PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 1 IM. ADAMA MICKIEWICZA W RAWICZU NASZA SZKOŁA SZANSĄ NA SUKCES

Transkrypt

1 PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 1 IM. ADAMA MICKIEWICZA W RAWICZU NASZA SZKOŁA SZANSĄ NA SUKCES

2 Szkolny Program Profilaktyki jest integralną częścią pracy szkoły i pozostaje w ścisłym powiązaniu z programem wychowawczym i dydaktycznym szkoły. Uczeń naszej szkoły to dziecko odpowiedzialne wobec siebie i innych, tolerancyjne i otwarte na problemy społeczności. Łatwo nawiązuje kontakt z rówieśnikami i dorosłymi. Przestrzega obowiązujące zasady i normy. PODSTAWA PRAWNA 1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. 2. Konwencja o Prawach Dziecka. 3. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U nr 256 poz ze zm.). 4. Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz.U nr 231 poz. 1375ze zm.). 5. Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996 r. Nr 10, poz. 55). 6. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz.U poz ze zm.). 7. Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. Z 2003 r. Nr 24, poz. 198). 8. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U poz. 977). 9. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 stycznia 2003 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U poz. 532). 10. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz. U. Nr 26, poz. 226). UWAGI WSTĘPNE Szkolny program profilaktyki to ogół działań chroniących uczniów przed zakłóceniami w rozwoju oraz interwencyjnych w sytuacji pojawiających się zagrożeń, adresowany do uczniów, nauczycieli i rodziców. Realizowany jest przez nauczycieli oraz pracowników niepedagogicznych szkoły. Szkolny program profilaktyki obejmuje : a) działania zintegrowane z programem wychowawczym szkoły i z programem nauczania, kiedy treści profilaktyczne włączone są do realizowanych programów w różnych przedmiotach, w trakcie zajęć pozalekcyjnych, na godzinach wychowawczych, b) samodzielne programy profilaktyczne, realizowane niezależnie od obowiązującego programu nauczania przez nauczycieli lub osoby związane ze szkołą,

3 c) działania interwencyjne podejmowane w odpowiedzi na konkretne niekorzystne wydarzenia w szkole lub w środowisku i uruchamiające działania zaradcze. Uruchomienie działań wobec uczniów mających rozmaite trudności i przejawiających zaburzenia zachowania (grupa ryzyka profilaktyka drugorzędowa) wymaga zaplecza w postaci dostępu do kompetentnych specjalistów udzielających pomocy uczniom i ich rodzinom. STRATEGIE PROFILAKTYKI SZKOLNEJ 1) strategie informacyjne ich celem jest dostarczenie adekwatnych informacji na temat skutków zachowań ryzykownych (min. o narkomanii i jej skutkach) i tym samym umożliwienie dokonywania racjonalnego wyboru 2) strategie edukacyjne ich celem jest pomoc w rozwijaniu ważnych umiejętności psychologicznych i społecznych (umiejętności nawiązywania kontaktów z ludźmi, radzenia sobie ze stresem, rozwiązywania konfliktów, opierania się naciskom ze strony otoczenia itp.) 3) strategie działań alternatywnych ich celem jest pomoc w zaspokojeniu ważnych potrzeb (np. sukcesu, przynależności) oraz osiągania satysfakcji życiowej przez stwarzanie możliwości zaangażowania się w działalność pozytywną (artystyczną, społeczną, sportową itp.) 4) strategie interwencyjne ich celem jest pomoc osobom mającym trudności w identyfikowaniu i rozwiązywaniu ich problemów oraz wspieranie w sytuacjach kryzysowych Strategie informacyjne, edukacyjne i działań alternatywnych stosuje się na wszystkich poziomach profilaktyki, natomiast strategie interwencyjne dotyczą już profilaktyki drugo- i trzeciorzędowej. ZADANIA SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI Szkolny program profilaktyki zakłada wzmacnianie czynników chroniących (zapobiegają i osłabiają możliwość wystąpienia zachowań problemowych) poprzez : realizację edukacji prozdrowotnej zdobywanie umiejętności życiowych, budowanie pozytywnej więzi z rodziną i szkołą, włączanie rodziców do realizacji szkolnego programu profilaktyki, wzmacnianie norm i wartości społecznie akceptowanych oraz objęcie pomocą psychologiczno-pedagogiczną dzieci, rodziców i nauczycieli. Do czynników chroniących należy :

4 - silna więź emocjonalna z rodzicami - zainteresowanie nauką szkolna - poszanowanie norm i wartości społecznych - przynależność do pozytywnej grupy Drugim elementem szkolnego programu profilaktyki jest oddziaływanie poprzez redukcję lub eliminację czynników ryzyka (cechy, sytuacje, warunki sprzyjające powstawaniu zachowań problemowych). Czynniki ryzyka związane mogą być z: - sytuacją rodzinną (zaburzenie więzi między rodzicami a dzieckiem, brak poczucia bezpieczeństwa, obniżenie poczucia własnej wartości, brak wyznaczania granic, konflikty, rozpad rodziny, zaburzenia w pełnieniu ról ojca i matki, niejasny system wymagań, brak dyscypliny i kontroli lub nadmiernie surowa dyscyplina i kontrola, rodzice jako wzorce nieprawidłowych zachowańprzemoc, alkoholizm itp.). - sytuacją szkolną - grupą rówieśniczą - czynnikami osobowościowymi - przekonaniami normatywnymi Wystąpienie któregoś z czynników ryzyka (lub kilku) jest przyczyną wystąpienia różnorodnych zachowań problemowych, takich jak palenie tytoniu, używanie alkoholu, narkotyków, środków wziewnych, leków, zachowania agresywne, przestępcze a ponadto trudności w nauce, brak zainteresowania nauką, wagary, ucieczki z domu, stosowanie dziwnych diet itp. Zachowania problemowe niosą ryzyko negatywnych konsekwencji dla zdrowia psychicznego i fizycznego jednostki jak i jej otoczenia. Zbadaną zasadą jest, że jedno zachowanie problemowe pociąga za sobą kolejne. Konkretny czynnik ryzyka może być podłożem różnych zachowań problemowych. PODZIAŁ ZADAŃ współpracują z wychowawcami klas w realizacji zadań zawartych w szkolnym programie profilaktycznym, realizują zalecenia Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej zawarte w opiniach, doskonalą swoje kwalifikacje i umiejętności w zakresie działań profilaktycznych. klas integrują zespół klasowy, dbają o poczucie bezpieczeństwa i akceptacji w klasie, realizują zadania w zakresie profilaktyki we współpracy z rodzicami i nauczycielami. Współpracują z rodzicami uczniów zagrożonych uzależnieniem, koordynują udzielanie pomocy psychologiczno pedagogicznej. rozpoznaje indywidualne potrzeby uczniów oraz analizuje przyczyny niepowodzeń szkolnych, określa formy i sposoby udzielania uczniom pomocy psychologiczno-pedagogicznej, odpowiednio do rozpoznanych potrzeb, organizuje i prowadzi różne formy pomocy

5 psychologiczno-pedagogicznej dla uczniów, rodziców i nauczycieli, podejmuje działania profilaktyczno-wychowawcze wynikające z programu wychowawczego szkoły i szkolnego programu profilaktyki w stosunku do uczniów, z udziałem rodziców i nauczycieli, wspiera działania opiekuńczowychowawcze nauczycieli. Organizuje poradnictwo w zakresie zapobiegania uzależnieniom od środków odurzających i substancji psychotropowych. Rada Rodziców uchwala program profilaktyki szkolnej, współpracuje z Radą Pedagogiczną, wychowawcami klas, Samorządem Uczniowskim oraz wspiera działania wynikające ze szkolnego programu profilaktyki. Rodzice przedstawiają Radzie Rodziców opinie na temat profilaktyki, korzystają z pomocy i wsparcia ze strony pedagoga i szkolnej służby zdrowia, wnioskują do odpowiednich organów i instytucji w sprawach kształcenia specjalnego, nauczania indywidualnego i innych form pomocy psychologiczno-pedagogicznej Ośrodek Wsparcia współpracuje ze szkołą w zakresie pomocy udzielanej uczniom z rodzin zagrożonych, organizuje działania profilaktyczne o charakterze gminnym, dostarcza materiały z zakresu profilaktyki, organizuje szkolenia dla nauczycieli i rodziców. Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna udziela szkole pomocy w zakresie poradnictwa dotyczącego potrzeb rozwojowych uczniów oraz zagrożeń i możliwości przeciwdziałania uzależnieniom od środków odurzających lub substancji psychotropowych. 1. Kadra ZASOBY SZKOŁY Wszyscy nauczyciele posiadają wykształcenie wyższe z przygotowaniem pedagogicznym. Wielu z nich ma ukończone studia podyplomowe, kursy kwalifikacyjne i doskonalące (np. w zakresie komunikacji interpersonalnej, budowania szkolnego programu profilaktyki, zapobiegania uzależnieniom od środków odurzających i patologii społecznej, socjoterapii i inne). tworzą zespoły samokształceniowe. Szkoła zatrudnia pedagoga w wymiarze ½ etatu oraz logopedę w wymiarze 2 godzin tygodniowo. 2. Zajęcia pozalekcyjne - Kółka zainteresowań: ekologiczne

6 - plastyczne, muzyczne informatyczne, matematyczne, języka angielskiego, techniczne, sportowe przyrodnicze, j. polskiego. 3. Baza - świetlica szkolna - salka gimnastyczna - boiska - sala komputerowa - biblioteka - sale lekcyjne wyposażone w sprzęt audiowizualny 4. Szkoła należy do ogólnopolskiej sieci szkół promujących zdrowie. CELE SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI Opierając się na znajomości zasad profilaktyki oraz uwzględniając dokonaną w szkole diagnozę określone zostały następujące cele szkolnego programu profilaktyki : 1. Budowanie więzi ze szkołą i rodziną poprzez aktywne uczestnictwo w jej życiu. 2. Tworzenie bezpiecznego, wolnego od agresji, przemocy i uzależnień środowiska wychowawczego szkoły. 3. Rozbudzanie zainteresowania nauką szkolną. 4. Kształtowanie umiejętności życiowych. Interwencje wobec uczniów i rodziców odbywają się według opracowanych w szkole procedur.

7 Cel: budowanie więzi ze szkołą i rodziną poprzez aktywne uczestnictwo w jej życiu Zadania Sposób realizacji Odpowiedzialny Ewaluacja 1. Aktywny udział w imprezach klasowych i szkolnych (I VI) - wycieczki klasowe - zielone szkoły - baliki, dyskoteki - spotkania okazjonalne (np. wigilie, ogniska) - uroczystości szkolne - konkursy szkolne i międzyszkolne - organizacja imprez - warsztaty - prezentacja umiejętności dzieci - wspólne zabawy, wyjazdy wychowawcy Scenariusze zajęć, dyplomy, kroniki, zdjęcia 2. Udział uczniów w zajęciach pozalekcyjnych - Kółka zainteresowań: ekologiczne teatralne, taneczne, plastyczne, muzyczne informatyczne, matematyczne, języka angielskiego, techniczne, sportowe - prezentacje umiejętności - zajęcia w kółkach - przedstawienia - wystawy prac - strona internetowa szkoły - gazetki Opiekunowie kółek Dzienniki zajęć, sprawozdania, wystawy prac, gazetki, ankiety, dyplomy

8 3. Udział w akcjach środowiskowych - Sprzątanie świata - I Ty możesz zostać Św. Mikołajem - Gwiazdkowe upominki - Dzień Ziemi - Festyn - Noc w szkole - występy okolicznościowe - sprzątanie terenów szkoły i miasta - zbiórki darów - zbiórka surowców wtórnych - organizacja zabaw kramików, konkursów - prezentacja umiejętności Rodzice Uczniowie Scenariusze, zdjęcia, dyplomy, podziękowania 4. Budowanie i zacieśnianie więzi rodzinnych - umiejętność komunikowania się z dziećmi - wspólne imprezy z udziałem dzieci i rodziców - pedagogizacja rodziców Rodzice Scenariusze, ankiety

9 Cel: tworzenie bezpiecznego, wolnego od agresji, przemocy i uzależnień środowiska wychowawczego szkoły Zadania Sposób realizacji Odpowiedzialny Ewaluacja 1. Przeciwdziałanie zachowaniom agresywnym - realizacja tematyki związanej z agresją na zajęciach z wychowawcą - rozmowy indywidualne z uczniami - działania interwencyjne - współpraca szkoły z policją, sądem, kuratorami sądowymi, MGOPS-em, Ośrodkiem Wsparcia i PCPR - rozmowy z rodzicami - pogadanki, warsztaty dla rodziców j. polskiego Dyrektor, Pedagog, Dzienniki lekcyjne, scenariusze, ankiety, zapisy w dziennikach 2. Budowanie poszanowania dla norm i zasad społecznych - poszanowanie swojej i cudzej własności - szacunek dla słabszych i starszych - odpowiedzialność za słowa i czyny - świadomość konsekwencji - realizacja wybranych tematów wynikających z programów nauczania na zajęciach edukacyjnych i na zajęciach z wychowawcą Dzienniki lekcyjne, scenariusze, ankiety

10 swoich czynów 3. Zapobieganie nałogom - rozumienie szkodliwości palenia tytoniu, picia alkoholu, zażywania narkotyków - budowanie przekonania o szkodliwości i konsekwencjach ulegania nałogom - umiejętność odmawiania - realizacja tematyki na zajęciach edukacyjnych - realizacja tematyki na zajęciach z wychowawcą - rozmowy indywidualne z uczniami - udział w programach i konkursach tematycznych - realizacja zadań Szkoły Promującej Zdrowie - spotkania z pedagogiem i psychologiem - realizacja tematyki na spotkaniach z rodzicami, Lider SPZ Scenariusze, ankiety, zapisy w dziennikach 4. Informowanie uczniów i ich rodziców o przyczynach i skutkach uzależnień od środków odurzających i substancji psychotropowych i możliwościach alternatywnych zachowań 5. Bezpieczeństwo na co dzień - realizacja tematyki na zajęciach z wychowawcą - okazjonalne gazetki, broszury, konkursy - wystawy - bezpieczna droga do szkoły - udzielanie pierwszej pomocy - karta rowerowa - bezpieczne ferie i wakacje - Turniej Jestem Bezpieczny Scenariusze, ankiety, zapisy w dziennikach Scenariusze, ankiety, zapisy w dziennikach

11 - bezpieczne zabawy - bezpieczne przerwy 6. Ochrona ucznia przed niebezpiecznymi treściami w Internecie oraz brutalnymi programami i grami - realizacja tematyki zajęć związanej z przeciwdziałaniem przemocy w Internecie, uzależnieniom od komputera, świadomego korzystania z komputera: klasy 1-3 Sieciaki klasy 4-6 Cyberprzemoc Scenariusze, ankiety, zapisy w dziennikach

12 Cel: rozbudzanie zainteresowania nauką szkolną 1. Kształtowanie umiejętności i wiadomości niezbędnych w nauce pisanie, czytanie, liczenie u dzieci z deficytami - zajęcia dydaktyczno wyrównawcze - zajęcia logopedyczne - zajęcia korekcyjno kompensacyjne Logopeda Systematyczna analiza osiąganych wyników nauczania 2. Aklimatyzacja dzieci oddziału przedszkolnego i kl. I. Pomoc uczniom w przejściu do II etapu edukacji - indywidualne rozmowy z wychowawcą - spotkania z pedagogiem - pomoc koleżeńska - Starszy kolega, starsza koleżanka Uczniowie Ankiety 3. Diagnozowanie przyczyn niepowodzeń szkolnych i absencji - analiza wyników nauczania, frekwencji - rozmowy z uczniami i rodzicami - badania psychologicznopedagogiczne - praca z dziećmi nadpobudliwymi - pomoc psychologicznopedagogiczna Dyrektor Poradnia P.P. Dokumentacja szkolna 4. Pomoc uczniom klas IV VI z trudnościami w nauce - rozmowy indywidualne z uczniami - zajęcia w świetlicy szkolnej (pomoc nauczycieli) Poradnia P.P. Uczniowie Dzienniki lekcyjne, zeszyty

13 - pomoc koleżeńska - realizacja zaleceń Poradni PP - rozmowy z rodzicami 5. Pomoc uczniom uzdolnionym - kółka zainteresowań - konkursy - dodatkowe zadania Dzienniki zajęć, dyplomy, zeszyty

14 Cel: kształtowanie umiejętności życiowych 1. Utrzymywanie pozytywnych kontaktów interpersonalnych (empatia, koleżeńskość) - udział w imprezach klasowych i szkolnych - integracja zespołów klasowych 2. Umiejętność radzenia sobie w sytuacjach trudnych (np. stres) - pozyskanie wsparcia społecznego w trudnych sytuacjach - literatura, film - scenki dramowe - znajomość osób i instytucji udzielających pomocy w szkole i poza nią Zapisy w dziennikach, wypracowania Informator 3. Budowanie poczucia własnej wartości - zabawy i gry edukacyjne - zajęcia umożliwiające pokazanie dziecku jego mocnych stron, umiejętności, zdolności (np. muzyka, plastyka, kółka zainteresowań) - tematyka zajęć z wychowawcą - uaktywnianie dziecka nieśmiałego Zapisy w dziennikach zajęć, wystawy, wytwory pracy Ewaluacja Szkolnego Programu Profilaktyki - ocena planowanych przedsięwzięć profilaktycznych dokonana będzie raz w roku na zebraniu Rady Pedagogicznej. - program poddany będzie monitorowaniu i ewaluacji wraz z programem wychowawczym szkoły w zależności od zaistniałych potrzeb. - wyniki będą wskazówkami do pracy w kolejnych latach. Program Profilaktyki uchwalony przez Radę Rodziców w dniu 10 września 2014r.