PROGRAM WYCHOWAWCZY GIMNAZJUM NR 2 W ZESPOLE SZKÓŁ NR 1. w MRĄGOWIE

Transkrypt

1 Załącznik do statutu GIMNAZJUM Nr 2 im. Mikołaja Kopernika w Zespole Szkół Nr 1 w Mrągowie tel. (0-89) , fax (089) , gimn2mragowo@neostrada.pl, zs1mragowo@wp.pl, PROGRAM WYCHOWAWCZY GIMNAZJUM NR 2 W ZESPOLE SZKÓŁ NR 1 w MRĄGOWIE Opracowanie: Zespół ds. wychowawczych szkoły

2 Program wychowawczy na lata WSTĘP 2. CELE WYCHOWAWCZE 3. GŁÓWNE KIERUNKI PRACY WYCHOWAWCZEJ 4. OPIS DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH 5. WZORZEC ABSOLWENTA 1. WSTĘP Wychowanie dzieci należy przede wszystkim do rodziców a szkoła stanowi w tym procesie istotne wsparcie. Nauczyciele w pracy wychowawczej pomagają rodzicom kształtować rozwój młodego człowieka tak, aby potrafił pokierować swoim życiem, potrafił znaleźć swoje miejsce w społeczności, by kierował się prawdą, dobrem swoim oraz innych i pięknem w świecie. Program wychowawczy szkoły powstał w oparciu o obserwacje zachowań uczniów, rozmowy z uczniami i rodzicami, wywiady z nauczycielami i pracownikami szkoły, analizę dzienników lekcyjnych pod kątem frekwencji oraz realizacji zagadnień o tematyce wychowawczej, analizę sytuacji wychowawczej szkoły. Niniejszy program ujęty jest w formie rejestru różnych działań wychowawczych, które wynikają z treści nauczania i są związane z problemami środowisk, z których wywodzą się uczniowie naszego gimnazjum. Szczegółowe cele pracy wychowawczej tego programu zostały ujęte w hasła. W każdym roku szkolnym zostanie stworzony plan pracy na dany rok szkolny (załącznik nr 1 do niniejszego dokumentu). Proces wychowawczy określają również inne dokumenty: > Misja szkoły > Statut szkoły > Wewnątrzszkolny system oceniania > Plan pracy wychowawczej szkoły > Program profilaktyczny gimnazjum 2

3 > Plan pracy pedagoga szkolnego > Plan pracy Samorządu Uczniowskiego > Strategie działań wychowawczych,zapobiegawczych i interwencyjnych wobec dzieci i młodzieży zagrożonej uzależnieniem 2. CELE WYCHOWAWCZE > Wspieranie młodego człowieka w rozwoju ku dojrzałości i odpowiedzialności; > Przygotowanie ucznia do życia w rodzinie, społeczności lokalnej, państwie i we Wspólnocie Europejskiej; > Integracja społeczności szkolnej; 3. GŁÓWNE KIERUNKI PRACY WYCHOWAWCZEJ: a) kształtowanie postawy moralnej ucznia, propagowanie praw człowieka; b) uczenie samodzielności, odpowiedzialności za siebie i innych, szacunku wobec drugiego człowieka oraz tolerancji; c) kształtowanie postaw patriotycznych, uczenie szacunku do tradycji, dóbr kultury; d) rozbudzanie ciekawości, wewnętrznej potrzeby uczenia się, odkrywania świata, badania relacji między zjawiskami i dziedzinami działalności człowieka; e) kształtowanie wewnętrznej potrzeby doskonalenia się oraz umiejętności z nią związanych; f) wspieranie w osiąganiu własnych celów życiowych poprzez rzetelną pracę; g) upowszechnianie zasad bezpieczeństwa, ze szczególnym uwzględnieniem bezpiecznego korzystania z technologii informacyjnych i medialnych; h) promocja zdrowia; i) współpraca z domem rodzinnym i instytucjami wspomagającymi wychowanie i opiekę; j) rozwijanie aktywności społecznej; 3

4 4. OPIS DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH CELE ZADANIA SZKOŁY OSIĄGNIĘCIA OSOBY I. Budowanie pozytywnego obrazu szkoły poprzez kultywowanie i tworzenie jej tradycji. 1.Poznawanie historii szkoły i jej osiągnięć. 2.Popularyzowanie sylwetki i zasług patrona szkoły poprzez realizację tematyki na godz. wych., lekcjach języka polskiego, organizowanie uroczystości szkolnych, konkursów plastycznych, konkursów wiedzy i klasowych wycieczkach szlakiem m. Kopernika. 3.Włączenie uczniów i absolwentów w organizację szkolnych imprez i uroczystości. 4. Prowadzenie kroniki szkoły, księgi osiągnięć i sukcesów, strony internetowej, gazetki szkolnej; 5.Dbanie o wystrój szkoły oraz pracowni poprzez aktualizowanie tematycznych gazetek ściennych, dekoracji na korytarzach szkolnych, dekoracji okazjonalnych oraz osiągnięć uczniów. 6.Organizowanie galerii prac uczniów. 7.Kształtowanie pozytywnego obrazu szkoły, poprzez podejmowanie inicjatyw i współpracy o charakterze lokalnym międzynarodowym i ogólnopolskim, 8. Mobilizowanie uczniów do budowania pozytywnego wizerunku klasy i szkoły wykazuje znajomość faktów z historii szkoły orientuje się w osiągnięciach szkoły wykazuje znajomość faktów z życia i działalności Mikołaja Kopernika aktywnie uczestniczy w imprezach związanych z pielęgnowaniem tradycji szkoły; identyfikuje się ze swoją szkołą; reprezentuje szkołę w zawodach sportowych, konkursach różnego szczebla, akcjach charytatywnych itp. ODPOWIEDZIALNE wychowawcy, nauczyciele przedmiotowcy (zwłaszcza nauczyciele j. polskiego, sztuki, historii), bibliotekarz, n-le świetlicy. II. Kształtowanie więzi z krajem ojczystym oraz poszanowania dla dziedzictwa narodowego. 1. Obchodzenie świąt państwowych; 2. Stałe kształtowanie szacunku dla symboli narodowych; 3. Propagowanie znaczenia Polski w Europie i na świecie; 4. Organizowanie wycieczek krajoznawczych; 5. Rozwijanie szacunku dla miejsc pamięci utożsamia się z własną ojczyzną; zna tradycje i obyczaje kraju; umie zachować się wobec symboli narodowych; darzy szacunkiem i miłością ojczyznę; wychowawcy, nauczyciele j.polskiego, WOS-u, historii, bibliotekarz

5 III. Kształtowanie poczucia przynależności do małej ojczyzny". IV. Współpraca ze środowiskiem lokalnym. Edukacja regionalna. narodowej; 6. Kształtowanie postawy patriotyzmu; 1. Kształtowanie postawy patriotyzmu wobec miejsca swojego pochodzenia/zamieszkania, uczenie szacunku do historii i tradycji regionu; 2. Spotkania z ciekawymi ludźmi, sylwetki znanych społeczników, działaczy i twórców kultury na podstawie przekazów i literatury regionalnej. 3. Organizowanie wycieczek po najbliższej okolicy, odwiedzanie miejsc pamięci regionalnej; 4. Organizowanie konkursów wiedzy o regionie; 5. Udział w kulturalnym życiu gminy; 6. Rozbudzanie zainteresowań przeszłością i dniem dzisiejszym swojej rodziny, miasta; aktualnymi wydarzeniami miasta/gminy/regionu; 7. Wizyty w regionalnych muzeach; 8. Rodzina na tle historii regionu (położenie, nazwy ulic, związki z grupą etniczną, budowle i stroje regionalne). 9. Tradycje, zwyczaje, obrzędy rodzinne, ogólnonarodowe i kultywowane w regionie. 1. Promowanie szkoły w środowisku; 2. Przygotowanie uczniów do pełnienia ról społecznych i politycznych; 3. Organizowanie imprez środowiskowych; 4. Współpraca z Policją, Strażą Pożarną, Poradnią Psychologiczno Pedagogiczną, Biblioteką, lokalną prasą; 5. Zapraszanie osób pełniących ważne funkcje dostrzega piękno własnego kraju; umie zachować się w miejscach pamięci narodowej; godnie reprezentuje swój kraj, zwłaszcza za granica. kocha swoją rodzinę i swą małą ojczyznę; zna tradycje i zwyczaje swojej rodziny i swojego regionu; uczestniczy w konkursach wiedzy o regionie; zna historię, podania i legendy związane z regionem; zna symbolikę gminy, powiatu, województwa; aktywnie uczestniczy w życiu regionu; utożsamia się ze swoją małą ojczyzną i promuje jej wartości; uczestniczy w imprezach środowiskowych organizowanych przez szkołę i instytucje gminne; dostrzega i ceni specyfikę regionu; orientuje się w bieżących problemach gminy; wychowawcy, wszyscy nauczyciele, bibliotekarz wychowawcy, nauczyciel WOS-u, opiekun Samorządu, bibliotekarz, pedagog 5

6 V. Kształtowanie tożsamości europejskiej. VI. Stymulowanie i wspieranie rozwoju ucznia. społeczne w regionie. 1. Pogłębianie wiedzy o geografii, kulturze i historii państw europejskich; 2. Budzenie świadomości międzynarodowej; 3. Nawiązanie kontaktu z rówieśnikami z innych krajów; również w formie korespondencji np. Postcrossing; 4. Promowanie nauki języków obcych rozwijanie umiejętności niezbędnych w komunikacji; 5. Rozwijanie umiejętności potrzebnych w nawiązywaniu współpracy europejskiej na poziomie indywidualnym, grupowym i państwowym; 6. Udział w konkursach wiedzy o Unii Europejskiej; 1. Integrowanie uczniów na szczeblu klasowym i ogólnoszkolnym; 2. Uczenie zasad i norm społecznych; 3. Budowanie relacji wychowawca uczeń; 4.Nawiązywanie indywidualnego kontaktu z uczniami; 5. Bieżące rozwiązywanie problemów, konfliktów; 6. Przekazywanie uczniom informacji o osobach i instytucjach mogących pomóc im w trudnej sytuacji; 7. Wspieranie indywidualnego rozwoju ucznia; 8. Organizowanie olimpiad i konkursów przedmiotowych; 9. Działalność kół zainteresowań; 10. Organizowanie wyjść do kina, teatru i innych ośrodków kultury i sztuki; 11. Nawiązanie współpracy z instytucjami * promuje region w różnorodnych konkursach, pracach plastycznych i wystawach plenerowych; posługuj e się językiem obcym na poziomie komunikatywnym; wykazuje się znajomością historii, tradycji i zwyczajów innych narodów; bierze udział w uczniowskich wymianach międzynarodowych; utrzymuje kontakty z rówieśnikami z innych krajów. rozwija zainteresowanie danym przedmiotem; ma indywidualne standardy wymagań, na miarę jego możliwości edukacyjnych; odnosi sukcesy na szczeblu szkoły, gminy, powiatu, województwa; zna swoje uzdolnienia i potrafi je wykorzystać w praktyce; potrafi rozmawiać o swoich problemach z wychowawcą łub innym nauczycielem; uczestniczy w zajęciach pozalekcyjnych; widzi potrzebę dbania o własny wychowawcy, nauczyciele: geografii, historii, WOS-u, j.polskiego, języków obcych, j.niemieckiego, j.angielskiego, bibliotekarz wychowawcy, opiekunowie kół zainteresowań, bibliotekarz, pedagog 6

7 VII. Kształtowanie sprawności fizycznej oraz nawyków dbałości o zdrowie, walka z uzależnieniami. naukowymi i oświatowymi; 12. Stwarzanie warunków do samodzielnego zdobywania wiedzy; 13. Organizowanie spotkań z ciekawymi ludźmi, osobowościami. 14. Warsztaty i zajęcia tematyczne rozwijające uzdolnienia uczniów. 1. Organizowanie ćwiczeń rekreacyjnych, konkursów sprawnościowych, wycieczek; 2. Spotkania z pielęgniarką, przedstawicielami sanepidu i policji; 3. Uczenie nawyków zdrowego odżywiania i prawidłowej organizacji czasu wolnego; 4. Rozpoznawanie zagrożeń prowadzenie badań ankietowych dotyczących uzależnień wśród młodzieży gimnazjalnej i rodziców; 5. Uświadamianie skutków alkoholizmu, nikotynizmu, narkomanii, lekomanii, spożywania napojów energetyzujących; 6. Propagowanie mody na niepicie, niepalenie, niebranie; 7. Pokazywanie sposobów radzenia sobie z nałogami; 8. Promowanie idei zdrowego trybu życia w środowisku szkolnym i lokalnym; 9. Ukazywanie zachowań i umiejętności potrzebnych do życia w rodzinie dysfunkcyjnej; 10. Udział uczniów w warsztatach i spektaklach profilaktycznych zaproponowanych przez instytucje i stowarzyszenia. rozwój; wykorzystuje oferowane przez szkołę aktywności wspierające rozwój osobisty szanuje swoje zdrowie; zna zasady zdrowego żywienia; zna zagrożenia wynikające z prowadzenia niezdrowego stylu życia (anoreksja, bulimia, narkomania, alkoholizm, nikotynizm, lekomania i inne); jest asertywny wobec uzależnień; bierze aktywny udział w programach profilaktycznych; umie sobie radzić ze stresem; uprawia sporty; zna swoje potrzeby i możliwości realizacji; czuje się odpowiedzialny za życie, zdrowie własne oraz innych osób; potrafi dokonać odpowiedzialnych wyborów; czuje się odpowiedzialny za środowisko, w którym żyje; potrafi rozsądnie organizować swój czas wolny wychowawcy, wszyscy nauczyciele, zwłaszcza nauczyciele wf, pielęgniarka szkolna, pedagog, inni nauczyciele 7

8 VIII. Kształtowanie hierarchii wartości oraz motywów zachowań, umiejętność ich oceny. IX. Walka z agresją, przestępczością. 1. Kształtowanie ogólnie przyjętej hierarchii wartości; 2. Rozwijanie umiejętności samooceny; 3. Zrozumienie i odróżnienie pojęć: idol, autorytet; 1. Propagowanie pozytywnych wzorów, postaw do naśladowania 2. Kształtowanie umiejętności wyrażania emocji; 3.Kształtowanie postawy asertywności. 4. Uświadomienie przyczyn agresji i jej rodzajów; 5. Uświadamianie następstw i zagrożeń wynikających z działania agresywnego 6. Wyrabianie postawy radzenia sobie z własną i cudzą agresją; 7. Mobilizowanie do zdobycia kontroli nad własną słabością i agresywnym zachowaniem; 8. Diagnozowanie występowania agresji w szkole, klasie, środowisku; 9. Organizowanie zajęć, pogadanek, warsztatów związanych z agresją; 10. Spotkania z przedstawicielami policji na temat konsekwencji prawnych związanych z przestępczością wśród nieletnich. zna ogólnie przyjęty system wartości; poznany system wartości przyjmuje jako podstawę przyszłego życia; zna granice wolności i umie w związku z tym dokonać oceny własnego postępowania; akceptuje autorytety, m. in. osobę Patrona szkoły ; dokonuje właściwych wyborów; potrafi ponieść konsekwencje swoich zachowań; reaguje na wszelkie przejawy agresji; umie wyrażać własne emocje, zachowując się zgodnie z przyjętymi normami; umie radzić sobie z własną i cudzą agresją; ponosi odpowiedzialność za swoje zachowania; przyjmuje postawy asertywne; stałe podejmuje pracę nad swoim charakterem; wszyscy nauczyciele, pedagog, wychowawcy dyrektor, wychowawcy, pedagog, bibliotekarz, wszyscy nauczyciele, pracownicy szkoły 8

9 X. Kształtowanie kultury osobistej. XI. Kształtowanie naturalnej akceptacji i odmienności drugiego człowieka. 11. Monitorowanie miejsc określanych przez uczniów jako niebezpieczne. 1. Propagowanie zasad savoir-vivre; 2. Podnoszenie poziomu znajomości zasad dobrego zachowania wśród uczniów i środowisku (konkursy, prelekcje, pogadanki, ankiety, zabawy). Udział w warsztatach Kultura, Młody! ; 3. Wyrabianie szacunku dla osób dorosłych; 4. Dbanie o higienę osobistą i strój uczniowski; 5. Wyrabianie postawy odpowiedzialności za mienie szkolne i cudzą własność; 6. Wpajanie zasady odpowiedzialnego traktowania obowiązków szkolnych; 7. Mobilizowanie do budowania pozytywnego wizerunku klasy i szkoły; 8. Budowanie poczucia odpowiedzialności za siebie i innych; 9. Propagowanie kultury słowa wśród uczniów; 10. Stosowanie zasad dobrego komunikowania się; 11. Rozwijanie postaw tolerancji i akceptacji; 1. Umożliwienie uczniom niepełnosprawnym pełnego rozwoju społecznego wspólnie z rówieśnikami; 2. Wyrabianie u uczniów zdolności dostrzegania potrzeb innych ludzi; 3. Rozwijanie umiejętności akceptacji dla trudności i ograniczeń innych łudzi; 4. Integrowanie uczniów na szczeblu klasowym i ogólnoszkolnym; 5. Rozwijanie umiejętności współdziałania w zespole i nawiązywania pozytywnych kontaktów międzyludzkich w poszanowaniu odrębności kulturowej; potrafi taktownie zachować się w różnych sytuacjach; reaguj e na przejawy niekulturalnego zachowania; swoją postawą propaguje zasady dobrego zachowania wśród innych; szanuje siebie i innych szanuje swoją i cudzą własność; reaguj e na przejawy wandalizmu; godnie reprezentuje szkołę (strój, zachowanie); jest wzorem do naśladowania; szanuje poglądy innych; widzi potrzeby osób niepełnosprawnych, nieśmiałych i słabych; przejawia życzliwość, empatię, odwagę i tolerancję w kontaktach z innymi; jest otwarty i ufny w stosunku do innych ludzi; rozumie prawo każdego ucznia do indywidualnego tempa rozwoju; wszyscy nauczyciele, wychowawcy, pedagog, zespół profilaktyczny wszyscy nauczyciele, wychowawcy, pedagog szkolny, dyrektor 9

10 XII. Rozwijanie umiejętności wypowiadania się i wyrażania własnych poglądów. XIII. Pedagogizacja rodziców. 6. Promowanie właściwych zachowań; potrafi współpracować z kolegami o specyficznych potrzebach edukacyjnych; toleruje inność" zgodnie z przyjętymi normami; 1. Prowadzenie zajęć metodami aktywizującymi uczniów; 2. Tworzenie sytuacji sprzyjających swobodnemu wypowiadaniu się. dyskusji; 3. Rozwijanie umiejętności argumentowania bronienia własnego zdania ; 4. Kształtowanie umiejętności słuchania wypowiedzi innych osób; 5. Rozwijanie umiejętności rozwiązywania konfliktów; 6. Rozwijanie postaw tolerancji i akceptacji. 1. Podejmowanie współpracy z rodzicami w działaniach profilaktycznych; 2. Zachęcanie rodziców do aktywnego udziału w życiu szkoły (współorganizowanie imprez, wycieczek, spotkań); 3. Komunikowanie o osiągnięciach i problemach uczniów (wyniki w nauce, zachowanie, egzaminy) Akty wizowanie rodziców w doposażanie szkoły; 4. Zapoznanie rodziców z dokumentami szkoły (WSO, zasadami oceniania zachowania, programem wychowawczym); 5. Zachęcanie do wspierania wychowawcy i nauczycieli w podejmowanych przez nich działaniach wychowawczych; 6. Wspieranie rodziców w rozwiązywaniu ich problemów z dziećmi; 7. Szkoła dla rodziców. umie argumentować swoje zdanie; potrafi aktywnie słuchać wypowiedzi innych osób; jest tolerancyjny wobec odmiennych opinii; przeciwdziała powstawaniu konfliktów; wychowawcy, wszyscy nauczyciele, pedagog wychowawcy, dyrektor, wszyscy nauczyciele, pedagog 10

11 XIV. Przygotowanie uczniów do podjęcia trafnej decyzji zawodowej i szkolnej; europejskiego rynku pracy. XV. Poprawa frekwencji uczniów na lekcji. Eliminowanie nieusprawiedliw ionych nieobecności. 1. Zajęcia kształtujące u uczniów chęć samopoznania i samooceny; 2.Pomoc uczniom w pogłębianiu wiedzy o interesujących ich zawodach; 3. Zapraszanie rodziców - przedstawicieli różnych zawodów na lekcje wychowawcze; 4. Przeprowadzanie warsztatów mających na celu udzielenie pomocy w wyborze zawodu; 5. Zapoznanie uczniów ze strukturą szkolnictwa; 6. Kształtowanie potrzeby konfrontowania oceny swojego stanu zdrowia z wymaganiami konkretnego zawodu; 7. Organizowanie wycieczek do biur i zakładów pracy; 8. Przybliżanie uczniom podstaw ekonomii, technologii i prawa pracy, także na rynku europejskim; 9. Udział uczniów w Dniach Otwartych Szkół, targach szkół; 10. Zapoznanie z systemem rekrutacji do szkół ponadgimnazjalnych; 11. Konsultacje z doradcami zawodowymi, pośrednikami pracy i innymi specjalistami. 1. Wpajanie zasad odpowiedzialnego traktowania obowiązków szkolnych; 2. Stwarzanie przyjaznych relacji między uczniami a pracownikami szkoły; 3. Budowanie u ucznia pozytywnej motywacji do chodzenia do szkoły; 4. Organizowanie zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych zgodnie z zainteresowaniami uczniów; zna swoje mocne i słabe strony; zna istotę zawodu, czynności, warunki pracy, wymagania psychofizyczne, jakie stawia określony zawód przed kandydatem; zna drogi prowadzące do zdobycia określonego zawodu; zna szkoły ponadgimnazjalne w najbliższej okolicy oraz warunki przyjęcia do nich; potrafi dokonać analizy zmieniającego się rynku pracy; potrafi przygotować dokumenty potrzebne do podjęcia nauki w wybranej szkole / pracy w wybranym zawodzie (np. CV, list motywacyjny); lubi szkołę; chętnie uczestniczy w zajęciach lekcyjnych i pozalekcyjnych; widzi korzyści płynące z regularnego uczęszczania na zajęcia; zna konsekwencje i podejmowane przez szkołę środki wychowawcy, pedagog, pielęgniarka, nauczyciele WOS-u, nauczyciele języka polskiego dyrektor, wychowawcy, wszyscy nauczyciele, pedagog 11

12 5. Diagnozowanie przyczyn nieobecności uczniów w szkole (ankieta, wywiad, arkusz obserwacji prowadzony przez wychowawców); 6. Współpraca z rodzicami w celu podniesienia frekwencji; 7. Organizowanie indywidualnych spotkań rodziców, dziecka i wychowawcy w zależności od potrzeb; 8. Współpraca z władzami lokalnymi odpowiedzialnymi za egzekwowanie realizacji obowiązku szkolnego; 9. Wdrażanie procedur w przypadku permanentnego opuszczania zajęć pomimo podjętych wcześniej działań; w razie nieusprawiedliwionych nieobecności; XVI. Rozumienie konieczności ochrony środowiska i dbałości o jego utrzymanie. 1. Kształtowanie aktywnych postaw w działaniach na rzecz środowiska. Zrozumienie konieczności zachowań ekologicznych. Poznawanie piękna przyrody w regionie i umiejętność docenienia go; 2. Zaangażowanie w problematykę ekologiczną; 3. Udział w projektach, czynne uczestnictwo w akcji :Sprzątanie świata, pielęgnacja roślin w klasach; 4. Konkursy wiedzy o ochronie środowiska; 5. Wyrabianie nawyków pozostawiania w czystości miejsc nauki, zamieszkania i miejsc użyteczności publicznej 6. Segregacja odpadów, zbiórka surowców wtórnych. zna problemy ochrony środowiska; rozumie wpływu środowiska na życie człowieka; potrafi wykorzystać wiedzę ekologiczną w praktyce wychowawcy, nauczyciele, rodzice, 12

13 13

14 5. WZORZEC ABSOLWENTA GIMNAZJUM Z psychologicznego punktu widzenia młody człowiek kończący gimnazjum jest w połowie okresu dojrzewania. Osiąga stabilizację emocjonalną i dojrzałość społeczną. Biorąc udział w procesie wychowania i uczestnicząc w działaniach psychologiczno pedagogicznych uczeń powinien być dobrze przygotowany do: a) podejmowania rozsądnych decyzji, przewidywania ich skutków, ponoszenia konsekwencji swych działań; b) krytycznego oceniania swoich możliwości, odkrywania i rozwijania swoich zainteresowań, bycia twórczym i zdolnym do myślenia refleksyjnego; c) umiejętnego wartościowania i oceniania własnych zachowań; d) postępowania z szacunkiem wobec drugiego człowieka; e) bycia wrażliwym na cierpienie, ból i krzywdę; f) szanowania polskiego dziedzictwa kulturowego, bycia otwartym na europejskie i światowe wartości kultury, bycia dumnym Polakiem i Europejczykiem; g) umiejętnej współpracy w grupie, kontaktów się z innymi, również w języku obcym; h) dostrzegania urody świata i w sposób odpowiedzialny korzystania z jej zasobów ZAŁĄCZNIKI Plan pracy wychowawczej wg obszarów działań - zał. nr 1 Kalendarz imprez i uroczystości szkolnych - zał. nr 2 Wykaz planowanych konkursów szkolnych - zał. nr 3 Inne zadania wychowawcze - zał. nr 4 Plan pracy wychowawców klas I, II, III - zał. nr 5 Wykaz zajęć fakultatywnych - zał. nr 6 Wykaz zajęć pozalekcyjnych - zał. nr 7