Szkolny Program Profilaktyki Rok szkolny 2016/2017 Profilaktyką określa się ogół działań zapobiegających powstawaniu u dzieci niepożądanych przyzwyczajeń i postaw, błędów w uczeniu się. Szkolny Program Profilaktyki (SPP) ma na celu kształtowanie postaw zdrowego i bezpiecznego stylu życia bez potrzeby stosowania agresji i używek, kształtowanie umiejętności życiowych, jak również zapobiegania sytuacjom i zachowaniom problemowym w szkole. Wskazuje na budowanie porozumienia szkoła dom środowisko, ich wspólnej aktywności wychowawczej i partnerstwa w podejmowaniu działań i decyzji wychowawczych przeciw agresji dziecięcej i uzależnieniom. PODSTAWA PRAWNA 1. Ustawa o Systemie Oświaty z dnia 7 września 1991 r. ( tekst jednolity Dz. U. z 1996 nr 67, poz. 3292 z późniejszymi zmianami) 2. Rozporządzenie MEN z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół ( Dz. U., poz. 977 z późniejszymi zmianami); 3. Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem ( Dz. U. nr 26, poz. 226 ); 4. Rozporządzenie MEN z dnia 30 kwietnia 2013r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach ( Dz. U. poz. 532) 5. Rozporządzenie MEN z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii 6. Rozporządzenie MZ z dnia 26 sierpnia 2015 r.w sprawie grup środków spożywczych przeznaczonych do sprzedaży dzieciom i młodzieży w jednostkach systemu oświaty oraz wymagań, jakie muszą spełniać środki spożywcze stosowane w ramach żywienia zbiorowego dzieci i młodzieży w tych jednostkach
7. Rozporządzenie w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym Inne akty prawne oraz przepisy poza oświatowe : 1. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej art. 72 ( ochrona praw dziecka ); 2. Konwencja o Prawach Dziecka art. 3, art. 19 ( ochrona przed przemocą, krzywdą, nadużyciem ), art. 33 ( ochrona przed nielegalnym używaniem środków narkotycznych ); 3. Ustawa z dnia 18 stycznia 1996 r. o kulturze fizycznej ( tekst jednolity Dz. U. z 2002 r. nr 4, poz. 31 z późniejszymi zmianami ); 4. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich; 5. Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używaniu tytoniu i wyrobów tytoniowych 6. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi; 7. Ustawa z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii ( Dz.U. z 2012r. poz. 124); 8. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 22 marca 2011 r. w sprawie Krajowego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na lata 2011-2016 ( Dz. U. Nr 78, poz. 428) 9. Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego; 10. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii
11. Program Wychowawczy Szkoły Podstawowej w Rusocicach 12. Małopolski Program Edukacji Zdrowotnej; 13. Rządowy program na lata 2014-2016 Bezpieczna i przyjazna szkoła. 14. Statut szkoły. 15. Małopolski Program Edukacji Zdrowotnej Zalecenia Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem. Szkolny Program Profilaktyki posiada opracowany plan działań, oraz spełnia następujące założenia: uzupełnia program wychowawczy szkoły, odpowiada na realne problemy i zagrożenia pojawiające się w szkole, klasie szkolnej i środowisku, formy i sposoby działań zakresu profilaktyki pierwszorzędowej dostosowane są do wieku uczniów, zawiera jasno określone zasady i formy współpracy wychowawczej, uwzględnia predyspozycje do prowadzenia zajęć wychowawczych, tworzy warunki do rozwoju indywidualnych zainteresowań i uzdolnień uczniów, aktywizuje i integruje uczniów przy realizacji wspólnych zamierzeń, w miarę możliwości włącza rodziców do realizacji zadań wychowawczych. Szkolny Program Profilaktyki skierowany jest do każdego ucznia, rodzica, nauczycieli. Zakładamy, że dzięki naszemu zaangażowaniu każdy z nich poradzi sobie w trudnej sytuacji i osiągnie sukces na miarę swoich możliwości.
Działalność profilaktyczna w naszej szkole obejmuje: 1) w przypadku profilaktyki uniwersalnej wspieranie wszystkich uczniów i wychowanków w prawidłowym rozwoju i zdrowym stylu życia oraz podejmowanie działań, których celem jest ograniczanie zachowań ryzykownych niezależnie od poziomu ryzyka używania przez nich środków i substancji; 2) w przypadku profilaktyki selektywnej wspieranie uczniów i wychowanków, którzy ze względu na swoją sytuację rodzinną, środowiskową lub uwarunkowania biologiczne są w wyższym stopniu narażeni na rozwój zachowań ryzykownych; 3) w przypadku profilaktyki wskazującej wspieranie uczniów i wychowanków, u których rozpoznano wczesne objawy używania środków i substancji lub występowania innych zachowań ryzykownych, które nie zostały zdiagnozowane jako zaburzenia lub choroby wymagające leczenia. Cel główny SPP: Wspomaganie wszechstronnego, harmonijnego rozwoju ucznia. Zapobieganie występowaniu niekorzystnych symptomów zagrażających prawidłowemu rozwojowi ucznia. Kształtowanie postaw i zachowań społecznie pożądanych poprzez zintegrowane działania nauczycieli, uczniów i rodziców. Cele szczegółowe: kształtowanie umiejętności bycia asertywnym, unikania konfliktów, dbania o zdrowie fizyczne i psychiczne, wyposażenie uczniów, rodziców i nauczycieli w wiedzę o uzależnieniach i możliwościach uzyskania pomocy kształtowanie postawy, w której uczeń unika nikotyny, alkoholu, narkotyków, zdrowo i higienicznie się odżywia, kształtowanie postawy świadomego i umiejętnego korzystania z mass-mediów,
kształtowanie umiejętności prawidłowej reakcji w sytuacji zagrożenia, wspieranie dzieci z ubogich i zaniedbanych środowiskowo rodzin, kształtowanie umiejętności stosowania pozytywnych wzorców zachowań, podniesienie poziomu bezpieczeństwa uczniów w domu, w szkole, na ulicy oraz podczas zabaw. Zakres działań SPP: 1. Profilaktyka zdrowia. 2. Przeciwdziałanie agresji i przemocy. 3. Profilaktyka uzależnień-nikotyna, alkohol, narkotyki. 4. Komunikacja i umiejętności interpersonalne. 5. Wsparcie dzieci z rodzin zaniedbanych środowiskowo. Działania w poszczególnych obszarach będą realizowane w ramach: zajęć z wychowawcą, zajęć warsztatowych prowadzonych przez pedagoga nauczania różnych przedmiotów, zajęć pozalekcyjnych, zajęć świetlicowych, wycieczek szkolnych, zajęć specjalistycznych: logopedycznych, zajęć psychoedukacyjnych prowadzonych przez instytucje zewnętrzne, firmy szkoleniowe, Realizatorzy SPP: wychowawcy klas pedagog szkolny nauczyciele poszczególnych przedmiotów
wychowawcy świetlicy nauczyciel bibliotekarz Realizacja Szkolnego Programu Profilaktyki przebiega w ścisłej współpracy z rodzicami i jest stałym, niekończącym się procesem wspomagania uczniów w radzeniu sobie z problemami i zagrożeniami, procesem ograniczającym i likwidującym czynniki, które zaburzają ich prawidłowy rozwój. Instytucje, osoby wspomagające pracę wychowawczą i profilaktyczną szkoły: Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna, Policja, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, Zespół Kuratorskiej Służby Sądowej, firmami szkoleniowe, Urząd Gminy Czernichów (realizacja zadań z Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Przeciwdziałania Narkomanii). Spodziewane efekty realizacji celów i działań: 1.Wyciszenie agresji. 2.Wyćwiczenie prawidłowych reakcji w sytuacji zagrożenia. 3. Nabycie umiejętności samodzielnego rozwiązywania konfliktów przez uczniów. 4. Poprawa w relacjach uczeń- uczeń, uczeń- osoba dorosła. 5. Podniesienie poziomu poczucia bezpieczeństwa w szkole. 6. Wolność od nałogów. 7.Wzrost kompetencji nauczycieli i rodziców w zakresie radzenia sobie w trudnych sytuacjach wychowawczych. 8. Wzrost poczucia własnej wartości, umiejętność dokonania samooceny. 9. Podniesienie poziomu świadomości występujących zagrożeń i sposobów zapobiegania im. 10. Objęcie opieką dzieci zaniedbanych środowiskowo i niedożywionych. 11. Poprawa kultury zachowań i kultury języka.
12. Podniesienie poziomu świadomego korzystania z Internetu i telewizji. 13. Wzmocnienie motywacji do nauki oraz umiejętności uczenia się. Formy ewaluacji Analiza sytuacji wychowawczej szkoły ( obserwacja i ocena zachowań, ankiety, rozmowy z uczniami, rodzicami). Sprawozdania z rad pedagogicznych. Sprawozdania pedagoga i wychowawców. Ewaluacja będzie przebiegała etapami, po II semestrze każdego roku szkolnego, a przede wszystkim po zakończeniu Programu.
W ramach realizacji podstawowych treści Szkolnego Program Profilaktyki na dany rok szkolny uwzględnia się następujące etapy działalności: Lp. Działania Zamierzone osiągnięcia Sposoby realizacji uczniów Osoby odpowiedzialne 1 Utrwalenie zachowań asertywnych oraz uczenie konstruktywnego rozwiązywania konfliktów i zapobiegania agresji. - Uczeń nie ulega presji rówieśników; - zna swoje prawa; - konflikty rozwiązuje rzeczowo, nieinwazyjnie; - potrafi opanować negatywne emocje, nie jest agresywny; - wie co to jest przemoc i agresja i jak im zapobiegać; - wie do kogo zwrócić się o pomoc. Warsztaty dotyczące asertywności i rozwiązywania konfliktów w klasach. pedagog, we współpracy z instytucjami zewnętrznymi, wychowawcy klas Pogadanki, lekcjewychowawcy klas we wychowawcze lubwspółpracy z pedagogiem, zajęcia warsztatoweoraz - w miarę dotyczące agresji iposiadanych środków- przemocy zewnętrznymi firmami szkoleniowymi Warsztaty dla rodziców-pedagog i psycholog PPP Agresja i sposoby radzenia sobie z nią 2 Radzenie sobie ze stresem i sytuacjami trudnymi. - Uczeń dostrzega przejawy sytuacji trudnych - umie określić swój problem; Zajęcia z wychowania do życia w rodzinie. pedagog, nauczyciel wychowania do życia w rodzinie - zna techniki pokonywania
stresu; - stosuje metody relaksacyjne. 3 Promowanie zdrowego stylu życia. 4 Rozwijanie umiejętności współżycia społecznego, propagowanie tolerancji i zapobieganie przejawom dyskryminacji. - Uczeń zna i stosuje zasady higieny osobistej; - zna i stosuje zasady zdrowego - odżywiania się; - uprawia sport, uczestniczy w zajęciach wychowania fizycznego; - ma poczucie odpowiedzialności za własne zdrowie. - Uczeń zna i przestrzega prawa i obowiązki zawarte w Statucie Szkoły; - zna konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania Statutu Szkoły oraz Systemu Oceniania - zna podstawowe zasady dobrego wychowania i stosuje się do Rozmowy z pielęgniarką szkolną; Przeprowadzenie fluoryzacji szkolnej i zachęcanie do higieny jamy ustnej; Lekcje wychowawcze; Zajęcia sportowe, w-f; Lekcje przyrody. Wychowawcy klas, nauczyciel przyrody, nauczyciel w-f, pielęgniarka, wychowawcy świetlicy Lekcje wychowawczezapoznanie ze Statutemnauczyciele, pedagog Wychowawcy, Szkoły; rozmowy z uczniami kształtujące postawy kulturalnego zachowania się. Pogadanki lub zajęciawychowawcy klas we warsztatowe dotyczące współpracy z pedagogiem, kształtowania ipsychologiem PPP utrwalania zachowań społecznie pożądanych
nich; - ubiera się stosownie do okoliczności; - uczestniczy w ustalaniu regulaminu - klasowego i podporządkowuje się mu; - dba o dobry wizerunek szkoły; - jest tolerancyjny; - kulturalnie reaguje na odmienność innych ludzi; - wie, że należy nieść pomoc innym. uczniów Dostrzeganie iwychowawcy, wzmacnianie zachowańnauczyciele, pedagog, społecznie pożądanych uczniów podczas naturalnych sytuacji wychowawczych oraz życia społecznego klasy i szkoły Zajęcia warsztatowe z pedagog zakresu tolerancji, w tym zapobieganiu dyskryminacji 5 Profilaktyka uzależnień. - Uczeń rozumie pojęcia: nałóg, używki, - uzależnienie, alkohol, narkotyki, - dopalacze; - zna zgubny wpływ nikotyny i alkoholu na organizm człowieka; - jest świadomy zagrożeń związanych ze spożywaniem środków psychoaktywnych; - umie przeciwstawić się niewłaściwym naciskom innych, potrafi odmówić w Warsztaty z zakresu profilaktyki uzależnień dla klasy VI dotyczące szkodliwości dopalaczy i profilaktyki uzależnienia od nikotyny Lekcje wychowawcze. Przygotowanie gazetki na temat profilaktyki uzależnień pt. Umiem powiedzieć NIE Pedagog, wychowawcy pedagog
sposób stanowczy. - Rodzic posiada wiedzę dotyczącą uzależnień oraz instytucji i osób niosących pomoc w zakresie uzależnień Wychowawcy, pedagog Pedagogizacja rodziców poprzez: - aktualizację informacyjnych gazetek ściennych oraz umieszczanych na stronie www szkoły informacji dotyczących uzależnień - przeprowadzenie pogadanek podczas zebrań i rozmów indywidualnych z rodzicami - rozpowszechnianie wśród rodziców ulotki informacyjnej zawierającej adresy osób i instytucji zajmujących się pomocą dla dzieci Aktualizacja wiedzy Udostępnianie i Pedagog
nauczycieli 6 Uczenie świadomego i umiejętnego korzystania ze współczesnych mediów. 7 Ukazanie uczniom rodzajów zagrożeń, uświadomienie przyczyn i skutków wynikających z nierozważnego - Uczeń świadomie dobiera programy telewizyjne i radiowe; - umie właściwie korzystać z komputera i Internetu; - zna i rozpoznaje oznakowania programów telewizyjnych; - posiada umiejętności oddzielania postaci fikcyjnej od rzeczywistych; - zna zagrożenia wynikające z długotrwałego oglądania telewizji, pracy i zabawy z komputerem; - zna zagrożenia wynikające z gier komputerowych i korzysta z gier dostosowanych do ich wieku. - Uczeń zna rodzaje zagrożeń; - potrafi bezpiecznie poruszać się po drodze; aktualizowanie zbioru materiałów psychoedukacyjnych dla nauczycieli, dotyczących profilaktyki uzależnień Zajęcia warsztatowe dotyczące uzależnienia od Internetu Zajęcia warsztatowe (profilaktyka zagrożeń medialnych) Zajęcia biblioteczne dotyczące świata rzeczywistego i fikcyjnego. pedagog, wychowawcy nauczyciel informatyki Zewnętrzne firmy szkoleniowe Nauczyciel bibliotekarz Zajęcia świetlicowewychowawcy świetlicy dotyczące środków masowego przekazu oraz świata reklam i fikcji uczniowie uczęszczający na świetlicę. Pogadanki dla uczniówwychowawcy, kl. I III. współpraca z Policją
zachowania. - zna rodzaje służb dbających o zdrowie i bezpieczeństwo; - wie do kogo zwrócić cię o pomoc w różnych sytuacjach; - wie jak zachować się, gdy jest zaczepiany przez nieznajomych; - zna podstawowe zasady bezpieczeństwa; - umie bawić się bezpiecznie. 8 Zapoznanie z zasadami pierwszej pomocy. 9 Wspieranie dzieci z rodzin ubogich i zaniedbanych środowiskowo. - Uczeń wie jak zachować się kiedy sam przebywa w domu; - zna zasady umiejętnego reagowania w sytuacjach zagrożenia i udzielania pierwszej pomocy; - pamięta ważne telefony (policja, straż pożarna, pogotowie ratunkowe) Gazetka Zapoznanie z ogólnymi zasadami bezpieczeństwa na lekcjach przyrody w klasach IV-VI. Zajęcia pokazowe pierwszej pomocy. - Uczeń ma Organizacja zaspokojone podstawowe potrzeby edukacyjne; wypoczynku letniego; Organizacja refundacji - wsparcie uczniów podręczników znajdujących się szkolnych; w trudnej sytuacji życiowej; Organizacja wypłaty - organizacja stypendium szkolnego; dożywiania poprzez posiłki Organizacja Samorząd Uczniowski Nauczyciel przyrody Zewnętrzne firmy. Pedagog Nauczyciele świetlicy
dofinansowane z GOPS dożywiania. 10 Wspieranie uczniów w- Uczeń wie dlaczego warto się Organizacja spotkań zpedagog, nauczyciele procesie uczenia się, uczyć wzmacnianie motywacji. osobami wykonującymi świetlicy, bibliotekarz ciekawe zawody - Uczeń zna techniki uczenia się Poradnia Psychologiczno - Warsztaty metod ipedagogiczna sposobów uczenia się