Globalne perspektywy ekonomiczne

Transkrypt

1 Aktualny komentarz zespołu inwestycyjnego Styczeń 2016 r. Globalne perspektywy ekonomiczne PERSPEKTYWY WG ZESPOŁU FRANKLIN TEMPLETON FIXED INCOME GROUP Christopher Molumphy Michael Materasso Roger Bayston Eric Takaha John Beck David Zahn W TYM NUMERZE: Fundamenty gospodarki USA wydają się dostatecznie mocne, aby przetrwać wzrost stóp Bardziej umiarkowany wzrost w zasadniczej części reszty świata Odbicie w Europie wciąż umiarkowane, ale inflacja nadal słaba Fundamenty gospodarki USA wydają się dostatecznie mocne, aby przetrwać wzrost stóp Rynki obligacji nie zareagowały zbyt odczuwalnie na zapowiadaną wcześniej grudniową decyzję Rezerwy Federalnej USA (Fedu) o podniesieniu amerykańskich bazowych stóp procentowych po raz pierwszy od niemal dekady, jednak nie można lekceważyć znaczenia tego kroku Fedu w kierunku bardziej znormalizowanej polityki pieniężnej i jego implikacji dla kondycji amerykańskiej gospodarki. Z punktu widzenia konsumentów i spółek rosnące stopy procentowe stanowią odzwierciedlenie skali odbicia gospodarczego w USA po globalnym kryzysie ekonomicznym; z kolei dla inwestorów ta zmiana oznacza przejście do bardziej typowego cyklu polityki pieniężnej po dłuższym okresie działań Fedu o charakterze nadzwyczajnym, w tym luzowania ilościowego i utrzymywania stóp w okolicach poziomu zerowego. Ponadto na grudniowym posiedzeniu Fed podtrzymał swe prognozy dotyczące tempa dalszych wzrostów stóp w 2016 r., szacując, że mogą one pójść w górę o kolejnych 100 punktów bazowych do końca roku. Założenia przedstawicieli banku centralnego nie do końca zgadzają się z powszechnymi rynkowymi prognozami zakładającymi nieco wolniejszy wzrost stóp, prawdopodobnie w związku z przewidywaniami niektórych analityków, że produkt krajowy brutto (PKB) za czwarty kwartał może okazać się rozczarowujący. Niemniej jednak Fed podkreślił również, że będzie ustalać czas i skalę kolejnych kroków na podstawie oceny rzeczywistych i spodziewanych warunków ekonomicznych pod kątem zakładanych docelowych poziomów zatrudnienia i inflacji. Mediana szacunków Fedu dotyczących poziomu stopy Fed Funds Rate w dłuższej perspektywie utrzymuje się wprawdzie na niezmiennym poziomie 3,5%, ale bieżący cykl zaostrzania polityki pieniężnej będzie prawdopodobnie bardziej ograniczony niż poprzednie cykle podnoszenia stóp, a przynajmniej tak może się wydawać na jego początkowym etapie. Wykres nr 1. Zmiana w zatrudnieniu poza rolnictwem w USA (w tys.) Od stycznia 2015 r. do grudnia 2015 r Kondycja rynku pracy w USA wciąż solidna Źródło: Biuro Statystyki Pracy (USA), dane na grudzień 2015 r.

2 W centrum uwagi szybko znalazła się możliwa absorpcja wyższych stóp procentowych przez gospodarkę USA. Rynek pracy utrzymał w grudniu solidną dynamikę; wzrost liczby miejsc pracy o 292 tys. znacznie wyprzedził powszechne oczekiwania, a dane za listopad także zostały skorygowane mocno w górę. Nietrudno było znaleźć kolejne dowody na oddziaływanie kluczowego czynnika napędzającego odbicie gospodarcze, czyli zdolności amerykańskich konsumentów do wydawania pieniędzy i ich odporności na wstrząsy zewnętrzne. Dane o sprzedaży detalicznej za listopad wykazały solidny wzrost o 0,5% (z wyłączeniem sprzedaży pojazdów i benzyny), sygnalizując dużą dynamikę sprzedaży w Czarny Piątek. Choć wzrost aktywności sprzedawców internetowych utrudnia interpretację danych o sprzedaży w okresie świątecznym, niektóre wskaźniki sygnalizują dalszy wzrost liczby transakcji w grudniu i na początku nowego roku. Wyniki badań dotyczących nastrojów konsumentów w grudniu były optymistyczne, a indeks University of Michigan Index poszedł w górę do najwyższego poziomu od lipca. Powody do optymizmu dawała także sytuacja na rynku nieruchomości mieszkaniowych; indeks S&P/Case-Shiller 20-City Home Price Index zanotował w październiku nadspodziewanie wysoki wzrost najszybszy od sierpnia 2014 r. Listopadowe dane o rozpoczętych inwestycjach budowlanych i wydanych pozwoleniach na budowę nieruchomości mieszkaniowych także okazały się lepsze od powszechnych oczekiwań, choć sprzedaż domów na rynku wtórnym spadła w tym samym okresie, co prawdopodobnie było związane z nowymi wymogami dotyczącymi kredytów hipotecznych. Spodziewamy się kolejnego okresu skromnego lub umiarkowanego wzrostu w USA w 2016 r., porównywalnego ze wzrostem notowanym w latach ubiegłych. Po umacnianiu się w stosunku do większości pozostałych najważniejszych walut przez trzy miesiące poprzedzające decyzję Fedu, dolar amerykański tracił na wartości w kolejnych tygodniach po słabych obrotach w okresie świątecznym i ostatecznie zanotował w grudniu najsłabszy miesięczny wynik od kwietnia poprzedniego roku. Dotychczasowy mocny kurs waluty prawdopodobnie miał jednak wpływ na utrzymujące się osłabienie sektora produkcji w USA, borykającego się z deflacją cen importu i konkurencją cenową. Publikowany przez instytut ISM indeks PMI dla sektora produkcji w USA zanotował drugi słaby miesiąc z rzędu, spadając w grudniu znacznie poniżej poziomu 50, który wyznacza granicę pomiędzy ekspansją a kurczeniem się gospodarki. Indeks spadł do najniższego poziomu od lipca 2009 r., podkreślając słaby popyt zewnętrzny, którego wpływ boleśnie odczuwa wielu amerykańskich eksporterów. Publikowany przez ISM wskaźnik zapasów gromadzonych przez klientów poszedł lekko w górę na przestrzeni miesiąca, przypominając o trudnościach dla gospodarki wywołanych przez poziomy zapasów w czwartym kwartale. Listopadowe dane o wymianie handlowej sygnalizowały jednak mniejszy deficyt, co prawdopodobnie miało niewielki korzystny wpływ na PKB. Wskaźniki inflacji generalnie nadal były umiarkowane; według listopadowego indeksu wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI), inflacja zasadnicza nie zmieniła się w ujęciu miesięcznym i poszła w górę o 0,5% rok do roku, natomiast inflacja bazowa wzrosła o 0, miesiąc do miesiąca i o 2, rok do roku. Niskie ceny energii wciąż zaniżały stopę inflacji zasadniczej, natomiast inflację cen usług ponownie zniwelowały spadki cen towarów. Podobne trendy były wyraźnie widoczne w listopadowych danych dotyczących preferowanego przez Fed wskaźnika inflacji, czyli bazowego wskaźnika wydatków na konsumpcję osobistą, który wzrósł o 0, w ujęciu miesięcznym oraz o 1,3% rok do roku. Warunki do prowadzenia działalności gospodarczej były zróżnicowane w różnych sektorach. Jeżeli chodzi o siłę nabywczą, usługodawcy, na przykład z sektora ochrony zdrowia, utrzymali zdolność do forsowania podwyżek, a wiele obszarów zyskiwało na niższych kosztach w rezultacie spadku cen energii. Spodziewamy się kolejnego okresu skromnego lub umiarkowanego wzrostu w USA w 2016 r., porównywalnego ze wzrostem notowanym w latach ubiegłych, nawet jeżeli Fed wciąż będzie podnosił stopy procentowe. Konsumenci powinni wciąż odczuwać korzyści wynikające z zaostrzenia warunków na rynku pracy, a dotychczasowe wzrosty kursów akcji i cen na rynkach nieruchomości już wzmocniły ich kondycję finansową i siłę nabywczą. Kolejne miesiące roku pokażą, na ile poprawa sytuacji na rynku pracy przełoży się na wzrost płac i pobudzenie inflacji. Z punktu widzenia przedsiębiorstw utrzymujące się trudności związane z mocnym kursem dolara amerykańskiego i osłabieniem rynków eksportowych powinny zostać, w naszej ocenie, zrównoważone przez potencjalne korzyści wynikające z niższych kosztów produkcji. Bardziej umiarkowany wzrost w zasadniczej części reszty świata Kontrast pomiędzy perspektywami rysującymi się przed gospodarką i polityką pieniężną w Stanach Zjednoczonych i w innych częściach świata znalazł odzwierciedlenie w komentarzach wygłoszonych pod koniec grudnia przez dyrektor zarządzającą Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW) Christine Lagarde. Szefowa MFW przedstawiła prognozę rozczarowującego roku pod względem globalnego wzrostu gospodarczego, dalszych wzrostów stóp procentowych w USA oraz spadku tempa rozwoju chińskiej gospodarki przekładającego się na większą niepewność i podwyższoną wrażliwość gospodarek na całym świecie. Wydarzenia z początku roku potwierdziły słuszność założeń MFW. Zmienność cen ropy nasilały narastające napięcia geopolityczne na Bliskim Wschodzie, w tym nagłe pogorszenie się relacji pomiędzy Arabią Saudyjską a Iranem dwoma najpotężniejszymi członkami Organizacji Krajów Eksportujących Ropę Naftową (OPEC). W obliczu malejących szans na jakiekolwiek porozumienie państw członkowskich OPEC w sprawie ograniczenia produkcji ceny ropy spadły do najniższych poziomów od ponad dekady. Przykładem wpływu tej przeceny na przychody krajów silnie uzależnionych od surowców energetycznych była sytuacja w Rosji, której gospodarka, borykająca się dodatkowo z konsekwencjami zachodnich sankcji, ma w 2016 r. kurczyć się przez drugi rok z rzędu. Rosyjski rubel zareagował na jeszcze niższe ceny ropy spadkiem kursu w stosunku do dolara amerykańskiego do najniższego poziomu w historii (wyłączając krótkie załamanie w grudniu 2014 r.). Zgodnie z sugestiami MFW wielu globalnych inwestorów wciąż koncentrowało się przede wszystkim na niepewności dotyczącej skali spadku tempa chińskiego wzrostu oraz reakcji chińskich władz. Wpływ tych niepokojów był widoczny nie tylko na rynkach surowcowych, ale także na innych rynkach aktywów obarczonych ryzykiem w szerszym ujęciu. Globalne perspektywy ekonomiczne 2

3 Wahania na chińskim rynku akcji, który był kilkakrotnie zamykany po osiągnięciu dziennych limitów spadków, oraz dalsza deprecjacja chińskiego renminbi zasiały strach na globalnych rynkach papierów wartościowych. Odnotowaliśmy także wzrost popytu na obligacje skarbowe o wyższych ratingach, tradycyjnie uznawane za bezpieczne przystanie w czasach wzmożonej zmienności rynkowej. Wykres nr 2. Kurs wymiany rosyjskiego rubla do dolara amerykańskiego Od 1 lipca 2014 r. do 13 stycznia 2016 r Niekorzystny wpływ spadku cen ropy na rosyjskiego rubla Źródło: 2016 Morningstar. Wszelkie prawa zastrzeżone. Informacje zawarte w niniejszym dokumencie: (1) stanowią własność Morningstar i/lub podmiotów dostarczających dane Morningstar, (2) nie mogą być powielane ani rozprowadzane, a także (3) mogą nie być precyzyjne, kompletne lub aktualne. Morningstar ani podmioty dostarczające dane Morningstar nie ponoszą żadnej odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody lub straty wynikające z jakiegokolwiek wykorzystywania tych informacji. Trudności w interpretacji wydarzeń w chińskiej gospodarce komplikują ocenę nie tylko stanu globalnej gospodarki w ujęciu ogólnym, ale także kondycji tych krajów, których wzrost jest mocno powiązany z Państwem Środka. Choć niezmiennie uważamy, że strach przed chińskim twardym lądowaniem jest wyolbrzymiony, brak czytelności co do sposobu, w jaki chińskie władze mogą dążyć do równoważenia sił napędowych krajowego wzrostu gospodarczego (potencjalnie przekładający się na dalszą deprecjację renminbi), wciąż niepokoi rynki. Takie warunki mogą wywierać presję na kraje, dla których Chiny stanowią kluczowy rynek docelowy. Trudności w interpretacji wydarzeń w chińskiej gospodarce komplikują ocenę stanu gospodarki globalnej. Zamiast jednak koncentrować się nadmiernie na kwestiach negatywnych, sądzimy, że należy przyjąć zrównoważone podejście i uwzględnić także korzystne czynniki. Niższe ceny energii powinny zapewnić średnioterminowe wsparcie dla globalnego wzrostu oraz przyczynić się do ograniczenia wzrostu inflacji w krajach, w których rośnie popyt konsumencki. Obawy przed systemowym kryzysem na rynkach wschodzących uważamy za przesadzone, gdy uwzględni się znaczne różnice w obrębie tej klasy aktywów. Większość eksporterów surowców oraz rynków wschodzących o słabych fundamentach makroekonomicznych jest podatnych na wstrząsy. Z drugiej strony inne rynki wschodzące mają solidną politykę i mocniejsze fundamenty, które nie znajdują odzwierciedlenia w wycenie rynkowej. Choć reszta świata może radzić sobie nieco słabiej niż Stany Zjednoczone, uważamy, że globalny wzrost utrzymuje się na akceptowalnym poziomie i nie spodziewamy się globalnej recesji czy deflacji. Odbicie w Europie wciąż umiarkowane, ale inflacja nadal słaba Dane napływające z Europy wciąż sygnalizują konsekwentne (choć umiarkowane) ożywienie w całym regionie połączone ze skrajnie niską inflacją. Publikowany przez Markit indeks PMI dla sektora produkcji poszedł w grudniu w górę do najwyższego poziomu od kwietnia 2014 r., natomiast w efekcie trwającego ożywienia na rynku pracy stopa bezrobocia w strefie euro spadła w listopadzie do najniższego poziomu od ponad czterech lat. Największe spadki liczby osób poszukujących zatrudnienia zanotowano w Hiszpanii (z 23,7% do 21,) i we Włoszech (z 13, do 11,3%). Nieco gorzej wyglądał trzeci z rzędu miesięczny spadek sprzedaży detalicznej w eurolandzie w listopadzie, choć wyniki sprzedaży wciąż były o 1, wyższe w porównaniu z poziomem sprzed 12 miesięcy. Indeks PMI dla sektora produkcji w strefie euro notuje najwyższe poziomy od 2014 r. Wykres nr 3. Indeks PMI dla sektora produkcji w strefie euro Od stycznia 2015 r. do grudnia 2015 r. 53,5 53,0 52,5 52,0 51,5 51,0 50,5 50,0 49, Źródło: 2016 Markit Group Limited. Inflacja w regionie była w grudniu niższa w porównaniu z powszechnymi oczekiwaniami; inflacja zasadnicza sięgnęła 0, rok do roku, a inflacja bazowa wyniosła 0,9% rok do roku, dając podstawy do kwestionowania prognoz Europejskiego Banku Centralnego (EBC) oczekujących inflacji zasadniczej za cały 2016 r. na poziomie 1,. Globalne perspektywy ekonomiczne 3

4 Te słabe dane natychmiast wywołały debatę na temat możliwości rozszerzenia programu luzowania ilościowego realizowanego przez EBC w celu przybliżenia stopy inflacji do docelowego poziomu bliskiego, po poprzednim rozluźnieniu polityki pieniężnej w grudniu. Przypuszczamy, że warunki w strefie euro będą podobne jeszcze przez kilka miesięcy. Ryzyko polityczne wysunęło się na pierwszy plan po niejednoznacznym wyniku grudniowych wyborów w Hiszpanii i bezproduktywnych negocjacjach mających doprowadzić do utworzenia koalicji rządzącej, kiedy rozpisanie kolejnych wyborów wydawało się najbardziej prawdopodobne. Wydarzenia w Hiszpanii wpisały się w szerszy trend, w ramach którego rozczarowani wyborcy zaczęli odsuwać od władzy partie rządzące w wielu innych państwach członkowskich eurolandu, a populistyczne ugrupowania prezentujące sceptycyzm co do korzyści płynących z członkostwa w strefie euro zaczęły zyskiwać coraz większe poparcie. Niemniej jednak, po krótkiej zwyżce rentowności hiszpańskich obligacji rządowych bezpośrednio po ogłoszeniu wyników wyborów, wzmożone wahania szybko osłabły. Jeżeli chodzi o prognozy na przyszłość, przypuszczamy, że warunki w strefie euro będą podobne jeszcze przez kilka miesięcy. Choć istnieje pewne ryzyko przeszacowania prognoz wzrostu gospodarczego, uważamy, że ekspansja w tempie ok. 1 1,5% jest prawdopodobnym scenariuszem. Polityka EBC będzie w przyszłości zmierzała w kierunku poprawy słabych perspektyw rysujących się przed wskaźnikiem inflacji, oczekujemy zatem, że bank centralny powinien adekwatnie reagować na zmiany regionalnych i globalnych warunków ekonomicznych. Globalne perspektywy ekonomiczne 4

5 DANE MAKROEKONOMICZNE DLA STREFY EURO WYNIK KOŃCOWY Produkt krajowy brutto (PKB) 1 4 KW KW KW KW. 15 PKB, r/r (%) 0,9 1,3 1,6 1,6 Konsumpcja prywatna, r/r (%) 1,2 1,6 1,7 1,7 Nakłady brutto na środki trwałe, r/r (%) 0,9 2,0 2,6 2,2 DANE EKONOMICZNE 1 DANE MAKROEKONOMICZNE DLA JAPONII WYNIK KOŃCOWY Produkt krajowy brutto (PKB) 4 4 KW KW KW KW. 15 PKB, k/k śr (%) 1,8 4,4 0,5 1,0 Konsumpcja prywatna, k/k śr (%) 0,5 6,1 0,6 0,8 Nakłady brutto na środki trwałe, k/k śr (%) 0,9 11,4 4,9 2,3 DANE EKONOMICZNE Skróty: K/k śr: kwartał do kwartału w ujęciu średniorocznym. R/r: rok do roku. 1. Źródło: Unia Europejska, Źródło: Bloomberg. Wskaźniki C/Z dla Dow Jones EURO STOXX 50 Price Index i Nikkei-225 Stock Average wg Bloomberg. 3. Źródło: Europejski Bank Centralny. 4. Źródło: Ekonomiczno-Społeczny Instytut Badawczy (ESRI), Urząd Rady Ministrów, rząd Japonii. 5. Źródło: japońskie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Komunikacji. 6. Źródło: japońskie Ministerstwo Gospodarki, Handlu i Przemysłu. 7. Źródło: japońskie Ministerstwo Finansów. 8. Źródło: japoński bank centralny (Bank Japonii). 9. Źródło: indeksy Bloomberg. Wyniki historyczne nie gwarantują wyników przyszłych. Sie 15 Wrz 15 Paź 15 Lis 15 Stopa bezrobocia (%) 5 3,4 3,4 3,1 3,3 Produkcja przemysłowa, r/r (%) 6 0,4 0,8 1,4 1,6 Wskaźnik popytu na usługi, r/r (%) 6 2,0 0,8 1,5 Działalność spółek 1 KW KW KW KW. 15 Wzrost zysków spółek (%) 7 0,4 23,8 9,0 Kwartalny indeks Tankan INFLACJA Wskaźniki inflacji 5 Sie 15 Wrz 15 Paź 15 Lis 15 Indeks wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI), r/r (%) 0,2 0,0 0,3 0,3 CPI z pominięciem cen świeżej żywności, r/r (%) 0,1 0,1 0,1 0,1 RYNKI FINANSOWE 2 Nikkei 225, wskaźnik C/Z za 4 ostatnie kwartały Rentowność 3-miesięcznych japońskich obligacji rządowych (%) Rentowność 10-miesięcznych japońskich obligacji rządowych (%) BILANS PŁATNICZY Sie 15 Wrz 15 Paź 15 Lis 15 Sprzedaż detaliczna, r/r (%) 2,6 3,2 2,4 1,4 Stopa bezrobocia (%) 10,8 10,7 10,6 10,5 Produkcja przemysłowa, r/r (%) 2,1 1,4 2,0 1,1 INFLACJA I WZROST ZAROBKÓW Wskaźniki inflacji 1 Wrz 15 Paź 15 Lis 15 Gru 15 Indeks wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI), r/r (%) 0,1 0,1 0,2 0,2 CPI z pominięciem cen żywności i energii, r/r (%) 0,9 1,1 0,9 0,9 RYNKI FINANSOWE Dow Jones EURO STOXX 50 Price Index EUR, wskaźnik C/Z za 4 ostatnie kwartały 2 Wrz 15 Paź 15 Lis 15 Gru 15 20,37 22,45 22,99 21,44 Stopa refinansowania EBC (%) 3 0,05 0,05 0,05 0,05 Rentowność 10-letnich niemieckich obligacji skarbowych (%) 2 0,59 0,52 0,47 0,63 BILANS PŁATNICZY 1,3 Bilans handlowy Sie 15 Wrz 15 Paź 15 Lis 15 W mld euro 11,12 20,22 24,12 23,62 Saldo obrotów bieżących 4 KW KW KW KW. 15 % PKB 3,8 2,1 2,6 3,5 Wrz 15 Paź 15 Lis 15 Gru 15 18,1 19,9 20,8 20,0 0,023 0,001 0,050 0,041 0,356 0,309 0,307 0,265 Miesięczny bilans handlowy 7 Sie 15 Wrz 15 Paź 15 Lis 15 W mld jenów Saldo obrotów bieżących 9 4 KW KW KW KW. 15 % PKB 0,5 1,6 2,3 2,9 Realny PKB w strefie euro, r/r - - Źródło: Unia Europejska, , dane na wrzesień 2015 r. Indeks wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI), r/r 3% CPI Core Bazowy CPI CPI Źródło: Unia Europejska, , dane na grudzień 2015 r. Zewnętrzny bilans handlowy jako % PKB 3% - 3Q12 3Q13 3Q14 3Q15 Źródło: Unia Europejska, , dane na wrzesień 2015 r. Realny PKB w Japonii, k/k śr 1 8% - -8% Źródło: Ekonomiczno-Społeczny Instytut Badawczy (ESRI), rząd Japonii; wrzesień 2015 r. Indeks wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI), r/r CPI CPI ex Fresh Food Źródło: japońskie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Komunikacji, dane na listopad 2015 r. Bilans handlowy jako % PKB % - 3Q12 3Q13 3Q14 3Q15 Źródło: japońskie Ministerstwo Finansów, Ekonomiczno-Społeczny Instytut Badawczy (ESRI), Urząd Rady Ministrów, rząd Japonii; dane na dzień 30 września 2015 r. Globalne perspektywy ekonomiczne 5

6 DANE MAKROEKONOMICZNE DLA USA WYNIK KOŃCOWY Produkt krajowy brutto (PKB) 2 2 KW KW. 15 4KW.15P 1 1KW.16P 1 K/k śr (%) 3,9 2,0 1,6 2,5 DANE EKONOMICZNE KONSUMPCJA/POPYT Dochody/oszczędności 2 Sie 15 Wrz 15 Paź 15 Lis 15 Wydatki konsumenckie, r/r (%) 3,3 3,3 2,9 2,9 Dochody osób fizycznych, r/r (%) 4,7 4,6 4,6 4,4 Stopa oszczędności (%) 5,2 5,2 5,6 5,5 Zatrudnienie Wrz 15 Paź 15 Lis 15 Gru 15 Stopa bezrobocia (%) 3 5,1 5,0 5,0 5,0 Wskaźnik aktywności zawodowej (%) 3 62,4 62,5 62,5 62,6 Zmiana w zatrudnieniu poza rolnictwem (w tys.) Liczba wniosków o zasiłek (tys.), średnia dla 4 tyg. 4 Nieruchomości mieszkaniowe 5 Sie 15 Wrz 15 Paź 15 Lis 15 Sprzedaż domów na rynku wtórnym (w mln) 5,30 5,55 5,32 4,76 Zmiana r/r (w %) 6,0 8,8 3,1 3,8 INWESTYCJE Zyski spółek 6,11 3 KW KW. 15P 1 KW. 16P 2 KW. 16P Zyski, r/r (%) 3,1 7,2 0,9 3,1 Produkcja i wykorzystanie dóbr kapitałowych 7 Sie 15 Wrz 15 Paź 15 Lis 15 Produkcja przemysłowa, r/r (%) 1,5 0,8 0,3 1,2 Wskaźnik wykorzystania dóbr kapitałowych (%) 78,1 77,9 77,5 77,0 Inwestycje w środki trwałe poza 4 KW. 14 nieruchomościami mieszkaniowymi2 1 KW KW KW. 15 R/r (%) 5,5 3,9 3,8 2,2 INFLACJA I PRODUKTYWNOŚĆ Wskaźniki inflacji Sie 15 Wrz 15 Paź 15 Lis 15 Wydatki na konsumpcję osobistą 0,3 0,2 0,2 0,4 (PCE), r/r (%) 2 PCE z pominięciem żywności i energii, r/r (%) 2 1,3 1,3 1,3 1,3 Indeks wzrostu cen konsumenckich (CPI), r/r (%) 2 0,2 0,0 0,2 0,5 CPI z pominięciem cen żywności i energii, r/r (%) 3 1,8 1,9 1,9 2,0 Indeks cen dóbr produkcyjnych (PPI), r/r (%) 3 2,9 4,1 4,1 3,2 PPI z pominięciem cen żywności i energii, r/r (%) 3 2,1 2,1 1,7 1,7 Wydajność produkcji 3 4 KW KW KW KW. 15 Wydajność produkcji, k/k śr (%) 2,2 1,1 3,5 2,2 Jednostkowe koszty pracy, k/k śr (%) 5,7 2,6 2,0 1,8 RYNKI FINANSOWE Wyceny Lis 15 Gru 15 Sty 15P Lut 15P C/Z dla S&P ,54 18,27 Główna federalna stopa proc. (Fed Funds Rate) 7,8 0,25 0,50 0,34 0,36 BILANS PŁATNICZY Miesięczny deficyt handlowy USA 2,9 Sie 15 Wrz 15 Paź 15 Lis 15 W mld USD 48,8 42,5 44,6 42,4 Deficyt obrotów bieżących USA 3 KW KW KW KW. 15 Kwartalnie (w mld USD) 2 103,1 118,3 111,1 124,1 Średniorocznie (jako % PKB) 10 2,2 2,3 2,4 2,5 Skróty: K/k śr: kwartał do kwartału w ujęciu średniorocznym. R/r: rok do roku. P: prognozy. Źródło: prognozy gospodarcze Bloomberg, dane na dzień 31 grudnia 2015 r. Źródło: Biuro Analiz Ekonomicznych (USA). Źródło: Biuro Statystyki Pracy (USA). Źródło: Departament Pracy. Źródło: NAR (National Association of Realtors ). Przedruk za zgodą właściciela danych. Źródło: Standard and Poor s. Źródło: Rezerwa Federalna USA. Na posiedzeniu 16 grudnia 2015 r. Rezerwa Federalna podniosła główną stopę procentową w USA do poziomu docelowego w zakresie 0,25 0,5. Źródło: Chicago Board of Trade (notowania 30-dniowych kontraktów terminowych na federalne stopy procentowe na styczeń i luty 2016 r.); dane na dzień 31 grudnia 2015 r. Źródło: agencja rządowa US Census Bureau. Źródło: indeksy Bloomberg. Źródło: dane Bloomberg są ważone liczbą akcji i podane w ujęciu rok do roku. Dane szacunkowe na dzień 14 stycznia 2016 r. Wyniki historyczne nie gwarantują wyników przyszłych. Produkt krajowy brutto (PKB), k/k śr 6% - - Źródło: Biuro Analiz Ekonomicznych (USA), dane na wrzesień 2015 r. Dochody i wydatki osób fizycznych, r/r 1 8% Consumer Spending Personal Income Źródło: Biuro Analiz Ekonomicznych (USA), dane na listopad 2015 r. Zatrudnienie poza rolnictwem i stopa bezrobocia W tys Nonfarm Payrolls Net Change Źródło: Biuro Statystyki Pracy (USA), dane na grudzień 2015 r. Wszystkie dane skorygowane o czynniki sezonowe. Indeks wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI), r/r Źródło: Biuro Statystyki Pracy (USA), dane na listopad 2015 r. Wydajność produkcji i jednostkowe koszty pracy, k/k śr Źródło: Biuro Statystyki Pracy (USA), dane na wrzesień 2015 r. Zannualizowany deficyt handlowy w USA jako % PKB Źródło: agencja rządowa Census Bureau oraz Biuro Analiz Ekonomicznych (USA), dane na wrzesień 2015 r. % 1 1 8% 6% Unemployment Rate (Right-Hand Scale) 3% % 1 5% -5% -1-2, -2,5% -3, -3,5% CPI Core CPI Unit Labour Costs Productivity -4, Globalne perspektywy ekonomiczne 6

7 INFORMACJA NATURY PRAWNEJ Niniejszy materiał ma charakter ogólny, a zawarte w nim treści nie powinny być traktowane jako indywidualne porady lub rekomendacje inwestycyjne dotyczące kupna, sprzedaży lub utrzymania jakichkolwiek inwestycji lub przyjęcia jakiejkolwiek strategii inwestycyjnej. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie mają charakteru porad prawnych ani podatkowych. Poglądy wyrażone w niniejszym dokumencie odzwierciedlają punkt widzenia zarządzającego inwestycjami, a wszelkie komentarze, opinie i analizy są w pełni aktualne wyłącznie w dniu ich publikacji i mogą ulec zmianie bez odrębnego powiadomienia. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie stanowią kompletnej analizy wszystkich istotnych faktów dotyczących jakiegokolwiek kraju, regionu czy rynku. Wszelkie inwestycje wiążą się z ryzykiem, włącznie z ryzykiem utraty zainwestowanego kapitału. Dane pochodzące z zewnętrznych źródeł mogły zostać wykorzystane na potrzeby opracowania niniejszego materiału. Takie dane nie zostały odrębnie zweryfikowane, potwierdzone ani poddane kontroli przez Franklin Templeton Investments (FTI). FTI nie ponosi żadnej odpowiedzialności za jakiekolwiek straty wynikające z wykorzystania jakichkolwiek informacji zawartych w niniejszym materiale; inwestor może opierać swe decyzje na przedstawionych tutaj opiniach lub wynikach analiz wyłącznie na własne ryzyko. Produkty, usługi i informacje mogą nie być dostępne pod niektórymi jurysdykcjami i są oferowane poza USA przez inne podmioty powiązane z FTI i/lub przez dystrybutorów, w zależności od lokalnie obowiązujących przepisów. Aby dowiedzieć się, czy dane produkty i usługi są dostępne pod określoną jurysdykcją, należy skonsultować się z profesjonalnym doradcą finansowym. Niniejszy dokument został sporządzony wyłącznie do celów informacyjnych i nie stanowi porady prawnej ani podatkowej ani oferty sprzedaży ani zachęty do kupna tytułów uczestnictwa jakiegokolwiek funduszu zarejestrowanej w Luksemburgu spółki SICAV Franklin Templeton. Żadnych informacji zawartych w niniejszym dokumencie nie należy traktować jako porady inwestycyjnej. Z uwagi na błyskawicznie zmieniające się warunki rynkowe, Franklin Templeton Investments nie zobowiązuje się do uaktualniania niniejszego materiału. Opinie zawarte w niniejszym dokumencie mogą ulegać zmianom bez odrębnego powiadomienia. Wszelkie badania i analizy uwzględnione w niniejszym dokumencie zostały opracowane na potrzeby i do wyłącznych celów Franklin Templeton Investments i mają charakter informacji pobocznych. Franklin Templeton Investments nie ponosi żadnej odpowiedzialności wobec odbiorców niniejszego dokumentu ani żadnych innych osób czy podmiotów z tytułu nieścisłości, błędów lub pominięć w treści niniejszego dokumentu, niezależnie od przyczyn takich nieścisłości, błędów lub pominięć. Przed podjęciem jakichkolwiek decyzji inwestycyjnych, należy skonsultować się z doradcą finansowym. Kopię najnowszego prospektu Funduszu, Kluczowych informacji dla inwestorów oraz sprawozdania rocznego i półrocznego (o ile było opublikowane później) można znaleźć na stronie internetowej lub otrzymać za darmo od Templeton Asset Management (Poland) FTI S.A., Rondo ONZ 1; Warszawa, tel.: ; faks: Dokument wydany przez Franklin Templeton International Services S.à r.l. - Pod nadzorem Commission de Surveillance du Secteur Financier r., Franklin Templeton Investments. Wszelkie prawa zastrzeżone. 1/16