INNOWACJA PEDAGOGICZNA

Transkrypt

1 INNOWACJA PEDAGOGICZNA Odkrywamy tajemnice świata Opracowały: mgr Elżbieta Daniel mgr Iwona Malara mgr Danuta Dudzic Tychy,

2 OPIS INNOWACJI PEDAGOGICZNEJ Temat innowacji: Autorzy i realizatorzy innowacji: Miejsce realizacji: Rodzaj innowacji: Termin realizacji: Koszty finansowania: Odkrywamy tajemnice świata mgr Elżbieta Daniel autor i realizator mgr Iwona Malara autor i realizator mgr Danuta Dudzic autor Przedszkole nr 10 z Oddziałami Integracyjnymi Innowacja metodyczna. Programem zostanie objęta grupa "Skrzaty" grupa integracyjna (dzieci 5,6 letnie) 1 rok szkolny (od września 2016 r do końca czerwca 2017 r) własne 2

3 Spis treści: I. Opis zasad innowacji 1. Motywacja wprowadzenia i oczekiwania związane z innowacją Opis, zakres i miejsce innowacji Zasady innowacji Cele ogólne Cele szczegółowe 7 6. Przewidywane efekty.. 7 II. Ewaluacja.. 8 III. Literatura...9 IV. Załączniki 1. Plan działań innowacyjnych Ankieta ewaluacyjna dla rodziców. 15 3

4 I Opis zasad innowacji 1. Motywacja wprowadzenia i oczekiwania związane z innowacją Dzieci w wieku przedszkolnym są ciekawe świata, dlatego też zadają mnóstwo pytań na które czasami trudno jest udzielić fachowej, rzetelnej ale jednocześnie zrozumiałej i prostej odpowiedzi. Aby pomóc im w rozwiązywaniu tajemnic świata należy zastosować odpowiednie metody. Naszym zdaniem najlepszym wyjściem jest wykorzystanie metod aktywnych, które pozwolą dziecku zdobyć potrzebną dla niego wiedzę w sposób przystępny. Jest to zgodne z założeniami pedagogiki Johna Dewey'a i Mari Montessori, które to mówią, że dzieci najszybciej i najchętniej uczą się w kontakcie bezpośrednim, poprzez samodzielne działanie. Czynny udział w doświadczeniach i eksperymentach pozwala dziecku poznać świat wielozmysłowo. Kształtuje to w nim bardziej zrozumiały obraz środowiska w jakim żyje i rozwija się. Ułatwia to dziecku przejście z poziomu myślenia sensoryczno-motorycznego do poziomu myślenia konkretno-wyobrażeniowego. Opierając się na Podstawie Programowej Wychowania Przedszkolnego celem wychowania jest budzenie dziecięcej wiedzy o świecie społecznym, przyrodniczym i technicznym oraz rozwijanie umiejętności prezentowania swoich przemyśleń w sposób zrozumiały dla innych, a także zapewnienie dzieciom lepszych szans edukacyjnych poprzez wspieranie ich ciekawości, aktywności i samodzielności, a także kształtowanie tych wiadomości i umiejętności, które są ważne w edukacji szkolnej 1. Dzięki realizacji tego programu pragniemy stworzyć dzieciom warunki do rozwijania ciekawości, umiejętności samodzielności, wyciągania wniosków poprzez samodzielne doświadczanie. Zakładamy, że dzięki aktywnym działaniom dzieci będą w przyszłości dociekliwe, ciekawe świata, otwarte na nowe doświadczenia. Będą konstruktywnie podchodzić do nurtującej je tematyki stawiając odpowiednie pytania badawcze, dostrzegając zależności przyczynowo-skutkowe, samodzielnie rozwiązując problemy i formułując konkretne wnioski. 1 Podstawa programowa wychowania przedszkolnego dla przedszkoli oraz innych form wychowania przedszkolnego 4

5 2. Opis, zakres i miejsce innowacji Innowacją zostaną objęte dzieci 5,6-letnie z grupy Skrzaty. Zajęcia będą trwały przez cały rok szkolny 2016/2017 na terenie Przedszkola nr 10 z Oddziałami Integracyjnymi w Tychach. Niniejsza innowacja jest innowacją metodyczną. Polega na prowadzeniu zajęć edukacyjnych z wykorzystaniem metod aktywnych. Zajęcia będą się odbywać raz w tygodniu zgodnie z planem działań innowacyjnych (załącznik nr 1). Będą one obejmowały prowadzenie hodowli, prostych doświadczeń fizyczno-chemicznych dotyczących przyrody ożywionej i nieożywionej. Dzieci zostaną zapoznane z tajnikami techniki, co pozwali im uzyskać odpowiedzi na pytania skąd się coś wzięło? lub jak to powstało?. W trakcie roku szkolnego zakładamy zorganizowanie dwóch wycieczek będących integralną częścią tematyki innowacji, będzie to wycieczka do fabryki bombek oraz do fabryki filmów animowanych. Założenia tejże innowacji wynikają w szczególności z następujących obszarów postawy programowej 2 : wspieranie dzieci w rozwijaniu czynności intelektualnych, które stosują w poznawaniu i rozumieniu siebie i swojego otoczenia. Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej - stara się łączyć przyczynę ze skutkiem i próbuje przewidywać, co się może zdarzyć (4.3); wspomaganie rozwoju umysłowego dzieci poprzez zabawy konstrukcyjne, budzenie zainteresowań technicznych. Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej - interesuje się urządzeniami technicznymi (np. używanymi w gospodarstwie domowym), próbuje rozumieć, jak one działają, i zachowuje ostrożność przy korzystaniu z nich (10.3); pomaganie dzieciom w rozumieniu istoty zjawisk atmosferycznych i w unikaniu zagrożeń. Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej - rozpoznaje i nazywa zjawiska atmosferyczne charakterystyczne dla poszczególnych pór roku (11.1); 2 Podstawa programowa wychowania przedszkolnego dla przedszkoli oraz innych form wychowania przedszkolnego 5

6 wychowanie dla poszanowania roślin i zwierząt. Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej - wie, jakie warunki są potrzebne do rozwoju zwierząt (przestrzeń życiowa, bezpieczeństwo, pokarm) i wzrostu roślin (światło, temperatura, wilgotność); potrafi wymienić zmiany zachodzące w życiu roślin i zwierząt w kolejnych porach roku; wie, w jaki sposób człowiek może je chronić i pomóc im, np. przetrwać zimę. (12.2-3). 3. Zasady innowacji opracowanie planu działań innowacyjnych; celowość i systematyczność podejmowanych działań; zintegrowanie innowacji z realizacją zadań wynikających z podstawy programowej wychowania przedszkolnego; sprawdzenie skuteczności przeprowadzonej innowacji poprzez ewaluację końcową. 4. Cele ogólne kształtowanie umiejętności lepszego rozumienia zjawisk (przyrodniczych, fizycznych, chemicznych) poprzez obserwacje i wykonywanie prostych doświadczeń i hodowli; rozbudzanie zainteresowania przyrodą ożywioną i nieożywioną oraz światem techniki; rozwijanie kreatywnego myślenia, pobudzanie ciekawości, aktywności poznawczej; doskonalenie logicznego myślenia w toku stawiania pytań badawczych, dostrzegania zależności przyczynowo-skutkowych, rozwiązywania problemów i formułowania wniosków; poszerzanie słownika dziecka o nowe definicje i pojęcia; przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i wzajemnego współdziałania przy wykonywaniu doświadczeń i zakładaniu hodowli; obcowanie z przyrodą poprzez zabawy, spacery i wycieczki, obserwacje i doświadczenia. 6

7 5. Cele szczegółowe Dziecko: przeprowadza proste doświadczenia fizyczno-chemiczne zgodnie z instruktażem nauczyciela; zadaje pytania o charakterze badawczym; szuka odpowiedzi w toku wnikliwej analizy postawionego problemu; prowadzi dziennik obserwacji hodowli; podejmuje próby przewidzenia wyniku doświadczenia oraz formułowania odpowiedzi na stawiane pytania; podejmuje próby formułowania wniosków; potrafi wytłumaczyć jak powstają niektóre przedmioty codziennego użytku; dostrzega i formułuje zależności pomiędzy przyczynami a skutkami zdarzeń; zna i przestrzega zasady obowiązujące podczas prowadzenia doświadczeń i hodowli; posługuje się przyrządami badawczymi (lupą, mikroskopem itp.) zgodnie z ich przeznaczeniem; wie jakie warunki są niezbędne do rozwoju roślin; prowadzi czynności pielęgnacyjne w kąciku przyrody; poprawnie nazywa badane przedmioty, zjawiska oraz wykorzystywane w toku zajęć urządzenia techniczne. 6. Przewidywane efekty Dziecko objęte programem innowacyjnym będzie: dążyło do poznania otaczającego świata; stosowało w praktyce zasady pielęgnowania roślin i zwierząt; rozumiało istotę zmian związanych ze zjawiskami atmosferycznymi; stosowało myślenie przyczynowo-skutkowe w życiu codziennym; umiało przewidzieć skutki oraz konsekwencje swoich działań w życiu codziennym; przestrzegało zasad zgodnego współżycia w grupie; potrafiło podporządkować się osobom dorosłym. 7

8 II Ewaluacja Przez cały okres trwania innowacji prowadzona będzie obserwacja pod kątem atrakcyjności zajęć. Pozwoli to na sprawdzenie czy prowadzone działania przynoszą zamierzone efekty w postaci zaangażowania dzieci. Jeżeli zaistnieje taka potrzeba, zostaną one zmodyfikowane. W maju 2017 odbędą się zajęcia otwarte dla rodziców będące podsumowaniem dotychczasowych działań innowacyjnych. Zostanie na nich przeprowadzona ankieta dla rodziców oceniająca uzyskane efekty (załącznik nr 2). Po zakończeniu działań innowacyjnych zostanie sporządzone pisemne sprawozdanie z którym zostanie zapoznany Dyrektor Przedszkola nr 10 z Oddziałami Integracyjnymi w Tychach, a następnie Rada Pedagogiczna i Kuratorium Oświaty w Katowicach. 8

9 III. Literatura: Barbel Merthan Z wody, waty i kostek cukru. Pierwsze eksperymenty przedszkolaków, Kielce 2006; Stefania Elbanowska Jak zadziwić przedszkolaka tym co świeci, pływa, lata. Wiosna, Warszawa 1994; Stefania Elbanowska Jak zadziwić przedszkolaka tym co świeci, pływa, lata. Lato, Warszawa 1994; Stefania Elbanowska Jak zadziwić przedszkolaka tym co świeci, pływa, lata. Jesień, Warszawa 1994; Stefania Elbanowska Jak zadziwić przedszkolaka tym co świeci, pływa, lata. Zima, Warszawa 1994; Eksperymenty naukowe. Powietrze, praca zbiorowa, Warszawa 2009; Eksperymenty naukowe. Magnes, praca zbiorowa, Warszawa 2009; Eksperymenty naukowe. Woda, praca zbiorowa, Warszawa 2009; Eksperymenty naukowe. Prąd, praca zbiorowa, Warszawa 2009; Eksperymenty naukowe. Światło, praca zbiorowa, Warszawa 2009; Eksperymenty naukowe. Energia cieplna, praca zbiorowa, Warszawa Barbara Taylor, Zabawa i nauka. Powietrze i latanie, Warszaw Barbara Taylor, Zabawa i nauka. Kolor i światło, Warszaw Barbara Taylor, Zabawa i nauka. Baterie i magnesy, Warszaw Strony internetowe Filmy seria Dlaczego? Po co? Jak? ( 9

10 Załącznik nr 1 Plan działań innowacyjnych hodowle, prace w kąciku przyrody L.P DZIAŁANIE tematyka Termin realizacji UWAGI Fasola zapoznanie z nasionami, wysiew na gazie, założenie karty obserwacji, omówienie zasad pielęgnacji Kasztanowiec - zapoznanie z nasionami, wysiew, założenie karty obserwacji, omówienie zasad pielęgnacji Kiełki - zapoznanie z nasionami, wysiew w kiełkownicy, założenie karty obserwacji, omówienie zasad pielęgnacji Zioła bazylia, oregano - zapoznanie z nasionami, wysiew, założenie karty obserwacji, omówienie zasad pielęgnacji Kryształki soli oglądanie zdjęć okazów soli, założenie hodowli w słoiku z wodą, założenie karty obserwacji. Cebula - zapoznanie z różnymi rodzajami roślin cebulowych, sadzenie, założenie karty obserwacji, omówienie zasad pielęgnacji Dżdżownice zapoznanie z pożyteczną rolą dżdżownic, założenie hodowli w akwarium dżdżownic zakupionych w sklepie wędkarskim, założenie karty obserwacji Siejemy nasiona w ogrodzie założenie hodowli w ogrodzie przedszkolnym - zapoznanie z nasionami, omówienie zasad pielęgnacji Wrzesień 2016 Październik 2016 Listopad 2016 Grudzień 2016 Styczeń 2017 Luty 2017 Marzec 2017 Kwiecień 2017 Praca indywidualna 10

11 Kwiaty polne - zapoznanie z nasionami, wysiew, założenie karty obserwacji, omówienie zasad pielęgnacji Mrówki - zapoznanie z pożyteczną rolą mrówek, założenie hodowli w mrówkarium, założenie karty obserwacji Maj 2017 Czerwiec 2017 Praca indywidualna 11

12 Plan działań innowacyjnych doświadczenia, eksperymenty z wykorzystaniem filmów edukacyjnych L.P DZIAŁANIE tematyka Termin realizacji UWAGI Optyka doświadczenia ze światłem, 1. cieniem, lupą, zwierciadłem, mikroskopem Powietrze gdzie jest powietrze?, 2. ściśliwość, temperatura, ruch, powietrza, wiatr Woda stany skupienia, temperatura, 3. poziom wody, obieg wody w przyrodzie, co pływa, co tonie? Minerały, skały właściwości, 4. filtrowanie wody filtrem naturalnym Magnetyzm właściwości magnesu, 5. działanie kompasu Ciepło zimno doświadczenia z lodem i śniegiem, stany skupienia 6. wody, skąd się bierze śnieg?, czy śnieg jest czysty?, co zatrzymuje ciepło? Elektryczność-burza doświadczenia 7. z prądem, bateriami, wyładowaniami elektrycznymi Doświadczenia z jajkiem sprawdzanie które jajko jest ugotowane, 8. czy jajko zmieści się w wąskiej butelce?, czy da się rozpuścić skorupkę w occie? Grawitacja dlaczego wszystko spada 9. w dół?, co to jest stan nieważkości?, planety Układu Słonecznego Zabawy z kolorami mieszanie barw, 10. zjawisko tęczy Wrzesień 2016 Październik 2016 Listopad 2016 Grudzień 2016 Styczeń 2017 Luty 2017 Marzec 2017 Kwiecień 2017 Maj 2017 Czerwiec

13 Plan działań innowacyjnych Zajęcia dotyczące Skąd się bierze, jak powstaje z wykorzystaniem plansz edukacyjnych, prezentacji multimedialnych, filmów L.P DZIAŁANIE tematyka Termin realizacji UWAGI Papier, książka zapoznanie 1. z procesem powstawania z wykorzystaniem filmu Mąka, chleb zapoznanie z historią Od ziarenka do bochenka 2. wykorzystanie prezentacji multimedialnej Zabawki pluszowe zapoznanie 3. z procesem produkcji na podstawie filmu Bombki choinkowe - zapoznanie 4. z procesem produkcji na podstawie filmu Lody - zapoznanie 5. z procesem produkcji na podstawie filmu i historyjki obrazkowej Wełniany sweterek, lniana bluzeczka zapoznanie z procesem powstawania 6. z wykorzystaniem prezentacji multimedialnej Drewniane meble - zapoznanie 7. z procesem produkcji na podstawie historyjki obrazkowej Mleko, masło, ser - zapoznanie z procesem powstawania z 8. wykorzystaniem filmu i historyjki obrazkowej Cukier i miód - zapoznanie z procesem powstawania z 9. wykorzystaniem prezentacji multimedialnej i historyjki obrazkowej Filmy animowane zapoznanie 10. z procesem tworzenia z wykorzystaniem filmu Wrzesień 2016 Październik 2016 Listopad 2016 Grudzień 2016 Styczeń 2017 Luty 2017 Marzec 2017 Kwiecień 2017 Maj 2017 Czerwiec

14 Plan działań innowacyjnych wycieczki L.P DZIAŁANIE Termin realizacji Fabryka bombek zapoznanie w bezpośrednim kontakcie z procesem powstawania bombki, z wykorzystywanymi narzędziami, samodzielne wykonanie ozdoby świątecznej Studio Filmów Rysunkowych udział w prezentacji procesu produkcji filmu animowanego, zapoznanie z procesem tworzenia filmów animowanych, poznanie pojęć filmowych, oglądanie filmu listopad 2016 czerwiec

15 Załącznik nr 2 Ankieta dla rodziców Szanowni Państwo, w roku szkolnym 2016/2017 Państwa dzieci brały czynny udział w realizacji innowacji pedagogicznej Odkrywamy tajemnice świata". Proszę odpowiedzieć na kilka pytań, które pomogą dokonać podsumowań oraz wyciągnąć wnioski z realizacji innowacji. Tak Nie 1. Czy Państwa zdaniem tematyka innowacji pedagogicznej była atrakcyjna dla dzieci? 2. Czy innowacja przyniosła efekty? Jeżeli tak to jakie? Tak (podkreśl właściwe) Dziecko często opowiada o zajęciach badawczych w domu Dziecko chce wykonywać poznane eksperymenty w domu Zadaje więcej pytań dotyczących przyrody, czy świata techniki Nie (dlaczego?) 3. Czy mają Państwo jakieś uwagi odnośnie prowadzonej innowacji? Dziękuję mgr Elżbieta Daniel mgr Iwona Malara mgr Danuta Dudzic 15