SZKOŁA PODSTAWOWA im. JANUSZA KORCZAKA W SZABDZIE PROGRAM PROFILAKTYCZNY Rok szkolny 2015/2016 SPIS TREŚCI: Wstęp Podstawa prawna Cele programu Strategie oddziaływań na uczniów Zadania do realizacji Metody i formy stosowane w realizacji programu Wykorzystywane środki dydaktyczne Ewaluacja programu 1
1. WSTĘP Profilaktyka jest procesem wspierającym zdrowie. Jej zadaniem jest wspomaganie radzenia sobie z trudnościami, ograniczanie ryzyka zagrażającego oraz wzmacnianie czynników, które sprzyjają rozwojowi. Celem szkolnego programu jest wczesna działalność profilaktyczna. Rozporządzenie MENiS z dnia 21 maja 2001 r. z późn. zm. dotyczące ramowych statutów publicznych szkół i przedszkoli, włącza do działalności edukacyjnej również program profilaktyki dostosowany do potrzeb środowiska. W związku z tym, szkoły zobligowano do prowadzenia stałych działań profilaktycznych. 2. PODSTAWA PRAWNA Rozporządzenie MEN z dnia 28 sierpnia 2015 roku w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkole i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii Rozporządzenie MENiS z dnia 21 maja 2001 r. z późn. zm. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół Rozporządzenie MENiS z dnia 31 grudnia 2002 r. z późń. zm. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach Ustawa z dnia 7 września 1991 roku z późn. zm. o systemie oświaty Ustawa z dnia 26 października 1982 roku z późn. zm. o postępowaniu w sprawie nieletnich Ustawa z dnia 29 lipca 2005 roku z późn. zm. o przeciwdziałaniu narkomanii Ustawa z dnia 9 listopada 1995 roku z późn. zm. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 roku o ochronie zdrowia psychicznego Ustawa z dnia 26 października 1982 roku ustawę o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi 2
Konstytucja Rzeczpospolitej Polski Konwencja Praw Dziecka Uchwała Nr XII/76/11 Rady Gminy Brodnica z dnia 28 grudnia 2011 r. w sprawie Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego dla Gminy Brodnica na lata 2011-2015 Uchwała Nr III/12/14 Rady Gminy Brodnica z dnia 22 grudnia 2014 r. w sprawie przyjęcia Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Programu Przeciwdziała Narkomanii w Gminie Brodnica na rok 2015 3. CELE PROGRAMU Po analizie problemów wychowawczych oraz potencjalnych zagrożeń dla uczniów naszej szkoły, biorąc również pod uwagę czynniki chroniące przed wystąpieniem zachowań dysfunkcyjnych, wyłonione zostały następujące kierunki działań: Bezpieczeństwo dziecka w domu, szkole, na ulicy oraz podczas zabaw. Promocja zdrowego stylu życia i edukacja prorodzinna. Wspieranie zdrowego stylu życia przez właściwą organizację czasu wolnego Wyposażenie uczniów, rodziców i nauczycieli w podstawowy zasób wiedzy o uzależnieniach i możliwościach uzyskania pomocy. Rozwijanie umiejętności rozwiązywania problemów, kształtowania poczucia własnej wartości, wyrażania postawy asertywnej. Przeciwdziałanie agresji, przemocy psychicznej, wymuszeniom, kłamstwom i kradzieżom. Nauka wyrażania własnych uczuć i emocji. Propagowanie praw dziecka i praw człowieka. Wyrabianie krytycznego stosunku do mediów. Udział w gminnych działaniach profilaktycznych. Udział w społecznych programach i projektach. Współpraca z instytucjami działającymi na rzecz dzieci. 3
4. Strategie oddziaływań na uczniów: Działania informacyjno - edukacyjne skierowane na kształtowanie postaw, wartości i umiejętności prozdrowotnych. Działania alternatywne polegające na organizowaniu zajęć sportowych, artystycznych, pozalekcyjnych, społecznych, wdrażających młodzież do aktywnego i twórczego życia. Działania interwencyjne gwarantujące pomoc: - pracę indywidualną z dzieckiem i rodziną, pomoc pedagogiczno-psychologiczną, - wizyty wychowawcze w razie konieczności w domu rodzinnym dziecka, - organizowanie zajęć wspierających rozwój, korzystanie z pomocy pedagoga, psychologa, logopedy, - udział w akcjach i programach społecznych. Podczas realizacji programu systematyczna współpraca z: rodzicami, władzami samorządowymi, Poradnią Psychologiczno Pedagogicznej w Brodnicy, Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Brodnicy, Komendą Powiatową Policji w Brodnicy, Kuratorem Sądowym i Rodzinnym, biblioteką szkolną, pielęgniarką, z instytucjami działającymi na rzecz dzieci, społecznością lokalną. 4
5. ZADANIA DO REALIZACJI ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI UWAGI I. MOJE DZIECKO IDZIE DO SZKOŁY BEZPIECZEŃSTWO W SZKOLE I POZA SZKOŁĄ - Rozmowy z rodzicami uczniów klas I. - Ankiety skierowane do rodziców uczniów klas I Współpraca rodziców ze szkołą (wrzesień). - Bezpieczeństwo na drodze - spotkanie z policjantem w szkole, obowiązek noszenia przez uczniów kamizelek odblaskowych - realizacja na godzinach wychowawczych, lekcjach techniki oraz podczas apeli. - Bezpieczeństwo w szkole realizacja na godzinach wychowawczych, podczas apeli oraz indywidualnych rozmów z pedagogiem i nauczycielami. - Zapoznanie uczniów z zasadami ewakuacji i przeprowadzenie próbnej ewakuacji. - Ankieta dla uczniów klasy IV VI dotycząca pracy szkoły (maj). - Pies nie zawsze przyjaciel rozmowy na godzinach wychowawczych dotyczące zasad bezpiecznego zachowania się wobec psa. - Bezpieczne wakacje udział w ogólnopolskiej akcji, rozmowy na godzinach wychowawczych. 5
II. EDUKACJA PROZDROWOTNA III. PROFILAKTYKA UZALEŻNIEŃ - Owoce w szkole akcja propagująca spożywanie warzyw i owoców wśród dzieci. - Mam kota na punkcie mleka program propagujący spożywanie mleka i jego przetworów. - Prawidłowa postawa ciała ćwiczenia na sali gimnastycznej podczas zajęć wychowania fizycznego oraz zajęć świetlicowych. - Jak zachować uśmiech swojej rodziny? fluoryzacja, działalność klubu Wiewiórka w klasach I III, realizacja na godzinach wychowawczych oraz lekcjach przyrody. - Dbamy o zdrowie i higienę naszych dzieci - temat realizowany na godzinach wychowawczych, lekcjach przyrody i wychowania fizycznego, podczas indywidualnych rozmów oraz pogadanek przeprowadzonych przez pielęgniarkę. - Jak ustrzec się grypy? realizacja na godzinach wychowawczych, na lekcjach przyrody oraz na apelu. - Zdrowe odżywianie, Zapobieganie zatruciom pokarmowym rozmowy na godzinach wychowawczych, lekcjach przyrody, podczas rozmów z pielęgniarką. - Ratujemy i uczymy ratować udział klas I III w ogólnopolskiej akcji, poznanie zasad pierwszej pomocy. Trzymaj formę propagowanie zdrowego stylu życia realizacja na lekcjach wychowania fizycznego, przyrody oraz godzinach wychowawczych, udział w zawodach sportowych - - Przeciwdziałanie narkomanii Narkotykom - Nie wspieranie wszystkich uczniów i wychowanków w prawidłowym rozwoju i zdrowym stylu życia oraz podejmowanie działań, których celem jest ograniczanie zachowań ryzykownych poprzez np. oglądanie filmów, dyskusje i pogadanki na godzinach wychowawczych i 6
lekcjach przyrody na temat narkotyków i dopalaczy, niebezpieczeństwa zarażeniem HIV, udział w kampaniach oraz akcjach społecznych, indywidualne rozmowy prowadzone przez wychowawców, p. o. pedagoga z uczniami i wychowankami, którzy ze względu na swoją sytuację rodzinną, środowiskową lub uwarunkowywania biologiczne są w wyższym stopniu narażeni na rozwój zachowań ryzykownych, pogadanki dla rodziców podczas spotkań z rodzicami - Uzależnienie i używanie substancji psychoaktywnych oraz leków przekazanie uczniom (na godzinach wychowawczych oraz podczas rozmów z pedagogiem) i rodzicom (na zebraniach z rodzicami) podstawowych treści o używaniu i uzależnieniu leków i substancji psychoaktywnych oraz o objawach po przyjęciu i o objawach abstynencyjnych wymienionych substancji; - Profilaktyka nikotynizmu i alkoholizmu rozmowy i dyskusje na temat używek i nałogów, tematy realizowane na godzinach wychowawczych, oraz podczas zajęć świetlicowych, pogadanki dla rodziców podczas spotkań z rodzicami - Ja i komputer problem uzależnienia zagadnienie realizowane na godzinach wychowawczych i lekcjach informatyki. - Bezpieczeństwo w sieci udział w kampanii Dziecko w sieci, tematy realizowane na godzinach wychowawczych i informatyce - Uwaga! Fonoholizm udział w kampanii na rzecz przeciwdziałania nadmiernemu korzystaniu z telefonów komórkowych przez młodzież, rozmowy i dyskusje na lekcjach wychowawczych, test Fonoholizm w naszej szkole w klasach IV VI (listopad). - Jak pożytecznie i twórczo zagospodarować czas wolny? - rozmowy na godzinach wychowawczych, 7
IV. PRZECIWDZIAŁANIE AGRSEJI, KŁAMSTWU I KRADZIEŻY WŚRÓD DZIECI I MŁODZIEŻY V. U PROGU DOROSŁOŚCI wychowaniu fizycznym, ankieta (marzec) - udział w zawodach sportowych propagowanie zdrowego stylu życia bez nałogów, - Sztuka odmowy podstawowe informacje na temat asertywności na godz. wychowawczych, spotkaniach z pedagogiem, - Jak radzić sobie z agresją? ćwiczenia i zabawy na godzinach wychowawczych, rozmowy z pedagogiem. - Szkoła bez przemocy udział w ogólnopolskim programie społecznym. - Wartości, które są ważne w życiu - rozmowy i dyskusje na temat negatywnych skutków kłamstw i kradzieży, na godzinach wychowawczych, podczas indywidualnych rozmów z pedagogiem oraz lekcjach religii. - Bądź przyjacielem samego siebie wzmacnianie poczucia własnej wartości pogadanki na godz. wychowawczych i spotkaniach z pedagogiem. - Ogólnopolska infolinia interwencyjno informacyjna 116 111, www.116111.pl dla młodzieży, 800 100 100 www.800100100.pl dla rodziców i nauczycieli informacje o bezpłatnej pomocy telefonicznej oraz o pomocy świadczonej online przekazane uczniom, rodzicom i nauczycielom. - Rozmowy na godzinach wychowawczych dotyczące różnych zawodów; - Rozmowy z uczniami klasy VI dotyczące nowej szkoły gimnazjum, wyjazd na Dzień Otwarty do Gimnazjum w Szczuce. 8
VI. PRAWA DZIECKA I CZŁOWIEKA W POLSCE I NA ŚWIECIE, PRAWA I OBOWIĄZKI UCZNIA - Prawa człowieka w Polsce i na świecie tematy realizowane na godzinach wychowawczych oraz historii. - Zapoznanie z prawami i obowiązkami ucznia zagadnienie realizowane na godzinach wychowawczych. - Gazetki dotyczącej praw dziecka. 6. METODY PRACY STOSOWANE W REALIZACJI PROGRAMU aktywizujące: łamigłówki, krzyżówki, eksponujące: filmy, pogadanki, spotkania, teatrzyki terapeutyczne, uczniowie pracują samodzielnie lub w grupach, głośno się wypowiadają i dyskutują, organizują i biorą udział w uroczystościach klasowych i szkolnych. 7. WYKORZYSTYWANE ŚRODKI DYDAKTYCZNE W czasie zajęć stosowane będą między innymi następujące środki dydaktyczne: filmy, plansze, rysunki, publikacje, artykuły prasowe, ulotki, krzyżówki, łamigłówki, programy komputerowe, społeczne programy profilaktyczne. artykuły papiernicze do wykonywania prac plastycznych. 9
8.EWALUACJA PROGRAMU Ewaluacja zostanie dokonana po realizacji zadań zawartych w PROGRAMIE PROFILAKTYCZNYM na koniec roku szkolnego 2015/2016. Metody i formy ewaluacji: Rozmowy z uczniami klas IV VI na temat programu, ankieta ewaluacyjna programu profilaktycznego skierowana do uczniów klas IV VI (czerwiec). Zebranie opinii od wychowawców klas I VI na temat przydatności programu i jego realizacji, ankieta ewaluacyjna skierowana do wychowawców (czerwiec). Analiza dokumentacji i wpisów w dziennikach lekcyjnych. Sporządzenie SPRAWOZDANIA Z REALIZACJI PROGRAMU PROFILAKTYCZNEGO za rok szkolny 2015/2016. Program profilaktyczny na rok szkolny 2015/2016 został opracowany przez Radę Rodziców Szkoły Podstawowej im. Janusza Korczaka w Szabdzie, przy współpracy p. o. pedagoga oraz Samorządu Uczniowskiego. Program Profilaktyczny jest dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb danego środowiska, obejmuje wszystkie treści i działania o charakterze profilaktycznym skierowane do uczniów, nauczycieli i rodziców. dnia Program Profilaktyczny został przyjęty i zatwierdzony do realizacji września 2015 roku przez: P.O. PEDAGOGA: RADĘ RODZICÓW: SAMORZĄD UCZNIOWSKI: 10