PROGRAM PROFILAKTYCZNY PUBLICZNEGO GIMNAZJUM im. JANA PAWŁA II w PARZNICACH Program Profilaktyczny jest spójny z Programem Wychowawczym Szkoły i ma na celu wszechstronny rozwój ucznia, obejmuje swoim działaniem wszystkich uczniów szkoły. Wstęp Profilaktyka szkolna to działania mające na celu zapobieganie niepożądanym zjawiskom w rozwoju i zachowaniu się uczniów. Obejmuje eliminowanie czynników zachowań ryzykownych oraz wzmacnianie działań chroniących przed niepożądanymi zjawiskami. Ma szczególne znaczenie wśród młodych ludzi, u których rozwija się ustalanie hierarchii wartości, kształtują się relacje z innymi ludźmi, buduje się poczucie pewności siebie. Całościowe podejście w procesie oddziaływań profilaktycznych, obejmujących wiele istotnych elementów funkcjonowania młodego człowieka, umożliwia uzyskanie jak najlepszych efektów w zachowaniu i pozwala na uniknięcie poczucia nieprzystosowania. Program będzie wspomagał wychowawczą rolę rodziny, prawidłowy rozwój uczniów oraz wskazywał sytuacje podejmowania działań interwencyjnych w sytuacjach zdiagnozowanych zagrożeń. W zakresie pierwszorzędowej profilaktyki obejmuje: promowanie zdrowego stylu życia i zdrowego odżywiania; informowanie o skutkach zachowań ryzykownych; wspieranie rozwoju w procesie zaspokajania własnych potrzeb; nawiązywanie prawidłowych relacji z rówieśnikami i dorosłymi; zdobywanie umiejętności radzenia sobie ze stresem i rozwiązywanie konfliktów. W zakresie profilaktyki drugorzędowej obejmuje: działania umożliwiające wczesną identyfikację osób z grupy podwyższonego ryzyka; współpracę ze specjalistami; zajęcia socjoterapeutyczne; poradnictwo rodzinne. Cele główne: 1. Udostępnienie społeczności szkolnej informacji niezbędnej do skutecznego zapobiegania i radzenia sobie z zagrożeniami dla własnego zdrowia, jakości życia, zmniejszenie czynników ryzyka zachorowania na różne choroby. 2. Kompetentne i szybkie reagowanie na pojawiające się w szkole sytuacje zagrażające zdrowiu i życiu. 3. Kształtowanie w uczniach umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach życiowych. 4. Budowanie współpracy ze środowiskiem rodzinnym ucznia oraz instytucjami prowadzącymi wspomaganie rodziny i promującymi zdrowy
styl życia. Cele szczegółowe: 1. Upowszechnianie wśród młodzieży znajomości prawa i zasad przestrzegania go. 2. Stworzenie w szkole poczucia bezpieczeństwa. 3. Tworzenie pozytywnych relacji rówieśniczych, przeciwdziałanie agresji i mobbingowi. 4. Kształtowanie postaw akceptowanych społecznie. 5. Uświadamianie uczniom negatywnych skutków działania środków psychoaktywnych, dopalaczy, napojów energetyzujących oraz następstw działania tych substancji. 6. Promowanie zdrowego stylu życia i odżywiania. 7. Zapobieganie wagarom. 8. Uświadamianie zagrożeń płynących z niewłaściwego korzystania z mediów. 9. Kształtowania w uczniach odpowiednich postaw wobec ludzi słabszych, młodszych, ludzi starszych, chorych i niepełnosprawnych(przygotowanie uczniów do podejmowania pracy wolontariusza). 10. Rozwijanie w uczniach poczucia własnej wartości, odkrywanie własnych możliwości i talentów. 11. Współpraca z rodzicami w obszarze profilaktyki - wczesna interwencja - udzielanie pomocy. 12. Zwiększenie kompetencji rodziców poprzez propagowanie informacji na temat instytucji udzielających pomocy w sytuacjach problemowych. Program profilaktyki uwzględnia następujące działania: informacyjne, edukacyjne, integracyjne, wdrażające ustalone umiejętności, interwencyjne. Oczekiwane efekty: 1. Uzyskanie przez uczniów wsparcia psychologiczno pedagogicznego. 2. Uczeń utożsamia się ze środowiskiem szkolnymi odczuwa korzyści płynące z prowadzenia zdrowego stylu życia. 3. Uczeń zna zagrożenia współczesnego świata i potrafi im zapobiegać. 4. Rodzice i nauczyciele dysponują wiedzą z zakresu profilaktyki uzależnień. 5. Świadomy udział rodziców w programach profilaktyki warsztatach, pogadankach i działaniach profilaktycznych.
SZCZEGÓŁOWE TREŚCI PROGRAMU PROFILAKTYCZNEGO PUBLICZNEGO GIMNAZJUM im. JANA PAWŁA II W PARZNICACH NA LATA 2013 2016 L.p. Cele Zadania Realizatorzy Termin 1. Diagnoza sytuacji wychowawczej uczniów i obszaru zagrożeń patologią. 1.1. Badania ankietowe dla rodziców diagnozujące sytuację szkolną i rodzinną ucznia. Wychowawcy klas Klasy I - wrzesień 1.2. Badania ankietowe uczniów pod kątem rozpoznania rodzajów występujących trudności w prawidłowym rozwoju uczniów. Pedagog, wychowawcy W ciągu roku szkolnego 1.3.. Rozpoznanie warunków życia i nauki uczniów sprawiających problemy wychowawcze. Wychowawcy, pedagog, psycholog Cały rok, w miarę potrzeb 1.4. Ustalenie przyczyn problemów emocjonalnych i zaburzeń zachowania (diagnoza pedagoga i psychologa). Wychowawcy klas, pedagog, psycholog Cały rok, w miarę potrzeb 1.5. Ustalenie indywidualnych potrzeb i możliwości psychofizycznych ucznia Pedagog, psycholog związanych z nauką szkolną (dla wskazania metod pracy i form indywidualnej pomocy w rozwoju). Klasy I I semestr 1.6. Współpraca z Poradnią Psychologiczno - Pedagogiczną w zakresie badań diagnostycznych uczniów. Pedagog, psycholog W miarę potrzeb
2. Podnoszenie poziomu wiedzy na temat zagrożeń społecznych. 2.1. Współpraca w zakresie prewencji dotyczącej zasad bezpieczeństwa w szkole i poza szkołą. Z-ca Dyrektora, wychowawcy klas, pedagog, policja W roku szkolnym 2.2. Zapoznanie z przepisami prawa regulującymi zachowania społeczne (Kodeks Karny, Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy). Odpowiedzialność nieletnich wobec prawa. Pedagog szkolny, policja Klasy I do października 2.3. Edukacja rodziców na temat czynników sprzyjających przestępczości nieletnich i sposobów zapobiegania patologii. Wychowawca, przedstawiciel TPD, Policja, pedagog, prawnik Wg ustaleń 2.4. Objęcie młodzieży gimnazjalnej pomocą psychologiczno pedagogiczną: porady, konsultacje, zajęcia terapeutyczno wychowawcze. Pedagog szkolny, Cały rok wg psycholog we współpracy harmonogramu ze specjalistami 2.5. Dostarczenie wiedzy na temat faz i mechanizmów uzależnień (papierosy, alkohol, narkotyki, uzależnienia od komputera i telewizji). 2.6. Gromadzenie i upowszechnianie materiałów i filmów edukacyjnych z dziedziny profilaktyki uzależnień dla uczniów i rodziców. 2.7. Utworzenie podręcznej biblioteki lektur wspomagających nauczycieli w przygotowaniu zajęć o tematyce zagrożeń patologią. Wychowawcy klas, pedagog i psycholog szkolny, pielęgniarka, KARAN i MONAR Biblioteka szkolna, pedagog, psycholog i pielęgniarka Wg harmonogramu-cały rok szkolny Systematyczne gromadzenie księgozbioru i materiałów edukacyjnych
3. Wyposażenie uczniów w podstawowe umiejętności interpersonalne, kształtowanie pożądanych postaw społecznych w życiu codziennym. 3.1. Organizacja warsztatów i treningów dotyczących: komunikacji i umiejętności społecznych tolerancji, asertywności, radzenia sobie ze stresem, rozwiązywania konfliktów i problemów rówieśniczych, podnoszenia poczucia własnej wartości młodzieży program Uwierz w siebie, skuteczne sposoby i techniki uczenia się, umiejętności radzenia sobie ze złością (profilaktyka zachowań agresywnych). Wychowawcy klas, pedagog, psycholog, Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna Wg harmonogramu w ciągu roku szkolnego 3.2. Promowanie zdrowego stylu życia poprzez udział w akcjach proponowanych przez szkołę: konkursy, rajdy, zawody sportowe, zajęcia rekreacyjne, spotkania ze specjalistami (problem anoreksji i bulimii), inspirowanie obchodów Światowego Dnia bez Nikotyny, AIDS, program : Narkotyki? To mnie nie kręci!, zajęcia dla dziewcząt i chłopców dot. rozwoju psychoseksualnego. Wychowawcy klas, samorząd szkolny, nauczyciele, zaproszeni specjaliści z SANEPIDU, lekarz, położna, seksuolog W ciągu całego roku szkolnego
4. Realizacja programów profilaktycznych: Program zapobiegania przemocy i agresji Program przeciwdziałaniu środków psychoaktywnych Narkotyki to mnie nie kręci Siedem kroków Sobą być- dobrze żyć Prawo w szkole Uwierz w siebie Pierwszy dzwonek. 4.1. Aktualizowanie programów profilaktycznych. 4.2. Przedłożenie oferty wychowawcom klas oraz zabezpieczenie niezbędnych materiałów do realizacji zadań. 4.3. Gromadzenie materiałów ewaluacyjnych. Pedagog szkolny, psycholog, wychowawcy Cały rok Cały rok 5. Formy pomocy dla młodzieży. 5.1. Podejmowanie działań na rzecz Wychowawcy, pedagog środowiska szkolnego w zakresie szkolny, Samorząd pomocy uczniom z rodzin najuboższych Szkolny, samorządy (pozyskiwanie podręczników i przyborów klasowe. szkolnych, organizowanie zbiórki odzieży nowej i używanej, utworzenie zespołów klasowych świadczących pomoc uczniom mających trudności w nauce). 5.2. Podejmowanie działań pomocowych na rzecz środowiska pozaszkolnego (organizowanie akcji na rzecz Domu Dziecka, wspieranie akcji organizowanych przez Kościół). Szkoła, GOPS, parafia w Kowali Wg planów pracy Samorządu szkolnego i samorządów klasowych Cały rok 5.3. Organizowanie banku pomocy koleżeńskiej (pozyskiwanie chętnych uczniów wspomagających uczniów słabszych). Wychowawcy, pedagog szkolny, psycholog
5.4. Współpraca ze świetlicą socjoterapeutyczną Szansa przy Urzędzie Gminy w Kowali. Wychowawcy klas, pedagog i psycholog szkolny 6. Wspieranie inicjatyw młodzieżowych. 6.1. Wspieranie działalności szkolnego wolontariatu. Opiekun SU, wychowawcy Cały rok 6.2. Organizowanie przez młodzież zbiórek pieniężnych i rzeczowych dla instytucji (Domy Dziecka, Domy Spokojnej Starości). Udział w organizacji zajęć lub imprez dla dzieci ze swojej wsi lub gminy. Opiekun SU, wychowawcy 7. Edukacja rodziców. 7.1. Prelekcje lub zajęcia warsztatowe podnoszące umiejętności wychowawcze rodzica. 7.2. Stała pomoc psychologa i pedagoga. Porady i konsultacje dla rodziców. Wychowawcy realizują Wg potrzeb na zebraniach klasowych wspierając się pomocą, psychologa i pedagoga oraz specjalistów. Cały rok 8. Edukacja nauczycieli. 8.1. Wykłady i zajęcia warsztatowe podnoszące wiedzę i umiejętności w zakresie pracy profilaktycznej. MSCDN, RODN, pedagog i psycholog szkolny Wg potrzeb
PROGRAM DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNO-WYCHOWAWCZYCH BEZPIECZNA SZKOŁA na lata 2013-2016 L.p. Cel wiodący Zadania Realizatorzy Uwagi 1. Zapewnienie w szkole bezpiecznych warunków nauki, pracy, twórczego uczestnictwa w życiu społeczności szkolnej. 1.1. Utrzymanie obiektów i pomieszczeń szkoły w odpowiednim stanie technicznym - zgodnie z normami i przepisami. 1.2. Przestrzeganie przepisów BHP w organizacji zajęć i podczas opieki nad uczniami. 1.3. Ścisłe rejestrowanie obecności ucznia na lekcji lub na terenie szkoły (w ramach zajęć pozalekcyjnych). 1.4. Współdziałanie z Policją w zakresie zapewnienia uczniom bezpieczeństwa w okolicy szkoły i w drodze do szkoły. Dyrektor szkoły, Wychowawcy, nauczyciele przedmiotów Policja Zadania do realizacji stałej. 2. Tworzenie klimatu wzmacniającego poczucie bezpieczeństwa uczniów na terenie szkoły. 2.1. W wychowaniu szkolnym kształtowanie postaw: - opiekuńczych w stosunku do młodszych i słabszych kolegów, - tolerancji dla ludzkich przekonań i poglądów, - szacunku dla osoby bez względu na wiek, płeć i status społeczny Nauczyciele i Samorząd Uczniowski, wychowawcy, pedagog i psycholog szkolny
2.2. Kształtowanie zachowań gwarantujących: - wzajemne traktowanie z życzliwością i empatią, - respektowanie prawa osoby do wyrażania własnych opinii, - wypracowanie postawy porozumiewania się i rozwiązywania konfliktów bez udziału agresji i wzajemnych uprzedzeń. Wszyscy pracownicy szkoły 2.3. Zapewnienie pomocy uczniom z trudnościami w nauce, problemami zdrowotnymi i rodzinnymi: - objęcie opieką uczniów wymagających szczególnych form pomocy dydaktycznej i wychowawczej, - współdziałanie z ośrodkami pomocy społecznej i innymi organizacjami w udzielaniu pomocy uczniom i ich rodzinom zagrożonym ubóstwem i patologią, - zapewnienie specjalistycznej pomocy uczniom zagrożonym uzależnieniem poprzez kierowanie do instytucji lecznictwa i terapii, - współpraca z Komisją Interdyscyplinarną przy Urzędzie Gminy w Kowali. Dyrekcja, nauczyciele przedmiotów, wychowawcy klas, pedagog i psycholog KARAN, GOPS, MONAR 2.4. Wzmocnienie działań profilaktycznych dotyczących przeciwdziałania agresji i przemocy w szkole: Dyrekcja, psycholog, pedagog, specjaliści - realizacja założeń programu rządowego Bezpieczna i przyjazna szkoła, - gimnazjalny program przeciwdziałania agresji i przemocy.
3. Prowadzenie działalności prewencyjnoedukacyjnej dla uczniów i rodziców oraz przeciwdziałanie przemocy w różnych sytuacjach życiowych. 3.1. Działania umożliwiające wczesne wykrycie objawów przemocy w rodzinie (ewentualne postępowanie zgodne z procedurami Niebieskiej Linii ), 3.2. Zajęcia z uczniami dotyczące uwrażliwienia na zjawisko przemocy. 3.3. Edukacja w zakresie przyczyn i zapobiegania przemocy w rodzinie. Pedagog, psycholog Dyrekcja, Policja Wychowawca, pedagog, psycholog, Policja Wychowawcy, nauczyciele we współpracy z pedagogiem i psychologiem. 3.4. Przekazanie informacji rodzicom dotyczących prawnych aspektów interwencji w przypadku zdarzeń mających znamiona przemocy. 3.5. Zapewnienie fachowej pomocy ofiarom i sprawcom przemocy (na terenie szkoły). 3.6. Identyfikowanie różnych form przemocy i agresji w szkole, ustalenie ich przyczyn oraz podjęcie środków zaradczych. 3.7. Wykorzystanie pomieszczeń i urządzeń sportowych do rozwijania aktywności fizycznej uczniów w warunkach zajęć pozalekcyjnych. Nauczyciele wychowania fizycznego. 3.8. Prowadzenie działań mediacyjnych i interwencyjnych w sytuacjach kryzysowych - konflikty.
4. Włączenie szkoły do działań Urzędu Gminy w Kowali mających na celu wzrost bezpieczeństwa młodzieży w związku z uczestnictwem w życiu kulturalnym Gminy oraz w obszarach związanych z wypełnianiem obowiązku szkolnego. 4.1. Przekazywanie informacji do Policji o rejonach pobytu młodzieży w miejscach i okolicznościach wskazujących na wagarowanie. 4.2. Kierowanie zgłoszeń o interwencje w przypadkach wskazujących na bezpośrednie zagrożenie młodzieży. 4.3. Zabezpieczenie młodzieżowych imprez i spotkań pozalekcyjnych w formie ochrony obiektu przez Policję i przez rodziców (rekolekcje, rajdy, itp.) 4.4. Patrolowanie przez Policję miejsc grupowania się młodzieży (koncerty, dyskoteki itp.) 4.5. Rozwijanie umiejętności reagowania na zagrożenia w sytuacjach ryzykownych: - ćwiczenia bezpiecznych zachowań w sytuacjach zagrożenia, - udział uczniów w konkursach na temat Udzielania pierwszej pomocy, - prelekcje funkcjonariuszy dotyczące patologii zachowań dzieci i młodzieży oraz działań interwencyjnych, - poznawanie i przestrzeganie zasad bezpiecznych zachowań poza szkołą i domem rodzinnym, - właściwe reagowanie i udzielenie pomocy rówieśnikom w sytuacjach zagrożeń. Dyrekcja Szkoły, Rada Rodziców, Komitety Rodzicielskie, psycholog, wychowawcy klas. Dyrekcja szkoły Dyrektor Policja Wychowawcy klas (zgodnie z planem pracy wychowawczej), pedagog, psycholog, policja, specjaliści Program Profilaktyczny Szkoły na lata 2013/2016 został zatwierdzony przez Radę Rodziców w dniu 11.09.2013r. Program Profilaktyczny Szkoły na lata 2013/2016 został przyjęty do realizacji przez Radę Pedagogiczną uchwałą z dnia 12.09.2013r.