INSTRUKCJA OBSŁUGI PROGRAMU LABORATORIUM ANALITYCZNE

INSTRUKCJA OBSŁUGI PROGRAMU LABORATORIUM ANALITYCZNE Firma komputerowa PasCom s.c. 78-400 Szczecinek, ul. Ordona 5

SPIS TREŚCI 1. INSTALACJA I KONFIGURACJA PROGRAMU. 3 1.1. FUNKCJA SYSTEM 4 1.2. KARTOTEKA OPERATORZY 6 1.2.1. Dodawanie nowego operatora, edycja danych operatora. 7 1.3. KONFIGURACJA PROGRAMU W SIECI WINDOWS 9 2. OPIS KLAWISZY FUNKCYJNYCH 12 3. MODUŁ KARTOTEKI. 13 3.1. KARTOTEKA PACJENTÓW 13 3.1.1. Dopisanie nowego pacjenta. 14 3.1.2. Edycja danych pacjenta. 15 3.1.3. Wyszukiwanie pacjenta. 15 3.1.4. Usuwanie pacjenta z kartoteki. 15 3.1.5. Informacje o przeprowadzonych badaniach (analizach). 16 3.2. KARTOTEKA BADAŃ 16 3.3. KARTOTEKA CEN 18 3.4. KARTOTEKA PŁATNIKÓW, LEKARZY I MIEJSCA PRZEZNACZENIA 18 4. MODUŁ BADANIA. 19 4.1. WYNIKI BADAŃ. 19 4.1.1. Dopisanie wyników badań. 20 4.1.2. Kasowanie wyników badań. 22 4.1.3. Komentarz do wyników badań. 22 4.1.4. Drukowanie wyników badań. 22 4.2. WYDRUK SERYJNY WYNIKÓW. 22 4.3. ZESTAWIENIE DZIENNE. 23 4.4. POCZEKALNIA WYNIKÓW. 24 4.5. FAKTURY / RACHUNKI. 25 5. MODUŁ ZESTAWIENIA. 26 5.1. ZESTAWIENIA WEDŁUG... 27 5.2. MIESZANE 28 5.3. GRAFICZNE 28 6. MODUŁ APARATY. 29 7. MODUŁ KONFIGURACJA. 29 7.1. EKSPORT. 30 7.2. IMPORT. 31 8. ZAKOŃCZENIE. 31 Strona 2 z 31

Program LABORATORIUM ANALITYCZNE, jak wynika z nazwy, wspomaga pracę w prowadzeniu laboratorium analitycznego, umożliwiając między innymi wydruk przeprowadzonych badań (analiz), różnego rodzaju zestawień, współpracę z aparatami pomiarowymi itp. Szczegółowy opis wszystkich możliwości programu będzie podany przy omawianiu poszczególnych modułów programu. 1. INSTALACJA I KONFIGURACJA PROGRAMU. Program "Laboratorium Analityczne" wymaga następującej, minimalnej konfiguracji sprzętowej : procesor Pentium 166MMX ( 32 MB RAM ) system operacyjny MS-WINDOWS 98 SE lub wyższy napęd CD-ROM ( do instalacji programu ) twardy dysk z ok. 10MB wolnego miejsca program obsługi baz danych (BDE) połączony do programu Instalacja programu jest bardzo prosta : wystarczy włożyć płytę cd-rom programem do napędu CD. Program automatycznie zainstaluje się na dysku (należy postępować zgodnie ze wskazówkami zawartymi w programie instalacyjnym). Do poprawnej pracy konieczne jest zainstalowanie sterowników baz danych - BDE. Po zainstalowaniu programu można go uruchomić klikając w ikonkę utworzoną na pulpicie Po uruchomieniu programu pojawi się pytanie o użytkownika programu oraz o hasło - należy wprowadzić użytkownika ADMIN oraz hasło ANN (program rozróżnia w haśle wielkość liter). Następnie pojawi się programu z menu głównym. Wyboru poszczególnych modułów, tzn. : BADANIA, ZESTAWIENIA, KARTOTEKI, APARATY, KONFIGURACJA dokonujemy klikając lewym przyciskiem myszki w wybrany moduł. Strona 3 z 31

Jednak przed rozpoczęciem pracy (zaraz po instalacji programu na dysku) należy skonfigurować program. W tym celu należy wybrać moduł KONFIGURACJA / SYSTEM. 1.1. FUNKCJA SYSTEM Wybierając funkcję {SYSTEM} otworzy się następne okno (rys. poniżej), w którym wybieramy interesujące nas opcje. Wybór akceptujemy naciskając klawisz <Potwierdź> Znaczenie poszczególnych opcji : < Nazwa >, < Ulica>, <Poczta>, <NIP> < Inne> informacje o użytkowniku programu, przy czym dane w polach zacieniowanych wpisywane są przez PasCom i nie można ich zmienić bez znajomości hasła instalacji. Należy zaznaczyć, że dane te są drukowane we wszystkich nagłówkach dokumentów. Strona 4 z 31

< Wersja > pole to może być zmienione tylko przez PasCom oznacza wersję jednostanowiskową (1) lub wielostanowiskową (sieciową). < Katalog > miejsce składowania danych w obrębie danego dysku. Możliwość wyboru dysku otrzymujemy wraz z wersją sieciową. Uwaga : w wybranym katalogu zakładany jest dodatkowy katalog o nazwie Zbiory i w nim są przechowywane dane. < Szukanie kontekstowe pacjenta > funkcja ta pozwala ustawić sposób wyszukiwania pacjenta po jego kodzie. Jeżeli wybierzemy opcję <NIE fraza>, to program wyszuka wszystkich pacjentów, którzy w swoim kodzie mają podaną frazę (np. przy podanej frazie 876 program znajdzie pacjentów o kodach 000000876 jak i 008760091). Wybranie opcji <TAK> spowoduje wyświetlenie dodatkowego okna, w którym możemy wpisać prefiks pacjenta, np. 0000. Wówczas podczas kontekstowego wyszukiwania pacjenta po jego kodzie, opuszczamy wpisane wcześniej zera. < Aktualna data > opcja ta działa podczas dopisywania wyników badań w module BADANIA/WYNIKI BADAŃ <TAK> - podaje aktualną (systemową) datę <NIE> - podaje ostatnio wpisaną datę. < Końcówka faktury > fraza ta jest dodawana podczas wydruku faktury (rachunku) oraz wyniku przeprowadzonych badań (analiz) w linii zawierającej numer faktury (wyniku analiz) < Liczba kopii faktur > liczba kopii faktur podczas wydruku (0 tylko oryginał) Klawisz <Konfiguracja aparatów> otwiera dodatkowe okno, w którym ustawiamy opcje związane konfiguracją aparatów pomiarowych komunikujących się z programem oraz z wyborem danych przesłanych przez te aparaty (rys. poniżej). Strona 5 z 31

Ustawienie parametrów transmisji z aparatami pomiarowymi ogranicza się do wybrania portu RS 232 (COM) oraz do prędkości tego portu. Na stałe ustawione są następujące parametry : brak parzystości (N), 8 bitów danych (8), jeden bit stopu (1), brak kontroli sprzętowej. Sposób podłączenia i konfiguracji aparatu znajduje się w instrukcji obsługi dołączonej do każdego aparatu pomiarowego. UWAGA : Firma Komputerowa PasCom jak i autor programu nie ponoszą żadnej odpowiedzialności za uszkodzenia aparatów pomiarowych oraz sprzętu komputerowego. Odpowiedzialność za podłączenie aparatów pomiarowych do komputera ponosi właściciel (dzierżawca) sprzętu. Dotyczy to również sytuacji, w której podłączenia aparatów dokonuje (na życzenie właściciela) autor programu. <Wyniki morfologii> <Wyniki z Hitachi 911> <Wyniki moczu> w przypadku wyboru w module BADANIA/WYNIKI BADAŃ analizy o nazwie morfologia program przeszukuje najpierw bazę danych z wynikami otrzymanymi z aparatów pomiarowych przeprowadzających hematologię ( Micros, Cell-Dyn 1600, MS9). Jeżeli, dla danego kodu pacjenta, wyniki znajdują się w bazie aparatów, to program automatycznie wstawia je do wyników badań pacjenta. zasada działania tej opcji jest analogiczna do opisanej powyżej. zasada działania tej opcji jest analogiczna do opisanej powyżej (obsługiwany aparat Miditron Junior oraz H50). Po ustawieniu wszystkich żądanych wartości naciskamy klawisz {Potwierdź} przechodząc ponownie do menu {KONFIGURACJA}. Następnie należy skonfigurować opcje dotyczące użytkowników programu. W tym celu wybieramy z modułu {KARTOTEKI} funkcję {OPERATORZY} 1.2. KARTOTEKA OPERATORZY Po wywołaniu tej funkcji pojawi się okno (rys. poniżej), w którym mamy wyświetlone dane o wszystkich użytkownikach programu. Uwaga : użytkownik nie mający praw administratora widzi tylko siebie i ma możliwość zmiany tylko niektórych opcji (np. hasła, opcji wydruku). Ograniczenia lub uprawnienia dotyczące danego użytkownika może nadać tylko administrator systemu lub osoba posiadająca uprawnienie administratora systemu. Strona 6 z 31

Znaczenie klawiszy funkcyjnych zostało opisane w rozdziale Opis klawiszy funkcyjnych 1.2.1. Dodawanie nowego operatora, edycja danych operatora. Po wybraniu tej opcji pojawi się okno, w którym możemy ustawić uprawnienia danego operatora. Strona 7 z 31

Opis poszczególnych opcji : <NAZWA> <HASŁO> <OPIS> <UPRAWNIENIA > login operatora. Tą frazą użytkownik będzie logował się do programu. Wielkość liter jest bez znaczenia. hasło potrzebne przy uruchomieniu programu Uwaga : program rozróżnia duże i małe litery. imię i nazwisko operatora. Dane te są drukowane na wynikach badań oraz na fakturach (rachunkach). zaznaczenie danej opcji spowoduje, że dany użytkownik (operator) programu będzie miał dostęp do odpowiednich funkcji programu. W przypadku braku zaznaczenia, opcje te nie będą dostępne. <USTAWIENIA WYDRUKU> - opcje te dotyczą tylko wydruku wyników badań i zestawień wyników badań(analiz) opcja ta umożliwia ustawienie domyślnego sposobu wyeksportowania danych zawartych w wynikach badań (analiz) wydruk bezpośrednio na drukarkę opcja <NIE> umożliwia podgląd wydruku przesunięcie wydruku umożliwia przesunięcie w poziomie wydruku ( nie dotyczy zestawień) 0 wydruk od lewej krawędzi kartki 180 środek kartki A4 wydruk logo umożliwia wydruk własnego logo. Logo musi być zapisane w katalogu programu pod nazwą logo.bmp, w formacie.bmp, a jego rozmiar nie może przekraczać 65x65 pikseli Strona 8 z 31

1.3. KONFIGURACJA PROGRAMU W SIECI WINDOWS Opis konfiguracji programu przeprowadzono na przykładzie systemu operacyjnego Windows 98PL SE. 1) uruchomić w panelu sterowania program BDE Administrator (rys. poniżej) 2) W zakładce CONFIGURATION / DRIVERS / NATIVE wybrać PARADOX i ustawić następujące opcje : a) NET DIR : wyczyścić pole musi być puste b) LANGDRIVER : Paradox Polish 852 3) W zakładce CONFIGURATION / SYSTEM / INIT ustawić następujące opcje : Strona 9 z 31

a) DEFAULT DRIVER : Paradox b) LANGDRIVER : Paradox Polish 852 c) LOCAL SHARE : True 4) Dodatkowo w zakładce CONFIGURATION / SYSTEM / INIT / FORMATS / DATE można ustawić opcje jak na rysunku poniżej. 5) Zamknąć okno BDE Administratora, a na pytanie Save all edits to BDE Administrator... odpowiedzieć twierdzącą nacisnąć klawisz YES 6) Na serwerze (komputer, na którym będą przechowywane wszystkie dane-zbiory) ustawić pełne udostępnianie dysku. Strona 10 z 31

Przykład : Otwieramy okno Mój komputer i wybieramy dysk C: podświetlamy go. Następnie z menu wybieramy pozycję PLIK / WŁAŚCIWOŚCI pokaże się okno, w którym wybieramy zakładkę UDOSTĘPNIANIE. W niej zaznaczamy opcje : Udostępniony jako oraz Typ dostępu - pełny. Naciskamy klawisz ZASTOSUJ oraz OK. Uwaga : Udostępniamy CAŁY dysk, a nie tylko katalog!!! 7) Na stacjach roboczych mapujemy udostępniony na serwerze dysk. W tym celu otwieramy okno Otoczenie sieciowe, wybieramy użytkownika (serwer), zaznaczamy ( podświetlamy ) dysk, który chcemy mapować i z menu PLIK / MAPUJ DYSK SIECIOWY wybieramy dysk (rys. poniżej). 8) Na stacjach roboczych, w programie Laboratorium analityczne, w module SYSTEM ustawiamy odpowiedni dysk i katalog zbiorów (patrz : Konfiguracja programu). Strona 11 z 31

2. OPIS KLAWISZY FUNKCYJNYCH Rekord pozycja w bazie danych zawierająca informacje. Uwaga : najechanie kursorem myszy na dany klawisz wyświetla znaczenie danego klawisza. Oprócz obsługi klawiszy myszą, program obsługuje klawisze skrótu. W przypadku ich dostępności, po najechaniu kursorem myszy na klawisz, oprócz opisu znaczenia klawisza zostanie wyświetlona informacja o klawiszach skrótu dostępnych z klawiatury. Strona 12 z 31

3. MODUŁ KARTOTEKI. W celu wypełnienia danych o pacjentach, przeprowadzanych analizach (badaniach), cennikach badań itp. przechodzimy do modułu KARTOTEKI. Pojawi się wtedy okno (poniżej), z którego wybieramy interesującą nas kartotekę. 3.1. KARTOTEKA PACJENTÓW Opcja ma za zadanie gromadzenie danych osobowych osób (pacjentów) przeprowadzających badania (analizy). Strona 13 z 31

Po uruchomieniu tej opcji program okno z następującymi danymi o pacjencie : nazwisko, imiona, adres pacjenta, telefon, pesel, NIP, płeć pacjenta, numer unikatowy pacjenta w systemie, datę rejestracji w systemie oraz datę ostatniego badania. 3.1.1. Dopisanie nowego pacjenta. Po naciśnięciu klawisza plus (+) lub kombinacji klawiszy CTRL i F1 pojawi się okno (poniżej), które należy wypełnić podając odpowiednie dane. Uwagi : 1) nie można zmieniać pola numer program automatycznie nadaje numer kolejnemu pacjentowi 2) przejście miedzy wypełnianymi polami może następować za pomocą klawisza ENTER 3) pola Pesel i NIP nie są sprawdzane pod kątem sum kontrolnych zaleca się szczególną uwagę przy wypełnianiu tych pól. 4) w przypadku wpisania nazwiska i imienia pacjenta program sprawdza istnienie danego pacjenta w bazie danych. Jeśli znajdzie pacjenta o podanym nazwisku i imieniu to zostanie wyświetlona o tym informacja wraz z proponowanym wykazem czynności : Szukaj dalsze wyszukiwanie (jeśli program nie znajdzie następnego pacjenta to przechodzi automatycznie do okna dodawania nowego pacjenta), Dopisz zignorowanie istnienia pacjenta w bazie danych i dalsze jego dopisywanie, Zaniechaj zaniechanie dopisywania pacjenta (program powraca do okna kartoteki pacjentów). Strona 14 z 31

5) Zlecenia stałe opcja ta służy do informacji na temat zleceń stałych dla danego pacjenta. W momencie wpisywania danych pacjenta do wyników badań, informacja ta jest wyświetlana na ekranie w postaci komunikatu. 3.1.2. Edycja danych pacjenta. Po naciśnięciu klawisza trójkąt ( ) lub kombinacji klawiszy CTRL i F2 pojawi się okno podobne jak przy dopisywaniu nowego pacjenta, w którym możemy zmienić odpowiednie dane. UWAGA : Zmiana danych w tym oknie nie spowoduje zmian w wypełnionych już wynikach badań. 3.1.3. Wyszukiwanie pacjenta. W zależności od wybranego sposobu sortowania w opcjach Sortowanie po : program wyszukuje od razu szukaną frazę np. nazwiska ( np. po wpisaniu w polu Szukaj litery N znacznik ( belka ) ustawia się na pierwszym rekordzie, którego nazwisko rozpoczyna się na tą literę. Wpisanie następnej litery np. A spowoduje ustawienie się znacznika na nazwisku zaczynającym się na NA. Taki sposób wyszukiwania dotyczy tylko wyszukiwania po nazwisku i numerze pesel pacjenta. Wyszukiwanie po kodzie pacjenta uzależnione jest od ustawień wybranych w module KONFIGURACJA / SYSTEM / Szukanie kontekstowe pacjenta <NIE fraza> - obok okienka do wpisania kodu pacjenta pojawi się klawisz <Szukaj>. Po wpisaniu odpowiedniej frazy naciskamy klawisz <Szukaj> i dopiero wtedy program wyszuka w bazie danych pacjenta, który w swoim numerze posiada wpisaną frazę, np. przy podanej frazie 876 program znajdzie pacjentów o kodach 000000876 jak i 008760091. <TAK> - przy tym ustawieniu możemy wpisywać kod pacjenta tak jak w przypadku wyszukiwania po nazwisku. Program będzie ustawiał znacznik na aktualnie znalezionym polu. Aby ułatwić sobie wyszukiwanie można posługiwać się prefiksem kodu pacjenta tych cyfr nie musimy już wpisywać. 3.1.4. Usuwanie pacjenta z kartoteki. Aby usunąć pacjenta (jego dane) z kartoteki należy nacisnąć klawisz minus (-). Program poprosi o potwierdzenie decyzji i w przypadku jej podtrzymania usunie dane z kartoteki. UWAGA : Usunięcie danych pacjenta z kartoteki nie powoduje ich usunięcia z wyników badań (analiz). Niemniej przed użyciem tej funkcji należy się dobrze zastanowić! Strona 15 z 31

3.1.5. Informacje o przeprowadzonych badaniach (analizach). Informacje o przeprowadzonych badaniach (analizach) otrzymujemy po naciśnięciu klawisza <INFO>. Program poprosi o podanie okresu czasu za który ma przedstawić dane o wynikach wykonanych badań. W zestawieniu tym, obok danych osobowych pacjenta, wyszególnione są : data badania, nazwa badania (analizy), jednostka miary, wynik badania oraz numer dokumentu. Po wypełnieniu kartoteki pacjentów przechodzimy do wypełniania kartoteki badań. 3.2. KARTOTEKA BADAŃ Zadaniem tej opcji jest zgromadzenie niezbędnych danych pomocnych do przeprowadzania badań (analiz). Bez wypełnienia kartoteki badań niemożliwe jest wypisanie i wydruk wyników badań (analiz) przeprowadzonych dla danego pacjenta. Po uruchomieniu tej funkcji program wyświetli okno z badaniami wraz z ich normami (rys. poniżej). Strona 16 z 31

Wprowadzanie danych do kartoteki odbywa się w sposób analogiczny jak w kartotece pacjenta po naciśnięciu klawisza plus (+) { nie działają klawisze skrótu }pojawi się okno, w którym oprócz nazwy badania, jednostki miary wprowadzamy także cenę danego badania (program obsługuje 10 cenników). Przejście między wypełnianymi polami następuje po naciśnięciu klawisza <ENTER>. UWAGI : 1) nazwy MORFOLOGIA, BADANIE OGÓLNE MOCZU, PROTEINOGRAM, CZAS PROTROMBINOWY, WSKAŹNIK PROTROMBINOWY, INR, HDL-CHOLESTEROL, TRÓJGLICERYDY, CHOLESTEROL, LDL- CHOLESTEROL są nazwami zastrzeżonymi i muszą występować w programie. Operując tymi nazwami program wykonuje pewne funkcje w sposób automatyczny. Wielkość liter nie ma tu znaczenia. 2) pole KOD służy do współpracy z aparatem pomiarowym Hitachi 911 wpisujemy w nim kody analiz z tego aparatu. 3) edycja lub wykasowanie rekordu z bazy danych nie zmienia danych zawartych w wynikach badań, ale przy tworzeniu wszelkich zestawień program operuje właśnie na tej bazie pobierając z niej miedzy innymi ceny. 4) Edycji norm dokonujemy bezpośrednio w oknie kartoteki badań wpisując odpowiednie wartości. Wpisaną wartość MUSIMY zaakceptować klawiszem <ENTER>. Dopisanie nowych norm odbywa się za pomocą klawiszy kursora schodzimy w oknie norm na koniec, pojawia się pusty wiersz, w którym wpisujemy nowe normy. Strona 17 z 31

3.3. KARTOTEKA CEN Kartoteka cen jest to nic innego jak kartoteka badań rozszerzona o ceny poszczególnych badań. W niej można przeglądać wszystkie cenniki i edytować bezpośrednio w wierszu. Niemożliwa jest inna niż zmiana ceny edycja rekordu. 3.4. KARTOTEKA PŁATNIKÓW, LEKARZY I MIEJSCA PRZEZNACZENIA Kartoteki te są kartotekami pomocniczymi służą przede wszystkim do tworzenia różnego rodzaju zestawień. Kartoteka płatnika Kartoteka lekarzy Miejsce przeznaczenia płatnik zleconych analiz zleceniodawca analiz miejsce przeznaczenia wyniku ( np. punkt pobrań w Bobolicach). Miejsce przeznaczenia drukowane jest na wyniku przeprowadzonych analiz obok numeru. Strona 18 z 31

4. MODUŁ BADANIA. Po wybraniu tego modułu pojawi się okno, z którego możemy wybrać różne funkcje związane z przeprowadzonymi wcześniej analizami. 4.1. WYNIKI BADAŃ. Zadaniem tej funkcji jest rejestrowanie wyników badań (analiz) oraz ich wydruk. Po wybraniu tej funkcji pojawi się najpierw ramka z poleceniem podania roku i miesiąca, w którym przeprowadzamy badania (analizy) - domyślnie aktualna data systemowa ; a następnie ekran złożony z dwóch okien : górnego i dolnego (rys. poniżej) Okno górne służy do wpisywania różnego rodzaju informacji niezbędnych do wystawienia dokumentów zawierających wyniki badań ; w oknie dolnym wprowadzamy same badania (analizy) oraz ich wyniki. Strona 19 z 31

4.1.1. Dopisanie wyników badań. Aby dopisać nowe wyniki badania musimy najpierw wypełnić dane dotyczące okna górnego. W tym celu (oknie górnym) klikamy w klawisz plus (+) lub stosujemy kombinację klawiszy <CTRL> i <F1>. Pojawi się wtedy okno, które musimy wypełnić danymi, posiłkując się przy tym kartoteką pacjentów, lekarzy itp. Dostępne są klawisze skrótu opisane w oknie. Uwaga : program pamięta ostatnio wpisane miejsce przeznaczenia Zasada wypełniania tego okna jest identyczna dla wszystkich czterech przypadków, dlatego dokładny opis zostanie przeprowadzony na przykładzie wypełniania danych pacjenta. Naciskamy kombinację klawiszy <CTRL> i <F1> otworzy się okno z kartoteką pacjentów. W oknie tym wyszukujemy istniejącego pacjenta (gdy jest to nowy pacjent to z tego poziomu możemy go dopisać do kartoteki) i albo klikamy dwa razy w wybrany rekord albo naciskamy kombinację klawiszy <SHIFT> i <ENTER>. Wybrane dane zostaną przeniesione do okna Dodawanie nowego wyniku badania. W analogiczny sposób postępujemy wypełniając dane o kierującym na badanie, płatniku i miejscu przeznaczenia. Strona 20 z 31

Po wpisaniu wszystkich danych naciskamy klawisz <Potwierdź> - okno zostanie zamknięte i program powróci do okna Wyników badań. Teraz przystępujemy do wypełnienia okna dolnego. W tym celu klikamy w klawisz plus (+) lub naciskamy kombinację klawiszy <CTRL> i <F2>. Pojawi się wtedy okno z kartoteką badań, z której wybieramy interesujące nas badanie. Swój wybór akceptujemy albo klikając dwa razy w wybrany rekord albo naciskając kombinację klawiszy <SHIFT> i <ENTER>. Pojawi się wtedy poniższe okienko, w którym wpisujemy wynik danego badania. Jeżeli wynik nie zostanie wpisany, to na wydruku, przy tej pozycji pojawi się komunikat *TERMIN*. Nie dotyczy to morfologii, proteinogramu i badania ogólnego moczu. W przypadku wyboru morfologii, proteinogramu lub badania ogólnego moczu pojawi się okienko, w którym bezpośrednio wpisujemy dane. ( przykład morfologii na rys. poniżej ). Jeżeli korzystamy z aparatów pomiarowych i dla danego pacjenta jest wynik ( kartoteka aparatów ) to okienko to zostanie automatycznie wypełnione danymi. Wpisane (edytowane) dane zatwierdzamy klawiszem <ENTER>. Uwaga : wiersze, w których nie są wpisane wyniki nie będą drukowane. Strona 21 z 31

4.1.2. Kasowanie wyników badań. Opcja kasowania dostępna jest zarówno w oknie górnym jak i dolnym. W oknie dolnym kasujemy aktualnie zaznaczony wynik badania, w oknie górnym całe badanie. 4.1.3. Komentarz do wyników badań. Po naciśnięciu klawisza <Komentarz> możemy dodać opis do całego wyniku badania. Opis ten będzie drukowany na końcu wyników badań. Czerwona strzałka przy klawiszu <Komentarz> informuje, że został wprowadzony opis danego badania. 4.1.4. Drukowanie wyników badań. Po naciśnięciu klawisza <Drukuj> program wydrukuje wybrany wynik. Jeśli dla danego użytkownika, w opcjach wydruku zaznaczyliśmy Wydruk bezpośrednio na drukarkę na Nie to program najpierw pokaże podgląd tego wydruku. W przypadku ponownego wydruku program informuje nas o tym prosząc o potwierdzenie. 4.2. WYDRUK SERYJNY WYNIKÓW. Funkcja ta służy do usprawnienia wydruku wyników przeprowadzonych badań (analiz). Po jej wybraniu pojawi się okno (rys. poniżej), w którym podajemy datę oraz miejsce przeznaczenia wyników. Strona 22 z 31

Po wygenerowaniu tabulogramu możemy go wydrukować na drukarce lub / i wyeksportować do pliku.txt lub arkusza Excel (program Excel musi być zainstalowany na komputerze) (patrz : rys. na stronie następnej). 4.3. ZESTAWIENIE DZIENNE. Zadaniem tej funkcji jest sporządzenie tabulogramu zawierającego zestawienie wszystkich wykonanych badań (analiz) w zadanym dniu. Wszystkie dane zawarte w tabulogramie pochodzą z dokumentów wystawionych za pomocą funkcji Wyniki badań. Tabulogram zawiera następujące informacje : - numer dokumentu badania (analizy) - datę wystawienia tego dokumentu - kod i dane osobowe pacjenta, na którego wystawiono ten dokument - nazwę badania (analizy) oraz wynik Po wybraniu tej funkcji na ekranie pojawi się okno, w którym podajemy datę zestawienia dziennego. Po wygenerowaniu tabulogramu możemy go wydrukować na drukarce lub / i wyeksportować do pliku.txt lub arkusza Excel (program Excel musi być zainstalowany na komputerze). Rys. Opcje wydruku / eksportu danych Strona 23 z 31

4.4. POCZEKALNIA WYNIKÓW. Funkcja ta ma za zadanie gromadzenie wpisanych w wybranym miesiącu wyników analiz, w których nie wpisano wyniku badania. Funkcja ta nie działa dla morfologii, badania ogólnego moczu oraz proteinogramu. Po wywołaniu tej funkcji pojawi się puste okno (rys. poniżej), które należy wypełnić. W tym celu naciskamy klawisz <Generuj> - program automatycznie wygeneruje wszystkie puste wyniki badań z danego miesiąca. Zaznaczając dany wynik i naciskając klawisz <Wprowadź> zaczynamy wprowadzanie wyników badań do kartoteki wyników badań. Jeżeli w pojawiającym się oknie nie wpiszemy wyniku, to nie zostanie on wprowadzony. UWAGA : wyniki wprowadzane są do kartoteki wyników z bieżącą datą systemową. (np. w 22 lutego generujemy wyniki w poczekalni wyników za miesiąc styczeń i wprowadzamy je do kartoteki wyników. Zostaną one wprowadzone do kartoteki wyników w miesiącu lutym z datą 22-02-2004). Strona 24 z 31

4.5. FAKTURY / RACHUNKI. Funkcja ta umożliwia wystawianie faktur ( rachunków ). Sposób postępowania jest analogiczny do sposobu wystawiania dokumentów za pomocą funkcji Wyniki badań, czyli najpierw wypełniamy okno górne, a później dolne. Dodatkowego wyjaśnienia wymaga tylko pole < Do wyniku >. Jeżeli w tym polu wpiszemy numer wyniku badań ( analiz ) wypisanego za pomocą funkcji Wyniki badań, to cały dokument (rachunek / faktura ) zostaną automatycznie wypełnione danymi pobranymi z wybranego dokumentu badań. Ceny przeprowadzonych badań zostaną pobrane z cennika badań ( funkcja Kartoteka cen ). Strona 25 z 31

W oknie dolnym możemy wpisać dowolną treść będącą pozycją na fakturze lub pobrać z kartoteki badań nazwę danej analizy (naciskając klawisz <Kartoteka badań>). Oczywiście daną fakturę możemy wydrukować. Ilość kopii drukowanej faktury ustawiamy za pomocą funkcji System ( patrz : Konfiguracja programu). 5. MODUŁ ZESTAWIENIA. Celem tego modułu jest zebranie informacji na temat przeprowadzonych badań (analiz). Po jego otworzeniu pojawi się okno (rys. poniżej), z którego możemy wybrać odpowiadającą nam funkcję. Znaczenie poszczególnych funkcji przedstawiamy poniżej. Strona 26 z 31

5.1. ZESTAWIENIA WEDŁUG... Znaczenie poszczególnych funkcji jest podobne generują zestawienia według zadanej maski, odpowiednio : kodu pacjenta, miejsca przeznaczenia, zleceniodawcy (lekarza), płatnika i nazwy badania. Sposób postępowania jest we wszystkich przypadkach podobny : pojawia się okno (rys. poniżej), w którym podajemy : maskę posiłkując się przy tym odpowiednią kartoteką okres za jaki tworzymy zestawienie czy w zestawieniu uwzględniać ceny czy dane zestawienia ma być zestawieniem ilościowym (np. ile wykonano morfologii) czy też nie (podawane są wyniki badań z informacjami komu i kiedy je przeprowadzono) Jeżeli nie wpiszemy maski, to program wygeneruje wszystkie wyniki badań (analizy) za podany okres. Dodatkowo, na ostatniej stronie podawane są dane dotyczące ilości przebadanych pacjentów oraz ilości wykonanych badań z uwzględnieniem płci. Strona 27 z 31

5.2. MIESZANE Ten typ zestawienia jest praktycznie połączeniem czterech pierwszych typów zestawień. Za pomocą tej funkcji możemy wybrać okres przeprowadzenia analiz, kod pacjenta, kod płatnika, zleceniodawcę, miejsce przeznaczenia, uwzględnić ceny poszczególnych badań oraz dodatkowo wygenerować wyniki przeprowadzonych badań (analiz). 5.3. GRAFICZNE Funkcja ta tworzy zestawienie graficzne wykonanych badań ( analiz ) w przeciągu roku kalendarzowego. Strona 28 z 31

6. MODUŁ APARATY. Moduł ten służy do obsługi wyników przesłanych z aparatów MICROS, CELL DYN 1600, MS9, MIDITRON JUNIOR, H50 oraz HITACHI 911. Rekordy znajdujące się w tej kartotece można tylko przeglądać i kasować. Wyjaśnienia może wymagać tylko nagłówek ramki Wpis. Pod nim zaznaczane są wyniki wpisane już do dokumentów wyników badań (analiz) za pomocą funkcji Badania\Wyniki badań ( oznaczenie True ). UWAGI : 1) Wszystkie wyniki hematologii znajdują się w kartotece Morfologia 2) W aparacie MS9 kod pacjenta wpisujemy w polu pacjent 3) Aparat H50 nie obsługuje kodów pacjenta oraz nie podaje barwy moczu i dlatego należy ręcznie przyporządkować pacjenta do danej próbki oraz podać jej barwę. 7. MODUŁ KONFIGURACJA. Moduł ten, oprócz funkcji konfigurujących działanie programu ma charakter pomocniczy - umożliwia dodatkowo kontrolę zbiorów, tworzenie kopii zapasowych zbiorów danych oraz odtwarzanie tych zbiorów np. z dyskietek. Po wybraniu tego modułu pojawi się już znane okno (rys.), z którego pierwsza funkcja SYSTEM została opisana w rozdziale pierwszym. Wobec tego pokrótce opiszemy działanie pozostałych funkcji : Eksport danych i Import danych. Strona 29 z 31

7.1. EKSPORT. Funkcja Eksport pełni bardzo ważną rolę. Jej zadaniem jest umożliwienie przeniesienia informacji przechowywanych w komputerze w inne miejsce ( na dyskietki ). Zanim przejdziemy do dalszego opisu należy wyjaśnić sobie pojęcie archiwum. Wszystkie dane jakie są rejestrowane w trakcie pracy z programem są przechowywane w pamięci komputera w postaci kartotek. W większości są to kartoteki miesięczne wykonanych badań (analiz). Poza tym przechowywane są kartoteki używane cały rok (kartoteka badań, pacjentów oraz norm wyników). Należy zdawać sobie sprawę z faktu, że komputer jest tylko maszyną, która zawsze może ulec uszkodzeniu (choć zdarza się to bardzo rzadko). Istnieje więc możliwość, że wszystkie zarejestrowane dane, dotyczące wyników badań (analiz) z okresu kilku miesięcy ulegną zniszczeniu. Mamy co prawda dokumenty źródłowe w postaci wydruków, ale pozostaje problem ponownego wprowadzenia olbrzymiej ilości danych. Jedynym ratunkiem przed utratą tych danych jest prowadzenie tzw. archiwum. Jego istota polega na przenoszeniu na dyskietki lub inną pamięć masową, wszystkich kartotek. Dyskietki z kopiami kartotek uzupełnione o opis ich zawartości (najlepiej na małej kartce ) należy przechowywać w bezpiecznym miejscu i w razie jakiejkolwiek awarii mamy kopię danych, które ponownie możemy wczytać do komputera stosując funkcję Import. W trakcie przesyłania informacji z komputera na dyskietkę mogą wystąpić dwie sytuacje : 1. Kopiujemy wybraną kartotekę i na dyskietce nie ma tej kartoteki. W tym przypadku kartoteka w całości zostanie przeniesiona na dyskietkę. 2. Kopiujemy wybraną kartotekę i na dyskietce jest już wcześniej zapisana ta sama kartoteka, ale na przykład sprzed czterech dni. W tym przypadku program usunie "stare" zbiory i dopiero wtedy zacznie kopiować nowe. Tok działania podczas eksportu informacji jest następujący : 1) Należy przygotować sformatowaną dyskietkę i włożyć ją do stacji dysków. Jeżeli nasze zbiory są obszerne należy przygotować więcej dyskietek. Kartoteki przechowywane w pamięci komputera mogą być tak duże, że nie zmieszczą się na dyskietce. W takim przypadku program dzieli kartotekę na fragmenty, które zostaną skopiowane na kilka dyskietek. Program po zapisaniu fragmentu kartoteki na dyskietkę będzie oczywiście prosił o umieszczenie w stacji kolejnej dyskietki. Należy jednak pamiętać o ich numerowaniu. Po uruchomieniu funkcji Eksport rozwija się okno z nazwami kartotek, które chcemy wyeksportować. 2) Na ekranie rozwija się okno definiujące, w którym należy zdefiniować rok i miesiąc dla kartotek miesięcznych. Dane za ten miesiąc będą eksportowane. Program będzie oczekiwał na określenie nazwy stacji, w której umieszczona została dyskietka ( A lub B). Można także przeprowadzić eksport danych na dowolny dysk twardy (dane umieszczane są na tym dysku w katalogu KOPIE ). Osobom znającym podstawy obsługi komputera proponujemy (ze względu na szybkość) wykonanie eksportu na dysk twardy a później przekopiowanie zbiorów z katalogu KOPIE na dyskietki (np. poleceniem COPY). Ze względu na prędkość metoda wstępnego eksportowania danych na dysk twardy jest metodą zalecaną. Strona 30 z 31

3) Po określeniu nazwy stacji następuje eksport informacji. Program sprawdza czy dana kartoteka jest w pamięci komputera i czy dana kartoteka jest już na dyskietce. Jeżeli wszystko jest w porządku, na ekranie wyświetlana jest informacja o ilości przekopiowanych. W sytuacji, gdy cała kartoteka nie mieści się na jednej dyskietce program oczekuje na umieszczenie w stacji nowej dyskietki. Nie ma żadnego ograniczenia co do ilości dyskietek na które zostanie skopiowana kartoteka. Jeszcze raz przypominamy o numerowaniu kolejnych dyskietek z kopią kartoteki. 4) Po zakończeniu eksportu następuje przejście do poziomu menu głównego. 7.2. IMPORT. Funkcja Import pełni podobną role do funkcji eksport informacji z tym tylko, że służy do ściągnięcia danych z archiwum i zapisania ich w kartotekach w naszym komputerze. Dane przechowywane są zawsze na dyskietce i z niej właśnie będą wczytywane. Przy czym występują za każdym razem dwie sytuacje : 1) w pamięci komputera nie ma importowanej kartoteki. W tym przypadku importowana kartoteka zostanie skopiowana z dyskietki do pamięci komputera. 2) w pamięci komputera jest importowana kartoteka. W tym przypadku kartoteka w pamięci komputera zostanie zaktualizowana o różnice pomiędzy kartoteką na dyskietce, a kartoteką w pamięci komputera. Reguły działania są identyczne jak w przypadku eksportu informacji. 8. ZAKOŃCZENIE. Program, który Państwo otrzymaliście do swej dyspozycji nie jest produktem idealnym. W dalszym ciągu trwają prace nad jego rozwojem. Bylibyśmy bardzo wdzięczni za wszelkie uwagi i spostrzeżenia, które umożliwiłyby nam podniesienie jakości programu. Wierząc, że program będzie dla Państwa użytecznym narzędziem miłej pracy życzy AUTOR Strona 31 z 31