Do Statutu ZSTiO PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU SZKÓŁ TECHNICZNYCH I OGÓLNOKSZTAŁCĄCYCH IM. KAZIMIERZA WIELKIEGO W BUSKU-ZDROJU
2
WSTĘP Program profilaktyki został opracowany w oparciu o Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. Nr 51 z 2002 r., poz. 458 z późn. zmianami) oraz w oparciu o Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz. U. Nr 26 z 2003 r., poz. 226). Jednym z programów rozwoju RP jest Program Polityki Prorodzinnej państwa przygotowanej przez Międzyresortowy Zespół do spraw Opracowania Polityki Prorodzinnej Państwa, a przyjęty 17.11.1998r. przez Komitet Społeczny Rady Ministrów. Rozdział V tego dokumentu zatytułowany Wychowanie młodego pokolenia określa następujące cele profilaktyki: - przeciwdziałanie narkomani i alkoholizmowi, - ochrona przed negatywnym wpływem mediów i sekt, - przeciwdziałanie przestępczości nieletnich, - prowadzenie bieżącego systemu oceny zagrożeń. Program profilaktyczny szkoły opracowano w korelacji z programem Wychowanie młodego pokolenia RP. Celem działań profilaktycznych jest zapobieganie lub przeciwdziałanie zjawiskom odbiegającym od normy i doprowadzenie zainteresowanych osób do stanu prawidłowego, stanowiącego zachowanie uśrednione, akceptowane w danym środowisku lub społeczeństwie. 1 Szkoła rozwija działania wychowawcze i zapobiegawcze wśród uczniów, u których zespół zjawisk psychicznych i oddziaływań środowiskowych stwarza wysokie prawdopodobieństwo powstawania zależności od środków odurzających lub substancji psychotropowych albo którzy sporadycznie używają środków odurzających lub substancji psychotropowych, lub środków zastępczych zwanych dalej zagrożonymi uzależnieniem. Działalność wychowawcza i zapobiegawcza w szkole polega na: 2 1) systematycznym rozpoznawaniu i diagnozowaniu zagrożeń związanych z uzależnieniem, 2) informowaniu o narkomanii i jej skutkach, 3) współpracy z rodzicami uczniów zagrożonych uzależnieniem, 3
4) poradnictwie w zakresie zapobiegania uzależnieniom od środków i substancji, o których mowa w 1, 5) przygotowywaniu nauczycieli i osób zajmujących się wychowaniem uczniów do przeciwdziałania narkomanii. Zadania z zakresu działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród uczniów zagrożonych uzależnieniem są realizowane w szkole odpowiednio na: 3 1) zajęciach profilaktycznych w ramach: a) form pomocy psychologiczno-pedagogicznej, w szczególności: zajęć dydaktyczno- wyrównawczych, zajęć specjalistycznych, zajęć psychoedukacyjnych, b) godzin do dyspozycji wychowawcy, c) godzin do dyspozycji dyrektora, d) zajęć pozalekcyjnych, 2) zajęciach edukacyjnych w ramach: a) przedmiotów, których podstawy programowe uwzględniają zagadnienia dotyczące zapobiegania narkomanii, b) ścieżek edukacyjnych: edukacja prozdrowotna, wychowanie do życia w rodzinie. Działalność informacyjna obejmuje upowszechnianie wśród uczniów, rodziców i nauczycieli informacji na temat: 4 1) szkodliwości środków lub substancji, wymienionych w 1, których używanie łączy się z zagrożeniem bezpieczeństwa i zdrowia oraz może prowadzić do uzależnień; 2) dostępnych form pomocy uczniom zagrożonych uzależnieniem, 3) możliwości rozwiązywania problemów powodujących powstawanie uzależnień, 4) skutków prawnych związanych z naruszeniem przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii. Poradnictwo w zakresie zapobiegania uzależnieniom od środków i substancji o których mowa w 1, polega na udzielaniu porad i konsultacji dla uczniów zagrożonych uzależnieniem i ich rodziców dotyczących: 4
5 1) potrzeb rozwojowych uczniów oraz zagrożeń i możliwości przeciwdziałania uzależnieniom; 2) rozwiązywania problemów uczniów związanych z używaniem środków lub substancji, o których mowa w 1. Szkoła opracowała zgodnie ze Statutem strategie działań wychowawczych i zapobiegawczych oraz interwencyjnych wobec uczniów zagrożonych uzależnieniem uwzględniając: 6 1. Działania profilaktyczne podczas lekcji i zajęć pozalekcyjnych: 1. Pedagogizacja rodziców: a) uświadamianie rodziców o istniejących zagrożeniach młodzieży (narkomania, alkoholizm, przemoc, grupy nieformalne, sekty), b) realizacja programu Elementarz II, c) realizacja programu NOE. 2. Organizowanie pracy opiekuńczo zdrowotnej: a) otoczenie szczególną opieką uczniów z rodzin patologicznych i wielodzietnych, b) powiadamianie rodziców i Policji w sytuacjach kryzysowych, w szczególności gdy uczniowie posiadają, używają lub rozprowadzają środki odurzające lub psychotropowe, c) organizowanie spotkań z pracownikami służby zdrowia, Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej, sądu, policji, MOPS-u, d) przeprowadzenie programu Elementarz II, e) przeprowadzenie programu NOE, f) organizowanie spektakli profilaktycznych, g) organizowanie kółek zainteresowań, zawodów sportowych, wycieczek itp., h) uświadomienie uczniom znaczenia higienicznego trybu życia. 2. Działania na rzecz wychowania w społeczeństwie: 1) Pomoc w zapobieganiu i rozwiązywaniu konfliktów rodzinnych: a) rozpoznanie sytuacji rodzinnych uczniów trudnych, b) kształtowanie prawidłowych postaw rodziców wobec dzieci i odwrotnie, c) pozyskanie psychologa do współpracy Szkoły z rodzicami, d) zorganizowanie punktu konsultacyjnego, e) zorganizowanie warsztatów terapeutycznych dla rodziców i ich dzieci na terenie Szkoły, f) współpraca z Kuratorskim Ośrodkiem Pracy z Młodzieżą przy Sądzie Rejonowym w Busku-Zdroju. 2) Bieżąca edukacja w zakresie uświadamiania uczniom i rodzicom współodpowiedzialności za bezpieczeństwo i zapobieganie przestępczości: a) organizowanie spotkań z przedstawicielami policji, sądu, prokuratury, b) organizowanie patroli integracyjnych z udziałem przedstawiciela szkoły, policji i straży miejskiej w celu przeciwdziałania wagarom. 5
3) Edukacja w zakresie rozpoznania i zwalczania przestępstw: a) fałszowanie środków pieniężnych, b) fałszowanie dokumentów, c) niszczenie dokumentów, d) kradzieże, e) wymuszenia i rozboje. 3. Działania mające na celu poprawę zdrowia psychicznego uczniów: 1) Stworzenie warunków do kształtowania zachowań sprzyjających zdrowiu psychicznemu: a) organizowanie odrabiania lekcji i czasu wolnego w internacie, b) stworzenie dogodnych warunków socjalno-bytowych uczniom ze środowisk patologicznych poprzez zorganizowanie im możliwości zamieszkania w internacie. 2) Zapobieganie zagrożeniom cywilizacyjnym: a) zwrócenie uwagi na uczniów nadpobudliwych i zestresowanych, b) zwrócenie uwagi na problem anoreksji i bulimii wśród uczniów, a szczególnie wśród dziewcząt, c) zwrócenie uwagi na problem molestowania dzieci przez dorosłych, d) uświadomienie młodzieży negatywnego wpływu nadużywania leków, e) uświadamianie uczniom negatywnego wpływu hałasu na organizm ludzki, f) uświadamianie uczniom możliwości uzależnienia się od środków masowego przekazu oraz pracy z komputerem (gry, czat, internet). 4. Działania mające na celu doskonalenie nauczycieli w zakresie profilaktyki uzależnień i innych problemów uczniów oraz sposobu podejmowania wczesnej interwencji w sytuacji zagrożenia uzależnieniem: 1) organizowanie szkoleń prowadzonych przez przedstawicieli policji, sądu, Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej, 2) organizowanie spotkań z nauczycielami innych placówek oświatowych w celu wymiany doświadczeń związanych z sytuacjami zagrożeniowymi, 3) organizowanie szkoleń w zakresie prowadzenia programów profilaktycznych dotyczących zagrożeń. Ocena skuteczności działań wychowawczych i zapobiegawczych 7 Podstawowym elementem oceny skuteczności programu jest badanie zmiany w postawach, wiedzy i zachowania uczniów, które wystąpiły w wyniku przeprowadzonych działań. Ocenę działań będzie prowadzona zgodnie z następującymi kryteriami: 1. Zmiany w postawach, wiedzy i zachowaniu uczniów poprzez: 1) pozytywne zmiany w zakresie samooceny; 2) nabycie umiejętności przeciwstawiania się presji do używania środków odurzających, 3) zachowanie abstynencji od poszczególnych lub wszystkich środków odurzających, 4) nabycie umiejętności dbania o własne bezpieczeństwo, 6
5) nawiązywanie przyjaźni z rówieśnikami zachowującymi wolność od środków odurzających, 6) nabycie rzetelnej wiedzy na temat alkoholu i innych środków odurzających, 7) zrozumienie istoty presji rówieśniczej, 8) nabycie prawidłowych postaw wobec używania środków odurzających, 9) zmiana postaw wobec odurzających się rówieśników. 2. Aktywność alternatywna uczniów: 1) włączanie się do programów profilaktycznych i działań interwencyjnych, 2) angażowanie się w programy wsparcia rówieśniczego, 3) podejmowanie działań o charakterze wolontarystycznym, 4) uczestniczenie w formach aktywności wykluczających używanie środków odurzających, 5) działanie w abstynencyjnych klubach nastolatków, 6) podejmowanie zadań o charakterze poradnictwa rówieśniczego. 3. Pozytywne zmiany w funkcjonowaniu szkolnym: 1) wzrost osiągnięć szkolnych, 2) wartościowe plany edukacyjne, 3) uczestnictwo w zajęciach sportowych i innych nadobowiązkowych działaniach pozalekcyjnych, 4) wysoka frekwencja szkolna, 5) pełnienie funkcji opiekuńczych wobec młodszych kolegów. 4. Zmiany w zachowaniach dysfunkcjonalnych: 1) spadek liczby przyjęć na detoksykacje, 2) stopniowe obniżanie się liczby klientów ośrodków odwykowych dla alkoholików i narkomanów, 3) spadek liczby hospitalizacji z powodu przedawkowania środków odurzających, 4) spadek liczby interwencji policji w związku z używaniem lub handlem środkami odurzającymi, 5) spadek śmiertelności dzieci i młodzieży, 6) spadek liczby przestępstw dokonanych pod wpływem alkoholu, 7) spadek liczby samobójstw usiłowanych i dokonanych, 8) spadek liczby wypadków drogowych, 9) spadek liczby przypadku nadużywania leków (bez zaleceń lekarza), 10) spadek konsumpcji wyrobów tytoniowych, 11) spadek liczby ciąż przedmałżeńskich. 5. Dyscyplina szkolna: 1) liczba kar dyscyplinarnych związanych z łamaniem norm zabraniających posiadania, udostępniania i używania środków odurzających, 2) liczba przypadków porzucenia szkoły, 3) liczba uczniów wydalonych ze szkoły, 4) ogólna liczba spóźnień na zajęcia szkolne, 5) wagary, absencja szkolna. 7
8 1. Zmiany w Programie mogą być dokonywane i przyjmowane w drodze uchwały Rady Pedagogicznej, na wniosek każdego z działających w Szkole organów. 2. Wnioski Rady Pedagogicznej w sprawie wprowadzenia zmian w Programie wymagają opinii co najmniej 2 z pozostałych 3 organów Szkoły, o których mowa w 11, w tym obowiązkowo tych organów, których merytorycznie dotyczą wprowadzane zmiany. 3. Po każdej zmianie do Programu tworzy się jednolity tekst tego dokumentu, za który odpowiedzialny jest dyrektor szkoły. Niniejszy Regulamin został zatwierdzony Uchwałą Nr 18/2007 Rady Pedagogicznej Zespołu Szkół Technicznych i Ogólnokształcących im. Kazimierza Wielkiego w Busku-Zdroju z dnia 18 czerwca 2007r. Dyrektor Szkoły mgr Lucyna Wojnowska 8