LEAN dodawanie wartości poprzez identyfikację i eliminację marnotrawstwa(czynności nie dodających wartości). Przed Po Marnotrawstwo (non value add) Czas Pracy (Wartość dodana) Podstawą w metodologii LEAN jest skupienie się na procesie: Wszystkie produkty, usługi powstają na skutek działania pewnego procesu Managerowie w pierwszej kolejności powinni skupić się na efektywności procesów a nie na zagadnieniach organizacyjnych i budżetach Tzn. określić, które etapy procesu tworzą wartość dla klienta, a które są marnotrawstwem LEAN Management skupia się na przepływie pracy i ciągłym eliminowaniu marnotrawstwa ze wszystkich aspektów działań organizacji i zastępowaniem go wartością dodaną dla Klienta. Marnotrawstwo jest rozumiane, jako korzystanie z zasobów firmy w sposób, który nie prowadzi bezpośrednio do wytworzenia usługi żądanej przez Klienta. Wartość dodana jest tym, za co klient jest w stanie zapłacić. Tradycyjne podejście do usprawniania procesów polega na przyspieszaniu wykonywanej pracy, natomiast podejście LEAN skupia się na redukcji marnotrawstwa(czasu nw którym wartość dodawana nie jest) w procesie, aby w ten sposób wykonać taką samą pracę nie tyle szybciej co w krótszym czasie.
Wdrożenie LEAN MANAGEMENT adresuje tematykę: zwiększenia produktywności i efektywności kosztowej ( increasing capacity/capability, cost effectivness,) jakości i innowacyjności (Total Quality Management koła jakości Kaizen, wdrożenie zasad i narzędzi w zakresie problem solving, wewnętrzne programy i konkursy promujące koncepcje pracowników). agility & alignement (optymalizacja procesów, integracja planowania i przepływu dokumentacji ; jasne, uwspólnione cele(mutual goals session) monitorowane na bieżąco (visual management). REDUKCJA: WZROST: Efekty widoczne są w wielu wymiarach: Klienci wzrasta wartość, którą im oferujemy a co za tym idzie ich satysfakcja i lojalność. Wzajemnie uczymy się i doskonalimy, integrujemy działania generując wzajemne korzyści. Ludzie/Kultura - Lean staje się nową kulturą w firmie, modelując organizację w kierunku High Performing Culture wspiera empowerment rozwija leadership, umożliwia rozpoznanie wysokiego potencjału i docenienie talentów znacząco podnosi zaangażowanie i satysfakcję pracowników(wyniki widoczne w we wzroście efektywności indywidualnej oraz wskaźnikach Employee Engagement Survey) uprawniając pracowników na wszystkich poziomach organizacji do bezpośredniego i osobistego wkładu na rzecz usprawnienia działalności organizacji buduje internal employer branding (przyjazne i klarowne środowisko pracy. Efektywność zdobycie przewagi konkurencyjnej poprzez optymalizację, a następnie wpisaną w DNA organizacji autonomiczną zdolność do doskonalenia procesów. Wysoki poziom efektywności procesów: jakość, koszty, serwis. Wzrost - poprzez eliminację marnotrawstwa możliwa jest obsługa większej liczby zamówień przy takich samych zasobach.
PODSTAWOWE POJĘCIA Z ZAKRESU LEAN MANAGEMENT Organizacja LEAN firma, w której wdrożono elementy kultury LEAN oraz narzędzia LEAN ukierunkowane na identyfikację i eliminację marnotrawstwa, aby zwiększać wartość dostarczaną klientom. Wspólne Cele Zestaw celów dla procesów i pracowników, wynikający ze strategii firmy. Wspólne cele zapewniają połączenie pomiędzy strategią firmy oraz codzienną pracą wg zasad LEAN. Zarządzanie wizualne - Przejrzyste i standardowe środowisko, łatwe do zarządzania i pracy (tzw. 3 minutes management). Tablice wizualizacyjne (Cele, Wskaźniki, Procesy, Rezultaty, Standardy pracy, itp.) Kultura Ciągłego Doskonalenia to proces dokonywania stopniowych ulepszeń, choćby minimalnych, oraz realizacji celu, jakim jest eliminacja wszystkich przypadków marnotrawstwa generującego koszt, a niedodającego wartości. Kaizen to wywodzący się z Japonii sposób myślenia, w którym poszukiwanie wszelkiego rodzaju usprawnień i twórczych rozwiązań stanowi rutynę zarządzania. Nazwa Kaizen pochodzi o japońskich słów KAI (zmiana) oraz ZEN (dobrze) co w tłumaczeniu dosłownych oznacza dobrą zmianę. Kaikaku - rewolucyjne usprawnienie wybranego obszaru funkcjonowania firmy (np. procesu) w krótkim czasie. Zarządzanie efektywnością - zaangażowanie wszystkich pracowników w realizację celów, między innymi poprzez codzienne spotkania typu Board meetings. Systematyczne raportowanie wyników na każdym poziomie organizacji. Boardmeeting - to codzienne, 15 MINUTOWE spotkanie przy tablicy odpraw, na której są m.in.: kluczowe wskaźniki, problemy wpisywane przez pracowników czy wykaz kompetencji pracowników. 5S filozofia zarządzania, która stawia za nadrzędny cel wizualną organizację stanowiska pracy aby ułatwić identyfikację i eliminację marnotrawstwa bazując na pomysłach pracowników. Nazwa 5S pochodzi od pierwszych liter kolejnych kroków wdrażania Selekcja Systematyka Sprzątanie Standaryzacja Samodyscyplina Warsztaty LEAN/LEAN ACTION WORKOUT 5 dniowe intensywne warsztaty wdrożeniowe, podczas których zespół identyfikuje, określa i wprowadza usprawnienia w procesie. Gemba - rzeczywiste miejsce, miejsce akcji, tam gdzie jest wytwarzana wartość dla klienta i realizowany proces. W produkcji zwykle hala produkcyjna. Wartość Dodana wartość produktu lub usługi z perspektywy klienta. Wartość jest tworzona w wyniku czynności dodających wartość działania, spełniające wymagania stawiane przez klienta - od razu, bez konieczności poprawek. Coś, za co klienci są skłonni zapłacić.
Marnotrawstwo (MUDA) każde działanie, które nie dodaje wartości dla klienta, z zużywa zasoby takie jak czas, surowce, materiały, itp. Wyróżniamy następujące typy marnotrawstwa: nadprodukcja, zapasy, oczekiwanie, nadmierne przetwarzanie, braki, nadmierny ruch, transport, zmarnowany potencjał pracowników, obwinianie. Marnotrawstwo oczywiste - czynności, które nie dodają żadnej wartości i można je natychmiast wyeliminować. Marnotrawstwo ukryte - czynności, które nie dodają wartości, ale musza być wykonywane z uwagi na inne procesy lub wymagania regulacyjne. Proces sekwencja następujących po sobie czynności, które muszą być wykonane w celu realizacji usługi lub produkcji wyrobu. Strumień wartości to wszelkie działania ( zarówno te, które dodają wartość, jak i te, które wartości nie dodają ) podejmowane w celu przeprowadzenia danego produktu lub usługi przez cały proces. Obejmuje przetwarzanie informacji od klienta oraz przetwarzanie materiałów. Mapowanie strumienia wartości to sporządzenie prostego diagramu wszystkich etapów wchodzących w przepływ materiałów i informacji niezbędnych do przetworzenia i dostarczenia wyrobu, począwszy od zamówienia do dostawy. Mapa strumienia wartości pozwala na wizualizację przebiegu procesu wytwarzania i przepływu informacji i zidentyfikowanie marnotrawstwa w procesach, a następnie ułożenie strategicznego planu przemian optymalizujących proces. Czas Przejścia (L/T) - Lead Time to czas mierzony od momentu rozpoczęcia procesu do jego zakończenia. Czas przejścia jest zawsze większy od czasu cyklu z uwagi na kolejki, zapasy oraz oczekiwanie w procesie. Czas Cyklu (C/T) - Cycle Time to czas potrzebny pracownikowi na przejście przez wszystkie czynności zanim je powtórzy. Czas cyklu weryfikuje się przy pomocy rzeczywistych pomiarów czasu trwania (stoper i obserwacja). Czas dodawania wartości (Value Added Time) to czas, w którym pracownik dodaje wartość z punktu widzenia klienta. Czas ten jest weryfikowany podczas obserwacji cyklu pracy pracownika oraz identyfikacji i odjęciu czasu marnotrawstw. Czas Taktu (T/T) Czas Taktu to stosunek dostępnego (w czasie jednej zmiany) czasu pracy, do wielkości zamówienia klienta przypadającego na zmianę. Diagram Pareto - narzędzie graficzne używane do ustalania hierarchii działań, mających na celu eliminację problemu, od dających największe efekty do mających najmniejszy wpływ. Bazuje na zasadzie Pareto wg. której 20% przyczyn generuje 80% skutków. Raport A3 praktyka zapisywania problemu, analiz akcji korygujących i rozwiązań oraz planu działań na pojedynczym arkuszu papieru w formacie A3. Jednostronicowy raport w formacie kartki A3, zawiera analizę przyczyn i plan oraz narzędzia likwidacji problemu. Lekcja jednotematyczna kilkuminutowe spotkania z pracownikami, podczas których przekazywane są informacje o standardach dotyczących realizacji procesu lub organizacji miejsca pracy. Udział w spotkaniu i zapoznanie się z treścią lekcji jednotematycznej jest potwierdzone przez pracownika podpisem.
Cykl PDCA cykl doskonalenia zwany też cyklem Deminga. W skrócie: Zaplanuj - Wykonaj - Zbadaj - Zastosuj. Podstawa rozwiązywania problemów w Kaizen Metoda 5W+1H - (5 x Why, 1 x How) pomaga w prosty sposób dotrzeć do przyczyny problemu zadając zwykle co najmniej 5 razy pytanie dlaczego, a po zapoznaniu się z przyczyną należy zastanowić się jak zapobiec problemowi. Burza mózgów - opracowana w latach 40-stych przez Osbourne'a. metoda wykorzystująca efekty pracy grupowej. W myśl zasady: grupa może więcej niż suma możliwości jej członków. Podczas sesji burzy mózgów generowane są pomysły usprawnień. Poka-Yoke - system sposobów eliminowania defektów z powodu pomyłek. Metody pomagające uniknąć pomyłek i błędów. Wykres Ishikawy - diagram rybiej ości pokazujący zależności przyczynowo-skutkowe. Jego celem jest usystematyzowanie czynników wpływających (potencjalnych przyczyn) na widoczny problem. Zastosowanie znajduje podczas analiz procesu rozwiązywania problemów. Zwykle wybierane kategorie wykresu to: człowiek (Man), maszyna (Machine), materiał (Material), stosowana metoda (Method), kierownictwo (Management), otoczenie (Environment).