Zadanie n F i n F7 Blok I: Mehanika (Kinematyka i dynamika. Paa, eneia i mo. Zasada zahowania eneii. Pole awitayjne). Mehanizne i temodynamizne właśiwośi iał. d Henyk Kołodziej, d Zymunt Olesik Ruh osto- i kzywoliniowy: jednostajny, jednostajnie zmienny, zmienny: Ruh zas, zestzeń, układ odniesienia.. Klasyfikaja uhów: s, ϕ - doa: liniowa, kątowa υ, ω - ędkość: liniowa, kątowa a, ε - zysieszenie: liniowe, kątowe t zas. a) ze wzlędu na to: - ostoliniowy, - kzywoliniowy (o okęu). b) ze wzlędu na ędkość: - jednostajny: υ onst., ω onst. s ϕ - ędkość śednia υ ś, ω ś : υ ś ωś ( dy ) υ h, ω h ędkość hwilowa - jednostajnie zmienny: a onst., ε onst. υ ω - zysieszenie śednie a ś : aś εś (dy ) ah, ε h zysieszenie hwilowe. zysieszony a >, ε > oóźniony a <, ε < : Ruhu ostoliniowy i kzywoliniowy (uh o okęu): aamet Ruh ędkość:, ω ω omień okęu Ruh jednostajny onst. ω onst. Ruh jednostajnie zmienny zysieszony oóźniony - a t + a t ω ω - ε t ω ω + ε t Ruh zmienny onst. ω onst. doa: s, φ s φ s t φ ω s t + a t t + t ϕ ω ε s t a t t t ϕ ω ε
zysieszenie: a, ε a ε a ε a, ε onst. a > ε < a, ε onst. a < ε < a, ε onst. a, ε Paamet ędkość: zas lotu: t doa (wysokość): h Rzuty: ionowy (swobodny sadek), oziomy, ukośny: Rzut Swobodny Rzut ionowy do Rzut oziomy Rzut ukośny sadek óy t t - - h t o h t maksymalna wysokość: H - t w t o h t t zasię zutu: z - - ównanie tou: y f() - - h t o H - t sinα h t - z h sin H α sin α z y + h y α + α t os Dynamika uhu ostęoweo i obotoweo: Ruh Ruh ostoliniowy Ruh obotowy aamet bezwładność uhu: m - masa J moment bezwładnośi ęd: moment ędu: l m l ( sin, ) siła: F moment siły: M F m a M F sin F, I zasada dynamiki II zasada dynamiki ( ) Każde iało ozostaje w sozynku lub ousza się uhem jednostajnym ostoliniowym, jeżeli na to iało nie działają żadne siły lub działająe siły wzajemnie się ównoważą. Jeżeli na iało o masie m działa niezównoważona siła (F ), to iało ousza się uhem jednostajnie zmiennym z zysieszeniem (oóźnieniem) a wost oojonalnym do działająej siły. Każde iało ozostaje w sozynku lub ousza się uhem jednostajnym obotowym, jeżeli na to iało nie działają żadne momenty sił lub działająe wzlędem tej samej osi obotu) momenty sił wzajemnie się ównoważą Jeżeli na iało działa niezównoważony moment siły (M ), to iało jest w uhu obotowym z zysieszeniem kątowym ε wost oojonalnym do momentu siły i odwotnie oojonalnym do momentu bezwładnośi J teo iała.
III zasada dynamiki Zasada zahowania ędu Zasada zahowania momentu ędu Każdej sile akji towazyszy zawsze ówna o do watośi, zeiwneo zwotu, mająa óżny unkt zyłożenia siła eakji. Jeżeli wyadkowa siła działająa na iało jest ówna zeu, to ęd teo iała nie ulea zmianie (F onst.). Każdemu momentowi siły akji zawsze towazyszy ówny o do watośi, zeiwneo zwotu (działająy wzdłuż tej samej osi obotu), mająy óżny unkt zyłożenia moment siły eakji. Jeżeli wyadkowy moment siły działająy na iało jest ówny zeu, to moment ędu teo iała nie ulea zmianie (M L L onst.). Paa mehanizna: W W F s os(f,s) W M φ W dw dw Mo ay mehaniznej: P P P F υ P M ω Eneia kinetyzna: E k E kost. m υ E k W E J E W Eneia otenjalna: E Zasada zahowania eneii mehaniznej. E mh E kob. ω W Jeżeli układ iał jest odizolowany od wływy sił zewnętznyh, to moą nastąić zmiany eneii mehaniznej (E kost, E kob, E ) oszzeólnyh iał, ale ałkowita suma ih eneii ozostaje stała (E kost + E kob + E onst.). k zas: t [s] Zestawienie wielkośi uhu ostęoweo i obotoweo: uh ostoliniowy kinetyka uhu zas: t [s] doa liniowa: s [ m] doa kątowa: [ ad] dϕ uh o okęu ędkość liniowa: m s h s ds ad ob ϕ dϕ ędkość kątowa: ω ω ωh s s zysieszenie liniowe: m d a a ah s uh jednostajny: ( onst. ) s t uh jednostajnie zmienny ostęowy: ( a onst. ) s t + + at at zysieszenie kątowe: ad ob ω dω ε ε ε h s s ( ω onst. ) ϕ ω uh jednostajnie zmienny obotowy: onst. ( ε ) ω ω + εt ϕ ω t + εt dynamika uhów masa: m [ k] moment bezwładnośi: J [ km ]
k m ęd: m υ s moment ędu: k m l J ω s k m km siła: F ma s Moment siły: M J ε N m s dynamizne ównanie uhu ostęoweo: dynamizne ównanie uhu obotoweo: d l dl F F M M aa uhu ostęoweo dla F onst.: aa uhu obotoweo M onst.: W F s osα W M ϕ Mo hwilowa dla F onst.: mo hwilowa dla M onst.: P F υ P M ω Elementy teoii wzlędnośi:, y, z wsółzędne iała w układzie nieuhomym, y, z wsółzędne iała w układzie ouszająym się z ędkośią u wzlędem układu nieuhomeo ównolele do osi ν ędkość iał w układzie nieuhomym ν ędkość iała wzlędem układu ouszająeo t zas zmiezony w układzie nieuhomym t zas zmiezony w układzie uhomym ędkość światła m, m odowiednio masa w układzie nieuhomym i uhomym l, l dłuość ęta w układah nieuhomym i uhomym. ansfomaja wielkośi wsółzędne:, y, z zas: t ędkość: ν masa: m dylataja zasu: t kontakja dłuośi: l Galileusza t y y z z t t γ ( t) γ t γ ( t ) y y z z u Loentza y y z z u y m m m γ m t t t t γ l l l l γ u ( ) u ( ) z z u u ( ) y
Pole awitayjne: Mm Pawo owszehneo iążenia (Newton 678): F G - ostać skalana, dzie G 6,67 - Nm /k stała awitayjna m, m masy iał oddziałująyh odlełość ih śodków. Chaakteystyka ola awitayjneo: a) źódłowość ola: M, m masa b) entalność ) adialność (omienistość) F M d) wektoowość (natężenie ola): N m γ G [ γ ] m k s E M J m e) otenjalność ola: G [ ] m k s f) zahowawzość ola awitayjneo: aa wykonana o dodze zamkniętej lub o owiezhni stałeo otenjału (ekwiotenjalnej) jest ówna zeu. Mm Fś F F G W, Fś ( ) GMm Paa w olu awitayjnym: GM GM W, GMm m( ) M Potenjał ola awitayjneo: G. Pawa Kelea: a b ) Piewsze awo (awo obit): e, dzie e mimośód obity a duża ółoś obity a a b mała ółoś obity odlełość Słońa od śodka elisy. L ) Duie awo (awo ól): σ, dzie σ ędkość olowa lanety L moment ędu lanety m m masa lanety. 4π 3 3) zeie awo (awo okesów):, dzie okes obieu lanety GM śednia odlełość lanety od Słońa GM s,3 m 3 /s. Pędkośi kosmizne: a) unkt na ówniku (ędkość wiowania):,464 km/s b) Księży wokół Ziemi: km/s ) Ziemia wokół Słońa: 3 km/s GM Z d) Piewsza ędkość kosmizna: I Z RZ 7,9 km/s R Z 3
GM Z e) Dua ędkość kosmizna: II Z RZ, km/s R f) zeia ędkość kosmizna: (wzlędem Ziemi) ) Czwata ędkość kosmizna: Z GM S III 4, km/s (wzlędem Słońa), 6,7 km/s az GM Ziemi) h) Układ Słonezny wokół entum Galaktyki: ( 5) km/s. G I 3 km/s (wzlędem Słońa), 8 km/s (wzlędem RG M Z, R Z odowiednio masa i omień Ziemi M S masa Słońa a Z śednia odlełość Ziemi od Słońa M G masa Galaktyki R G odlełość Układu Słonezneo od entum Galaktyki. Mehanizne i temodynamizne właśiwośi iał:. Ciśnienie hydostatyzne: h ρh, ρ ęstość iezy h wysokość słua iezy zysieszenie ziemskie.. Siła wyou Ahimedesa: Fw ρ, ρ ęstość iezy objętość wyatej iezy (objętość zęśi zanuzonej iała). Siła wyou jest lizbowo ówna iężaowi iezy wyatej zez to iało. Waunki ływania iał (latania balonów): ρ ęstość iezy (azu) ρ ęstość zanuzoneo iała a) ρ > ρ iało tonie (balon stoi na ziemi lub ląduje na ziemię b) ρ ρ iało ływa ałkowiie zanuzone (balon lata na dowolnej wysokośi) ) ρ < ρ iało ływa na owiezhni iezy zęśiowo zanuzone (balon statuje z ziemi). 3. Cielna ozszezalność liniowa iał stałyh: l l ( + λt), l - dłuość iała w temeatuze t l - λ - temeatuowy wsółzynnik ozszezalnośi dłuość iała w temeatuze C [ ] liniowej. de K C Cielna ozszezalność objętośiowa iezy i iał stałyh: ( + αt) - objętość iała (iezy) w temeatuze t - objętość iała (iezy) w temeatuze C α [ ]. Dla iał de K C izotoowyh α 3λ. l N Fn 4. Działanie sił oziąająyh (śiskająyh) awo Hooke a: E l m - naężenie S wewnętzne ęta od wływem siły zewnętznej F działająej na ęt ostoadle do zekoju ozezneo S ęta l - dłuość ęta o wydłużeniu (skóeniu) l - dłuość ozątkowa ęta l l - zmiana dłuośi E - moduł sężystośi Youna. l 5. Cieło Q zekaz eneii wywołany óżnią temeatu. Paa W - jest wykonywana kosztem innyh oesów zekazania eneii: Q J w - ieło właśiwe Q mw m k K, Q - ieło dostazone (odebane) m - masa iała - zmiana temeatuy iała Q J C n mol K - ieło molowe Q nc, n - lizba moli. Cieło molowe może być zy stałym iśnieniu C i zy stałej objętośi C.
( δw d ) W - aa objętośiowa (aa wykonywana zeiwko siłom zewnętznym): - iśnienie azu - zmiana objętośi azu. 6. Zasady temodynamiki (aamety stanu azu: [ mn Pa] azu [ K] - temeatua [ mol] 3 - iśnienie azy [ m ] - objętość n - lizebność mateii aamety te są wzajemnie od siebie zależne J m N ównanie Claeyona: nr R 8, 3 - uniwesalna stała azowa n mol K µ - lizba moli m - masa azu µ - masa molowa azu N - lizba molekuł 3 N A 6,3 mol N A - lizba Aoado): a) I zasada temodynamiki: Q U + W ( δq du + δw δ.. - oes zależny od doi jeo zebieu d.. - oes nie zależy od doi zebieu, ale od stanu końoweo i ozątkoweo). Cieło Q dostazone do układu zostało zużyte na zmianę jeo eneii wewnętznej U oaz na aę wykonaną zeiwko siłom zewnętznym W b) II zasada temodynamiki: Niemożliwy jest taki oes, któeo jedynym ezultatem byłoby samoistne zekazanie ieła od iała o niższej temeatuze do iała o wyższej temeatuze. Niemożliwy jest oes, któeo jedynym ezultatem byłaby zamiana ieła obaneo ze źódła ieła na ównoważną mu aę. 7. Pzemiany azowe: izotemizna, izohoyzna, izobayzna i adiabatyzna w ujęiu aametyznym i I zasady temodynamiki ( i - lizba stoni swobody molekuł azu: az jednoatomowyi 3 dwuatomowyi 5 wieloatomowyi 6 ) S - zmiana entoii oesu. zemiana w ujęiu izotemizna awo Boyle a - Maiotte a aametyznym:,, onst. n n onst. ~ I zasady temodynamiki: Q U + W U Q W W nr ln Q S nr ln nr ln izohoyzna awo Chales a onst. onst. ~ n n W U S nc Q nc C ln i U R
izobayzna awo Gay-Lussaa κ onst. κ κ onst. ~ κ n n onst. κ n n κ onst. onst. Q C U + W : Q U nc W i + C R C R C i + κ κ C i S nc nr ln nc adiabatyzna awo Poissona Q onst. Q W U W κ S ( ) Wsółzynnik Poissona κ dla azu: jednoatomoweo κ 5, 67 dwuatomoweo κ 7, 4 wieloatomoweo κ 4 3, 33. 8. ykl Canota: W Q η W Q Q ηc Q C Q Q 3 ηc - sawność yklu Canota Q,Q - odowiednio ieło obane i ieło oddane, - odowiednio temeatua źódła ieła i hłodniy. Model silnika oateo na yklu Canota 5 Wykes zmian entoii w yklu Canota
Zadania do Bloku I: Kinematyka i dynamika uhu ostęoweo: BI.. Rekod świata w sinie na dystansie m wynosi ok. 9,7 s. Sinte zez 4, s jednostajnie zysiesza do osiąnięia maksymalnej ędkośi i otem z tą ędkośią dobiea do mety. ) Obliz maksymalną ędkość sintea odzas bieu, ) obliz watość jeo ędkośi śedniej, 3) naysuj wykes zależnośi ędkośi od sintea zasu. BI.. Samohód jehał iewsze 5 km z ędkośią 3 km/h a zez nastęne 5 km jehał z ędkośią 9 km/h. Obliz watość śedniej ędkośi samohodu. BI.3. Samohód jadąy ozątkowo z ędkośią km/h, hamuje uhem jednostajnie oóźnionym na dodze l m, o zym zatzymuje się. Obliz: a) zas hamowania, b) oóźnienie a samohodu. BI.4. Rzeka ma szeokość 5 m. Pędkość ądu wody ma watość m/s. Pędkość łódki wzlędem wody ma watość 3 m/s. Obliz od jakim kątem wzlędem bzeu musi być ustawiona łódka, aby zełynęła zekę ouszają się ostoadle do jej bzeu? BI.5. Samohód iężaowy o ałkowitej masie m 4 k usza z miejsa z zysieszeniem a,5 m/s. Wyznaz siłę samohodu, jeżeli wsółzynnik ooów wynosi µ,. BI.6. Działo o masie M 3 k stoi na oziomym ładkim odłożu. Wystzelono z nieo oisk o masie m k z ędkośią 4 m/s. Obliz ędkość odzutu działa w zyadku, dy jeo lufa jest skieowana: a) oziomo, b) od kątem α 6 o do oziomu. BI.7. Obliz, z jaką siłą F jest wyzuany oisk o masie m z lufy kaabinu o dłuośi l 6 m, wiedzą, że ędkość oisku u wylotu lufy wynosi 8 m/s. Pzyjmij, że uh oisku w lufie kaabinu jest jednostajnie zysieszony. BI.8. Poisk o masie m k, leąy oziomo z ędkośią 4 m/s, udeza w woek z iaskiem i zęźnie w nim. Woek znajduję się na latfomie ouszająej się w stonę zeiwną do oisku. Obliz ędkość, jaką miała latfoma, jeżeli o udezeniu oisku zatzymała się. Masa latfomy z iaskiem wynosi M 8 k. BI.9. W windzie ouszająej się uhem jednostajnym w dół z ędkośią 5 m/s stoi na wadze sężynowej złowiek o masie 65 k. Jaki ięża wykazuje waa? BI.. W tamwaju od sufitem zawieszono na nii kulkę. amwaj ousza się z zysieszeniem a 4,9 m/s. O jaki kąt nić odhyla się od ionu. BI.. Chłoie zazyna iąnąć sanki o łąznej masie m 4 k siłą F 64 N skieowaną od kątem α 6 o. Jakie zysieszenie uzyskają sanki, jeżeli wsółzynnik taia sanek o odłoże wynosi µ,? BI.. Poisk wystzelony z ędkośią 8 m/s tafił do tazy z ędkośią końową 4 m/s Wyznaz aę, jaka została wykonana zez siłę oou owietza. Masa oisku wynosi m. BI.3. Samohód o masie ałkowitej m k usza z miejsa i osiąa ędkość 8 km/h w zasie t s. Wyznaz mo silnika samohodu, zyjmują, że jeo sawność wynosi: a) η, b) η,6. BI.4. Dwie kule zawieszone na ównolełyh niiah tej samej dłuośi stykają się. Kula o masie m, k zostaje odhylona od ionu tak, że jej śodek iężkośi wznosi się o h o 4,5 m o óy, a nastęnie uszzona swobodnie. Na jaką wysokość wzniosą się kule o zdezeniu doskonale niesężystym, jeśli masa duiej kuli wynosi m,5 k? BI.5. W kloek o masie m k stzelamy z istoletu. Poisk osiada ędkość o 5 m/s i masę m, k. Z jaką ędkośią będzie się ouszał kloek o wbiiu się oisku? Dynamika uhu obotoweo: BI.6. Obliz aę wykonaną odzas otwieania dzwi o kąt α 9 o, jeżeli działano siłą F 5 N ostoadłą do dzwi na klamkę odlełą od zawiasów o d 8 m.
BI.7. Pzez obaająy się blozek o omieniu i momenie bezwładnośi I o M zezuono ienką nić z zawieszonymi na jej końah iężakami o masah m i m. Wyznaz: a) zysieszenie iężaków, b) zysieszenie kątowe blozka, ) siły naiąu nii. BI.8. Człowiek o masie M 6 k znajdująy się na bzeu oziomej latfomy w ostai kążka o omieniu 4 m i masie m k (o momenie bezwładnośi I m z ędkośią kątową ω,5 s -. Obliz ędkość złowieka (wzlędem Ziemi). ) ousza się o obwodzie. Platfoma obaa się w kieunku zeiwnym BI.9. Słuek ionowy o wysokośi H 3 m odięto u odstawy. Wyznaz nastęująe wielkośi w momenie uadku na ziemię: a) ędkość kątową słuka, b) ędkość liniową óneo końa słuka, ) ędkość liniową unktu odlełeo od odstawy o H H 5m. Moment bezwładnośi jednoodneo ęta o dłuośi l wynosi I o ml. Pzyjmij, że zysieszenie ziemskie m/s. Elementy teoii wzlędnośi: BI.. Dla jakiej ędkośi eneia ałkowita otonu jest dwukotnie większa od jeo eneii sozynkowej? BI.. Dwa elektony ouszają się nazeiw siebie, każdy z nih osiada ędkość wzlędem duieo elektonu.. Obliz ędkość jedneo elektonu BI.. Pouszająa się ząstka elementana omieniowania kosmizneo dla któej wsółzynnik γ ( ) 5 zebywa doę s w zasie t -6 s (wzlędem obsewatoa nieuhomeo). Obliz: a) ędkość ząstki b) zebytą doę s ) masę elatywistyzną m d) zas zelotu t i doę s wzlędem układu związaneo z ouszająą się ząstką. BI.3. Czas żyia własny ewneo mezonu wynosi t -6 s. Mezon ten owstaje na wysokośi h km. Czy wedłu założeń nieelatywistyznyh możemy o obsewować na Ziemi (ędkość mezonu zyjmij 3 8 m/s)? Czy możemy o jednak zaobsewować na Ziemi? BI.4. Pędkość akiety: 5 km/s 3/4 a ędkość elektonu: u 5 km/s /. Ile wynosi ędkość elektonów dla obsewatoa sozywająeo na laneie zodnie z teoią wzlędnośi? BI.5. Młodzi astonaui mająy o 7 lat ostanowili oświęić swoje żyie na enetaję kosmosu lanują dotzeć na odlełość l lat świetnyh (l.y.) w zasie t 5 lat ih żyia. Czy zodnie z teoią wzlędnośi jest to możliwe? Pole awitayjne: BI.6. Znajdź śednią ęstość dowolnej lanety, jeżeli wiadomo, że jej omień jest ówny R, a zysieszenie wynosi. Pzyjąć kształt kulisty lanety. BI.7. Jeżeli laneta ma omień i masę 3 azy większe od omienia i masy Ziemi, to jakie będzie zysieszenie awitayjne na tej laneie? BI.8. Pzenoszą iało o masie m k z unktu A o otenjale ównym A - J/k do unktu B wykonano aę W J. Obliz otenjał ola awitayjneo w unkie B. BI.9. Obliz watość duiej ędkośi kosmiznej na Księżyu amiętają, że omień R K 74 km, a zysieszenie awitayjne na owiezhni Księżya K /6 Z. BI.3. Dwa satelity ouszają się o obitah o omieniah odowiednio i >. Któy z nih ma większą ędkość liniową i kątową? Mehanizne i temodynamizne właśiwośi iał: BI.3. Do szklanki o masie m 5 zawieająej wodę o masie m,5 k i temeatuze t 7 o C wstawiono załkę elektyzną. Wyznaz mo załki, wiedzą, że woda zaotowała się w zasie τ 3 min. Pzyjmij, że sawność zania w tyh waunkah wynosi η 8,4 %. Cieło właśiwe szkła 8 J/(k K), a wody 485 J/(k K). BI.3. Jaka zęść objętośi óy lodowej ływa nad owiezhnią wody? Gęstość wody moskiej ρ 4 k/m 3, ęstość lodu ρ 97 k/m 3.
BI.33. Aeomet zanuzył się w wodzie na łębokość,5 m. Jaka będzie łębokość zanuzenia aeometu w alkoholu o ęstośi 79 k/m 3? BI.34. Jakie iśnienie wywieałby słu wody o wysokośi h m na Księżyu? ( K /6 Z ). BI.35. Obliz iśnienie, jakie wywieałby słu wody o wysokośi h,5 m na dno nazynia w windzie ouszająej się: a) uhem jednostajnym b) uhem jednostajnie zysieszonym (oóźnionym) do óy, a ¼ ) uhem jednostajnie zysieszonym (oóźnionym) w dół, a /3. BI.36. Do wody o masie 56 i temeatuze 6 C wzuono kawałek lodu o masie 8 i temeatuze C. emeatua wody o stoieniu się lodu zmniejszyła się do 4 C. Obliz ieło tonienia lodu. Cieło właśiwe wody wynosi 4,9 3 J/(k K). BI.37. Obliz minimalną eneię otzebną do ałkowiteo stoienia 3 seba o temeatuze ozątkowej 5 C. Cieło właśiwe seba wynosi 36 J/(k K), ieło tonienia 5 kj/k, temeatua tonienia seba wynosi 958 C. BI.38. W nazyniu o objętośi - m 3 znajdują się: m helu oaz m wodou (H ). Obliz iśnienie, jakie anuje we wnętzu nazynia, jeżeli temeatua azów t o C. Masa molowa helu µ 4 /mol, masa molowa wodou µ /mol. BI.39. Obliz ędkość, z jaką była lodu udezyła w ziemią, jeżeli wiadomo, że jej temeatua ozątkowa wynosiła t - o C, a w wyniku zdezenia ałkowiie się stoiła. Pzyjmij, że wydzielone ieło ałkowiie obiea lód. Cieło właśiwe lodu J/(k K), ieło tonienia lodu t 3,3 5 J/k. BI.4. Pod działaniem siły F N ewna sężyna zostaje oziąnięta o, m. Jaką ędkość uzyskałoby iało o masie m, k, dyby eneię tej sężyny oziąniętej o 4 m zamienić na eneię kinetyzną teo iała? BI.4. Jednoodny sztywny ęt o masie m wisi oziomo na tzeh dutah z jednakoweo mateiału i o jednakowej dłuośi swobodnej. Skajne duty mają jednakową śednię, a śodkowy śednię dwukotnie większą. Obliz siłę nainająą każdy dut. BI.4. W blasze o kształie koła wyięto entalnie otwó kołowy. Czy śednia otwou zwiększy się o nazaniu blaszki, zy zmniejszy? BI.43. Stalowa szyna kolejowa ma dłuość l m w temeatuze t - C. O ile wydłuży się latem, dy nazeje się do temeatuy t 4 C? Wsółzynnik ozszezalnośi liniowej stali wynosi λ, -5 ( C) -. BI.44. Młot o masie M,57 k sada z wysokośi H 5 m i udeza w łytę ołowiu o masie m 47,5, o zym odskakuje na wysokość h 5 m. Obliz, o ile stoni ozeje się łyta, zakładają, że łyta obiea ałkowiie wydzielone ieło. Cieło właśiwe ołowiu 5,7 J/(k K). BI.45. Obliz wydajność silnika Canota, aująeo omiędzy źódłem ieła o temeatuze t 7 o C a hłodnią o temeatuze t 7 o C. BI.46. Idealny silnik Canota obiea Q kj ieła z zejnika o temeatuze t 7 C w zasie τ s. emeatua hłodniy wynosi t 7 C. Wyznaz: a) sawność silnika η, b) ilość ieła oddaneo hłodniy Q, ) mo użytezną silnika P u. Liteatua:. Halliday D., Resnik R., Walke J., Podstawy Fizyki, t.,, PWN, W-wa, 3,. Hewitt P. G., Fizyka wokół nas, PWN, W-wa, 3, 3. Kozielski M., Fizyka i astonomia, t.,, WSzPWN, W-wa, 4, 4. Chełmińska I., Falandysz L., Fizyka i astonomia ademeum matualne, Oeon, Gdynia, 8, 5. Kozielski M., Sieozyński R., Fizyka i astonomia zbió zadań, WSzPWN, W-wa, 6, 6. Cedik M. S., Zbió zadań z fizyki, PWN, W-wa, 97, 7. Chyla K., Zbió ostyh zadań z fizyki, ZAMKOR, Kaków, 5, 8. Bojan J. B., Reetytoium z fizyki mehanika i temodynamika, WN-, W-wa, 998, 9. Słobodeki I. S., Asłamazow L. G., Zadania z fizyki, PWN, W-wa, 986,. Kalisz J., Massalska M., Massalski J. M., Zbió zadań z fizyki z ozwiązaniami, PWN, W-wa, 97,. Jędzejewski J., Kuzek W., Kujawski A., Zbió zadań z fizyki dla kandydatów na wyższe uzelnie, WN-, W-wa, 98,