DZIAŁANIA O CHARAKTERZE WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNYM WYNIKAJACE Z DIAGNOZY ŚRODOWISKA SZKOLNEGO DO REALIZACJI W ROKU SZKOLNYM Podstawowe kierunki realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym : 1. 100 rocznica odzyskania niepodległości wychowanie do wartości i kształtowanie patriotycznych postaw uczniów. 2. Wdrażanie nowej podstawy programowej kształcenia ogólnego. Kształcenie rozwijające samodzielność, kreatywność i innowacyjność uczniów. 3. Kształcenie zawodowe oparte na ścisłej współpracy z pracodawcami. Rozwój doradztwa zawodowego. 4. Rozwijanie kompetencji cyfrowych uczniów i nauczycieli. Bezpieczne i odpowiedzialne korzystanie z zasobów dostępnych w sieci. DIAGNOZA ŚRODOWISKA SZKOLNEGO: Szkoła Podstawowa w Połańcu liczy 956 uczniów klas 0-VIII i III klasy gimnazjalne. Przeprowadzono diagnozę środowiska szkolnego, analizując potrzeby i zasoby z obszaru wychowania i profilaktyki w szkole na podstawie: ankiet, spostrzeżeń wychowawcy na temat klasy, analizy dokumentacji szkolnej, obserwacji bieżących zachowań uczniów na terenie szkoły, analizy uwag wpisanych do dziennika, sprawozdań semestralnych opracowanych przez nauczycieli. wniosków płynących z Ankiety przesiewowej skierowanej do uczniów I-VI (rok 2016/2017) Strona1
wniosków płynących z Ankiety dotyczącej działań profilaktyczno-wychowawczych skierowanej do uczniów VII (rok 2017/2018) analizy Diagnozy Lokalnych Zagrożeń Społecznych 2016 (Centrum Rozwiązywania Problemów Społecznych na zlecenie UMiG Połaniec) Na tej podstawie określono czynniki ryzyka i czynniki chroniące. CZYNNIKI RYZYKA: naruszanie dyscypliny szkolnej, agresja rówieśnicza, szczególnie słowna, ryzyko kontaktu naszych uczniów ze zjawiskami patologicznymi, sięganie po substancje psychoaktywne, zachwianie poczucia bezpieczeństwa na terenie szkoły sygnalizowane przez niektórych uczniów, trudna sytuacja bytowa części rodzin wpływająca negatywnie na funkcjonowanie dziecka w środowisku szkolnym, brak umiejętności prospołecznych i niedojrzałość szkolna uczniów. Jako przyczyny problemów wychowawczych można wskazać: zaburzenia rozwojowe w sferze emocjonalnej, społecznej i poznawczej, zróżnicowanie środowiskowe uczniów, niewłaściwe sytuacje występujące w szkole, baza lokalowa szkoły i liczne klasy, brak właściwych wzorców zachowań w domach rodzinnych, niska samoocena uczniów, małe zainteresowanie rodziców organizacją czasu pozalekcyjnego dziecka oraz niewłaściwe postawy rodzicielskie, brak satysfakcjonujących relacji z rówieśnikami. Strona2
CZYNNIKI CHRONIĄCE: Wiek uczniów (większa kontrola otoczenia), Prawidłowe relacje w rodzinie, Udział w zajściach pozalekcyjnych, sportowych, Udział w zajęciach profilaktycznych, Baza lokalowa i zasoby szkoły (specjaliści), Brak zachowań uczniów związanych z łamaniem prawa. WNIOSKI DO PRACY: potrzeba objęcia szczególnym wsparciem dzieci 5 i 6- letnich m.in. z uwagi na obniżony wiek szkolny, działania wzmacniające motywację do nauki, niewystarczająca komunikacja interpersonalna w relacji uczeń - uczeń, wzmocnienie działań antyprzemocowych, w większym zakresie należy przedstawić uczniom Prawa Dziecka, a także zagadnienia związane z cyberprzemocą, rozszerzyć działania na rzecz profilaktyki uzależnień, przemocy, otyłości, wprowadzić modyfikacje w odniesieniu do tematyki zajęć uwzględniając propozycje uczniów, rodziców i nauczycieli, na bieżąco diagnozować problemy oraz potrzeby uczniów i dostosowywać tematykę zajęć, nawiązywać pozytywne relacje z uczniami dla poprawy poczucia bezpieczeństwa oraz wypracowania modelu wsparcia w trudnych sytuacjach w szkole. Strona3
PROGRAMY I DZIAŁANIA DO REALIZACJI W BIEŻĄCYM ROKU SZKOLNYM NAZWA DZIAŁANIA /OBSZARY PWP GŁÓWNE CELE SPOSOBY REALIZACJI TERMIN I OSOBY ODPOWIEDZIALNA Zajęcia rozwijające kompetencje społecznoemocjonalne (I-IV) Ćwiczenie nowych sposobów rozładowania i obniżania poziomu stresu, wybranie najlepszych dla siebie, Dostarczenie wiedzy o alkoholu i jego działaniu, uczenie się odróżniania faktów od mitów, Cotygodniowe spotkania dla dwóch grup Cały rok szkolny Ewa Brzeska, Alicja Dalmata, Teresa Roguz, Mirosława Młodzińska Dawanie wsparcia emocjonalnego, dostarczenie radości i przyjemności, Umożliwienie przeżycia dobrych chwil w relacjach: dziecko-dziecko, dziecko-dorosły, dziecko-rodzic. Modelowanie umiejętności społecznych, samokontroli, dojrzałości moralnej, Ćwiczenie umiejętności transferu i podtrzymywania. Bezpieczne granie czy już uzależnienie od gier komputerowych i Internetu? (IV) Zajęcia mają na celu przekazanie uczniom wiedzy na temat zagrożeń płynących z nadużywania komputera i Internetu (w tym również grania w gry, zarówno online, jak i offline). Zajęcia stanowią okazję do autorefleksji na temat czasu spędzanego przy komputerze i jego wpływu na pozostałe codzienne czynności. Omawiamy konstruktywne metody spędzania czasu wolnego. Podczas tych zajęć omawiane są następujące problemy: Warsztaty dla klas IV realizowane przez specjalistów terapii uzależnienia I semestr pedagog szkolny Urszula Żurawska Strona4
Co to jest uzależnienie, Objawy uzależnienia od komputera, Formy aktywności w sieci Wpływ niebezpiecznych stron na psychikę i zachowanie ucznia Konsekwencje uzależnienia- Zaprezentowanie zachowań pojawiających się w momencie nadużywania sieci. Przyjrzenie się,, Jak wygląda dzień z życia każdego ucznia Ukazanie możliwych rozwiązań w sytuacji nadużywania Internetu przez młodą osobę. Ustalenie nowych konstruktywnych metod spędzania czasu wolnego Czy jestem coś wart zajęcia z samooceny i samoakceptacji (I, II) Zajęcia mają na celu uświadomienie jak ważne jest dostrzeganie swoich mocnych stron w budowaniu pozytywnego obrazu własnej osoby. Świadomość pomoże zwiększyć poczucie własnej wartości poprzez przezwyciężanie nieśmiałości, stworzy okazję do odreagowania napięć emocjonalnych powstałych wskutek pomniejszania własnej wartości. Warsztaty dla klas V realizowane przez specjalistów terapii uzależnienia I semestr pedagog szkolny W czasie tych zajęć poruszane są następujące problemy: Co to jest samocena, samoakceptacja, poczucie własnej wartości Zapoznanie uczniów z rodzajami samooceny( zawyżona, zaniżona) Strona5
Zaznajomienie się z wewnętrznym krytykiem Zapoznanie ze sposobami ułatwiającymi zaakceptowanie siebie i innych. Kształtowanie umiejętności okazywania sympatii innym ludziom. Znaczenie pozytywnego myślenia w podnoszeniu własnej wartości DOPALACZE nowe trendy, szybka śmierć (I,IV) W czasie zajęć poruszane będą następujące problemy: co to są dopalacze, wpływ dopalaczy na organizm, Warsztaty dla klas VI realizowane przez specjalistów terapii uzależnienia I semestr pedagog szkolny skutki zażywania dopalaczy, przekłamania dotyczące działania dopalaczy obalamy mity. Jak uchronić młodzież przed używkamidopalacze, alkohol, narkotyki, nikotyna" (I,III,IV) Zajęcia mają na celu przedstawić młodzieży fakty i stereotypy związane z używaniem dopalaczy, alkoholu, narkotyków i nikotyny, pokazać w jaki sposób działają substancje psychoaktywne i jak tworzy się droga do uzależnienia oraz uświadomić zagrożenia wynikające z wkroczenia na ścieżkę inicjacyjną. Warsztaty dla klas VII realizowane przez specjalistów terapii uzależnienia I semestr pedagog szkolny W czasie tych zajęć poruszane są następujące problemy: Co to jest uzależnienie? Od czego można się uzależnić i co o tym decyduje? Strona6
Ciekawość a środki psychoaktywne, Wpływ środków uzależniających na organizm, Konsekwencje uzależnienia. Trening zastępowania agresji (ART) (I, II, III) Zmiana zachowań agresywnych na zachowania społecznie pożądane, Kształtowanie umiejętności radzenia sobie ze złością, Zajęcia grupowe dla uczniów wg potrzeb pedagog szkolny Wspieranie rozwoju osobowego uczniów w wymiarze społecznym i moralnym, rozwijanie odpowiedzialności, przygotowanie do rozpoznawania wartości moralnych, dokonywania wyborów i hierarchizacji wartości. Asertywność Sztuka bycia sobą (II,III) Kształtowanie umiejętności świadomego asertywnego zachowania w różnych sytuacjach życiowych, Propagowanie właściwych zachowań uczniów, Zajęcia dla klas VI I semestr pedagog szkolny Uczenie efektywnego asertywnego odmawiania, i radzenia sobie w sytuacjach konfliktowych. STOP AGRESJI (II, III) Kształtowanie umiejętności radzenia sobie z agresją własną i otoczenia, Przedstawienie sposobów przeciwdziałania i zwalczania zachowań agresywnych, Kształtowanie postaw zmierzających do eliminowania zachowań agresywnych i propagujących zachowania sprzyjające rozwijaniu pozytywnych relacji koleżeńskich. Zajęcia dla uczniów klas V II semestr pedagog szkolny Promocja zdrowia edukacja w zakresie zdrowia psychicznego Zajęcia dla uczniów klas VII I semestr Strona7
psychicznego (I-IV) czynniki pozytywnie i negatywnie wpływające na psychikę sposoby radzenia sobie z trudnymi emocjami model sytuacjamyślemocja pedagog szkolny Emocje trudna sprawa (I-IV) edukacja emocjonalna sposoby radzenia sobie z trudnymi emocjami model sytuacjamyślemocja Zajęcia dla uczniów klas VIII II semestr pedagog szkolny Czyste powietrze wokół nas (I,III, IV) Założenia programu: 1. Ochrona dzieci przed szkodliwym wpływem dymu tytoniowego. 2. Program ten jest adresowany do dzieci przedszkolnych, z udziałem rodziców i opiekunów. 3. Stanowi on pierwsze ogniwo w cyklu programów antytytoniowych. 4. Program ma charakter profilaktyczny, ale przede wszystkim ma na celu wykształcenie u dzieci świadomej postawy ochrony własnego zdrowia w sytuacjach, gdy są skazane na bezpośredni kontakt z palącymi. Zajęcia dla uczniów klasy 0 cały rok szkolny przeszkoleni nauczyciele Nie pal przy mnie, proszę (I,III, IV) Cele szczegółowe Uporządkowanie i poszerzenie informacji na temat zdrowia Kształtowanie u dzieci postaw odpowiedzialności za własne zdrowie Uświadomienie dzieciom, że palenie jest szkodliwe dla zdrowia Zajęcia dla uczniów klas II cały rok szkolny przeszkoleni nauczyciele Strona8
Uwrażliwienie dzieci na szkodliwe oddziaływanie dymu papierosowego związane z biernym paleniem Wykształcenie u dzieci umiejętności radzenia sobie w sytuacjach, gdy inni ludzie przy nich palą. Znajdź właściwe rozwiązanie (I,III, IV) Cele szczegółowe programu: Zwiększenie wiedzy w zakresie szkodliwości dymu tytoniowego. Kształtowanie umiejętności dbania o zdrowie własne i swoich bliskich. Kształtowanie postaw asertywnych związanych z unikaniem czynnego i biernego palenia tytoniu. Zajęcia dla uczniów klas V-VI cały rok szkolny przeszkoleni nauczyciele Trzymaj formę Celem programu "Trzymaj formę!" jest edukacja w zakresie trwałego kształtowania prozdrowotnych nawyków wśród młodzieży szkolnej poprzez promocję zasad aktywnego stylu życia i zbilansowanej diety, w oparciu o odpowiedzialność indywidualną i wolny wybór jednostki. Zajęcia dla uczniów klas V-VII cały rok szkolny przeszkoleni nauczyciele Apteczka Pierwszej Pomocy Emocjonalnej Celem programy jest rozwijanie w dzieciach umiejętności radzenia sobie ze stresem i trudnościami poprzez budowanie pozytywnych przekonań, wiary w siebie i zrozumienia dla innych. Zajęcia dla uczniów klas I-III cały rok szkolny przeszkoleni nauczyciele klas I-III Spójrz inaczej Program stanowi profilaktykę dotyczącą całego procesu powstawania negatywnych zachowań u dzieci i młodzieży. Program uczy je rozumienia siebie i innych, rozpoznawania i zaspokajania własnych potrzeb i wyrażania emocji w konstruktywny sposób lepszego radzenia sobie z Zajęcia dla klasy IV hi cały rok szkolny Iwona Sulik Strona9
różnymi problemami, umiejętności dobrego współżycia z innymi i znajdowania w sobie oparcia w trudnych sytuacjach, tak, aby w przyszłości nie sięgały w tym celu po środki uzależniające. EWALUACJA PROGRAMU Przebieg pracy wychowawczo- profilaktycznej i jej efekty poddawane są systematycznej obserwacji i ocenie. Informacje zwrotne pochodzące od uczniów, rodziców i nauczycieli służą doskonaleniu pracy i wyciąganiu wniosków na przyszłość. Najlepszych efektów można spodziewać się, gdy ewaluacji dokonuje się na podstawie obserwacji procesu wychowania. Sposoby i środki ewaluacji: obserwacja i analiza zachowań uczniów, obserwacja postępów w nauce, ilość zdarzeń trudnych i ryzykownych, frekwencja na zajęciach dydaktycznych, udział w konkursach, informacja zwrotna od uczniów, rodziców i nauczycieli dotycząca działań wychowawczo-profilaktycznych. Narzędzia ewaluacji: ankiety, obserwacja, analiza dokumentacji szkolnej. Ewaluacji Programu Wychowawczo-Profilaktycznego w czerwcu 2019 dokona Zespół Wychowawczy. Strona10