Globalne perspektywy ekonomiczne

Transkrypt

1 Aktualny komentarz zespołu inwestycyjnego Maj 2017 r. Globalne perspektywy ekonomiczne PERSPEKTYWY WG ZESPOŁU FRANKLIN TEMPLETON FIXED INCOME GROUP Christopher Molumphy Michael Materasso Roger Bayston John Beck David Zahn W TYM NUMERZE: Gospodarka Stanów Zjednoczonych ma szansę na odbicie po słabym początku 2017 r. dzięki niezmiennie solidnym fundamentom Kondycja globalnej gospodarki stopniowo się poprawia, ale na rynkach surowcowych wciąż panuje duża zmienność Nastroje coraz lepsze dzięki pozytywnym danym w strefie euro i wynikowi francuskich wyborów Gospodarka Stanów Zjednoczonych ma szansę na odbicie po słabym początku 2017 r. dzięki niezmiennie solidnym fundamentom Zgadzamy się z ostatnimi wypowiedziami przedstawicieli Rezerwy Federalnej USA (Fedu), że osłabienie gospodarki Stanów Zjednoczonych widoczne w danych za pierwszy kwartał jest prawdopodobnie tymczasowe, a dynamika gospodarcza powinna przyspieszać w pozostałych miesiącach roku. Od pewnego czasu pierwszy kwartał zwykle przynosi wyjątkowo rozczarowujący wzrost gospodarczy w Stanach Zjednoczonych, a przyczyny tego zjawiska wciąż nie zostały do końca wyjaśnione. Niemniej jednak, biorąc pod uwagę korzystne warunki na rynku konsumenckim w Stanach Zjednoczonych, solidne dane z rynku pracy oraz niezmiennie dobrą sytuację na rynku mieszkaniowym i rynku akcji, sądzimy, że gospodarka nadal ma mocne fundamenty. Z drugiej strony nie widać obecnie zbyt wielu sygnałów przyspieszenia dynamiki lub wzrostu inflacji, a potencjalna stymulacja przez administrację Trumpa to nadal dość odległa perspektywa, zatem spodziewamy się utrzymania wzrostu w okolicach poziomu w najbliższej przyszłości. Uważamy jednak, że warunki ekonomiczne są wciąż wystarczająco dobre, by Fed mógł stopniowo wykonywać kolejne kroki w kierunku normalizacji polityki pieniężnej. For Financial Professional Use Only / Not For Public Distribution Kluczowe założenie pozytywnej oceny sytuacji na rynku konsumenckim w Stanach Zjednoczonych znalazło potwierdzenie w kwietniowym raporcie na temat rynku pracy zatrudnienie wzrosło o 211 tys., przewyższając powszechne oczekiwania. Dane wykazywały odbicie po rozczarowująco słabym wyniku marcowym, a po niewielkich korektach średni wzrost zatrudnienia w pierwszym kwartale wyniósł 176 tys., co oznaczało bardzo mały spadek w porównaniu ze średnim poziomem za 2016 r. W kwietniu stopa bezrobocia nadal spadała i sięgnęła najniższego od czasu kryzysu finansowego poziomu 4,, choć wpływ tego spadku został częściowo zniwelowany przez minimalny spadek wskaźnika aktywności zawodowej. Co więcej, jeden z najbardziej ogólnych wskaźników bezrobocia zanotował znaczący spadek z 8,9% w poprzednim miesiącu do 8,6% w kwietniu. Pomimo zaostrzonych warunków na rynku pracy, wzrost płac wciąż był ograniczony; roczna stopa wzrostu płac spadła z 2,6% do najniższego od sierpnia 2016 r. poziomu 2,5%. Uważamy, że warunki ekonomiczne są wystarczająco dobre, by Fed mógł stopniowo podejmować kolejne działania. Choć rozwój sytuacji na rynku pracy najwyraźniej nadal zmierza w dobrym kierunku, wcześniejsze sygnały słabego rozpoczęcia roku przez amerykańską gospodarkę zostały potwierdzone przez wstępne szacunki wzrostu gospodarczego za pierwszy kwartał. Średnioroczny wzrost produktu krajowego brutto (PKB) na poziomie 0,7% był najsłabszy od 2014 r.; ten spadek dynamiki w porównaniu z poprzednim kwartalnym wzrostem rzędu 2, wynikał przede wszystkim z mniejszych wydatków na konsumpcję i uszczuplenia stanów magazynowych spółek.

2 Próbując znaleźć inne przyczyny tego osłabienia, niektórzy ekonomiści zwracali uwagę na pewien schemat powtarzający się w kwartalnych danych o PKB od 2010 r.: stopa wzrostu za pierwszy kwartał była średnio o połowę mniejsza od stopy wzrostu za pozostałe miesiące roku, co wywołuje podejrzenia, że dane te mogą być wypaczone przez czynniki sezonowe. W rezultacie słabe dane o PKB miały ograniczony wpływ na nastroje i rynki finansowe. Marzec przyniósł słabsze dane dotyczące sprzedaży detalicznej, która spadła o 0, w porównaniu z poprzednim miesiącem, a dane za luty zostały skorygowane mocno w dół do poziomu sygnalizującego jeszcze większy spadek sprzedaży. Osłabienie było w dużej mierze efektem niskiej sprzedaży samochodów, która w marcu spadła o 1,, notując trzeci miesiąc spadku z rzędu; był to znaczący zwrot trendu w sektorze gospodarki, który w 2016 r. był ważną siłą napędową wydatków na konsumpcję. Dane dotyczące PKB i sprzedaży detalicznej sygnalizujące ostrożniejsze podejście amerykańskich gospodarstw domowych do wydatków kontrastowały z notowaniami wskaźników nastrojów wśród konsumentów, które generalnie nie wykazywały skłonności do spadku z podwyższonych poziomów notowanych po wyborach w Stanach Zjednoczonych. W sektorze przedsiębiorstw pojawiły się jednak sygnały zapowiadające konwergencję nadzwyczajnie optymistycznych wyników ankiet przeprowadzanych wśród przedsiębiorców publikowanych na przestrzeni ostatnich miesięcy oraz mniej entuzjastycznych twardych danych ekonomicznych. Kwietniowe notowania publikowanego przez Instytut Zarządzania Podażą (ISM) indeksu odzwierciedlającego nastroje wśród menedżerów odpowiedzialnych za zakupy (PMI) w sektorze produkcji nie dorównały powszechnym oczekiwaniom, choć indeks ten i tak zanotował solidny poziom 54,8 (przewyższając poziom 50 wyznaczający granicę ekspansji). Raport wykazał wyjątkowo wysokie wskaźniki zamówień w eksporcie, sygnalizując, że przedsiębiorstwa ze Stanów Zjednoczonych zyskują na ożywieniu globalnej gospodarki pomimo aprecjacji dolara amerykańskiego. Niemniej jednak takie dane, jak te zawarte w marcowym raporcie dotyczącym produkcji przemysłowej i dóbr trwałego użytku, były mniej optymistyczne i nie potwierdzały dobrej koniunktury, którą sugerowały wyniki poprzednich ankiet. Aktualne dane o inflacji były zgodne z warunkami nakreślonymi przez dane o PKB za pierwszy kwartał. Bazowy indeks cen w wydatkach na konsumpcję osobistą (PCE), czyli wskaźnik inflacji, który Fed obserwuje z największą uwagą, spadł w marcu o 0, miesiąc do miesiąca, notując tym samym najsłabszy wynik od 16 lat i przekładając się na spadek stopy rocznej do 1,6%. Ekwiwalentny wskaźnik zasadniczy zanotował jeszcze większy miesięczny spadek do 1,8%, w porównaniu z poziomem 2, z poprzedniego miesiąca. Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych podążały tym samym torem; roczne stopy bazowa i zasadnicza spadły w marcu do odpowiednio 2, i 2,. Wydaje się prawdopodobne, że dane za bieżący kwartał pozwolą bardziej precyzyjnie oszacować stan gospodarki Stanów Zjednoczonych po niemal tradycyjnym już spadku dynamiki w pierwszym kwartale. Niemniej jednak, podczas gdy warunki na rynku pracy stają się jeszcze bardziej zaostrzone, większość uczestników rynku już teraz oczekuje, że Fed podniesie swoje stopy procentowe podczas kolejnego czerwcowego posiedzenia. Zastanawiając się nad kolejnymi krokami, autorzy polityki pieniężnej z Fedu mogą także przyglądać się bardziej pozytywnym sygnałom napływającym z wielu innych części globalnej gospodarki. O ile nie pojawią się oznaki znaczącej presji na wzrost płac w Stanach Zjednoczonych lub ogólnych wskaźników inflacji, sądzimy, że trudno oczekiwać przyspieszenia tempa zaostrzania polityki pieniężnej przez Fed. For Financial Professional Use Only / Not For Public Distribution Inflacja w Stanach Zjednoczonych wciąż jest stłumiona Wykres nr 1: Bazowy indeks cen w wydatkach na konsumpcję osobistą (PCE) w Stanach Zjednoczonych 31 stycznia 2014 r. 31 marca 2017 r % 1.6% % 0.6% Źródło: FactSet, Biuro Analiz Ekonomicznych (USA). Kondycja globalnej gospodarki stopniowo się poprawia, ale na rynkach surowcowych wciąż panuje duża zmienność Temat opartego na szerokich podstawach globalnego wzrostu gospodarczego został przywołany przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW) w ostatnim kwartalnym komentarzu gospodarczym. MFW minimalnie podniósł swoją prognozę wzrostu światowej gospodarki na rok bieżący do 3,5%, w porównaniu z szacowanym w 2016 r. poziomem 3,, uzasadniając tę korektę poprawą perspektyw rysujących się przed Europą i Japonią opartą na cyklicznym ożywieniu globalnej produkcji i handlu, które rozpoczęło się w drugiej połowie 2016 r.; Międzynarodowy Fundusz Walutowy podniósł swoje prognozy wzrostu dla tych dwóch gospodarek na 2017 r. do odpowiednio 1,7% i 1,. Choć podwyższenie prognoz przez MFW poprawiło nastroje w stosunku do japońskiej gospodarki, wciąż dużo mówi się o skuteczności działań podjętych jeszcze w 2012 r. przez japońskiego premiera Shinzō Abe w celu złagodzenia presji deflacyjnych w gospodarce. Abenomika stanowiąca kombinację działań w obszarze polityki budżetowej, pieniężnej i gospodarczej przyniosła niewiele jednoznacznych sukcesów, a przez większą część tego okresu ledwo udało się utrzymać dodatnią inflację. Pomimo zaniżania stóp procentowych przez wiele lat w celu podniesienia swojej wiarygodności w kontekście stymulowania inflacji, Bank Japonii musiał zobowiązać się do zapewnienia ciągłego i znaczącego wsparcia pieniężnego do czasu ustabilizowania się wskaźnika wzrostów cen powyżej docelowego poziomu. Jeżeli chodzi o pozytywne aspekty tej sytuacji, słabszy jen był korzystny dla eksporterów i znacząco zaostrzył warunki na japońskim rynku pracy. Nadal jednak nie udało się pobudzić wzrostu popytu krajowego i płac. Przekucie sprzyjających trendów w bardziej odczuwalne postępy na polu stymulowania inflacji nadal wydaje się trudnym zadaniem w krótkiej perspektywie i z niezmiennym sceptycyzmem podchodzimy do fundamentów rynku japońskiego pod względem jego potencjału dla inwestorów, mając na uwadze podwyższone ogólne poziomy zadłużenia. Globalne Perspektywy Ekonomiczne 2

3 Zaostrzone warunki na japońskim rynku pracy Wykres nr 2: Stopa bezrobocia w Japonii skorygowana o wpływ czynników sezonowych 31 stycznia 2014 r. 31 marca 2017 r. 3.8% 3.6% % 2.6% Źródło: FactSet, japońskie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Komunikacji. Dodatkowym potwierdzeniem mocniejszego globalnego wzrostu były dane o PKB Chin za pierwszy kwartał, które wykazały najszybszą ekspansję od połowy 2015 r., stymulowaną przez solidne wyniki producentów i deweloperów nieruchomości mieszkaniowych, a także przez większy wzrost kredytów. Niemniej jednak, gdy tylko chiński przemysł zaczął odzwierciedlać korzystny wpływ wzrostu globalnych cen surowców, który pozwolił zakładom produkcyjnym przeforsować podwyżki cen po wielu latach deflacji cen producentów, kilka materiałów przemysłowych w największym stopniu uzależnionych od chińskiego popytu zaczęło odczuwać w kwietniu pewną presję. Spadki cen surowców, takich jak ruda żelaza czy miedź, wydawały się w pewnym stopniu związane z podejmowanymi przez chińskie władze próbami ograniczenia wzrostu kredytów, przede wszystkim poprzez zaostrzanie regulacji sektora finansowego i ograniczanie płynności na rynkach pieniężnych wykorzystywanych przez banki i spółki jako źródła finansowania. Wciąż nie było wiadomo czy taka polityka (która w dłuższej perspektywie mogłaby potencjalnie pomóc w osiągnięciu zakładanych przez rząd docelowych poziomów wzrostu) będzie kontynuowana, w szczególności biorąc pod uwagę dążenia chińskich polityków do zapewnienia stabilności przed ważnym listopadowym Kongresem Ludowym. W niektórych częściach świata panują dobre nastroje, ale sygnałów przyspieszenia dynamiki gospodarczej jest mniej. Innym surowcem, którego ceny szły ostro w dół w kwietniu i na początku maja, była ropa. Uczestnicy rynku nadal analizowali wpływ cięć produkcji wprowadzonych przez państwa członkowskie Organizacji Krajów Eksportujących Ropę Naftową (OPEC) i innych ważnych producentów ropy pod koniec 2016 r. oraz, z drugiej strony, zdolność producentów eksploatujących łupkowe złoża ropy w Stanach Zjednoczonych do utrzymania dotychczasowego For Financial Professional wydobycia Use Only w warunkach / Not For Public niższych Distribution cen. Rosnące wątpliwości związane ze skutecznością zmniejszenia podaży przez OPEC oraz serią danych sygnalizujących wzrost zapasów ropy w Stanach Zjednoczonych doprowadziły do 10- procentowego spadku cen ropy w ciągu jednego tygodnia, choć później ceny uległy stabilizacji. Mamy wrażenie, że światowa gospodarka utrzymała łagodną, ale pozytywną dynamikę, którą obserwujemy już od pewnego czasu, pomimo bieżących wahań nastrojów wywoływanych przede wszystkim przez wydarzenia polityczne. Wyniki ankiet dotyczących nastrojów wciąż są bardzo dobre w wielu częściach świata, ale jednoznacznych sygnałów przyspieszenia dynamiki gospodarczej jest już mniej, prawdopodobnie w związku z trudnościami strukturalnymi, jakie zdominowały lata po globalnym kryzysie finansowym. Nastroje coraz lepsze dzięki pozytywnym danym w strefie euro i wynikowi francuskich wyborów Wskaźniki ekonomiczne w strefie euro nadal są generalnie pozytywne, a niektóre z nich sugerują, że ożywienie w tym regionie oparte jest na coraz szerszych podstawach. Według ostatniego notowania PMI dla sektorów produkcji i usług w unii walutowej, wskaźnik ten wzrósł w kwietniu do najwyższego poziomu od sześciu lat i zdawał się sygnalizować zsynchronizowaną poprawę warunków we wszystkich większych gospodarkach. Powszechnie obserwowany indeks nastrojów w biznesie w Niemczech także zanotował sześcioletnie maksimum. Co więcej, w odrębnym miesięcznym raporcie Bundesbanku opisano nastroje panujące wśród niemieckich producentów jako nadzwyczajnie optymistyczne. Wykres nr 3: Indeks klimatu gospodarczego IFO dla Niemiec (2005 r. = 100) 31 stycznia 2012 r. 30 kwietnia 2017 r Wzrost wskaźnika nastrojów w niemieckim biznesie do najwyższego poziomu od sześciu lat Źródło: FactSet, Narodowy Instytut Badawczy IFO. Globalne Perspektywy Ekonomiczne 3

4 Dane za trzy pierwsze miesiące 2017 r. wykazały wzrost PKB w strefie euro na przyzwoitym poziomie 0,5% w porównaniu z kwartałem poprzednim. Dane krajowe nadal sygnalizowały poprawę kondycji hiszpańskiej gospodarki, ale jednocześnie wykazały spadek dynamiki we Francji francuscy konsumenci ograniczyli wydatki, prawdopodobnie pod wpływem niepewnej sytuacji politycznej przed wyborami prezydenckimi. Po zaskakująco dużym spadku w poprzednim miesiącu, w kwietniu inflacja w strefie euro poszła w górę, a roczny bazowy wskaźnik wzrostu cen zanotował najwyższy poziom od 2013 r. Ekwiwalentny wskaźnik inflacji zasadniczej wzrósł z 1,5% do 1,9%, powracając tym samym do docelowego poziomu Europejskiego Banku Centralnego (EBC) ustalonego nieznacznie poniżej. Podczas posiedzenia EBC pod koniec kwietnia, prezes EBC Mario Draghi scharakteryzował bieżące regionalne ożywienie jako solidne i oparte na szerokich podstawach, w odróżnieniu od ubiegłorocznej delikatnej i nierównomiernej ekspansji. Autorzy polityki pieniężnej z EBC skorygowali także swoją ocenę ryzyka dla wzrostu, po raz pierwszy przyznając, że czynniki ryzyka zmierzają w kierunku coraz bardziej zrównoważonej konfiguracji, jednocześnie jednak zastrzegając, że ryzyko wciąż jest realne, przede wszystkim w związku z czynnikami globalnymi. Draghi ponownie wyraził swoje przekonanie, że presja inflacyjna w regionie nadal jest zbyt słaba, by mogła zapowiadać jakiekolwiek zmniejszenie stymulacji pieniężnej ze strony banku centralnego. Jego komentarze nie uspokoiły jednak spekulacji pomiędzy uczestnikami rynków na temat możliwych ruchów w tym kierunku podczas czerwcowego posiedzenia EBC. Wybory we Francji wyeliminowały jeden z potencjalnych czynników ryzyka politycznego, który mógłby częściowo hamować dynamikę gospodarczą w Europie. Obawy przed falą poparcia dla populizmu wśród francuskich wyborców podczas wyborów prezydenckich zostały rozwiane wraz z ogłoszeniem wyniku pierwszej tury pod koniec kwietnia. Choć do drugiej tury wyborów nie zakwalifikowali się kandydaci reprezentujący tradycyjne partie polityczne, wynik zapowiadał prawdopodobne zwycięstwo niezależnego centrowego kandydata Emmanuela Macrona. Przewidywania te okazały się słuszne i Macron pewnie wygrał w drugiej turze z prawicową kandydatką Marine Le Pen. Zwycięstwo Macrona, który jest postrzegany jako gorący zwolennik pogłębiania relacji pomiędzy państwami członkowskimi Unii Europejskiej (UE), wywołało chwilowy wzrost kursu euro w stosunku do dolara amerykańskiego do najwyższego poziomu od sześciu miesięcy. Prezydent elekt stoi jednak przed trudnym wyzwaniem związanym z koniecznością powiększenia reprezentacji partyjnej i zbudowania poparcia dla swojej polityki w zaplanowanych na czerwiec wyborach parlamentarnych we Francji. Jego ugrupowanie En Marche zostało utworzone zaledwie ok. roku przed wyborami prezydenckimi i obecnie nie ma żadnych przedstawicieli w Zgromadzeniu Narodowym. Brytyjska premier Theresa May podjęła nieoczekiwaną decyzję o przeprowadzeniu wyborów powszechnych w czerwcu, a sondaże zapowiadają zwiększenie przewagi rządzącej Partii Konserwatywnej w parlamencie. Decyzja premier o rozpisaniu wyborów została powszechnie zinterpretowana jako próba umocnienia pozycji przed zbliżającym się rozpoczęciem negocjacji warunków wyjścia Wielkiej Brytanii z UE. Podczas spotkania pomiędzy przedstawicielami brytyjskiego rządu a urzędnikami z UE uwidoczniły się jednak wzajemnie sprzeczne plany obydwu stron, co z kolei wywołało sygnały rosnącego napięcia, gdy każda ze stron próbowała zyskać przewagę poprzez wystąpienia medialne. Choć lepsze dane nasilały optymizm wokół ożywienia w strefie euro, mamy wrażenie, że spekulacje na temat rychłej zmiany kierunku polityki EBC są przesadzone. Po krytyce, z jaką odebrane zostały przedwczesne według wielu kroki w kierunku zaostrzania polityki pieniężnej przed pierwszą fazą kryzysu w strefie euro w latach , jest większe prawdopodobieństwo, że EBC tym razem będzie postępować z większą ostrożnością. Choć przebieg negocjacji warunków wyjścia Wielkiej Brytanii z UE jest wciąż niepewny, wynik wyborów we Francji wyeliminował jeden z potencjalnych czynników ryzyka politycznego, który mógłby hamować dynamikę gospodarczą w niektórych częściach Europy. Niemniej jednak, zważywszy, że prognozy EBC zakładają stopę inflacji w 2019 r. na poziomie zaledwie 1,7%, przypuszczamy, że prezes EBC Mario Draghi będzie prawdopodobnie czekał na bardziej przekonywujące dowody potwierdzające odpowiednio wysokie i zrównoważone wzrosty cen w gospodarce eurolandu, zanim zacznie rozważać zmianę stanowiska. For Financial Professional Use Only / Not For Public Distribution Globalne Perspektywy Ekonomiczne 4

5 DANE MAKROEKONOMICZNE DLA STREFY EURO WYNIK KOŃCOWY Produkt krajowy brutto (PKB) 1 II KW. 16 III KW. 16 IV KW. 16 I KW. 17 PKB, r/r (%) 1,6 1,8 1,8 1,7 Konsumpcja prywatna, r/r (%) 1,9 1,8 1,9 - Nakłady brutto na środki trwałe, r/r (%) 3,8 2,4 5,1 - DANE EKONOMICZNE 1 Gru 16 Sty 17 Lut 17 Mar 17 Sprzedaż detaliczna, r/r (%) 1,5 1,6 1,7 2,3 Stopa bezrobocia (%) 9,6 9,6 9,5 9,5 Produkcja przemysłowa, r/r (%) 2,7 0,4 1,4 1,9 INFLACJA I WZROST ZAROBKÓW Wskaźniki inflacji 1 Sty 17 Lut 17 Mar 17 Kwi 17 Indeks wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI), r/r (%) 1,8 2,0 1,5 1,9 CPI z pominięciem cen żywności i energii, r/r (%) 0,9 0,9 0,7 1,2 RYNKI FINANSOWE Dow Jones EURO STOXX 50 Price Index EUR, wskaźnik ceny do zysków (C/Z) za ostatnich 12 miesięcy 2 Sty 17 Lut 17 Mar 17 Kwi 17 18,75 19,27 19,58 19,86 Stopa refinansowania EBC (%) 3 0,00 0,00 0,00 0,00 Rentowność 10-letnich niemieckich obligacji skarbowych (%) 2 0,44 0,21 0,33 0,32 BILANS PŁATNICZY 1, 3 Bilans handlowy Lis 16 Gru 16 Sty 17 Lut 17 W mld euro 24,48 27,83-0,42 17,75 Saldo obrotów bieżących I KW. 16 II KW. 16 III KW. 16 IV KW. 16 % PKB 2,5 3,6 3,6 3,6 DANE MAKROEKONOMICZNE DLA JAPONII WYNIK KOŃCOWY Produkt krajowy brutto (PKB) 4 I KW. 16 II KW. 16 III KW. 16 IV KW. 16 PKB, k/k śr. (%) 1,9 2,2 1,2 1,2 Konsumpcja prywatna, k/k śr. (%) -0,5 4,1-0,5 0,7 Nakłady brutto na środki trwałe, k/k śr. (%) -0,7 5,7-0,4 8,4 DANE EKONOMICZNE Gru 16 Sty 17 Lut 17 Mar 17 Stopa bezrobocia (%) 5 3,1 3,0 2,8 2,8 Produkcja przemysłowa, r/r (%) 6 3,1 3,2 4,7 3,3 Wskaźnik popytu na usługi, r/r (%) 6 0,7 0,6-1,3 - Działalność spółek II KW. 16 III KW. 16 IV KW. 16 I KW. 17 Wzrost zysków spółek (%) 7-10,0 11,5 16,9 - Kwartalny indeks Tankan INFLACJA Wskaźniki inflacji 5 Gru 16 Sty 17 Lut 17 Mar 17 Indeks wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI), r/r (%) 0,3 0,4 0,3 0,2 CPI bez cen świeżej żywności, r/r (%) -0,2 0,1 0,2 0,2 RYNKI FINANSOWE 2 Sty 17 Lut 17 Mar 17 Kwi 17 Nikkei 225, wskaźnik C/Z za ostatnich 12 miesięcy 22,3 22,1 18,5 18,8 Rentowność 3-miesięcznych japońskich obligacji rządowych (%) -0,289-0,327-0,196-0,142 Rentowność 10-letnich japońskich obligacji rządowych (%) 0,087 0,056 0,070 0,018 BILANS PŁATNICZY Miesięczny bilans handlowy 7 Gru 16 Sty 17 Lut 17 Mar 17 W mld jenów Saldo obrotów bieżących 9 I KW. 16 II KW. 16 III KW. 16 IV KW. 16 % PKB 3,4 3,5 3,6 3,8 Skróty: K/k śr.: kwartał do kwartału w ujęciu średniorocznym. R/r: rok do roku. 1. Źródło: Unia Europejska, 1995 r r. 2. Źródło: Bloomberg. Wskaźniki ceny do zysków (C/Z) dla Dow Jones EURO STOXX 50 Price Index i Nikkei-225 Stock Average wg agencji Bloomberg. 3. Źródło: Europejski Bank Centralny. 4. Źródło: Ekonomiczno-Społeczny Instytut Badawczy (ESRI), Urząd Rady Ministrów, rząd Japonii. 5. Źródło: Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Komunikacji, Japonia. 6. Źródło: Ministerstwo Gospodarki, Handlu i Przemysłu, Japonia. 7. Źródło: Ministerstwo Finansów, Japonia. 8. Źródło: Bank Japonii. 9. Źródło: indeksy Bloomberg. For Wyniki Financial historyczne Professional nie gwarantują Use wyników Only / przyszłych. Not For Public Distribution Realny PKB w strefie euro, r/r - - Źródło: Unia Europejska, 1995 r r., dane na marzec 2017 r. Indeks wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI), r/r 3% Indeks CPI wzrostu cen Core Bazowy CPI CPI towarów i usług konsumpcyjnych (CPI) Źródło: Unia Europejska, 1995 r r., dane na kwiecień 2017 r. Zewnętrzny bilans handlowy jako % PKB 3% 4Q13 4Q14 4Q15 4Q16 Źródło: Unia Europejska, 1995 r r., dane na grudzień 2016 r. Realny PKB w Japonii, k/k śr. 1 8% - -8% 4Q11 4Q12 4Q13 4Q14 4Q15 4Q16 Źródło: Ekonomiczno-Społeczny Instytut Badawczy (ESRI), rząd Japonii; grudzień 2016 r. Indeks wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI), r/r Indeks CPI wzrostu cen CPI CPI ex bez Fresh cen Food towarów i usług świeżej żywności konsumpcyjnych (CPI) Źródło: japońskie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Komunikacji, dane na marzec 2017 r. Bilans handlowy jako % PKB % - 4Q13 4Q14 4Q15 4Q16 Źródło: japońskie Ministerstwo Finansów, Ekonomiczno-Społeczny Instytut Badawczy (ESRI), Urząd Rady Ministrów, rząd Japonii; dane na grudzień 2016 r. Globalne Perspektywy Ekonomiczne 5

6 DANE MAKROEKONOMICZNE DLA USA WYNIK KOŃCOWY Produkt krajowy brutto (PKB) 2 IV KW. 16 I KW. 17 II KW. 17P 1 Skróty: K/k śr.: kwartał do kwartału w ujęciu średniorocznym. R/r: rok do roku. P: Prognozy. Źródło: prognozy gospodarcze agencji Bloomberg, dane na dzień 30 kwietnia 2017 r. Źródło: Biuro Analiz Ekonomicznych. Źródło: Biuro Statystyki Pracy. Źródło: Departament Pracy. Źródło: NAR (National Association of REALTORS ). Przedruk za zgodą właściciela danych. Źródło: Standard and Poor s. Źródło: Rezerwa Federalna. Na swoim posiedzeniu 15 marca 2017 r. Rezerwa Federalna podniosła główną stopę procentową w Stanach Zjednoczonych do poziomu docelowego w zakresie 0,75 1,0. Źródło: Chicago Board of Trade (notowania 30-dniowych kontraktów terminowych na federalne stopy procentowe na maj i czerwiec 2017 r.); dane na dzień 12 maja 2017 r. Źródło: agencja rządowa US Census Bureau. Źródło: indeksy Bloomberg. Źródło: Dane agencji Bloomberg są ważone liczbą akcji i podane w ujęciu rok do roku. Dane szacunkowe na dzień 12 maja 2017 r. For Wyniki Financial historyczne Professional nie gwarantują Use wyników Only / przyszłych. Not For Public Distribution III KW. 17P 1 K/k śr. (%) 2,1 0,7 3,0 2,4 DANE EKONOMICZNE KONSUMPCJA/POPYT Dochody/oszczędności 2 Gru 16 Sty 17 Lut 17 Mar 17 Wydatki konsumenckie, r/r (%) 4,8 4,9 4,7 4,7 Dochody osób fizycznych, r/r (%) 3,6 4,1 4,5 4,5 Stopa oszczędności (%) 5,2 5,4 5,7 5,9 Zatrudnienie Sty 17 Lut 17 Mar 17 Kwi 17 Stopa bezrobocia (%) 3 4,8 4,7 4,5 4,4 Wskaźnik aktywności zawodowej (%) 3 62,9 63,0 63,0 62,9 Zmiana w zatrudnieniu poza rolnictwem (w tys.) Liczba wniosków o zasiłek (tys.), średnia dla 4 tyg. 4 Nieruchomości mieszkaniowe 5 Gru 16 Sty 17 Lut 17 Mar 17 Sprzedaż domów na rynku wtórnym (w mln) 5,51 5,69 5,47 5,71 Zmiana r/r (w %) 1,5 3,8 5,2 5,9 INWESTYCJE Zyski spółek 6,11 IV KW. 16 I KW. 17 II KW. 17P III KW. 17P Zyski, r/r (%) 3,1 14,7 7,4 8,8 Produkcja i wykorzystanie dóbr kapitałowych 7 Gru 16 Sty 17 Lut 17 Mar 17 Produkcja przemysłowa, r/r (%) 0,8 0,0 0,3 1,5 Wskaźnik wykorzystania dóbr kapitałowych (%) 76,0 75,7 75,7 76,1 Inwestycje w środki trwałe poza nieruchomościami mieszkaniowymi 2 II KW. 16 III KW. 16 IV KW. 16 I KW. 17 R/r (%) -0,5-1,1-0,1 3,1 INFLACJA I WYDAJNOŚĆ PRODUKCJI Wskaźniki inflacji Sty 17 Lut 17 Mar 17 Kwi 17 Wydatki na konsumpcję osobistą (PCE), 1,9 2,1 1,8 r/r (%) 2 PCE z pominięciem cen żywności i energii, r/r (%) 2 1,8 1,8 1,6 Indeks wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI), r/r (%) 2 2,5 2,7 2,4 2,2 CPI z pominięciem cen żywności i energii, r/r (%) 3 2,3 2,2 2,0 1,9 Indeks cen dóbr produkcyjnych (PPI), r/r (%) 3 3,0 3,7 3,7 3,9 PPI z pominięciem cen żywności i energii, r/r (%) 3 1,7 1,6 1,8 1,9 Wydajność produkcji 3 II KW. 16 III KW. 16 IV KW. 16 I KW. 17 Wydajność produkcji, k/k śr. (%) -0,1 3,3 1,8-0,6 Jednostkowe koszty pracy, k/k śr. (%) 6,2 0,7 1,3 3,0 RYNKI FINANSOWE Wycena Mar 17 Kwi 17 Maj 17P Cze 17P C/Z dla S&P ,10 21,26 Stopa funduszy federalnych 7, 8 1,00 1,00 0,91 1,01 BILANS PŁATNICZY Miesięczny deficyt handlowy USA 2,9 Gru 16 Sty 17 Lut 17 Mar 17 W mld USD 44,3-48,2-43,8-43,7 Deficyt obrotów bieżących USA I KW. 16 II KW. 16 III KW. 16 IV KW. 16 Kwartalnie (w mld USD) 2-133,1-119,8-116,0-112,4 Średniorocznie (jako % PKB) 10-2,6-2,7-2,6-2,6 Produkt krajowy brutto (PKB), k/k śr. 6% - - Źródło: Biuro Analiz Ekonomicznych, dane na marzec 2017 r. Dochody i wydatki osób fizycznych, r/r 1 8% Consumer Wydatki na Spending konsumpcję Personal Dochody osób Income fizycznych Źródło: Biuro Analiz Ekonomicznych, dane na marzec 2017 r. Zatrudnienie poza rolnictwem i stopa bezrobocia W tys Nonfarm Zmiana Payrolls w zatrudnieniu Net Change poza Unemployment Stopa bezrobocia Rate (oś (Right-Hand prawa) Scale) rolnictwem netto Źródło: Biuro Statystyki Pracy, dane na kwiecień 2017 r. Wszystkie dane skorygowane o czynniki sezonowe. Indeks wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI), r/r Źródło: Biuro Statystyki Pracy, dane na kwiecień 2017 r. Wydajność produkcji i jednostkowe koszty pracy, k/k śr. Źródło: Biuro Statystyki Pracy, dane na marzec 2017 r. Średnioroczny deficyt handlowy w USA jako % PKB Źródło: agencja rządowa U.S. Census Bureau oraz Biuro Analiz Ekonomicznych, dane na marzec 2017 r % 6% 3% CPI Indeks wzrostu cen Core Bazowy CPI towarów i usług CPI konsumpcyjnych (CPI) 15% 1 5% -5% % % Unit Jednostkowe Labour Costs Productivity Wydajność koszty pracy produkcji -4. Globalne Perspektywy Ekonomiczne 6 %

7 INFORMACJA NATURY PRAWNEJ Niniejszy materiał ma charakter ogólny, a zawarte w nim treści nie powinny być traktowane jako indywidualne porady lub rekomendacje inwestycyjne dotyczące kupna, sprzedaży lub utrzymania jakichkolwiek inwestycji lub przyjęcia jakiejkolwiek strategii inwestycyjnej. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie mają charakteru porad prawnych ani podatkowych. Poglądy wyrażone w niniejszym materiale odzwierciedlają punkt widzenia zarządzającego inwestycjami, a wszelkie komentarze, opinie i analizy są w pełni aktualne wyłącznie w dniu ich publikacji i mogą ulec zmianie bez odrębnego powiadomienia. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie stanowią kompletnej analizy wszystkich istotnych faktów dotyczących jakiegokolwiek kraju, regionu czy rynku. Wszelkie inwestycje wiążą się z ryzykiem, włącznie z ryzykiem utraty zainwestowanego kapitału. Dane pochodzące z zewnętrznych źródeł mogły zostać wykorzystane na potrzeby opracowania niniejszego materiału. Takie dane nie zostały odrębnie zweryfikowane, potwierdzone ani poddane kontroli przez Franklin Templeton Investments ( FTI ). FTI nie ponosi żadnej odpowiedzialności za jakiekolwiek straty wynikające z wykorzystania jakichkolwiek informacji zawartych w niniejszym dokumencie; inwestor może opierać swe decyzje na przedstawionych tutaj opiniach lub wynikach analiz wyłącznie na własne ryzyko. Produkty, usługi i informacje mogą nie być dostępne w niektórych jurysdykcjach i są oferowane poza Stanami Zjednoczonymi przez inne podmioty powiązane z FTI i/lub przez dystrybutorów, w zależności od lokalnie obowiązujących przepisów. Aby się dowiedzieć, czy dane produkty i usługi są dostępne w określonej jurysdykcji, należy skonsultować się z profesjonalnym doradcą finansowym. Wydane w Stanach Zjednoczonych przez Franklin Templeton Distributors, Inc., One Franklin Parkway, San Mateo, Kalifornia , (800) DIAL BEN/ , franklintempleton.com Franklin Templeton Distributors, Inc. jest głównym dystrybutorem zarejestrowanych w USA produktów Franklin Templeton Investments, które są dostępne wyłącznie pod jurysdykcjami dopuszczającymi, na mocy obowiązującego prawa i przepisów, oferowanie takich produktów lub składanie zapytań ofertowych dotyczących takich produktów. Australia: wydane przez Franklin Templeton Investments Australia Limited (ABN ) (australijskiego dostawcę usług finansowych posiadającego licencję nr ), Level 19, 101 Collins Street, Melbourne, Victoria, Austria/Niemcy: wydane przez Franklin Templeton Investment Services GmbH, Mainzer Landstraße 16, D Frankfurt nad Menem, Niemcy. Dopuszczone do użytku w Niemczech przez IHK Frankfurt M., Reg. no. D-F-125-TMX1-08. Kanada: wydane przez Franklin Templeton Investments Corp., 5000 Yonge Street, Suite 900 Toronto, ON, M2N 0A7, faks: (416) , (800) , Dubaj: wydane przez Franklin Templeton Investments (ME) Limited, podmiot działający na podstawie licencji i pod nadzorem Urzędu Regulacji Rynków Finansowych w Dubaju. Oddział w Dubaju: Franklin Templeton Investments, The Gate, East Wing, Level 2, Dubai International Financial Centre, P.O. Box , Dubaj, ZEA, tel.: , faks: Francja: wydane przez Franklin Templeton France S.A., 20 rue de la Paix, Paryż, Francja. Hongkong: wydane przez Franklin Templeton Investments (Asia) Limited, 17/F, Chater House, 8 Connaught Road Central, Hongkong. Włochy: wydane przez Franklin Templeton International Services S.à.r.l. oddział we Włoszech, Corso Italia, 1 Mediolan, 20122, Włochy. Japonia: wydane przez Franklin Templeton Investments Japan Limited. Korea Południowa: wydane przez Franklin Templeton Investment Trust Management Co., Ltd., 3rd fl., CCMM Building, 12 Youido-Dong, Youngdungpo-Gu, Seul, Korea Luksemburg/Beneluks: wydane przez Franklin Templeton International Services S.à r.l. podlegającą nadzorowi Commission de Surveillance du Secteur Financier 8A, rue Albert Borschette, L-1246 Luksemburg Tel.: Faks: Malezja: wydane przez Franklin Templeton Asset Management (Malaysia) Sdn. Bhd. & Franklin Templeton GSC Asset Management Sdn. Bhd. Polska: wydane przez Templeton Asset Management (Poland) TFI S.A., Rondo ONZ 1; Warszawa. Rumunia: wydane przez oddział Franklin Templeton Investment Management Limited w Bukareszcie, Buzesti Street, Premium Point, 7th-8th Floor, Bukareszt 1, Rumunia. Podmiot zarejestrowany w rumuńskim Urzędzie Nadzoru Finansowego pod numerem PJM01SFIM/400005/ oraz notyfikowany i regulowany w Wielkiej Brytanii przez Urząd Regulacji Rynków Finansowych (FCA). Singapur: wydane przez Templeton Asset Management Ltd. Registration No. (UEN) E, 7 Temasek Boulevard, #38-03 Suntec Tower One, , Singapur. Hiszpania: wydane przez oddział Franklin Templeton Investment Management w Madrycie, profesjonalny podmiot działający w sektorze finansowym pod nadzorem CNMV, José Ortega y Gasset 29, Madryt. Republika Południowej Afryki: wydane przez Franklin Templeton Investments SA (PTY) Ltd., licencjonowanego dostawcę usług finansowych. Tel.: +27 (21) , faks: +27 (21) Szwajcaria: wydane przez Franklin Templeton Switzerland Ltd, Stockerstrasse 38, CH-8002 Zurych. Wielka Brytania: wydane przez Franklin Templeton Investment Management Limited (FTIML) z siedzibą pod adresem: Cannon Place, 78 Cannon Street, Londyn EC4N 6HL. Podmiot notyfikowany i regulowany w Wielkiej Brytanii przez Urząd Regulacji Rynków Finansowych (Financial Conduct Authority, FCA). Region krajów skandynawskich: wydane przez Franklin Templeton Investment Management Limited (FTIML), oddział w Szwecji, Blasieholmsgatan 5, SE Sztokholm, Szwecja. Tel.: +46 (0) , faks: +46 (0) FTIML jest podmiotem notyfikowanym i regulowanym w Wielkiej Brytanii przez Urząd Regulacji Rynków Finansowych (Financial Conduct Authority, FCA) oraz ma pozwolenia wydane przez określone organy regulacyjne na prowadzenie działalności inwestycyjnej w Danii, Szwecji, Norwegii i Finlandii. Ameryki: W Stanach Zjednoczonych niniejsza publikacja udostępniana jest wyłącznie pośrednikom finansowym przez Templeton/Franklin Investment Services, 100 Fountain Parkway, St. Petersburg, Florida Tel.: (800) (połączenie bezpłatne w Stanach Zjednoczonych), (877) (połączenie bezpłatne w Kanadzie), faks: (727) Inwestycje nie mają ubezpieczenia FDIC, mogą tracić na wartości i nie są objęte gwarancjami bankowymi. Dystrybucja poza Stanami Zjednoczonymi może być prowadzona przez Templeton Global Advisors Limited lub innych dystrybutorów, pośredników, sprzedawców lub profesjonalnych inwestorów, którym Templeton Global Advisors Limited powierzy dystrybucję tytułów uczestnictwa funduszy Franklin Templeton pod niektórymi jurysdykcjami. Niniejszy materiał nie stanowi oferty sprzedaży ani zachęty do składania oferty kupna papierów wartościowych pod jakąkolwiek jurysdykcją, pod którą byłoby to niezgodne z obowiązującym prawem. Ważne uwagi i warunki dotyczące podmiotów dostarczających dane można znaleźć na stronie franklintempletoninstitutional.com 2017 Franklin Templeton Investments. Wszelkie prawa zastrzeżone. 5/17