Geografia, stopień I studia stacjonarne Semestr VI Aktualizacja 2016/2017 KARTA KURSU Nazwa Nazwa w j. ang. Planowanie przestrzenne Spatial planning Kod GEO1_S_Planowanie przestrzenne Punktacja ECTS* 3 Koordynator dr inż. arch Beata Stelmach- Fita Zespół dydaktyczny dr inż. arch Beata Stelmach- Fita Opis kursu (cele kształcenia) Po zakończeniu kursu student potrafi przedstawić i objaśnić zależność pomiędzy regionalnymi uwarunkowaniami istotnymi dla kształtowania przestrzeni w gminie istniejącymi i zapisanymi w planach zagospodarowania przestrzennego województwa, poznaje powiązania pomiędzy dokumentami planistycznymi na różnych szczeblach. Potrafi przeprowadzić podstawowe badania terenowe na potrzeby dokumentów planistycznych gminy. Jest przygotowany do świadomego uczestnictwa w partycypacji społecznej. Warunki wstępne Wiedza Umiejętności Kursy Efekty kształcenia Wiedza W01 Zna rolę przestrzeni w planowaniu przestrzennym. W02 Umie opisać początki planowania przestrzennego przedstawiając najważniejsze dokumenty z nim związane. W03 Rozpoznaje najistotniejsze cechy regionu z punktu widzenia planowania przestrzennego W04 Rozumie pojęcie zrównoważonego rozwoju K_W02 K_W08 K_W03, K_W04 K_W08, K_W15 1
Umiejętności U01 Potrafi odczytać i interpretować istniejące dokumenty planistyczne na szczeblu gminy i województwa i wynikające z nich uwarunkowania i przesądzenia rozwojowe U02 Analizuje zapisy strategii rozwoju w zakresie przestrzennego rozmieszczenia atutów gminy i obszarów problemowych oraz możliwości jej realizacji w zakresie rozwoju przestrzennego U03 Potrafi identyfikować najistotniejsze problemy i potrzeby rozwoju przestrzennego w zakresie sfery społeczno-gospodarczej. K_U01, K_U02, K_U05 K_U08 K_U07, K_U15 Kompetencje społeczne K01 Jest zdolny do krytycznego wnioskowania K02 Ma świadomość potrzeby ciągłego poszerzania i uaktualniania wiedzy K03 Potrafi pracować indywidualnie i w grupie K_K01 K_K02 K_K07 Organizacja Forma zajęć Wykład (W) Ćwiczenia w grupach A K L S P E Liczba godzin 15 15 Opis metod prowadzenia zajęć Zajęcia prowadzone są w formie wykładów i ćwiczeń. 2
E learning Gry dydaktyczne Ćwiczenia w szkole Zajęcia terenowe Praca laboratoryjna Projekt indywidualny Projekt grupowy Udział w dyskusji Referat Praca pisemna (esej) Egzamin ustny Egzamin pisemny Inne Formy sprawdzania efektów kształcenia W01 X X X W02 X W03 X X X W04 X X X U01 X X X U02 X X U03 X X X K01 X X X X K02 X X X X K03 X X X X Kryteria oceny Część wykładowa oceniana jest na podstawie pozytywnie zdanego zaliczenia w formie testowej i opisowej, pracy pisemnej domowej oraz ustnej wypowiedzi na seminarium. Część ćwiczeniowa oceniana jest na podstawie pozytywnie złożonego kolokwium, oraz prac indywidualnych i grupowych wykonywanych podczas ćwiczeń, a także zaliczonej grupowej projektu semestralnego. Uwagi Treści merytoryczne (wykaz tematów) Tematyka wykładów: System planowania przestrzennego w Polsce. Film wprowadzający do dyskusji na temat złożoności planowania przestrzennego i potrzeby wspólnego rozwiązania problemów: rząd, samorząd, społeczeństwo ( trialogue ). Przestrzeń, miejsce i ich cechy. Retrospektywa kształtowania miast i regionów. Początki planowania miast i regionów. Karta Ateńska, Karta Lipska. Dbałość o jakość życia mieszkańców. Elementy kompozycji krajobrazowej i urbanistycznej. Atrakcyjność przestrzeni miasta i regionu, wartość krajobrazu. Przestrzenie publiczne jako świadectwo tożsamości terytorialnej i narodowej. Planowanie przestrzenne a zarządzanie rozwojem. Terytorialne podejście do planowania przestrzennego. Sporządzanie i uchwalanie dokumentów planistycznych w Polsce Analizy wybranych projektów miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego; Różnice w modelach systemów planowania przestrzennego w krajach UE. Wyzwania dla Polski. Ekonomiczne skutki planowania przestrzennego w Polsce. Nowe podejście do ochrony krajobrazu w Polsce. Audyt krajobrazowy dla województwa. Obowiązki i ograniczenia wynikające z ustanowienia form ochrony przyrody. Prezentacja jednego z filmów Ekologia konstruktywnie oraz seminarium na zadany wcześniej temat. Typy map i baz danych dla planowania przestrzennego. Geoportale i usługi danych przestrzennych. Europejskie Klasyfikacje Zagospodarowania Przestrzennego - Interpretacja Specyfikacji Land Use; System planowania przestrzennego w USA- wnioski dla Polski. Film o Chicago w jęz. angielskim. 3
Ćwiczenia: Omówienie ćwiczeń, w tym projektu semestralnego Analiza projektowa: Istniejące uwarunkowania rozwoju Gminy. Koncepcja przestrzennego rozwoju Gminy. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego- jako podstawowy dokument polityki przestrzennej gminy. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego jako akt prawa miejscowego i jeden z wielu instrumentów polityki przestrzennej gminy. Praca w terenie z rysunkiem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego odczytywanie i interpretacja planu; Kolokwium n. t. Rozróżniani oznaczeń Mapy Zasadniczej od ustaleń miejscowego planu. Istniejące uwarunkowania rozwoju. Środowisko przyrodnicze i kulturowe w planowaniu przestrzennym; Możliwości wykorzystywania usług danych przestrzennych w planowaniu przestrzennym z wykorzystaniem oprogramowania QGIS. Otwieranie, przeglądanie Bazy Danych Obiektów Topograficznych oraz przykładowego SUiKZP w oprogramowaniu. Zasoby referencyjne i geoportale; Przygotowanie tekstu i rysunków określającego istniejące uwarunkowania (charakterystykę wybranej gminy) część I Projektu semestralnego w zakresie środowiska przyrodniczego itp. Przygotowanie planszy Koncepcja rozwoju przestrzennego gminy (Podział na obszary 1) z istniejącą zabudową 2) wyłączone z zabudowy, 3) z możliwością nowej zabudowy, 4) obszary specjalne) Wykonanie uproszczonej inwentaryzacji urbanistycznej wybranego obszaru (wyjście terenowe); Analiza opracowań planistycznych z terenu Warszawy lub historyczne widoki i plany Krakowa; Oddanie projektów. Prezentacja efektów pracy nad projektem semestralnym i dyskusja dydaktyczna. Wykaz literatury podstawowej Chmielewski J.M., 2001, Teoria urbanistyki w projektowaniu i planowaniu miast, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa; Cichy-Pazder E.M., 1998, Humanistyczne podstawy kompozycji miast, Wybrane aspekty percepcyjne i behawioralne, Monografia, Politechnika Krakowska, Kraków; Gehl J. 2013, Życie między budynkami. Użytkowanie przestrzeni publicznych, RAM; Korzeniak G. (red.), 2011, Zintegrowane planowanie rozwoju miast, Instytut Rozwoju Miast, Kraków. Krier L., 2009, Architektura Wspólnoty, Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, Gdańsk; Kronenberg J., Bergier T. (red.), 2010, Wyzwania zrównoważonego rozwoju w Polsce, Fundacja Sendzimira, http://www.sendzimir.org.pl/images/wyzwania_zrownowazonego_rozwoju_w_polsce.pl Larsson G., 2012, System Planowania Przestrzennego w Europie Zachodniej, MOIA RP, Warszawa; Lynch K., 2014, Obraz Miasta, Archiwolta, Warszawa. Wybrane akty prawne: Ustawa z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju. Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym i rozporządzenia wykonawcze do ustawy. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 28 kwietnia 2004 w sprawie zakresu projektu studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie wymaganego zakresu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. PN-B 01027: 2002 Oznaczenia graficzne stosowane w projektach zagospodarowania działki lub terenu. Specyfikacja danych dla tematu Zagospodarowanie przestrzenne http://inspire.ec.europa.eu/documents/data_specifications/inspire_dataspecification_lc_v3.0.pdf www.bip.krakow.pl - przykładowe dokumenty planistyczne dla gminy Kraków Wykaz literatury uzupełniającej 4
Böhm A., 2004, Wnętrze w konsumpcji krajobrazu, Wybrane elementy genezy analizy porównawczej i zastosowań pojęcia, Politechnika Krakowska, Kraków. Gehl J. 2014, Miasta dla ludzi, RAM, Kraków. Gehl J. 2013, Życie między budynkami. Użytkowanie przestrzeni publicznych, RAM, Kraków Iwańczak B., 2013, Quantum GIS. Tworzenie i analiza map, HELION. Izdebski W. 2016, Dobre praktyki udziału gmin i powiatów w tworzeniu infrastruktury danych przestrzennych w Polsce, Geo-System Sp. z o.o., Warszawa; Jacobs J., 2014, Śmierć i życie wielkich miast Ameryki, Centrum Architektury, Warszawa; Jaśkiewicz M. (i in.), 2009, Możliwości lokalizacji obiektów wysokościowych w aspekcie ochrony panoramy Miasta Krakowa analiza, Biuro Planowania Przestrzennego, Urząd Miasta Krakowa, Kraków, 28. Jędrychowski I. (red.), 2008, Hipsometryczny atlas Krakowa, Biuro Planowania Przestrzennego, Urząd Miasta Krakowa, Kraków, 318 Kantarek A., 2008, O orientacji w przestrzeni miasta, Monografia 368, Politechnika Krakowska, Kraków. Kozłowski D. (red.), 2004, Miasto w mieście problemy kompozycji, Materiały konferencyjne IX Międzynarodowej Konferencji Instytutu Projektowania Urbanistycznego, Politechnika Krakowska, Kraków. Loegler R., 2011, Miasto to nie architektoniczna zabawa, RAM, Kraków; Nowatorska M, 2009, Wprowadzenie do Quantum GIS, Szczecin Wrocław http://qgis-polska.org/_media/czytelnia/wprowadzenie_do_quantum_gis.pdf Zimny H., 2005, Ekologia miasta, Agencja Reklamowo-Wydawnicza A. Grzegorczyk, Stare Babice, Warszawa. Bilans godzinowy zgodny z CNPS (Całkowity Nakład Pracy Studenta) Ilość godzin w kontakcie z prowadzącymi Wykład 15 Konwersatorium (ćwiczenia, laboratorium itd.) 15 Pozostałe godziny kontaktu studenta z prowadzącym 1 Lektura w ramach przygotowania do zajęć 2 Ilość godzin pracy studenta bez kontaktu z prowadzącymi Przygotowanie krótkiej pracy pisemnej lub referatu po zapoznaniu się z niezbędną literaturą przedmiotu Przygotowanie projektu lub prezentacji na podany temat (praca indywidualna w grupie) 5 17 Przygotowanie do egzaminu zaliczenia 5 Ogółem bilans czasu pracy / liczba godzin pracy studenta w ramach zajęć o charakterze praktycznym, w tym zajęć laboratoryjnych i projektowych Ilość punktów ECTS w zależności od przyjętego przelicznika / liczba punktów, którą student musi uzyskać w ramach zajęć o charakterze praktycznym, w tym zajęć laboratoryjnych i projektowych 75/29 3/1,16 5