M. Rubczewska P. Robaszewski A. Zygiel Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Planowanie przyszłorocznej sprzedaży dla przedsiębiorstw z branży: Handel hurtowy z wyłączeniem handlu pojazdami samochodowymi Working paper Słowa kluczowe: Planowanie przychodów ze sprzedaży, metoda stabilnego wzrostu, metoda średniej ruchomej ważonej. Streszczenie: Raport zawiera przyszłoroczne prognozy przychodów ze sprzedaży dla wybranych przedsiębiorstw z sektora 46, a także dla wybranych elementów wchodzących w skład sprawozdań finansowych. Prognoza dokonana jest dwoma metodami-stabilnego wzrostu oraz średniej ruchomej ważonej. 1
1. Wstęp Planowanie finansowe jest nieodzownym elementem działalności każdego przedsiębiorstwa. W dzisiejszych czasach szczególnej niepewności panującej na rynkach, ten element zarządzania przybrał większego znaczenia. Dokładna analiza pozwala oszacować prawdopodobne wpływy przyszłe. Zasadniczym elementem planowania finansowego jest prognoza sprzedaży. Niezbędne w tym wypadku są dane z okresów poprzednich, które ukażą dynamikę na poszczególnych elementach. Zaprezentowana praca ma na celu przedstawienie prognoz poziomy przychodów ze sprzedaży dla wybranych spółek z sektora numer 46 (handel hurtowy) dla roku obrotowego 2012. Prezentowane spółki z sektora 46 są przedsiębiorstwami z zakresu chemii: budowlanej, gospodarczej, kosmetycznej oraz maszyn rolniczych. Spółka X - Jest licencjonowanym dystrybutorem kluczowych producentów i koncernów branży chemicznej i kosmetycznej działających na polskim rynku. Forma prawna to spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Spółka Y - Jest jednym z uznanych na rynku krajowym producentów w branży rolnej. Zajmuje się sprzedażą nasion, pasz, nawozów ogrodniczych a także maszyn i urządzeń rolniczych. Tworzy Sieć handlową 10 oddziałów zlokalizowanych w różnych regionach Polski. Forma prawna to spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Spółka Z - Należy do międzynarodowego koncernu, jednego ze światowych liderów na rynku producentów specjalistycznych produktów chemicznych dla branży budowlanej oraz przemysłu. Forma prawna to spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. 2. Opis teoretyczny metody badawczej. Poniższe obliczenia są wykonane metodą stabilnego wzrostu. Wybór tej metody ma swoje uzasadnienie, bowiem wszystkie trzy spółki w 2011 roku w odniesieniu do 2010 roku wykazują wzrost przychodów ze sprzedaży, co świadczy o ich silnej pozycji na rynku. Metoda ta wymaga obliczenia następujących wskaźników: - rotacji aktywów- ukazuje jak wykorzystuje majątek w celu uzyskania wzrostu przychodów ze sprzedaży; - zysku zatrzymanego- przedstawia różnicę między zyskiem netto a wypłaconymi dywidendami; 2
- marży zysku- określa rentowność sprzedaży; - zadłużenia- informuje o stopniu możliwości pokrycia zobowiązań kapitałem własnym. W celu obliczenia procentu, który będzie przyrostem sprzedaży w przyszłym okresie wykorzystywany jest następujący wzór: Wzór 1: Prognozowanie sprzedaży przyszłorocznej metodą stabilnego wzrostu S= Gdzie: WRA- wskaźnik rotacji aktywów WZZ- wskaźnik zysku zatrzymanego WMZN- wskaźnik marży zysku netto WZ- wskaźnik zadłużenia Źródło: W. Pluta, Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie. Wydanie II zmienione., wyd. PWE, Warszawa 2003 s. 205. Dodatkowo w pracy prognozę na rok 2012 obliczono także na podstawie metody średniej ruchomej ważonej. Metoda ta wykorzystuje w odpowiedni sposób wagi. Najwyższą wagę otrzymują dane najnowsze, najniższą zaś informacje najstarsze. Wzór 2: Metoda średniej ruchomej ważonej S= * + * + * Gdzie: S- przychód ze sprzedaży w- waga Źródło: Opracowanie własne na podstawie: P. Surdel, Forex- Analiza techniczna, wyd. Internetowe Wydawnictwo Złote Myśli, Poznań 2004, s. 22. 3
3. Praktyczny przykład zastosowania z zastosowaniem danych rzeczywistych. 3.1 Metoda stabilnego wzrostu Tabela 1: Wybrane wartości ze sprawozdań finansowych przedsiębiorstw. SPÓŁKA X SPÓŁKA Y SPÓŁKA Z Przychody ze sprzedaży 141 905 860,72 1 207 518 272,71 255 129 000 Zysk netto 1 985 369,84 87 791 265,88 19 673 000 Zysk zatrzymany* 1 061 757,58 85 547 418,12 18 607 000 Aktywa 45 482 599,35 580 078 655,67 76 235 000 Kapitał własny 13 390 843,54 393 333 424,51 27 220 000 Kapitał obcy 30 106 385,97 186 745 231,16 29 342 000 WSKAŹNIKI wskaźnik rotacji aktywów= 3,12 =2,08 =3,34 wskaźnik zysku zatrzymanego= =0,53 =0,97 =0,95 wskaźnik mar y zysku netto= =0,01 =0,07 =0,08 wskaźnik zadłu enia= ł ł ł =2,25 = 0,47 =1,08 Źródło: Dane pozyskane z Monitora Polski B Korzystając z powyższych danych i poniżej opisanego wzoru zgodnie z metodą stabilnego wzrostu został wyliczony wzrost sprzedaży przy jednoczesnym założeniu, że wszystkie wskaźniki przybiorą podobne wartości. 4
Po zastosowaniu wzoru na deltę sprzedaży zostały otrzymane następujące wyniki: Sx= = 6,38% Sy= =26,58% Sz= =108% DLA SPÓŁKI X: Na podstawie obliczonego przyrostu sprzedaży została obliczona prognoza przychodów ze sprzedaży za 2012 rok na poziome 150959454,63 zł. DLA SPÓŁKI Y: Na podstawie obliczonego przyrostu sprzedaży została obliczona prognoza przychodów ze sprzedaży za 2012 rok na poziome 1543087601 zł. DLA SPÓŁKI Z: Na podstawie obliczonego przyrostu sprzedaży została obliczona prognoza przychodów ze sprzedaży za 2012 rok na poziome 530 668 220 zł. Tabela 2: Prognoza wybranych elementów sprawozdań finansowych na rok 2012. SPÓŁKA X SPÓŁKA Y SPÓŁKA Z Lp. Wyszczególnienie Prognoza na rok 2012 Prognoza na rok 2012 Prognoza za rok 2012 1 Sprzedaż 150 959 454,63 1543087601 530 668 220 2 Zysk netto 2 112 036,4 112188458,7 40 919 840 3 Dywidenda 1267221,83 2867413,04 2217280 4 Zysk zatrzymany 844814,57 109321045,6 38702560 5 Aktywa 16344411 741282514,1 158 568 800 6 Pasywa w tym: 16344411 741282514,1 158 568 800 7 kapitały własne 14245179 502640783,2 56617600 8 kapitały obce 32027173 238641730,9 61 031 360 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Monitora Polski B. 5
3.2 Metoda średniej ruchomej ważonej Poniższe wyniki są obliczane przy założeniu braku większych wahań sezonowych. Rok 2010 przybiera wagę 0,4, zaś 2011 rok 0,6. DLA SPÓŁKI X Przychody 2010: 132 137 517,48 Przychody 2011: 141 905 860, 22 Prognozowana sprzedaż na 2012= 0,4*132 137 517,48+0,6*141 905 860, 22=137 998 523,4 DLA SPÓŁKI Y Przychody 2010: 979 013 311,94 Przychody 2011: 1 207 518 272,71 Prognozowana sprzedaż na 2012= 0,4*979 013 311,94+0,6*1 207 518 272,71= 1 116 116 288 DLA SPÓŁKI Z Przychody 2010: 206 877 000 Przychody 2011: 255 129 000 Prognozowana sprzedaż na 2012= 0,4*206 877 000+0,6*255 129 000=235 828 200 4. Podsumowanie Kluczowym momentem w prawidłowo sporządzonej prognozie sprzedaży jest dobór odpowiedniej metody. Przy tej procedurze należy wziąć pod uwagę trendy w danej firmie bądź branży, uwarunkowania zarówno zewnętrzne jak i wewnętrzne, a także istotnym elementem są dane historyczne. Na przykładach spółek X, Y, Z widać jak wybór metody kształtuje prognozę przychodów ze sprzedaży. Dzięki metodzie stabilnego wzrostu zakładającej niezmienność warunków funkcjonowania przedsiębiorstwa osiągane są wyniki o charakterze optymistycznym, bowiem nie uwzględniają one także wielkości popytu. Na podstawie analizowanych spółek można zauważyć, że wzrost przychodów ze sprzedaży kształtuje się w sposób proporcjonalny do wskaźnika marży zysku (tzn. dla najmniejszych wartości wskaźnika- najmniejszy % S 6
i odwrotnie). Z kolei metoda średniej ważonej ruchomej, która odnosi się do okresów bardziej odległych niż tylko bezpośrednio przed, wykazuje zupełnie inne wartości. Przychody wyliczone tą metodą wg. powyższych przykładów z pewnością są bardziej wyważone. Według metody stabilnego wzrostu największy przyrost przychodów ze sprzedaży notuje spółka Z, która najprawdopodobniej osiągnęła taki wynik dzięki najwyższym wskaźnikom marży zysku, a także rotacji aktywów. Świadczy to o najefektywniejszym sposobie gospodarowania aktywami spółki. W metodzie średniej ruchomej ważonej zaś najlepszy wynik odnosi spółka Y, bowiem metoda ta tylko i wyłącznie odnosi się do poziomu przychodów z lat ubiegłych, a ta spółka notowała je największe. 7
Bibliografia: 1) Pluta W. "Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie", Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2003 2) Pluta W., Michalski G. "Krótkoterminowe zarządzenie kapitałem. Jak zachować płynność finansową", C.H. Beck Sp. z o.o. Warszawa 2005 3) Surdel P., Forex- Analiza techniczna, wyd. Internetowe Wydawnictwo Złote Myśli, Poznań 2004 4) Sierpińska M., Wędzki D., Zarządzanie płynnością finansową w przedsiębiorstwie, wyd. PWN, Warszawa 1997 5) Zaleska M. "Ocena ekonomiczno-finansowa przedsiębiorstwa przez analityka bankowego. Oficyna Wydawnicza. Szkoła Główna Handlowa, 2005 6) Grzenkowicz N., Kowalczyk J, Kusak A., Podgórski Z., Analiza ekonomiczna przedsiębiorstwa wyd. Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2007 7) Bednarski L., Analiza finansowa w przedsiębiorstwie, wyd. PWE, Warszawa 2007 8) Hamrol M., Analiza finansowa przedsiębiorstwa, Ujęcie sytuacyjne, wyd. Akademia Ekonomiczna w Poznaniu, Poznań 2007 9) Krzemińska D., Finanse przedsiębiorstwa, wyd. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej, Poznań 2000 10) Czekaj J, Dresler Z., Zarządzanie finansami przedsiębiorstw. Podstawy teorii, wyd PWN, Warszawa 2005 11) Kopiński A., Finanse przedsiębiorstw, wyd. Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego 12) Duda-Piechaczek E. "Analiza i planowanie finansowe", Helion, Gliwice 2007 13) Komorowski J., Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie, ODDK 2001 14) Sierpińska M, Jachna T., Ocena przedsiębiorstwa według standardów światowych wyd. PWN, Warszawa 1997 15) Gryko J., Kluzek M., Kubiak J., Nowaczyk T., Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie wyd. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 2008 16) Bojańczyk M. Finanse przedsiębiorstwa, wyd. Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa 2012 17) Kowalak R. "Ocena kondycji finansowej przedsiębiorstwa", Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr, Gdańsk 2003 18) Dębski W. "Teoretyczne i praktyczne aspekty zarządzania finansami przedsiębiorstwa", Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005 19) Śnieżek E., Wiatr M. "Interpretacja i analiza przepływów pieniężnych", Wolters Kluwer, Warszawa 2011 20) Jakubczyc J. "Metody oceny projektu gospodarczego", Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008 21) Michalski, Grzegorz Marek, Wprowadzenie do zarządzania finansami przedsiębiorstw, (Introduction to Entrepreneurial Financial Management), Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=1934041 22) Michalski Grzegorz (2010) Planning optimal from the Enterprise value creation perspective. Levels of operating cash investment. Romanian Journal of Economic Forecasting vol. 13 iss 1 pp 198-214 23) Michalski Grzegorz (2008), Corporate inventory management with value maximization in view, Agricultural Economics-Zemedelska Ekonomika 24) Michalski Grzegorz (2008), Operational risk in current assets investment decisions: Portfolio management approach in accounts receivable, Agricultural Economics Zemedelska Ekonomika, 54, 1, 12 19 25) Michalski Grzegorz (2011), Financial Analysis in the Enterprise: A Value-Based Liquidity Framework. Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=1839367, 177-262. 8
9