc dne zgdnienie progrmowe lub rozwiązując zdnie, nuczyciel określł do jkiego zkresu

Bardziej szczegółowo

Metody określania macierzy przemieszczeń w modelowaniu przewozów pasażerskich. mgr inż. Szymon Klemba Warszawa, r.

Metody określania macierzy przemieszczeń w modelowaniu przewozów pasażerskich. mgr inż. Szymon Klemba Warszawa, r. Metody określni mcierzy przemieszczeń w modelowniu przewozów psżerskich mgr inż. Szymon Klemb Wrszw, 2.07.2013r. SPIS TREŚCI 1 Podstwy teoretyczne 2 Rol mcierzy przemieszczeń 3 Metody wyznczni mcierzy

Bardziej szczegółowo

CAŁKOWANIE NUMERYCZNE

CAŁKOWANIE NUMERYCZNE Wprowdzenie Kwdrtury węzły równoodległe Kwdrtury Guss Wzory sumcyjne Trnsport, studi niestcjonrne I stopni, semestr I rok kdemicki 01/013 Instytut L-5, Wydził Inżynierii Lądowej, Politechnik Krkowsk Ew

Bardziej szczegółowo

Od lewej: piramida Chefrena, Wielki Sfinks, piramida Cheopsa.

Od lewej: piramida Chefrena, Wielki Sfinks, piramida Cheopsa. 1. Pirmidiotologi. W obfitej literturze przedmiotu podje się, że pirmid Ceops, lub też z ngielsk Wielk Pirmid (te Gret Pyrmid), zwier w swej konstrukcji pełną i szczegółową istorię rodzju ludzkiego od

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne matematyka klasa 2b, 2c, 2e zakres podstawowy rok szkolny 2015/2016. 1.Sumy algebraiczne

Wymagania edukacyjne matematyka klasa 2b, 2c, 2e zakres podstawowy rok szkolny 2015/2016. 1.Sumy algebraiczne Wymgni edukcyjne mtemtyk kls 2b, 2c, 2e zkres podstwowy rok szkolny 2015/2016 1.Sumy lgebriczne N ocenę dopuszczjącą: 1. rozpoznje jednominy i sumy lgebriczne 2. oblicz wrtości liczbowe wyrżeń lgebricznych

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z MATEMATYKI DLA KLASY VIII w roku szkolnym 2015/2016

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z MATEMATYKI DLA KLASY VIII w roku szkolnym 2015/2016 WYMAGANIA EDUKACYJNE Z MATEMATYKI DLA KLASY VIII w roku szkolnym 015/016 oprcowł: Dnut Wojcieszek n ocenę dopuszczjącą rysuje wykres funkcji f ( ) i podje jej włsności sprwdz lgebricznie, czy dny punkt

Bardziej szczegółowo

Rozwiązania maj 2017r. Zadania zamknięte

Rozwiązania maj 2017r. Zadania zamknięte Rozwiązni mj 2017r. Zdni zmknięte Zd 1. 5 16 5 2 5 2 Zd 2. 5 2 27 2 23 2 2 2 2 Zd 3. 2log 3 2log 5log 3 log 5 log 9 log 25log Zd. 120% 8910 1,2 8910 2,2 8910 $%, 050 Zd 5. Njłtwiej jest zuwżyć że dl 1

Bardziej szczegółowo

Sumy algebraiczne i funkcje wymierne

Sumy algebraiczne i funkcje wymierne Sumy lgebriczne i funkcje wymierne Moduł - dził -temt Zkres treści Sumy lgebriczne 1 definicj jednominu, sumy lgebricznej, wyrzów podobnych pojęcie współczynnik jednominu Dodwnie i odejmownie sum lgebricznych

Bardziej szczegółowo

- Wydział Fizyki Zestaw nr 5. Powierzchnie 2-go stopnia

- Wydział Fizyki Zestaw nr 5. Powierzchnie 2-go stopnia 1 Algebr Liniow z Geometri - Wydził Fizyki Zestw nr 5 Powierzchnie -go stopni 1 N sferze 1 + + 3 = 4 znleźć punkt, którego odległość od punktu p = (, 6, 3) byłby njmniejsz Wyznczyć osie elipsy powstłej

Bardziej szczegółowo

Definicja obrotu: Definicja elementów obrotu:

Definicja obrotu: Definicja elementów obrotu: 5. Obroty i kłady Definicja obrotu: Obrotem punktu A dookoła prostej l nazywamy ruch punktu A po okręgu k zawartym w płaszczyźnie prostopadłej do prostej l w kierunku zgodnym lub przeciwnym do ruchu wskazówek

Bardziej szczegółowo

O RELACJACH MIĘDZY GRUPĄ OBROTÓW, A GRUPĄ PERMUTACJI

O RELACJACH MIĘDZY GRUPĄ OBROTÓW, A GRUPĄ PERMUTACJI ZESZYTY NAUKOWE 7-45 Zenon GNIAZDOWSKI O RELACJACH MIĘDZY GRUPĄ OBROTÓW, A GRUPĄ PERMUTACJI Streszczenie W prcy omówiono grupę permutcji osi krtezjńskiego ukłdu odniesieni reprezentowną przez mcierze permutcji,

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny z matematyki w klasie II poziom rozszerzony

Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny z matematyki w klasie II poziom rozszerzony Wymgni edukcyjne n poszczególne oceny z mtemtyki w klsie II poziom rozszerzony N ocenę dopuszczjącą, uczeń: rysuje wykres funkcji f ( x) x i podje jej włsności; sprwdz lgebricznie, czy dny punkt nleży

Bardziej szczegółowo

Projekt Era inżyniera pewna lokata na przyszłość jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Projekt Era inżyniera pewna lokata na przyszłość jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Mteriły dydktyczne n zjęci wyrównwcze z mtemtyki dl studentów pierwszego roku kierunku zmwinego Inżynieri i Gospodrk Wodn w rmch projektu Er inżynier pewn lokt n przyszłość Projekt Er inżynier pewn lokt

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne z matematyki

Wymagania edukacyjne z matematyki Wymgni edukcyjne z mtemtyki LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE Kls II Poniżej przedstwiony zostł podził wymgń edukcyjnych n poszczególne oceny. Wiedz i umiejętności konieczne do opnowni (K) to zgdnieni, które są

Bardziej szczegółowo

Materiały szkoleniowe DRGANIA MECHANICZNE ZAGROŻENIA I PROFILAKTYKA. Serwis internetowy BEZPIECZNIEJ CIOP-PIB

Materiały szkoleniowe DRGANIA MECHANICZNE ZAGROŻENIA I PROFILAKTYKA. Serwis internetowy BEZPIECZNIEJ CIOP-PIB Mteriły szkoleniowe DRGANIA MECHANICZNE ZAGROŻENIA I PROFILAKTYKA Serwis internetowy BEZPIECZNIEJ CIOP-PIB 1. Wprowdzenie Drgnimi nzywne są procesy, w których chrkterystyczne dl nich wielkości fizyczne

Bardziej szczegółowo

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania Politechnik Gdńsk Wydził Elektrotechniki i Automtyki Ktedr Inżynierii Systemów Sterowni Teori sterowni Sterowlność i obserwowlność liniowych ukłdów sterowni Zdni do ćwiczeń lbortoryjnych termin T Oprcownie:

Bardziej szczegółowo

WEKTORY skalary wektory W ogólnym przypadku, aby określić wektor, należy znać:

WEKTORY skalary wektory W ogólnym przypadku, aby określić wektor, należy znać: WEKTORY Wśród wielkości fizycznych występujących w fizyce możn wyróżnić sklry i wektory. Aby określić wielkość sklrną, wystrczy podć tylko jedną liczbę. Wielkościmi tkimi są ms, czs, tempertur, objętość

Bardziej szczegółowo

CAŁKOWANIE NUMERYCZNE

CAŁKOWANIE NUMERYCZNE Wprowdzenie Kwdrtury węzły równoodległe Kwdrtury Guss Wzory sumcyjne Trnsport, studi niestcjonrne I stopni, semestr I Instytut L-5, Wydził Inżynierii Lądowej, Politechnik Krkowsk Ew Pbisek Adm Wostko Wprowdzenie

Bardziej szczegółowo

INTELIGENTNE STEROWANIE RUCHEM ROBOTA MANIPULACYJNEGO Z WIĘZAMI GEOMETRYCZNYMI

INTELIGENTNE STEROWANIE RUCHEM ROBOTA MANIPULACYJNEGO Z WIĘZAMI GEOMETRYCZNYMI MODELOWANIE INŻYNIERSKIE nr 5 ISSN 1896-771X INTELIGENTNE STEROWANIE RUCHEM ROBOTA MANIPULACYJNEGO Z WIĘZAMI GEOMETRYCZNYMI Piotr Gierlk 1 Mgdlen Mszyńsk 1b 1 Ktedr Mechniki Stosownej i Robotyki Politechnik

Bardziej szczegółowo

Geometryczne podstawy obróbki CNC. Układy współrzędnych, punkty zerowe i referencyjne. Korekcja narzędzi

Geometryczne podstawy obróbki CNC. Układy współrzędnych, punkty zerowe i referencyjne. Korekcja narzędzi Geometryczne podstawy obróbki CNC. Układy współrzędnych, punkty zerowe i referencyjne. Korekcja narzędzi 1 Geometryczne podstawy obróbki CNC 1.1. Układy współrzędnych. Układy współrzędnych umożliwiają

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie multimetrów cyfrowych do pomiaru podstawowych wielkości elektrycznych

Zastosowanie multimetrów cyfrowych do pomiaru podstawowych wielkości elektrycznych Zstosownie multimetrów cyfrowych do pomiru podstwowych wielkości elektrycznych Cel ćwiczeni Celem ćwiczeni jest zpoznnie się z możliwościmi pomirowymi współczesnych multimetrów cyfrowych orz sposobmi wykorzystni

Bardziej szczegółowo

KONKURS MATEMATYCZNY dla uczniów gimnazjów w roku szkolnym 2012/13. Propozycja punktowania rozwiązań zadań

KONKURS MATEMATYCZNY dla uczniów gimnazjów w roku szkolnym 2012/13. Propozycja punktowania rozwiązań zadań KONKURS MATEMATYCZNY dl uczniów gimnzjów w roku szkolnym 0/ II etp zwodów (rejonowy) 0 listopd 0 r. Propozycj punktowni rozwiązń zdń Uwg: Z kżde poprwne rozwiąznie inne niż przewidzine w propozycji punktowni

Bardziej szczegółowo

Rozwiązywanie zadań z dynamicznego ruchu płaskiego część I 9

Rozwiązywanie zadań z dynamicznego ruchu płaskiego część I 9 ozwiązywnie zdń z dyniczneo ruchu płskieo część I 9 Wprowdzenie ozwiązywnie zdń w oprciu o dyniczne równni ruchu (D pole n uwolnieniu z więzów kżdeo z cił w sposób znny ze sttyki. Wrunki równowi są zbliżone

Bardziej szczegółowo

Mocowanie na stołach roboczych obrabiarek

Mocowanie na stołach roboczych obrabiarek Mocownie n stołch roboczych obrbirek Szybkość, sił i pewność mocowni n przyrządch BESSEY oferuje tkże bogty wybór prktycznych docisków mszynowych, które sprwdzją się doskonle do mocowni podczs montżu,

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN MATURALNY OD ROKU SZKOLNEGO 2014/2015 MATEMATYKA POZIOM ROZSZERZONY ROZWIĄZANIA ZADAŃ I SCHEMATY PUNKTOWANIA (A1, A2, A3, A4, A6, A7)

EGZAMIN MATURALNY OD ROKU SZKOLNEGO 2014/2015 MATEMATYKA POZIOM ROZSZERZONY ROZWIĄZANIA ZADAŃ I SCHEMATY PUNKTOWANIA (A1, A2, A3, A4, A6, A7) EGZAMIN MATURALNY OD ROKU SZKOLNEGO 01/015 MATEMATYKA POZIOM ROZSZERZONY ROZWIĄZANIA ZADAŃ I SCHEMATY PUNKTOWANIA (A1, A, A, A, A6, A7) GRUDZIEŃ 01 Klucz odpowiedzi do zdń zmkniętych Nr zdni 1 5 Odpowiedź

Bardziej szczegółowo

Adaptacja slajdów do wykładów. Introduction to Robotics (ES159) Advanced Introduction to Robotics (ES259)

Adaptacja slajdów do wykładów. Introduction to Robotics (ES159) Advanced Introduction to Robotics (ES259) Adptcj sljdów do wykłdów Introduction to Robotics (ES59 Advnced Introduction to Robotics (ES59 utor oryginłu: Robert Wood źródło: www.roboticscoursewre.org Podręczniki Polski odpowiednik: M. Spong, M.

Bardziej szczegółowo

Temat lekcji Zakres treści Osiągnięcia ucznia

Temat lekcji Zakres treści Osiągnięcia ucznia ln wynikowy kls 2c i 2e - Jolnt jąk Mtemtyk 2. dl liceum ogólnoksztłcącego, liceum profilownego i technikum. sztłcenie ogólne w zkresie podstwowym rok szkolny 2015/2016 Wymgni edukcyjne określjące oceny:

Bardziej szczegółowo

ZASTOSOWANIE ANALIZY CZASOWO-CZĘSTOTLIWOŚCIOWEJ W DIAGNOZOWANIU LOKALNYCH USZKODZEŃ PRZEKŁADNI ZĘBATYCH

ZASTOSOWANIE ANALIZY CZASOWO-CZĘSTOTLIWOŚCIOWEJ W DIAGNOZOWANIU LOKALNYCH USZKODZEŃ PRZEKŁADNI ZĘBATYCH Szybkobieżne Pojzdy Gąsienicowe (14) nr 1, 2001 Andrzej WILK Henryk MADEJ Bogusłw ŁAZARZ ZASTOSOWANIE ANALIZY CZASOWO-CZĘSTOTLIWOŚCIOWEJ W DIAGNOZOWANIU LOKALNYCH USZKODZEŃ PRZEKŁADNI ZĘBATYCH Streszczenie:

Bardziej szczegółowo

załącznik nr 3 do uchwały nr V-38-11 Rady Miejskiej w Andrychowie z dnia 24 lutego 2011 r.

załącznik nr 3 do uchwały nr V-38-11 Rady Miejskiej w Andrychowie z dnia 24 lutego 2011 r. złącznik nr 3 do uchwły nr V-38-11 Rdy Miejskiej w Andrychowie z dni 24 lutego 2011 r. ROZSTRZYGNIĘCIE O SPOSOBIE ROZPATRZENIA UWAG WNIESIONYCH DO WYŁOŻONEGO DO PUBLICZNEGO WGLĄDU PROJEKTU ZMIANY MIEJSCOWEGO

Bardziej szczegółowo

WORM THREADS FINISHING BY USING CONICAL SHANK TOOLS

WORM THREADS FINISHING BY USING CONICAL SHANK TOOLS LESZEK SKOCZYLAS * OBRÓBKA WYKOŃCZENIOWA ZWOJÓW ŚLIMAKA STOŻKOWYMI NARZĘDZIAMI TRZPIENIOWYMI WORM THREADS FINISHING BY USING CONICAL SHANK TOOLS S t r e s z c z e n i e A b s t r a c t W niniejszym artykule

Bardziej szczegółowo

Numer yczne wyznaczanie wytr zymałości opakowań z tektury falistej

Numer yczne wyznaczanie wytr zymałości opakowań z tektury falistej Numer yczne wyzncznie wytr zymłości opkowń z tektury flistej Cz. 2. Bdni eksper ymentlne i nlizy numer yczne opkowń ppierowych Numericl Strength Estimte of Corrugted Bord Pckges Prt 2. Experimentl Tests

Bardziej szczegółowo

Wykład 6 Dyfrakcja Fresnela i Fraunhofera

Wykład 6 Dyfrakcja Fresnela i Fraunhofera Wykłd 6 Dyfrkcj Fresnel i Frunhofer Zjwisko dyfrkcji (ugięci) świtł odkrył Grimldi (XVII w). Poleg ono n uginniu się promieni świetlnych przechodzących w pobliżu przeszkody (np. brzeg szczeliny). Wyjśnienie

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 42 Wyznaczanie ogniskowych soczewek

Ćwiczenie 42 Wyznaczanie ogniskowych soczewek Ćwiczenie 4 Wyzncznie ogniskowych soczewek Wstęp teoretyczny: Krzyszto Rębils. utorem ćwiczeni w Prcowni izycznej Zkłdu izyki Uniwersytetu Rolniczego w Krkowie jest Józe Zpłotny. ZJWISK ZŁMNI ŚWITŁ Świtło,

Bardziej szczegółowo

2. PODSTAWY STATYKI NA PŁASZCZYŹNIE

2. PODSTAWY STATYKI NA PŁASZCZYŹNIE M. DSTY STTYKI N ŁSZZYŹNIE. DSTY STTYKI N ŁSZZYŹNIE.. Zsdy dynmiki Newton Siłą nzywmy wektorową wielkość, któr jest mirą mechnicznego oddziływni n ciło ze strony innych cił. dlszej części ędziemy rozptrywć

Bardziej szczegółowo

Aby opisać strukturę krystaliczną, konieczne jest określenie jej części składowych: sieci przestrzennej oraz bazy atomowej.

Aby opisać strukturę krystaliczną, konieczne jest określenie jej części składowych: sieci przestrzennej oraz bazy atomowej. 2. Struktury i pierwistki N zjęcich zjmiemy się pierwistkmi i strukturmi krystlicznymi. O ile w przypdku tych pierwszych, temt poruszny był w trkcie wykłdu, to drugie zgdnienie może wymgć krótkiego przybliżeni/przypomnieni.

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie OB-6 PROGRAMOWANIE OBRABIAREK

Ćwiczenie OB-6 PROGRAMOWANIE OBRABIAREK POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN Ćwiczenie OB-6 Temat: PROGRAMOWANIE OBRABIAREK Redakcja i opracowanie: dr inż. Paweł Kubik, mgr inż. Norbert Kępczak Łódź, 2013r. Stanowisko

Bardziej szczegółowo

Prace Koła Matematyków Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie (2014)

Prace Koła Matematyków Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie (2014) Prce Koł Mt. Uniw. Ped. w Krk. 1 014), 1-5 edgogicznego w Krkowie PKoło Mtemtyków Uniwersytetu Prce Koł Mtemtyków Uniwersytetu Pedgogicznego w Krkowie 014) Bet Gwron 1 Kwdrtury Newton Cotes Streszczenie.

Bardziej szczegółowo

PRĘDKOŚĆ POŚLIZGU W ZAZĘBIENIU PRZEKŁADNI ŚLIMAKOWEJ

PRĘDKOŚĆ POŚLIZGU W ZAZĘBIENIU PRZEKŁADNI ŚLIMAKOWEJ KOMISJA BUDOWY MASZYN PAN ODDZIAŁ W POZNANIU ol. 7 nr Archiwum Technologii Maszyn i Automatyzacji 007 LESZEK SKOCZYLAS PRĘDKOŚĆ POŚLIZGU W ZAZĘBIENIU PRZEKŁADNI ŚLIMAKOWEJ W artykule przedstawiono sposób

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie: Do czego służą wektory?

Wprowadzenie: Do czego służą wektory? Wprowdzenie: Do czego służą wektory? Mp połączeń smolotowych Isiget pokzuje skąd smoloty wyltują i dokąd doltują; pokzne jest to z pomocą strzłek strzłki te pokzują przemieszczenie: skąd dokąd jest dny

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Nr ćwiczenia : 7

INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Nr ćwiczenia : 7 Przedmiot : OBRÓBKA SKRAWANIEM I NARZĘDZIA Temat: Szlifowanie cz. II. KATEDRA TECHNIK WYTWARZANIA I AUTOMATYZACJI INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Nr ćwiczenia : 7 Kierunek: Mechanika i Budowa Maszyn

Bardziej szczegółowo

PROGRAMOWANIE OBRABIAREK CNC W JĘZYKU SINUMERIC

PROGRAMOWANIE OBRABIAREK CNC W JĘZYKU SINUMERIC Uniwersytet im. Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy Instytut Techniki Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Opracował: Marek Jankowski PROGRAMOWANIE OBRABIAREK CNC W JĘZYKU SINUMERIC Cel ćwiczenia: Napisanie

Bardziej szczegółowo

Algorytmy graficzne. Filtry wektorowe. Filtracja obrazów kolorowych

Algorytmy graficzne. Filtry wektorowe. Filtracja obrazów kolorowych Algorytmy grficzne Filtry wektorowe. Filtrcj orzów kolorowych Filtrcj orzów kolorowych Metody filtrcji orzów kolorowych możn podzielić n dwie podstwowe klsy: Metody komponentowe (component-wise). Cechą

Bardziej szczegółowo

Szczegółowe wymagania edukacyjne z matematyki, klasa 2C, poziom podstawowy

Szczegółowe wymagania edukacyjne z matematyki, klasa 2C, poziom podstawowy Szczegółowe wymgni edukcyjne z mtemtyki, kls 2C, poziom podstwowy Wymgni konieczne () dotyczą zgdnieo elementrnych, stnowiących swego rodzju podstwę, ztem powinny byd opnowne przez kżdego uczni. Wymgni

Bardziej szczegółowo

WEKTORY skalary wektory W ogólnym przypadku, aby określić wektor, należy znać:

WEKTORY skalary wektory W ogólnym przypadku, aby określić wektor, należy znać: WEKTORY Wśród wielkości fizycznych występujących w fizyce możn wyróżnić sklry i wektory. Aby określić wielkość sklrną, wystrczy podć tylko jedną liczbę. Wielkościmi tkimi są ms, czs, tempertur, objętość

Bardziej szczegółowo

Ochrona przed przepięciami w sieciach ISDN

Ochrona przed przepięciami w sieciach ISDN OGANICZANIE PZEPIĘĆ W YEMACH PZEYŁ YGNAŁÓW Ochron przed przepięcimi w siecich IDN Andrzej ow Wstęp Wzrost zpotrzeowni n usługi odiegjące od klsycznego przekzu telefonicznego spowodowł gwłtowny rozwój sieci

Bardziej szczegółowo

DIGITALIZACJA GEOMETRII WKŁADEK OSTRZOWYCH NA POTRZEBY SYMULACJI MES PROCESU OBRÓBKI SKRAWANIEM

DIGITALIZACJA GEOMETRII WKŁADEK OSTRZOWYCH NA POTRZEBY SYMULACJI MES PROCESU OBRÓBKI SKRAWANIEM Dr inż. Witold HABRAT, e-mail: witekhab@prz.edu.pl Politechnika Rzeszowska, Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa Dr hab. inż. Piotr NIESŁONY, prof. PO, e-mail: p.nieslony@po.opole.pl Politechnika Opolska,

Bardziej szczegółowo

PROTOTYPOWA LINIA DO ELASTYCZNEGO MONTAŻU DOKUMENTÓW Z ZABEZPIECZENIEM ELEKTRONICZNYM

PROTOTYPOWA LINIA DO ELASTYCZNEGO MONTAŻU DOKUMENTÓW Z ZABEZPIECZENIEM ELEKTRONICZNYM 4/2012 Technologi i Automtyzcj Montżu PROTOTYPOWA LINIA DO ELASTYCZNEGO MONTAŻU DOKUMENTÓW Z ZABEZPIECZENIEM ELEKTRONICZNYM Andrzej ZBROWSKI, Tomsz Smorski W systemch zezpieczeń dokumentów i oiektów technicznych

Bardziej szczegółowo

Projekt Era inżyniera pewna lokata na przyszłość jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Projekt Era inżyniera pewna lokata na przyszłość jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Mteriły dydktyczne n zjęci wyrównwcze z mtemtyki dl studentów pierwszego roku kierunku zmwinego Inżynieri Środowisk w rmch projektu Er inżynier pewn lokt n przyszłość Projekt Er inżynier pewn lokt n przyszłość

Bardziej szczegółowo

Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej. Programowanie obrabiarek CNC. Nr 2. Obróbka z wykorzystaniem kompensacji promienia narzędzia

Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej. Programowanie obrabiarek CNC. Nr 2. Obróbka z wykorzystaniem kompensacji promienia narzędzia 1 Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej Programowanie obrabiarek CNC Nr 2 Obróbka z wykorzystaniem kompensacji promienia narzędzia Opracował: Dr inż. Wojciech Ptaszyński Poznań, 2015-03-05

Bardziej szczegółowo

Przygotowanie do pracy frezarki CNC

Przygotowanie do pracy frezarki CNC Wydział Budowy Maszyn i Zarządzania Instytut Technologii Mechanicznej Maszyny i urządzenia technologiczne laboratorium Przygotowanie do pracy frezarki CNC Cykl I Ćwiczenie 2 Opracował: dr inż. Krzysztof

Bardziej szczegółowo

Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Inżynierii Biomedycznej

Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Inżynierii Biomedycznej Akdemi órniczo-hutnicz im. Stnisłw Stszic w Krkowie Wydził Elektrotechniki, Automtyki, Informtyki i Inżynierii Biomedycznej Ktedr Elektrotechniki i Elektroenergetyki Rozprw Doktorsk Numeryczne lgorytmy

Bardziej szczegółowo

Wykład 2. Granice, ciągłość, pochodna funkcji i jej interpretacja geometryczna

Wykład 2. Granice, ciągłość, pochodna funkcji i jej interpretacja geometryczna 1 Wykłd Grnice, ciągłość, pocodn unkcji i jej interpretcj geometryczn.1 Grnic unkcji. Grnic lewostronn i grnic prwostronn unkcji Deinicj.1 Mówimy, że liczb g jest grnicą lewostronną unkcji w punkcie =,

Bardziej szczegółowo

Algebra Boola i podstawy systemów liczbowych. Ćwiczenia z Teorii Układów Logicznych, dr inż. Ernest Jamro. 1. System dwójkowy reprezentacja binarna

Algebra Boola i podstawy systemów liczbowych. Ćwiczenia z Teorii Układów Logicznych, dr inż. Ernest Jamro. 1. System dwójkowy reprezentacja binarna lger Bool i podstwy systemów liczowych. Ćwiczeni z Teorii Ukłdów Logicznych, dr inż. Ernest Jmro. System dwójkowy reprezentcj inrn Ukłdy logiczne operują tylko n dwóch stnch ozncznymi jko zero (stn npięci

Bardziej szczegółowo

DOKŁADNOŚĆ ZARYSU I L INII ZĘBA KÓŁ STOŻKOWYCH WYKONYWANYCH WEDŁUG PROGRAMU GEARMILL NA 5-OSIOWYM CENTRUM FREZARSKIM. Streszczenie

DOKŁADNOŚĆ ZARYSU I L INII ZĘBA KÓŁ STOŻKOWYCH WYKONYWANYCH WEDŁUG PROGRAMU GEARMILL NA 5-OSIOWYM CENTRUM FREZARSKIM. Streszczenie DOI: 10.17814/mechanik.2015.8-9.482 Dr hab. inż. Jan BUREK, prof. PRz; mgr inż. Jarosław BUK; mgr inż. Michał GDULA; mgr inż. Jacek MISIURA (Politechnika Rzeszowska): DOKŁADNOŚĆ ZARYSU I L INII ZĘBA KÓŁ

Bardziej szczegółowo

Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej. Programowanie obrabiarek CNC. Nr 2. Obróbka z wykorzystaniem kompensacji promienia narzędzia

Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej. Programowanie obrabiarek CNC. Nr 2. Obróbka z wykorzystaniem kompensacji promienia narzędzia 1 Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej Programowanie obrabiarek CNC Nr 2 Obróbka z wykorzystaniem kompensacji promienia narzędzia Opracował: Dr inż. Wojciech Ptaszyński Poznań, 2016-12-02

Bardziej szczegółowo

MATURA 2014 z WSiP. Zasady oceniania zadań

MATURA 2014 z WSiP. Zasady oceniania zadań MATURA z WSiP Mtemtyk Poziom podstwowy Zsdy ocenini zdń Copyright by Wydwnictw Szkolne i Pedgogiczne sp. z o.o., Wrszw Krtotek testu Numer zdni 6 7 8 9 6 7 8 9 Uczeń: Sprwdzn umiejętność (z numerem stndrdu)

Bardziej szczegółowo

Projektowanie żelbetowych kominów przemysłowych wieloprzewodowych

Projektowanie żelbetowych kominów przemysłowych wieloprzewodowych Budownitwo i Arhitektur 3 (2008) 71-80 Projektownie żelbetowyh kominów przemysłowyh wieloprzewodowyh Mrt Słowik 1, Młgorzt Dobrowolsk 2, Krzysztof Borzęki 2 1 Ktedr Konstrukji Budowlnyh, Wydził Inżynierii

Bardziej szczegółowo

NOWE NIŻSZE CENY. Ceny spiral introligatorskich DOUBLE-LOOP WIRE. www.radpor.pl

NOWE NIŻSZE CENY. Ceny spiral introligatorskich DOUBLE-LOOP WIRE. www.radpor.pl Rok złożeni 1994 Nowodworsk 32, 21-100 Lubrtów tel./fks 81-855-6154, RADPOR 81-854-2860 Nowodworsk 32, 21-100 Lubrtów tel./fks 81-855-6154, 81-854-2860 www.rdpor.pl Ceny spirl introligtorskic DOUBLE-LOOP

Bardziej szczegółowo

Wymagania na ocenę dopuszczającą z matematyki klasa II Matematyka - Babiański, Chańko-Nowa Era nr prog. DKOS 4015-99/02

Wymagania na ocenę dopuszczającą z matematyki klasa II Matematyka - Babiański, Chańko-Nowa Era nr prog. DKOS 4015-99/02 Wymgni n ocenę dopuszczjącą z mtemtyki kls II Mtemtyk - Bbiński, Chńko-Now Er nr prog. DKOS 4015-99/02 Temt lekcji Zkres treści Osiągnięci uczni WIELOMIANY 1. Stopień i współczynniki wielominu 2. Dodwnie

Bardziej szczegółowo

OBLICZANIE DŁUGOŚCI UZWOJENIA W SŁUPACH ŻELBETOWYCH

OBLICZANIE DŁUGOŚCI UZWOJENIA W SŁUPACH ŻELBETOWYCH OBLICZANIE DŁUGOŚCI UZWOJENIA W SŁUPACH ŻELBETOWYCH Ryszrd J. GRABOWSKI Wydził Budownictw i Inżynierii Środowisk, Politechnik Biłostock, ul. Wiejsk 5A, 5-35 Biłystok Streszczenie: Oprcowno sposoby obliczni

Bardziej szczegółowo

Wyrównanie sieci niwelacyjnej

Wyrównanie sieci niwelacyjnej 1. Wstęp Co to jest sieć niwelcyjn Po co ją się wyrównje Co chcemy osiągnąć 2. Metod pośrednicząc Wyrównnie sieci niwelcyjnej Metod pośrednicząc i metod grpow Mmy sieć skłdjącą się z szereg pnktów. Niektóre

Bardziej szczegółowo