Informacje ogólne Informacje ogólne ma wpływ na własności podwozia samochodu ciężarowego. Dlatego tak ważne jest przestrzeganie zaleceń firmy Scania. Przed zmianą rozstawu osi zawsze należy skontaktować się z warsztatem firmy Scania. Uzyskasz tam informacje o standardowych wymiarach rozstawu osi i wałów napędowych. Przy wyznaczaniu nowego położenia osi najlepiej jest wybrać jedną ze standardowych wartości rozstawu pojazdów Scania. Umożliwi to zamontowanie w podwoziu oryginalnych wałów napędowych firmy Scania. Korzystaj z części zamiennych firmy Scania, aby zapewnić optymalność wszystkich rozmiarów i wymiarów. wymaga zmiany pliku SOPS (Scania On-board Product Specification). W ciągnikach siodłowych zabrania się spawania i łączenia w obszarze między przednią a tylną osią. Więcej informacji na temat modyfikacji pliku SOPS zamieszczono w dokumencie pt. Przeprogramowanie jednostek sterujących. BEP-L011 384 816 Scania CV AB 2019, Sweden 1 (20)
Sposoby zmiany rozstawu osi Rozstaw osi można zmienić na dwa sposoby: Informacje ogólne 1. Zmiana usytuowania osi tylnej lub mocowania wózka napędowego na ramie podwozia (metoda zalecana). 2. Przecięcie i połączenie ramy podwozia Wymagane jest przecięcie ramy podwozia przed osią tylną i zespawanie jej z powrotem po dokonaniu modyfikacji rozstawu osi. Osi tylnej ani wózka napędowego ze wspornikami resorów i belkami poprzecznymi nie wymontowuje się z ramy podwozia. Elementy te są przemieszczane jako kompletny zespół. Firma Scania zaleca wykonanie prac związanych z przecięciem i połączeniem ramy podwozia w autoryzowanym warsztacie firmy Scania. Dla ciągników można stosować tylko jedną metodę i tylko w celu zmniejszenia rozstawu osi. Niedozwolone jest przedłużanie rozstawu osi. Scania CV AB 2019, Sweden 2 (20)
Zwiększanie rozstawu osi Rozstaw osi nie może przekraczać maksymalnej dozwolonej wartości standardowej określonej dla danego typu pojazdu przy dostawie z fabryki. Wyjątek, w którym dopuszcza się zwiększenie rozstawu osi ponad maksymalną wartość dozwoloną dla danego typu pojazdu, stanowią pojazdy ze stałą zabudową i o równomiernym rozkładzie obciążenia. Niemniej w takim przypadku konstrukcja zabudowy musi pozwalać na odpowiednie wzmocnienie ramy podwozia. W przeciwnym razie mogą występować drgania ramy. Przesuwanie osi tylnej lub wózka napędowego Niezależnie od wybranej metody zmiana rozstawu osi wymaga przemieszczenia osi tylnej. W celu zmiany rozstawu osi należy najpierw spróbować przemieścić oś tylną lub wózek napędowy na ramie podwozia. Oś tylną lub wózek można przesunąć w pojazdach z ramą pojedynczą bądź podwójną. Scania CV AB 2019, Sweden 3 (20)
Przedłużenie tylnego zwisu ramy Punkty podparcia tylnej osi nie mogą być zlokalizowane na żadnym przedłużeniu tylnego zwisu ramy. Punkty podparcia tylnej osi muszą znajdować się przed przyszłym połączeniem ramy zewnętrznej (1); patrz rysunek. Informacje na temat sposobu zwiększania wartości tylnego zwisu ramy zamieszczono w dokumencie pt. Zwiększanie tylnego zwisu ramy. Zmniejszanie rozstawu osi 1 409 489 Wartość rozstawu osi nie może być mniejsza od minimalnej dozwolonej wartości standardowej określonej dla danego typu pojazdu. Oś tylna z przedłużeniem tylnego zwisu ramy. Rozmieszczenie belek poprzecznych Jeśli nowy rozstaw osi jest jednym z rozstawów standardowych, rozmieść belki poprzeczne w standardowy sposób. Aby uzyskać informacje na temat standardowego rozstawu osi, należy skontaktować się z dealerem firmy Scania. Jeśli nowy rozstaw jest niestandardowy, dostosuj rozmieszczenie belek poprzecznych do długości wałów napędowych. Więcej informacji zamieszczono w dokumencie pt. Wymontowanie i zamontowanie belki poprzecznej. Scania CV AB 2019, Sweden 4 (20)
Długość i usytuowanie wałów napędowych wiąże się z koniecznością modyfikacji lub wymiany wału napędowego i wszelkich pośrednich wałów napędowych. Przy wyznaczaniu nowego położenia osi najlepiej jest wybrać jedną ze standardowych wartości rozstawu pojazdów Scania. Umożliwi to zamontowanie w podwoziu oryginalnych wałów napędowych firmy Scania. Unikaj modyfikowania śruby napędowej i pośrednich wałów napędowych. Zmiana długości wałów napędowych wymaga użycia specjalnego sprzętu do spawania, prostowania i wyważania wałów napędowych. Tego typu modyfikacje należy zawsze konsultować z warsztatem firmy Scania. Wszystkie śruby usunięte z wału napędowego należy wymienić na nowe. Ważne jest użycie śrub właściwego typu. Śruby należy dokręcić odpowiednim momentem. Nie używaj klucza mechanicznego. Skontaktuj się z dealerem firmy Scania, aby uzyskać informacje np. na temat właściwego typu śrub i momentu dokręcania. Długość wału napędowego lub pośredniego wału napędowego nie może być większa niż 2000 mm. Skontaktuj się z dealerem firmy Scania w celu uzyskania odpowiednich długości wału napędowego do aktualnej specyfikacji pojazdu. Scania CV AB 2019, Sweden 5 (20)
Zmiana kątów przegubów uniwersalnych Po zwiększeniu lub zmniejszeniu rozstawu osi czasami konieczne jest zmodyfikowanie jednego lub kilku kątów przegubów krzyżakowych w celu zminimalizowania nieregularności. Wartości kątów przegubów krzyżakowych można zmienić w dowolny z poniższych sposobów: Modyfikacja lub przesunięcie łożysk podporowych. Modyfikacja kąta nachylenia osi tylnej. Zmniejszenie wysokości podnoszenia osi wleczonej (dotyczy pojazdów z kołami w konfiguracji 6x2 z tylnym zawieszeniem na resorach piórowych). Uwaga: W przypadku zastosowania długich wałów napędowych i ustawienia nieprawidłowych kątów przegubów krzyżakowych podwozie i zespół napędowy będą wpadać w wibracje. Scania CV AB 2019, Sweden 6 (20)
Modyfikacja kąta nachylenia osi tylnej W pojazdach z zawieszeniem na resorach piórowych kąt nachylenia osi tylnej można zmienić za pomocą klinów umieszczonych między gniazdem resoru osi tylnej a resorem. Uwaga: Wartości tego kąta nie należy zmieniać o więcej niż 3. Od dealerów firmy Scania można zakupić następujące kliny: Numer części Rozmiar (mm) Kąt nachylenia ( ) 300 355 220x90 0,5 250 539 220x100 1,5 277 975 220x100 2,08 246 263 220x100 5,0 277 976 220x100 5,5 Scania CV AB 2019, Sweden 7 (20)
Zmniejszenie wysokości podnoszenia osi wleczonej w pojazdach z kołami w konfiguracji 6x2 z tylnym zawieszeniem na resorach piórowych Uwaga: Podnośnik osi wleczonej z obniżoną wysokością podnoszenia musi być zawsze używany w pojazdach z konfiguracją kół 6x2 z tylnym zawieszeniem na resorach piórowych o rozstawie osi zredukowanym do mniej niż 3350 mm. Po podniesieniu osi wleczonej znacząco zwiększa się nachylenie ramy podwozia. Ponadto podniesienie osi wleczonej powoduje nieregularności w kątach ustawienia wałów napędowych. W pojazdach z małym rozstawem osi występuje bardzo duży wzrost tych nieregularności. Pojazdy z konfiguracją kół 6x2 z tylnym zawieszeniem na resorach piórowych zamówione z rozstawem osi 3150 mm lub mniejszym są zawsze fabrycznie wyposażone w podnośnik osi wleczonej ze zredukowaną wysokością podnoszenia. Uwaga: Wysokość podnoszenia osi wleczonej można ograniczyć także w pojazdach o większym rozstawie osi, jednak zachodzi wówczas znaczące ryzyko uderzania podniesionych kół osi wleczonej o podłoże podczas jazdy na nierównej nawierzchni. Scania CV AB 2019, Sweden 8 (20)
Opis prac 1. Wymień siłownik hydrauliczny na siłownik, w którym skok tłoka jest krótszy o32 mm (numer części 2 083 400). 2. Zamontować wkładkę dystansową (1) (numer części 1 377 710) między podkładką gumową (2) a wspornikiem (3); patrz rysunek. Wkładka dystansowa zatrzymuje ruch ramienia podnoszącego. Układ pneumatyczny Wszelkie prace względem układu pneumatycznego muszą być wykonywane według osobnych instrukcji. Więcej informacji na temat pracy z układem pneumatycznym zamieszczono w dokumencie pt. Modyfikacje układu pneumatycznego. 3 1 2 384 817 Scania CV AB 2019, Sweden 9 (20)
Spawanie W miarę możliwości unikaj spawania w ramie podwozia, ponieważ w obszarze sąsiadującym ze spoiną występuje większe ryzyko pojawiania się pęknięć. Jest to szczególnie istotne w przypadku tych części ramy, gdzie wytrzymałość i odporność na zmęczenie mają znaczenie krytyczne. Wykonywanie spawania na ramie podwozia jest dozwolone w obszarze leżącym 1000 mm za środkiem wózka napędowego w pojazdach o równomiernym rozkładzie obciążenia, patrz rysunek. Występują następujące wyjątki: Pojazdy wyposażone w belkę do zaczepu, która znajduje się 1000 mm lub dalej za spawem. Pojazdy z dużymi obciążeniami punktowymi za spawem. Są to np. samochody silosy, betonomieszarki i pojazdy z wyposażeniem montowanym z tyłu, takie jak dźwigi. 1000 384 819 Wszelkie prace spawalnicze muszą być wykonywane przez przeszkolonych pracowników i z zachowaniem wysokiej precyzji. Więcej informacji na temat spawania zamieszczono w dokumencie pt. Spawanie w ramie podwozia. Scania CV AB 2019, Sweden 10 (20)
Wiercenie otworów Zezwala się wyłącznie na wiercenie otworów w kołnierzach podłużnic ramy w obrębie 100 mm od tylnej krawędzi podłużnic ramy; patrz rysunek. 100 Na kołnierze są przenoszone największe naprężenia oddziałujące na podłużnice ramy. Dlatego też istnieje wyjątkowo wysokie ryzyko pojawiania się pęknięć wokół otworów wywierconych w kołnierzach lub w ich pobliżu. 384 820 Więcej informacji zamieszczono w dokumencie pt. Wiercenie otworów w ramie podwozia. Scania CV AB 2019, Sweden 11 (20)
Przedłużenie ramy wewnętrznej W przypadku przesunięcia do tyłu osi tylnej lub wózka napędowego w pojazdach wyposażonych w ramę podwójną konieczne jest przedłużenie ramy wewnętrznej. Dodatkowa belka przedłużenia powinna być co najmniej tak długa jak wartość przedłużenia rozstawu osi. Połączenie powinno być ukośne nad kołnierzami, aby zmniejszyć naprężenia na łączeniach; patrz rysunek. 270 1 3 2 5 4 4 50 Wypełnij substancją uszczelniającą obszar między ramą zewnętrzną a ramą wewnętrzną, aby nie przedostawała się do niego wilgoć. W miarę możliwości użyj podkładu. 50 50 50 50 Przedłużoną ramę wewnętrzną można zamówić w fabryce jako zamówienie specjalne. W celu uzyskania szczegółowych informacji należy skontaktować się z dealerem firmy Scania. B C B Frezuj końce ramy w sposób pokazany na rysunku. A = spawanie łukiem metalowym B = spawanie metodą MIG 30 A 1. Istniejąca belka wewnętrzna. 2. Nowa belka wewnętrzna. 3. Istniejące nity. 4. Nowe nity lub śruby pasowane M14. 5. Belka zewnętrzna. A 384 821 A 2 2 A. 200 mm B. 51 59 mm C. 70 78 mm 30 B 1-2 384 822 Scania CV AB 2019, Sweden 12 (20)
Opis pracy dotyczącej przemieszczania tylnej osi lub wózka Opis pracy dotyczącej przemieszczania tylnej osi lub wózka 1. Wymontuj wały napędowe oraz przewody sprężonego powietrza osi tylnej lub wózka napędowego i inne elementy, które mogą stanowić przeszkodę w pracy. 2. Podeprzyj tylną krawędź podwozia na kobyłkach. 3. Zmierz wymiar kontrolny (M), wykonując następujące czynności (patrz rysunek): a) Umieść linijkę w poprzek ramy podwozia w punkcie, w którym podłużnice ramy są pod kątem na zewnątrz i nie są już ustawione równolegle. Użyj ekierki, aby upewnić się, że linijka jest ustawiona pod kątem 90 w stosunku do ramy podwozia. b) Wybierz dwa przednie punkty pomiarowe, używając punktaka obok linijki na każdej podłużnicy ramy. Wykonaj oznaczenia w kołnierzach belki podwozia jak najbliżej czoła podłużnic ramy. Dzięki temu wytrzymałość ramy zmniejszy się jedynie minimalnie. c) W ten sam sposób napunktuj dwa tylne punkty pomiarowe, aby można było określić wymiar kontrolny (M). 4. Wymontuj wsporniki resorów i ich belki poprzeczne. 5. Wywierć nowe otwory dla wsporników resorów i belek poprzecznych. Jeśli nie są dostępne szablony do wiercenia, można wykorzystać wsporniki resorów i belki poprzeczne. 6. Zamontuj elementy poprzez nitowanie na zimno lub przy użyciu połączeń śrubowych. W przypadku wybrania drugiej z tych metod rozwierć otwory na śruby za jednym razem i użyj śrub pasowanych. 7. Zaspawaj otwory, jeśli odległość do nowych otworów jest zbyt mała. Więcej informacji na temat minimalnej dozwolonej odległości można znaleźć w dokumencie Wiercenie otworów w ramie podwozia. 90 M 384 824 384 823 Scania CV AB 2019, Sweden 13 (20)
Przedłużenie ramy podwozia Przedłużenie ramy podwozia Łączenie elementów ramy podwozia skutkuje spadkiem jej wytrzymałości mechanicznej. Za poprawne połączenie elementów ramy podwozia odpowiada zawsze osoba wykonująca tę pracę. Firma Scania zaleca wykonanie prac związanych z przecięciem i połączeniem ramy podwozia w autoryzowanym warsztacie firmy Scania. Przecinanie i łączenie ramy pojedynczej Przecinanie i łączenie ramy podwozia przed osią tylną jest dopuszczalne tylko w przypadku samochodów ciężarowych z ramą F950. Opisana tutaj metoda wymaga przecięcia ramy podwozia przed osią tylną i zespawanie jej z powrotem po dokonaniu modyfikacji rozstawu osi. Osi tylnej ani wózka napędowego ze wspornikami resorów i belkami poprzecznymi nie wymontowuje się z ramy podwozia. Elementy te są przemieszczane jako kompletny zespół. Scania CV AB 2019, Sweden 14 (20)
Przedłużenie ramy podwozia Przecinanie ramy podwozia Zmiany rozstawu osi poprzez przecięcie ramy podwozia należy dokonywać wyłącznie w wyjątkowych sytuacjach. Spawanie lub łączenie ramy podwozia w ciągnikach siodłowych jest niedozwolone. Usytuowanie punktów łączenia ramy Połączenie ramy nie może znajdować się w pobliżu obszarów poddawanych wysokim obciążeniom. Przetnij ramę podwozia tak, aby punkty łączenia znalazły się w bezpiecznej odległości od następujących elementów: Wsporniki resorów Mocowanie osi wleczonej Belki poprzeczne Elementy podwozia (zbiorniki, uchwyt koła zapasowego, skrzynki na narzędzia itp.) Wyznacz położenie przednich punktów łączenia (w przypadku przedłużania ramy), biorąc pod uwagę czynniki takie jak usytuowanie belek poprzecznych. Ważne jest zapewnienie wystarczającej ilości miejsca na płyty wzmacniające i możliwości ich symetrycznego rozmieszczenia wewnątrz ramy. Belki przedłużenia i płyty wzmacniające Części takie jak belki przedłużenia i płytki wzmacniające w różnych wersjach można nabyć u dealerów firmy Scania. Elementy przygotowane we własnym zakresie muszą być wykonane z tego samego materiału co podłużnice ramy albo z materiału o równoważnych parametrach i takiej samej jakości. Scania CV AB 2019, Sweden 15 (20)
Więcej informacji na temat właściwości materiałów zamieszczono w dokumencie pt. Ramy podwozia. Przedłużenie ramy podwozia Scania CV AB 2019, Sweden 16 (20)
Przedłużenie ramy podwozia Opis prac 1. Zdemontuj wały napędowe, przewody sprężonego powietrza i inne podzespoły utrudniające pracę w celu przedłużenia ramy podwozia. 2. Podeprzyj całe podwozie na stojakach umieszczonych w następujących punktach: Z przodu, za zderzakiem. Przed i za obszarem cięcia. W tylnej krawędzi podwozia 3. Ustaw kobyłki w odpowiednim położeniu i sprawdź wypoziomowanie podwozia za pomocą poziomnicy alkoholowej. 4. Oznacz miejsca przecięcia podłużnic ramy. 5. Zmierz wymiar kontrolny (M), wykonując następujące czynności: a) Umieść linijkę w poprzek ramy podwozia w punkcie, w którym podłużnice ramy są pod kątem na zewnątrz i nie są już ustawione równolegle. Użyj ekierki, aby upewnić się, że linijka jest ustawiona pod kątem 90 w stosunku do ramy podwozia. b) Wybierz dwa przednie punkty pomiarowe, używając punktaka obok linijki na każdej podłużnicy ramy. Wykonaj oznaczenia w kołnierzach belki podwozia jak najbliżej czoła podłużnic ramy. Dzięki temu wytrzymałość ramy zmniejszy się jedynie minimalnie. c) W ten sam sposób napunktuj dwa tylne punkty pomiarowe, aby można było określić wymiar kontrolny (M). 6. Przetnij podłużnice ramy przy pomocy piły tarczowej. Zaleca się zastosowanie płaskownika stalowego, wygiętego do podłużnicy ramy, jako prowadnicy. 7. Frezowanie końców podłużnic ramy; patrz rysunek. M 90 Ustalanie wymiaru przed przecięciem ramy. 30 2 30 384 824 384 825 2 384 826 Fazowanie końcówek ramy. Scania CV AB 2019, Sweden 17 (20)
Przedłużenie ramy podwozia 8. Ustaw tylną część ramy tak, aby nowy wymiar kontrolny (MK lub ML) odpowiadał zmienionemu rozstawowi osi. 9. Podeprzyj obcięte elementy podłużnicy ramy na stojakach i sprawdź, czy są one wypoziomowane przy użyciu poziomicy alkoholowej. 10. W przypadku zwiększania rozstawu osi: a) Frezowanie końców przedłużeń belek ramy. b) Umieść przedłużenia belek między podłużnicami ramy. 11. Zmontuj elementy ramy. 12. Sprawdź zgodność ustawienia z wymiarem MK lub ML i poprawność wypoziomowania elementów ramy. 13. Zespawaj elementy ramy i oszlifuj spoiny tak, aby wygładzić powierzchnię. 14. Pomaluj powierzchnie. Więcej informacji zamieszczono w następujących dokumentach: MK Wymiar kontrolny po zmniejszeniu rozstawu. ML 384 827 Wykończenie powierzchni w fabryce. Informacje ogólne dotyczące lakierów i systemów lakierowania. Lakierowanie podwozia, osi i obręczy kół. 384 894 Wymiar kontrolny po zwiększeniu rozstawu. 384 895 Scania CV AB 2019, Sweden 18 (20)
Przedłużenie ramy podwozia 15. Wzmocnij punkty łączenia, używając oferowanej przez firmę Scania belki wewnętrznej o grubości 8 mm albo płyt wzmacniających wykonanych samodzielnie zgodnie z poniższymi instrukcjami: 700 200 Minimalna dozwolona grubość blachy wynosi 6 mm. Najlepiej jest wykonać płyty wzmacniające w dwóch częściach, mocowanych przy górnym i dolnym kołnierzu podłużnicy ramy. Części te muszą być rozdzielone szczeliną wzdłużną o szerokości ok. 5 mm. Przyspawaj otworowo płyty wzmacniające do czoła podłużnicy i zaspawaj szczelinę wzdłużną. Wypełnij substancją uszczelniającą obszar między podłużnicą ramy a wzmocnieniem, aby nie przedostawała się do niego wilgoć. W miarę możliwości użyj podkładu. R12 2 5 30 380 270 130 42 44 44 42 Nie zezwala się na spawanie w celu przytwierdzenia elementów do kołnierzy belki wewnętrznej części ramy podwozia. 90 190 35 35 190 90 Przerywane obszary pokazują przykład tego, jak może wyglądać propagacja arkusza. 384 896 Scania CV AB 2019, Sweden 19 (20)
Przecinanie i łączenie ramy podwójnej < 250 < 250 Przedłużenie ramy podwozia Podczas przecinania ramy wewnętrznej lub zewnętrznej zachowaj szczególną ostrożność, aby nie uszkodzić drugiej ramy. Elementy ramy podwójnej można łączyć jedynie w wyjątkowych sytuacjach. 384 905 Połącz ramę podwójną tak, aby zachować kompensację o wartości co najmniej 250 mm między punktami łączenia ramy wewnętrznej i zewnętrznej. W tym przypadku nie ma potrzeby stosowania dodatkowej płyty wzmacniającej. Uwaga: Jeżeli po skróceniu ramy rozstaw osi wynosi 3100 3400 mm, kompensację należy zmniejszyć do 100 mm. Usytuowanie punktów łączenia po zmniejszeniu rozstawu osi (jeden punkt łączenia dla przeciętej ramy wewnętrznej i dwa dla ramy zewnętrznej). < 250 < 250 Wypełnij substancją uszczelniającą obszar między ramą zewnętrzną a ramą wewnętrzną, aby nie przedostawała się do niego wilgoć. W miarę możliwości użyj podkładu. 384 917 Usytuowanie punktów łączenia po przedłużeniu ramy (dwa punkty łączenia dla nowej części ramy zewnętrznej i dwa dla ramy wewnętrznej). Scania CV AB 2019, Sweden 20 (20)