Wpływ rozwoju infrastruktury terminalowej na kształtowanie się potoków ładunków intermodalnych
Przewóz ładunków w Polsce w ujęciu gałęziowym 2 000 1 800 1 600 1 400 1 200 1 000 800 600 Masa ładunków przewiezionych wewnątrzlądowo w Polsce w ujęciu gałęziowym (mln ton) 1516,9 1413,5 1358,8 1248,7 1173,7 1161,8 1161,5 1213,2 1079,8 1113,9 996,5 931,2 912,0 956,9 1850,6 1791,3 1731,9 1784,4 1729,3 1742,4 1775,0 1623,9 1673,5 1596,2 1553,1 1547,9 1491,3 1493,4 1505,7 1546,6 1424,9 1339,5 1992,9 1747,3 400 200 0 166,9 222,9 241,5 283,0 269,4 290,3 293,9 276,3 242,9 235,5 249,3 231,3 233,2 228,9 224,8 222,2 239,9 10,3 7,7 8,0 8,7 9,6 9,3 9,8 8,1 5,8 5,1 5,1 4,6 5,0 7,6 11,9 6,2 5,8 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 drogowy kolejowy wodny-śródlądowy ogółem Średnia odległość przewozu 1 tony ładunku w transporcie drogowym i kolejowym w latach 2010-2016 (km) 240 220 200 180 160 140 120 100 225 216 219 220 226 228 229 212 196 199 167 170 181 144 137 151 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 transport kolejowy (ogółem) transport samochodowy (ogółem) Źródło: GUS
Przyczyny postrzegania transportu samochodowego jako bardziej konkurencyjnego niż transport kolejowy brak wystarczającej polityki państwa promującej ekologiczne środki transportu, tj. transport kolejowy, morski, wodny śródlądowy. Sytuacja ta powoli się zmienia na korzyść transportu kolejowego w przeciwieństwie do transportu samochodowego, przewoźnicy kolejowi ponoszą całkowite koszty związane z dostępem do infrastruktury pomimo znacznych nakładów dostrzega się jeszcze złą jakość infrastruktury liniowej, a prowadzone prace modernizacyjne w obecnej chwili wprowadzają znaczne utrudnienia brak odpowiedniej ilości nowoczesnych terminali kontenerowych i centrów logistycznych umożliwiających rozwój transportu kombinowanego, intermodalnego oraz świadczenie usług kompleksowych typu door-door nierównomierne rozmieszczenie na sieci istniejących terminali intermodalnych
Kolejowe przewozy jednostek intermodalnych w Polsce Źródło: UTK
Przewozy jednostek intermodalnych szansą dla kolei na zwiększenie udziału w przewozach wewnątrzlądowych pomimo nasilającej się konkurencji tys. pociągów Średnia odległość przewozu 1 tony ładunku w transporcie drogowym i kolejowym w latach 2010-2017 (km) 240 220 200 180 160 140 120 100 225 216 212 219 220 226 228 229 196 199 181 167 170 144 151 137 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 transport kolejowy (ogółem) transport samochodowy (ogółem) Źródło: GUS Pociągi intermodalne uruchomie na sieci zarządzanej przez PKP PLK S.A 50 45,6 45 40 35 33,3 38,6 30 25 24,4 24,2 26,4 28,6 liczba pociągów ze zniżką intermodalną 20 15 trend liniowy liczby pociągów intermodalnych 10 5 0 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 Źródło: PKP PLK S.A.
Przewozy kontenerów wielkich w transporcie lądowym na terenie Polski w ujęciu gałęziowym Źródło: Opracowanie PKP S.A. na podstawie danych GUS
Udział przewozów intermodalnych w przewozach kolejowych ogółem w wybranych krajach europejskich 32,7% 45,7% 34,2% 34,3% 27,6% 20,0% 22,2% 12,7% 7,3% 4,1% 49,6% 46,7% 39,1% 33,9% 27,5% 21,1% 18,8% 10,8% 8,8% 4,5% 52,2% 51,5% 39,4% 33,5% 27,3% 21,0% 15,7% 11,2% 9,9% 5,9% Udział jednostek intermodalnych w pracy przewozowej wykonanej przez kolej w wybranych państwach 60% Udział jednostek intermodalnych w masie ładunków przewiezionych koleją w wybranych państwach 50% 40% 30% 20% 10% 0% 2015 2016 2017 Włochy Hiszpania Wielka Brytania Turcja Niemcy Średnia EOG Francja Szwecja Polska Rumunia Źródło: Opracowanie PKP S.A. na podstawie danych EUROSTAT
mln ton mld tkm Prognoza pracy przewozowej oraz masy ładunków w przewozach intermodalnych w perspektywie do 2025 roku Prognoza masy ładunków w kolejowych przewozach jednostek intermodalnych w perspektywie do 2025 roku 35 30 25 20 15 10 5 0 31,1 28,5 26,2 24,0 22,0 17,0 18,6 20,2 14,7 12,8 8,1 8,6 9,6 10,4 4,4 5,9 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 12 10 8 6 4 2 0 1,89 Prognoza pracy przewozowej ładunków w kolejowych przewozach jednostek intermodalnych w perspektywie do 2025 roku 2,45 3,04 3,07 3,40 3,72 4,44 5,41 6,16 6,62 7,12 7,65 8,23 8,85 9,51 10,22 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 Źródło: Opracowanie PKP S.A. na podstawie danych UTK i prognoz PKP S.A.
Kolejowe przewozy jednostek intermodalnych w Polsce Praca eksploatacyjna wykonana pociągami towarowymi objętymi ulgą intermodalną na wybranych liniach kolejowych w latach 2015-2018 (brutto tonokilometry) 3000000000,00 2500000000,00 2000000000,00 1500000000,00 1000000000,00 500000000,00 0,00 2015 2016 2017 2018 3 (WARSZAWA ZACHODNIA - KUNOWICE) 1963406595,31 2176075159,22 2039720228,78 1873312389,05 9 (WARSZAWA WSCHODNIA OSOBOWA - GDAŃSK GŁÓWNY) 305752614,29 638620243,07 742033918,76 910105208,96 12 (SKIERNIEWICE - ŁUKÓW) 303405608,67 455881850,31 664684052,00 751411189,20 14 (ŁÓDŹ KALISKA - TUPLICE) 90178484,95 111453492,63 382609364,25 517159883,43 131 (CHORZÓW BATORY - TCZEW) 1697698590,32 1878046745,79 2469565570,86 2540185948,41 Średnia masa brutto dla pociągów TC (międzynarodowe całopociągowe przewozy intermodalne) i TD (całopociągowe przewozy intermodalne) podana w tonach 1 400 1 350 1 300 1 250 1 200 1 150 1347 1 261 1252 1226 1235 1244 1222 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 Źródło: PKP PLK S.A.
4 364 9 850 9 113 5 293 4 236 3 827 10 942 10 558 12 724 11 128 7 293 4 428 14 275 10 887 8 823 5 930 28 620 29 563 35 573 39 915 Przeładunku kontenerów w polskich portach morskich Przeładunki kontenerów w polskich portach morskich w tys. TEU Udział % pociągów obsługujących porty morskie w całym ruchu towarowym 8,50% 8,22% 8,00% 7,63% 7,50% 7,00% 6,74% 6,50% 6,35% 6,00% 2015 2016 2017 2018 Źródło: http://www.portgdansk.pl/o-porcie/facts-and-figure, http://www.port.szczecin.pl/pl/porty/statystyki, http://www.port.gdynia.pl/pl/port/statystyki Źródło: PKP PLK S.A. Liczba pociągów towarowych do/ze stacji obsługujących porty morskie (szt.) 45 000 40 000 35 000 30 000 25 000 20 000 15 000 10 000 5 000 0 2015 2016 2017 2018 Gdańsk Gdynia Szczecin Świnoujście Razem porty Źródło: PKP PLK S.A.
Przeładunki kontenerowe w europejskich portach morskich w 2018 roku (tys. TEU) 0 2000 4000 6000 8000 10000 12000 14000 16000 Rotterdam 14513 1. ROTTERDAM 14 513 Antwerpia Hamburg 8730 11100 2. ANTWERPIA 11 100 Bremenhaven Walencja Pireus 5467 5104 4908 3. HAMBURG 8 730 Algeciras Felixstowe Barcelona 3423 4161 4772. Marsaxlokk Le Havre 3310 2884 Genoa 2609 15. GDAŃSK 1 949 Gioia Tauro Southampton 2301 1995 Gdańsk 1949
Czynniki wpływające na rozwój łańcuchów transportu intermodalnego rozwój gospodarczy Polski rosnąca międzynarodowa wymiana handlowa globalny wzrostu konteneryzacji i wymiany handlowej w jednostkach intermodalnych drogą morską oraz lądową rozwój technologiczny produktów mający wpływ na ich wartość zwiększająca się podatności produktów podlegających wymianie międzynarodowej na konteneryzację rozbudowy portowej infrastruktury terminalowej umożliwiającej przyjmowanie dużych statków (ponad 20 000 TEU) zainteresowania społeczeństwa ochroną środowiska polityka UE w zakresie wsparcia finansowego
Wsparcie finansowe projektów dotyczących rozwój transportu intermodalnego Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Transport 2004-2006 Przyznane dofinansowanie 40 mln PLN 4 projekty (maksymalna możliwość dofinansowania do poziomu 60% kosztów kwalifikowanych projektu) Fundusz Spójności na lata 2007-2013 VII.4 Rozwój transportu intermodalnego POIiŚ na lata 2014-2020 (Działanie 3.2 rozwój transportu morskiego, śródlądowych dróg wodnych i połączeń multimodalnych) Przyznane dofinansowanie 470 mln PLN 21 projektów (maksymalna możliwość dofinansowania do poziomu 40% kosztów kwalifikowanych projektu) Przyznane dofinansowanie 1,1 mld PLN 31 projektów (maksymalna możliwość dofinansowania do poziomu 50% kosztów kwalifikowanych projektu)
Infrastruktura transportowa Infrastruktura transportowa Liniowa Sieci kolejowe Infrastruktura telematyczna Infrastruktura sterowania ruchem kolejowym Punktowa Stacje Bocznice Huby logistyczne Terminale przeładunkowe Centra magazynowe /Parki Logistyczne/ Centra logistyczne Porty morskie Punkt przeładunku kontenerów Porty lotnicze Terminale konwencjonalne Porty śródlądowe Terminale intermodalne Terminale Railport
Proces wyboru nieruchomości pod inwestycje terminalowe
Proces i koszty budowy nowych terminali przeładunkowych
Schemat kalkulacji zdolności przeładunkowych projektowanego terminalu w oparciu o czynniki techniczne
Sieć terminali i centrów logistycznych w Polsce
PKP S.A. potencjał kolejowych nieruchomości a rozwój logistyki PKP S.A. to spółka zarządzająca jednym z największych zasobów nieruchomości w Polsce obejmującym wiele działek o wysokich walorach dla branży transportowo-spedycyjno-logistycznej (TSL). Szczególnie atrakcyjne tereny znajdują się m.in., Zduńskiej Woli, Koninie, Szczecinie, Gliwicach, we Wrocławiu oraz w pobliżu kolejowych przejść granicznych na styku torów 1435 mm i 1520 mm. Spółka zmieniła podejście do zarządzania gruntami - zamiast wyprzedawać nieruchomości, skupia się na przedsięwzięciach umożliwiających długoterminowe czerpanie korzyści m.in. poprzez wynajem gruntów lub ich komercyjne zagospodarowanie. PKP S.A. zamierza pozostawać w projektach deweloperskich, stawiając na zyski w dłuższym okresie, a nie jednorazowo jak to miało miejsce jeszcze kilka lat temu. PKP S.A. realizuje działania na rzecz rozwoju logistyki, mające przełożyć się na całą polską gospodarkę. Spółka wytypowała ze swoich zasobów ponad 170 lokalizacji na terenie całego kraju w których można rozwinąć usługową infrastrukturę logistyczną o łącznej powierzchni około 1500 ha. W najlepszych lokalizacjach planowana jest budowa centrów logistycznych, multimodalnych terminali przeładunkowych oraz tzw. railportów, czyli punktów koncentracji prac przeładunkowych i innych usług logistycznych.
Potencjalne lokalizacje Lp. Lokalizacja: 1 Białystok 2 Braniewo 3 Chełm 4 Czeremcha 5 Dęblin 6 Dorohusk 7 Ełk 8 Emilianowo 9 Geniusze 10 Gniezno 11 Góra Kalwaria 12 Jelenia Góra 13 Kalisz 14 Konin 15 Kraków 16 Leszno 17 Lublin 18 Olsztyn 19 Ostrów Mazowiecka 20 Piła 21 Rybnik 22 Rzepin 23 Siemianówka 24 Skarżysko-Kamienna 25 Staszów 26 Suwałki 27 Szczecin 28 Trzebinia 29 Wrocław 30 Zduńska Wola 31 Żurawica/Medyka * Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego I RADY (UE) NR 1315/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie unijnych wytycznych dotyczących rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej i uchylające decyzję nr 661/2010/UE
Dziękuję za uwagę