Ćwiczenie 10. Wpływ nieliniowego układu rezystancyjnego na kształt sygnału i jego widmo

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Ćwiczenie 10. Wpływ nieliniowego układu rezystancyjnego na kształt sygnału i jego widmo"

Transkrypt

1 Andrzej Leśnck Laboraorum Sygnałów Analogoch Ćwczene /5 Ćwczene Wpływ nelnowego układu rezysancyjnego na kszał sygnału jego wdmo. Wsęp W układach lnoch zdolność oddzaływana na wdmo sygnału ograncza sę do jego flracj. W układach nelnoch sneją znaczne szersze możlwośc przekszałcana wdma sygnałów. W szczególnośc jes możlwe przesuwane wdma na os częsolwośc worzene noch składoch wdma. Możlwośc ake sneją dzęk sępowanu w układze elemenów nelnoch j. elemenów o nelnoch charakerysykach elekrycznych. W prakyce wększość spoykanych elemenów o elemeny nelnowe np. ndukory kazują nelnową zależność B ( H) maerału magneycznego użyego do konana rdzen. Kondensaory kazują nelnową zależność D ( E ) ceramk delekrycznej pełnającej przesrzeń mędzy okładznam kondensaora. Przyrządy elekronowe mają nelnowe zależnośc prądowo-napęcowe oraz nelnowe pojemnośc. W zależnośc od zasosowana układu elekroncznego wpływ nelnowośc jes albo efekem pasożynczym (wzmacnacze lnowe wzmacnaczo-flry) albo efekem pożądanym (modulaory meszacze ograncznk demodulaory). Podsawom meodam analzy układów nelnoch jes meoda grafczna oraz meoda analyczna w kórej sosuje sę aproksymację welomanową charakerysyk nelnowej. W nnejszym ćwczenu będą korzysywane obe e meody do badana nelnoch układów rezysancyjnych przy pobudzenu sygnałem harmoncznym sygnałem dwuharmoncznym. Do badań brano układy nelnowe z ak ypom przyrządam jak doda półprzewodnkowa ranzysor bpolarny ranzysor unpolarny.. Podsa eoreyczne.. Elemeny nelnowe Najczęścej spoykane w układach elekroncznych przyrządy z nelnom charakerysykam o doda półprzewodnkowa ranzysor bpolarny ranzysor unpolarny. W zakrese dosaeczne małych częsolwośc przyrządy e są modelowane jako elemeny rezysancyjne (bezpamęcowe). Elemeny ake opsuje sę przez podane zależnośc mędzy prądem napęcem na odpowednch końcówkach elemenu. Doda półprzewodnkowa ma charakerysykę prądowo-napęcową D f ( D ) zblżoną do funkcj kładnczej. Na rys.. kreślono charakerysykę dody krzemowej BAY5.

2 Andrzej Leśnck Laboraorum Sygnałów Analogoch Ćwczene /5 D 5mA ma ma D D BAY5 ma ma 6 8 D Rys... Charakerysyka dody krzemowej BAY5 Tranzysor polo złączo ma charakerysykę przejścową D f ( G ) aką jak o pokazano na rys... Jes o charakerysyka przejścowa ranzysora BF5 z uwzględnenem snena dody zabezpeczającej przed pojawenem sę na złączu bramkaźródło nadmernego napęca polaryzującego o złącze w kerunku przewodzena. D ma ma k D G ma ma Rys... Charakerysyka przejścowa ranzysora polowego złączowego BF5 Para różncowa z ranzysoram bpolarnym BC7B ma charakerysykę przejścową f ( ) aką jak o pokazano na rys... Charakerysyka a jes opsana wzorem R R kt gh 6 T (.) T q exp R T G

3 Andrzej Leśnck Laboraorum Sygnałów Analogoch Ćwczene /5 R BC7B 8 6 Rys... Charakerysyka przejścowa pary różncowej na ranzysorach bpolarnych R Elemeny o podanych pożej charakerysykach zosaną zasosowane w prosych układach w kórych będze badany wpływ nelnowośc na kszał wdmo sygnału jścowego przy pobudzenu sygnałem harmoncznym lub dwuharmoncznym... Meoda grafczna analzy Jeżel charakerysyka nelnowa układu jes zadana kreślne o przebeg odpowedz może być znaczony grafczne poprzez przerzuowane przez ą charakerysykę przebegu pobudzena. Z kole znajomość odpowedz pozwala przeprowadzć analzę wdmową sygnału nawe jeśl jes o ylko znajomość przebegu w forme grafcznej a ne analycznej. Meoda grafczna pęcopunkowa analzy zosane jaśnona za pomocą konsrukcj grafcznej z rys.. gdze przyjęo że nelnową zależnoścą jes zależność prądowonapęcowa f v v.. Pobudzene jes napęcowe a odpowedź jes prądowa

4 Andrzej Leśnck Laboraorum Sygnałów Analogoch Ćwczene /5 f v 5 v v cos 8 Rys... Konsrukcja grafczna do meody pęcopunkowej Dwójnk rezysancyjny o charakerysyce napęcom harmoncznym v f jes pobudzony sygnałem v ( ) cos (.) Odpowedź prądowa jes okresowa ale ne jes już harmonczna jes odkszałcona. Wyprowadzmy meodę aproksymacj odpowedz za pomocą obcęego szeregu Fourera ( ). Nech odpowedź będze aproksymowana przebegem o czerech apr harmoncznych apr ( ) cos cos cos cos (.) Pęć poszukwanych welkośc znacza sę przyrównując w pęcu do przebegu aproksymującego ( ). Dlaego meoda a punkach przebeg rzeczywsy nos nazwę meody pęcopunkowej. Wyberając pęć punków odpowadających kąom (są one równoodległe o warość na os v ) układa sę pęć równań: apr

5 Andrzej Leśnck Laboraorum Sygnałów Analogoch Ćwczene 5/ (.) Rozwązując en układ pęcu równań lnoch względem pęcu newadomych orzymuje sę wzory na poszukwaną składową sałą ampludy harmoncznych:. 6 6 ) (.5) Po konanu oblczeń lczboch zaleca sę sprawdzene ch poprawnośc przez podsawene oblczonych warośc do perwszego z równań (.). Poższe posępowane można uogólnć na dowolną lczbę punków (popularne są jeszcze meody rzypunkowa sedmopunkowa). Meodą rzypunkową jeseśmy w sane znaczyć ampludy harmoncznych do drugej włączne meodą pęcopunkową do czwarej włączne a meodą sedmopunkową do szósej włączne. Jeżel wemy że w badanym układze pąa ższe harmonczne mają pomjalne małe ampludy o do analzy układu sarczy meoda pęcopunkowa. Uzyskany nk wskazuje że na elemence nelnom jes możlwe wzbogacene wdma sygnału o dodakowe składowe nazywane produkam nelnowośc. W pewnych układach jes o efek pożądany jak np. w powelaczach częsolwośc. W nnych przypadkach jes o efek pasożynczy jak na przykład we wzmacnaczach welkosygnałoch. Wówczas marą znekszałceń jes zawarość poszczególnych harmoncznych h h (.6) rażana częso w procenach. Podaje sę równeż padkową marę znekszałceń jaką jes współczynnk zawarośc harmoncznych h h h (.7) Ten współczynnk jes akże częso rażany w procenach.

6 Andrzej Leśnck Laboraorum Sygnałów Analogoch Ćwczene 6/5 Przykład.. Układ z rys..5 jes szeregom połączenem dody półprzewodnkowej rezysora. Układu en zosane przeanalzowany meodą pęcopunkową. BAY5 v v vwe R v v f v we Q v we v we cos 8 Rys..5. Analza układu z dodą za pomocą meody pęcopunkowej Pobudzenem jes napęce v we a odpowedzą jes napęce v ( ). Zależność nelnową v f v ) kreśla sę na podsawe znajomośc charakerysyk dody BAY5 ( we (rys..). Dokonuje sę ego berając pary warośc prądu dody D napęca dody D a nasępne oblczając napęce jścowe v DR oraz napęce wejścowe vwe D v Przyjęo że czyl punk pracy Q znajduje sę w począku układu współrzędnych wokół ego punku zmena sę kosnusodalne pobudzene o ampludze. Przebeg napęca v ( ) znaczono poprzez grafczne przerzuowane pobudzena przez charakerysykę nelnową v f v ). Warośc przebegu v ( ) w ( we pęcu punkach porzebne do meody pęcopunkowej są nasępujące: v 5 v 8 v v v v. 5 Z zależnośc (.5) oblcza sę składową sałą ampludy harmoncznych przebegu jścowego: Zawarośc poszczególnych harmoncznych noszą odpowedno:

7 Andrzej Leśnck Laboraorum Sygnałów Analogoch Ćwczene 7/5 h 57 ( 5 7%) h 9 ( 9 %) h 89 ( 8 9%) oraz współczynnk zawarośc harmoncznych h 566 (566%).. Aproksymacja welomanowa charakerysyk Nelnowe układy rezysancyjne są opsywane równanam nelnom algebracznym. Zależność sygnału jścowego y od wejścowego x jes funkcją nelnową y f (x) (.8) Jeżel zależność (.8) jes zadana kreślne o aby odpowedź układu znaczyć meodam analycznym a ne grafcznym należy dokonać aproksymacj charakerysyk (.8). Sosuje sę różne aproksymacje: lną łamaną krzym kładnczym funkcjam sklejanym zapewnającym cągłość perwszej pochodnej nne. Szeroko sosowana jes aproksymacja welomanowa. Aproksymacja welomanowa polega na przyblżenu funkcj y f x welomanem n-ego sopna n n k y a ax a x an x ak x (.9) k Współczynnk a k welomanu aproksymującego mogą być znaczone na przykład poprzez mnmalzację błędu średnokwadraowego mędzy welomanem a przebegem rzeczywsym. Rozwązane akego zadana maga jednak zasosowana meod opymalzacj eracyjnej. Prosszym chocaż mnej dokładnym sposobem aproksymacj jes zasosowane nerpolacj welomanowej. Nech funkcja nelnowa y f x przechodząca przez począek układu współrzędnych (rys..6) będze nerpolowana welomanem czwarego sopna y a (.) x a x ax a x y y y f x y y y x Rys..6. Konsrukcja grafczna do nerpolacj welomanem -ego sopna

8 Andrzej Leśnck Laboraorum Sygnałów Analogoch Ćwczene 8/5 W neresującym zakrese zmennośc welkośc x rozmeszcza sę pęć węzłów nerpolacyjnych odległych mędzy sobą na os x o warość żąda sę aby w ych węzłach warośc welomanu (.) były dokładne równe waroścom zadanej funkcj y f x. Środko węzeł nerpolacyjny znajduje sę w począku układu współrzędnych. Dla czerech pozosałych węzłów orzymuje sę czery równana: y a a 8 a 6 a y a a a a y a a a a y a a 8 a 6 a. (.) Rozwązując układ równań (.) znacza sę poszukwane współczynnk nerpolacyjnego: a k welomanu a y y y y a y y y y a y y y y ( ) 6 a y y y y ( ) 6. Uzyskany rezula ławo można rozszerzyć na przypadek gdy funkcja przez począek układu współrzędnych. x (.) y f ne przechodz Przykład.. Dla układu z rys..5 przyjęo że punk pracy Q leży w począku układu współrzędnych rozmeszczono węzły nerpolacyjne w zakrese v we z odsępem 5. Odczyujemy z charakerysyk układu współrzędne węzłów nerpolacyjnych: v v 85 v v. Współczynnk welomanu nerpolacyjnego a k znacza sę ze wzorów (.) osaeczne zależność v f v ) jes aproksymowana welomanem ( we v 5v we 9v we 8v we 9v we.. Odpowedź układu na pobudzene harmonczne welomanem Nech zależność mędzy sygnałem wejścom v we jścom v będze opsana

9 Andrzej Leśnck Laboraorum Sygnałów Analogoch Ćwczene 9/5 v a n av we avwe anvwe (.) Jeżel sygnał wejśco jes harmonczny v we cos (.) o sosując nasępujące zwązk rygonomeryczne cos x ( cos ) x cos x ( cos cos ) x x cos x ( cos cos ) 8 x x d. (.5) ławo kazujemy że sygnał jśco ma nasępującą posać gdze v ( ) cos cos n cos n (.6) d a a a a6 a a a a5 a a a a6 a a a5 a a a6 a (.7) Najższy rząd harmoncznej możlwej do oblczena ą meodą równa sę sopnow n welomanu opsującego charakerysykę nelnową. Jeżel wemy że w badanym układze pąa ższe harmonczne mają pomjalne małe ampludy o do analzy układu sarczy aproksymacja welomanem czwarego sopna. Przykład.. Dla układu z rys..5 jes znana posać welomanu aproksymującego charakerysykę nelnową (przykład.). Zakładamy że punk pracy Q znajduje sę w począku układu współrzędnych a ampluda pobudzena harmoncznego równa sę. Wzory (.7) przyjmą eraz nasępującą posać:

10 Andrzej Leśnck Laboraorum Sygnałów Analogoch Ćwczene /5 a a a a a 5 a a 5 5 a 7 a 5. 8 Z ych wzorów znacza sę przy ampludze pobudzena harmonczne napęca jścowego: (.8) składową sałą Zawarośc poszczególnych harmoncznych noszą h 57 ( 57 %) h 87 ( 8 7%) h 75 ( 7 5%) a współczynnk zawarośc harmoncznych ma warość h 58(58%) Uzyskane nk są w przyblżenu zgodne z nkam uzyskanym meodą grafczną pęcopunkową (przykład.). Wykres zależnośc ampludy perwszej drugej rzecej harmoncznej w funkcj ampludy harmoncznego pobudzena kreślono w merze decybelowej na rys..7. Przy dosaeczne małych ampludach pobudzena we wzorach (.8) przeważają perwsze razy sum kresy są lnam prosym. Wprawdze przy wększych ampludach pobudzena kresy przesają być lnam prosym ale przedłużając kresy jako lne prose orzymujemy punky przecęca nazywane punkam przechu P P. Na rys..7 nanesono warośc współrzędnych punków przechu. Są o ważne paramery dla projekana układu. Znając je możemy oblczyć dopuszczalną ampludę pobudzena przy kórej ne zosaną przekroczone z góry narzucone warośc zawarośc harmoncznych.

11 Andrzej Leśnck Laboraorum Sygnałów Analogoch Ćwczene /5 db OP 6dB db P OP 5dB db 6 P db db db db db db db db db db db db db db db db P 76 db Rys.7. Punky przechu analzowanego układu z dodą db db P 8dB 8 db.5. Odpowedź układu na pobudzene dwuharmonczne Zosane przeprowadzona analza układu nelnowego o charakerysyce welomanowej (.) przy pobudzenu nnym nż harmonczne. Nech pobudzene będze dwuharmonczne v we ( ) cos cos (.9) Podsawając pobudzene (.9) do rażena (.) sosując wzory rygonomeryczne orzymuje sę sygnał jśco o posac

12 Andrzej Leśnck Laboraorum Sygnałów Analogoch Ćwczene /5 v n k l ( ) a kl n n k n k vwe ( ) k k k a ( cos k k k l cos cosl cos( k l ) cos( k l ) n o cos ) o (.) Ze wzoru (.) nka że sygnał jśco v zawera składową sałą oraz nasępujące składowe wdma: - składowe harmonczne o pulsacjach k gdze k =...n - składowe harmonczne o pulsacjach l gdze l =...n - składowe kombnacyjne sumacyjne różncowe o pulsacjach k l gdze k + l =...n. Lczba k + l jes rzędem składowej kombnacyjnej zarówno sumacyjnej jak różncowej. Najższy rząd składowej harmoncznej kombnacyjnej możl do oblczena ą meodą równa sę sopnow welomanu n. Zakładając że sopeń welomanu n składowa sała składowe harmonczne kombnacyjne będą rażały sę ponższym wzoram: 9 a a a 9 a a a a a a 8 a a a a a. (.) Przykład.. Dla układu z rys..5 przy założenu że punk pracy Q znajduje sę w począku układu współrzędnych a ampluda pobudzena dwuharmoncznego równa sę ze wzorów (.) orzymuje sę

13 Andrzej Leśnck Laboraorum Sygnałów Analogoch Ćwczene / Na rys..8 pokazano nermodulacyjny punk przechu P. Zgodne z przewdywanam eoreycznym jes on przesunęy o 77 db w lewo w dół w porównanu z punkem przechu P przy pobudzenu harmoncznym. db db OP 6dB db P db db db db db db db db db db db db db db db P 7 db 8 Rys.8. nermodulacyjny punk przechu analzowanego układu z dodą db

14 Andrzej Leśnck Laboraorum Sygnałów Analogoch Ćwczene /5. Ops zesawu ćwczenowego.. Ops badanego układu Na płyce obwodu drukowanego znajdują sę rzy różne układy nelnowe (rys..9). BAY5 6 6 v we R R we k BAY5 v 9 k k k BF5 v k v we 8k 8 k 7 xbc7b 6 ma BC7B 8 k 9 k v F F F 5 8 Rys..9. Schemay badanych układów nelnoch Perwszy układ o doda półprzewodnkowa BAY5 połączona szeregowo z rezysorem R. Układy ake są częso korzysywane jako deekory ampludy. Drug układ o wzmacnacz welkosygnało z ranzysorem polom złączom BF5. Tranzysor posada prakyczne neskończene dużą mpedancję wejścową. W obwodze wejścom umeszczono rezysor k dodę półprzewodnkową zabezpeczające ranzysor przed uszkodzenem w przypadku spolaryzowana bramk ranzysora nadmerne dużym napęcem dodanm. snene ych przyrządów zosało już uwzględnone na krese charakerysyk przejścowej ranzysora BF5 zameszczonej na rys... Trzec układ o para różncowa z ranzysoram bpolarnym BC7B ze źródłem sałoprądom. Należy zwrócć uwagę na o że w porównanu ze zkłą parą różncową umeszczono w obwodze wejścom dzelnk rezysancyjny łumący -cokrone napęce wejścowe. snene ego dzelnka mus być wzęe pod uwagę przy znaczanu charakerysyk v f v ). Układy z ranzysorom param różncom mogą być ( we korzysywane w układach nelnoch jako ograncznk ampludy lub powelacze częsolwośc. Wszyske rzy układy umeszczono na jednej płyce obwodu drukowanego ze wspólnym gnazdem napęca wejścowego v we. Napęca zaslające są doprowadzone do płyk z zewnęrznego zaslacza za pośredncwem przedłużacza zakończonego z obu sron złączam welokonakom.

15 Andrzej Leśnck Laboraorum Sygnałów Analogoch Ćwczene 5/5.. Zesaw pomaro meoda pomaru Badane nelnowego układu rezysancyjnego w kórym zachodz przekszałcane wdma sygnałów przeprowadza sę w zesawe pomarom pokazanym na rys... Generaor sygnałów dwuharmoncznych L9 Wolomerz cyfro L6 Mkrowolomerz selekywny L7 Oscyloskop kaodo 5kHz khz 6 6 R vwe Płyka z badanym układam v Y Zaslacz L Rys... Schema bloko układu pomarowego Generaor L9 warza sygnał będący sumą składowej sałej (regulowanej w zakrese od 6 do 6 ) harmoncznych o częsolwoścach khz 5 khz (ampludy regulowane w zakrese ). Charakerysykę nelnową v f v ) badanego układu merzy sę zmenając napęce sałe z generaora L9 (przy zeroch ampludach sygnałów harmoncznych). Wolomerzem cyfrom merzy sę napęce wejścowe v we jścowe v układu. Oscyloskop kaodo z sondą pozwala obserwować kszał napęca wejścowego v we () (usawene punku pracy amplud harmoncznych) jścowego v (). Mkrowolomerz selekywny służy do merzena amplud składoch dyskrenych wdma (a ne częsolwośc jego mechanczna skala częsolwośc jes mało dokładna). Z naz przyrządu nka że jego wskazana są odnesone do warośc. Przykładowo odczyane z przyrządu warośc 8 db oznacza że ampluda ma warość μ m przy czym jes o warość skueczna a ne szczyowa. ( we. Program konana ćwczena A) Przygoowane ćwczena. Wyberz do badań jeden z rzech układów nelnoch. Dla branego układu kreśl przewdywaną sayczną charakerysykę nelnową v f v ).. Na charakerysyce nelnowej berz punk pracy Q ampludę pobudzena harmoncznego ake aby sąpły znekszałcena nelnowe sygnału. Przeprowadź analzę grafczną meodą pęcopunkową. Narysuj przebeg jśco (). Oblcz zawarośc ( we v

16 Andrzej Leśnck Laboraorum Sygnałów Analogoch Ćwczene 6/5 poszczególnych harmoncznych współczynnk zawarośc harmoncznych. Wykreśl wdmo przyjmując f khz lub 5 khz. W przypadku gdy brano do badań układ z dodą BAY5 przyjmj punk pracy Q różny od użyego w przykładach oblczenoch j. punk leżący poza począkem układu współrzędnych.. Dla charakerysyk nelnowej v f v ) znacz weloman nerpolacyjny sopna n. Węzły nerpolacyjne rozmeść symeryczne wokół punku pracy Q w zakrese odpowadającym pobudzenu harmoncznemu o ampludze akej jak w p. A. Wykreśl znaczony weloman nerpolacyjny na le charakerysyk v f v ).. Korzysając z welomanu nerpolacyjnego oblcz ampludy składoch wdma napęca jścowego v () przy pobudzenu przebegem harmoncznym (ampluda częsolwość f punk pracy Q jak w p.a). Oblcz zawarość poszczególnych harmoncznych współczynnk zawarośc harmoncznych. Wykreśl oblczone wdmo. 5. Korzysając z welomanu nerpolacyjnego oblcz ampludy składoch wdma napęca jścowego v () przy pobudzenu dwuharmoncznym o ampludze = =. Wykreślć oblczone wdmo przyjmując dla przebegu dwuharmoncznego częsolwośc f = khz f =5 khz. B) Eksperymeny pomary. W układze nelnom branym w punkce A zmerz charakerysykę v f v ) kreśl we wspólnym układze współrzędnych z charakerysyką ( we przewdywaną eoreyczne.. Przy pobudzenu harmoncznym (ampluda częsolwość f punk pracy Q jak w p.a) odrysuj oscylogram napęca jścowego v () nanosząc go we wspólnym układze współrzędnych z przebegem przewdywanym eoreyczne w punkce A..Przy pobudzenu harmoncznym (ampluda częsolwość f punk pracy Q jak w p.a) zmerz ampludy składoch wdma napęca v do czwarej harmoncznej włączne. Wynk pomarów naneś we wspólnym układze współrzędnych z nkam oblczeń z punku A.. Przy pobudzenu dwuharmoncznym o ampludze akej jaką brano ( we w p. A5 zmerz ampludy składoch wdma napęca wspólnym układze współrzędnych z nkam oblczeń z punku A5. C) Opracowane nków dyskusja v ( we. Wynk pomarów naneś we. Porównaj charakerysykę nelnową v f v ) oblczoną w punkce A z charakerysyką zmerzoną w punkce B.. Porównaj kszał przebegu v () przy pobudzenu harmoncznym znaczony grafczne (punk A) pomerzony (punk B).. Porównaj nk oblczeń wdma sygnału jścowego przy pobudzenu harmoncznym z punków A A z nkam pomarów z punku B.. Porównaj nk oblczeń wdma sygnału jścowego przy pobudzenu dwuharmoncznym z punku A5 z nkam pomarów z punku B. Zaznaczyć kóre prążk są harmoncznym kóre sumacyjne kóre różncowe jakego rzędu? ( we

17 Andrzej Leśnck Laboraorum Sygnałów Analogoch Ćwczene 7/5 5. Przedyskuuj wpływ sosowanych meod analzy meod pomaroch na zaobserwowane rozbeżnośc mędzy nkam oblczeń pomarów. 6. Przedyskuuj zależność mędzy sopnem grafcznej meody welopunkowej welomanu aproksymującego a rzędem najższej harmoncznej składowej kombnacyjnej możlwej do znaczena daną meodą analzy. Jakego sopna meodę welopunkową weloman aproksymujący należałoby zasosować aby znaczyć harmonczne składowe kombnacyjnego do rzędu szósego włączne? 7. Podaj przykłady prakycznego zasosowana badanego układu nelnowego wskaż jake paramery układu mogą być znaczone meodam analzy sosowanym w konanym ćwczenu. 5. Kompuerowe przygoowane ćwczena CW. P. UKLAD Z DODA POLPRZEWODNKOWA BAY5 *POBUDZENE HARMONCZNE E ALUE={.8*SN(6.88*kHz*TME)} N ; Zrodlo korz. do zn. char. salopradowej R ohm D BAY5.MODEL BAY5 D(S=uA N=.5 RS=ohm TT=ns CJO=pF).DC LN N -..TRAN us 6us.FOUR 5kHz ().PROBE.OPTONS RELTOL=..END POBUDZENE DWUHARMONCZNE E ALUE={.8*SN(6.88*kHz*TME)+.8*SN(6.88*5kHz*TME)} N R ohm D BAY5.MODEL BAY5 D(S=uA N=.5 RS=ohm TT=ns CJO=pF).TRAN us 6us.FOUR 5kHz ().PROBE.OPTONS RELTOL=..END

18 Andrzej Leśnck Laboraorum Sygnałów Analogoch Ćwczene 8/5.5 BAY we () N Rys... Charakerysyka nelnowa układu z dodą BAY5. v() Przy vwe()=.8sn(pkhz*) BAY s us us 6us 8us us us us 6us 8us us () Tme Rys... Odpowedź układu z dodą BAY5 na pobudzene harmonczne

19 Andrzej Leśnck Laboraorum Sygnałów Analogoch Ćwczene 9/5. =.6 Przy vwe()=.8sn(pkhz*)..8 =.65.6 =.5.. =.7 =.85 fo fo fo fo Hz 5KHz KHz 5KHz KHz 5KHz KHz 5KHz KHz 5KHz 5KHz () Frequency..6.6 Przy vwe()=.8sn(pkhz*)+.8sn(p5khz*) f-f.5 f-f f-f f-f f f-f f f f f+f f f+f f Hz 5KHz KHz 5KHz KHz 5KHz KHz 5KHz KHz 5KHz 5KHz () Frequency. Rys... Wdmo sygnału jścowego w układze z dodą BAY5 przy pobudzenu harmoncznym dwuharmoncznym (prążk wdma są przedsawane jako rójkąy dokładny odczy amplud z abelk plku OUT) CW. P. UKLAD Z TRANZYSTOREM POLOWYM ZLACZOWYM BF5 *POBUDZENE HARMONCZNE E 5 ALUE={.8*SN(6.88*kHz*TME)} N 5 ; Zrodlo korz. do zn. char. salopradowej DD RG kohm RD.kohm D BAY5.MODEL BAY5 D(S=uA N=.5 RS=ohm TT=ns CJO=pF) J BF5

20 Andrzej Leśnck Laboraorum Sygnałów Analogoch Ćwczene /5.MODEL BF5 NJF(TO=-. BETA=.6 LAMBDA=. CGD=pF CGS=pF).DC LN N -..TRAN us 6us.FOUR 5kHz ().OPTONS RELTOL=..PROBE.END POBUDZENE DWUHARMONCZNE E 5 ALUE={.8*SN(6.88*kHz*TME)+.8*SN(6.88*5kHz*TME)} N 5 DD RG kohm RD.kohm D BAY5.MODEL BAY5 D(S=uA N=.5 RS=ohm TT=ns CJO=pF) J BF5.MODEL BF5 NJF(TO=-. BETA=.6 LAMBDA=. CGD=pF CGS=pF).TRAN us 6us.FOUR 5kHz ().OPTONS RELTOL=..PROBE.END BF we () N Rys... Charakerysyka nelnowa układu z ranzysorem BF5

21 Andrzej Leśnck Laboraorum Sygnałów Analogoch Ćwczene /5 v() Przy vwe()=.8sn(pkhz*) BF5 8 6 s us us 6us 8us us us us 6us 8us us () Tme Rys..5. Odpowedź układu z ranzysorem BF5 na pobudzene harmonczne =9.6 Przy vwe()=6.8sn(pkhz*) BF5 8 6 =. =.7 =. =.8 fo fo fo fo Hz 5KHz KHz 5KHz KHz 5KHz KHz 5KHz KHz 5KHz 5KHz () Frequency

22 Andrzej Leśnck Laboraorum Sygnałów Analogoch Ćwczene /5 Przy vwe()=.8sn(pkhz*)+.8sn(p5khz*) BF f-f. f-f.. f-f f f-f f f-f f f f f+f f f+f Hz 5KHz KHz 5KHz KHz 5KHz KHz 5KHz KHz 5KHz 5KHz () Frequency Rys..6. Wdmo sygnału jścowego w układze z ranzysorem BF5 przy pobudzenu harmoncznym dwuharmoncznym CW. P. UKLAD Z PARA ROZNCOWA TRANZYSTOROW BPOLARNYCH BC7 *POBUDZENE HARMONCZNE E ALUE={*SN(6.88*kHz*TME)} N ; Zrodlo korz. do zn. char. salopradowej CC 6 6 EE 9-6 R 9kohm R kohm R 6.kohm R 5 6.kohm R5 7 8.kohm R kohm R7 8 9.kohm Q BC7 Q 5 BC7 Q 7 8 BC7.MODEL BC7 NPN(S=nA BF=5 RB=ohm CJE=.pF CJC=.pF TF=ns).DC LN N -..TRAN us 6us.FOUR 5kHz (5).OPTONS RELTOL=..PROBE.END POBUDZENE DWUHARMONCZNE E ALUE={.8*SN(6.88*kHz*TME)+.8*SN(6.88*5kHz*TME)} N CC 6 6 EE 9-6 R 9kohm

23 Andrzej Leśnck Laboraorum Sygnałów Analogoch Ćwczene /5 R kohm R 6.kohm R 5 6.kohm R5 7 8.kohm R kohm R7 8 9.kohm Q BC7 Q 5 BC7 Q 7 8 BC7.MODEL BC7 NPN(S=nA BF=5 RB=ohm CJE=.pF CJC=.pF TF=ns).TRAN us 6us.FOUR 5kHz (5).OPTONS RELTOL=..PROBE.END 6. BC we (5) N Rys..7. Charakerysyka nelnowa pary różncowej z ranzysoram BC7

24 Andrzej Leśnck Laboraorum Sygnałów Analogoch Ćwczene /5 6. v() Przy vwe()=.8sn(pkhz*) BC s us us 6us 8us us us us 6us 8us us (5) Tme Rys..8. Odpowedź pary różncowej z ranzysoram BC7 na pobudzene harmonczne. = Przy vwe()=.8sn(pkhz*). =.5.. =.6 5=. =. fo =. fo fo fo 5fo Hz 5KHz KHz 5KHz KHz 5KHz KHz 5KHz KHz 5KHz 5KHz (5) Frequency

25 Andrzej Leśnck Laboraorum Sygnałów Analogoch Ćwczene 5/5. Przy vwe()=.8sn(pkhz*)+.8sn(p5khz*) f-f f-f..8 f-f.5 f-f f f-f f f f f+f f f+f f Hz 5KHz KHz 5KHz KHz 5KHz KHz 5KHz KHz 5KHz 5KHz (5) Frequency.9.57 Rys..9. Wdmo sygnału jścowego w parze różncowej z ranzysoram BC7 przy pobudzenu harmoncznym dwuharmoncznym

Kier. MTR Programowanie w MATLABie Laboratorium

Kier. MTR Programowanie w MATLABie Laboratorium Ker. MTR Programowane w MATLABe Laboraorum Ćw. Zasosowane bbloecznych funkcj MATLABa do numerycznego rozwązywana równań różnczkowych. Wprowadzene Układy równań różnczkowych zwyczajnych perwszego rzędu

Bardziej szczegółowo

Prąd sinusoidalny. najogólniejszy prąd sinusoidalny ma postać. gdzie: wartości i(t) zmieniają się w czasie sinusoidalnie

Prąd sinusoidalny. najogólniejszy prąd sinusoidalny ma postać. gdzie: wartości i(t) zmieniają się w czasie sinusoidalnie Opracował: mgr nż. Marcn Weczorek www.marwe.ne.pl Prąd snsodalny najogólnejszy prąd snsodalny ma posać ( ) m sn(2π α) gdze: warość chwlowa, m warość maksymalna (amplda), T okres, α ką fazowy. T m α m T

Bardziej szczegółowo

XXX OLIMPIADA FIZYCZNA ETAP III Zadanie doświadczalne

XXX OLIMPIADA FIZYCZNA ETAP III Zadanie doświadczalne XXX OLIMPIADA FIZYCZNA ETAP III Zadane dośwadczalne ZADANIE D Nazwa zadana: Maszyna analogowa. Dane są:. doda półprzewodnkowa (krzemowa) 2. opornk dekadowy (- 5 Ω ), 3. woltomerz cyfrowy, 4. źródło napęca

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie powinno zawierać:

Sprawozdanie powinno zawierać: Sprawozdane pownno zawerać: 1. wypełnoną stronę tytułową (gotowa do ćw. nr 0 na strone drugej, do pozostałych ćwczeń zameszczona na strone 3), 2. krótk ops celu dośwadczena, 3. krótk ops metody pomaru,

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM PODSTAW ELEKTROTECHNIKI Badanie obwodów prądu sinusoidalnie zmiennego

LABORATORIUM PODSTAW ELEKTROTECHNIKI Badanie obwodów prądu sinusoidalnie zmiennego Ćwczene 1 Wydzał Geonżyner, Górnctwa Geolog ABORATORUM PODSTAW EEKTROTECHNK Badane obwodów prądu snusodalne zmennego Opracował: Grzegorz Wśnewsk Zagadnena do przygotowana Ops elementów RC zaslanych prądem

Bardziej szczegółowo

Projekt 6 6. ROZWIĄZYWANIE RÓWNAŃ NIELINIOWYCH CAŁKOWANIE NUMERYCZNE

Projekt 6 6. ROZWIĄZYWANIE RÓWNAŃ NIELINIOWYCH CAŁKOWANIE NUMERYCZNE Inormatyka Podstawy Programowana 06/07 Projekt 6 6. ROZWIĄZYWANIE RÓWNAŃ NIELINIOWYCH CAŁKOWANIE NUMERYCZNE 6. Równana algebraczne. Poszukujemy rozwązana, czyl chcemy określć perwastk rzeczywste równana:

Bardziej szczegółowo

TRANZYSTOR BIPOLARNY CHARAKTERYSTYKI STATYCZNE

TRANZYSTOR BIPOLARNY CHARAKTERYSTYKI STATYCZNE POLITHNIKA RZSZOWSKA Katedra Podstaw lektronk Instrkcja Nr4 F 00/003 sem. letn TRANZYSTOR IPOLARNY HARAKTRYSTYKI STATYZN elem ćwczena jest pomar charakterystyk statycznych tranzystora bpolarnego npn lb

Bardziej szczegółowo

Badanie funktorów logicznych TTL - ćwiczenie 1

Badanie funktorów logicznych TTL - ćwiczenie 1 adanie funkorów logicznych TTL - ćwiczenie 1 1. Cel ćwiczenia Zapoznanie się z podsawowymi srukurami funkorów logicznych realizowanych w echnice TTL (Transisor Transisor Logic), ich podsawowymi paramerami

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie współczynnika sztywności zastępczej układu sprężyn

Wyznaczanie współczynnika sztywności zastępczej układu sprężyn Wyznaczane zastępczej sprężyn Ćwczene nr 10 Wprowadzene W przypadku klku sprężyn ze sobą połączonych, można mu przypsać tzw. współczynnk zastępczej k z. W skrajnych przypadkach sprężyny mogą być ze sobą

Bardziej szczegółowo

Metody analizy obwodów

Metody analizy obwodów Metody analzy obwodów Metoda praw Krchhoffa, która jest podstawą dla pozostałych metod Metoda transfguracj, oparte na przekształcenach analzowanego obwodu na obwód równoważny Metoda superpozycj Metoda

Bardziej szczegółowo

Laboratorium komputerowe oraz Ćwiczenia rachunkowe z przedmiotu Metody obliczeniowe Prowadzący: L. Bieniasz

Laboratorium komputerowe oraz Ćwiczenia rachunkowe z przedmiotu Metody obliczeniowe Prowadzący: L. Bieniasz Laboraorum kompuerowe oraz Ćwczena rachunkowe z przedmou Meody oblczenowe Prowadzący: L. Benasz Zagadnena do opanowana przed zajęcam pomocncze zadana rachunkowe do rozwązana na ćwczenach rachunkowych oraz

Bardziej szczegółowo

ROZDZIAŁ 6. Elektrotechnika podstawowa 109

ROZDZIAŁ 6. Elektrotechnika podstawowa 109 Elekroechnka podsawowa 9 ROZDZAŁ 6 Elemeny obwodów prąd s nsodalnego Welkośc obrazjące je przebeg czasowe można klasyfkować ze względ na określone cechy wskaźnk, żywając nazw zwązanych z charakerem zmennośc.

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 2. Parametry statyczne tranzystorów bipolarnych

Ćwiczenie 2. Parametry statyczne tranzystorów bipolarnych Ćwczene arametry statyczne tranzystorów bpolarnych el ćwczena odstawowym celem ćwczena jest poznane statycznych charakterystyk tranzystorów bpolarnych oraz metod dentyfkacj parametrów odpowadających m

Bardziej szczegółowo

EUROELEKTRA. Ogólnopolska Olimpiada Wiedzy Elektrycznej i Elektronicznej. Rok szkolny 2013/2014

EUROELEKTRA. Ogólnopolska Olimpiada Wiedzy Elektrycznej i Elektronicznej. Rok szkolny 2013/2014 EUROELEKTRA Ogólnopolska Olmpada Wedzy Elektrycznej Elektroncznej Rok szkolny 232 Zadana z elektronk na zawody III stopna (grupa elektronczna) Zadane. Oblczyć wzmocnene napęcowe, rezystancję wejścową rezystancję

Bardziej szczegółowo

PROBLEM ODWROTNY DLA RÓWNANIA PARABOLICZNEGO W PRZESTRZENI NIESKOŃCZENIE WYMIAROWEJ THE INVERSE PARABOLIC PROBLEM IN THE INFINITE DIMENSIONAL SPACE

PROBLEM ODWROTNY DLA RÓWNANIA PARABOLICZNEGO W PRZESTRZENI NIESKOŃCZENIE WYMIAROWEJ THE INVERSE PARABOLIC PROBLEM IN THE INFINITE DIMENSIONAL SPACE JAN KOOŃSKI POBLEM ODWOTNY DLA ÓWNANIA PAABOLICZNEGO W PZESTZENI NIESKOŃCZENIE WYMIAOWEJ THE INVESE PAABOLIC POBLEM IN THE INFINITE DIMENSIONAL SPACE S r e s z c z e n e A b s r a c W arykule skonsruowano

Bardziej szczegółowo

Hipotezy o istotności oszacowao parametrów zmiennych objaśniających ˆ ) ˆ

Hipotezy o istotności oszacowao parametrów zmiennych objaśniających ˆ ) ˆ WERYFIKACJA HIPOTEZY O ISTOTNOŚCI OCEN PARAMETRÓW STRUKTURALNYCH MODELU Hpoezy o sonośc oszacowao paramerów zmennych objaśnających Tesowane sonośc paramerów zmennych objaśnających sprowadza sę do nasępującego

Bardziej szczegółowo

zestaw laboratoryjny (generator przebiegu prostokątnego + zasilacz + częstościomierz), oscyloskop 2-kanałowy z pamięcią, komputer z drukarką,

zestaw laboratoryjny (generator przebiegu prostokątnego + zasilacz + częstościomierz), oscyloskop 2-kanałowy z pamięcią, komputer z drukarką, - Ćwiczenie 4. el ćwiczenia Zapoznanie się z budową i działaniem przerzunika asabilnego (muliwibraora) wykonanego w echnice dyskrenej oraz TTL a akże zapoznanie się z działaniem przerzunika T (zwanego

Bardziej szczegółowo

XI Konferencja Naukowa WZEE Rzeszów - Czarna, wrzesień 2013 r.

XI Konferencja Naukowa WZEE Rzeszów - Czarna, wrzesień 2013 r. XI Konferencja Naukowa WZEE 203 Rzeszów - Czarna, 27-30 wrzeseń 203 r. XI Konferencja Naukowa WZEE 203 Rzeszów - Czarna, 27-30 wrzeseń 203 r. CYFROWE PRZEWARZANIE IMPULSOWEGO SYGNAŁU CZĘSOLIWOŚCIOWEGO

Bardziej szczegółowo

Całka nieoznaczona Andrzej Musielak Str 1. Całka nieoznaczona

Całka nieoznaczona Andrzej Musielak Str 1. Całka nieoznaczona Całka nieoznaczona Andrzej Musielak Sr Całka nieoznaczona Całkowanie o operacja odwrona do liczenia pochodnych, zn.: f()d = F () F () = f() Z definicji oraz z abeli pochodnych funkcji elemenarnych od razu

Bardziej szczegółowo

Metody gradientowe poszukiwania ekstremum. , U Ŝądana wartość napięcia,

Metody gradientowe poszukiwania ekstremum. , U Ŝądana wartość napięcia, Metody gradentowe... Metody gradentowe poszukwana ekstremum Korzystają z nformacj o wartośc funkcj oraz jej gradentu. Wykazując ch zbeŝność zakłada sę, Ŝe funkcja celu jest ogranczona od dołu funkcją wypukłą

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE NR 43 U R I (1)

ĆWICZENIE NR 43 U R I (1) ĆWCZENE N 43 POMY OPO METODĄ TECHNCZNĄ Cel ćwiczenia: wyznaczenie warości oporu oporników poprzez pomiary naężania prądu płynącego przez opornik oraz napięcia na oporniku Wsęp W celu wyznaczenia warości

Bardziej szczegółowo

PARAMETRY ELEKTRYCZNE CYFROWYCH ELEMENTÓW PÓŁPRZEWODNIKOWYCH

PARAMETRY ELEKTRYCZNE CYFROWYCH ELEMENTÓW PÓŁPRZEWODNIKOWYCH ARAMETRY ELEKTRYZNE YFROWYH ELEMENTÓW ÓŁRZEWODNIKOWYH SZYBKOŚĆ DZIAŁANIA wyrażona maksymalną częsolwoścą racy max MO OBIERANA WSÓŁZYNNIK DOBROI D OBIĄŻALNOŚĆ ELEMENTÓW N MAKSYMALNA LIZBA WEJŚĆ M ODORNOŚĆ

Bardziej szczegółowo

E5. KONDENSATOR W OBWODZIE PRĄDU STAŁEGO

E5. KONDENSATOR W OBWODZIE PRĄDU STAŁEGO E5. KONDENSATOR W OBWODZIE PRĄDU STAŁEGO Marek Pękała i Jadwiga Szydłowska Procesy rozładowania kondensaora i drgania relaksacyjne w obwodach RC należą do szerokiej klasy procesów relaksacyjnych. Procesy

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM Z ELEKTRONIKI

LABORATORIUM Z ELEKTRONIKI LABORAORIM Z ELEKRONIKI PROSOWNIKI Józef Boksa WA 01 1. PROSOWANIKI...3 1.1. CEL ĆWICZENIA...3 1.. WPROWADZENIE...3 1..1. Prosowanie...3 1.3. PROSOWNIKI NAPIĘCIA...3 1.4. SCHEMAY BLOKOWE KŁADÓW POMIAROWYCH...5

Bardziej szczegółowo

WYZNACZANIE WSPÓŁCZYNNIKA LEPKOŚCI CIECZY METODĄ STOKESA

WYZNACZANIE WSPÓŁCZYNNIKA LEPKOŚCI CIECZY METODĄ STOKESA WYZNACZANIE WSPÓŁCZYNNIKA LEPKOŚCI CIECZY METODĄ STOKESA. Ops teoretyczny do ćwczena zameszczony jest na strone www.wtc.wat.edu.pl w dzale DYDAKTYKA FIZYKA ĆWICZENIA LABORATORYJNE.. Ops układu pomarowego

Bardziej szczegółowo

DYNAMIKA KONSTRUKCJI

DYNAMIKA KONSTRUKCJI 10. DYNAMIKA KONSTRUKCJI 1 10. 10. DYNAMIKA KONSTRUKCJI 10.1. Wprowadzenie Ogólne równanie dynamiki zapisujemy w posaci: M d C d Kd =P (10.1) Zapis powyższy oznacza, że równanie musi być spełnione w każdej

Bardziej szczegółowo

± Δ. Podstawowe pojęcia procesu pomiarowego. x rzeczywiste. Określenie jakości poznania rzeczywistości

± Δ. Podstawowe pojęcia procesu pomiarowego. x rzeczywiste. Określenie jakości poznania rzeczywistości Podstawowe pojęca procesu pomarowego kreślene jakośc poznana rzeczywstośc Δ zmerzone rzeczywste 17 9 Zalety stosowana elektrycznych przyrządów 1/ 1. możlwość budowy czujnków zamenających werne każdą welkość

Bardziej szczegółowo

Pomiar mocy i energii

Pomiar mocy i energii Zakład Napędów Weloźródłowych Instytut Maszyn Roboczych CęŜkch PW Laboratorum Elektrotechnk Elektronk Ćwczene P3 - protokół Pomar mocy energ Data wykonana ćwczena... Zespół wykonujący ćwczene: Nazwsko

Bardziej szczegółowo

Podstawy Elektroniki dla Elektrotechniki

Podstawy Elektroniki dla Elektrotechniki AGH Kaedra Elekroniki Podsawy Elekroniki dla Elekroechniki Klucze Insrukcja do ćwiczeń symulacyjnych (5a) Insrukcja do ćwiczeń sprzęowych (5b) Ćwiczenie 5a, 5b 2015 r. 1 1. Wsęp. Celem ćwiczenia jes ugrunowanie

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 6 WŁASNOŚCI DYNAMICZNE DIOD

Ćwiczenie 6 WŁASNOŚCI DYNAMICZNE DIOD 1. Cel ćwiczenia Ćwiczenie 6 WŁASNOŚCI DYNAMICZNE DIOD Celem ćwiczenia jes poznanie własności dynamicznych diod półprzewodnikowych. Obejmuje ono zbadanie sanów przejściowych podczas procesu przełączania

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM PODSTAW ELEKTRONIKI PROSTOWNIKI

LABORATORIUM PODSTAW ELEKTRONIKI PROSTOWNIKI ZESPÓŁ LABORATORIÓW TELEMATYKI TRANSPORTU ZAKŁAD TELEKOMUNIKJI W TRANSPORCIE WYDZIAŁ TRANSPORTU POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ LABORATORIUM PODSTAW ELEKTRONIKI INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA NR 5 PROSTOWNIKI DO UŻYTKU

Bardziej szczegółowo

Matematyka ubezpieczeń majątkowych r.

Matematyka ubezpieczeń majątkowych r. Maemayka ubezpeczeń mająkowych 7.05.00 r. Zadane. Pewne ryzyko generuje jedną szkodę z prawdopodobeńswem q, zaś zero szkód z prawdopodobeńswem ( q). Ubezpeczycel pokrywa nadwyżkę szkody ponad udzał własny

Bardziej szczegółowo

Proces narodzin i śmierci

Proces narodzin i śmierci Proces narodzn śmerc Jeżel w ewnej oulacj nowe osobnk ojawają sę w sosób losowy, rzy czym gęstość zdarzeń na jednostkę czasu jest stała w czase wynos λ, oraz lczba osobnków n, które ojawły sę od chwl do

Bardziej szczegółowo

Gr.A, Zad.1. Gr.A, Zad.2 U CC R C1 R C2. U wy T 1 T 2. U we T 3 T 4 U EE

Gr.A, Zad.1. Gr.A, Zad.2 U CC R C1 R C2. U wy T 1 T 2. U we T 3 T 4 U EE Niekóre z zadań dają się rozwiązać niemal w pamięci, pamięaj jednak, że warunkiem uzyskania różnej od zera liczby punków za każde zadanie, jes przedsawienie, oprócz samego wyniku, akże rozwiązania, wyjaśniającego

Bardziej szczegółowo

POMIARY CZĘSTOTLIWOŚCI I PRZESUNIĘCIA FAZOWEGO SYGNAŁÓW OKRESOWYCH

POMIARY CZĘSTOTLIWOŚCI I PRZESUNIĘCIA FAZOWEGO SYGNAŁÓW OKRESOWYCH Program ćwiczeń: Pomiary częsoliwości i przesunięcia fazowego sygnałów okresowych POMIARY CZĘSTOTLIWOŚCI I PRZESUNIĘCIA FAZOWEGO SYGNAŁÓW OKRESOWYCH Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jes poznanie: podsawowych

Bardziej szczegółowo

III. Przetwornice napięcia stałego

III. Przetwornice napięcia stałego III. Przewornce napęca sałego III.1. Wsęp Przewornce: dosarczane pożądanej warośc napęca sałego koszem energ ze źródła napęca G. Możlwość zmnejszana, zwększana, odwracana polaryzacj lb kszałowane pożądanego

Bardziej szczegółowo

Laboratorium ochrony danych

Laboratorium ochrony danych Laboratorum ochrony danych Ćwczene nr Temat ćwczena: Cała skończone rozszerzone Cel dydaktyczny: Opanowane programowej metody konstruowana cał skończonych rozszerzonych GF(pm), poznane ch własnośc oraz

Bardziej szczegółowo

Pracownia Automatyki i Elektrotechniki Katedry Tworzyw Drzewnych Ćwiczenie 3. Analiza obwodów RLC przy wymuszeniach sinusoidalnych w stanie ustalonym

Pracownia Automatyki i Elektrotechniki Katedry Tworzyw Drzewnych Ćwiczenie 3. Analiza obwodów RLC przy wymuszeniach sinusoidalnych w stanie ustalonym ĆWCZENE 3 Analza obwodów C przy wymszenach snsodalnych w stane stalonym 1. CE ĆWCZENA Celem ćwczena jest praktyczno-analtyczna ocena obwodów elektrycznych przy wymszenach snsodalne zmennych.. PODSAWY EOEYCZNE

Bardziej szczegółowo

Wykład z Podstaw matematyki dla studentów Inżynierii Środowiska. Wykład 8. CAŁKI NIEOZNACZONE. ( x) 2 cos2x

Wykład z Podstaw matematyki dla studentów Inżynierii Środowiska. Wykład 8. CAŁKI NIEOZNACZONE. ( x) 2 cos2x Wykład z Podsaw maemayk dla sudenów Inżyner Środowska Wykład 8. CŁKI NIEOZNCZONE Defnca (funkca perwona) Nech F es funkcą perwoną funkc f na przedzale I, eżel F '( ) f ( ) dla każdego I. Udowodnć, że funkce

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA ŚLĄSKA W GLIWICACH WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA i ENERGETYKI INSTYTUT MASZYN i URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH

POLITECHNIKA ŚLĄSKA W GLIWICACH WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA i ENERGETYKI INSTYTUT MASZYN i URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH POLIECHNIKA ŚLĄSKA W GLIWICACH WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA i ENERGEYKI INSYU MASZYN i URZĄDZEŃ ENERGEYCZNYCH IDENYFIKACJA PARAMERÓW RANSMIANCJI Laboraorium auomayki (A ) Opracował: Sprawdził: Zawierdził:

Bardziej szczegółowo

POMIARY CZĘSTOTLIWOŚCI I PRZESUNIĘCIA FAZOWEGO SYGNAŁÓW OKRESOWYCH. Cel ćwiczenia. Program ćwiczenia

POMIARY CZĘSTOTLIWOŚCI I PRZESUNIĘCIA FAZOWEGO SYGNAŁÓW OKRESOWYCH. Cel ćwiczenia. Program ćwiczenia Pomiary częsoliwości i przesunięcia fazowego sygnałów okresowych POMIARY CZĘSOLIWOŚCI I PRZESUNIĘCIA FAZOWEGO SYGNAŁÓW OKRESOWYCH Cel ćwiczenia Poznanie podsawowych meod pomiaru częsoliwości i przesunięcia

Bardziej szczegółowo

5. CHARAKTERYSTYKI CZĘSTOTLIWOŚCIOWE

5. CHARAKTERYSTYKI CZĘSTOTLIWOŚCIOWE 5. CHARAKTERYSTYKI CZĘSTOTLIWOŚCIOWE Oprócz transmtancj operatorowej, do opsu członów układów automatyk stosuje sę tzw. transmtancję wdmową. Transmtancję wdmową G(j wyznaczyć moŝna dzęk podstawenu do wzoru

Bardziej szczegółowo

4.2. Obliczanie przewodów grzejnych metodą dopuszczalnego obciążenia powierzchniowego

4.2. Obliczanie przewodów grzejnych metodą dopuszczalnego obciążenia powierzchniowego 4.. Obliczanie przewodów grzejnych meodą dopuszczalnego obciążenia powierzchniowego Meodą częściej sosowaną w prakyce projekowej niż poprzednia, jes meoda dopuszczalnego obciążenia powierzchniowego. W

Bardziej szczegółowo

Podstawy elektrotechniki

Podstawy elektrotechniki Wydzał Mechanczno-Energeyczny Podsawy elekroechnk Prof. dr hab. nż. Jlsz B. Gajewsk, prof. zw. PWr Wybrzeże S. Wyspańskego 7, 50-370 Wrocław Bd. A4 Sara kołowna, pokój 359 Tel.: 7 30 30 Fax: 7 38 38 E-al:

Bardziej szczegółowo

2.1 Zagadnienie Cauchy ego dla równania jednorodnego. = f(x, t) dla x R, t > 0, (2.1)

2.1 Zagadnienie Cauchy ego dla równania jednorodnego. = f(x, t) dla x R, t > 0, (2.1) Wykład 2 Sruna nieograniczona 2.1 Zagadnienie Cauchy ego dla równania jednorodnego Równanie gań sruny jednowymiarowej zapisać można w posaci 1 2 u c 2 2 u = f(x, ) dla x R, >, (2.1) 2 x2 gdzie u(x, ) oznacza

Bardziej szczegółowo

KURS STATYSTYKA. Lekcja 6 Regresja i linie regresji ZADANIE DOMOWE. www.etrapez.pl Strona 1

KURS STATYSTYKA. Lekcja 6 Regresja i linie regresji ZADANIE DOMOWE. www.etrapez.pl Strona 1 KURS STATYSTYKA Lekcja 6 Regresja lne regresj ZADANIE DOMOWE www.etrapez.pl Strona 1 Część 1: TEST Zaznacz poprawną odpowedź (tylko jedna jest prawdzwa). Pytane 1 Funkcja regresj I rodzaju cechy Y zależnej

Bardziej szczegółowo

Zaawansowane metody numeryczne Komputerowa analiza zagadnień różniczkowych 1. Układy równań liniowych

Zaawansowane metody numeryczne Komputerowa analiza zagadnień różniczkowych 1. Układy równań liniowych Zaawansowane metody numeryczne Komputerowa analza zagadneń różnczkowych 1. Układy równań lnowych P. F. Góra http://th-www.f.uj.edu.pl/zfs/gora/ semestr letn 2006/07 Podstawowe fakty Równane Ax = b, x,

Bardziej szczegółowo

Rozwiązywanie zadań optymalizacji w środowisku programu MATLAB

Rozwiązywanie zadań optymalizacji w środowisku programu MATLAB Rozwązywane zadań optymalzacj w środowsku programu MATLAB Zagadnene optymalzacj polega na znajdowanu najlepszego, względem ustalonego kryterum, rozwązana należącego do zboru rozwązań dopuszczalnych. Standardowe

Bardziej szczegółowo

Wydział Elektryczny, Katedra Maszyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych Laboratorium Przetwarzania i Analizy Sygnałów Elektrycznych

Wydział Elektryczny, Katedra Maszyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych Laboratorium Przetwarzania i Analizy Sygnałów Elektrycznych Wydział Elekryczny, Kaedra Maszyn, Napędów i Pomiarów Elekrycznych Laboraorium Przewarzania i Analizy Sygnałów Elekrycznych (bud A5, sala 310) Insrukcja dla sudenów kierunku Auomayka i Roboyka do zajęć

Bardziej szczegółowo

Laboratorium z PODSTAW AUTOMATYKI, cz.1 EAP, Lab nr 3

Laboratorium z PODSTAW AUTOMATYKI, cz.1 EAP, Lab nr 3 I. ema ćwiczenia: Dynamiczne badanie przerzuników II. Cel/cele ćwiczenia III. Wykaz użyych przyrządów IV. Przebieg ćwiczenia Eap 1: Przerzunik asabilny Przerzuniki asabilne służą jako generaory przebiegów

Bardziej szczegółowo

WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA ĆWICZENIA LABORATORYJNE Z FIZYKI. SPRAWOZDANIE Z PRACY LABORATORYJNEJ nr 0. Badanie rozkładu rzutu śnieżkami do celu

WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA ĆWICZENIA LABORATORYJNE Z FIZYKI. SPRAWOZDANIE Z PRACY LABORATORYJNEJ nr 0. Badanie rozkładu rzutu śnieżkami do celu WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA ĆWICZENIA LABORATORJNE Z FIZKI trzec termn wpsu zalczena do USOSu upływa...prowadząca(y)... grupa... podgrupa... zespół... semestr roku akademckego... student(ka)... SPRAWOZDANIE

Bardziej szczegółowo

Styczniki i przekaźniki Styczniki pomocnicze

Styczniki i przekaźniki Styczniki pomocnicze Sycznk przekaźnk Sycznk pomocncze Sycznk pomocncze o realzacj zadań serowana regulacj welokrone sosowane są sycznk pomocncze. Sosuje sę je w dużej lczbe do pośrednego serowana slnków, zaworów, sprzęgeł

Bardziej szczegółowo

Elementy i Obwody Elektryczne

Elementy i Obwody Elektryczne Elemeny Obwody Elekryczne Elemen ( elemen obwodowy ) jedno z podsawowych pojęć eor obwodów. Elemen jes modelem pewnego zjawska lb cechy fzycznej zwązanej z obwodem. Elemeny ( jako modele ) mogą meć róŝny

Bardziej szczegółowo

Równania różniczkowe. Lista nr 2. Literatura: N.M. Matwiejew, Metody całkowania równań różniczkowych zwyczajnych.

Równania różniczkowe. Lista nr 2. Literatura: N.M. Matwiejew, Metody całkowania równań różniczkowych zwyczajnych. Równania różniczkowe. Lisa nr 2. Lieraura: N.M. Mawiejew, Meody całkowania równań różniczkowych zwyczajnych. W. Krysicki, L. Włodarski, Analiza Maemayczna w Zadaniach, część II 1. Znaleźć ogólną posać

Bardziej szczegółowo

PAlab_4 Wyznaczanie charakterystyk częstotliwościowych

PAlab_4 Wyznaczanie charakterystyk częstotliwościowych PAlab_4 Wyznaczanie charakerysyk częsoliwościowych Ćwiczenie ma na celu przedsawienie prakycznych meod wyznaczania charakerysyk częsoliwościowych elemenów dynamicznych. 1. Wprowadzenie Jedną z podsawowych

Bardziej szczegółowo

BADANIE STATYCZNYCH WŁAŚCIWOŚCI PRZETWORNIKÓW POMIAROWYCH

BADANIE STATYCZNYCH WŁAŚCIWOŚCI PRZETWORNIKÓW POMIAROWYCH BADAIE STATYCZYCH WŁAŚCIWOŚCI PRZETWORIKÓW POMIAROWYCH. CEL ĆWICZEIA Celem ćwczena jest poznane: podstawowych pojęć dotyczących statycznych właścwośc przetwornków pomarowych analogowych cyfrowych oraz

Bardziej szczegółowo

METODY KOMPUTEROWE 10

METODY KOMPUTEROWE 10 MEODY KOMPUEROWE RÓWNANIA RÓŻNICZKOWE CZĄSKOWE Poechnka Poznańska Mchał Płokowak Adam Łodgowsk Mchał PŁOKOWIAK Adam ŁODYGOWSKI Konsace nakowe dr nż. Wod Kąko Poznań 00/00 MEODY KOMPUEROWE 0 RÓWNANIA RÓŻNICZKOWE

Bardziej szczegółowo

Ruch płaski. Bryła w ruchu płaskim. (płaszczyzna kierująca) Punkty bryły o jednakowych prędkościach i przyspieszeniach. Prof.

Ruch płaski. Bryła w ruchu płaskim. (płaszczyzna kierująca) Punkty bryły o jednakowych prędkościach i przyspieszeniach. Prof. Ruch płaski Ruchem płaskim nazywamy ruch, podczas kórego wszyskie punky ciała poruszają się w płaszczyznach równoległych do pewnej nieruchomej płaszczyzny, zwanej płaszczyzną kierującą. Punky bryły o jednakowych

Bardziej szczegółowo

WYZNACZENIE CHARAKTERYSTYK DYNAMICZNYCH PRZETWORNIKÓW POMIAROWYCH

WYZNACZENIE CHARAKTERYSTYK DYNAMICZNYCH PRZETWORNIKÓW POMIAROWYCH Zakład Metrolog Systemów Pomarowych P o l t e c h n k a P o z n ańska ul. Jana Pawła II 6-965 POZNAŃ (budynek Centrum Mechatronk, Bomechank Nanonżyner) www.zmsp.mt.put.poznan.pl tel. +8 6 665 35 7 fa +8

Bardziej szczegółowo

) będą niezależnymi zmiennymi losowymi o tym samym rozkładzie normalnym z następującymi parametrami: nieznaną wartością 1 4

) będą niezależnymi zmiennymi losowymi o tym samym rozkładzie normalnym z następującymi parametrami: nieznaną wartością 1 4 Zadane. Nech ( X, Y ),( X, Y ), K,( X, Y n n ) będą nezależnym zmennym losowym o tym samym rozkładze normalnym z następującym parametram: neznaną wartoścą oczekwaną EX = EY = m, warancją VarX = VarY =

Bardziej szczegółowo

APROKSYMACJA QUASIJEDNOSTAJNA

APROKSYMACJA QUASIJEDNOSTAJNA POZNAN UNIVE RSITY OF TE CHNOLOGY ACADE MIC JOURNALS No 73 Electrcal Engneerng 213 Jan PURCZYŃSKI* APROKSYMACJA QUASIJEDNOSTAJNA W pracy wykorzystano metodę aproksymacj średnokwadratowej welomanowej, przy

Bardziej szczegółowo

POMIAR WSPÓŁCZYNNIKÓW ODBICIA I PRZEPUSZCZANIA

POMIAR WSPÓŁCZYNNIKÓW ODBICIA I PRZEPUSZCZANIA Ćwczene O5 POMIAR WSPÓŁCZYNNIKÓW ODBICIA I PRZEPUSZCZANIA 1. Cel zakres ćwczena Celem ćwczena jest poznane metod pomaru współczynnków odbca przepuszczana próbek płaskch 2. Ops stanowska laboratoryjnego

Bardziej szczegółowo

WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA ĆWICZENIA LABORATORYJNE Z FIZYKI. SPRAWOZDANIE Z PRACY LABORATORYJNEJ nr 0. Badanie rozkładu rzutu śnieżkami do celu

WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA ĆWICZENIA LABORATORYJNE Z FIZYKI. SPRAWOZDANIE Z PRACY LABORATORYJNEJ nr 0. Badanie rozkładu rzutu śnieżkami do celu WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA ĆWICZENIA LABORATORJNE Z FIZKI trzec termn wpsu zalczena do USOSu upływa...prowadząc(a/y)... grupa... podgrupa... zespół... semestr... roku akademckego... student(ka)... SPRAWOZDANIE

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 403. Wyznaczanie prędkości dźwięku w powietrzu metodą rezonansu akustycznego. f [m/s] Wyznaczanie długości fali dźwiękowej o częstotliwości

Ćwiczenie 403. Wyznaczanie prędkości dźwięku w powietrzu metodą rezonansu akustycznego. f [m/s] Wyznaczanie długości fali dźwiękowej o częstotliwości azwsko... Imę.... Daa... r na lśce... Wydzał... Dzeń yg... Godzna... Ćwczene 403 Wyznaczane prędkośc dźwęku w powerzu meodą rezonansu akusycznego Wyznaczane długośc fal dźwękowej o częsolwośc f... Hz r

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM PODSTAW OPTOELEKTRONIKI WYZNACZANIE CHARAKTERYSTYK STATYCZNYCH I DYNAMICZNYCH TRANSOPTORA PC817

LABORATORIUM PODSTAW OPTOELEKTRONIKI WYZNACZANIE CHARAKTERYSTYK STATYCZNYCH I DYNAMICZNYCH TRANSOPTORA PC817 LABORATORIUM PODSTAW OPTOELEKTRONIKI WYZNACZANIE CHARAKTERYSTYK STATYCZNYCH I DYNAMICZNYCH TRANSOPTORA PC87 Ceem badań jes ocena właściwości saycznych i dynamicznych ransopora PC 87. Badany ransopor o

Bardziej szczegółowo

SZACOWANIE NIEPEWNOŚCI POMIARU METODĄ PROPAGACJI ROZKŁADÓW

SZACOWANIE NIEPEWNOŚCI POMIARU METODĄ PROPAGACJI ROZKŁADÓW SZACOWANIE NIEPEWNOŚCI POMIARU METODĄ PROPAGACJI ROZKŁADÓW Stefan WÓJTOWICZ, Katarzyna BIERNAT ZAKŁAD METROLOGII I BADAŃ NIENISZCZĄCYCH INSTYTUT ELEKTROTECHNIKI ul. Pożaryskego 8, 04-703 Warszawa tel.

Bardziej szczegółowo

BADANIE ZABEZPIECZEŃ CYFROWYCH NA PRZYKŁADZIE PRZEKAŹNIKA KIERUNKOWEGO MiCOM P Przeznaczenie i zastosowanie przekaźników kierunkowych

BADANIE ZABEZPIECZEŃ CYFROWYCH NA PRZYKŁADZIE PRZEKAŹNIKA KIERUNKOWEGO MiCOM P Przeznaczenie i zastosowanie przekaźników kierunkowych Ćwiczenie 6 BADANIE ZABEZPIECZEŃ CYFROWYCH NA PRZYKŁADZIE PRZEKAŹNIKA KIERNKOWEGO MiCOM P127 1. Przeznaczenie i zasosowanie przekaźników kierunkowych Przekaźniki kierunkowe, zwane eż kąowymi, przeznaczone

Bardziej szczegółowo

( 3 ) Kondensator o pojemności C naładowany do różnicy potencjałów U posiada ładunek: q = C U. ( 4 ) Eliminując U z równania (3) i (4) otrzymamy: =

( 3 ) Kondensator o pojemności C naładowany do różnicy potencjałów U posiada ładunek: q = C U. ( 4 ) Eliminując U z równania (3) i (4) otrzymamy: = ROZŁADOWANIE KONDENSATORA I. el ćwiczenia: wyznaczenie zależności napięcia (i/lub prądu I ) rozładowania kondensaora w funkcji czasu : = (), wyznaczanie sałej czasowej τ =. II. Przyrządy: III. Lieraura:

Bardziej szczegółowo

Twierdzenie Bezouta i liczby zespolone Javier de Lucas. Rozwi azanie 2. Z twierdzenia dzielenia wielomianów, mamy, że

Twierdzenie Bezouta i liczby zespolone Javier de Lucas. Rozwi azanie 2. Z twierdzenia dzielenia wielomianów, mamy, że Twerdzene Bezouta lczby zespolone Javer de Lucas Ćwczene 1 Ustal dla których a, b R można podzelć f 1 X) = X 4 3X 2 + ax b przez f 2 X) = X 2 3X+2 Oblcz a b Z 5 jeżel zak ladamy, że f 1 f 2 s a welomanam

Bardziej szczegółowo

Wydział Mechaniczno-Energetyczny Laboratorium Elektroniki. Badanie zasilaczy ze stabilizacją napięcia

Wydział Mechaniczno-Energetyczny Laboratorium Elektroniki. Badanie zasilaczy ze stabilizacją napięcia Wydział Mechaniczno-Energeyczny Laboraorium Elekroniki Badanie zasilaczy ze sabilizacją napięcia 1. Wsęp eoreyczny Prawie wszyskie układy elekroniczne (zarówno analogowe, jak i cyfrowe) do poprawnej pracy

Bardziej szczegółowo

E2. BADANIE OBWODÓW PRĄDU PRZEMIENNEGO

E2. BADANIE OBWODÓW PRĄDU PRZEMIENNEGO E. BADANE OBWODÓW PĄDU PZEMENNEGO ks opracowały: Jadwga Szydłowska Bożna Janowska-Dmoch Badać będzmy charakrysyk obwodów zawrających różn układy lmnów akch jak: opornk, cwka kondnsaor, połączonych z sobą

Bardziej szczegółowo

dy dx stąd w przybliżeniu: y

dy dx stąd w przybliżeniu: y Przykłady do funkcj nelnowych funkcj Törnqusta Proszę sprawdzć uzasadnć, które z podanych zdań są prawdzwe, a które fałszywe: Przykład 1. Mesęczne wydatk na warzywa (y, w jednostkach penężnych, jp) w zależnośc

Bardziej szczegółowo

3. ŁUK ELEKTRYCZNY PRĄDU STAŁEGO I PRZEMIENNEGO

3. ŁUK ELEKTRYCZNY PRĄDU STAŁEGO I PRZEMIENNEGO 3. ŁUK ELEKTRYCZNY PRĄDU STŁEGO I PRZEMIENNEGO 3.1. Cel zakres ćwczena Celem ćwczena jest zapoznane sę z podstawowym właścwoścam łuku elektrycznego palącego sę swobodne, w powetrzu o cśnentmosferycznym.

Bardziej szczegółowo

Silniki cieplne i rekurencje

Silniki cieplne i rekurencje 6 FOTO 33, Lao 6 Silniki cieplne i rekurencje Jakub Mielczarek Insyu Fizyki UJ Chciałbym Pańswu zaprezenować zagadnienie, kóre pozwala, rozważając emaykę sprawności układu silników cieplnych, zapoznać

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE 4 Badanie stanów nieustalonych w obwodach RL, RC i RLC przy wymuszeniu stałym

ĆWICZENIE 4 Badanie stanów nieustalonych w obwodach RL, RC i RLC przy wymuszeniu stałym ĆWIZENIE 4 Badanie sanów nieusalonych w obwodach, i przy wymuszeniu sałym. el ćwiczenia Zapoznanie się z rozpływem prądów, rozkładem w sanach nieusalonych w obwodach szeregowych, i Zapoznanie się ze sposobami

Bardziej szczegółowo

Ile wynosi suma miar kątów wewnętrznych w pięciokącie?

Ile wynosi suma miar kątów wewnętrznych w pięciokącie? 1 Ile wynos suma mar kątów wewnętrznych w pęcokące? 1 Narysuj pęcokąt foremny 2 Połącz środek okręgu opsanego na tym pęcokące ze wszystkm werzchołkam pęcokąta 3 Oblcz kąty każdego z otrzymanych trójkątów

Bardziej szczegółowo

OBWODY NIELINIOWE. A. Wprowadzenie

OBWODY NIELINIOWE. A. Wprowadzenie Ćwczene 6 Prawa atorske zastrzeżone: Zakład Teor Obwodów PWr OBWODY NILINIOW elem ćwczena jest obserwacja podstawowych zjawsk zachodzących w nelnowych obwodach elektrycznych oraz pomar parametrów charakteryzjących

Bardziej szczegółowo

Maszyny prądu stałego - charakterystyki

Maszyny prądu stałego - charakterystyki Maszyny prądu sałego - charakerysyki Dwa podsawowe uzwojenia w maszynach prądu sałego, wornika i wzbudzenia, mogą być łączone ze sobą w różny sposób (Rys. 1). W zależności od ich wzajemnego połączenia

Bardziej szczegółowo

Systemy nawigacji satelitarnej. Przemysław Bartczak

Systemy nawigacji satelitarnej. Przemysław Bartczak Sysemy nawgacj saelarnej Przemysław Barczak Częsolwość nośna Wszyske saely GPS emują neprzerwane sygnały na dwóch częsolwoścach nośnych L1 L2 z pograncza mkrofalowych fal L S, kóre z punku wdzena nazemnego

Bardziej szczegółowo

Temat: Wyznaczanie charakterystyk baterii słonecznej.

Temat: Wyznaczanie charakterystyk baterii słonecznej. Ćwiczenie Nr 356 Tema: Wyznaczanie charakerysyk baerii słonecznej. I. Lieraura. W. M. Lewandowski Proekologiczne odnawialne źródła energii, WNT, 007 (www.e-link.com.pl). Ćwiczenia laboraoryjne z fizyki

Bardziej szczegółowo

Tensorowe. Wielkości fizyczne. Wielkości i Jednostki UŜywane w Elektryce Wielkość Fizyczna to właściwość fizyczna zjawisk lub obiektów,

Tensorowe. Wielkości fizyczne. Wielkości i Jednostki UŜywane w Elektryce Wielkość Fizyczna to właściwość fizyczna zjawisk lub obiektów, Welkośc Jednosk UŜywane w Elekryce Welkość Fzyczna o właścwość fzyczna zjawsk lub obeków, Przykłady: W. f.: kórą moŝna zmerzyć. czas, długość, naęŝene pola elekrycznego, przenkalność elekryczna kryszałów.

Bardziej szczegółowo

Zasada pędu i popędu, krętu i pokrętu, energii i pracy oraz d Alemberta bryły w ruchu postępowym, obrotowym i płaskim

Zasada pędu i popędu, krętu i pokrętu, energii i pracy oraz d Alemberta bryły w ruchu postępowym, obrotowym i płaskim Zasada pędu i popędu, kręu i pokręu, energii i pracy oraz d Alembera bryły w ruchu posępowym, obroowym i płaskim Ruch posępowy bryły Pęd ciała w ruchu posępowym obliczamy, jak dla punku maerialnego, skupiając

Bardziej szczegółowo

Grupa: Elektrotechnika, wersja z dn Studia stacjonarne, II stopień, sem.1 Laboratorium Techniki Świetlnej

Grupa: Elektrotechnika, wersja z dn Studia stacjonarne, II stopień, sem.1 Laboratorium Techniki Świetlnej ul.potrowo 3a http://lumen.ee.put.poznan.pl Grupa: Elektrotechnka, wersja z dn. 29.03.2016 Studa stacjonarne, stopeń, sem.1 Laboratorum Technk Śwetlnej Ćwczene nr 6 Temat: Badane parametrów fotometrycznych

Bardziej szczegółowo

ZASTOSOWANIE WZMACNIACZY OPERACYJNYCH DO LINIOWEGO PRZEKSZTAŁCANIA SYGNAŁÓW. Politechnika Wrocławska

ZASTOSOWANIE WZMACNIACZY OPERACYJNYCH DO LINIOWEGO PRZEKSZTAŁCANIA SYGNAŁÓW. Politechnika Wrocławska Poliechnika Wrocławska Insyu elekomunikacji, eleinformayki i Akusyki Zakład kładów Elekronicznych Insrukcja do ćwiczenia laboraoryjnego ZASOSOWANIE WZMACNIACZY OPEACYJNYCH DO LINIOWEGO PZEKSZAŁCANIA SYGNAŁÓW

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie charakterystyk częstotliwościowych

Wyznaczanie charakterystyk częstotliwościowych Wyznaczanie charakerysyk częsoliwościowych Ćwiczenie ma na celu przedsawienie prakycznych meod wyznaczania charakerysyk częsoliwościowych elemenów dynamicznych. 1. Wprowadzenie Jedną z podsawowych meod

Bardziej szczegółowo

4. Modulacje kątowe: FM i PM. Układy demodulacji częstotliwości.

4. Modulacje kątowe: FM i PM. Układy demodulacji częstotliwości. EiT Vsemesr AE Układy radioelekroniczne Modulacje kąowe 1/26 4. Modulacje kąowe: FM i PM. Układy demodulacji częsoliwości. 4.1. Modulacje kąowe wprowadzenie. Cecha charakerysyczna: na wykresie wskazowym

Bardziej szczegółowo

Regulatory. Zadania regulatorów. Regulator

Regulatory. Zadania regulatorów. Regulator Regulaory Regulaor Urządzenie, kórego podsawowym zadaniem jes na podsawie sygnału uchybu (odchyłki regulacji) ukszałowanie sygnału serującego umożliwiającego uzyskanie pożądanego przebiegu wielkości regulowanej

Bardziej szczegółowo

gdzie E jest energią całkowitą cząstki. Postać równania Schrödingera dla stanu stacjonarnego Wprowadźmy do lewej i prawej strony równania Schrödingera

gdzie E jest energią całkowitą cząstki. Postać równania Schrödingera dla stanu stacjonarnego Wprowadźmy do lewej i prawej strony równania Schrödingera San sacjonarny cząsk San sacjonarny - San, w kórym ( r, ) ( r ), gęsość prawdopodobńswa znalzna cząsk cząsk w danym obszarz przsrzn n zalży od czasu. San sacjonarny js charakrysyczny dla sacjonarngo pola

Bardziej szczegółowo

SPRAWDZANIE PRAWA MALUSA

SPRAWDZANIE PRAWA MALUSA INSTYTUT ELEKTRONIKI I SYSTEMÓW STEROWANIA WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY POLITECHNIKA CZĘSTOCHOWSKA LABORATORIUM FIZYKI ĆWICZENIE NR O- SPRAWDZANIE PRAWA MALUSA I. Zagadnena do przestudowana 1. Fala elektromagnetyczna,

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM PODSTAW ELEKTROTECHNIKI I ELEKTRONIKI. Ćwiczenie 1. Podstawowe prawa obwodów prądu stałego

LABORATORIUM PODSTAW ELEKTROTECHNIKI I ELEKTRONIKI. Ćwiczenie 1. Podstawowe prawa obwodów prądu stałego INSTYTUT SYSTEMÓW INŻYNIEII ELEKTYCZNEJ LABOATOIUM PODSTAW ELEKTOTECHNIKI I ELEKTONIKI Ćwczene. Podstawowe prawa obwodów prąd stałego Grpa nr:. Zespół nr:. Skład zespoł:..... Data wykonana ćwczena:. Data

Bardziej szczegółowo

( ) ( ) ( τ) ( t) = 0

( ) ( ) ( τ) ( t) = 0 Obliczanie wraŝliwości w dziedzinie czasu... 1 OBLICZANIE WRAśLIWOŚCI W DZIEDZINIE CZASU Meoda układu dołączonego do obliczenia wraŝliwości układu dynamicznego w dziedzinie czasu. Wyznaczane będą zmiany

Bardziej szczegółowo

Rys.1. Podstawowa klasyfikacja sygnałów

Rys.1. Podstawowa klasyfikacja sygnałów Kaedra Podsaw Sysemów echnicznych - Podsawy merologii - Ćwiczenie 1. Podsawowe rodzaje i ocena sygnałów Srona: 1 1. CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jes zapoznanie się z podsawowymi rodzajami sygnałów, ich

Bardziej szczegółowo

ψ przedstawia zależność

ψ przedstawia zależność Ruch falowy 4-4 Ruch falowy Ruch falowy polega na rozchodzeniu się zaburzenia (odkszałcenia) w ośrodku sprężysym Wielkość zaburzenia jes, podobnie jak w przypadku drgań, funkcją czasu () Zaburzenie rozchodzi

Bardziej szczegółowo

u L ŁĄCZNIKI ŹRÓDŁA STEROWNIK LUB SYGNAŁ STERUJĄCY Rys Impulsowe układy transformujące napięcia przemienne, a) jednofazowy, b) trójfazowy

u L ŁĄCZNIKI ŹRÓDŁA STEROWNIK LUB SYGNAŁ STERUJĄCY Rys Impulsowe układy transformujące napięcia przemienne, a) jednofazowy, b) trójfazowy Rozdzał 2 Topologe 21 Wprowadzene Jak jż o ym wspomnano w podrozdzale 11, mplsowe kłady ransformjące napęca przemenne możlwają zmanę napęca, a przez o prąd oraz mocy obcążen, bez zmany częsolwośc jego

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY OPRACOWANIA WYNIKÓW POMIARÓW Z ELEMENTAMI ANALIZY NIEPEWNOŚCI POMIAROWYCH

PODSTAWY OPRACOWANIA WYNIKÓW POMIARÓW Z ELEMENTAMI ANALIZY NIEPEWNOŚCI POMIAROWYCH PODTAWY OPRACOWANIA WYNIKÓW POMIARÓW Z ELEMENTAMI ANALIZY NIEPEWNOŚCI POMIAROWYCH I Pracowa IF UJ Luy 03 PODRĘCZNIKI Wsęp do aalzy błędu pomarowego Joh R. Taylor Wydawcwo Naukowe PWN Warszawa 999 I Pracowa

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE 2. Autor pierwotnej i nowej wersji; mgr inż. Leszek Widomski

ĆWICZENIE 2. Autor pierwotnej i nowej wersji; mgr inż. Leszek Widomski ĆWICZENIE Auor pierwonej i nowej wersji; mgr inż. Leszek Widomski UKŁADY LINIOWE Celem ćwiczenia jes poznanie właściwości i meod opisu linioch układów elekrycznych i elekronicznych przenoszących sygnały.

Bardziej szczegółowo

Reprezentacja krzywych...

Reprezentacja krzywych... Reprezeacja rzywych... Reprezeacja przy pomocy fcj dwóch zmeych rzywe płase płase - jedej: albo z z f x y x [ x x2] y [ y y2] f x y g x x [ x x2] Wady: rzywe óre dla pewych x y mogą przyjmować wele warośc

Bardziej szczegółowo

... nazwisko i imię ucznia klasa data

... nazwisko i imię ucznia klasa data ... nazwisko i imię ucznia klasa daa Liczba uzyskanych punków Ocena TEST SPRAWDZAJĄCY Z PRZYRZĄDÓW POMIAROWYCH W dniu dzisiejszym przysąpisz do esu pisemnego, kóry ma na celu sprawdzenie Twoich umiejęności

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka układów kombinacyjnych

Diagnostyka układów kombinacyjnych Dagnostyka układów kombnacyjnych 1. Wprowadzene Dagnostyka obejmuje: stwerdzene stanu układu, systemu lub ogólne sec logcznej. Jest to tzw. kontrola stanu wykrywająca czy dzałane sec ne jest zakłócane

Bardziej szczegółowo

Zestaw zadań 4: Przestrzenie wektorowe i podprzestrzenie. Liniowa niezależność. Sumy i sumy proste podprzestrzeni.

Zestaw zadań 4: Przestrzenie wektorowe i podprzestrzenie. Liniowa niezależność. Sumy i sumy proste podprzestrzeni. Zestaw zadań : Przestrzene wektorowe podprzestrzene. Lnowa nezależność. Sumy sumy proste podprzestrzen. () Wykazać, że V = C ze zwykłym dodawanem jako dodawanem wektorów operacją mnożena przez skalar :

Bardziej szczegółowo