Załącznik nr 4 do Zarządzenia Nr.. KARTA KURSU Nazwa Nazwa w j. ang. Cytologia i genetyka Cytology and Genetics Kod Punktacja ECTS* 4 Koordynator prof. dr hab. Zbigniew Miszalski Zespół dydaktyczny dr hab. Andrzej Kornaś dr Bartosz Różanowski dr Michał Nosek Opis kursu (cele kształcenia) Poznanie budowy komórki prokariotycznej i eukariotycznej, organizacji struktur komórkowych oraz głównych procesów metabolicznych przez nie przeprowadzanych. Znajomość podstawowych metod laboratoryjnych służących do analizy procesów komórkowych. Zaznajomienie studentów z prawami genetyki klasycznej, populacyjnej i molekularnej na poziomie podstawowym. Zaznajomienie studentów z mechanizmami działania genomu na poziomie molekularnym, oraz z mechanizmami prowadzącymi do jego zmian mutacyjnych i naprawy. Doskonalenie umiejętności związanych z przygotowaniem preparatów mikroskopowych, metodyką ich barwienia oraz techniką mikroskopowania. Warunki wstępne Wiedza Znajomość podstawowych informacji na temat budowy i funkcjonowania komórki prokariotycznej i eukariotycznej. Podstawowa wiedza z zakresu przebiegu podziałów komórkowych: mitozy i mejozy. Znajomość podstawowych terminów i pojęć z dziedziny genetyki. Znajomość budowy kwasów nukleinowych i białek. Umiejętności Kursy Podstawowe doświadczenie w mikroskopii świetlnej, przygotowaniu preparatów, prowadzeniu i opisie wyników obserwacji. Umiejętność czytania ze zrozumieniem tekstu naukowego z dziedziny biologii. Botanika, Chemia organiczna, Podstawy biotechnologii Efekty kształcenia 1
Wiedza W01 Wyjaśnia różnice w budowie pomiędzy komórką prokariotyczną i eukariotyczną. W02 Zna cechy charakteryzujące komórki roślinne i zwierzęce. W03 Potrafi scharakteryzować budowę i funkcje podstawowych struktur komórkowych tworzących komórkę eukariotyczną. W04, Opisuje procesy metaboliczne zachodzące w organellach komórek eukariotycznych. W05 Zna koncepcje budowy membran oraz rodzaje transportu przez membrany. W06 Opisuje przebieg mitozy i mejozy W07 Wyjaśnia rolę i organizację DNA, mechanizmy replikacji DNA oraz organizację genomu jądrowego, mitochondrialnego i plastydowego. W08 Opisuje mechanizm transkrypcji u organizmów prokariotycznych i eukariotycznych. W09 Charakteryzuje strukturę, funkcję i rolę poszczególnych rodzajów RNA, mechanizm translacji w komórkach prokariotycznych i eukariotycznych oraz strukturę i funkcję rybosomów. W10 Zna możliwości zastosowania różnorodnych technik mikroskopowych, chromatograficznych i bioinformatycznych w biologii komórki. W11 Objaśnia reguły dziedziczenia w oparciu o odkrycia Grzegorza Mendla z późniejszymi uzupełnieniami oraz chromosomową teorię dziedziczności Morgana W12 Podaje przyczyny, rodzaje i skutki mutacji. W13 Opisuje mechanizmy ewolucji genów i genomów. W14 Potrafi posługiwać się językiem naukowym typowym dla biologii komórki i genetyki. ; K_W28 ; K_W28 K_W27 K_W27; K_W13 ; K_W21 K_W24 K_W27 K_W28 Umiejętności U01 Poprawnie posługuje się mikroskopem świetlnym, lupą binokularną oraz drobnym sprzętem laboratoryjnym. U02 Z zastosowaniem odczynników chemicznych. wykonuje trwałe i nietrwałe preparaty w oparciu o żywy lub utrwalony materiał roślinny U03 Przeprowadza obserwację mikroskopową wykonanych preparatów. U04 Dokonuje analizy obrazu mikroskopowego. U05 Wykonuje rysunki na podstawie przeprowadzonej obserwacji mikroskopowej. U06 Pod kierunkiem opiekuna wykonuje podstawowe analizy typowe dla genetyki U07 Przeprowadza obserwacje w laboratorium prostych cech fenotypowych w celu dokonania analizy genetycznej ; K_U21 K_U06 2
E learning Gry dydaktyczne Ćwiczenia w szkole Zajęcia terenowe Praca laboratoryjna Projekt indywidualny Projekt grupowy Udział w dyskusji Referat Praca pisemna (esej) Egzamin ustny Egzamin pisemny Inne Kompetencje społeczne K01 Stosuje się do obowiązujących zasad BHP. K02 Sprawnie realizuje powierzone zadania poprzez działanie samodzielne lub pracę w grupach. K03 Krytycznie podchodzi do informacji podawanych w mediach z zakresu biologii komórki i genetyki. K04 Dba o powierzony sprzęt K_K13; K_K12 K_K02 K_K01 K_K12 Organizacja Forma zajęć Wykład (W) Ćwiczenia w grupach A K L S P E Liczba godzin 10 30 Opis metod prowadzenia zajęć Wykład z wykorzystaniem prezentacji multimedialnych, Ćwiczenia laboratoryjne, Dyskusja problemów genetyki w oparciu o pracę własną studenta, analizę literatury naukowej i źródła internetowe. Formy sprawdzania efektów kształcenia W01 W02 W03 W04 W05 W06 3
W07 X W08 X W09 X W10 W11 W12 X W13 X W14 U01 U02 U03 U04 U05 U06 U07 K01 K02 X K03 X K04 Kryteria oceny W trakcie semestru 2 sprawdziany Ocena końcowa obejmuje oceny z ćwiczeń i z egzaminu Uwagi Treści merytoryczne (wykaz tematów) Budowa i funkcjonowanie struktur komórek eukariotycznych. Porównanie budowy komórek prokariotycznych i eukariotycznych. Budowa i mechanizm funkcjonowania membran komórkowych. Budowa jądra komórkowego. Struktura i funkcje DNA i RNA oraz mechanizm procesów replikacji, transkrypcji i translacji. Mechanizmy regulacji ekspresji genów. Podstawowe pojęcia genetyczne. I i II prawo Mendla. Krzyżowania jedno- i wielogenowe. Założenia chromosomowej teorii dziedziczenia Morgana, sprzężenia genów z autosomami i płcią. Mechanizmy determinacji płci. Mutageneza i naprawa DNA. Genetyka rozwoju nowotworów. Dziedziczenie pozajądrowe. Ewolucja genów na poziomie molekularnym. Wykaz literatury podstawowej 4
Alberts B. (red.). Podstawy biologii komórki. Wprowadzenie do biologii molekularnej. PWN, Warszawa 2007 lub późniejsze Brown T.A. Genomy. PWN, Warszawa 2001 Sadakierska-Chudy A., Dąbrowska G., Goc A. Genetyka ogólna. Wydawnictwo UMK, Toruń 2004 Węgleński P. (red.). Genetyka molekularna. PWN, Warszawa 2007 Winter P.C., G.I. Hickey, H.L. Fletcher Genetyka. Krótkie wykłady. Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa 2008 Wojtaszek P., Woźny A., Ratajczak L. Biologia komórki roślinnej. PWN Warszawa 2008 Wykaz literatury uzupełniającej Joachimiak A. Genetyka. Małopolska Oficyna Wydawnicza Korona, 1995 lub późniejsze Kawiak J., Mirecka J., Olszewska M., Warchoł J. Podstawy cytofizjologii PWN, Warszawa 1997 Lorkiewicz M., Tarkowski J. Zbiór zadań z genetyki i metod doskonalenia zwierząt. PWN, Warszawa 1981 lub późniejsze Turner P.C., McLennan A.G., Bates A.D., White M.R.H. Krótkie Wykłady- Biologia Molekularna PWN, Warszawa 1999 Bilans godzinowy zgodny z CNPS (Całkowity Nakład Pracy Studenta) Ilość godzin w kontakcie z prowadzącymi Ilość godzin pracy studenta bez kontaktu z prowadzącymi Wykład 10 Konwersatorium (ćwiczenia, laboratorium itd.) 30 Pozostałe godziny kontaktu studenta z prowadzącym 10 Lektura w ramach przygotowania do zajęć 10 Przygotowanie krótkiej pracy pisemnej lub referatu po zapoznaniu się z niezbędną literaturą przedmiotu Przygotowanie do sprawdzianów celem zaliczenia ćwiczeń Przygotowanie projektu lub prezentacji na podany temat (praca w grupie) 20 Przygotowanie do egzaminu 15 Ogółem bilans czasu pracy 95 Ilość punktów ECTS w zależności od przyjętego przelicznika 4 5