Definicja odwzorowania ciągłego i niektóre przykłady

Podobne dokumenty
Temperatura w atmosferze (czy innym ośrodku) jako funkcja dł. i szer. geogr. oraz wysokości.

Przykładami ciągów, które Czytelnik dobrze zna (a jeśli nie, to niniejszym poznaje), jest ciąg arytmetyczny:

zbiorów domkniętych i tak otrzymane zbiory domknięte ustawiamy w ciąg. Oznaczamy

jest ciągiem elementów z przestrzeni B(R, R)

Korzystając z własności metryki łatwo wykazać, że dla dowolnych x, y, z X zachodzi

Zasada indukcji matematycznej

n=0 Dla zbioru Cantora prawdziwe są wersje lematu 3.6 oraz lematu 3.8 przy założeniu α = :

Zdzisław Dzedzej. Politechnika Gdańska. Gdańsk, 2013

Wykłady... b i a i. i=1. m(d k ) inf

1 Funkcje i ich granice

Analiza matematyczna. 1. Ciągi

Zbiory, relacje i funkcje

Rozdział 4. Ciągi nieskończone. 4.1 Ciągi nieskończone

Dlaczego nie wystarczają liczby wymierne

Informacja o przestrzeniach Hilberta

Matematyka dyskretna. 1. Relacje

Ciągłość funkcji i podstawowe własności funkcji ciągłych.

Wykłady ostatnie. Rodzinę P podzbiorów przestrzeni X nazywamy σ - algebrą, jeżeli dla A, B P (2) A B P, (3) A \ B P,

Funkcja wykładnicza kilka dopowiedzeń

Pochodna funkcji odwrotnej

FUNKCJE LICZBOWE. Na zbiorze X określona jest funkcja f : X Y gdy dowolnemu punktowi x X przyporządkowany jest punkt f(x) Y.

II. FUNKCJE WIELU ZMIENNYCH

1 Podstawowe oznaczenia

Ciągłość funkcji f : R R

Funkcje rzeczywiste jednej. Matematyka Studium doktoranckie KAE SGH Semestr letni 2008/2009 R. Łochowski

WYKŁAD Z ANALIZY MATEMATYCZNEJ I. dr. Elżbieta Kotlicka. Centrum Nauczania Matematyki i Fizyki

Krzysztof Rykaczewski. Szeregi

Zapisujemy to symbolicznie jako równość:. Mówimy też, że ciąg posiada granicę niewłaściwą (równą nieskończoności).

Rozdział 6. Ciągłość. 6.1 Granica funkcji

LOGIKA I TEORIA ZBIORÓW

Ciągi liczbowe wykład 3

EGZAMIN, ANALIZA 1A, zadań po 5 punktów, progi: 30=3.0, 36=3.5, 42=4.0, 48=4.5, 54=5.0

Szeregi o wyrazach dodatnich. Kryteria zbieżności d'alemberta i Cauchy'ego

Granice funkcji-pojęcie pochodnej

Analiza funkcjonalna 1.

Elementy logiki matematycznej

Rozdział 3. Granica i ciągłość funkcji jednej zmiennej

1 Działania na zbiorach

Indukcja matematyczna. Zasada minimum. Zastosowania.

1 Liczby rzeczywiste. 1.1 Dlaczego nie wystarczają liczby wymierne

SIMR 2016/2017, Analiza 2, wykład 1, Przestrzeń wektorowa

Matematyka i Statystyka w Finansach. Rachunek Różniczkowy

Rodzinę F złożoną z podzbiorów zbioru X będziemy nazywali ciałem zbiorów, gdy spełnione są dwa następujące warunki.

(b) Suma skończonej ilości oraz przekrój przeliczalnej ilości zbiorów typu G α

Jest to zasadniczo powtórka ze szkoły średniej, być może z niektórymi rzeczami nowymi.

Analiza Funkcjonalna - Zadania

7. CIĄGI. WYKŁAD 5. Przykłady :

Pochodną funkcji w punkcie (ozn. ) nazywamy granicę ilorazu różnicowego:

Grupy. Permutacje 1. (G2) istnieje element jednostkowy (lub neutralny), tzn. taki element e G, że dla dowolnego a G zachodzi.

Dystrybucje. Marcin Orchel. 1 Wstęp Dystrybucje Pochodna dystrybucyjna Przestrzenie... 5

SZEREGI LICZBOWE I FUNKCYJNE

Funkcje addytywne gorszego sortu

a 1, a 2, a 3,..., a n,...

Dystrybucje, wiadomości wstępne (I)

Konstrukcja liczb rzeczywistych przy pomocy ciągów Cauchy ego liczb wymiernych

Całki niewłaściwe. Całki w granicach nieskończonych

Matematyka ZLic - 2. Granica ciągu, granica funkcji. Ciągłość funkcji, własności funkcji ciągłych.

Teoria miary. WPPT/Matematyka, rok II. Wykład 5

dr Mariusz Grządziel 15,29 kwietnia 2014 Przestrzeń R k R k = R R... R k razy Elementy R k wektory;

Rachunek Różniczkowy

1. Funkcje monotoniczne, wahanie funkcji.

. : a 1,..., a n F. . a n Wówczas (F n, F, +, ) jest przestrzenią liniową, gdzie + oraz są działaniami zdefiniowanymi wzorami:

Notatki z Analizy Matematycznej 2. Jacek M. Jędrzejewski

Lista zagadnień omawianych na wykładzie w dn r. :

15. Macierze. Definicja Macierzy. Definicja Delty Kroneckera. Definicja Macierzy Kwadratowej. Definicja Macierzy Jednostkowej

KONGRUENCJE. 1. a a (mod m) a b (mod m) b a (mod m) a b (mod m) b c (mod m) a c (mod m) Zatem relacja kongruencji jest relacją równoważności.

Wykład 10. Stwierdzenie 1. X spełnia warunek Borela wtedy i tylko wtedy, gdy każda scentrowana rodzina zbiorów domkniętych ma niepusty przekrój.

ANALIZA MATEMATYCZNA 2005/06, semestr 1. Tadeusz Rzeżuchowski

Układy równań i nierówności liniowych

Analiza matematyczna 1 - test egzaminacyjny wersja do ćwiczeń

Ciagi liczbowe wykład 4

O funkcjach : mówimy również, że są określone na zbiorze o wartościach w zbiorze.

Indukcja. Materiały pomocnicze do wykładu. wykładowca: dr Magdalena Kacprzak

Matematyka dyskretna. Andrzej Łachwa, UJ, /10

2. FUNKCJE. jeden i tylko jeden element y ze zbioru, to takie przyporządkowanie nazwiemy FUNKCJĄ, lub

Krzywa uniwersalna Sierpińskiego

19 marzec, Łańcuchy Markowa z czasem dyskretnym. Procesy Stochastyczne, wykład 6, T. Byczkowski, Procesy Stochastyczne, PPT, Matematyka MAP1136

Ciała i wielomiany 1. przez 1, i nazywamy jedynką, zaś element odwrotny do a 0 względem działania oznaczamy przez a 1, i nazywamy odwrotnością a);

Matematyka II. Bezpieczeństwo jądrowe i ochrona radiologiczna Semestr letni 2018/2019 wykład 13 (27 maja)

Przestrzenie metryczne. Elementy Topologii. Zjazd 2. Elementy Topologii

Treść wykładu. Pierścienie wielomianów. Dzielenie wielomianów i algorytm Euklidesa Pierścienie ilorazowe wielomianów

Zapisujemy:. Dla jednoczesnego podania funkcji (sposobu przyporządkowania) oraz zbiorów i piszemy:.

Algebra abstrakcyjna

1 Zbiory i działania na zbiorach.

Egzamin z Analizy Matematycznej I dla Informatyków, 28 I 2017 Część I

I. Podstawowe pojęcia i oznaczenia logiczne i mnogościowe. Elementy teorii liczb rzeczywistych.

III. Funkcje rzeczywiste

Relacje. opracował Maciej Grzesiak. 17 października 2011

Ciągłość i topologia. Rozdział Ciągłość funkcji wg. Cauchy

domykanie relacji, relacja równoważności, rozkłady zbiorów

Algebra liniowa z geometrią

FUNKCJE. (odwzorowania) Funkcje 1

Pochodne wyższych rzędów definicja i przykłady

Informacja o przestrzeniach Sobolewa

DODATEK 1: Wtedy h(α) = 1 oraz h(β) = 0. Jak pamiętamy ze szkoły, obraz sumy zbiorów jest sumą obrazów tych zbiorów. Mamy zatem:

Indukcja matematyczna

Notatki z Analizy Matematycznej 1. Jacek M. Jędrzejewski

Przykładowe rozwiązania zadań. Próbnej Matury 2014 z matematyki na poziomie rozszerzonym

Wykład 14. Elementy algebry macierzy

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z MATEMATYKI KLASA III ZAKRES ROZSZERZONY (90 godz.) , x

Transkrypt:

Odwzorowania Pojęcie odwzorowania pomiędzy dwoma zbiorami było już definiowane, ale dawno, więc nie od rzeczy będzie przypomnieć, że odwzorowaniem nazywamy sposób przyporządkowania (niekoniecznie każdemu) elementowi elementu. Zapisujemy to:, Dalej będzie podzbiorem, zaś podzbiorem. RYS. Załóżmy, że mamy jakieś układy współrzędnych w i, tak że dowolny punkt ma postać: i analogicznie w Na odwzorowanie możemy patrzeć po prostu jak na układ funkcji zmiennych. Przykł. 1. 2. krzywa w. : Zamiana układu współrzędnych; pole wektorowe. Definicja odwzorowania ciągłego i niektóre przykłady Odwzorowanie ciągłe Niech,, oraz niech będzie dane odwzorowanie. Mówimy, że odwzorowanie jest ciągłe, jeśli dla dowolnego ciągu elementów zbioru zbieżnego do punktu mamy

Uwaga Przypominając sobie definicję zbieżności ciągu widzimy, że odwzorowanie wtedy, gdy wszystkie funkcje ( ) są ciągłe. jest ciągłe wtedy i tylko Przykłady odwzorowań ciągłych. Tu:,,. Odwzorowanie stałe Dla każdego :. RYS. Odwzorowanie identycznościowe Tu niech. Określamy odwzorowanie identycznościowe wzorem: ; często też oznaczamy symbolem. Superpozycja odwzorowań Niech Tu:,, oraz,. Oznaczamy:, czyli. RYS. Odwzorowanie nazywamy superpozycją lub złożeniem odwzorowań oraz. Twierdzenie= Jeśli i są odwzorowaniami ciągłymi, to też jest odwzorowaniem ciągłym. Dow. (podobny jak w ): Niech będzie ciągiem elementów z : oraz. Ponieważ ciągłe, więc. Oraz: Ponieważ ciągłe, więc. Zatem.

Dodawanie liczb rzeczywistych (dodawanie liczb rzeczywistych) jest odwzorowaniem ciągłym. Jest to po prostu twierdzenie, że granica sumy dwóch ciągów zbieżnych jest sumą granic. Mnożenie liczb rzeczywistych (mnożenie liczb rzeczywistych) jest odwzorowaniem ciągłym. Granica iloczynu dwóch ciągów zbieżnych jest iloczynem granic. Dzielenie liczb rzeczywistych (dzielenie liczb rzeczywistych) jest odwzorowaniem ciągłym. Granica ilorazu dwóch ciągów zbieżnych jest ilorazem granic. Nieciągła funkcja dwóch zmiennych Funkcja dwóch zmiennych, która nie jest ciągła: Przewciwobraz zbioru Jeśli, to zbiór: nazywamy przeciwobrazem zbioru przy odwzorowaniu.

Przykł., ;,,,,. Uwaga Pojawiający się wyżej symbol nie oznacza, że jest odwracalne! Powyższy zapis należy odczytywać łącznie. Zbiór otwarty (*) Niech,. Mówimy, że jest otwarty w, jeżeli istnieje zbiór otwarty w taki, że. RYS. Inna charakteryzacja odwzorowań ciągłych Twierdzenie Niech,,. Wówczas jest ciągłe wtedy i tylko wtedy, gdy przeciwobrazy wszystkich zbiorów otwartych w są otwarte w. Zakładamy, że ciągłe i że, otwarty. Niech będzie jakimś punktem z przeciwobrazu :. Pokażemy, że Gdy już będziemy mieli dowód (%i 3), to wtedy: Zdefiniujmy jako: jest otwarty, jako suma mnogościowa kul otwartych. Ponieważ, więc też.

Z drugiej strony, ponieważ zachodzi (%i 3), to mamy dla każdego : dla pewnego, z czego wynika, że. Ostatecznie: Ponieważ:, to znaczy, że czyli w myśl definicji (*) wyżej jest otwarty w. Teraz dowód (%i 3). będzie niewprost: Przypuśćmy, że prawdziwe jest zaprzeczenie zdania (%i 3), tzn. że zachodzi Bierzemy wobec tego i mamy, że dla każdego (tzn. przecięcie wystaje poza zbiór ). Czyli dla każdego istnieje taki punkt, że,,, zatem, Ponieważ, to ponieważ z założenia jest ciągłe. Zbiór jest otwarty w, więc

Zachodzi:, czyli i, ponieważ jest otwarty, to istnieje takie, że zawarte w kuli :. Ponieważ, to prawie wszystkie wyrazy ciągu są zaś (co było wyżej), a ponadto ( bo oraz ). Skoro i to więc otrzymaliśmy sprzeczność. Niech i. Trzeba pokazać, że również. Równoważnie będziemy pokazywać, że dla dowolnego., prawie wszystkie wyrazy Ponieważ jest zbiorem otwartym, to jest zbiorem otwartym w. Dalej, ponieważ dla ciągłego przeciwobraz zb. otwartego jest zb. otwartym, to jest zbiorem otwartym w. Oraz mamy:, czyli razem z musi należeć do pewne jego otoczenie. A to znaczy, że dla każdego ciągu dążący do, wszystkie wyrazy od pewnego miejsca muszą należeć do : Dla zachodzi tzn.

Jeszcze inna charakteryzacja odwzorowań ciągłych Twierdzenie Załóżmy, że teza tw. powyżej jest nieprawdziwa, tzn. Wybierzmy. Istnieje więc taki ciąg, że Z (*) wynika, że, natomiast z (**) wynika, że, co jest sprzeczne z założeniem, że jest ciągłe. Niech, oraz. Weźmy. Z założenia, Ponieważ, to dla prawie wszystkich zachodzi: a ta ostatnia nierówność mówi, że, a to znaczy, że jest ciągłe.

Twierdzenie (nazwane w notatkach 'sakramentalnym'; na pewno jest FUNDAmentalne). Niech zwarty, oraz niech funkcja ciągła. Wtedy: 1. 2. jest ograniczona. osiąga swoje kresy, tzn.: 3. jest jednostajnie ciągła. 1. Przypuśćmy, że nie jest ograniczona. Wtedy istnieje, taki, że Ponieważ jest zwarty, więc ciąg posiada podciąg zbieżny :. Ale jest ciągła, więc 2. co stanowi sprzeczność z. Niech będzie zbiorem wartości funkcji na :. Niech będzie kresem górnym zbioru wartości funkcji na :. Kres górny należy do domknięcia zbioru:. jest domknięty, więc istnieje ciąg o wyrazach z taki, że. jest zwarty, więc domknięty, więc istnieje podciąg ciągu, który to podciąg jest zbieżny do granicy należącej do :

Jednostajna ciągłość Przypomnijmy sobie, co to znaczy, że funkcja od argumentu rzeczywistego jest jednostajnie ciągła. Dla odwzorowania definicja jest analogiczna: Teraz Przypuśćmy, że nie jest jednostajnie ciągła, tzn. Weźmy i ciągi, o wyrazach z takie, że jest zwarty, więc można założyć, że. Mamy: Mamy więc: ; oraz z ciągłości :

Ale ostatnia nierówność jest sprzeczna z.