Program Profilaktyki

Transkrypt

1 Zespół Szkół Gastronomiczno-Hotelarskich im. Janka Bytnara Rudego Program Profilaktyki Rok szkolny 2014/2015

2 SPIS TREŚCI I. Wstęp II. Podstawy prawne III. Cele programu IV. Poziomy i strategie profilaktyki V. Instytucje wspierające szkołę w działaniach profilaktycznych VI. Instytucje, do których młodzież może się zwrócić w sytuacjach kryzysowych VII. Planowanie i realizowanie zadań profilaktycznych VIII. Program profilaktyki IX. Ewaluacja programu

3 Misja szkoły Nasza szkoła jest miejscem wszechstronnego rozwoju ucznia oraz przestrzenią, w której można rozwijać swoje zainteresowania i własne potrzeby. Wskazujemy na właściwe postawy i wartości a jako nadrzędne przesłanie traktujemy współpracę i partnerstwo całej społeczności szkolnej. Model absolwenta Nasza szkoła kształtuje absolwenta i dobrego fachowca, który będzie światłym Polakiem umiejącym egzystować w otaczającym go świecie. Potrafi zatem: 1) posługiwać się sprawnie językiem obcym, 2) wykorzystywać najnowsze techniki multimedialne, 3) być otwartym na europejskie i światowe wartości kultury, 4) znać zasady kultury osobistej, 5) być świadomym poczucia odpowiedzialności oraz miłości do ojczyzny, 6) rozwiązywać złożone problemy, 7) czuć się członkiem społeczności regionalnej, obywatelem swojego kraju, patriotą i Europejczykiem, 8) podejmować decyzje i brać odpowiedzialność za własne działania, wyrażać i uzasadniać własne zdanie 9) szanować wolność jako dobro własne i innych 10) być wrażliwym na krzywdę drugiego człowieka korzystać z dóbr kultury narodowej, 11) posiadać umiejętności niezbędne do wykonywania wyuczonego zawodu.

4 I. WSTĘP Zmiany cywilizacyjne i społeczne w ostatnich latach oprócz wielu pozytywnych zjawisk wiążą się również z narastaniem zjawisk negatywnych, systematycznie wzrasta zagrożenie pojedynczego człowieka i całych społeczeństw takimi zjawiskami społecznymi jak m.in. agresja, przemoc, uzależnienia, rozwój grup psychomanipulacyjnych, wzrost przestępczości. Rośnie liczba zachowań problemowych w grupach dzieci i młodzieży, a także pojawiają się nowe zagrożenia dla ich prawidłowego rozwoju. W związku z tym należy przeciwdziałać negatywnym zjawiskom społecznym, stopniowo je eliminować oraz ograniczać ich skutki Program Profilaktyki w Zespole Szkół Gastronomiczno-Hotelarskich im. Janka Bytnara Rudego jest spójny z Programem Wychowawczym szkoły i aktami prawa oświatowego. Głównymi założeniami programu jest kreowanie zdrowego stylu życia zapobieganie zachowaniom agresywnym, profilaktyka uzależnień, zapobieganie uleganiu grupom psychomanipulacyjnym oraz szeroko rozumiana edukacja niezbędna do wyrobienia właściwych postaw i zachowań. Program profilaktyki skierowany jest do uczniów klas zasadniczych i technikum, rodziców oraz nauczycieli. Treści przekazywane uczniom oraz sposoby realizacji są dostosowane do wieku rozwojowego. W programie przewidziano metody działania oraz ewaluację programu.

5 II. PODSTAWY PRAWNE 1) Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (DzU 1997 nr 78, poz. 483 ze zm.) art. 72; 2) Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: DzU 2004 nr 256, poz ze zm.); 3) Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (DzU 1997 nr 89, poz. 555 ze zm.) art.304; 4) Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU 1964 nr 43, poz. 296 ze zm.) art. 572; 5) Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. 6) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (DzU 2009 nr 4, poz. 17); 7) Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26 października 1982 r. (tekst jedn.: DzU 2002 nr 147, poz ze zm.); 8) Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29 lipca 2005 r. (DzU 2005 nr 179, poz ze zm.); 9) Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich z dnia 26 października 1982 r. (tekst jedn.: DzU 2002 nr 11, poz. 109 ze zm.); 10) Ustawa o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych z dnia 9 listopada 1995 r. (tekst jedn.: DzU 1996 nr 10, poz. 55 ze zm.); 11) Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 19 sierpnia 1994 r. (DzU 1994 nr 111, poz. 535 ze zm.); 12) Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie z dnia 29 lipca 2005 r. (DzU 2005 nr 180, poz ze zm.); 13) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych (DzU 2010 nr 228, poz. 1488); 14) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (DzU 2010 nr 228, poz. 1487); 15) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonej uzależnieniem (DzU 2003 nr 26, poz. 226); 16) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lipca 2004 r. w sprawie szczegółowych zasad kierowania, przyjmowania, przenoszenia, zwalniania i pobytu nieletniego w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych oraz młodzieżowych ośrodkach socjoterapii (DzU 2004 nr 178, poz ze zm.); 17) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych (DzU 2010 nr 228, poz. 1490); 18) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 stycznia 2008 r. w sprawie rodzajów innych form wychowania przedszkolnego, warunków tworzenia i organizowania tych form oraz sposobu ich działania (DzU 2008 nr 7, poz. 38 ze zm.); 19) Statut szkoły;

6 20) Program wychowawczy.

7 III. CELE PROGRAMU: 1. Tworzenie bezpiecznej, ciepłej atmosfery w szkole. 2. Poznanie się wzajemne i budowanie zaufania. 3. Wzmacnianie poczucia własnej wartości. 4. Nauka i ćwiczenie zachowań asertywnych. 5. Wzbudzenie w uczniach poczucia odpowiedzialności za własne zdrowie. 6. Rozpoznawanie oznak stresu oraz sposobów radzenia sobie z nim. 7. Rozwijanie umiejętności radzenia sobie z napięciem pojawiającym się w trudnych sytuacjach. 8. Przybliżenie znaczenia pozytywnego myślenia. 9. Wskazywanie na szkodliwość używek oraz ukazywanie zagrożeń, jakie niosą ze sobą uzależnienia. 10. Propagowanie zdrowego stylu życia. 11. Wskazywanie pożądanych wzorców zachowań. 12. Projekcja filmów o tematyce prozdrowotnej. 13. Informowanie rodziców, co mogą zrobić, aby zapobiegać uzależnieniom swoich dzieci. 14. Zwrócenie uwagi rodziców na sygnały ostrzegawcze pojawiające się w przypadku uzależnień oraz inspiracja do lektury wartościowych pozycji traktujących o tej problematyce.

8 IV. POZIOMY PROFILAKTYKI W szkole jest stosowana pierwszo-, drugo- i trzeciorzędowa. Profilaktyka pierwszorzędowa jest skierowana do ogółu uczniów i ma na celu działanie zapobiegające. Profilaktyka drugorzędowa ma na celu dotarcie do grupy podwyższonego ryzyka i ujawnienie osób najbardziej zagrożonych rozwinięciem się u nich określonych kłopotów. Profilaktyka trzeciorzędowa jest ukierunkowana na osoby, u których już wystąpiły niepożądane zachowania. Profilaktykę pierwszo- i drugorzędową realizuje cała społeczność szkolna. Profilaktykę trzeciorzędową realizuje pedagog szkolny. Strategie profilaktyki Na powyższych poziomach profilaktyki mogą znajdować zastosowanie następujące strategie działania: Strategie (działania) informacyjne

9 Ich celem jest dostarczenie adekwatnych informacji na temat skutków zachowań ryzykownych i tym samym umożliwienie dokonywania racjonalnego wyboru. Strategie edukacyjne Ich celem jest pomoc w rozwijaniu ważnych umiejętności psychologicznych i społecznych (umiejętności nawiązywania kontaktów z ludźmi, radzenia sobie ze stresem, rozwiązywania konfliktów, opierania się naciskom otoczenia). Strategie alternatywne Ich celem jest pomoc w zaspokojeniu ważnych potrzeb (np. sukcesu, przynależności) oraz osiąganie satysfakcji życiowej, przez stwarzanie możliwości zaangażowania się w działalność pozytywną (artystyczną, społeczną, sportową). Strategie interwencyjne Ich celem jest pomoc osobom mającym trudności w identyfikowaniu i rozwiązywaniu swoich problemów oraz wspieranie w sytuacjach kryzysowych. Strategie te jako działania głębsze i bardziej zindywidualizowane, w zasadzie zastrzeżone są dla poziomu drugiego i trzeciego. Strategie zmniejszania szkód Ich celem jest chronienie społeczeństwa i samą jednostkę przed skutkami jej ryzykownych zachowań. Adresatem tych działań są grupy najwyższego ryzyka, wobec których zawiodła wczesna profilaktyka, interwencje, terapia i resocjalizacja.

10 V. INSTYTUCJE WSPIERAJĄCE SZKOŁĘ W DZIAŁANIACH PROFILAKTYCZNYCH - Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna Kalisz, ul. Hanki Sawickiej 3b - Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej Kalisz, ul. Obywatelska 4 - Komenda Policji Kalisz, ul. Jasna Straż Miejska Kalisz, ul. Krótka Centrum Interwencji Kryzysowej Kalisz, ul. Graniczna 1 - Karan Kalisz, ul. 29 Pułku Piechoty 35 - Sąd, Kuratorzy Rodzinni i Nieletnich Kalisz, ul. A. Asnyka 56a VI. INSTYTUCJE, DO KTÓRYCH MŁODZIEŻ MOŻE SIĘ ZWRÓCIĆ W SYTUACJACH KRYZYSOWYCH - Poradnia Terapii Uzależnień i Współuzależnień Kalisz, ul. Lipowa 5 - Pogotowie Narkotyczne Kalisz, ul. Kordeckiego 36

11 - Poradnia Zdrowia Psychicznego SYNAPSA Kalisz, ul Dworcowa 10 - Telefon informacyjno-konsultacyjny dla uzależnionych i ich rodzin Interwencyjny telefon zaufania

12 VII. PLANOWANIE I REALIZOWANIE ZADAŃ PROFILAKTYCZNYCH Szkolny Program Profilaktyki uwzględnia następujące ścieżki edukacyjne: Prozdrowotną Medialną Czytelniczą W klasach technikum i zasadniczej szkoły zawodowej w ramach ścieżki prozdrowotnej realizowane są następujące treści nauczania: Styl życia i jego związek ze zdrowiem i chorobą. Koncepcja i cele promocji zdrowia. Zdrowie jako wartość dla człowieka i społeczeństwa. Identyfikowanie i podejmowanie i podejmowanie ryzyka. Zachowanie bezpieczne w codziennym życiu. Troska o bezpieczeństwo innych. Korzystanie z pomocy medycznej, psychologicznej i innych form wsparcia. Znaczenie profilaktycznych badań medycznych. Zachowanie się w chorobie. Postawy wobec osób przewlekle chorych i niepełnosprawnych i osób starszych. Uwarunkowania podaży, popytu na substancje psychoaktywne. Rodzaje tych substancji i ich wpływ na organizm, psychikę oraz rozwój społeczny i duchowy człowieka. Przepisy prawa dotyczące używania substancji psychoaktywnych. Formy pomocy dla osób eksperymentujących i uzależnionych. W klasach technikum w ramach ścieżki czytelniczej i medialnej realizowane są następujące treści nauczania: Zagrożenia dla psychicznego i moralnego rozwoju człowieka, płynące z mediów. Różne formy uzależnień medialnych. Wywieranie wpływu na ludzi. Metody i techniki perswazji i manipulacji stosowane w reklamie zewnętrznej, prasowej, telewizyjnej, radiowej

13 VIII. Program Profilaktyki w roku szkolnym 2014/2015 DZIAŁANIA PROFILAKTYCZNE SKIEROWANE NA UCZNIA: Zadanie Metody i formy działań Odpowiedzialni Uwagi (termin realizacji) 1.Zwiększenie dyscypliny wśród młodzieży szkolnej, podniesienie poziomu kultury osobistej - dzienniczki ucznia - każdy uczeń posiada zeszyt do korespondencji z rodzicami - wychowawcy klas, rodzice -pogadanki w klasach na temat zasad kultury osobistej i norm społecznych obowiązujących w szkole - wdrażanie autorskiego programu edukacyjno-wychowawczego Szkoła dobrych manier konsekwentne egzekwowania właściwego zachowania uczniów - wychowawcy, pedagog, wicedyrektor ds. wychowawczych - pracownicy szkoły, zespół wychowawczy - pracownicy szkoły, rodzice Cały rok 2. Zmniejszenie liczby uczniów opuszczających lekcje bez usprawiedliwienia -bieżące sprawdzanie przez wszystkich nauczycieli obecności uczniów na zajęciach zgłaszanie na bieżąco do pedagoga przez wychowawców uczniów -cały rok notorycznie opuszczających lekcje - rozmowy z uczniami wagarującymi i ich rodzicami co do przyczyn niewłaściwego postępowania, -nauczyciele -wychowawcy klas -wychowawcy, pedagog Cały rok

14 3. Przeciwdziałanie przemocy i zachowaniom agresywnym wśród młodzieży 4. Kształtowanie poczucia odpowiedzialności za swoje postępowanie. Przeciwdziałanie uzależnieniom, - pogadanki na temat szkodliwości zachowań agresywnych - rozmowy indywidualne z uczniami niezdyscyplinowanymi - spotkania z psychologiem i pedagogiem pracownikami Poradni Psychologiczno Pedagogicznej (rozmowy, spotkania warsztatowe grup sprawiających trudności wychowawcze) - spotkania z funkcjonariuszami Policji ukazywanie konsekwencji zachowań agresywnych - docenianie i nagradzanie właściwych postaw i zachowań w szkole - kształtowanie postaw właściwego i bezpiecznego korzystania z Internetu - projekcje filmów o tematyce profilaktycznej - udział w apelach o tematyce profilaktycznej - wychowawcy, pedagog według potrzeb zgłaszanych - wychowawcy, pedagog, wicedyrektor ds. wychowawczych - pedagog, wychowawcy przez wychowawców - pedagog, - według kalendarza spotkań - zespół wychowawczy - cały rok wychowawcy, pedagog wychowawcy klas - pedagog, wicedyrektor ds. Wychowawczych - cały rok - cały rok

15 sektom, grupom psychomanipulacyjnym, - pogadanki, rozmowy na temat zachowywania zasad bezpieczeństwa podczas pobytu w szkole jak i w czasie wolnym - wychowawcy - spotkania z członkami Pogotowia Ratunkowego na temat zasad bezpieczeństwa - spotkania z funkcjonariuszami Policji i innych instytucji wspierających rodziców i szkołę w wychowaniu dzieci i młodzieży przekazywanie podstawowych informacji na temat substancji uzależniających oraz o zagrożeniach związanych z ich zażywaniem - pedagog, pielęgniarka. koordynatorzy projektów Bezpieczna szkoła - Realizacja projektu edukacyjnowychowawczego Wolność od uzależnień i współuzależnień - Realizacja na godzinach wychowawczych programu profilaktycznego Żyj zdrowo i bezpiecznie - według kalendarza spotkań

16 5.Realizacja programów profilaktycznych ( alkoholizm, nikotynizm, lekomania, pierwsza pomoc w nagłych przypadkach, Europejski Kodeks Walki z Rakiem, Nastolatek a cukrzycą w grupie rówieśniczej, Bądźmy zdrowi, więc działamy, AIDS i HIV, świadome macierzyństwo, stres pod kontrolą, Ars, czyli jak dbać o miłość -spotkania z pedagogiem, pielęgniarką, -spotkania z lekarzem diabetologiem, - prelekcje w ramach współpracy z Klubem Amazonek - prelekcje w ramach współpracy z Poradnią Psychologiczno- Pedagogiczną, Centrum Interwencji Kryzysowej, KARAN, Policją, Strażą Miejską - pedagog, pielęgniarka. koordynatorzy projektów Bezpieczna szkoła - Realizacja projektu edukacyjnowychowawczego Wolność od uzależnień i współuzależnień - Realizacja na godzinach wychowawczych programu profilaktycznego Żyj zdrowo i bezpiecznie, lekarz diabetolog, koordynator projektu Ars, czyli jak dbać o miłość, nauczyciele wychowania do życia w rodzinie Cały rok - kształtowanie nawyków kulturalnego zachowania i sposoby bycia w szkole i poza nią - promowanie udziału w zajęciach pozalekcyjnych proponowanie sposobów pozytywnego spędzania wolnego czasu - pedagog, wychowawcy - dyrektor, nauczyciele przedmiotów, wychowawcy

17 DZIAŁANIA PROFILAKTYCZNE SKIEROWANE NA NAUCZYCIELI I INNYCH PRACOWNIKÓW SZKOŁY: Zadanie Metody i formy działań Odpowiedzialni Uwagi (termin realizacji) 1.Propagowanie konsekwentnego postępowania wobec uczniów sprawiających trudności wychowawcze 2.Nabycie wiedzy i kompetencji w zakresie działań profilaktycznych - zgłaszanie wychowawcom uczniów łamiących regulamin szkoły, i wyciąganie wobec nich konsekwencji zgodnie z statutem szkoły - stosowanie wobec uczniów jednolitych kryteriów oceniania - cały rok zachowania zgodnych z WSO - wzajemne wspomaganie się w rozwiązywaniu problemów wychowawczych, wymiana doświadczeń, dzielenie się swoją wiedzą i umiejętnościami w zwalczaniu negatywnych zachowań uczniów - udział w kursach z zakresu profilaktyki i wychowania w ramach samokształcenia - udział w szkoleniu na temat nauczyciele, pracownicy administracji i obsługi, wicedyrektorzy, dyrektor - wychowawcy klas, - wychowawcy, pedagog - cały rok - wychowawcy, pedagog - cały rok (według własnych potrzeb)

18 3. Stała współpraca z rodzicami uczniów sprawiających trudności wychowawcze, instytucjami wspomagającymi rodziców i szkołę w wychowaniu młodzieży wpływu środowiska nauczycieli i pracowników szkoły na kształtowanie postaw uczniów i ich rodziców - studiowanie literatury dot. profilaktyki (literatura dostępna m.in. w bibliotece szkolnej) - przekazywanie pedagogowi na bieżąco informacji o uczniach sprawiających trudności wychowawcze - w kartach informacyjnych są aktualne spisy telefonów kontaktowych do rodziców - bieżące informowanie rodziców o niewłaściwym zachowaniu ich dzieci (wpisy do dzienniczka uczniowskiego, dziennika lekcyjnego, kontakty bezpośrednie z rodzicami - uczestniczenie w dyżurach dla rodziców - współpraca z Poradnią Psychologiczno Pedagogiczną, kuratorami sądowymi uczniów w zakresie rozwiązywania problemów wychowawczych uczniów - dyrekcja, pedagodzy - cały rok - nauczyciele - dyrektor i bibliotekarze odpowiedzialni za skompletowanie aktualnych pozycji literatury do tematu - wychowawcy, inni pracownicy szkoły - cały rok - wychowawcy - wpis do 20 IX, aktualizacja - na bieżąco - nauczyciele - cały rok - nauczyciele - pedagog, nauczyciele

19 DZIAŁANIA PROFILAKTYCZNE SKIEROWANE NA RODZICÓW : Zadanie metody i formy działań odpowiedzialni uwagi (termin realizacji 1.Wyrabianie poczucia odpowiedzialności za wychowanie własnych dzieci 2.Promowanie konsekwentnego - rozmowy z rodzicami indywidualne i na zebraniach (pedagogizacja rodziców) - kierowanie rodziców mających trudności w wychowywaniu dzieci do instytucji wspomagających wychowanie młodzieży - stosowanie wobec rodziców uczniów nie wypełniających obowiązku szkolnego kar zgodnie z kodeksem postępowania administracyjnego - zgłaszanie do sądu rodzinnego przypadków niewywiązywania się przez rodziców z ich obowiązków wobec dzieci - pogadanki podczas zebrań z rodzicami na temat właściwego i bezpiecznego korzystania z Internetu - szkolenie na temat wpływu środowiska rodzinnego na kształtowanie postaw u uczniów - wychowawcy, pedagog, dyrektor, wicedyrektorzy - wychowawcy klas, pedagog - dyrektor - na bieżąco - dyrektor, pedagog na bieżąco - wychowawcy - wrzesień dyrekcja - według ustalonego harmonogramu

20 postępowania wobec młodzieży 3.Promowanie wśród rodziców prowadzenia zdrowego trybu życia i walki z nałogami, 4.Psychoedukacja rodziców 5. Informowanie rodziców o koncepcji pracy szkoły 6.Wspomaganie rodziców w zakresie zaspokajania potrzeb materialnych dzieci - spotkania z pedagogami z Poradni Psychologiczno Pedagogicznej - pedagogizacja rodziców - pogadanki, rozmowy o pozytywnych wzorców postępowania - spotkania z psychologami, pedagogami, przedstawicielami KARANU pedagogizacja rodziców - Współpraca rodziców przy realizacji koncepcją pracy szkoły - zbiórki charytatywne,, udzielanie pomocy materialnejstypendia socjalne przyznawane przez samorząd lokalny - współpraca z MOSP i GOPS dożywianie uczniów będących w trudnej sytuacji materialnej - pedagog - cały rok - według potrzeb zgłaszanych przez wychowawców - wychowawcy, pedagog - cały rok - wychowawcy, pedagog - w ramach zebrań z rodzicami wychowawcy, - pedagog, wychowawcy, wicedyrektor ds. wychowawczych - cały rok - cały rok IX. EWALUACJA PROGRAMU

21 Ewaluacja programu i monitorowanie szkolnego programu profilaktyki jest koniecznym elementem realizacji. Jej celem jest podniesienie efektywności pracy szkoły. Ewaluacja prowadzona jest w sposób dostosowany do tematu i rodzaju zajęć profilaktycznych. Ewaluacja programu odbędzie się pod koniec roku szkolnego (maj/czerwiec). Wnioski z ewaluacji zostaną wprowadzone w następnym planie działań profilaktyki. Formy ewaluacji to ankiety, wywiady, zestawienia, sprawozdania.

22