Globalne perspektywy ekonomiczne

Transkrypt

1 Aktualny komentarz zespołu inwestycyjnego Marzec 2017 r. Globalne perspektywy ekonomiczne PERSPEKTYWY WG ZESPOŁU FRANKLIN TEMPLETON FIXED INCOME GROUP Christopher Molumphy Michael Materasso Roger Bayston John Beck David Zahn W TYM NUMERZE: Inwestorzy przygotowują się na marcową podwyżkę stóp, ale wzrost w Stanach Zjednoczonych prawdopodobnie wciąż będzie umiarkowany Chiny ogłaszają docelową stopę zwrotu na 2017 r., a ceny ropy spadają wraz ze wzrostem produkcji w Stanach Zjednoczonych Niepewna sytuacja polityczna prawdopodobnie przyćmi wzrost inflacji w oczach autorów polityki pieniężnej Europejskiego Banku Centralnego (EBC) Inwestorzy przygotowują się na marcową podwyżkę stóp, ale wzrost w Stanach Zjednoczonych prawdopodobnie wciąż będzie umiarkowany Choć przejęcie władzy przez nową administrację poprawiło nastroje wśród przedsiębiorców i konsumentów w Stanach Zjednoczonych, nadal nie wiemy, czy ten optymizm przełoży się na znaczące przyspieszenie wzrostu gospodarczego w USA. Rezerwa Federalna USA (Fed) prawdopodobnie wciąż będzie zaostrzać politykę pieniężną wraz ze zbliżaniem się inflacji i stopy bezrobocia do poziomów docelowych (co stanowi potwierdzenie dobrej kondycji gospodarki) oraz poprawą i tak dobrych nastrojów wśród konsumentów w efekcie wzrostów na rynkach akcji. Niemniej jednak pewne ryzyko związane jest z możliwymi opóźnieniami i korektami spodziewanej polityki stymulującej wzrost, a skali tych wyzwań nie można, według nas, lekceważyć. Spekulacje na temat zmian w polityce gospodarczej skupiały na sobie najwięcej uwagi inwestorów w kolejnych miesiącach po wyborach w Stanach Zjednoczonych, ale w lutym w centrum uwagi ponownie znalazła się polityka pieniężna. W swoim wystąpieniu przed Kongresem, szefowa Rezerwy Federalnej Janet Yellen, powszechnie uznawana za przedstawicielkę gołębi wśród twórców polityki pieniężnej, przekazała kilka uwag, For Financial które nasiliły Professional przekonanie Use Only o / coraz Not For bardziej Public jastrzębim Distribution nastawieniu Fedu. Jednocześnie Yellen z ostrożnością zaznaczyła, że prognozy są obecnie stosunkowo niepewne, w szczególności w obszarze planów polityki gospodarczej nowej administracji. Reakcją był natychmiastowy wzrost oczekiwań rynkowych przewidujących trzy podwyżki stóp procentowych w 2017 r. (zgodnie ze ścieżką polityki pieniężnej nakreśloną przez Fed), po spadku aż do poziomu 2 pod koniec lutego pod wpływem rozczarowujących danych o wzroście płac. Nadal nie wiemy, czy optymizm na rynku w Stanach Zjednoczonych przełoży się na znaczące przyspieszenie wzrostu gospodarczego w USA. Weryfikacja prognoz dotyczących prawdopodobnego kierunku polityki pieniężnej w Stanach Zjednoczonych nabrała tempa, gdy kilku innych prezentujących gołębie nastawienie przedstawicieli Fedu odpowiadających za ustalanie poziomów stóp procentowych zaczęło zmieniać front i sugerować możliwość rychłych podwyżek stóp. Na początku marca, po kolejnych komentarzach ze strony szefowej Fedu Janet Yellen, podwyżka stóp podczas najbliższego posiedzenia Fedu stała się praktycznie pewna, a publikacja solidnych danych z rynku pracy w lutym wyeliminowała wszelkie ewentualne wątpliwości co do prawdopodobieństwa takiego kroku.

2 Od 2013 r. Fed kilkakrotnie postąpił inaczej niż przewidywano i nie zdecydował się na spodziewane podwyżki stóp; teraz uczestnicy rynków usłyszeli od szefowej Fedu Janet Yellen konkretne ostrzeżenie, że polityka pieniężna będzie zaostrzana szybciej niż w latach poprzednich. W rezultacie rynki błyskawicznie skorygowały swoje oczekiwania i dziś trzy podwyżki w ciągu roku uznawane są za najbardziej prawdopodobny scenariusz, a coraz częściej mówi się wręcz o możliwości czterech podwyżek. Rynek papierów skarbowych początkowo był względnie odporny na wpływ tej zmiany nastrojów, ale na początku marca rentowność referencyjnych papierów skarbowych sięgnęła najwyższego poziomu od początku roku, wyprzedzając potwierdzenie decyzji o podniesieniu stóp procentowych przez Rezerwę Federalną. Nagła zmiana oczekiwań rynkowych co do marcowej podwyżki stopy funduszy federalnych Wykres nr 1: Wzrost stopy funduszy federalnych 2 stycznia 2017 r. 15 marca 2017 r. Implikowane prawdopodobieństwo w % Źródło: CME. Jednym z czynników, który mógł skłonić Fed do działania, był prawdopodobnie styczniowy wzrost preferowanego przez Fed wskaźnika inflacji, czyli wskaźnika wydatków na konsumpcję osobistą (PCE). Wzrost kosztów energii wypchnął stopę inflacji zasadniczej do poziomu 0, miesiąc do miesiąca, a w ujęciu rocznym wzrost przyspieszył z 1,6% do 1,9%, czyli poziomu o zaledwie 0, niższego od celu inflacyjnego Rezerwy Federalnej. Narastająca presja inflacyjna była jednak mniej widoczna na poziomie bazowym; miesięczna i roczna stopa inflacji bazowej wyniosła odpowiednio 0,3% i 1,7%, w tym drugim przypadku utrzymując się na poprzednio notowanym poziomie. Wyniki badań opinii przeprowadzonych wśród przedsiębiorców i konsumentów nadal sugerowały, że powyborczy wzrost optymizmu nie osłabł, pomimo sygnałów, że niektóre inicjatywy prezydenta Trumpa, takie jak kluczowe reformy systemu podatkowego i służby zdrowia, mogą wymagać czasu, a w niektórych przypadkach mogą okazać się mniej radykalne niż wcześniej zapowiadano. Niemniej jednak nowa zapowiedź prezydenta dotycząca złagodzenia regulacji stanowiła atrakcyjny komunikat dla spółek i inwestorów, a w swoim pierwszym wystąpieniu przed Kongresem pod koniec lutego Trump podkreślał swój zamiar zwiększenia wydatków For Financial Professional Use Only / Not For Public Distribution na obronność i infrastrukturę. Po inauguracyjnym przemówieniu prezydenta, indeksy giełdowe w Stanach Zjednoczonych wystrzeliły na rekordowo wysokie poziomy. Jak wspomniano wcześniej, dane zawarte w lutowym raporcie na temat rynku pracy były solidne; zatrudnienie poza rolnictwem wzrosło o 235 tys. (przewyższając powszechne oczekiwania zakładające wzrost zatrudnienia o 200 tys.), a i tak solidne dane o liczbie nowych miejsc pracy za styczeń zostały skorygowane w górę. Pewien wpływ na wyjątkowo duży wzrost zatrudnienia w lutym mogły mieć wyjątkowo wysokie temperatury liczba nowych miejsc pracy w budownictwie zanotowała największy wzrost od kilku lat. Stopa bezrobocia spadła o jedną dziesiątą punktu do 4,7%, pomimo porównywalnego wzrostu wskaźnika aktywności zawodowej do poziomu 63,. Średnie zarobki godzinowe zanotowały dość mizerny wzrost rzędu 0, w porównaniu z poprzednim miesiącem, który jednak wystarczył, by wypchnąć roczną stopę wzrostu z 2,5% do 2,8%. Niezależnie od pozytywnych sygnałów z rynku pracy i poprawy nastrojów, powszechne prognozy wzrostu gospodarki Stanów Zjednoczonych w pierwszym kwartale 2017 r. nie uległy większym zmianom i utrzymały się w niezmiennym od kilku lat przedziale 1,5-2,. Wstępne dane dotyczące wydatków na konsumpcję (których poziom za czwarty kwartał 2016 r. skorygowano mocno w górę) sygnalizowały lekki spadek dynamiki; wydatki wzrosły w styczniu zaledwie o 0,, w porównaniu ze wzrostem o 0,5% w miesiącu poprzednim. Niemniej jednak po tym, jak handel pomniejszył stopę wzrostu produktu krajowego brutto (PKB) za czwarty kwartał o 1,7%, ten czynnik ponownie okazał się poważną przeszkodą na drodze do przyspieszenia wzrostu, gdy deficyt handlowy wzrósł w styczniu do najwyższego poziomu od 2012 r. Sądzimy, że umiarkowane powszechne prognozy dla PKB za pierwszy kwartał odzwierciedlają kontrast pomiędzy względnie dobrą kondycją krajowej gospodarki (która skłania Fed do działania) a mniej sprzyjającymi warunkami w gospodarce międzynarodowej. Krok Fedu jest wyrazem przekonania twórców polityki pieniężnej o tym, że bieżąca ekspansja gospodarcza w Stanach Zjednoczonych jest oparta na dostatecznie mocnych fundamentach, by wytrzymać mniej sprzyjającą politykę pieniężną. Nie zamierzamy jednak bardziej szczegółowo analizować zaostrzania polityki przez Fed i z ostrożnością podchodzimy do zapowiedzi, że gospodarka Stanów Zjednoczonych wkrótce wybije się z trendu umiarkowanego wzrostu notowanego od kilku lat, oczekując na więcej szczegółów co do planowanej polityki w USA. Chiny ogłaszają docelową stopę zwrotu na 2017 r., a ceny ropy spadają wraz ze wzrostem produkcji w Stanach Zjednoczonych Chińskie władze ustaliły docelową stopę wzrostu krajowej gospodarki w 2017 r. na poziomie ok. 6,5%, co oznacza nieznaczny spadek oczekiwań w porównaniu z ubiegłorocznym docelowym przedziałem 6,5-7,. Ten krok został powszechnie zinterpretowany jako kolejny sygnał zmiany priorytetów chińskiego rządu, który koncentruje się w większym stopniu na stabilności i zarządzaniu ryzykiem niż na zaciąganiu zadłużenia w celu utrzymania dotychczasowego tempa wzrostu. Oficjalny chiński indeks odzwierciedlający nastroje wśród menedżerów odpowiedzialnych za zakupy (PMI) w sektorze produkcji utrzymał się w lutym znacznie powyżej poziomu 50, co sygnalizowało ekspansję i oznaczało lekki wzrost w porównaniu ze styczniowymi notowaniami indeksu. Dane dotyczące handlu za ten sam miesiąc pokazały, że kraj wygenerował deficyt handlowy w walucie lokalnej po raz pierwszy od początku 2014 r., przede wszystkim w efekcie wzrostu importu, choć pewien wpływ na ten wynik mógł mieć także termin, w jakim wypadł dzień chińskiego Nowego Roku. Globalne Perspektywy Ekonomiczne 2

3 Z drugiej strony chińskie rezerwy walutowe wzrosły w lutym po raz pierwszy od ośmiu miesięcy, co obok względnej stabilności renminbi od początku roku stanowi dowód, że działania chińskich władz obliczone na ograniczenie odpływu kapitału przynoszą pewne rezultaty. Peso meksykańskie kontynuuje swoje odbicie od rekordowo niskiego kursu w stosunku do dolara amerykańskiego na poziomie ok. 22 peso za dolara, który zanotowano na początku bieżącego roku. W lutym bank centralny Meksyku uruchomił program zabezpieczenia waluty o wartości 20 mld USD, w dużej mierze podobny do polityki ograniczania spadku wartości reala stosowanej przez twórców polityki pieniężnej w Brazylii w 2015 r. Meksykański program zapewnił wsparcie dla peso bez uszczuplania krajowych rezerw walutowych. Później korzystny wpływ na kurs peso miały wypowiedzi sekretarza handlu USA Wilbura Rossa, który mówił o stosunkach pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Meksykiem stosując bardziej ugodową retorykę, a nawet zaoferował pomoc USA w stabilizacji meksykańskiej waluty. Do początku marca kurs peso w stosunku do dolara amerykańskiego wzrósł do najwyższego poziomu od wyborów w Stanach Zjednoczonych. Oznaki wzrostu eksploatacji złóż łupkowych w Stanach Zjednoczonych odbiły się na cenach ropy. W następstwie osiągniętego pod koniec ubiegłego roku porozumienia pomiędzy członkami Organizacji Krajów Eksportujących Ropę Naftową (OPEC) i kilkoma innymi dużymi producentami ropy w sprawie ograniczenia podaży, ceny poszły w górę i utrzymały się na wyższym poziomie dzięki sygnałom potwierdzającym ogólne respektowanie postanowień umowy. Na początku marca dane wykazały jednak, że zwiększenie produkcji surowca pozyskiwanego ze złóż łupkowych w Stanach Zjednoczonych przełożyło się na wzrost zapasów ropy naftowej w USA do rekordowo wysokich poziomów, co z kolei po raz pierwszy w tym roku zepchnęło wiodący indeks cen ropy poniżej poziomu 50 USD za baryłkę. Spadek cen ropy wraz ze wzrostem produkcji surowca wydobywanego ze złóż łupkowych Wykres nr 2: Ceny ropy naftowej West Texas Intermediate 30 września 2016 r. 14 marca 2017 r. Cena (USD za baryłkę) $56 $54 $52 $50 $48 $46 $44 $42 $ Źródło: FactSet. For Financial Professional Use Only / Not For Public Distribution Sytuacja na rynkach południowokoreańskich generalnie się ustabilizowała po tym, jak prezydent Park Geun-hye została odsunięta od władzy zgodnie z orzeczeniem sądu utrzymującym w mocy impeachment przegłosowany przez parlament Korei Południowej pod koniec 2016 r. Podczas gdy proces prezesa jednego z największych południowokoreańskich koncernów, któremu postawiono zarzuty popełnienia przestępstw o charakterze korupcyjnym, był w toku, odsunięta od władzy była prezydent utraciła jednocześnie immunitet chroniący ją przed zarzutami związanymi z aferą korupcyjną, która była przyczyną impeachmentu. Korea Południowa notuje spadek tempa wzrostu gospodarczego i wzrost bezrobocia; stosunki z Chinami, największym partnerem handlowym Korei Południowej, stały się bardziej napięte, gdy Koreańczycy ujawnili plany związane z rozmieszczeniem elementów amerykańskiej tarczy rakietowej, choć główny kandydat do objęcia urzędu prezydenta zapowiedział, że jeżeli zostanie wybrany podda tę decyzję ponownej ocenie. Do początku marca kurs peso w stosunku do dolara amerykańskiego wzrósł do najwyższego poziomu od wyborów w Stanach Zjednoczonych. Optymistyczne sygnały związane z chińskim wzrostem gospodarczym połączone z tymczasowym odstąpieniem administracji Trumpa od protekcjonistycznej polityki tworzyły w ostatnich miesiącach lepsze warunki dla wielu rynków wschodzących. Uważamy, że kilka krajów zaliczających się do tej kategorii najwyraźniej ma solidne fundamenty i powinno być w stanie przetrwać wzmożoną zmienność w sytuacji, w której którykolwiek ze wspomnianych czynników przestałby być sprzyjający. Ogólnie rzecz biorąc zgadzamy się z Organizacją Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, która stwierdziła niedawno, że możemy liczyć na zaledwie ograniczoną poprawę globalnego wzrostu gospodarczego w pozostałych miesiącach bieżącego roku. Niepewna sytuacja polityczna prawdopodobnie przyćmi wzrost inflacji w oczach autorów polityki pieniężnej EBC Dane napływające ze strefy euro nadal sygnalizowały, że poziomy wzrostu oscylują w okolicy maksymalnego potencjału unii walutowej, który jest ograniczany przez brak poważniejszych kroków w kierunku reform strukturalnych postulowanych przez wielu ekonomistów i uczestników rynku. Indeks PMI dla sektora produkcji w strefie euro wzrósł w lutym do najwyższego poziomu od 2011 r., a wiodący wskaźnik nastrojów w niemieckim biznesie powrócił w tym samym miesiącu na najwyższy od czterech lat poziom notowany ostatnio pod koniec 2016 r. Nawet konsumenci we Francji najwyraźniej nie przejmowali się wciąż niepewną sytuacją polityczną przed pierwszą rundą wyborów prezydenckich zaplanowaną na koniec kwietnia kluczowy wskaźnik nastrojów wśród krajowych konsumentów utrzymywał się w lutym na najwyższym poziomie od dekady. Inflacja w strefie euro utrzymywała w lutym trajektorię wzrostową; szacunkowa roczna stopa inflacji sięgnęła najwyższego od czterech lat poziomu 2,. Niemniej jednak, pomimo wysokiej inflacji zasadniczej, inflacja bazowa, która nie uwzględnia słabnącego wpływu wcześniejszych spadków kosztów energii, utrzymała się w tym samym okresie na stłumionym poziomie 0,9%. Wcześniejsze dane styczniowe sygnalizowały ważny Globalne Perspektywy Ekonomiczne 3

4 Wzrost cen w każdym kraju należącym do strefy euro po raz pierwszy od 2013 r. Wykres nr 3: Inflacja w strefie euro indeks wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI) Styczeń 2017 r. Zmiana procentowa w porównaniu z tym samym okresem rok wcześniej Cyprus Irlandia Ireland Słowacja Slovakia Finlandia Finland Włochy Italy Grecja Greece Słowenia Slovenia Portugalia Portugal Malta Malta Francja France Netherlands Holandia Luksemburg Luxembourg Niemcy Germany Austria Austria Lithuania Litwa Belgia Belgium Estonia Łotwa Latvia Hiszpania Spain -0.5% % % % % Źródło: FactSet. przełom w walce tego regionu z deflacją po raz pierwszy od lutego 2013 r. każde spośród państw członkowskich unii walutowej z osobna zanotowało wzrosty cen. Marcowe posiedzenie EBC przyniosło kilka niespodzianek, choć bank centralny podniósł swoje prognozy dla wskaźnika inflacji na bieżący rok z 1,3% do 1,7%, jednocześnie pozostawiając swoją prognozę na 2019 r. na niezmienionym poziomie (inflacja ma być niższa, ale zbliżona do docelowego poziomu ), co pokazuje, że twórcy polityki pieniężnej postrzegają wzrost presji cenowych jako zjawisko przejściowe. Uczestnicy rynku uważnie wsłuchiwali się w wypowiedzi prezesa EBC Mario Draghiego, poszukując jakichkolwiek wskazówek co do możliwego kierunku polityki pieniężnej, jednak Draghi odrzucił wszelkie sugestie dotyczące jakichkolwiek zmian w realizowanym przez EBC programie skupu aktywów. Niemniej jednak dowody na skuteczność polityki EBC w niwelowaniu ryzyka deflacji nasiliły spekulacje na temat możliwego zaostrzenia polityki pieniężnej jeszcze przed zakończeniem programu skupu obligacji przez bank centralny (który ma być kontynuowany przynajmniej do końca bieżącego roku) oraz wywołały wzrost rynkowej oceny prawdopodobieństwa podwyżek oficjalnych stóp procentowych przed końcem 2017 r. do ponad 5 po posiedzeniu ECB. Te spekulacje przełożyły się także na wzrosty rentowności niemieckich obligacji skarbowych oraz kursu euro. Uważamy, że spekulacje na temat przyszłego zaostrzania polityki pieniężnej przez EBC wybiegają zbyt daleko w stosunku do ekonomicznej i politycznej For Financial rzeczywistości. Professional Use Only / Not For Public Distribution Tegoroczny kalendarz obfituje w wybory w Europie, a pierwsze spośród zaplanowanych wydarzeń to wybory w Holandii w połowie marca, będące potencjalnym barometrem nastrojów politycznych wśród europejskiego elektoratu po kilku sygnałach rozprzestrzeniającego się populizmu w 2016 r. Prawdopodobieństwo kolejnego wstrząsu było jednak w tym przypadku ograniczone w związku z tradycyjnie zdefragmentowaną sceną polityczną w Holandii, gdzie koalicję rządzącą zwykle tworzy kilka partii i nawet znaczny wzrost poparcia dla wiodącego ugrupowania populistycznego raczej nie zapewni mu dostępu do władzy. Uważamy, że spekulacje na temat ewentualnego przyszłego zaostrzania polityki pieniężnej przez EBC (czy to w formie ograniczenia skali skupu obligacji, czy też poprzez podwyżki stóp procentowych) wybiegają zbyt daleko w stosunku do ekonomicznej i politycznej rzeczywistości w strefie euro. Przy założeniu, że w przyszłości nie pojawi się poważniejsza presja inflacyjna w innych obszarach globalnej gospodarki, aktualny wzrost inflacji w regionie wydaje się być zjawiskiem tymczasowym; ponadto, choć tempo wzrostu poprawiło się w wielu obszarach strefy euro, wzrost nadal nie jest dostatecznie dynamiczny, by mógł utrzymać się bez dodatkowego wspomagania, w obliczu braku woli politycznej do wdrażania koniecznych reform strukturalnych. W obliczu niepewnych perspektyw politycznych, można przypuszczać, że realizacja takich reform na poziomie krajowym lub regionalnym jest dziś bardziej odległa niż kiedykolwiek wcześniej. W takich warunkach prezes EBC Mario Draghi prawdopodobnie przekona, według nas, swoich kolegów do kontynuowania dotychczasowej poluzowanej polityki pieniężnej i nie posłucha głosów nawołujących do przyjęcia bardziej jastrzębiego podejścia. Globalne Perspektywy Ekonomiczne 4

5 DANE MAKROEKONOMICZNE DLA STREFY EURO WYNIK KOŃCOWY Produkt krajowy brutto (PKB) 1 I KW. 16 II KW. 16 III KW. 16 IV KW. 16 PKB, r/r (%) 1,7 1,6 1,8 1,7 Konsumpcja prywatna, r/r (%) 2,0 1,9 1,8 1,8 Nakłady brutto na środki trwałe, r/r (%) 2,5 3,8 2,3 1,5 DANE EKONOMICZNE 1 Paź 16 Lis 16 Gru 16 Sty 17 Sprzedaż detaliczna, r/r (%) 2,9 2,7 1,2 1,2 Stopa bezrobocia (%) 9,8 9,7 9,6 9,6 Produkcja przemysłowa, r/r (%) 0,9 3,3 2,5 0,6 INFLACJA I WZROST ZAROBKÓW Wskaźniki inflacji 1 Lis 16 Gru 16 Sty 17 Lut 17 Indeks wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI), r/r (%) 0,6 1,1 1,8 2,0 CPI z pominięciem cen żywności i energii, r/r (%) 0,8 0,9 0,9 0,9 RYNKI FINANSOWE Dow Jones EURO STOXX 50 Price Index EUR, wskaźnik C/Z za ostatnich 12 miesięcy 2 Lis 16 Gru 16 Sty 17 Lut 17 19,15 18,62 18,28 18,78 Stopa refinansowania EBC (%) 3 0,00 0,00 0,00 0,00 Rentowność 10-letnich niemieckich obligacji skarbowych (%) 2 0,28 0,21 0,44 0,21 BILANS PŁATNICZY 1, 3 Bilans handlowy Wrz 16 Paź 16 Lis 16 Gru 16 W mld euro 25,04 19,93 25,36 28,14 Saldo obrotów bieżących I KW. 16 II KW. 16 III KW. 16 IV KW. 16 % PKB 2,2 3,3 3,5 4,4 DANE MAKROEKONOMICZNE DLA JAPONII WYNIK KOŃCOWY Produkt krajowy brutto (PKB) 4 I KW. 16 II KW. 16 III KW. 16 IV KW. 16 PKB, k/k śr. (%) 1,9 2,2 1,2 1,2 Konsumpcja prywatna, k/k śr. (%) -0,5 4,1-0,5 0,7 Nakłady brutto na środki trwałe, k/k śr. (%) 0,7 5,7-0,4 8,4 DANE EKONOMICZNE Paź 16 Lis 16 Gru 16 Sty 17 Stopa bezrobocia (%) 5 3,0 3,1 3,1 3,0 Produkcja przemysłowa, r/r (%) 6-1,4 4,6 3,2 3,2 Wskaźnik popytu na usługi, r/r (%) 6-0,3 1,5 0,7 0,7 Fuzje i przejęcia I KW. 16 II KW. 16 III KW. IV KW Wzrost zysków spółek (%) 7-9,3-10,0 11,5 16,9 Kwartalny indeks Tankan INFLACJA Wskaźniki inflacji 5 Paź 16 Lis 16 Gru 16 Sty 17 Indeks wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI), r/r (%) 0,1 0,5 0,3 0,4 CPI z pominięciem cen świeżej żywności, r/r (%) 0,4-0,4-0,2 0,1 RYNKI FINANSOWE 2 Lis 16 Gru 16 Sty 17 Lut 17 Nikkei 225, wskaźnik C/Z za ostatnich 12 miesięcy 23,5 22,6 22,3 22,4 Rentowność 3-miesięcznych japońskich obligacji rządowych (%) -0,336-0,391-0,289-0,327 Rentowność 10-letnich japońskich obligacji rządowych (%) 0,025 0,046 0,087 0,056 BILANS PŁATNICZY Miesięczny bilans handlowy 7 Paź 16 Lis 16 Gru 16 Sty 17 W mld jenów Saldo obrotów bieżących 9 I KW. 16 II KW. 16 III KW. 16 IV KW. 16 % PKB 3,4 3,5 3,7 3,8 Skróty: K/k śr.: kwartał do kwartału w ujęciu średniorocznym. R/r: rok do roku. 1. Źródło: Unia Europejska, 1995 r r. 2. Źródło: Bloomberg. Wskaźniki ceny do zysków (C/Z) dla Dow Jones EURO STOXX 50 Price Index i Nikkei-225 Stock Average wg agencji Bloomberg. 3. Źródło: Europejski Bank Centralny. 4. Źródło: Ekonomiczno-Społeczny Instytut Badawczy (ESRI), Urząd Rady Ministrów, rząd Japonii. 5. Źródło: japońskie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Komunikacji. 6. Źródło: japońskie Ministerstwo Gospodarki, Handlu i Przemysłu. 7. Źródło: japońskie Ministerstwo Finansów. 8. Źródło: Bank Japonii (japoński bank centralny). 9. Źródło: indeksy agencji Bloomberg. Wyniki For Financial historyczne Professional nie gwarantują Use wyników Only / przyszłych. Not For Public Distribution Realny PKB w strefie euro, r/r - - Źródło: Unia Europejska, 1995 r r., dane na grudzień 2016 r. Indeks wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI), r/r 3% Indeks CPI wzrostu cen Core Bazowy CPI CPI towarów i usług konsumpcyjnych (CPI) Źródło: Unia Europejska, 1995 r r., dane na luty 2017 r. Zewnętrzny bilans handlowy jako % PKB 3% 4Q13 4Q14 4Q15 4Q16 Źródło: Unia Europejska, 1995 r r., dane na grudzień 2016 r. Realny PKB w Japonii, k/k śr. 1 8% - -8% Źródło: Ekonomiczno-Społeczny Instytut Badawczy (ESRI), rząd Japonii; grudzień 2016 r. Indeks wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI), r/r Indeks CPI wzrostu cen CPI ex bez Fresh cen Food towarów i usług świeżej żywności konsumpcyjnych (CPI) Źródło: japońskie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Komunikacji, dane na styczeń 2017 r. Bilans handlowy jako % PKB % - 4Q13 4Q14 4Q15 4Q16 Źródło: japońskie Ministerstwo Finansów, Ekonomiczno-Społeczny Instytut Badawczy (ESRI), Urząd Rady Ministrów, rząd Japonii; dane na grudzień 2016 r. Globalne Perspektywy Ekonomiczne 5

6 DANE MAKROEKONOMICZNE DLA USA WYNIK KOŃCOWY Produkt krajowy brutto (PKB) 2 III KW. 16 IV KW. 16 I KW. 17P 1 II KW. 17P 1 K/k śr. (%) 3,5 1,9 2,1 2,4 DANE EKONOMICZNE KONSUMPCJA/POPYT Dochody/oszczędności 2 Paź 16 Lis 16 Gru 16 Sty 17 Wydatki konsumenckie, r/r (%) 4,3 4,2 4,6 4,7 Dochody osób fizycznych, r/r (%) 3,7 3,7 3,6 4,0 Stopa oszczędności (%) 5,7 5,7 5,4 5,5 Zatrudnienie Lis 16 Gru 16 Sty 17 Lut 17 Stopa bezrobocia (%) 3 4,6 4,7 4,8 4,7 Wskaźnik aktywności zawodowej (%) 3 62,6 62,7 62,9 63,0 Zmiana w zatrudnieniu poza rolnictwem (w tys.) Liczba wniosków o zasiłek (tys.), średnia dla 4 tyg. 4 Nieruchomości mieszkaniowe 5 Paź 16 Lis 16 Gru 16 Sty 17 Sprzedaż domów na rynku wtórnym (w mln) 5,53 5,60 5,51 5,69 Zmiana r/r (w %) 4,7 15,9 1,5 3,8 INWESTYCJE Zyski spółek 6,11 III KW. 16 IV KW. I KW. 17P II KW. 17P 16P Zyski, r/r (%) 3,1 5,7 9,7 8,8 Produkcja i wykorzystanie dóbr kapitałowych 7 Paź 16 Lis 16 Gru 16 Sty 17 Produkcja przemysłowa, r/r (%) 0,7-0,3 0,7 0,0 Wskaźnik wykorzystania dóbr kapitałowych (%) 75,5 75,2 75,6 75,3 Inwestycje w środki trwałe poza nieruchomościami mieszkaniowymi 2 I KW. 16 II KW. 16 III KW. 16 IV KW. 16 R/r (%) -0,4-0,5-1,1 0,0 INFLACJA I WYDAJNOŚĆ PRODUKCJI Wskaźniki inflacji Lis 16 Gru 16 Sty 17 Lut 17 Wydatki na konsumpcję osobistą 1,3 1,6 1,9 (PCE), r/r (%) 2 PCE z pominięciem cen żywności i energii, r/r (%) 2 1,6 1,7 1,7 Indeks wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI), r/r (%) 2 1,7 2,1 2,5 CPI z pominięciem cen żywności i energii, r/r (%) 3 2,1 2,2 2,3 Indeks cen dóbr produkcyjnych (PPI), r/r (%) 3 0,5 1,9 3,0 3,7 PPI z pominięciem cen żywności i energii, r/r (%) 3 1,7 1,7 1,7 1,6 Wydajność produkcji 3 I KW. 16 II KW. 16 III KW. 16 IV KW. 16 Wydajność produkcji, k/k śr. (%) -0,6-0,1 3,3 1,3 Jednostkowe koszty pracy, k/k śr. (%) -0,3 6,2 0,7 1,7 RYNKI FINANSOWE Wyceny Sty 17 Lut 17 Mar 17 Kwi 17P C/Z dla S&P ,84 21,61 Stopa funduszy federalnych 7, 8 0,75 0,75 1,00 0,89 BILANS PŁATNICZY Miesięczny deficyt handlowy USA 2,9 Paź 16 Lis 16 Gru 16 Sty 17 W mld USD -42,6 45,5 44,3-48,5 Deficyt obrotów bieżących USA IV KW. 15 I KW. 16 II KW. 16 III KW. 16 Kwartalnie (w mld USD) 2-113,4-131,8-118,3-113,0 Średniorocznie (jako % PKB) 10-2,5-2,6-2,6-2,6 Skróty: K/k śr.: kwartał do kwartału w ujęciu średniorocznym. R/r: rok do roku. P: Prognozy. Źródło: Prognozy gospodarcze agencji Bloomberg, dane na dzień 28 lutego 2017 r. Źródło: Biuro Analiz Ekonomicznych. Źródło: Biuro Statystyki Pracy. Źródło: Departament Pracy. Źródło: NAR (National Association of REALTORS ). Przedruk za zgodą właściciela danych. Źródło: Standard and Poor s. Źródło: Rezerwa Federalna USA. Na swoim posiedzeniu 15 marca 2017 r. Rezerwa Federalna podniosła główną stopę procentową w Stanach Zjednoczonych do poziomu docelowego w zakresie 0,75 1,0. Źródło: Chicago Board of Trade (notowania 30-dniowych kontraktów terminowych na federalne stopy procentowe na marzec i kwiecień 2017 r.); dane na dzień 13 marca 2017 r. Źródło: agencja rządowa US Census Bureau. Źródło: indeksy agencji Bloomberg. Źródło: Dane agencji Bloomberg są ważone liczbą akcji i podane w ujęciu rok do roku. Dane szacunkowe na dzień 10 marca 2017 r. Wyniki For Financial historyczne Professional nie gwarantują Use wyników Only przyszłych. / Not For Public Distribution Produkt krajowy brutto (PKB), k/k śr. 6% - - Źródło: Biuro Analiz Ekonomicznych, dane na grudzień 2016 r. Dochody i wydatki osób fizycznych, r/r 1 8% Consumer Wydatki na Spending konsumpcję Dochody Personal osób Income fizycznych Źródło: Biuro Analiz Ekonomicznych, dane na styczeń 2017 r. Zatrudnienie poza rolnictwem i stopa bezrobocia W tys Nonfarm Zmiana Payrolls w zatrudnieniu Net Change poza rolnictwem netto Źródło: Biuro Statystyki Pracy, dane na luty 2017 r. Wszystkie dane skorygowane o czynniki sezonowe. Indeks wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI), r/r 3% - CPI Indeks wzrostu cen towarów i usług Core Bazowy CPI CPI konsumpcyjnych (CPI) Źródło: Biuro Statystyki Pracy, dane na styczeń 2017 r. Wydajność produkcji i jednostkowe koszty pracy, k/k śr. 15% 1 5% -5% -1 Unit Jednostkowe Labour Costs Productivity Wydajność koszty pracy produkcji Źródło: Biuro Statystyki Pracy, dane na grudzień 2016 r. Średnioroczny deficyt handlowy w USA jako % PKB % % Źródło: Agencja rządowa US Census Bureau oraz Biuro Analiz Ekonomicznych, dane na grudzień 2016 r. % 1 1 8% 6% Unemployment Stopa bezrobocia Rate (oś (Right-Hand prawa) Scale) Globalne Perspektywy Ekonomiczne 6

7 INFORMACJA NATURY PRAWNEJ Niniejszy materiał ma charakter ogólny, a zawarte w nim treści nie powinny być traktowane jako indywidualne porady lub rekomendacje inwestycyjne dotyczące kupna, sprzedaży lub utrzymania jakichkolwiek inwestycji lub przyjęcia jakiejkolwiek strategii inwestycyjnej. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie mają charakteru porad prawnych ani podatkowych. Poglądy wyrażone w niniejszym materiale odzwierciedlają punkt widzenia zarządzającego inwestycjami, a wszelkie komentarze, opinie i analizy są w pełni aktualne wyłącznie w dniu ich publikacji i mogą ulec zmianie bez odrębnego powiadomienia. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie stanowią kompletnej analizy wszystkich istotnych faktów dotyczących jakiegokolwiek kraju, regionu czy rynku. Wszelkie inwestycje wiążą się z ryzykiem, włącznie z ryzykiem utraty zainwestowanego kapitału. Dane pochodzące z zewnętrznych źródeł mogły zostać wykorzystane na potrzeby opracowania niniejszego materiału. Takie dane nie zostały odrębnie zweryfikowane, potwierdzone ani poddane kontroli przez Franklin Templeton Investments ( FTI ). FTI nie ponosi żadnej odpowiedzialności za jakiekolwiek straty wynikające z wykorzystania jakichkolwiek informacji zawartych w niniejszym dokumencie; inwestor może opierać swe decyzje na przedstawionych tutaj opiniach lub wynikach analiz wyłącznie na własne ryzyko. Produkty, usługi i informacje mogą nie być dostępne w niektórych jurysdykcjach i są oferowane poza Stanami Zjednoczonymi przez inne podmioty powiązane z FTI i/lub przez dystrybutorów, w zależności od lokalnie obowiązujących przepisów. Aby się dowiedzieć, czy dane produkty i usługi są dostępne w określonej jurysdykcji, należy skonsultować się z profesjonalnym doradcą finansowym. Wydane w Stanach Zjednoczonych przez Franklin Templeton Distributors, Inc., One Franklin Parkway, San Mateo, Kalifornia , (800) DIAL BEN/ , franklintempleton.com Franklin Templeton Distributors, Inc. jest głównym dystrybutorem zarejestrowanych w USA produktów Franklin Templeton Investments, które są dostępne wyłącznie pod jurysdykcjami dopuszczającymi, na mocy obowiązującego prawa i przepisów, oferowanie takich produktów lub składanie zapytań ofertowych dotyczących takich produktów. Australia: wydane przez Franklin Templeton Investments Australia Limited (ABN ) (australijskiego dostawcę usług finansowych posiadającego licencję nr ), Level 19, 101 Collins Street, Melbourne, Victoria, Austria/Niemcy: wydane przez Franklin Templeton Investment Services GmbH, Mainzer Landstraße 16, D Frankfurt nad Menem, Niemcy. Dopuszczone do użytku w Niemczech przez IHK Frankfurt M., Reg. no. D-F-125-TMX1-08. Kanada: wydane przez Franklin Templeton Investments Corp., 5000 Yonge Street, Suite 900 Toronto, ON, M2N 0A7, faks: (416) , (800) , Dubaj: wydane przez Franklin Templeton Investments (ME) Limited, podmiot działający na podstawie licencji i pod nadzorem Urzędu Regulacji Rynków Finansowych w Dubaju. Oddział w Dubaju: Franklin Templeton Investments, The Gate, East Wing, Level 2, Dubai International Financial Centre, P.O. Box , Dubaj, ZEA, tel.: , faks: Francja: wydane przez Franklin Templeton France S.A., 20 rue de la Paix, Paryż, Francja. Hongkong: wydane przez Franklin Templeton Investments (Asia) Limited, 17/F, Chater House, 8 Connaught Road Central, Hongkong. Włochy: wydane przez Franklin Templeton International Services S.à.r.l. oddział we Włoszech, Corso Italia, 1 Mediolan, 20122, Włochy. Japonia: wydane przez Franklin Templeton Investments Japan Limited. Korea Południowa: wydane przez Franklin Templeton Investment Trust Management Co., Ltd., 3rd fl., CCMM Building, 12 Youido-Dong, Youngdungpo-Gu, Seul, Korea Luksemburg/Beneluks: wydane przez Franklin Templeton International Services S.à r.l. podlegającą nadzorowi Commission de Surveillance du Secteur Financier 8A, rue Albert Borschette, L-1246 Luksemburg Tel.: Faks: Malezja: wydane przez Franklin Templeton Asset Management (Malaysia) Sdn. Bhd. & Franklin Templeton GSC Asset Management Sdn. Bhd. Polska: wydane przez Templeton Asset Management (Poland) TFI S.A., Rondo ONZ 1; Warszawa. Rumunia: wydane przez oddział Franklin Templeton Investment Management Limited w Bukareszcie, Buzesti Street, Premium Point, 7th-8th Floor, Bukareszt 1, Rumunia. Podmiot zarejestrowany w rumuńskim Urzędzie Nadzoru Finansowego pod numerem PJM01SFIM/400005/ oraz notyfikowany i regulowany w Wielkiej Brytanii przez Urząd Regulacji Rynków Finansowych (FCA). Singapur: wydane przez Templeton Asset Management Ltd. Registration No. (UEN) E, 7 Temasek Boulevard, #38-03 Suntec Tower One, , Singapur. Hiszpania: wydane przez oddział Franklin Templeton Investment Management w Madrycie, profesjonalny podmiot działający w sektorze finansowym pod nadzorem CNMV, José Ortega y Gasset 29, Madryt. Republika Południowej Afryki: wydane przez Franklin Templeton Investments SA (PTY) Ltd., licencjonowanego dostawcę usług finansowych. Tel.: +27 (21) , faks: +27 (21) Szwajcaria: wydane przez Franklin Templeton Switzerland Ltd, Stockerstrasse 38, CH-8002 Zurych. Wielka Brytania: wydane przez Franklin Templeton Investment Management Limited (FTIML) z siedzibą pod adresem: Cannon Place, 78 Cannon Street, Londyn EC4N 6HL. Podmiot notyfikowany i regulowany w Wielkiej Brytanii przez Urząd Regulacji Rynków Finansowych (Financial Conduct Authority, FCA). Region krajów skandynawskich: wydane przez Franklin Templeton Investment Management Limited (FTIML), oddział w Szwecji, Blasieholmsgatan 5, SE Sztokholm, Szwecja. Tel.: +46 (0) , faks: +46 (0) FTIML jest podmiotem notyfikowanym i regulowanym w Wielkiej Brytanii przez Urząd Regulacji Rynków Finansowych (Financial Conduct Authority, FCA) oraz ma pozwolenia wydane przez określone organy regulacyjne na prowadzenie działalności inwestycyjnej w Danii, Szwecji, Norwegii i Finlandii. Ameryki: W Stanach Zjednoczonych niniejsza publikacja udostępniana jest wyłącznie pośrednikom finansowym przez Templeton/Franklin Investment Services, 100 Fountain Parkway, St. Petersburg, Florida Tel.: (800) (połączenie bezpłatne w Stanach Zjednoczonych), (877) (połączenie bezpłatne w Kanadzie), faks: (727) Inwestycje nie mają ubezpieczenia FDIC, mogą tracić na wartości i nie są objęte gwarancjami bankowymi. Dystrybucja poza Stanami Zjednoczonymi może być prowadzona przez Templeton Global Advisors Limited lub innych dystrybutorów, pośredników, sprzedawców lub profesjonalnych inwestorów, którym Templeton Global Advisors Limited powierzy dystrybucję tytułów uczestnictwa funduszy Franklin Templeton pod niektórymi jurysdykcjami. Niniejszy materiał nie stanowi oferty sprzedaży ani zachęty do składania oferty kupna papierów wartościowych pod jakąkolwiek jurysdykcją, pod którą byłoby to niezgodne z obowiązującym prawem. Ważne uwagi i warunki dotyczące podmiotów dostarczających dane można znaleźć na stronie Please visit to be directed to your local Franklin Templeton website. franklintempletoninstitutional.com 13/17 Copyright 2017 Franklin Templeton Investments. All rights reserved.