PROGRAM PROFILAKTYKI Szkoły Podstawowej im. Janusza Korczaka w Kleszczowie na rok szkolny 2016/2017 1
I WSTĘP Jednym z głównych celów działalności szkoły jest stworzenie bezpiecznych i przyjaznych warunków nauki oraz pracy dla uczniów a także promocja zdrowia zgodnie z koncepcją Szkół Promujących Zdrowie. Służy temu program wychowawczy i program profilaktyki dostosowany do rozwojowych uczniów oraz do danego środowiska (rozporządzenie MENiS w sprawie podstawy programowej z dnia 23 grudnia 2008 roku.). Istotą niżej przedstawionego programu szkolnej profilaktyki jest ochrona dzieci przed zagrożeniami, a także reagowanie w sytuacji pojawiających się zagrożeń poprzez podejmowanie szerokiego zakresu działań profilaktyczno-wychowawczych. Program Profilaktyki został skorelowany z celami i zadaniami rządowego programu Bezpieczna i przyjazna szkoła, Bezpieczna + oraz Chronimy dzieci. II PODSTAWA PRAWNA 1. Rozporządzenie MENiS z dnia 31.01.2002 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół /Dz. U. Nr 10/2002r. 2. Ustawa z dnia 26.10.1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi /Dz. U. z 12.11.1982 r./ z późniejszymi zmianami. 3. Ustawa z dnia 19.08.1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego /Dz. U. z 20.10.1994r. / z późniejszymi zmianami. 4. Ustawa z dnia 09.11.1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych /Dz. U. z 30.01.1996 r. / z późniejszymi zmianami. 5. Ustawa z dnia 24.04.1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii /Dz. U. Nr 75/1997/ późniejszymi zmianami. 6. Artykuł 72.1. i 72.2. Konstytucji RP z dnia 02.04.1997 r. /Dz. U. Nr 78/1997r. / 7. Konwencja o prawach dziecka z dnia 20.11.1989 r. /Dz. U. Nr 120/1991/ 8. Rozporządzenie MEN z dnia 18 sierpnia 2015 r w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii. 9. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 sierpnia 2015r. - żywienie w szkołach. 2
III CHARAKTER PROGRAMU PROFILAKTYCFZNEGO Uzupełnia szkolny program wychowawczy. Odpowiada na realne problemy oraz zagrożenia pojawiające się w szkole i w środowisku. Jest otwarty na wszelkie nowe działania. Działania profilaktyczne wynikają z diagnozy i zagrożeń szkolnego środowiska wychowawczego opracowanej we wrześniu 2016 roku. Działania profilaktyczne oparte są na metodach aktywizujących dostosowanych do możliwości rozwojowych dzieci. Istotą programu jest dążenie do współpracy wszystkich członków społeczności szkolnej oraz osób i instytucji wspomagających działalność szkoły w tym zakresie. IV GŁÓWNE CELE I ZAŁOŻENIA PROGRAMU Tworzenie bezpiecznej i ciepłej atmosfery w szkole oraz kształtowanie poczucia przynależności do społeczności uczniowskiej. Wzmacnianie poczucia własnej wartości u uczniów. Ochrona ucznia przed podejmowaniem zachowań ryzykownych. Rozwijanie zainteresowań uczniów oraz przeciwdziałanie niepowodzeniom szkolnym (zainteresowanie nauką szkolną). Stwarzanie możliwości do przeżycia sukcesu i rozpoznawania własnych predyspozycji. Wspomaganie rozwoju moralnego uczniów (poszanowanie norm, wartości i autorytetów), kształtowanie postaw asertywnych. Wymaganie od uczniów odpowiedzialności i udzielanie sobie wzajemnej pomocy. Stwarzanie uczniom możliwości przynależenia do pozytywnych grup rówieśniczych oraz efektywnego gospodarowania czasem wolnym poprzez działalność kół zainteresowań, zespołów sportowych, muzycznych itp. Propagowanie zdrowego stylu życia, wzbudzanie w uczniach poczucia odpowiedzialności za własne zdrowie. Przeciwdziałanie otyłości wśród dzieci. 3
Kształtowanie umiejętności współżycia społecznego. Wskazywanie pożądanych wzorców zachowań. Eliminowanie stresu związanego z zadaniami stawianymi przez szkołę. Przeciwdziałanie i redukowanie przemocy w szkole, domu i środowisku lokalnym dla uzyskania przyjaznych więzi międzyludzkich w relacjach uczeń uczeń, nauczyciel uczeń, dziecko rodzic, kolega koleżanka itp. Uświadamianie dzieciom zagrożeń ze strony nieformalnych grup społecznych (subkultury, sekty). Uświadamianie korzyści i zagrożeń wynikających z korzystania z Internetu oraz posługiwania się technologią informacyjną i komunikacyjną. Kształtowanie właściwej postawy wobec substancji psychoaktywnych, ukazywanie zagrożeń jakie niosą ze sobą uzależnienia. Przeciwdziałanie i zapobieganie uzależnieniom, osłabianie czynników ryzyka, wzmacnianie czynników chroniących (profilaktyka uniwersalna, selektywna, wskazująca). Udzielnie pomocy psychologiczno- pedagogicznej na podstawie Rozporządzenia MEN z dn. 30.04.2013r. Szkoła prowadzi systematyczną działalność wychowawczą, edukacyjną, informacyjną i profilaktyczną wśród uczniów i wychowanków, ich rodziców lub opiekunów oraz nauczycieli, wychowawców i innych pracowników szkoły i placówki w celu przeciwdziałania współczesnym uzależnieniom. Działalność wychowawcza w szkole polega na prowadzeniu działań z zakresu promocji zdrowia oraz wspomaganiu ucznia i wychowanka w jego rozwoju ukierunkowanym na osiągnięcie pełnej dojrzałości w sferze: fizycznej, psychicznej, społecznej, aksjologicznej. Działalność edukacyjna w szkole i placówce polega na stałym poszerzaniu i ugruntowywaniu wiedzy i umiejętności u uczniów i wychowanków, ich rodziców lub opiekunów, nauczycieli i wychowawców z zakresu promocji zdrowia i zdrowego stylu życia. Działalność informacyjna w szkole i placówce polega na dostarczaniu rzetelnych i aktualnych informacji, dostosowanych do wieku oraz możliwości psychofizycznych odbiorców, na temat zagrożeń i rozwiązywania problemów związanych z używaniem środków i substancji skierowanych do uczniów i wychowanków oraz ich rodziców lub opiekunów, a także nauczycieli i wychowawców oraz innych pracowników szkoły lub placówki. 4
Działalność profilaktyczna polega na realizowaniu zadań z zakresu profilaktyki uniwersalnej, selektywnej, wskazującej: profilaktyka uniwersalna wspieranie wszystkich uczniów i wychowanków w prawidłowym rozwoju i zdrowym stylu życia oraz podejmowanie działań, których celem jest ograniczanie zachowań ryzykownych; profilaktyka selektywna wspieranie uczniów i wychowanków, którzy ze względu na swoją sytuację rodzinną, środowiskową lub uwarunkowania biologiczne są w wyższym stopniu narażeni na rozwój zachowań ryzykownych; profilaktyka wskazująca wspieranie uczniów i wychowanków, u których rozpoznano wczesne objawy używania środków i substancji psychoaktywnych lub występowanie innych zachowań ryzykownych, które nie zostały zdiagnozowane jako zaburzenia lub choroby wymagające leczenia. Działalność wychowawcza, edukacyjna, informacyjna i profilaktyczna będzie realizowana na zajęciach edukacyjnych, na zajęciach z wychowawcą, w ramach pomocy psychologicznopedagogicznej, na zajęciach pozalekcyjnych w szkole oraz na zajęciach opiekuńczowychowawczych w świetlicy. Nad realizacją programu czuwa dyrektor szkoły. Nauczyciele realizują cele i zadania szkolnego programu profilaktyki w ramach nauczanego przedmiotu i prowadzonych zajęć ściśle współpracując z pedagogami, psychologiem oraz rodzicami uczniów i przedstawicielami instytucji i organizacji pozaszkolnych. Terminy realizacji poszczególnych zadań są dostosowane do poszczególnych klas i grup uczniów, rodziców i nauczycieli. V INSTYTUCJE I EFEKTY Instytucje, osoby wspomagające pracę wychowawczą i profilaktyczną szkoły: Interdyscyplinarny Zespół ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie w Kleszczowie Poradnia Życia Rodzinnego w Kleszczowie Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie Fundacja Rozwoju Gminy Kleszczów Urząd Gminy w Kleszczowie Gminny Ośrodek Kultury w Kleszczowie 5
Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział III Rodzinny i Nieletnich, Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Kleszczowie, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Kleszczowie Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Bełchatowie, Posterunek Policji w Kleszczowie, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, Solpark Kleszczów Kościół Spodziewane efekty realizacji celów i działań: 1.Wyciszenie agresji. 2.Wyćwiczenie prawidłowych reakcji w sytuacji zagrożenia. 3. Nabycie umiejętności samodzielnego rozwiązywania konfliktów przez uczniów. 4. Poprawa w relacjach uczeń- uczeń, uczeń- osoba dorosła. 5. Podniesienie poziomu poczucia bezpieczeństwa w szkole. 6. Wolność od nałogów. 7.Wzrost kompetencji nauczycieli i rodziców w zakresie radzenia sobie w trudnych sytuacjach wychowawczych. 8. Wzrost poczucia własnej wartości, umiejętność dokonania samooceny. 9. Podniesienie poziomu świadomości występujących zagrożeń i sposobów zapobiegania im. 10. Objęcie opieką dzieci zaniedbanych środowiskowo i niedożywionych. 11. Poprawa kultury zachowań i kultury języka. 12. Podniesienie poziomu świadomego korzystania z Internetu i telewizji. 13. Poprawa funkcjonowania dzieci o specjalnych ach edukacyjnych w środowisku szkolnym i pozaszkolnym. 6
ROZDZIAŁ VI GŁÓWNE ZADANIA I FORMY REALIZACJI Zadania I. Wspomaganie rozwoju moralnego i społecznego uczniów: a. Kształtowanie podstawowych wartości społecznych u młodego człowieka, takich jak: - szacunek dla drugiego człowieka - szacunek dla życia i zdrowia własnego i innych - rodzina, ojczyzna - wiara, religia - przyjaźń, koleżeństwo - nauka, zainteresowania b. Uświadamianie uczniom praw człowieka oraz y odpowiedniego reagowania w sytuacji ich łamania. Formy realizacji 1. Pogadanki, rozmowy w ramach realizacji godzin wychowawczych i innych, dawanie przykładu osobistego przez nauczycieli. 2. Ukazywanie miejsca podstawowych wartości społecznych w codziennym życiu człowieka poprzez realizację następujących zajęć: - edukacja polonistyczno-środowiskowa w nauczaniu zintegrowanym, godzina wychowawcza, przygotowanie do życia w rodzinie, katecheza, lekcje historii, zajęcia świetlicowe i inne. 3. Preferowanie i ukazanie uczniom ciekawych form spędzania czasu wolnego- gry, zabawy. Rozwijanie zainteresowań i zdolności uczniów w ramach prowadzonych kół, zajęć świetlicowych i innych. 4. Organizowanie apeli oraz uroczystości szkolnych. 5. Spotkania z pedagogiem i psychologiem szkolnym oraz zaproszonymi specjalistami. 6. Prowadzenie przez pedagoga i psychologa we wszystkich klasach zajęć z zakresu praw ucznia i dziecka oraz ochrony przed zagrożeniami, przemocą i wykorzystywaniem. 7.Kontynuacja organizowanych każdego roku szkolnych obchodów dnia praw dziecka (20.11.). Podejmowanie inicjatyw popularyzujących tą tematykę wśród dzieci, rodziców oraz nauczycieli. 8.Stworzenie stałego kącika na korytarzu szkolnym poświęconego tematyce praw dziecka. 9. Udostępnienie rodzicom informacji na temat wychowania dzieci bez przemocy oraz ich ochrony przed Osoby realizujące treści Wszyscy nauczyciele Pedagog szkolny Psycholog szkolny Wychowawcy, pedagog, psycholog, nauczyciele Termin realizacji Cały rok Według 7
II. Promowanie zdrowego stylu życia wśród dzieci: a. Kształtowanie nawyków zdrowotnych oraz wdrażanie uczniów do dbania o własne zdrowie poprzez: -planowanie dnia (czasu wolnego, czasu przeznaczonego na naukę), - odpowiednie i regularne odżywianie się oraz dbanie o higienę jamy ustnej, - utrzymanie higieny osobistej ciała i odzieży, - dbanie o kondycję fizyczną, odpowiednią postawę ciała i korygowanie jej wad, - unikanie nadmiernego hałasu - bezpieczne zachowanie się w drodze do i ze szkoły, - bezpieczne zachowanie się w szkole i poza nią, -zachowanie ostrożności w kontaktach z nieznajomymi. b. Kształtowanie odpowiednich postaw oraz rozwijanie y dbania o zdrowie własne i innych poprzez: Uświadamianie uczniom szkodliwości środków odurzających - papierosy, alkohol, narkotyki, dopalacze, leki wykorzystywaniem i przemocą. 10. Postępowanie zgodnie z procedurami zawartymi w dokumencie Polityka ochrony dzieci przed krzywdzeniem opracowanego w ramach programu Chronimy dzieci. Dokonywanie ewaluacji podejmowanych działań. 1. Kształtowanie postaw prozdrowotnych poprzez udział uczniów w następujących zajęciach: lekcje przyrody, wychowanie do życia w rodzinie, katecheza, zajęcia świetlicowe. W razie y spotkanie z pielęgniarką, lekarzem. 2. Zajęcia świetlicowe promujące zdrowy styl życia wśród wychowanków oraz podejmujące tematykę z zakresu profilaktyki uzależnień. 3. Godziny wychowawcze realizowane przez wychowawców, pedagoga szkolnego, psychologa. 4. Wychowanie fizyczne, gimnastyka korekcyjna, zajęcia świetlicowe i inne. 5. Realizacja projektu Trzymaj formę. 6. Sprawowanie dyżurów w szkole: w szatni, na korytarzach, a także poza szkołą, na boisku szkolnym itd. 7. Spotkania społeczności uczniowskiej z policjantem. 8. Organizowanie konkursów profilaktycznych m.in. ukazujących szkodliwość zjawiska hałasu. 9. Wystawki profilaktyczne, warsztaty, spektakle wychowawczo- profilaktyczne realizowane przy współpracy z Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Kleszczowie. 10. Udział w ogólnopolskiej kampanii Zachowaj trzeźwy umysł. 11. Realizacja programu Owoce i warzywa w szkole. 12. Realizacja programu Nie pal przy mnie, proszę wśród uczniów klas I. Kadra pedagogiczna i inni pracownicy szkoły Wychowawcy świetlicy Koordynator programu Wszyscy nauczyciele Funkcjonariusz policji Pedagog szkolny Zaproszeni specjaliści z różnych ośrodków profilaktyki Wychowawcy klas I- III Cały rok Według Według 8
psychotropowe i inne substancje uzależniające. Kształtowanie zachowań asertywnych. c. Dbałość o zdrowie psychiczne dzieci poprzez: - kształtowanie umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach, - udzielanie pomocy w rozwiązywaniu problemów. 13. Organizacja obchodów dnia bez papierosa. 14. Udział w programie Szkoła promująca zdrowie. 15. Udział w programie Szklanka mleka. 16. Konkursy profilaktyczne poruszające tematykę zdrowego stylu życia, podejmowanie tematyki zbilansowanej diety dla prawidłowego rozwoju dziecka, promowanie pełnowartościowych posiłków przygotowywanych na stołówce szkolnej. Pedagog szkolny Koordynator programu Wychowawcy klas, świetlicy i inni nauczyciele Pedagog szkolny I Cały rok d. Poznanie sposobów spędzania czasu wolnego przez uczniów i ukazanie alternatywnych sposobów spędzania czasu wolnego bez przemocy i nałogów: - Uświadamianie sposobów działania grup destrukcyjnych 1. Poznanie zainteresowań uczniów, koła zainteresowań, organizację konkursów. 2. Rozwijanie czytelnictwa, konkursy czytelnicze. 3. Przeprowadzenie badania ankietowego na temat długości czasu spędzanego przed telewizorem, komputerem. 4. Filmy, pogadanki, rozmowy z rodzicami na powyższe tematy. Nauczyciel biblioteki Pedagog szkolny Psycholog szkolny Według d. Uświadamianie negatywnego wpływu massmediów na postawy i zachowanie dzieci i młodzieży. 1. Programy zabezpieczające komputery przed dostępem uczniów do nieodpowiednich stron Internetowych. 2. Zwracanie przez nauczycieli bacznej uwagi na to, w jakie gry komputerowe grają uczniowie i z jakich stron Internetowych korzystają podczas zajęć w szkole. 3. Pogadanki na ten temat z wychowawcami klas, nauczycielami. 4. Warsztaty na ten temat dla uczniów i rodziców. Informatyk Wszyscy nauczyciele Zaproszeni specjaliści Wychowawcy, pedagog szkolny 9
III. Zapobieganie i eliminowanie sytuacji zagrażających prawidłowemu rozwojowi ucznia: a. Zapobieganie niepowodzeniom szkolnym. 1. Zdiagnozowanie środowiska uczniów: - rozdane kart diagnostycznych dla wychowawców klas, wywiady i rozmowy z wychowawcami, z rodzicami uczniów; - analiza wytworów i prac dzieci; - kierowanie uczniów na badania do PPP w Bełchatowie. 2. Pomoc uczniom mającym trudności w nauce: - zapobieganie i wyrównywanie braków rozwojowych poprzez prowadzenie zajęć terapii logopedycznej, korekcyjno-kompensacyjnych, terapeutycznych, dydaktyczno- wyrównawczych, terapii psychologicznej, zajęć rewalidacyjnych; - objęcie uczniów posiadających opinie z PPP oraz innych ujących pomocy opieką zespołu terapeutycznopedagogicznego - dostosowanie wymagań edukacyjnych do możliwości i stopnia przyswajania wiedzy przez ucznia; - rozmowy i spotkania z rodzicami uczniów mających trudności w przyswajaniu wiedzy i umiejętności szkolnych. 3. Indywidualizacja wymagań i metod pracy w stosunku do uczniów zdolnych i słabych. 4. Pomoc uczniom sprawiającym problemy wychowawcze: - rozmowy i spotkania z rodzicami uczniów sprawiających problemy wychowawcze; - rozmowy z uczniami, prowadzenie zajęć indywidualnych i grupowych przez pedagoga szkolnego i psychologa; - pomoc uczniom z nadpobudliwością psychoruchową, praca z dzieckiem przejawiającym agresję, z dzieckiem nieśmiałym, nieakceptowanym w klasie rozmowy z uczniami, zajęcia z pedagogiem szkolnym i psychologiem; - wspieranie działań nauczycieli i wychowawców w pracy z dzieckiem o zaburzonym zachowaniu przez specjalistów pracujących w szkole Pedagog, psycholog, pedagog specjalny, logopeda, wychowawcy, nauczyciele Pedagog szkolny Logopeda, pedagog specjalny, psycholog, wychowawcy, nauczyciele Kadra pedagogiczna Nauczyciele, wychowawcy, pedagog szkolny, psycholog, pedagog specjalny pedagog szkolny, psycholog Początek roku szkolnego Cały rok Według Cały rok, według Według Cały rok, według Cały rok, według 10
- dokonywanie okresowych analiz sytuacji wychowawczej w szkole w oparciu o rozmowę z wychowawcami, własne obserwacje, analizę zeszytów uwag. 5. Prowadzenie zajęć terapii EEG Biofeedback oraz Integracji Sensorycznej (SI). 6. Rozwijanie u uczniów umiejętności podejmowania decyzji, radzenia sobie w trudnych sytuacjach poprzez: - rozmowy z uczniami na temat sytuacji dla nich trudnych, - prowadzenie zajęć na temat tego, czym jest stres, jak sobie z nim radzić. 6. Pomoc pierwszoklasistom ze szczególnym uwzględnieniem dzieci 6-letnich w procesie adaptacji do środowiska szkolnego i wdrożenia w tryb nauki poprzez: - zapoznanie dzieci z budynkiem szkoły - odbieranie i odprowadzanie dzieci do szatni - zajęcia integracyjne w klasach zespół specjalistów Wychowawcy Wszyscy nauczyciele b. Zapobieganie przemocy i eliminowanie agresji słownej i fizycznej celem zapewnienia uczniom bezpieczeństwa w szkole ze szczególnym uwzględnieniem działań naprawczych wynikających z ewaluacji Programu Profilaktyki przeprowadzonej w roku szkolnym 2015/2016: - realizowanie zadań na temat bezpieczeństwa wskazanych przez Dyrektora i koordynatora ds. bezpieczeństwa w szkole. 1. Diagnozowanie środowiska szkolnego i lokalnego obserwacja i rozmowy z uczniami, nauczycielami, rodzicami. 2. Baczna obserwacja zachowań uczniów w czasie zajęć, a zwłaszcza w czasie przerw, w miejscach takich jak: schody, toalety sklepik, szatnia i innych. 3. Zwracanie uwagi na zachowanie się uczniów wobec młodszych kolegów. 4. Natychmiastowe reagowanie na przejawy zachowań agresywnych wśród uczniów i wyciąganie odpowiednich konsekwencji. 5. Informowanie na bieżąco rodziców o negatywnych zachowaniach dziecka. Nawiązanie ścisłej współpracy z rodzicami uczniów agresywnych, sprawiających problemy wychowawcze. 6. Informowanie pedagoga szkolnego o powtarzających się, Wychowawcy klas, pedagog szkolny, nauczyciele Wychowawcy klas, pedagog szkolny, nauczyciele Cały rok, według 11
nieodpowiednich zachowaniach uczniów. Kierowanie uczniów do psychologa. 7. Udzielanie pomocy i wsparcia uczniom poszkodowanymofiarom przemocy. Rozmowy z ich rodzicami. 8. Informowanie uczniów na temat, gdzie mogą uzyskać pomoc w szkole oraz o instytucjach zobowiązanych do świadczenia pomocy ofiarom przemocy telefony zaufania, telefon do Rzecznika Praw Dziecka. 9. Prelekcje, pogadanki z uczniami na temat bezpieczeństwa, agresji, ie zgłaszania wszelkich negatywnych sytuacji występujących na terenie szkoły i poza nią. Rozmowa z uczniami na temat odpowiedzialności nieletnich za popełniane czyny karalne (kradzieże, wymuszania, pobicia, naruszanie godności osobistej w tym z użyciem telefonu komórkowego, Internetu itp.). Ukazanie sposobów radzenia sobie dzieci i młodzieży w sytuacjach dla nich trudnych, problemowych. 10. Preferowanie i ukazanie uczniom ciekawych form spędzania czasu wolnego - gry, zabawy bez agresji w czasie zajęć świetlicowych, wychowawczych i innych. 11. Zajęcia indywidualne i grupowe z uczniami przejawiającymi zachowania agresywne prowadzone przez pedagoga szkolnego i psychologa. 13. Spotkania uczniów z funkcjonariuszem policji na temat bezpiecznego zachowania się uczniów w szkole i poza nią, sposobów unikania zagrożeń, na temat agresji oraz odpowiedzialności nieletnich za popełniane czyny karalne. 14. Kontynuacja współpracy z Posterunkiem Policji w Kleszczowie. Zgłaszanie, w razie y, trudnych spraw do Sądu Rodzinnego i Nieletnich lub na Policję zgodnie z procedurami postępowania nauczycieli i metodami współpracy szkoły z policją w sytuacjach zagrożenia dzieci i Pedagog szkolny pedagog szkolny, psycholog wychowawcy, Funkcjonariusz policji Wszyscy nauczyciele Pedagog szkolny i psycholog Funkcjonariusz policji Pedagog szkolny, przedstawiciele instytucji Cały rok Według 12
młodzieży przestępczością, demoralizacją, w szczególności narkomanią, alkoholizmem i prostytucją. 15. Podejmowanie wy/w tematyki podczas zebrań z rodzicami. 15. Kontynuacja współpracy z jednostką Ochotniczej Straży Pożarnej w Kleszczowie. 16. Prelekcja dla nauczycieli na temat bezpieczeństwa, zapobiegania agresji, pracy z dzieckiem o zaburzonym zachowaniu, sposobów rozwiązywania konfliktów między uczniami itd. 18. Warsztaty, spektakle na temat przeciwdziałania agresji dla uczniów realizowane przy współpracy z Gminną Komisją d/s Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Kleszczowie. 19. Prowadzenie Szkolnego Klubu Bezpieczeństwa przez pedagoga szkolnego, organizacja apeli i konkursów. Wychowawcy Zaproszeni specjaliści Zaproszeni specjaliści Pedagog szkolny Cały rok, według c. Zapobieganie aktom niszczycielstwa i wandalizmu w szkole. 1. Wdrażanie uczniów do poszanowania cudzej pracy na rzecz szkoły rozmowy z uczniami, zwracanie uwagi na zachowanie przez uczniów porządku i ich stosunek do mienia szkolnego. 2. Udział uczniów w tworzeniu otoczenia szkolnego np.: drobne prace na rzecz szkoły, urządzanie klasy, dbałość o obiekty szkolne na zasadzie poszanowania własnego trudu tworzenia. 3. Współodpowiedzialność uczniów za porządek w klasie, w szkole. Wychowawcy, pedagog szkolny, psycholog, nauczyciele, policjant Według d. Zapobieganie przemocy i agresji wobec dzieci w rodzinie. Pomoc uczniom wywodzących się ze środowisk 1. Baczna obserwacja uczniów, poznawanie warunków życia rodzinnego rozmowy z rodzicami, wychowawcami, uczniami. Pedagog specjalny 13
patologicznych, zagrożonych patologią społeczną, uczniom znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej. Szeroko pojęta edukacja na rzecz bezpieczeństwa uczniów w Internecie. Starania w kierunku zapewnienia bezpieczeństwa uczniów w Sieci. 2. Reagowanie na przejawy patologii i przemocy w rodzinie, organizowanie pomocy doraźnej, nawiązanie współpracy z Komendą Policji w Kleszczowie, z Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Kleszczowie, z pracownikami Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Kleszczowie, z pracownikami Sądu Rodzinnego i Nieletnich w Bełchatowie. 3. Kontynuacja współpracy z Interdyscyplinarnym Zespołem ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie w Kleszczowie celem niesienia pomocy dzieciom doświadczających przemocy w rodzinie. 4. Informowanie uczniów na temat, gdzie mogą uzyskać pomoc w szkole oraz o instytucjach zobowiązanych do świadczenia pomocy ofiarom przemocy telefony zaufania, telefon do Rzecznika Praw Dziecka itp. 5. Zapewnienie w szkole szczególnej opieki uczniom poszkodowanym. Prowadzenie działań profilaktycznych i wychowawczych na terenie szkoły, których celem będzie uświadomienie uczniom, rodzicom i nauczycielom zagrożeń wynikających z niewłaściwego korzystania z zasobów sieciowych oraz utrwalanie zasad właściwego postępowania podczas korzystania z usług internetowych. organizowanie pogadanek, wykładów i warsztatów o tematyce zagrożeń wynikających z niewłaściwego korzystania z zasobów sieciowych oraz zasad bezpieczeństwa w tym zakresie, prowadzenie zajęć i warsztatów z zakresu komunikacji interpersonalnej, asertywności, umiejętności radzenia sobie ze stresem, eliminowania agresji, przeprowadzanie konkursów związanych z tematem bezpieczeństwa w Internecie, Nauczyciel informatyki, wychowawcy, pedagog szkolny cały rok, z nasileniem działań w okresie obchodów Dni Bezpieczn ego Internetu (luty) 14
przypominanie zasad dotyczących korzystania z telefonów komórkowych na terenie szkoły, poinformowanie uczniów, że mogą się zwracać do nauczycieli z informacją o wszelkich przejawach przemocy również tej z użyciem nowych technologii, podejmowanie działań mających na celu kształtowanie racjonalnego korzystania z urządzeń mobilnych (tablet, telefon komórkowy, smartfon, smartwatch itp.) 15
VII REALIZACJA CELÓW PROGRAMU Realizacja celów programu profilaktyki w klasach I- III: 1. Integracja zespołu klasowego. Przedmiot Klasa Temat Edukacja wczesnoszkolna I Zabawy integrujące zespół klasowy. Podobieństwa i różnice między ludźmi. Praca zespołowa. Wigilia klasowa. Wykonanie klasowego kalendarza urodzin. Zorganizowanie klasowego pikniku. II Co to znaczy być dobrym kolegą. Lubimy żartować. Każdy z nas jest inny. III Gry i zabawy integrujące klasę. Uroczystości klasowe. Religia I Słuchamy ludzi i Boga. 2. Jestem bezpieczny. Przedmiot Klasa Temat Edukacja wczesnoszkolna I Szkoła jako miejsce do nauki i zabawy. Sytuacje i zachowania niebezpieczne dla naszego zdrowia. Drogi ewakuacyjne odczytywanie symboli. Plac zabaw miejscem bezpiecznej zabawy. Bezpieczne poruszanie się po drogach. Spotkanie z policjantem/strażnikiem miejskim. Ustalenie zasad bezpieczeństwa podczas zabaw zimowych. Numery alarmowe i umiejętność telefonicznego wzywania pomocy. Sposoby bezpiecznego spędzania czasu wolnego wakacyjne rady. Konwencja o prawach dziecka dokument regulujący zachowanie się dorosłych wobec dzieci. II Nasze klasowe zasady. Zasady poruszania się po drodze. W autobusie i w tramwaju. Mamy swoje obowiązki. Bezpieczni zimą. Sprawdzam siebie. Moje bezpieczne ferie. Bezpiecznie na rowerze. Rady na wakacje. 16
III Zagrożenia związane z brakiem kontroli nad informacjami o nas. Jestem bezpieczny w swojej szkole. Bezpieczeństwo w sieci. 3. Mój czas wolny. Przedmiot Klasa Temat Edukacja wczesnoszkolna I Rodzinne spędzanie wolnego czasu. Rozmowa na temat czasu oglądania telewizji i wyboru programów telewizyjnych. Przygotowanie listy dziecięcych zabaw. II Spędzam czas przy komputerze- zasady. Odpoczynek jest ważny. III Odpoczynek bierny i czynny. Moje zainteresowania. 4. Emocje wokół nas. Przedmiot Klasa Temat Edukacja wczesnoszkolna I Tworzenie barometru nastroju. Zwycięstwo i porażka różne postawy i emocje. Zabawa ruchowa Emocje ptaków. Określanie uczuć i emocji związanych z przynależnością do rodziny. Teatr uczuć. Zabawa Jaki jest mój nastrój?. II Jak poradzić sobie ze złością? Mój dobry/zły dzień. III Po co nam emocje? Jak radzić sobie w trudnych sytuacjach? Religia III Dziesięć słów o miłości do Boga i ludzi. 5. Dbamy o swoje zdrowie. Przedmiot Klasa Temat Edukacja wczesnoszkolna I Wprowadzenie pojęcia profilaktyka. Sposoby radzenia sobie z przeziębieniem profilaktyka. Wpływ sposobu ubierania się na zdrowie. Regularność spożywania posiłków. Wpływ hałasu na nasze zdrowie. 17
II Zdrowie jest ważne! Co zrobić, żeby nie zachorować? A ja rosnę i rosnę! Dbamy o wzrok Dbamy o zęby Ty też możesz pomóc Potrafimy udzielić pierwszej pomocy III Zdrowy styl życia. Piramida zdrowego żywienia. Ruch to zdrowie. Religia III Chcemy szanować życie. Realizacja celów programu profilaktyki w klasach IV- VI: 1. Promowanie zdrowego stylu życia. Przedmiot Klasa Temat realizujący Zajęcia techniczne VI ABC zdrowego życia. Żyj aktywnie. Zdrowie na talerzu zasady racjonalnego żywienia. Sprawdź, co jesz. Jak prawidłowo przygotować zdrowy posiłek? Wychowanie fizyczne V Jak się odżywiam? prawidłowa dieta i jej znaczenie dla rozwoju fizycznego. Jak kształtować swoją sylwetkę? ćwiczenia wspomagające rozwój sylwetki. Przestrzeganie zasad higieny ciała i higieny pracy umysłowej. Pokonywanie zmęczenia. Język polski V Kilka słów o zdrowym odżywianiu. Jak walczyć z przyzwyczajeniami? Zdrowe przepisy na małe desery. Czego pragnie Juniper Berry? Rozmawiamy o samotności. Przyroda IV Co wpływa na dobre samopoczucie w szkole i w domu? Poznajemy składniki pokarmu. Poznajemy zasady przygotowywania i spożywania posiłków. 18
Jak dbać o higienę? Poznajemy choroby zakaźne i pasożytnicze. VI Pozytywny i negatywny wpływ środowiska na zdrowie człowieka. 2. Kształtowanie odpowiednich postaw wobec substancji uzależniających. Przedmiot Klasa Temat realizujący Przyroda IV Uzależnienia i ich skutki. Godzina wychowawcza IV V VI Czym jest uzależnienie? Od czego można się uzależnić? Paleniu mówię NIE. 3. Zapobieganie i eliminowanie przemocy oraz agresji. Przedmiot Klasa Temat realizujący Język polski IV Kultura rozmowy. Inny nie znaczy gorszy. Porozumienie to podstawa. V Czym jest tolerancja? Grzegorz Kasdepke Pan Wredzik. VI Szlachetni rozbójnicy przeciwko złemu prawu. Słowa są twoją wizytówką. Pozostać sobą czy dostosować się do grupy? Religia IV Idę drogą wskazaną przez Jezusa. Historia i IV Co to znaczy zachowywać się godnie? społeczeństwo Godzina wychowawcza IV Znam swoje prawa i obowiązki. Konwencja praw dziecka. Portret sprawcy i ofiary przemocy. V Znam swoje prawa i obowiązki. Konwencja praw dziecka. Przemoc rówieśnicza. VI Znam swoje prawa i obowiązki. Konwencja praw dziecka. Mobbing. 19
4. Pierwsza pomoc przedmedyczna. Przedmiot Klasa Temat realizujący Przyroda IV Niebezpieczeństwa i pierwsza pomoc w domu. 5. Zagrożenia wynikające z uzależnienia od środków medialnych. Przedmiot Klasa Temat realizujący Informatyka IV Nie daj się wciągnąć w sieć. O bezpieczeństwie w internecie. Robik zwiedza pocztę. Wysyłanie poczty i zasady właściwego zachowania w sieci. Obchody Dnia Bezpiecznego Internetu. V VI Obchody Dnia Bezpiecznego Internetu. Obchody Dnia Bezpiecznego Internetu. Język polski IV Zachować bezpieczeństwo podczas korzystania z Internetu. V Świat wirtualny a rzeczywistość. Dorota Suwalska W komputerowym świecie, Anna Jasińska Uzależnieni od komputera Historia i VI Media elektroniczne. społeczeństwo Godzina wychowawcza IV Zagrożenia wynikające z korzystania z technologii informacyjnej i komunikacyjnej. V Zaplatani w sieć- cyberbullying. VI Zaplatani w sieć- happy slapping. 6. Emocje wokół nas. Przedmiot Klasa Temat realizujący Język polski IV Jakie uczucia towarzyszą nam na początku roku szkolnego? Kochać, wymagać, akceptować. Chwile pełne emocji. 20
V VI Jak się zachować? Analiza planszy Świat ludzkich spraw Dlaczego szczęśliwy? Jak nieść pomoc innym? Szczęśliwy Książę. Jak radzić sobie z negatywnymi emocjami? Myśl pozytywnie. Warto być sobą. Jak radzić sobie z negatywnymi emocjami? Trudna droga do poznania siebie ukazana we fragmencie Córki Czarownic Doroty Terakowskiej. Historia i społeczeństwo Godzina wychowawcza IV IV- VI Ja i moja rodzina. Rozwiązywanie konfliktów. Stres i sposoby radzenia sobie z nim. 7. Alternatywne sposoby spędzania czasu wolnego. Przedmiot Klasa Temat realizujący Język polski IV Rozmawiamy o pasjach bohaterów komiksu. Piszemy wypowiedź o swoich zainteresowaniach. V Pokonać własne słabości Marek Kamiński Razem na bieguny. VI Dlaczego warto czytać? Przyroda IV Dlaczego planowanie zajęć jest ważne? Zajęcia IV- VI Wycieczki dydaktyczne i krajoznawcze, wyjazdy pozalekcyjne rekreacyjno- sportowe. 8. Bezpieczeństwo. Przedmiot Klasa Temat realizujący Zajęcia techniczne IV Bezpieczeństwo przede wszystkim. Zasady bezpieczeństwa na drodze. Zasady korzystania ze środków komunikacji publicznej. Przyczyny wypadków powodowanych przez pieszych i rowerzystów. Bezpieczeństwo na wakacjach. V Jak zapobiegać wypadkom w szkole? Bądź bezpieczny przygotowanie do wakacji. 21
VI Zasady bezpiecznego odpoczynku. Informatyka IV Nauka jazdy. Co można robić w pracowni. V Bezpieczna pracownia. Przyroda IV Jak się orientować w terenie? Jak uniknąć niebezpiecznych sytuacji w domu? Jak dbać o bezpieczeństwo poza domem? Język polski IV Uczymy się udzielać informacji w razie zagrożenia. VIII ZAŁĄCZNIKI Załącznikami do tego dokumentu są programy własne nauczycieli wspomagające rozwój i zainteresowania uczniów, innowacje pedagogiczne jak również programy społeczne promujące zdrowy styl życia oraz zapobiegające szerzeniu się agresji wśród dzieci i młodzieży. 22
Lp. Nazwa programu Zasięg programu Odbiorcy 1. Nie pal przy mnie, proszę Ogólnopolski Uczniowie kl. I- III 2. Klub Bezpiecznego Ogólnopolski Uczniowie kl. I Puchatka 3. Kampania Zachowaj Ogólnopolski Uczniowie kl. I- VI Trzeźwy Umysł 4. Chronimy Dzieci Ogólnopolski Uczniowie kl. I- VI 5. Szklanka mleka Ogólnopolski Uczniowie kl. I- VI 6. Szkoła promująca zdrowie Międzynarodowy Uczniowie kl. I- VI 7. Owoce i warzywa w szkole Ogólnopolski Uczniowie kl. I- VI 8. Mały Mistrz Ogólnopolski Uczniowie kl. II 9. Trzymaj formę Ogólnopolski Uczniowie kl. V- VI 10. Mistrzowie kodowania Ogólnopolski Uczniowie kl. IV- VI 11. WF z klasą Ogólnopolski Uczniowie klasy I Tytuł innowacji Otwarci na Innych Będę pisać poprawnie Autorzy, realizatorzy innowacji Renata Frach, Anna Życińska Agnieszka Kuśmierek, Emilia Palińska Z matematyka za pan brat Aleksandra Kusiak, Anna Parada Moja przygoda z językiem niemieckim Ewa Stawiak- Kołba IX EWALUACJA W celu dokonania oceny wartości i realizacji programu profilaktyki na koniec roku szkolnego przeprowadzona zostanie ewaluacja na podstawie badania ankietowego skierowanego do uczniów. Ewaluacji tej dokona zespół w składzie: Palińska Emilia, Płomińska Damiana, Jasek Agnieszka. Zespół będzie badał następujące elementy programu: Zapobieganie i eliminowanie sytuacji zagrażających prawidłowemu rozwojowi ucznia oraz promowanie zdrowego stylu życia wśród dzieci. Bazując na materiale zebranym z ankiet specjalnie powołana do tego komisja dokona analizy wyników diagnozy, po czym wprowadzone mogą zostać modyfikacje w wyżej ujętym programie profilaktyki szkoły. 23