PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU SZKÓŁ W LUBZINIE na rok 2016/2017
I. Podstawy prawne działań profilaktycznych w szkole: 1) Konstytucja RP z dnia 2 kwietnia 1997r. (Dz. U. 1997r. Nr 78, poz. 483; z późn. zm. Dz. U. 2009 Nr 114 poz. 946); 2) Konwencja o Prawach Dziecka (Dz. U. 1991r. Nr 120 poz. 526); 3) Ustawa o Systemie Oświaty z dnia 7 września 1991r. (Dz. U. z 2004r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.); 4) Rozporządzenie MEN z dnia 30 maja 2014r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. 2014r., poz. 803); 5) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 30 maja 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. poz. 803) 6) Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2003r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz. U. 2003, nr 26, poz. 226); 7) Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26 października 1982r. (Dz. U. 1982r. Nr 35, poz. 230); 8) Ustawa z dnia 24 kwietnia 2015r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2012r. poz. 124 oraz z 2015r., poz. 28); 9) Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich z dnia 26 października 1982r. (Dz. U. 2002 Nr 11, poz. 109); 10) Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 19 sierpnia 1994r. (Dz. U. Nr 111, poz. 535); 11) Ustawa o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych z dnia 9 listopada 1995r. (Dz. U. z 1996r. Nr 10, poz. 55); 11) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 czerwca 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz.U. 2015 poz. 843) 12) Rozporządzenie MENiS z dnia 30 kwietnia 2013r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. 2013 Nr 0, poz. 532);
13) Krajowy Program Zapobiegania Niedostosowaniu Społecznemu i Przestępczości Wśród Dzieci i Młodzieży z dnia 13 stycznia 2004r.; 14) Narodowy Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. II. Założenia szkolnego Programu Profilaktyki: Program Profilaktyki powstał, by przeciwdziałać negatywnym zjawiskom występującym na terenie szkoły. Będzie on obejmował równolegle trzy nurty działań: wspomaganie ucznia w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu; ograniczanie i likwidowanie czynników ryzyka, które zaburzają prawidłowy rozwój i dezorganizują zdrowy styl życia; inicjowanie i wzmacnianie czynników chroniących, które sprzyjają prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu. Szkolny Program Profilaktyki jest to program działań dydaktycznych i wychowawczych obejmujących całą społeczność szkolną (uczniów, rodziców, nauczycieli) w zakresie profilaktyki problemów dzieci i młodzieży, skonstruowany dla naszej szkoły i dostosowany do jej potrzeb, stanowiący spójną całość z programem nauczania, programem wychowawczym, koncepcją pracy szkoły, jak również realizowany przez całą kadrę pedagogiczną szkoły. W ramach realizacji Programu Profilaktycznego chcemy przygotować dzieci i młodzież do zdrowego, beznałogowego, twórczego życia, życia w zgodzie ze sobą i innymi ludźmi. III. Opis wyników przeprowadzonej diagnozy i metod jej przeprowadzania: W przygotowaniu Programu wzięto pod uwagę wyniki przeprowadzonej diagnozy w roku m 2015/2016, dotychczasową pracę wychowawczą, negatywne zjawiska z jakimi spotykali się nauczyciele, uczniowie, a także ich rodzice. Diagnozę dokonano także na podstawie obserwacji prowadzonych przez nauczycieli oraz wywiady środowiskowe, jak również wszelkie formy pracy pedagogicznej. Powyższe doświadczenia wskazują na występowanie następujących niepożądanych zjawisk na terenie naszej szkoły:
zachowania agresywne wśród uczniów (głównie agresja słowna, sporadycznie fizyczna); wulgarność w wyrażaniu się uczniów; niszczenie cudzego mienia, w tym mienia szkoły; sporadycznie palenie papierosów; próby wymuszania pieniędzy przez starszych uczniów; sporadycznie wagary; brak kultury osobistej w przypadku niektórych uczniów; trudności w nauce i brak mobilizacji do pracy. IV. Cel ogólny i cele szczegółowe Programu Profilaktyki: Nadrzędnym celem niniejszego Programu jest zwiększenie ilości i jakości oddziaływań profilaktycznych, w szczególności w zakresie ochrony zdrowia i zredukowania niepożądanych zachowań wśród dzieci i młodzieży, a także negatywnych wpływów środowiska. Biorąc pod uwagę wyniki obecnych doświadczeń pedagogicznych oraz powstałą diagnozę problemów wychowawczych w naszej szkole, proponujemy realizację następujących celów szczegółowych: 1) eliminowanie agresywnych zachowań uczniów i stosowanej przez nich przemocy; 2) wykształcenie właściwej postawy uczniów wobec problemów uzależnień, w tym nikotynizmu, alkoholizmu, narkomanii; 3) wdrażanie uczniów do przestrzegania norm zachowań dotyczących kultury osobistej; 4) kształcenie postaw zaangażowania na rzecz potrzebujących pomocy; 5) pomoc psychologiczno pedagogiczna uczniom mającym trudności w nauce oraz sprawiającym problemy wychowawcze.
V. Plan działań profilaktycznych na rok 2016/2017: CELE SZCZEGÓŁOWE Eliminowanie agresywnych zachowań uczniów i stosowanej przez nich przemocy Cele szczegółowe Zadania Formy realizacji Osoba odpowiedzialna Termin realizacji 1. Ograniczenie czynników sprzyjających zachowaniom agresywnym. opracowanie klasowych kontraktów lub innych form umowy, dotyczących eliminacji zachowań agresywnych dostarczenie uczniom pozytywnych modeli do naśladowania przykład własny nauczycieli, rodziców, pracowników szkoły poszanowanie godności i praw dziecka, respektowanie jego granic diagnozowanie przyczyn zachowań agresywnych w szkole ochrona dzieci i młodzieży przed konsekwencjami zachowań uczniów dyskusje, rozmowy warsztaty filmy edukacyjne ankiety wychowawcy, nauczyciele uczniowie
agresywnych rozwijanie umiejętności radzenia sobie z negatywnymi emocjami i stresem uświadomienie uczniom zagrożeń związanych z Internetem oraz cyberprzemocą realizacja programu Cyberprzemoc 2. Podniesienie poziomu wiedzy rodziców na temat zachowań agresywnych, właściwych postaw rodzicielskich. przygotowanie materiałów informacyjnych dla rodziców psychoedukacja rodziców w ramach indywidualnych konsultacji prelekcja na temat agresji wśród dzieci i młodzieży, jej przyczyn, a także cyberprzemocy gazetka na korytarzu m konsultacje rozmowy prelekcja 3. Poprawa relacji między uczniami, ograniczenie zachowań agresywnych. zajęcia warsztatowe dla uczniów na temat agresji włączenie dzieci mających problemy w kontaktach z rówieśnikami do różnych form działalności warsztaty dyskusje, rozmowy zajęcia pozalekcyjne koła zainteresowań godziny lekcyjne do dyspozycji wychowawcy nauczyciele, wychowawcy pracownicy szkoły
społecznej angażowanie całej społeczności szkolnej w poprawę relacji między uczniami (np. opieka gimnazjalistów nad młodszymi kolegami na korytarzu m podczas przerw międzylekcyjnych) zajęcia integracyjne w poszczególnych klasach Wykształcenie właściwej postawy uczniów wobec problemów uzależnień, w tym nikotynizmu, alkoholizmu i narkomanii (dopalaczy) oraz wobec osób potrzebujących pomocy Cele szczegółowe Zadania Formy realizacji Osoba odpowiedzialna Termin realizacji 1. Prowadzenie zajęć w ramach profilaktyki zdrowotnej. wzbogacenie wiedzy uczniów na temat higieny pracy i nauki, higieny psychicznej i osobistej promowanie aktywnych form spędzania wolnego czasu promowanie właściwego dyskusje, rozmowy filmy edukacyjne prelekcje zajęcia pozalekcyjne programy edukacyjne programy profilaktyczne spotkanie z dietetykiem wychowawcy, nauczyciele higienistka szkolna opiekunowie
odżywiania się realizacja programu wychowawczego i profilaktycznego realizacja programów edukacyjno-zdrowotnych, np. Trzymaj Formę, Multisport SKS dietetyk 2. Poszerzanie wiedzy uczniów, rodziców, nauczycieli na temat substancji uzależniających, np. papierosów, alkoholu, narkotyków, dopalaczy. dostarczenie uczniom, rodzicom, nauczycielom odpowiedniej wiedzy na temat substancji psychoaktywnych, np. papierosów, alkoholu, narkotyków, dopalaczy ukazanie skutków zażywania substancji odurzających przez dzieci i młodzież przekazanie informacji na temat odpowiedzialności karnej za posiadanie, czy też rozprowadzanie substancji psychoaktywnych dyskusje, rozmowy dramy, scenki rodzajowe prelekcje filmy edukacyjne godziny lekcyjne do dyspozycji wychowawcy wychowawcy 3. Kształtowanie postaw asertywnych. doskonalenie umiejętności wyrażania własnych opinii poszanowanie zdania innego człowieka wyrabianie umiejętności dyskusja i ocena bohaterów z książek, filmów trening asertywności współpraca z sądem i policją pogadanki i prelekcje nauczyciele, wychowawcy
4. Kształtowanie postaw zaangażowania na rzecz pomocy potrzebujących odmowy w przypadku niezgodności z własnymi zasadami wyrabianie nawyku pomocy osobom potrzebującym zajęcia na godzinach wychowawczych o zachowaniach asertywnych dyskusja, rozmowy zajęcia na godzinach wychowawczych dyskusja w ramach Samorządu Uczniowskiego nauczyciele, wychowawcy Wdrażanie uczniów do przestrzegania norm zachowań dotyczących kultury osobistej Cele szczegółowe Zadania Formy realizacji Osoba odpowiedzialna Termin realizacji 1. Umiejętność oceny własnych zachowań. stworzenie warunków do poznania siebie i opinii innych wyrabianie umiejętności krytycznego oceniania zachowań wpajanie odpowiedzialności za pełnione role życiowe rozpoznawanie własnych słabych i mocnych stron, zalet i wad kształtowanie właściwego stosunku do pozytywnych i negatywnych emocji, warsztaty poznawczo-doskonalące scenki rodzajowe symulacje samoocena gry dramatyczne nauczyciele, wychowawcy
radzenia sobie w sytuacjach trudnych i umiejętność szukania pomocy kształtowanie umiejętności samooceny 2. Podniesienie kultury osobistej uczniów. kształtowanie postaw i cech osobowości, np. uczciwość, rzetelność, odpowiedzialność, takt, tolerancja ukazanie negatywnego wpływu mediów na zachowania dzieci i młodzieży pomoc w przejściu przez trudny okres dorastania dyskusje, rozmowy filmy edukacyjne zajęcia pozalekcyjne wychowawcy, nauczyciele 3. Przekazanie wiedzy na temat zasad prawidłowego zachowania savoir vivre. przyswojenie przez uczniów ogólnych zasad kulturalnego zachowania się na co dzień nabywanie i ćwiczenie umiejętności prawidłowego zachowania, zgodnego z zasadami savoir vivru dyskusje, rozmowy programy edukacyjne scenki obrazowe wychowawcy, nauczyciele
Pomoc psychologiczno pedagogiczna uczniom mającym trudności w nauce oraz sprawiającym problemy wychowawcze Cele szczegółowe Zadania Formy realizacji Osoba odpowiedzialna Termin realizacji 1. Poznanie środowiska rodzinnego, w którym przebywa uczeń. zdiagnozowanie środowiska wychowawczego uczniów sporządzenie listy uczniów wymagających pomocy przeprowadzenie wywiadów środowiskowych wywiady środowiskowe rozmowy wychowawcy 2. Zwiększenie własnej samooceny oraz wzmocnienie poczucia własnej wartości. kształtowanie pozytywnego stosunku do własnej osoby ukazywanie własnych zalet wzmacnianie poczucia własnej wartości dyskusje, rozmowy filmy edukacyjne prelekcje zajęcia pozalekcyjne wystawy, gazetki szkolne wychowawcy, nauczyciele 3. Zwiększenie poziomu motywacji do nauki. upowszechnianie aktywizujących metod nauczania prezentowanie osiągnięć uczniów ukazywanie właściwych stosowanie aktywnych metod nauczania na zajęciach lekcyjnych pogadanki nt. metod skutecznego uczenia się rozmowy wychowawcy
technik przyswajania wiedzy 4. Pomoc uczniom posiadającym opinię z PPP lub orzeczenie oraz ich rodzicom. sporządzenie listy uczniów posiadających opinie z PPP oraz udzielanych im form pomocy opracowanie IPET-u oraz procedur postępowania z uczniami posiadającymi opinię z PPP oraz form udzielanej pomocy i wdrożenie ich do szkolnej praktyki podejmowanie przez nauczycieli działań zaleconych w opiniach konkretnych uczniów przekazanie rodzicom uczniów naszej szkoły odpowiedniej wiedzy nt. dysleksji rozwojowej umożliwienie uczniom uczęszczania na zajęcia dydaktycznowyrównawcze dodatkowe konsultacje nauczycieli dla uczniów mających problemy dydaktyczne oraz ich rodziców. współpraca z Poradnią Psychologiczno- Pedagogiczną procedury wdrożenia zaleceń PPP w stosunku do uczniów posiadających opinię z PPP rozmowy, indywidualne konsultacje kierowanie uczniów na badania do PPP zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze zajęcia edukacyjno - terapeutyczne pomoc koleżeńska konsultacje nauczycieli z uczniami/rodzicami wychowawcy, nauczyciele
5. Przeciwdziałanie wagarom oraz dbałość o dyscyplinę w szkole. sprawdzanie nieobecności na każdej lekcji rozliczanie opuszczonych godzin lekcyjnych przez wychowawców spotkania informacyjne z rodzicami zapoznanie uczniów z konsekwencjami wagarowania pogadanki na godzinach do dyspozycji wychowawców spotkania z rodzicami kontakt telefoniczny z rodzicami uczniów odnotowanie nieobecności ucznia w dzienniku zapoznanie uczniów z konsekwencjami wagarowania zawartymi w Programie Podejmowania Interwencji w Sytuacjach Szczególnych Zagrożeń oraz w Wewnątrzm Systemie Interwencji Wychowawczych wychowawcy, nauczyciele VI. Sposób wdrożenia Programu: Program Profilaktyki Zespołu Szkół w Lubzinie został zatwierdzony przez Radę Rodziców w porozumieniu z Radą Pedagogiczną dni 15 września 2016r. i tym samym wdrożony do realizacji w roku m 2016/2017.
VII. Ewaluacja i realizacja Programu: Ewaluacja jest badaniem efektywności podjętych działań. Systematyczna refleksja nad realizacją szkolnego programu profilaktyki oraz gromadzenie wiedzy o programie pozwoli na dokonanie analizy i oceny skuteczności programu, a także pozwoli rozwiązać problemy pojawiające się w czasie jego realizacji. Ewaluacji dokonują wychowawcy, pedagog poprzez przeprowadzanie ankiet, bieżące obserwacje, rozmowy oraz analizę dokumentacji szkolnej. Na wniosek rodziców, uczniów, nauczycieli w programie mogą być wprowadzane zmiany w ciągu roku szkolnego. Program Profilaktyki opracowały: mgr Grażyna Tyrańska mgr Marzena Węgrzynowicz