wywrotki. Informacje ogólne o wywrotkach Konstrukcja PGRT

Transkrypt

1 Informacje ogólne o wywrotkach Informacje ogólne o wywrotkach mają nadwozie podatne skrętnie. stosowane są głównie do transportu materiałów sypkich. Platforma ładunkowa wywrotki jest połączona z ramą, a zrzucanie realizowane jest za pomocą siłowników wywrotki. Scania może fabrycznie przygotować pojazd do zabudowy. Konstrukcja Wywrotka tylna: Wywrotka z platformą ładunkową, która może odchylać się tylko w tył. Wywrotka 3-stronna: Wywrotka z platformą ładunkową, która może przechylać się w tył i na boki. Siłownik wywrotki jest zamontowany na środku pod platformą. Rama pomocnicza wyposażona jest w przednią i tylną oś wywrotki, które pełnią funkcję przegubu wywrotki w każdym z kierunków wywrotu Przykład wywrotki Więcej informacji na temat elementów przygotowywanych fabrycznie zamieszczono wczęści pt. Montowane fabrycznie pakiety wyposażenia opcjonalnego. 06:30-01 Wydanie 11 pl-pl 1 (24)

2 Bezpieczeństwo Bezpieczeństwo Podczas zrzutu tylnozsypowego sworzeń obrotu wywrotki z mocowaniami, ramy i zawieszenie osi tylnej przejmują dynamicznie zmieniające się naprężenia. W szczególnych przypadkach może to spowodować przewrócenie się pojazdu. Więcej informacji na temat testów stabilności i sposobów ich przeprowadzania zamieszczono w dokumencie pt. Stateczność przechyłu w bok. Zamontuj czujnik pochylenia, aby pomóc zapobiec przewróceniu się pojazdu. W niektórych krajach wywrotki muszą być poddawane próbom stateczności. OSTRZEŻENIE! Jeżeli podczas zrzutu nastąpi osunięcie gruntu lub jeżeli jedna strona ładunku przymarznie, istnieje bardzo duże ryzyko przewrócenia się pojazdu i odniesienia obrażeń ciała. W przypadku częstego przymarzania ładunku pojazd można wyposażyć w podgrzewacz platformy lub wibrator, co pozwoli zmniejszyć ryzyko przewrócenia. 06:30-01 Wydanie 11 pl-pl 2 (24)

3 Bezpieczeństwo Poniższe podzespoły zwiększają bezpieczeństwo eksploatacji pojazdu w trudnych warunkach: Zawieszenie sztywne/opróżnione miechy powietrzne Drążek stabilizatora (jeśli można go zastosować w danej konfiguracji) Stabilizator wywrotu Blokada wózka napędowego Poniższe czynniki minimalizują ryzyka uszkodzenia pojazdu i obrażeń ciała: Prawidłowo zaprojektowana rama wywrotki Krótki rozstaw osi Sworzeń obrotu wywrotki jak najbliżej ostatniej osi tylnej Krótkie i skrętnie sztywne platformy Krótki i skrętnie sztywny tylny zwis ramy wykorzystujący np. belkę końcową o profilu czworokątnym. Zawsze przestrzegaj instrukcji producenta odnośnie do sposobu używania pojazdu. 06:30-01 Wydanie 11 pl-pl 3 (24)

4 Bezpieczeństwo Ważne informacje dotyczące zrzutu w przypadku pojazdów z zawieszeniem pneumatycznym WAŻNE! Więcej informacji dotyczących podłączenia układu automatycznego opróżniania miechów powietrznych znaleźć można w dokumencie pt. Obniżanie podwozia. Przed rozpoczęciem zrzutu należy opróżnić miechy powietrzne wózka napędowego. Aby uniknąć nadmiernego obciążenia ostatniej tylnej osi, musi być ona oparta o ogranicznik osi. Sprawdź odległość między osią a ogranicznikiem osi na wszystkich tylnych osiach. Kontrolę należy przeprowadzić na poziomym podłożu i podczas zrzutu. Upewnij się, że miechy powietrzne są całkowicie opróżnione, a następnie sprawdź, czy wszystkie ograniczniki osi stykają się z odpowiednimi osiami tylnymi. Podczas zrzutu obciążenie powinno być równomiernie rozłożone na wszystkich osiach tylnych. Jeśli obciążenie nie jest rozłożone równomiernie, należy zabezpieczyć ostatnią tylną oś przed nadmiernym obciążeniem (patrz następna strona). OSTRZEŻENIE! Jeśli podczas zrzutu całe obciążenie jest przenoszone przez tylną oś, występuje ryzyko uszkodzenia Przykład prawidłowego rozłożenia obciążenia podczas zrzutu, w sytuacji gdy wszystkie osie wykorzystują ograniczniki. 06:30-01 Wydanie 11 pl-pl 4 (24)

5 Bezpieczeństwo Wkładka dystansowa w przypadku nierównomiernego rozłożenia obciążenia podczas zrzutu Podczas zrzutu odległość między osią a ogranicznikiem osi może być inna dla ostatniej tylnej osi i innych osi tylnych. Jeżeli odległość jest znaczna, między każdą podłużnicą i ogranicznikiem osi należy umieścić wkładkę dystansową (patrz rysunek). Wkładki dystansowe zmniejszają obciążenie ostatniej tylnej osi w przypadku dużych ładunków. Zamocuj wkładkę dystansową do ogranicznika osi, korzystając z nakrętek i śrub z łbem wpuszczanym. Wymiary śrub muszą być takie same jak w przypadku oryginalnego mocowania. Zamocuj wkładkę dystansową do ramy w istniejących otworach mocowania tylnego żebra. OSTRZEŻENIE! Nie wolno wykonywać wpodłużnicy otworów mocowania dla wkładek dystansowych i ograniczników osi w ramie. Wkładki dystansowe :30-01 Wydanie 11 pl-pl 5 (24)

6 Bezpieczeństwo Wybierak trybu pracy w położeniu neutralnym podczas zrzutu. WAŻNE! W pojazdach z całkowicie zautomatyzowaną skrzynią biegów Opticruise można wykonać specjalne połączenie z funkcją sterowania prędkością silnika podczas zrzucania, co zapobiega zwiększeniu prędkości obrotowej silnika w przypadku, gdy wybierak trybu pracy nie znajduje się w położeniu neutralnym. Więcej informacji na temat zwiększania prędkości obrotowej silnika podczas zrzutu zamieszczono w dokumencie Sterowanie prędkością obrotową silnika podczas zrzutu. 06:30-01 Wydanie 11 pl-pl 6 (24)

7 Bezpieczeństwo Ogranicznik osi firmy Scania Wysokość H ogranicznika osi to odległość pomiędzy dolną krawędzią ramy podwozia a dolną krawędzią ogranicznika osi. Numer części H (mm) ,8 H Wysokość ogranicznika osi :30-01 Wydanie 11 pl-pl 7 (24)

8 Zalecenia Zalecenia Zalecenia firmy Scania stanowią najlepsze rozwiązanie całościowe, biorąc pod uwagę następujące czynniki: Wrażliwość na drgania ramy Podział obciążenia Komfort jazdy Sposób, w jaki platforma ładunkowa wywrotki opiera się oramę pomocniczą lub jest podparta w inny sposób na całej ramie podwozia. 06:30-01 Wydanie 11 pl-pl 8 (24)

9 Zalecenia Mocowanie ramy pomocniczej Przednią część ramy pomocniczej należy zamontować za pomocą wsporników podatnych, natomiast przy osi tylnej w tylnym zwisie należy zamontować wsporniki stałe. Liczba wsporników podatnych jest zależna od warunków eksploatacji i powinna wynosić co najmniej 3 sztuki. Wsporniki stałe muszą znajdować się nad tylną osią napędową i wózkiem napędowym. Przednia część ramy pomocniczej musi mieć możliwość ruchu wzdłużnego, gdy na ramę oddziałują ruchy skrętne. Więcej informacji na temat konstrukcji ram pomocniczych można znaleźć w dokumencie pt. Konstrukcja ramy pomocniczej. Więcej informacji dotyczących wyboru mocowań dla określonego pojazdu zamieszczono w dokumencie pt. Wybieranie ramy pomocniczej i mocowania. Dodatkowe informacje dotyczące wsporników elementów nadwozia zamieszczono w dokumencie pt. Mocowanie zabudowy. WAŻNE! Rama pomocnicza powinna spoczywać na całej ramie podwozia, ponieważ tarcie pomiędzy powierzchniami tłumi efekt drgania. 06:30-01 Wydanie 11 pl-pl 9 (24)

10 Zalecenia Wymiary ramy pomocniczej W tabeli podano zalecane wymiary podłużnic ramy pomocniczej dla różnych ram podwozia. Samochody ciężarowe z ramą podwozia F950: Eksploatacja WxSzxG (mm) I x (cm 4 ) Bardzo lekkie 110x80x6 290 Lekkie 110x80x8 380 Samochody ciężarowe z ramą podwozia F957 lub F958: Eksploatacja WxSzxG (mm) I x (cm 4 ) Średnie 140x80x6 800 Duże 160x80x8 900 I x = Minimalny powierzchniowy moment bezwładności na belkę. HxWxT = wysokość, szerokość i grubość (dla ramy pomocniczej o profilu U). Wartość powierzchniowego momentu bezwładności podano przy założeniu, że rama pomocnicza jest ze stali, a minimalna granica plastyczności wynosi 310 N/mm2. Tylny zwis ramy Podczas zrzutu tylnozsypowego na tylnym zwisie występują bardzo wysokie naprężenia. Duże siły oddziałują na sztywność ramy pomocniczej i konstrukcję tej części. 06:30-01 Wydanie 11 pl-pl 10 (24)

11 Zalecenia Odległość między środkiem osi przedniej a przednią krawędzią ramy pomocniczej Aby wytłumić wszelkie drgania ramy, należy przesunąć do przodu ramę pomocniczą i przymocować ją do ramy podwozia jak najbliżej przedniej osi. Jest to szczególnie ważne w pojazdach z przednią osią z zawieszeniem pneumatycznym. Maksymalna dopuszczalna odległość między środkiem przedniej osi a przednią krawędzią ramy pomocniczej: Przednie osie z zawieszeniem pneumatycznym: 600 mm Przednie osie z zawieszeniem na resorach piórowych: 800 mm Odległość pomiędzy osią przednią awspornikiem przednim Oś przednia z zawieszeniem pneumatycznym: jak najdalej do przodu w zakresie mm. Oś przednia z resorem piórowym: jak najdalej do przodu w zakresie mm Przednia część pojazdu z zawieszeniem pneumatycznym lub na resorach piórowych :30-01 Wydanie 11 pl-pl 11 (24)

12 Zalecenia Przykłady zamocowań Wymiar A w przykładowych rysunkach nie może być większy niż 900 mm. Wymiary przedstawione na rysunkach służą wyłącznie jako przykład i różnią się wzależności od pojazdu. Więcej informacji na temat umiejscowienia wsporników zamieszczono w dokumentach pt. Wybieranie ramy pomocniczej i mocowania oraz Mocowanie zabudowy. 875 A A A A A A A A A :30-01 Wydanie 11 pl-pl 12 (24)

13 Zalecenia Nośnik ładunku Platformy Platforma ładunkowa wywrotki musi być wystarczająco sztywna, aby nie zginała się w kierunku poprzecznym ani nie wyginała na boki w przypadku, gdy zrzucany ładunek przyklei się do jej przedniej części. tylnozsypowe Upewnij się, że platforma ładunkowa wywrotki jest oparta o ramę pomocniczą na całej jej długości. Jeśli nie jest to możliwe, zamontuj podpory. Zmniejsz obciążenie platformy w pozycji obniżonej, montując przednią i środkową podporę. Upewnij się, że elementy sterujące są dostępne, tak aby platforma obniżyła się do prawidłowej pozycji. Obciążenie musi być równomiernie rozłożone na podporach, aby uniknąć nieprzyjemnych drgań ramy. W przypadku wywrotek użytkowanych w trudnych warunkach przednią podporę należy umieścić pośrodku między poprzecznymi belkami podwozia. Takie rozwiązanie redukuje ruchy skrętne z ramy podwozia do platformy. Wywrotka trójstronna W przypadku wywrotki trójstronnej na platformie należy zawsze zamontować co najmniej jedną podporę platformy na belkę podłużną ramy oprócz punktów podparcia zapewnianych przez sworzeń obrotu wywrotki. Podporę platformy należy także usytuować między przednim a tylnym sworzniem obrotu wywrotki. Łożyska sworznia obrotu wywrotki Łożyska platformy w sworzniu obrotu wywrotki powinny mieć jak najmniejszy luz. Nadmierny luz łożysk podporowych zwiększa ryzyko przewrócenia. Przykład prowadzenia i podparcia między platformą i ramą pomocniczą :30-01 Wydanie 11 pl-pl 13 (24)

14 Zalecenia Siłownik wywrotki Usytuowanie siłownika wywrotki Siłownik wywrotki musi być umieszczony przed środkiem ciężkości platformy ładunkowej wywrotki. Umieszczenie go za środkiem spowoduje podnoszenie przez siłownik wywrotki tylnego końca platformy ładunkowej wywrotki. Usytuowanie wzdłużne siłowników wywrotki zależy od następujących czynników: długość platformy, obciążenie, rodzaj wywrotki. Zwiększanie stateczności wywrotki podczas zrzutu tylnozsypowego: Umieść mocowanie siłownika wywrotki (lub siłowników) jak najdalej z przodu ramy podwozia. Użyj przednich siłowników stabilizujących z łożyskami, które pozwalają wyłącznie na ruch w kierunku wywrotu :30-01 Wydanie 11 pl-pl 14 (24)

15 Zalecenia Mocowanie pojedynczego siłownika wywrotki Zabezpiecz siłownik wywrotki za pomocą elementów mocujących w ramie pomocniczej. Mocowanie podwójnych zewnętrznych siłowników wywrotki Przykręć wsporniki siłownika do żeber w podłużnicach ramy pomocniczej. Między obydwoma wspornikami siłownika wywrotki należy zamontować poprzeczkę z profilu U o dużej wytrzymałości. Zapobiega to ruchowi skrętnemu i występowaniu asymetrycznego obciążenia. Uwaga: Siłowników wywrotki nie wolno mocować do półek podłużnicy Mocowanie w ramie pomocniczej 06:30-01 Wydanie 11 pl-pl 15 (24)

16 Zalecenia Centralnie mocowany siłownik wywrotki Wzmocnienie ramy W przypadku centralnie mocowanych siłowników wywrotki (1) odpowiednie jest zewnętrzne wzmocnienie ramy (2). W niektórych przypadkach mogą być niezbędne dodatkowe belki poprzeczne na ramie, aby zapobiec odginaniu się dolnej części ramy do zewnątrz przy dużym obciążeniu siłownika wywrotki. 2 1 Przemieszczanie belek poprzecznych W przypadku zabudowy z centralnie mocowanymi siłownikami wywrotki konieczne może być przesunięcie belek poprzecznych w ramie podwozia Uwaga: Przed przemieszczeniem jakichkolwiek belek poprzecznych zawsze kontaktuj się z firmą Scania lub z warsztatem firmy Scania. Sprawdź, czy belka poprzeczna nie koliduje z wałem napędowym. Rozstaw belek poprzecznych ramy nie może być większy niż 1500 mm. Nie wolno przemieszczać belek poprzecznych zamontowanych do wsporników resoru i łożysk wału napędowego. Więcej informacji o rozmieszczeniu belek poprzecznych można znaleźć w publikacji Wymontowanie i zamontowanie belek poprzecznych. 06:30-01 Wydanie 11 pl-pl 16 (24)

17 Zalecenia Pozycja sworznia obrotu wywrotki B Pozycję sworznia obrotu wywrotki określa się jako odległość pierwszej tylnej osi napędowej od środka sworznia obrotu wywrotki platformy (B). Zalecane maksymalne wymiary dla pozycji sworznia obrotu wywrotki dotyczą pojazdów wyposażonych w następujące elementy: Rama pomocnicza o zalecanych wymiarach wykonana z zalecanych materiałów i wzmocniona poprzecznie przy tylnym zwisie. Rama podwozia typu F950, F957 lub F958. Patrz tabela na następnej stronie :30-01 Wydanie 11 pl-pl 17 (24)

18 Zalecenia Usytuowanie sworznia obrotu wywrotki określa się jako odległość pierwszej tylnej osi napędowej od środka sworznia obrotu wywrotki platformy (B). Podwozie Zawieszenie Zalecane wymiary (B) dla pozycji sworznia obrotu wywrotki 4x2 A/B Maks mm 6x2/2 6x2/4 8x2/4 4x2 Z Maks mm (1730 mm w przypadku dobrej stateczności) 4x4 6x2 A/B Maks mm 6x2*4 6x4 8x2*6 8x2 8x4 6x2 Z Maks mm 8x2 6x4 Z Maks mm z wózkiem napędowym w odległości 1350/1355 6x6 (2350 mm w przypadku dobrej stateczności) 8x4 Maks mm z wózkiem napędowym w odległości 1445/1450 8x6 8x8 8x4*4 A/B Maks mm 10x4*6 W celu uzyskania szczegółowych informacji w zakresie innych konfiguracji należy skontaktować się z dealerem firmy Scania. 06:30-01 Wydanie 11 pl-pl 18 (24)

19 Poprawa stateczności Poprawa stateczności Blokada wózka napędowego z resorami piórowymi można wyposażyć w hydrauliczną blokadę wózka napędowego w celu poprawy statyczności podczas zrzutu: Zamontuj siłowniki hydrauliczne po prawej i lewej stronie, tak aby tłok blokował tylny resor jak najbliżej środka osi. Zamontuj lampkę ostrzegawczą w tablicy rozdzielczej. Lampka musi informować, kiedy blokada wózka napędowego jest włączona. Uwaga: Blokada wózka napędowego nie działa w pojazdach o konfiguracji kół 6x Położenie siłownika hydraulicznego względem resorów w wywrotkach, odpowiednio bez obciążenia (1) i przy maksymalnym ściśnięciu zawieszenia (2). 06:30-01 Wydanie 11 pl-pl 19 (24)

20 Poprawa stateczności Stabilizator wywrotu W celu dalszej poprawy stateczności podczas zrzutu należy zamontować stabilizator wywrotu. Stabilizator wywrotu zapobiega przed wygięciem w płaszczyźnie bocznej, przenosząc siły poprzeczne platformy w dół na ramę podwozia. Stabilizator wywrotu składa się z dwóch cięgieł połączonych ze sobą za pomocą złącza, które jest przymocowane do platformy oraz ramy pomocniczej (patrz rysunek). Stabilizator działa najskuteczniej, gdy jest zamocowany bezpośrednio nad środkiem osi tylnej lub środkiem wózka napędowego. Firma Scania zaleca stosowanie stabilizatora wywrotu w wywrotkach wykorzystywanych w kamieniołomach oraz innych wywrotkach dokonujących zrzutu na nawierzchniach o bardzo złej jakości :30-01 Wydanie 11 pl-pl 20 (24)

21 bez ramy pomocniczej bez ramy pomocniczej W sprzyjających warunkach takich jak dobry stan nawierzchni i brak przeciążeń wywrotki nie muszą mieć ramy pomocniczej. bez ramy pomocniczej muszą być wyposażone w przygotowanie wywrotki 02, ramę F957 albo F958. Przygotowanie wywrotki 02 można zamówić fabrycznie. Więcej informacji dotyczących przygotowania do wywrotki zamieszczono w części pt. Montowane fabrycznie pakiety wyposażenia opcjonalnego. Min 10 mm Klocki gumowe Aby zmniejszyć ryzyko uszkodzenia ramy podwozia, platforma musi spoczywać na ramie podwozia na gumowych klockach. Zamontuj gumowy klocek o rozmiarach 75x45 i minimalnej długości 300 mm w sposób pokazany w przykładach. Zamocuj je do podłużnic ramy pod spodem platformy. Liczba gumowych klocków po każdej stronie powinna być następująca: 8 gumowych klocków w pojazdach o rozstawie osi > 4500 mm 6 gumowych klocków w pojazdach o rozstawie osi < 4500 mm Powierzchnia styku gumowych klocków musi się znajdować co najmniej 10 mm od wewnętrznej krawędzi kołnierza. WAŻNE! Platforma ładunkowa wywrotki musi spoczywać na całej długości gumowych klocków. Min 610 mm Min 10 mm Min 75 mm Min 610 mm Min 75 mm Min 10 mm :30-01 Wydanie 11 pl-pl 21 (24)

22 bez ramy pomocniczej Umiejscowienie gumowych klocków W obszarze mm przed i za środkiem wózka napędowego nie powinno być żadnego gumowego klocka (obszar oznaczony na rysunku przerywaną linią). Jednak gumowe klocki mogą rozciągać się nad obszar oznaczony liniami, np. zaczynać się 50 mm przed i kończyć się 50 mm za obszarem oznaczonym liniami :30-01 Wydanie 11 pl-pl 22 (24)

23 bez ramy pomocniczej W pojazdach z przygotowaniem wywrotki 02, ramą F957 lub F958 zaleca się następujące usytuowanie gumowych klocków (wszystkie wymiary w mm): AD A B C AD A B D = co najmniej 300 mm A B C A B AD JA 2210 AD JA 2160 Dx75x45 Dx75x :30-01 Wydanie 11 pl-pl 23 (24)

24 bez ramy pomocniczej Konserwacja i modyfikacja W celu ograniczenia nadmiernego zużycia kołnierza belki należy wykonywać regularne prace konserwacyjne. Konserwacja obejmuje następujące czynności: Regularne sprawdzanie gumowych klocków i ramy Wymiana zużytych gumowych klocków Smarowanie sworznia obrotu wywrotki Usuwanie nadmiernego luzu w sworzniu wywrotki WAŻNE! Jeśli zewnętrzna część kołnierza belki zacznie się zużywać, dokonaj modyfikacji położenia i typu podpory platformy zgodnie z powyższymi zaleceniami. W przypadku nadmiernego zużycia należy wzmocnić podłużnice ramy. 06:30-01 Wydanie 11 pl-pl 24 (24)