Aktualny komentarz zespołu inwestycyjnego Marzec 2016 r. Globalne perspektywy ekonomiczne PERSPEKTYWY WG ZESPOŁU FRANKLIN TEMPLETON FIXED INCOME GROUP Christopher Molumphy Michael Materasso Roger Bayston John Beck David Zahn W TYM NUMERZE: Stabilne dane ekonomiczne w USA i równowaga w obszarze cen ropy Chińska gospodarka wciąż zwalnia, choć pojawiają się lepsze wieści dla producentów surowców Zdecydowane działania Europejskiego Banku Centralnego związane z inflacją, a kondycja realnej gospodarki w regionie wciąż dobra Stabilne dane ekonomiczne w USA i równowaga w obszarze cen ropy Odporność gospodarki USA widoczna w opublikowanych ostatnio danych jest zgodna z naszymi wcześniejszymi założeniami dotyczącymi względnie solidnych czynników fundamentalnych, a wahania rynkowe z początku 2016 r. były prawdopodobnie zbyt gwałtowną reakcją na zewnętrzne ryzyko dla wzrostu w Stanach Zjednoczonych. Autorzy polityki pieniężnej z Rezerwy Federalnej USA (Fedu) wysłali rynkom kilka różnych wskazówek dotyczących możliwego wpływu tych zewnętrznych wydarzeń na ich przyszłe decyzje, ale biorąc pod uwagę ich ciągłe podkreślanie, że wszelkie decyzje będą uzależnione od danych, można przypuszczać, że generalnie korzystne dane ekonomiczne z ubiegłego miesiąca znacząco wpłyną na ich sposób myślenia. Sygnały potwierdzające, że gospodarka USA utrzymywała dotychczasowy kurs pomimo słabnącego globalnego wzrostu pojawiały się przez cały luty, jak i w ciągu pierwszych dni kolejnego miesiąca. W połączeniu ze stabilizacją cen ropy, te sygnały przyczyniły się do uspokojenia obaw obecnych na rynkach finansowych od początku roku. Niepewność co do reakcji amerykańskiej gospodarki na osłabienie ekonomiczne w innych krajach oraz zaostrzenie warunków finansowych była największa w połowie lutego i nasiliła zmienność rynkową. For Financial Professional Use Only / Not For Public Distribution Rentowność 10-letnich papierów skarbowych z USA spadła w rezultacie do najniższego poziomu od 2012 r. w warunkach narastającej awersji inwestorów do ryzyka, natomiast i tak znacząca rozbieżność pomiędzy prognozami Fedu co do czasu przyszłych podwyżek stóp procentowych oraz znacznie wolniejszym tempem przewidywanym przez rynki jeszcze bardziej się powiększyła. Czy niepokój na rynkach finansowych z początku roku już osłabł? Członkowie naszego zespołu ds. instrumentów o stałym dochodzie (Fixed Income Group) dostrzegają oznaki stabilizacji. Niemniej jednak, w drugiej połowie lutego opublikowano szereg danych ekonomicznych, które okazały się lepsze od powszechnych oczekiwań i przeczyły pesymistycznym prognozom zakładającym, że gospodarka USA lada moment stoczy się w przepaść recesji. Stopa średniorocznego wzrostu produktu krajowego brutto (PKB) za czwarty kwartał 20 r. została skorygowana w górę z 0,7% do 1,, choć ta korekta była przede wszystkim wynikiem uzupełniania stanów magazynowych, które było postrzegane jako potencjalne źródło problemów dla gospodarki USA w ciągu pierwszych trzech miesięcy 2016 r. Dobrą kondycję amerykańskiego rynku konsumenckiego podkreślało styczniowe przyspieszenie wzrostu dochodów osobistych i wydatków na konsumpcję o 0,5% w porównaniu z miesiącem poprzednim, sugerujące, że kluczowa siła napędowa gospodarki USA, jaką jest konsumpcja, wciąż jest na swoim miejscu. Korzystny wpływ na dochody konsumentów miał miesięczny wzrost płac o 0,6%; była to trzecia korzystna
zmiana na przestrzeni ostatnich czterech miesięcy, co podkreśla jak silny jest wpływ solidnej kondycji rynku pracy w USA na popyt konsumencki. Lutowy raport o zatrudnieniu dostarczył kolejnych dowodów potwierdzających tezę, że zewnętrzne trudności nie miały jak dotąd większego wpływu na kierunek, w jakim zmierza amerykańska gospodarka. Wzrost zatrudnienia o 242 tys. nowych miejsc pracy był znacznie większy niż oczekiwano, a towarzyszyła mu korekta danych o wzroście zatrudnienia w górę za dwa poprzednie miesiące. Stopa bezrobocia utrzymała się na niezmiennym, najniższym od 2008 r. poziomie 4,9%, natomiast wskaźnik aktywności zawodowej utrzymał trend wzrostowy i poszedł nieznacznie w górę do 62,9% sprzyjające warunki na rynku pracy skłoniły większą liczbę osób do rozpoczęcia lub wznowienia poszukiwań zatrudnienia. Opublikowany w lutym raport zawierał jednak także mniej optymistyczne dane dotyczące płac; średnie stawki godzinowe nie dorównały prognozom i spadły o 0, miesiąc do miesiąca w porównaniu ze styczniowym wzrostem o 0,5%, a roczna stopa wzrostu tych stawek spadła w stosunku do poprzedniego miesiąca o 0,3% do 2,. Nagły styczniowy wzrost inflacji bazowej w USA Wykres nr 1: Indeksy cen mających zastosowanie dla wydatków na konsumpcję osobistą: Zmiana procentowa w porównaniu z tym samym miesiącem w roku poprzednim Czerwiec 20 r. styczeń 2016 r. 20 r. 2016 r. Czer Lip Sie Wrz Paź S Lis S Gru S Sty W Wydatki na konsumpcję osobistą (PCE) 0,3 0,3 0,3 0,2 0,2 0,5 0,7 1,3 Towary 2,7 2,7 2,7 3,2 3,1 2,3 1,8 0,5 Dobra trwałe 2,1 2,1 2,3 1,9 2,0 1,6 1,2 0,9 Dobra nietrwałe 3,0 2,9 3,0 3,9 3,6 2,6 2,2 0,3 Usługi 1,9 1,8 1,8 1,9 1,9 1,9 1,9 2,1 Indeksy dodatkowe Wydatki na konsumpcję osobistą (PCE) bez cen żywności i energii 1,3 1,3 1,3 1,3 1,3 1,4 1,5 1,7 Żywność 1 1,0 0,9 0,7 0,7 0,7 0,2 0,3 0,2 Energia: towary i usługi 2,9,7 16,2 19,7 18,3 14,3 12,4 5,2 Rynkowe wydatki na konsumpcję osobistą (PCE) 3 0,0 0,0 0,0 0,1 0,0 0,3 0,4 1,1 Rynkowe wydatki na konsumpcję osobistą (PCE) bez cen żywności i energii 3 1,1 1,0 1,1 1,2 1,2 1,3 1,3 1,5 W = Dane wstępne S = Dane skorygowane Źródło: Biuro Analiz Ekonomicznych. 1. Żywność obejmuje żywność i napoje przeznaczone do spożycia poza miejscem sprzedaży; usługi gastronomiczne, w ramach których odbywa się sprzedaż posiłków i napojów, nie są klasyfikowane do kategorii żywności. 2. Benzyna i inne towary energetyczne oraz usługi energetyczne i gazowe. 3. Rynkowe wydatki na konsumpcję osobistą (PCE) to dodatkowy wskaźnik oparty na wydatkach gospodarstw domowych, dla których istnieją mierzalne wskaźniki cen. Kategoria ta nie obejmuje większości transakcji nierozliczanych w sposób finansowy (np. usług finansowych świadczonych bezpłatnie) ani wydatków na konsumpcję instytucji For Financial non-profit Professional świadczących usługi Use Only na rzecz / Not gospodarstw For Public domowych. Distribution Pewne optymistyczne dane pojawiły się w amerykańskim sektorze produkcji; styczniowe dane o produkcji przemysłowej i dobrach trwałych sugerowały, że niepokój wywołany przez poprzednie słabe wyniki mógł być przesadzony. Choć indeks PMI (opracowywany na podstawie ankiet przeprowadzanych wśród menedżerów odpowiedzialnych za zakupy) opublikowany w lutym przez Instytut Zarządzania Podażą (ISM) utrzymał się nieznacznie poniżej poziomu 50, który oznaczałby ekspansję, ogólny trend w obszarze produkcji i nowych zamówień był pozytywny. Ogólny obraz sytuacji przedstawiał względnie duży popyt krajowy dotyczący większości spółek, pomimo niezmiennie trudnych warunków dla eksporterów i spółek z sektorów związanych z energetyką. Publikowany przez instytut ISM indeks PMI dla sektora usług utrzymał się w lutym w przedziale oznaczającym ekspansję i nie zmienił się znacząco w porównaniu z miesiącem poprzednim, poza jego komponentem dotyczącym zatrudnienia, który nieznacznie spadł po raz pierwszy od początku 2014 r. Pojawiły się także sygnały narastającej presji inflacyjnej w gospodarce USA. Dane dotyczące inflacji były solidne; preferowany przez Fed bazowy wskaźnik cen mających zastosowanie dla wydatków na konsumpcję osobistą zanotował w styczniu nadspodziewanie mocny wzrost do 1,7% rok do roku, czyli najwyższego poziomu od ponad trzech lat, niewiele niższego od 2-procentowego celu inflacyjnego Fedu. Bazowy indeks wzrostu cen konsumenckich poszedł w górę o 0,3% w ujęciu miesięcznym i zyskał 2, w okresie 12 miesięcy, w tym drugim przypadku oznaczając wzrost o 0, w porównaniu z danym z grudnia. Ekwiwalentny wskaźnik inflacji zasadnicze j (z uwzględnieniem cen żywności i energii) nie zmienił się w ujęciu miesiąc do miesiąca, a w ujęciu rok do roku poszedł w górę o 1,. Wzrost tego wskaźnika ograniczony był przez spadek cen energii o 2,8% i spadek cen benzyny o 4,8%. Głębokie załamanie cen energii potwierdził spadek referencyjnego indeksu amerykańskich cen ropy West Texas Intermediate do najniższego od 12 lat poziomu ok. 26 USD za baryłkę w drugim tygodniu lutego. Bardziej stabilne ceny ropy w drugiej połowie miesiąca oraz pozytywny ton danych ekonomicznych przyczyniły się jednak do wywołania szerszego odbicia wśród aktywów obarczonych wyższym ryzykiem, a akcje w ujęciu łącznym odrobiły sporą część strat z początku 2016 r. Co więcej, powszechnie wykorzystywany wskaźnik przyszłej inflacji oparty na amerykańskich papierach skarbowych zabezpieczonych przed wpływem inflacji, który odzwierciedlał załamanie cen ropy i także spadł na początku lutego do najniższego poziomu od czasu globalnego kryzysu finansowego, również zanotował odbicie wraz z wzrostem cen ropy. Chińska gospodarka wciąż zwalnia, choć pojawiają się lepsze wieści dla producentów surowców W odróżnieniu od bardziej optymistycznego obrazu sytuacji w Stanach Zjednoczonych, perspektywy rysujące się przed resztą świata wciąż były dość niepewne. Dane napływające z Chin podkreślały skalę spadku dynamiki krajowej gospodarki, a oficjalne indeksy PMI dla produkcji i usług poszły w lutym w dół, w tym drugim przypadku do najniższego poziomu od 2009 r. W odpowiedzi na słabszy wzrost, chińskie władze zredukowały oficjalną prognozę wzrostu na 2016 r. do 6,5% 7, oraz zapowiedziały pakiet stymulacji budżetowej, choć prognozowany na ten rok deficyt budżetowy na poziomie 3% PKB był niższy niż powszechnie oczekiwano. Agencja ratingowa Moody s obniżyła swą perspektywę dla ratingu chińskiego zadłużenia skarbowego ze stabilnej na negatywną, uzasadniając tę decyzję rosnącym długiem oraz uszczupleniem rezerw walutowych, jak również niepewnością co do zdolności chińskich władz do wdrażania reform. Globalne perspektywy ekonomiczne 2
Wykres nr 2: Oficjalny chiński indeks PMI Styczeń 2014 r. luty 2016 r. PMI 52,0 51,5 51,0 50,5 50,0 49,5 49,0 48,5 48,0 Dalszy spadek dynamiki chińskiej produkcji 47,5 1-14 6-14 10-14 2-6- 10-2-16 Źródło: FactSet; Główny Urząd Statystyczny Chińskiej Republiki Ludowej. Kwestia odpowiedniej reakcji na niski wzrost gospodarczy na świecie zdominowała spotkanie ministrów finansów krajów z grupy G20, jakie odbyło się w lutym w Szanghaju. Nie było zbyt dużego poparcia dla globalnie skoordynowanego pakietu stymulacyjnego, do uruchomienia którego nawoływał Międzynarodowy Fundusz Walutowy przed tym spotkaniem; nie pojawiły się także poważniejsze sygnały porozumienia pomiędzy poszczególnymi krajami w sprawie innych reakcji w ramach wspólnej polityki. Szef Ludowego Banku Chin zaznaczył jednak, że autorzy chińskiej polityki pieniężnej mają świadomość potrzeby odpowiedniego traktowania rynkowych oczekiwań co do bankowej strategii dotyczącej renminbi, po niezrozumieniu wypływających z banku komunikatów przez inwestorów latem ubiegłego roku. Pomimo utrzymującego się niepokoju wokół spadku dynamiki chińskiej gospodarki, stabilizacja cen ropy była lepszą wiadomością dla krajów zaliczanych do ważnych producentów tego surowca, podobnie jak późniejsze odbicie na rynkach metali przemysłowych i rudy żelaza, których cen poszły w górę do najwyższych jak dotąd poziomów w tym roku. W rezultacie, waluty wielu spośród tych krajów radziły sobie w lutym bardzo dobrze i odrobiły część strat z okresu nagłych spadków cen surowców. Wpływ wprowadzenia ujemnych stóp procentowych przez Bank Japonii (BJ) wciąż był odczuwalny. Rentowność 10-letnich japońskich obligacji rządowych utrzymywała się poniżej zera przez drugą połowę lutego, a podczas kolejnej aukcji japoński rząd po raz pierwszy sprzedał nowe obligacje 10-letnie oferujące ujemny dochód, jako drugi (po Szwajcarii) emitent papierów skarbowych w historii. Zgodnie z powszechnymi oczekiwaniami, spora część tych papierów miała być odsprzedana z powrotem do BJ w ramach szerszego programu skupu obligacji przez bank centralny. For Financial Professional Use Only / Not For Public Distribution Utrzymujący się mocny kurs jena japońskiego jena wzbudził jednak pytania o skuteczność wprowadzonych przez BJ ujemnych stóp procentowych, tym bardziej, że bank centralny przyjął kilkupoziomową strukturę stóp mającą stymulować deprecjację waluty i jednocześnie chronić banki i oszczędności obywateli. Jeżeli chodzi o inne części świata, perspektywa powrotu na międzynarodowe rynki kapitałowe rysująca się przed Argentyną stała się wyraźniejsza po tym, jak nowy rząd tego kraju zgodził się na ugodę ze swymi najważniejszymi wierzycielami, którzy odrzucali dotychczasowe oferty restrukturyzacji zadłużenia. Poprzednie populistyczne władze Argentyny przez długi czas nie zgadzały się na podjęcie negocjacji w sprawie ewentualnego porozumienia, skłaniając wierzycieli do kierowania swych roszczeń na drogę sądową. Konsekwencją tej sytuacji była niewypłacalność Argentyny w 2014 r., która uniemożliwiła temu krajowi zaciąganie kolejnych długów. Nowy rząd zabrał się za realizację wielu obiecanych reform, włącznie ze zniesieniem mechanizmów kontroli kapitału i redukcją wysokich ceł eksportowych. Porozumienie nie zostało jeszcze ratyfikowane przez argentyński kongres, ale jego przegłosowanie wydaje się niemal pewne, a to otworzyłoby drogę do prawdopodobnej według argentyńskiego ministra finansów Alfonsa Prata-Gaya emisji nowych obligacji o wartości mld USD. Cieszymy się ze stabilizacji cen surowców, która powinna, według nas, ustabilizować globalną gospodarkę. Cieszymy się z większej stabilności cen surowców oraz uspokojenia zmienności na rynkach finansowych i uważamy, że globalna gospodarka powinna w rezultacie stanąć na pewniejszym gruncie i rosnąć w tempie możliwym do przyjęcia, choć wolniejszym od wymarzonego. Choć rozluźniona polityka pieniężna prawdopodobnie będzie równoważyć niekorzystny wpływ słabego globalnego popytu, podzielamy jednak niektóre wyrażane przez innych obawy związane z ograniczeniami polityki ujemnych stóp procentowych, jeżeli nie zostanie ona odpowiednio ukierunkowana. Zdecydowane działania Europejskiego Banku Centralnego związane z inflacją, a kondycja realnej gospodarki w regionie wciąż dobra W lutym strefa euro weszła w deflację po raz pierwszy od września 20 r., a odpowiedzialność za zasadniczą część spadków cen rok do roku ponosi załamanie cen energii. Na poziomie inflacji bazowej, ceny poszły w górę w tym samym okresie o 0,7%, co oznacza wolniejsze tempo wzrostu w porównaniu z 1, w miesiącu poprzednim. Tak słabe dane dotyczące inflacji skłoniły Europejski Bank Centralny (EBC) do przedstawienia podczas swego marcowego posiedzenia szeregu agresywnych działań obejmujących redukcję referencyjnej stopy procentowej, kolejne obniżenie stopy depozytowej (jeszcze głębiej poniżej zera) oraz powiększenie rozmiaru i zakresu programu skupu obligacji. EBC obniżył jednocześnie swe prognozy dla wskaźnika inflacji na 2016 rok z 1, do 0,. Globalne perspektywy ekonomiczne 3
Ogólny wydźwięk innych danych publikowanych w Europie był raczej negatywny, co w pewnym stopniu potwierdziło tezę, że Europa jest bardziej narażona na wpływ osłabienia rynków wschodzących niż Stany Zjednoczone. Indeks Ifo odzwierciedlający oczekiwania co do aktywności gospodarczej w Niemczech spadł z 102,3 w styczniu do najniższego od 2012 r. poziomu 98,8. Z kolei wyniki badania przeprowadzonego wśród niemieckich konsumentów, którzy mają znaczący wkład we wzrost tej największej gospodarki w Europie, pokazały, że ich oczekiwania w lutym były znacznie większe. Korzystny wpływ na tę poprawę nastrojów miało zaostrzenie warunków na rynku pracy. Wykres nr 3: Funt brytyjski a dolar amerykański Styczeń 2014 r. luty 2016 r. 1,75 Wahania kursu funta brytyjskiego pod wpływem planowanego referendum w sprawie wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej 1,7 1,65 1,6 1,55 1,5 1,45 1,4 1,35 1-14 9-14 6-2-16 Źródło: FactSet. Obserwowany od pewnego czasu w kilku europejskich krajach wyborczy trend, w którym elektorat odsuwa od władzy rządzące partie polityczne i obdarza większym poparciem populistów, nie ominął także lutowych wyborów parlamentarnych w Irlandii. Niejednoznaczny wynik wyborów pozostawił kraj w stanie zawieszenia przed potencjalnie długimi negocjacjami w sprawie utworzenia koalicji rządzącej. Po niejasnym rozstrzygnięciu wyborów w Portugalii i Hiszpanii, podobnym wynikiem zakończyły się wybory na Słowacji. Łącznie był to wyraz rozczarowania europejskiego elektoratu mieszanką oszczędności budżetowych i słabego lub wręcz niezauważalnego wzrostu dochodów od czasu globalnego kryzysu finansowego i późniejszych regionalnych problemów z zadłużeniem. W Hiszpanii, gdzie od końca ubiegłego roku nie ma żadnego rządu, nowe wybory w czerwcu wciąż wydawały się najbardziej prawdopodobnym scenariuszem, po kilku nieudanych próbach sformowania rządu mniejszościowego przez socjalistów. Wyniki sondaży sugerują jednak, że kolejne wybory nie przyniosą większej zmiany na podzielonej scenie politycznej w tym kraju. Podzielamy obawy związane z ograniczeniami polityki ujemnych stóp procentowych, jeżeli nie zostanie ona odpowiednio ukierunkowana. Zgodnie z oczekiwaniami, rząd brytyjski zapowiedział na czerwiec referendum w sprawie pozostania Wielkiej Brytanii w Unii Europejskiej (UE). Po tym, jak jeden z najważniejszych przedstawicieli Partii Konserwatywnej zapowiedział swoje poparcie dla pomysłu wyjścia Wielkiej Brytanii z UE, nasiliły się wahania kursów niektórych aktywów finansowych powiązanych z rynkiem brytyjskim, spready niektórych denominowanych w euro obligacji emitentów z Wielkiej Brytanii znacząco się rozszerzyły, a kurs funta brytyjskiego w stosunku do dolara amerykańskiego spadł do najniższego poziomu od 2009 r. Z pewnością można wskazać szereg czynników krótkoterminowego ryzyka dotyczącego rynków europejskich, a jednym z poważniejszych jest prawdopodobieństwo, że Brytyjczycy opowiedzą się w czerwcu za wyjściem z UE, a w szczególności, jeżeli dane napływające z Europy pogorszą się przed referendum lub dojdzie do eskalacji kryzysu migracyjnego. My jednak wciąż podtrzymujemy nasz pogląd, że gospodarka europejska generalnie radzi sobie dobrze, a tzw. realna gospodarka, związana z produkcją towarów i świadczeniem usług, jest jak dotąd odporna na wpływ wahań na rynkach finansowych. Inflacja wprawdzie wciąż jest niska, ale przynajmniej utrzymuje trajektorię wzrostową, a choć wzrost gospodarczy nie jest zbyt potężny, jego najważniejszym motorem pozostaje konsumpcja krajowa. For Financial Professional Use Only / Not For Public Distribution Globalne perspektywy ekonomiczne 4
DANE MAKROEKONOMICZNE DLA STREFY EURO WYNIK KOŃCOWY Produkt krajowy brutto (PKB) 1 PKB, r/r (%) 1,3 1,6 1,6 1,5 Konsumpcja prywatna, r/r (%) 1,6 1,7 1,8 1,5 Nakłady brutto na środki trwałe, r/r (%) 2,0 2,6 2,5 3,4 DANE EKONOMICZNE 1 Paź Lis Gru Sty 16 Sprzedaż detaliczna, r/r (%) 2,3 1,7 2,1 2,0 Stopa bezrobocia (%) 10,6 10,5 10,4 10,3 Produkcja przemysłowa, r/r (%) 2,1 1,9 0,1 2,8 INFLACJA I WZROST ZAROBKÓW Wskaźniki inflacji 1 Lis Gru Sty 16 Lut 16 Indeks wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI), r/r (%) 0,1 0,2 0,3 0,2 CPI z pominięciem cen żywności i energii, r/r (%) 0,9 0,9 1,0 0,7 RYNKI FINANSOWE Dow Jones EURO STOXX 50 Price Index EUR, cena/zysk za 4 ostatnie kwartały 2 Lis Gru Sty 16 Lut 16 22,71 22,16 20,65 19,97 Stopa refinansowania EBC (%) 3 0,05 0,05 0,05 0,05 Rentowność niemieckich 10-letnich obligacji skarbowych (%) 2 0,47 0,63 0,33 0,11 BILANS PŁATNICZY 1,3 Bilans handlowy Wrz Paź Lis Gru W mld euro 19,95 23,99 23,72 24,28 Saldo obrotów bieżących % PKB 2,1 2,6 3,5 3,8 DANE MAKROEKONOMICZNE DLA JAPONII WYNIK KOŃCOWY Produkt krajowy brutto (PKB) 4 PKB, k/k śr (%) 4,6 1,4 1,4 1,1 Konsumpcja prywatna, k/k śr (%) 6,6 1,4 1,0 2,0 Nakłady brutto na środki trwałe, k/k śr (%) 11,9 4,5 3,0 6,3 DANE EKONOMICZNE Paź Lis Gru Sty 16 Stopa bezrobocia (%) 5 3,2 3,3 3,3 3,2 Produkcja przemysłowa, r/r (%) 6 1,4 1,7 1,9 3,8 Wskaźnik popytu na usługi, r/r (%) 6 1,6 1,5 0,1 Działalność spółek 1KW. Wzrost zysków spółek (%) 7 0,4 23,8 9,0 1,7 Kwartalny indeks Tankan 8 12 12 12 INFLACJA Wskaźniki inflacji 5 Paź Lis Gru Sty 16 Indeks wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI), r/r (%) 0,3 0,3 0,2 0,0 CPI z pominięciem cen świeżej żywności, r/r (%) 0,1 0,1 0,1 0,0 RYNKI FINANSOWE 2 Lis Gru Sty 16 Lut 16 Nikkei 225, wskaźnik cen do zysków za ostatnich 12 miesięcy 20,9 21,0 19,3 17,7 Rentowność 3-miesięcznych japońskich 0,050 obligacji rządowych (%) 0,041 0,106 0,095 Rentowność 10-letnich japońskich obligacji rządowych (%) 0,307 0,265 0,100 0,060 BILANS PŁATNICZY Miesięczny bilans handlowy 7 Paź Lis Gru Sty 16 W mld jenów 200 272 189 411 Saldo obrotów bieżących 9 % PKB 1,6 2,3 2,9 3,3 Skróty: K/k śr: kwartał do kwartału w ujęciu średniorocznym. R/r: rok do roku. 1. Źródło: Unia Europejska, 1995 r. 2016 r. 2. Źródło: Bloomberg. Wskaźniki ceny/zysku dla Dow Jones EURO STOXX 50 Price Index i Nikkei-225 Stock Average wg Bloomberg. 3. Źródło: Europejski Bank Centralny. 4. Źródło: Ekonomiczno-Społeczny Instytut Badawczy (ESRI), Urząd Rady Ministrów, rząd Japonii. 5. Źródło: japońskie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Komunikacji. 6. Źródło: japońskie Ministerstwo Gospodarki, Handlu i Przemysłu. 7. Źródło: japońskie Ministerstwo Finansów. 8. For Źródło: Financial japoński Professional bank centralny (Bank Use Japonii). Only / Not For Public Distribution 9. Źródło: indeksy Bloomberg. Realny PKB w strefie euro, r/r - - 4Q10 4Q11 4Q12 4Q13 4Q14 4Q Źródło: Unia Europejska, 1995 r. 2016 r., dane na grudzień 20 r. Indeks wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI), r/r 3% 2-11 2-12 2-13 2-14 2-2-16 CPI Indeks wzrostu Core CPI Źródło: Unia Europejska, 1995 r. 2016 r., dane na luty 2016 r. Zewnętrzny bilans handlowy jako % PKB 3% 4Q12 4Q13 4Q14 4Q Źródło: Unia Europejska, 1995 r. 2016 r., dane na grudzień 20 r. Realny PKB w Japonii, k/k śr 1 8% - -8% 4Q10 4Q11 4Q12 4Q13 4Q14 4Q Źródło: Ekonomiczno-Społeczny Instytut Badawczy (ESRI), rząd Japonii; grudzień 20 r. Indeks wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI), r/r - 1-11 1-12 1-13 1-14 1-1-16 Indeks CPI wzrostu CPI ex Fresh Food Źródło: japońskie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Komunikacji, dane na styczeń 2016 r. Bilans handlowy jako % PKB - -3% - cen konsumenckich (CPI) cen konsumenckich (CPI) CPI bez cen żywności i energii CPI bez cen żywności i energii 4Q12 4Q13 4Q14 4Q Źródło: japońskie Ministerstwo Finansów, Ekonomiczno-Społeczny Instytut Badawczy (ESRI), Urząd Rady Ministrów, rząd Japonii; dane na dzień 31 grudnia 20 r. Globalne perspektywy ekonomiczne 5
DANE MAKROEKONOMICZNE DLA USA WYNIK KOŃCOWY Produkt krajowy brutto (PKB) 2 16P 1 16P 1 K/k śr (%) 2,0 1,0 2,0 2,5 DANE EKONOMICZNE KONSUMPCJA/POPYT Dochody/oszczędności 2 Paź Lis Gru Sty 16 Wydatki konsumenckie, r/r (%) 3,0 3,1 3,2 4,2 Dochody osób fizycznych, r/r (%) 4,3 4,0 4,0 4,3 Stopa oszczędności (%) 5,2 5,0 5,2 5,2 Zatrudnienie Lis Gru Sty 16 Lut 16 Stopa bezrobocia (%) 3 5,0 5,0 4,9 4,9 Wskaźnik aktywności zawodowej (%) 3 62,5 62,6 62,7 62,9 Zmiana w zatrudnieniu poza rolnictwem (w tys.) 3 280 271 172 242 Liczba wniosków o zasiłek (tys.), 269 277 285 270 średnia dla 4 tyg. 4 Nieruchomości mieszkaniowe 5 Paź Lis Gru Sty 16 Sprzedaż domów na rynku wtórnym (w mln) 5,29 4,86 5,45 5,47 Zmiana r/r (w %) 2,9 3,6 7,5 11,0 INWESTYCJE Zyski spółek 6,11 16P 16P Zyski, r/r (%) 3,1 4,5 8,6 2,1 Produkcja i wykorzystanie dóbr kapitałowych 7 Paź Lis Gru Sty 16 Produkcja przemysłowa, r/r (%) 0,5 1,1 1,9 0,7 Wskaźnik wykorzystania dóbr kapitałowych (%) 77,7 77,0 76,4 77,1 Inwestycje w środki trwałe poza nieruchomościami mieszkaniowymi 2 R/r (%) 3,9 3,8 2,2 1,6 INFLACJA I PRODUKTYWNOŚĆ Wskaźniki inflacji Paź Lis Gru Sty 16 Wydatki na konsumpcję osobistą 0,2 0,5 0,7 1,3 (PCE), r/r (%) 2 PCE z pominięciem żywności i energii, r/r (%) 2 1,3 1,4 1,5 1,7 Indeks wzrostu cen konsumenckich (CPI), r/r (%) 2 0,2 0,5 0,7 1,4 CPI z pominięciem cen żywności i energii, r/r (%) 3 1,9 2,0 2,1 2,2 Indeks cen dóbr produkcyjnych (PPI), r/r (%) 3 4,1 3,2 2,7 1,2 PPI z pominięciem cen żywności i energii, r/r (%) 3 1,7 1,7 1,8 1,7 Wydajność produkcji 3 Wydajność produkcji, k/k śr (%) 0,8 3,1 2,0 2,2 Jednostkowe koszty pracy, k/k śr (%) 2,6 2,0 0,4 3,3 RYNKI FINANSOWE Wyceny Sty 16 Lut 16 Mar 16P Kwi 16P C/Z dla S&P 500 6 17,52 17,46 Główna federalna stopa proc. (Fed Funds Rate) 7,8 0,25 0,25 0,39 0,40 BILANS PŁATNICZY Miesięczny deficyt handlowy USA 2,9 Wrz Paź Lis Gru W mld USD 44,3 45,5 43,6 44,7 Deficyt obrotów bieżących USA 14 Kwartalnie (w mld USD) 2 103,1 118,3 111,1 124,1 Średniorocznie (jako % PKB) 10 2,2 2,3 2,4 2,5 Skróty: K/k śr: kwartał do kwartału w ujęciu średniorocznym. R/r: rok do roku. P: Prognozy. Źródło: Prognozy gospodarcze Bloomberg, dane na dzień 29 lutego 2016 r. Źródło: Biuro Analiz Ekonomicznych. Źródło: Biuro Statystyki Pracy. Źródło: Departament Pracy. Źródło: NAR (National Association of REALTORS ). Przedruk za zgodą właściciela danych. Źródło: Standard and Poor s. Źródło: Rezerwa Federalna USA. Na swym posiedzeniu 16 grudnia 20 r., Rezerwa Federalna podniosła główną stopę procentową w USA do poziomu docelowego w zakresie 0,25% 0,5. Źródło: Chicago Board of Trade (notowania 30-dniowych kontraktów terminowych na federalne stopy procentowe na styczeń i luty 2016 r.); dane na dzień 29 lutego 2016 r. Źródło: agencja rządowa U.S. Census Bureau. Źródło: indeksy Bloomberg. For Źródło: Financial dane Bloomberg Professional są ważone liczbą Use akcji Only i podane / Not w ujęciu For Public rok do roku. Distribution Dane szacunkowe na dzień 4 marca 2016 r. Produkt krajowy brutto (PKB), k/k śr 6% - - 4Q10 4Q11 4Q12 4Q13 4Q14 4Q Źródło: Biuro Analiz Ekonomicznych, dane na grudzień 20 r. Dochody i wydatki osób fizycznych, r/r 1 8% - 1-11 1-12 1-13 1-14 1-1-16 Wydatki Consumer na Spending Personal Dochody Income osób Źródło: Biuro Analiz Ekonomicznych, dane na styczeń 2016 r. Zatrudnienie poza rolnictwem i stopa bezrobocia W tys. 600 400 200 0-200 2-11 2-12 2-13 2-14 2-2-16 Nonfarm Zmiana Payrolls w zatrudnieniu Net Change poza Źródło: Biuro Statystyki Pracy, dane na luty 2016 r. Wszystkie dane skorygowane o czynniki sezonowe. Indeks wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI), r/r Źródło: Biuro Statystyki Pracy, dane na styczeń 2016 r. Wydajność produkcji i jednostkowe koszty pracy, k/k śr Źródło: Biuro Statystyki Pracy, dane na grudzień 20 r. Zannualizowany deficyt handlowy w USA jako % PKB Źródło: agencja rządowa US Census Bureau oraz Biuro Analiz Ekonomicznych, dane na grudzień 20 r. 1 1 8% 6% Unemployment Rate (Right-Hand Scale) 3% 1-11 1-12 1-13 1-14 1-1-16 % 1 5% -5% -1-2, -2,5% -3, -3,5% rolnictwem netto konsumpcję CPI Indeks wzrostu cen konsumenckich (CPI) fizycznych Core CPI 4Q10 4Q11 4Q12 4Q13 4Q14 4Q Unit Labour Costs Productivity Jednostkowe koszty pracy Stopa bezrobocia (oś prawa) -4, 4Q10 4Q11 4Q12 4Q13 4Q14 4Q Globalne perspektywy ekonomiczne 6 % CPI bez cen żywności i energii Wydajność produkcji
INFORMACJA NATURY PRAWNEJ Niniejszy materiał ma charakter ogólny, a zawarte w nim treści nie powinny być traktowane jako indywidualne porady lub rekomendacje inwestycyjne dotyczące kupna, sprzedaży lub utrzymania jakichkolwiek inwestycji lub przyjęcia jakiejkolwiek strategii inwestycyjnej. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie mają charakteru porad prawnych ani podatkowych. Poglądy wyrażone w niniejszym dokumencie odzwierciedlają punkt widzenia zarządzającego inwestycjami, a wszelkie komentarze, opinie i analizy są w pełni aktualne wyłącznie w dniu ich publikacji i mogą ulec zmianie bez odrębnego powiadomienia. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie stanowią kompletnej analizy wszystkich istotnych faktów dotyczących jakiegokolwiek kraju, regionu czy rynku. Wszelkie inwestycje wiążą się z ryzykiem, włącznie z ryzykiem utraty zainwestowanego kapitału. Dane pochodzące z zewnętrznych źródeł mogły zostać wykorzystane na potrzeby opracowania niniejszego materiału. Takie dane nie zostały odrębnie zweryfikowane, potwierdzone ani poddane kontroli przez Franklin Templeton Investments (FTI). FTI nie ponosi żadnej odpowiedzialności za jakiekolwiek straty wynikające z wykorzystania jakichkolwiek informacji zawartych w niniejszym materiale; inwestor może opierać swe decyzje na przedstawionych tutaj opiniach lub wynikach analiz wyłącznie na własne ryzyko. Produkty, usługi i informacje mogą nie być dostępne pod niektórymi jurysdykcjami i są oferowane poza USA przez inne podmioty powiązane z FTI i/lub przez dystrybutorów, w zależności od lokalnie obowiązujących przepisów. Aby dowiedzieć się, czy dane produkty i usługi są dostępne pod określoną jurysdykcją, należy skonsultować się z profesjonalnym doradcą finansowym. Wydane w USA przez Franklin Templeton Distributors, Inc., One Franklin Parkway, San Mateo, California 94403-1906, (800) DIAL BEN/342-5236, franklintempleton.com Franklin Templeton Distributors, Inc. jest głównym dystrybutorem zarejestrowanych w USA produktów Franklin Templeton Investments, które są dostępne wyłącznie pod jurysdykcjami dopuszczającymi, na mocy obowiązującego prawa i przepisów, oferowanie takich produktów lub składanie zapytań ofertowych dotyczących takich produktów. Australia: wydane przez Franklin Templeton Investments Australia Limited (ABN 87 006 972 247) (australijskiego dostawcę usług finansowych posiadającego licencję nr 225328), Level 19, 101 Collins Street, Melbourne, Victoria, 3000. Austria/Niemcy: wydane przez Franklin Templeton Investment Services GmbH, Mainzer Landstraße 16, D-60325 Frankfurt am Main, Niemcy. Dopuszczone do użytku w Niemczech przez IHK Frankfurt M., nr rej. D-F 125-TMX1-08. Kanada: wydane przez Franklin Templeton Investments Corp., 5000 Yonge Street, Suite 900 Toronto, ON, M2N 0A7, Faks: (416) 364-1163, (800) 387-0830, www.franklintempleton.ca. Dubaj: wydane przez Franklin Templeton Investments (ME) Limited, podmiot działający na podstawie licencji i pod nadzorem Urzędu Regulacji Rynków Finansowych w Dubaju. Oddział w Dubaju: Franklin Templeton Investments, The Gate, East Wing, Level 2, Dubai International Financial Centre, P.O. Box 506613, Dubaj, ZEA, tel.: +9714-4284100, faks: +9714-4284140. Francja: wydane przez Franklin Templeton France S.A., 20 rue de la Paix, 75002 Paryż, Francja. Hongkong: wydane przez Franklin Templeton Investments (Asia) Limited, 17/F, Chater House, 8 Connaught Road Central, Hongkong. Włochy: wydane przez Franklin Templeton Italia Sim S.p.A., Corso Italia, 1 Milan, 20122, Włochy. Japonia: wydane przez Franklin Templeton Investments Japan Limited. Korea: wydane przez Franklin Templeton Investment Trust Management Co., Ltd., 3rd fl., CCMM Building, 12 Youido-Dong, Youngdungpo-Gu, Seoul, Korea 0-968. Luksemburg/Beneluks: wydane przez Franklin Templeton International Services S.a r.l. podlegającą nadzorowi Commission de Surveillance du Secteur Financier 8A, rue Albert Borschette, L-1246 Luksemburg, tel.: +352-46 66 67-1, faks: +352-46 66 76. Malezja: wydane przez Franklin Templeton Asset Management (Malaysia) Sdn. Bhd. & Franklin Templeton GSC Asset Management Sdn. Bhd. Region krajów skandynawskich: wydane przez Franklin Templeton Investment Management Limited (FTIML), Swedish Branch, Blasieholmsgatan 5, Se-111 48 Sztokholm, Szwecja. FTIML jest podmiotem notyfikowanym i regulowanym w Wielkiej Brytanii przez Urząd Regulacji Rynków Finansowych (Financial Conduct Authority, FCA) oraz ma pozwolenia wydane przez określone organy regulacyjne na prowadzenie działalności inwestycyjnej w Danii, Szwecji, Norwegii i Finlandii. Polska: wydane przez Templeton Asset Management (Poland) TFI S.A., Rondo ONZ 1; 00-124 Warszawa. Rumunia: wydane przez oddział Franklin Templeton Investment Management Limited w Bukareszcie, 78-80 Buzesti Street, Premium Point, 7th-8th Floor, 011017 Bucharest 1, Rumunia. Podmiot zarejestrowany w CNVM pod numerem PJM05SSAM/400001/14.09.2009, notyfikowany i regulowany w Wielkiej Brytanii przez Urząd Regulacji Rynków Finansowych (Financial Conduct Authority, FCA). Singapur: wydane przez Templeton Asset Management Ltd. Registration No. (UEN) 199205211E, 7 Temasek Boulevard, #38-03 Suntec Tower One, 038987, Singapur. Hiszpania: wydane przez oddział Franklin Templeton Investment Management w Madrycie, profesjonalny podmiot działający w sektorze finansowym pod nadzorem CNMV, José Ortega y Gasset 29, Madryt. RPA: wydane przez Franklin Templeton Investments SA (PTY) Ltd., licencjonowanego dostawcę usług finansowych. Tel.: +27 (11) 341 2300 Faks: +27 (11) 341 2301. Szwajcaria i Liechtenstein: wydane przez Franklin Templeton Switzerland Ltd, Stockerstrasse 38, CH-8002 Zurych. Wielka Brytania: wydane przez Franklin Templeton Investment Management Limited (FTIML) z siedzibą pod adresem: Cannon Place, 78 Cannon Street, London, EC4N 6HL. Podmiot notyfikowany i regulowany w Wielkiej Brytanii przez Urząd Regulacji Rynków Finansowych (Financial Conduct Authority, FCA). Ameryki: W USA niniejsza publikacja udostępniana jest wyłącznie pośrednikom finansowym przez Templeton/Franklin Investment Services, 100 Fountain Parkway, St. Petersburg, Florida 33716. Tel.: (800) 239-3894 (połączenie darmowe w USA), (877) 389-0076 (połączenie darmowe w Kanadzie), faks: (727) 299-8736. Inwestycje nie mają ubezpieczenia FDIC, mogą tracić na wartości i nie są objęte gwarancjami bankowymi. Dystrybucja poza USA może być prowadzona przez Templeton Global Advisors Limited lub innych dystrybutorów, pośredników, sprzedawców lub profesjonalnych inwestorów, którym Templeton Global Advisors Limited powierzy dystrybucję tytułów uczestnictwa funduszy Franklin Templeton pod niektórymi jurysdykcjami. Niniejszy materiał nie stanowi oferty sprzedaży ani zachęty do składania oferty kupna papierów wartościowych pod jakąkolwiek jurysdykcją, pod którą byłoby to niezgodne z obowiązującym prawem. Dodatkowe informacje dotyczące podmiotów dostarczających dane można znaleźć na stronie www.franklintempletondatasources.com. franklintempletoninstitutional.com 2/16 2016 Franklin Templeton Investments. Wszelkie prawa zastrzeżone.