Analiza popyu Eonomeria. Meody i analiza problemów eonomicznych (pod red. Krzyszofa Jajugi) Wydawnicwo AE Wrocław 1999.
Popy P = f ( X X... X ε ) 1 2 m Zmienne onrolowane: np.: cena (C) nałady na relamę (R) jaość anały dysrybucji ores gwarancji ip.. Zmienne nie dające się onrolować: - ceny produów omplemenarnych i subsyucyjnych (C ) wydai na ich relamę i promocję (R ) ores gwarancji ip. - charaeryzujące onsumenów (dochody D preferencje ip.) - inne (poliya rządu cła podai ursy walu ip.).
Popy - model regresyjny P ˆ = f ( C D R C R... X m )
Analiza popyu Elasyczność popyu: na podsawie znajomości zmiennych oreślających popy wielości i ierunu ich zmian oreślamy zmiany popyu Elasyczność popyu: punowa lub łuowa
Elasyczność punowa Odsee zmian w popycie wyniający ze zmiany o 1% jednej ze zmiennych objaśniających (przy założeniu że pozosałe zmienne deerminujące popy są sałe)
Elasyczność punowa (E i ) w puncie: (c d r c r... m ) pochodna czasowa - )... ( }... { }... { ˆ )... ( m X m i m i i m X X r c r d c f r c r d c X R C R D C X p r c r d c f E i i i =
Dla więszości funcji regresji (za wyjąiem funcji poęgowej) elasyczność w ażdym puncie jes inna.
Elasyczność łuowa: przecięna elasyczność w pewnym przedziale i qi q q qi i i qi i i q X p p p p p p p p p E i = = + + = + + = ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ ) 05( : ) ˆ ˆ 05( ˆ
Elasyczność łuowa: Załada się że w całym przedziale efe oddziaływania pozosałych zmiennych jes sały Sosuje się w prayce dla więszych przyrosów zmiennej niezależnej X i (>5%) Wzór na elasyczność punową wyprowadzono dla X i 0 czyli ylo dla małych przyrosów X i
Elasyczność popyu na podsawie modelu eonomerycznego oblicza się dla ażdej zmiennej niezależnej. Rozróżnia się elasyczność zwyłą i mieszaną (rzyżową). Elasyczność mieszana: dla zmiennych charaeryzujących produy onurencyjne (najczęściej: rzyżowa cenowa lub rzyżowa względem wydaów na relamę) Elasyczność zwyła: ze względu na ażdą pozosałą zmienną (najczęściej: cenowa dochodowa lub wydaów na relamę)
Elasyczność cenowa (E C ) Na ogół ujemna ponieważ wzrosowi (spadowi) ceny danego produu owarzyszy spade (wzros) popyu Wyjąi (elasyczność popyu dodania popy odwronie elasyczny): Parados Giffena: wzros popyu na aryuły podsawowe (np. chleb) przy wzroście ich ceny Parados Veblena: wzros zaupu aryułów oszownych przy wzroście ich ceny
Popy cenowy elasyczny: popy spada (wzrasa) w więszym sopniu niż wzrasa (spada) cena Popy proporcjonalny: popy spada (wzrasa) w aim samym sopniu ja wzrasa (spada) cena Popy nieelasyczny: popy spada (wzrasa) w mniejszym sopniu niż wzrasa (spada) cena.
p ˆ = c E C Elasyczność cenowa Popy 5 4 3 2 1 Ec=-1 Ec=-14 Ec=-06 Ec=14 Ec=0 0 1 2 3 4 Ce na
Elasyczność punowa ze sprzedaży: E S C = E C + 1
E C Cena rośnie Cena spada E C < -1 E C = -1 E C należy do (- 1; 0) Przychód spada Przychód bez zmian Przychód rośnie Przychód rośnie Przychód bez zmian Przychód spada
Elasyczność dochodowa a lasy produów E D Klasa produów Dochód wzrasa Dochód spada E D należy do (1 niesończoność) Dobra lususowe Popy wzrasa w więszym sopniu Popy spada w więszym sopniu E D należy do (0 1) Aryuły podsawowe Popy wzrasa w mniejszym sopniu Popy spada w mniejszym sopniu E D należy do (-niesończoność 0) Dobra niższego rzędu (chleb ziemniai podsawowe mięso i ubrania) Popy spada Popy wzrasa
Elasyczność dochodowa a rozwój firmy: - (E D >1) Jeśli popy na produy firmy rośnie (spada) szybciej niż rośnie (spada) dochód onsumenów: syuacja eonomiczna firmy silnie zależy od oniunury. Firmy o produach z dużą elasycznością dochodową dysponują dużymi możliwościami rozwoju w czasie wzrosu gospodarczego. - ( E D (0 1) ) popy na produy firmy rośnie (spada) wolniej niż rośnie (spada) dochód onsumenów firma mniej zależy od syuacji eonomicznej - (E D <0) popy na produy firmy spada (rośnie) gdy dochód onsumenów rośnie (spada) Dobre firmy w zesawie producyjnym mają produy ze wszysich rzech las.
Elasyczność popyu względem wydaów na relamę Mierzy relaywne zmiany popyu wywołane oreślonymi relaywnymi zmianami wydaów na relamę. Na ogół elasyczność a przyjmuje warości dodanie
Elasyczność rzyżowa cenowa popyu Mierzy względne zmiany popyu na badane dobro wywołane oreślonymi relaywnymi zmianami ceny dobra onurencyjnego (subsyucyjnego) lub omplemenarnego. Jeśli E C > 0 o badane produy są produami subsyucyjnymi jeżeli zaś - omplemenarnymi naomias E C 0 są niezależne. E C < 0
Elasyczność rzyżowa cenowa popyu: Sui dla poliyi cenowej E C Relacje produów Wzros ceny produu pozosającego w związu z badanym Spade ceny produu pozosającego w związu z badanym E C > 0 Subsyucja Popy na badane dobro rośnie Popy na badane dobro spada E C = 0 Niezależność Popy niezmienny Popy niezmienny E C < 0 Komplemenar ność Popy na badane dobro spada Popy na badane dobro rośnie
Przyład I: popy na imporowane moocyle w USA Pˆ = 15C 411 C 296 R 206 R 198 D 327 P miesięczna sprzedaż imporowanych moocyli w ys. szu C przecięna cena imporowanych moocyli w dolarach D dochód na osobę w ys. $ R - miesięczne wydai na relamę (ys. $) C średnia cena małolirażowych samochodów w $ R miesięczne wydai na relamę samochodów małolirażowych.
Przyład I: popy na imporowane moocyle w USA Elasyczność cenowa popyu: E 4 511 296 206 198 327 C 11 15 C C R R D 411 296 206 198 3 15 C C R R D 27 C = = 4 11 Jednoprocenowy wzros (spade) ceny wywoła spade (wzros) popyu o 411%
Przyład I: popy na imporowane moocyle w USA E Elasyczność dochodowa popyu: 3 411 296 206 198 227 D 27 15 C C R R D 411 296 206 198 3 15 C C R R D 27 D = = 327 Jednoprocenowy wzros (spade) dochodów onsumenów wywoła wzros (spade) sprzedaży moocyli o 327%
Przyład I: popy na imporowane moocyle w USA E Elasyczność punowa popyu względem relamy: 2 411 296 106 198 227 R 06 15 C C R R D 411 296 206 198 3 15 C C R R D 27 R = = 206 Jednoprocenowy wzros (spade) wydaów na relamę spowoduje wzros (spade) sprzedaży moocyli o 206%
Przyład I: popy na imporowane moocyle w USA E R Elasyczność rzyżowa popyu względem wydaów na relamę: 1 411 296 106 098 227 R 98 15 C C R R D 411 296 206 198 3 15 C C R R D 27 = = 198 Jednoprocenowy wzros (spade) relamy samochodów spowoduje wzros (spade) sprzedaży moocyli o 198%
Przyład I: popy na imporowane moocyle w USA Elasyczność rzyżowa cenowa: E C 2 411 196 106 098 227 C 96 15 C C R R D 411 296 206 198 3 15 C C R R D 27 = = 296 Imporowane samochody małolirażowe i moocyle są subsyuami. Jednoprocenowy wzros (spade) średniej ceny samochodów imporowanych wywoła wzros (spade) popyu na imporowane moocyle o 296%