PROGRAM PROFILAKTYKI GIMNAZJUM NR 4 IM. KS. JANA TWARDOWSKIEGO W KRAKOWIE
Gimnazjum Nr 4 im. Księdza Jana Twardowskiego w Krakowie WSTĘP 1. Program Profilaktyki Gimnazjum nr 4 w Krakowie sporządza się zgodnie z Rozporządzeniem MENiS z dnia 31 stycznia 2002 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz szkół publicznych - Dz. U. Nr 10 poz. 96. 2. Program Profilaktyki Gimnazjum nr 4 dostosowany jest do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb środowiska. Zadaniem szkolnej profilaktyki jest chronienie młodzieży przed zagrożeniami, a także reagowanie w sytuacjach rozpoznania pierwszych prób podejmowania zachowań ryzykownych. 3. Program Profilaktyki Gimnazjum nr 4 w Krakowie zakłada realizację profilaktyki pierwszorzędowej i drugorzędowej. Obiektem działań jest całe środowisko szkolne. Program jest opracowany na podstawie diagnozy obszarów problemowych szkoły i dotyczy części aspektów szkolnego programu wychowawczego. Profilaktyka pierwszorzędowa adresowana jest do grupy niskiego ryzyka (osób, które nie podejmują zachowań ryzykownych). Celem jej jest promocja zdrowego stylu życia oraz zmniejszenie zachowań ryzykownych. Profilaktyka drugorzędowa adresowana jest do grona podwyższonego ryzyka. Celem działań jest ograniczenie głębokości i czasu dysfunkcji, umożliwienie wycofania się z zachowań ryzykownych. 4. Zadania przyjęte do realizacji w Programie Profilaktyki są spójne z Programem Wychowawczym Szkoły, zgodne ze Statutem Gimnazjum nr 4, Międzynarodową Konwencją Praw Człowieka i Praw Dziecka, Rozporządzeniem MEN z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizowania pomocy psychologiczno - pedagogicznej, Ustawą z 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy, Ustawą z 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, Ustawą o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z 26 października1982 ze zmianami, Ustawą o ochronie zdrowie przed następstwami używania tytoniu z 9 listopada 1995 r. ze zmianami, Ustawą o ochronie zdrowia psychicznego z 19 sierpnia 1994 r., Ustawą o postępowaniu w sprawach nieletnich z 26 października 1982 r. ze zmianami. 5. Program Profilaktyki jest integralną częścią systemu ochrony zdrowia, bezpieczeństwa, praw każdego człowieka. Zakłada współpracę z innymi instytucjami, organizacjami, placówkami wspierającymi szkolną profilaktykę. Odbiorcami programu są: uczniowie, rodzice,. Główne cele programu: 1. Ochrona ucznia przed podejmowaniem zachowań ryzykownych. 2. Dostarczanie rzetelnej wiedzy na temat środków psychoaktywnych. 3. Kształtowanie właściwej postawy wobec substancji psychoaktywnych. 4. Ukazywanie zagrożeń, jakie niosą za sobą uzależnienia. 5. Zwiększenie świadomości w zakresie korzystania z mediów. 6. Kształcenie umiejętności radzenia sobie ze stresem. 7. Promocja zdrowego stylu życia. 2
Gimnazjum Nr 4 im. Księdza Jana Twardowskiego w Krakowie Program opisuje wszelkie działania o charakterze profilaktycznym w celu przeciwdziałania różnym zagrożeniom, występującym w środowisku dzieci i młodzieży Gimnazjum nr 4 w Krakowie. Główne zagrożenia, które towarzyszą naszej młodzieży to: palenie papierosów, picie alkoholu, agresja fizyczna i psychiczna, stres, złe nawyki żywieniowe, cyberprzemoc, naruszanie dyscypliny szkolnej. Formy realizacji działań profilaktycznych: 1. Diagnozowanie w oparciu o obserwację, wywiad. 2. Przekazywanie informacji na temat zagrożeń i sposobów radzenia sobie z nimi podczas: - lekcji wychowawczych, - kół zainteresowań, - warsztatów profilaktycznych, - wycieczek, rajdów, - zawodów sportowych. 3. Podejmowanie działań wychowawczych poprzez udział uczniów w lekcjach wychowawczych, spotkaniach z pedagogiem szkolnym, wychowawcą. Postanowienia końcowe: 1. Program Profilaktyki ma charakter długofalowy tzn. przygotowany jest na cały cykl kształcenia (3 lata) i będzie poddawany ewaluacji przez Zespół Wychowawczy. 2. Program Profilaktyki jest dostosowany do oczekiwań młodzieży, rodziców i nauczycieli Gimnazjum nr 4 i wykorzystuje następujące metody badawcze: metoda obserwacji środowiska szkolnego, analiza interwencji i konsultacji wychowawczych w klasach, technika wywiadu, ankiety i kwestionariusze. 3
Gimnazjum Nr 4 im. Księdza Jana Twardowskiego w Krakowie Program Profilaktyki zatwierdzony do realizacji przez Radę Pedagogiczną Gimnazjum nr 4 w Krakowie, w dniu 29 sierpnia 2014 r. Program zaakceptowany przez Prezydium Rady Rodziców w dniu 4 września 2014 r. Program zaakceptowany przez reprezentację Samorządu Uczniowskiego w dniu 26 września 2014 r. CELE ZADANIA REALIZATORZY SPODZIEWANE EFEKTY 1.Przestrzeganie dyscypliny szkolnej i porządku prawnego Ustalenie rozmiarów i przyczyn absencji szkolnej wśród Analiza przypadków uczniów powtarzających klasę. Analiza niepowodzeń szkolnych Pedagogizacja rodziców w zakresie przestrzegania norm i zasad postępowania obowiązujących w szkole. Stała współpraca z instytucjami: - Policja, - Sąd, - Zespół Kuratorski, - Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, - Poradnia Psychologiczno- Pedagogiczna. i inni uczący, wychowawcy, Wzrost frekwencji szkolnej, spadek liczby spóźnień na zajęcia szkolne. Zmniejszenie liczby uczniów powtarzających klasę. Wzrost osiągnięć szkolnych Wzrost świadomości rodziców. Wzrost efektywności przyjętych działań wychowawczych. Omówienie konsekwencji łamania dyscypliny szkolnej. Organizacja warsztatów dla uczniów na temat odpowiedzialności prawnej nieletnich. wychowawcy, policja. Przestrzeganie dyscypliny szkolnej. Znajomość konsekwencji łamania prawa. 4
2.Przeciwdziałanie przemocy Gimnazjum Nr 4 im. Księdza Jana Twardowskiego w Krakowie Wdrażanie procedury Niebieskiej Karty. wszyscy uczący. Zmniejszenie zjawiska przemocy w rodzinie. Przeprowadzenie zajęć edukacyjnych na temat przemocy. Szkolenia Rady Pedagogicznej w zakresie przeciwdziałania przemocy. Dyrektor Wzrost wiedzy i samoświadomości uczniów na temat przemocy oraz wzrost umiejętności skutecznego reagowania na jej akty. Znajomość osób i instytucji udzielających pomocy ofiarom i sprawcom przemocy. Stałe monitorowanie zachowań uczniów w szkole. i inni uczący, Zmniejszenie zachowań agresywnych wśród 3.Zapobieganie uzależnieniom Stała współpraca szkoły z instytucjami: - Policja, - Sąd, - Zespół Kuratorski, - Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, - Poradnia Psychologiczno- Pedagogiczna w zakresie przeciwdziałania przemocy. Propagowanie idei życia bez nałogów. Prowadzenie zajęć na temat szkodliwego wpływu używek na zdrowie i życie człowieka. Kształtowanie postaw asertywnych w profilaktyce uzależnień. wychowawcy. opiekun Samorządu Uczniowskiego. Nauczyciel biologii, wychowawcy, Wzrost efektywności podjętych działań. Wzrost świadomości uczniów na temat negatywnych skutków uzależnień. Wzrost wiedzy uczniów na temat szkodliwego wpływu używek na zdrowie i życie człowieka. Zmniejszenie ilości zachowań ryzykownych. 5
4. Promocja zdrowia psychicznego i fizycznego Gimnazjum Nr 4 im. Księdza Jana Twardowskiego w Krakowie Organizacja pogadanek, warsztatów, treningów na temat radzenia sobie ze stresem, zdrowego odżywiania i pozytywnego wpływu aktywności fizycznej na zdrowie człowieka. Eliminacja sytuacji stresujących w szkole. Łagodzenie trudności adaptacyjnych. Nauka identyfikacji uczuć i emocji oraz właściwych sposobów okazywania ich. Zapoznanie z regulaminami szkolnych pracowni. Kształtowanie harmonijnego rozwoju fizycznego. Zachęcanie uczniów do udziału w aktywnych formach spędzania czasu. Organizowanie aktywnego wypoczynku. Omówienie zasad zdrowego odżywiania. Kształtowanie prawidłowych nawyków żywieniowych. nauczyciel biologii, fizycznego, opiekun Samorządu Uczniowskiego. Wszyscy opiekun Samorządu Uczniowskiego. Nauczyciel chemii, fizyki, biologii, informatyki, fizycznego, fizycznego. fizycznego. nauczyciel biologii. nauczyciel biologii, fizycznego. Wzrost umiejętności radzenia sobie ze stresem, świadoma modyfikacja własnego stylu życia w kierunku postaw prozdrowotnych. Umiejętność radzenia sobie ze stresem. Zmniejszenie poziomu stresu w szkole wśród uczniów Przyspieszanie procesu adaptacji, dobre samopoczucie uczniów w nowym środowisku. Wzrost świadomości własnych przeżyć, konstruktywne rozładowanie negatywnych emocji. Zwiększanie bezpieczeństwa uczniów w szkole. Prawidłowy rozwój fizyczny. Wzrost sprawności fizycznej Wzrost umiejętności prawidłowej organizacji wypoczynku. Zwiększenie świadomości uczniów w zakresie korzyści płynących ze zbilansowanej diety. Zmiana złych nawyków żywieniowych. 6
5.Planowanie czasu wolnego Gimnazjum Nr 4 im. Księdza Jana Twardowskiego w Krakowie Edukacja w zakresie higieny osobistej i chorób zakaźnych. Organizowanie zajęć rozwijających zainteresowania ucznia. Nauka właściwego planowania czasu wolnego. Przeciwdziałanie zagrożeniom wynikającym z korzystania z mediów. Organizowanie zajęć na temat bezpieczeństwa uczniów podczas ferii zimowych i letnich. nauczyciel biologii, higienistka szkolna. Wszyscy, informatyki, Przestrzeganie higieny osobistej uczniów, wzrost świadomości na temat chorób zakaźnych. Rozwój pasji, zainteresowań wśród młodzieży. Uczniowie dobrze potrafią zorganizować czas wolny. Zwiększenie bezpieczeństwa Zwiększenie świadomości i bezpieczeństwa dzieci podczas wyjazdów. Literatura: 1. Albański L., Profilaktyka i wspomaganie pedagogiczne rodziny, wyd. KK-PWSZ, Jelenia Góra 2001. 2. Charlis A., Kiedy rodzice się rozchodzą, Debit, 2005. 3. Dziewięcki M., Nowoczesna profilaktyka uzależnień, Jedność, Kielce 2001. 4. Feber A., Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały, jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły, Media Rodzina, 2001. 5. Gaś Z., Człowiek na rozdrożu: zrozumieć aby pomóc, Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Ekonomii i Innowacji, Lublin 2013. 6. Gaś Z., Młodzież zagubiona- młodzież poszukująca, Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Ekonomii i Innowacji, Lublin 2013. 7. Gaś Z., Profesjonalna profilaktyka w szkole: nowe wyzwania, Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Ekonomii i Innowacji, Lublin 2011. 8. Hauk D., Łagodzenie konfliktów w szkole i w pracy z młodzieżą, Jedność, Kielce 2002. 9. Jędrzejewski M., Subkultury i przemoc, Warszawa 2001. 10. King G., Umiejętności terapeutyczne nauczyciela, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne 2003. 11. Kosińska E., Mądrze i skutecznie: zasady konstruowania szkolnego programu profilaktyki, Rubikon, Kraków 2002. 12. Kozaczuk F., Urban B. (red.) Profilaktyka i resocjalizacja młodzieży, Rzeszów, 2001. 13. Pasek M., Narkotyki przy tablicy, Warszawa 2000. 7