PROGRAM EDUKACJI EKOLOGICZNEJ RAZEM Z PRZYRODĄ Opracowanie: mgr Justyna Płonka
PROGRAM AUTORSKI EDUKACJI EKOLOGICZNEJ W PRZEDSZKOLU Tytuł: "RAZEM Z PRZYRODĄ Opracowanie: mgr Justyna Płonka WSTĘP Proces kształtowania umiejętności wiedzy i świadomości człowieka rozpoczyna się z chwilą jego przyjścia na świat. Każde dziecko jest wspaniałym obserwatorem. Lubi się przyglądać wszystkiemu. co je otacza szczególnie interesuje się zjawiskami przyrodniczymi, które przyciągają jego uwagę. Na dorosłych spoczywa obowiązek 'Wyrobienia w dziecku świadomości, że człowiek jest tylko cząstką świata przyrody. Znajomość przyrody kształtuje pragnienie jej ochrony a bliskie obcowanie z nią rozwija umiejętność troskliwego obchodzenia się z roślinami i zwierzętami. Wiek przedszkolny charakteryzujący się dużym skokiem intelektualnym w rozwoju dziecka jest najlepszym okresem do wprowadzania elementów edukacji ekologicznej, która powinna być kontynuowana w późniejszej nauce. CELE I ZADANIA EDUKACYJNE PRZEDSZKOLA Celem wychowania przedszkolnego jest wspomaganie i ukierunkowanie rozwoju dziecka zgodnie z jego wrodzonym potencjałem i możliwościami rozwojowymi w relacjach ze środowiskiem społecznokulturowym i przyrodniczym. W poszczególnych obszarach edukacyjnych zawarte są zadania dostosowane do potrzeb i możliwości dzieci. Wiele z tych zadań wiąże się z edukacją ekologiczną, która ma pomóc dziecku w ukształtowaniu świadomego, przyjaznego odnoszenia się do natury i wszelkich form życia. Zadania te zawarte są w czterech obszarach edukacyjnych. Poznawanie i rozumienie siebie i świata. Nabywanie umiejętności przez działanie. Odnajdywanie swojego miejsca w grupie rówieśniczej, wspólnocie. Budowanie systemu wartości. CELE PROGRAMU Pogłębianie wiadomości na temat roślin i zwierząt żyjących na Ziemi. Kształtowanie podstawowych zasad ochrony przyrody. Rozwijanie aktywnych form "wypoczynku na łonie natury. Kształtowanie poczucia odpowiedzialności za stan środowiska przyrodniczego. Kształtowanie własnego ja" w harmonii ze światem.
FORMY AKTYWNOŚCI DZIECI Zabawy: ruchowe, manipulacyjne, badawcze, muzyczne i rytmiczne Ćwiczenia: ortofoniczne, relaksacyjne, spostrzegawczości, słownikowe. Spacery i wycieczki. Historyjki obrazkowe. Teatrzyki kukiełkowe. Zagadki i rebusy. Inscenizacje. ORGANIZACJA ZAJĘĆ Zajęcia w ramach programu edukacji ekologicznej pt:..razem z przyrodą" odbywać się będą w ciągu całego roku pracy przedszkola. Jako jedno z wiejskich przedszkoli chcielibyśmy wykorzystać naturalne walory otaczającego nas środowiska, zwłaszcza bliskość ekosystemów: las, łąka, pole, itp a także możliwość nawiązania współpracy z sąsiadującym Nadleśnictwem Taczanów. OCZEKIWANE OSIĄGNIĘCIA DZIECI W ramach edukacji ekologicznej pl. "Razem z przyrodą" dzieci: -rozpoznają drzewa i ich owoce( jarzębina, kasztanowiec, dąb, klon) -przyporządkowują liść do drzewa, z jakiego pochodzi, -wymieniają rośliny, które można spotkać w lesie, -znają przyczyny odlotu ptaków, -potrafią wymienić co najmniej trzy ptaki odlatujące jesienią, -kojarzą zjawiska zachodzące w przyrodzie z aktualną porą roku, -wymieniają kolejne pory roku, -znają i rozpoznają niektóre grzyby jadalne i trujące (kurka, borowik, maślak ), -nazywają niektóre drzewa iglaste ( świerk, sosna) -rozpoznają nazywają zwierzęta zamieszkujące nasze lasy, -wymieniają zjawiska pogodowe związane z późną jesienią, -potrafią wymienić zwierzęta zasypiające na zimę, -wymieniają właściwości wody (zamarzanie i topnienie ). -znają sposoby przetrwania zimy przez dzikie Zwierzęta, -rozumieją że do wzrostu rośliny potrzeba wody, światła, i ciepła, -rozpoznają i nazywają zwierzęta egzotyczne, -wymieniają pierwsze zwiastuny wiosny,
-nazywają kwiaty wiosenne, -wyrażają swoje obserwacje w pracach plastycznych, -potrafią wymienić owady zamieszkujące łąkę, -znają stadia rozwoju motyla, -rozumieją znaczenie czystego środowiska, -określają pozytywne i negatywne zachowania człowieka wobec przyrody, -'wymieniają skutki zanieczyszczenia wody. -znają pojęcie "ekologia", -potrafią odpowiedzieć na pytanie "co powstanie z kwiatka"? -rozpoznają ptaki spotykane u nas wiosną (bocian, szpak:, jaskółka) -wymieniają Jakie znaczenie mają ptaki dal przyrody, -rozpoznają zwierzęta zamieszkujące wiejską zagrodę. TREŚCI EDUKACYJNE 1.Rozwój zdrowia fizycznego, emocjonalnego i sprawności ruchowej dziecka. *Zagwarantowanie dzieciom pobytu na placu przedszkolnym. * Prowadzenie zabaw ruchowych ( ćwiczenia relaksacyjno-oddechowe ). * Kształtowanie nawyku kulturalnego porozumiewania się ze sobą. * Wyrabianie pozytywnego stosunku do ludzi i przyrody. * Spacery po najbliższej okolicy. 2. Wspomaganie rozwoju intelektualnego dziecka. * Rozmowy na temat poczynionych obserwacji i wyciąganie wniosków. * Zachęcanie do interesowania się otaczającym środowiskiem. * Poznawanie warunków życia ludzi zwierząt i roślin w miarę zmieniających się pór roku. * Gromadzenie różnych okazów przyrodniczych. * Obserwacja zmian w przyrodzie i wiązanie ich z określoną porą roku, * Kształtowanie potrzeby szanowania lasu, -poznawanie drzew ich nazw, wyglądu i owoców, -zwierzęta zamieszkujące nasze lasy, -rośliny -grzyby * Obserwowanie wyglądu pól uprawnych( rozróżnianie niektórych roślin uprawnych) * Poznawanie roślin i zwierząt zamieszkujących łąkę - stadia rozwoju motyla. * Prowadzenie hodowli roślin w kąciku przyrody, budowa roślin ( korzeń. łodyga, liść, kwiat, owoc ). * Prowadzenie obserwacji ogródków przydomowych. Rozpoznawanie drzew owocowych. Ogród kwiatowy. * Obserwacja zjawisk atmosferycznych. * Zapoznanie dzieci ze zbiornikami wody (rzeka, morze, jezioro ) -znaczenie wody dla ludzi, roślin i zwierząt, -poznanie zjawiska zamarzania i parowania wody. * Poznanie niektórych zwierząt hodowlanych.
3. Rozwijanie aktywności i wrażliwości dziecka. *Estetyczne zagospodarowanie sali przedszkolnej (wystawy prac dzieci) *uwrażliwienie na piękno przyrody (kształty, kolorystyka) *Inspirowanie do aktywności twórczej, manipulowanie materiałem przyrodniczym, rysowanie, malowanie, układanie kompozycji z nasion, muszli i patyków. *Łączenie muzyki z twórczością plastyczną EWALUACJA PROGRAMU' Sprawdzianem realizacji programu będzie zainteresowanie dzieci tematyka przyrodniczą. Dzieci poprzez udział w spacerach, doświadczeniach przyrodniczych Będą miały problemów z wiązaniem określonych zjawisk z porą roku. Inne przewidywane formy aktywności ekologicznej to: - udział w konkursach, - spotkania z leśnikiem Nadleśnictwa Taczanów, - czynny udział w dokarmianiu ptaków zimą, rozwieszanie budek łęgowych wiosną CHARAKTERYSTYLA PROGRAMU RAZEM Z PRZURODĄ Program ekologiczny opracowano zgodnie z ołowiującą podstawą programową wychowania przedszkolnego (Rozporządzenie MENiS z dnia 26 lutego 2002r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U Dz 2002r Nr 51, poz. 458). Literatura. Program edukacji ekologicznej w przedszkolu G. Kutylowska 1996 NR DKO- 4013-2\96. Jak pomagać dziecku w poznawaniu świata. M. Kieler - Turska, Warszawa 1992. Kochać świat - wiersze okolicznościowe dla przedszkoli. J. M. Śmieciński, wyd. Żak 1997. Razem z przyrodą. A. Solińska, M. Grzeszczyk - Mikada Warszawa 1999. Wybór literatury do zabaw i zajęć w przedszkolu. H. Kruk Warszawa 1999. Rok w wierszu ipiosence. B. Forma, Płock 1998. Brzechwa dzieciom. J.Brzechwa, Warszawa 1971.