Szkoła Podstawowa nr 85 im. Ks. Kazimierza Jancarza w Krakowie Szkolny Program Profilaktyki Profilaktyka to proces wspomagania ucznia w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającemu prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu a także ograniczanie i likwidowanie czynników niekorzystnych dla rozwoju, zdrowia oraz inicjowanie i wzmacnianie takich czynności, które sprzyjają prawidłowemu rozwojowi człowieka. Kraków 2014
Podstawa prawna Szkolnego Programu Profilaktyki 1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dn. 02.04.1997 roku. 2. Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez ONZ 20.11.1997 roku. 3. Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich z 26.10.1982 roku. 4. Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z 26.10.1982 roku. 5. Ustawa o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych z 09.11.1995 roku. 6. Polska Deklaracja w Sprawie Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie z grudnia 1995 roku. 7. Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z 24.04.1997 roku. 8. Rozporządzenie MENiS w sprawie wprowadzenia zajęć Wychowanie do życia w rodzinie z 27.08.2012 roku. 9. Rozporządzenie MENiS w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniami z 31.01.2003 roku. 10. Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie zakresu i organizacji profilaktyki zdrowotnej nad dziećmi i młodzieżą z 20.06.2003 roku. 11. Rządowy program Bezpieczna i przyjazna szkoła z 19.08.2008 roku. 12. Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie procedury Niebieska karta z 13.09.2011 r. 13. Rozporządzenie MEN w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologicznopedagogicznej w szkołach z 30.04.2013 roku.
I. Charakterystyka Szkolnego Programu Profilaktyki. Uczniowie Szkoły Podstawowej nr 85 są najważniejszą częścią społeczności szkolnej. Ich sześcioletni pobyt w szkole jest najważniejszym etapem edukacji, dojrzewania i osobistego rozwoju. W tym okresie kształtuje się ich hierarchia wartości, zasad, postaw i przekonań. Wiedza, którą dziecko zdobywa za pośrednictwem różnych źródeł powinna zostać rozszerzona, usystematyzowana i zharmonizowana. Szkoła ma za zadanie nie tylko edukować uczniów i rodziców przez realizację programów i projektów zewnętrznych lecz także organizować odpowiednie warunki do nauki, aktywności fizycznej i prawidłowego odżywiania oraz opieki w zakresie zdrowia psychicznego. Małopolski Program Edukacji Zdrowotnej określa, iż Prowadzenie edukacji prozdrowotnej jest powinnością każdego nauczyciela. Jej celem jest rozwijanie u uczniów umiejętności życiowych sprzyjających właściwym wyborom i prozdrowotnemu stylowi życia. Powyższa charakterystyka musi znaleźć odzwierciedlenie w celach i zadaniach Szkolnego Programu Profilaktyki. Należy pamiętać, że jest on skierowany do wszystkich uczniów, rodziców i nauczycieli. Oddziaływania profilaktyczne odbywają się w następujących zakresach: - troska o psychikę, uczucia i emocje, - budowanie właściwych relacji interpersonalnych w rodzinie, szkole, grupie rówieśniczej, środowisku, - kształtowanie umiejętności komunikacyjnych, psychologicznych i społecznych, - propagowanie zdrowego stylu życia, - przekazywanie wiedzy i uczenie zdobywania umiejętności radzenia sobie z zagrożeniami. Przy realizacji SPP stosuje się następujące strategie: - informacyjną: przekazywanie adekwatnej do wieku rzetelnej wiedzy o problemie, - edukacyjną: uczenie ważnych umiejętności społecznych oraz niwelowanie deficytów rozwojowych, - alternatywną: organizowanie zajęć terapeutycznych, imprez ch, wyjazdów śródrocznych, uczestniczenie w wydarzeniach kulturalnych - interwencyjną: identyfikowanie i rozwiązywanie problemów przez pracę Szkolnej Komisji Wychowawczej i spotkań mediacyjnych. Szkolny Program Profilaktyki podlega ewaluacji przez monitorowanie jego realizacji a uzyskane informacje służą modyfikacji działań celem zapewnienia najwyższej skuteczności. II. Cele Programu Główny cel SPP to wzmacnianie czynników chroniących ucznia przed podejmowaniem działań zakłócających jego prawidłowy i wszechstronny rozwój, osłabianie lub eliminowanie czynników ryzyka oraz promowanie zdrowego trybu życia. Najważniejszymi czynnikami chroniącymi są: - silna więź z rodzicami i właściwe relacje z nimi, - zainteresowanie nauką i własnym rozwojem, - szacunek do prawa, wartości i autorytetów, - przynależność do konstruktywnej grupy rówieśniczej, - umiejętność radzenia sobie w trudnych sytuacjach. Najistotniejszymi czynnikami ryzyka mającymi negatywny wpływ na rozwój dziecka są: - niewłaściwe relacje z rodzicami lub rówieśnikami,
- zbyt restrykcyjny lub zbyt liberalny sposób wychowania, - niska samoocena, - ubogie życie duchowe, - środowisko społeczne zachęcające do negatywnych zachowań, - brak pozytywnych autorytetów. Istotną rolą jest tworzenie dobrego pozytywnego klimatu dla wszystkich uczniów. Postawę nauczyciela powinny cechować: - życzliwość, pragnienie dobra ucznia, indywidualne podejście dążące do pełnego rozwoju osobowości młodego człowieka, - rozpoznawanie i akceptowanie uczuć i potrzeb ucznia - wspieranie rodziców w kształtowaniu odpowiednich postaw wobec dzieci, - zachęcanie rodziców do ścisłej współpracy mającej na celu zbudowanie wizerunku przyjaznej i bezpiecznej.
III. Zadania szczegółowe Szkolnego Programu Profilaktyki Cele 1.Wprowadzenie zdrowego stylu życia wśród uczniów. Podejmowane działania uczenie prawidłowego odżywiania, zachęcanie do aktywności fizycznej ze szczególnym uwzględnieniem udziału w zajęciach sportowych, wycieczkach turystycznych i sportach zimowych, zdobywania karty rowerowej oraz uczestniczenia w biegach przełajowych, uświadamianie szkodliwości używek i zagrożeń uzależnieniami, edukowanie w zakresie szkodliwych czynników środowiskowych, propagowanie znaczenia szczepień ochronnych i badań profilaktycznych, kształtowanie właściwych postaw społecznych w zakresie transplantologii, nauka dbałości o higienę jamy ustnej, przekazywanie wzorcowego modelu życia w społeczeństwie na zajęciach przedmiotu Wychowanie do życia w rodzinie Osoby odpowiedzialne wf-u Pielęgniarka szkolna Lekarz stomatolog Pielęgniarka szkolna Pielęgniarka szkolna Termin realizacji 2.Wykluczenie zjawiska przemocy ze i środowiska. reagowanie na wszelkie zachowania agresywne w szkole, stosowanie procedury Niebieskiej Karty w przypadkach stwierdzonej przemocy domowej, organizowanie zajęć z asertywności, współpraca z Policją w zakresie działań prewencyjnych, współpraca ze Strażą Miejską w zakresie zajęć profilaktycznych, kierowanie do Sądu Rodzinnego spraw związanych z demoralizacją uczniów, edukowanie rodziców w zakresie zagrożeń cywilizacyjnych Psycholog Jesień i wiosna Listopad, marzec 3.Zbudowanie poczucia bezpieczeństwa wśród uczniów. prowadzenie systematycznych rozmów z dziećmi w celu rozwiązywania konfliktów, opieka psychologiczno-pedagogiczna nad uczniami z zaburzeniami
psychicznymi, kierowanie uczniów z deficytami rozwojowymi do specjalistycznych poradni, tworzenie atmosfery spokoju i życzliwości wśród uczniów, budowanie autorytetu nauczyciela przez dbanie o swój wizerunek, monitoring terenu,- rozpoznawanie miejsc w szkole uważanych przez uczniów za niebezpieczne. Wszyscy pracownicy wychowawcy nauczyciele dyżurujący 4.Rozwinięcie współpracy z rodzicami w celu kreowania pozytywnego wizerunku. aktywizowanie rodziców do działań mających na celu poprawę wyposażenia oraz wykonanie drobnych remontów, zachęcanie rodziców do udziału w imprezach ch w celu integrowania się ze środowiskiem m, prowadzenie w aktywny sposób konsultacji nauczycielskich, poszukiwanie sponsorów dla, doskonalenie komunikacji między rodzicami a pracownikami, organizowanie zajęć edukacyjnych dla rodziców w celu poprawy jakości życia i propagowania zdrowego stylu bycia zachęcanie rodziców do pracy w Radzie Rodziców i Radzie Szkoły. Wszyscy pracownicy wychowawcy Wrzesieńlistopad Wrzesień 5.Podniesienie poziomu kultury osobistej uczniów. systematyczne zapoznawanie uczniów z zasadami dobrego wychowania w każdej sytuacji szkolnej, regularne egzekwowanie przez wszystkich pracowników przestrzegania prawa szkolnego, kształtowanie pracy wychowawczej na pozytywach, docenianiu uczniów kulturalnych i aktywnych, doskonalenie własnej postawy wychowawczej przez nauczycieli. Wszyscy pracownicy nauczyciele 6.Rozwinięcie zdolności i umiejętności uczniów. organizowanie zajęć pozalekcyjnych zgodnie z zainteresowaniami uczniów, rozszerzenie oferty zajęć sportowych, Wrzesień, maj
organizowanie imprez ch prezentujących hobby i zdolności uczniów, przygotowanie wycieczek edukacyjnych oraz twórczego programu Zielonej. 7.Uwrażliwienie uczniów na potrzeby społeczne oraz konieczność rozwijania własnej osobowości. walka z egoizmem, egocentryzmem i szowinizmem uczniów powiązanych z grupami pseudokibiców przez spotkania i rozmowy wychowawcze i profilaktyczne, zachęcanie uczniów do aktywnego udziału w życiu, praca w organizacjach działających na terenie i w środowisku lokalnym, które kreują świadoma pracę na rzecz innych, tym samym rozwijają zainteresowania i wzbogacają rozwój osobowości, prowadzenie w szkole akcji pomocy ludziom poszkodowanym przez los i bezdomnym zwierzętom., Katecheci 8.Wsparcie rodziny w prawidłowym funkcjonowaniu. pomaganie rodzicom w rozwiązywaniu problemów poprzez poradnictwo, informację i mediacje, rozpoznanie sytuacji zagrażających funkcjonowaniu rodziny, ochrona dziecka krzywdzonego w rodzinie przez podjęcie działań prawnych, rozpoznanie potrzeb i pomoc materialna rodzinom wymagającym wsparcia instytucjonalnego, zapoznanie rodziców z wykazem instytucji mających na celu pomoc w sytuacjach kryzysowych.