Wpływ inhibitorów na wartości kinetycznych efektów izotopowych w reakcji katalizowanej przez enzym fenololiazę tyrozynową

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Wpływ inhibitorów na wartości kinetycznych efektów izotopowych w reakcji katalizowanej przez enzym fenololiazę tyrozynową"

Transkrypt

1 Wpływ inhibitorów na wartości inetycznych efetów izotopowych w reacji atalizowanej przez enzym fenololiazę tyrozynową Wojciech Augustynia, Marianna Kańsa Pracownia Peptydów, Wydział Chemii Uniwersytetu Warszawsiego IV Krajowa Konferencja Radiochemia i Chemia Jądrowa Kraów Przegorzały, 911 maja 005

2 Plan wystąpienia 1. Wstęp: ogólna charaterystya fenololiazy tyrozynowej mechanizm działania enzymu. Metody wyznaczania KIE w badanej reacji za pomocą metody onurencyjnej (radiochemia) i nieonurencyjnej (pomiary inetyi). Wynii badań nad wpływem rozpuszczalnia ( vs D ), inhibitorów (fenol, Lfenyloalanina, SmetyloLcysteina) i wasu Lewisa (AlCl ) na wartości inetycznych efetów izotopowych w enzymatycznym rozładzie tyrozyny 4. Podsumowanie i dysusja wyniów w onteście mechanizmu reacji atalizowanej przez fenololiazę tyrozynową

3 Fenololiaza tyrozynowa C TPL PLP C N podczas reacji ulega rozerwaniu wiązanie pomiędzy alifatycznym i aromatycznym atomem węgla proton z pozycji α jest częściowo przenoszony na atom węgla 1 reszty aromatycznej atalizuje taże reację syntezy Ltyrozyny z pochodnych fenolu i pirogronianu, racemizację alaniny, wymianę atomu wodoru α w ilu Laminowasach oraz deaminację atomu węgla α do atywności atalitycznej onieczne są ationy jednowartościowe (K, Rb, Cs lub N 4 ); jony Na i Li to inhibitory TPL

4 Fenololiaza tyrozynowa inaczej: βtyrozynaza, TPL, E.C występowanie: Gramujemne Enterobacteriaceae i nietóre stawonogi budowa: biało α/β wymiary 15Å x 60Å x 144Å 4 podjednosti po 51Da znana strutura rystalograficzna zastosowanie: biotechnologiczne otrzymywanie dopy oznaczanie PLP w materiale biologicznym utylizacja odpadów fenolowych

5 Mechanizm działania TPL N K 57 N P C N N N P C N N C P N N C P N N C P N P C N

6 Wyznaczanie KIE metodą nieonurencyjną C 1U/ml TPL 50μM PLP p M KP i 0.M KCl 1mM DTT C 0U/ml LD 0.4mM NAD N C v Dodate NAD i dużego nadmiaru LD czyni reację nieodwracalną i umożliwia bezpośredni pomiar inetyi poprzez spetrofotometryczny pomiar spadu absorpcji przy 40nm V max Pomiar szybości reacji dla różnych stężeń Ltyrozyny umożliwia wyznaczenie V max i K m z równania MichaelisaMenten 0.5 V max K m V v = (K max m [S] [S]) [S]

7 Wyznaczanie KIE metodą onurencyjną C 1U/ml TPL 50μM PLP p M KP i 0.M KCl 1mM DTT C 0U/ml LD eq NAD N C Po rozdziale produtów i substratów za pomocą chromatografii jonowymiennej wyznaczano radioatywność właściwą wyjściowych substratów (R 0 ), produtów (R p ) i stopień onwersji (f); KIE obliczano używając równanie YanwichaTonga: R0 ln(1 f ) Rp α = ln(1 f) Metoda podwójnego znaowania, 1 14 C jao standard wewnętrzny NAD i LD przeształcają nietrwały pirogronian w trwały Lmleczan

8 Efety izotopowe w pozycji Kinetyczny efet izotopowy /D α V α V/K C Atom wodoru α i cząstecza wody biorą udział w tym samym stanie przejściowym derwanie protonu α ma więsze znaczenie dla szybości reacji, niż jego następcza wymiana z rozpuszczalniiem D.4 ± ± ± ± 0.61 Rozpuszczalniowy efet izotopowy /D bserwowany inetyczny efet izotopowy /T bs. KIE 4,00,00,00 α V α V/K Ltyrozyna [ ]Ltyrozyna 1.49 ± ± ± ± 0.1 1,00 0,10 0,0 0,0 0,40 0,50 f D

9 Badania NMR 1 NMR A BF B C D start D C A C 15 E D PLP TPL 45 C F N E Wymiana protonów w pozycji nie zachodzi w widoczny sposób po dodaniu do uładu dehydrogenazy mleczanowej i LD

10 C D α V = 1.09 ± 0.04 D α V/K = 0.98 ± 0.10 Efety izotopowe w pozycji 5,00 4,00 C C bs. KIE,00,00 T α V/K = 1.09 ± 0.0 1,00 D 0,10 0,0 0,0 0,40 f

11 Wpływ produtów reacji na KIE /T C C,00 5,00 1,50 4,00 bs. KIE 1,00 0,50 bez fenolu z fenolem 0,10 0,0 f bs. KIE,00,00 1,00 bez fenolu z fenolem 0,10 0,0 0,0 0,40 f bserwowany KIE /T w pozycjach i S nie zależy od obecności: pozostałych produtów reacji (was pirogronowy, amonia) produtu ubocznego reacji (was phydrosyfenylopirogronowy)

12 Stałe inhibicji fenolem Ltyrozyna [ ]Ltyrozyna [ ]Ltyrozyna K i (V max ) [μm] 67 ± 6 11 ± 1 97 ± 6 K i (V max /K m ) [μm] 64 ± 8 8 ± 7 59 ± 6 1 Ph E S EQ EA E 1 Ph P V max V max /K m Szybości reacji: V max = [E] [Ph] V max / K m = 1 [E] 1 1 [Ph] Początowe szybości reacji: V max = [E] V max / K m 1 [E] = 1 Stałe inhibicji: V V [Ph] = 1 i K i K ( V i max ) = K i (V max /K m ) = ( 1 1 )

13 Wpływ aminowasów na KIE /T w pozycji S C C,00 Ulega αdeprotonacji Ulega βeliminacji 1,50 C Ulega αdeprotonacji Nie ulega βeliminacji bs. KIE 1,00 0,50 bez dodatu z Phe z SmetyloCys 0,10 0,0 f

14 Wpływ wasów Lewisa na wartości KIE /T Kwasy Lewisa przyspieszają tworzenie zasady Schiffa pomiędzy tyrozyną a PLP w roztworze,00,00 1,50 bs. KIE 1,00 0,50 0,10 0,0 f C bez dodatu z AlCl bs. KIE,00 1,00 0,10 0,0 f C bez dodatu z AlCl Pomiar parametrów inetycznych reacji w obecności Al oazał się niemożliwy. Początowo reacja biegnie z szybością zbliżoną do procesu bez dodatu soli glinu. Później następuje masymalnie.5rotne spowolnienie procesu (przy mm AlCl ), prawdopodobnie wsute wytworzenia się zasady Schiffa.

15 Podsumowanie Reacja hydrolitycznego rozładu tyrozyny atalizowana przez fenololiazę tyrozynową: zachodzi z wymianą protonów α i β z wodą biegnie przez etapy tórych względne szybości zmieniają się w miarę trwania procesu; np. szybość oderwania α i βprotonów maleje drastycznie w tracie reacji jest reacją w tórej podstawienie protonów wody deuteronami nie powoduje dużej zmiany względnej szybości deprotonacji względem eliminacji fenolu na atomie węgla α. dmienna sytuacja ma miejsce podczas deprotonacji w pozycji β, gdzie woda deuterowana zdecydowanie bardziej promuje proces deprotonacji niż to ma miejsce dla zwyłej wody różnicuje diastereotopowe atomy wodoru w pozycji β, tóre zachowują się odmiennie podczas całego procesu jest reacją w tórej zmiany względnych szybości poszczególnych etapów nie są powodowane pojawianiem się produtów oddysocjowujących od enzymu może być warunowana tworzącym się przejściowo poczas reacji αaminoarylanem związanym z PLP zachodzi wolniej w obecności wasów Lewisa, ale względne szybości poszczególnych etapów pozostają bez istotnych zmian w obecności taich wasów

16 Podzięowania dla dra Ryszarda Kańsiego (Pracownia Radiochemii na Wydziale Chemii UW) za umożliwenie wyonania esperymentów radiochemicznych i pomoc w ich realizacji dla prof. Roberta Phillipsa (University of Georgia, Athens, USA) za dostarczenie TPL i cenne dysusje dla oleżane z zespołu za tworzenie dobrej atmosfery w grupie dla organizatorów IV Krajowej Konferencji Radiochemia i Chemia Jądrowa za umożliwienie nam zaprezentowania wyniów badań Dzięuję za uwagę!

Syntezy izotopomerów L-tyrozyny i ich wykorzystanie do badania mechanizmu działania. ania β-tyrozynazy

Syntezy izotopomerów L-tyrozyny i ich wykorzystanie do badania mechanizmu działania. ania β-tyrozynazy Syntezy izotopomerów Ltyrozyny i ich wykorzystanie do badania mechanizmu działania ania βtyrozynazy Wojciech Augustyniak Promotor: prof. dr hab. Marianna Kańska Pracownia Peptydów Wydział hemii UW Plan

Bardziej szczegółowo

Kinetyka reakcji chemicznych Kataliza i reakcje enzymatyczne Kinetyka reakcji enzymatycznych Równanie Michaelis-Menten

Kinetyka reakcji chemicznych Kataliza i reakcje enzymatyczne Kinetyka reakcji enzymatycznych Równanie Michaelis-Menten Kinetya reacji chemicznych 4.3.1. Kataliza i reacje enzymatyczne 4.3.2. Kinetya reacji enzymatycznych 4.3.3. Równanie Michaelis-Menten Ilościowy opis mechanizm działania atalizatorów Kinetya chemiczna

Bardziej szczegółowo

Kinetyka chemiczna kataliza i reakcje enzymatyczne

Kinetyka chemiczna kataliza i reakcje enzymatyczne inetya chemiczna ataliza i reacje enzymatyczne Wyład z Chemii Fizycznej str. 3.3 / 1 Ilościowy opis mechanizm działania atalizatorów Wyład z Chemii Fizycznej str. 3.3 / 2 Ilościowy opis mechanizm działania

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie VI KATALIZA HOMOGENICZNA: ESTRYFIKACJA KWASÓW ORGANICZNYCH ALKOHOLAMI

Ćwiczenie VI KATALIZA HOMOGENICZNA: ESTRYFIKACJA KWASÓW ORGANICZNYCH ALKOHOLAMI Zjawisa powierzchniowe i ataliza Ćwiczenie VI ATALIZA HMGNIZNA: STYFIAJA WASÓW GANIZNYH ALHLAMI WPWADZNI stry wasów organicznych stanowią jedną z ważniejszych grup produtów przemysłu chemicznego, ta pod

Bardziej szczegółowo

A B Skąd wiadomo, że reakcja zachodzi? Co jest miarą szybkości reakcji?

A B Skąd wiadomo, że reakcja zachodzi? Co jest miarą szybkości reakcji? Kinetya chemiczna 3.1.1. Pojęcie szybości reacji chemicznej 3.1.. Ilościowe miary szybości 3.1.3. Reacje pierwszego rzędu 3.1.4. Reacje zerowego rzędu 3.1.5. Przyłady SZYBKOŚĆ REAKCJI HOMOGENICZNEJ A B

Bardziej szczegółowo

Kinetyka reakcji chemicznych

Kinetyka reakcji chemicznych Kinetya reacji chemicznych Metody doświadczalne Reacje powolne (> s) do analizy Reacje szybie ( -3 s) detetor v x x t tx/v Reacje b. szybie ( -4-4 s) (fotochemiczne) wzbudzenie analiza Szybość reacji aa

Bardziej szczegółowo

(Ćwiczenie nr 4) Wpływ siły jonowej roztworu na stałą szybkości reakcji.

(Ćwiczenie nr 4) Wpływ siły jonowej roztworu na stałą szybkości reakcji. (Ćwiczenie nr 4) Wpływ siły jonowej roztworu na stałą szybości reacji Wstęp Rozpatrzmy reację zachodzącą w roztworze pomiędzy jonami i w wyniu tórej powstaje produt D: D stała szybości reacji () Gdy reacja

Bardziej szczegółowo

Badanie biotransformacji L-alaniny. i jej pochodnych metodami izotopowymi

Badanie biotransformacji L-alaniny. i jej pochodnych metodami izotopowymi Mgr Jolanta Szymańska Warszawa, dn. 03.11.2014 r. Wydział Chemii Uniwersytetu Warszawskiego Pracownia Chemii Biomolekuł Autoreferat rozprawy doktorskiej pt.: Badanie biotransformacji L-alaniny i jej pochodnych

Bardziej szczegółowo

Repetytorium z wybranych zagadnień z chemii

Repetytorium z wybranych zagadnień z chemii Repetytorium z wybranych zagadnień z chemii Mol jest to liczebność materii występująca, gdy liczba cząstek (elementów) układu jest równa liczbie atomów zawartych w masie 12 g węgla 12 C (równa liczbie

Bardziej szczegółowo

UZUPEŁNIENIA DO WYKŁADÓW A-C

UZUPEŁNIENIA DO WYKŁADÓW A-C UZUPEŁNIENIA DO WYKŁADÓW A-C Objaśnienia: 1. Uzupełnienia sładają się z dwóch części właściwych uzupełnień do treści wyładowych, zwyle zawierających wyprowadzenia i nietóre definicje oraz Zadań i problemów.

Bardziej szczegółowo

Chemia - laboratorium

Chemia - laboratorium Chemia - laboratorium Wydział Geologii, Geofizyi i Ochrony Środowisa Studia stacjonarne, Ro I, Semestr zimowy 01/14 Dr hab. inż. Tomasz Brylewsi e-mail: brylew@agh.edu.pl tel. 1-617-59 atedra Fizyochemii

Bardziej szczegółowo

Relaksacja. Chem. Fiz. TCH II/19 1

Relaksacja. Chem. Fiz. TCH II/19 1 Relasaja Relasaja oznaza powrót uładu do stanu równowagi po zaburzeniu równowagi pierwotnej jaimś bodźem (wielośią zewnętrzną zmieniająą swoją wartość soowo, np. stężenie jednego z reagentów, iśnienie

Bardziej szczegółowo

KINETYKA REAKCJI CHEMICZNYCH I KATALIZA

KINETYKA REAKCJI CHEMICZNYCH I KATALIZA ĆWICZENIE NR KINETYKA REAKCJI CHEMICZNYCH I KATALIZA Cel ćwiczenia Badanie wpływu temperatury i atalizatora na szybość reacji. Zares wymaganych wiadomość. Szybość reacji chemicznych definicja, jednosti..

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM Z KATALIZY HOMOGENICZNEJ I HETEROGENICZNEJ KINETYKA POLIKONDENSACJI POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY

LABORATORIUM Z KATALIZY HOMOGENICZNEJ I HETEROGENICZNEJ KINETYKA POLIKONDENSACJI POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY KATEDA FIZYKOCHEMII I TECHNOLOGII POLIMEÓW Prowadzący: Joanna Strzezi Miejsce ćwiczenia: Załad Chemii Fizycznej, sala 5 LABOATOIUM Z KATALIZY HOMOGENICZNEJ I HETEOGENICZNEJ

Bardziej szczegółowo

WŁASNOŚCI SPEKTRALNE NUKLEOTYDÓW PIRYDYNOWYCH (NAD +, NADP + ) OZNACZANIE AKTYWNOŚCI TRANSAMINAZY ALANINOWEJ

WŁASNOŚCI SPEKTRALNE NUKLEOTYDÓW PIRYDYNOWYCH (NAD +, NADP + ) OZNACZANIE AKTYWNOŚCI TRANSAMINAZY ALANINOWEJ WŁASNOŚCI SPEKTRALNE NUKLEOTYDÓW PIRYDYNOWYCH (NAD +, NADP + ) OZNACZANIE AKTYWNOŚCI TRANSAMINAZY ALANINOWEJ WSTĘP Nukleotydy pirydynowe (NAD +, NADP + ) pełnią funkcję koenzymów dehydrogenaz przenosząc

Bardziej szczegółowo

Reakcje chemiczne. Typ reakcji Schemat Przykłady Reakcja syntezy

Reakcje chemiczne. Typ reakcji Schemat Przykłady Reakcja syntezy Reakcje chemiczne Literatura: L. Jones, P. Atkins Chemia ogólna. Cząsteczki, materia, reakcje. Lesław Huppenthal, Alicja Kościelecka, Zbigniew Wojtczak Chemia ogólna i analityczna dla studentów biologii.

Bardziej szczegółowo

Spis treści 1. Struktura elektronowa związków organicznych 2. Budowa przestrzenna cząsteczek związków organicznych

Spis treści 1. Struktura elektronowa związków organicznych 2. Budowa przestrzenna cząsteczek związków organicznych Spis treści 1. Struktura elektronowa związków organicznych 13 2. Budowa przestrzenna cząsteczek związków organicznych 19 2.1. Zadania... 28 3. Zastosowanie metod spektroskopowych do ustalania struktury

Bardziej szczegółowo

Biochemia Ćwiczenie 4

Biochemia Ćwiczenie 4 Imię i nazwisko Uzyskane punkty Nr albumu data /2 podpis asystenta ĆWICZENIE 4 KINETYKA REAKCJI ENZYMATYCZNYCH Wstęp merytoryczny Peroksydazy są enzymami występującymi powszechne zarówno w świecie roślinnym

Bardziej szczegółowo

Dysocjacja kwasów i zasad. ponieważ stężenie wody w rozcieńczonym roztworze jest stałe to:

Dysocjacja kwasów i zasad. ponieważ stężenie wody w rozcieńczonym roztworze jest stałe to: Stała równowagi dysocjacji: Dysocjacja kwasów i zasad HX H 2 O H 3 O X - K a [ H 3O [ X [ HX [ H O 2 ponieważ stężenie wody w rozcieńczonym roztworze jest stałe to: K a [ H 3 O [ X [ HX Dla słabych kwasów

Bardziej szczegółowo

Mechanizm działania buforów *

Mechanizm działania buforów * Mechanizm działania buforów * UNIWERSYTET PRZYRODNICZY Z doświadczenia nabytego w laboratorium wiemy, że dodanie kropli stężonego kwasu do 10 ml wody powoduje gwałtowny spadek ph o kilka jednostek. Tymczasem

Bardziej szczegółowo

MARATON WIEDZY CHEMIA CZ. II

MARATON WIEDZY CHEMIA CZ. II MARATON WIEDZY CHEMIA CZ. II 1. Podaj liczbę elektronów, nukleonów, protonów i neuronów zawartych w następujących atomach: a), b) 2. Podaj liczbę elektronów, nukleonów, protonów i neutronów zawartych w

Bardziej szczegółowo

ż ź ż Ś Ź Ś Ś ń ń Ś ń Ś Ś ż Ś Ś ż ćś ż ż ż Ł ć ć ć Ść ń Ś ż ż Ś ż ń Ź Ś ż ż ć Ś Ś Ś Ś Ś Ś Ś ź ż ń Ę ż ć Ś Ś ć ż Ś Ś ż ż ć Ś Ś ć Ś Ś ćś Ś Ś ń ż ń Ś ż ć ć Ć Ś ń Ź ń ć ć ć Ść ń ń Ś Ś ż ĘĄ Ś ż ć ć Ś ć ń ć

Bardziej szczegółowo

Spektrometria mas (1)

Spektrometria mas (1) pracował: Wojciech Augustyniak Spektrometria mas (1) Spektrometr masowy ma źródło jonów, które jonizuje próbkę Jony wędrują w polu elektromagnetycznym do detektora Metody jonizacji: - elektronowa (EI)

Bardziej szczegółowo

Zadania powtórkowe do egzaminu maturalnego z chemii Budowa atomu, układ okresowy i promieniotwórczość

Zadania powtórkowe do egzaminu maturalnego z chemii Budowa atomu, układ okresowy i promieniotwórczość strona 1/11 Zadania powtórkowe do egzaminu maturalnego z chemii Budowa atomu, układ okresowy i promieniotwórczość Monika Gałkiewicz Zad. 1 () Przedstaw pełną konfigurację elektronową atomu pierwiastka

Bardziej szczegółowo

Promieniowanie jonizujące

Promieniowanie jonizujące Promieniowanie jonizujące Wykład III Krzysztof Golec-Biernat Reakcje jądrowe Uniwersytet Rzeszowski, 8 listopada 2017 Wykład III Krzysztof Golec-Biernat Promieniowanie jonizujące 1 / 12 Energia wiązania

Bardziej szczegółowo

Slajd 1. Slajd 2. Proteiny. Peptydy i białka są polimerami aminokwasów połączonych wiązaniem amidowym (peptydowym) Kwas α-aminokarboksylowy aminokwas

Slajd 1. Slajd 2. Proteiny. Peptydy i białka są polimerami aminokwasów połączonych wiązaniem amidowym (peptydowym) Kwas α-aminokarboksylowy aminokwas Slajd 1 Proteiny Slajd 2 Peptydy i białka są polimerami aminokwasów połączonych wiązaniem amidowym (peptydowym) wiązanie amidowe Kwas α-aminokarboksylowy aminokwas Slajd 3 Aminokwasy z alifatycznym łańcuchem

Bardziej szczegółowo

BADANIE WŁASNOŚCI KOENZYMÓW OKSYDOREDUKTAZ

BADANIE WŁASNOŚCI KOENZYMÓW OKSYDOREDUKTAZ KATEDRA BIOCHEMII Wydział Biologii i Ochrony Środowiska BADANIE WŁASNOŚCI KOENZYMÓW OKSYDOREDUKTAZ ĆWICZENIE 2 Nukleotydy pirydynowe (NAD +, NADP + ) pełnią funkcję koenzymów dehydrogenaz przenosząc jony

Bardziej szczegółowo

Reakcje enzymatyczne. Co to jest enzym? Grupy katalityczne enzymu. Model Michaelisa-Mentena. Hamowanie reakcji enzymatycznych. Reakcje enzymatyczne

Reakcje enzymatyczne. Co to jest enzym? Grupy katalityczne enzymu. Model Michaelisa-Mentena. Hamowanie reakcji enzymatycznych. Reakcje enzymatyczne Reakcje enzymatyczne Enzym białko katalizujące reakcje chemiczne w układach biologicznych (przyśpieszają reakcje przynajmniej 0 6 raza) 878, Wilhelm uehne, użył po raz pierwszy określenia enzym (w zaczynie)

Bardziej szczegółowo

Inżynieria Biomedyczna

Inżynieria Biomedyczna 1.Obliczyć przy jakim stężeniu kwasu octowego stopień dysocjacji osiągnie wartość 3.%, jeżeli wiadomo, że stopień dysocjacji 15.%-wego roztworu (d=1.2 g/cm 3 ) w 2. Do 1 cm 3 2% (d=1.2 g/cm 3 ) roztworu

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 14. Maria Bełtowska-Brzezinska KINETYKA REAKCJI ENZYMATYCZNYCH

Ćwiczenie 14. Maria Bełtowska-Brzezinska KINETYKA REAKCJI ENZYMATYCZNYCH Ćwiczenie 14 aria Bełtowska-Brzezinska KINETYKA REAKCJI ENZYATYCZNYCH Zagadnienia: Podstawowe pojęcia kinetyki chemicznej (szybkość reakcji, reakcje elementarne, rząd reakcji). Równania kinetyczne prostych

Bardziej szczegółowo

Wykład 4. Anna Ptaszek. 9 października Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego. Chemia fizyczna - wykład 4. Anna Ptaszek 1 / 29

Wykład 4. Anna Ptaszek. 9 października Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego. Chemia fizyczna - wykład 4. Anna Ptaszek 1 / 29 Wykład 4 Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego 9 października 2015 1 / 29 Podstawy kinetyki chemicznej pochodna funkcji i jej interpretacja, pojęcie szybkości i prędkości, stechiometria

Bardziej szczegółowo

SYNTEZY IZOTOPOMERÓW DO BADANIA MECHANIZMU

SYNTEZY IZOTOPOMERÓW DO BADANIA MECHANIZMU Wojciech Augustyniak SYNTEZY IZTPMERÓW L-TYRZYNY I ICH WYKRZYSTANIE D BADANIA MECHANIZMU DZIAŁANIA β-tyrzynazy Rozprawa doktorska przedstawiona Radzie Wydziału Chemii Uniwersytetu Warszawskiego w roku

Bardziej szczegółowo

Zagadnienia z chemii na egzamin wstępny kierunek Technik Farmaceutyczny Szkoła Policealna im. J. Romanowskiej

Zagadnienia z chemii na egzamin wstępny kierunek Technik Farmaceutyczny Szkoła Policealna im. J. Romanowskiej Zagadnienia z chemii na egzamin wstępny kierunek Technik Farmaceutyczny Szkoła Policealna im. J. Romanowskiej 1) Podstawowe prawa i pojęcia chemiczne 2) Roztwory (zadania rachunkowe zbiór zadań Pazdro

Bardziej szczegółowo

relacje ilościowe ( masowe,objętościowe i molowe ) dotyczące połączeń 1. pierwiastków w związkach chemicznych 2. związków chemicznych w reakcjach

relacje ilościowe ( masowe,objętościowe i molowe ) dotyczące połączeń 1. pierwiastków w związkach chemicznych 2. związków chemicznych w reakcjach 1 STECHIOMETRIA INTERPRETACJA ILOŚCIOWA ZJAWISK CHEMICZNYCH relacje ilościowe ( masowe,objętościowe i molowe ) dotyczące połączeń 1. pierwiastków w związkach chemicznych 2. związków chemicznych w reakcjach

Bardziej szczegółowo

Synteza związków znakowanych i ich zastosowanie w chemii organicznej, biochemii i medycynie

Synteza związków znakowanych i ich zastosowanie w chemii organicznej, biochemii i medycynie Synteza związków znakowanych i ich zastosowanie w chemii organicznej, biochemii i medycynie Część III Prof. dr hab. Marianna Kańska IZTPWE METDY BADANIA MECANIZMÓW EAKCJI Ustalenie mechanizmów reakcji

Bardziej szczegółowo

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2011/2012 eliminacje rejonowe

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2011/2012 eliminacje rejonowe kod ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO Uzyskane punkty.. WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2011/2012 eliminacje rejonowe Zadanie

Bardziej szczegółowo

KINETYKA REAKCJI ENZYMATYCZNYCH

KINETYKA REAKCJI ENZYMATYCZNYCH ĆWICZENIE 8 KINETYKA REAKCJI ENZYMATYCZNYCH Wyznaczanie stałej Michaelisa i szybkości maksymalnej reakcji utleniania gwajakolu przez H 2 2, katalizowanej przez peroksydazę chrzanową. Badanie wpływu siarczanu

Bardziej szczegółowo

Enzymologia I. Kinetyka - program Gepasi. Uniwersytet Warszawski Wydział Biologii Zakład Regulacji Metabolizmu

Enzymologia I. Kinetyka - program Gepasi. Uniwersytet Warszawski Wydział Biologii Zakład Regulacji Metabolizmu Enzymologia I Kinetyka - program Gepasi Uniwersytet Warszawski Wydział Biologii Zakład Regulacji Metabolizmu I zasada + II zasada termodynamiki zmiana entalpii i entropii może zostać wyrażona ilościowo

Bardziej szczegółowo

R-X X = halogen Nazewnictwo: podstawnik halogenowy w szkielecie alkanu lub halogenek alkilu/arylu. F Br H 3 C

R-X X = halogen Nazewnictwo: podstawnik halogenowy w szkielecie alkanu lub halogenek alkilu/arylu. F Br H 3 C alogenoalkany (by Aleksandra Kołodziejczyk, UG) R-X X = halogen Nazewnictwo: podstawnik halogenowy w szkielecie alkanu lub halogenek alkilu/arylu 3 I jodometan (jodek metylu) F 3 3 fluorocykloheksan (fluorek

Bardziej szczegółowo

Zagadnienia. Budowa atomu a. rozmieszczenie elektronów na orbitalach Z = 1-40; I

Zagadnienia. Budowa atomu a. rozmieszczenie elektronów na orbitalach Z = 1-40; I Nr zajęć Data Zagadnienia Budowa atomu a. rozmieszczenie elektronów na orbitalach Z = 1-40; I 9.10.2012. b. określenie liczby cząstek elementarnych na podstawie zapisu A z E, również dla jonów; c. określenie

Bardziej szczegółowo

Enzymy katalizatory biologiczne

Enzymy katalizatory biologiczne Enzymy katalizatory biologiczne Kataliza zjawisko polegające na obniżeniu energii aktywacji reakcji i zwiększeniu szybkości reakcji chemicznej i/lub skierowaniu reakcji na jedną z termodynamicznie możliwych

Bardziej szczegółowo

Małopolski Konkurs Chemiczny dla Gimnazjalistów

Małopolski Konkurs Chemiczny dla Gimnazjalistów Kod ucznia Małopolski Konkurs Chemiczny dla Gimnazjalistów Etap wojewódzki 5 marca 2013 roku Wypełnia wojewódzka komisja konkursowa Zadanie Liczba punktów Podpis oceniającego Liczba punktów po weryfikacji

Bardziej szczegółowo

KI + Pb(NO 3 ) 2 PbI 2 + KNO 3. fermentacja alkoholowa

KI + Pb(NO 3 ) 2 PbI 2 + KNO 3. fermentacja alkoholowa Kinetyka chemiczna KI + Pb(NO 3 ) 2 PbI 2 + KNO 3 fermentacja alkoholowa czynniki wpływaj ywające na szybkość reakcji chemicznych stęż ężenie reagentów w (lub ciśnienie gazów w jeżeli eli reakcja przebiega

Bardziej szczegółowo

ZASTOSOWANIE METODY MONTE CARLO DO WYZNACZANIA KRZYWYCH KINETYCZNYCH ZŁOŻONYCH REAKCJI CHEMICZNYCH

ZASTOSOWANIE METODY MONTE CARLO DO WYZNACZANIA KRZYWYCH KINETYCZNYCH ZŁOŻONYCH REAKCJI CHEMICZNYCH MONIKA GWADERA, KRZYSZTOF KUPIEC ZASTOSOWANIE METODY MONTE CARLO DO WYZNACZANIA KRZYWYCH KINETYCZNYCH ZŁOŻONYCH REAKCJI CHEMICZNYCH APPLICATION OF MONTE CARLO METHOD FOR DETERMINATION OF MULTIPLE REACTIONS

Bardziej szczegółowo

Laboratorium 5. Wpływ temperatury na aktywność enzymów. Inaktywacja termiczna

Laboratorium 5. Wpływ temperatury na aktywność enzymów. Inaktywacja termiczna Laboratorium 5 Wpływ temperatury na aktywność enzymów. Inaktywacja termiczna Prowadzący: dr inż. Karolina Labus 1. CZĘŚĆ TEORETYCZNA Szybkość reakcji enzymatycznej zależy przede wszystkim od stężenia substratu

Bardziej szczegółowo

CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. ILOŚCIOWE ZBADANIE SZYBKOŚCI ROZPADU NADTLENKU WODORU.

CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. ILOŚCIOWE ZBADANIE SZYBKOŚCI ROZPADU NADTLENKU WODORU. CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. ILOŚCIOWE ZBADANIE SZYBKOŚCI ROZPADU NADTLENKU WODORU. Projekt zrealizowany w ramach Mazowieckiego programu stypendialnego dla uczniów szczególnie uzdolnionych

Bardziej szczegółowo

Badane związki 1. Kwas 2-(karboksymetylotio)-bursztynowy [2-CMTSA]

Badane związki 1. Kwas 2-(karboksymetylotio)-bursztynowy [2-CMTSA] 6 4.2. Wyniki doświadczeń 4.2.1. Związki modelowe - kwasy alkilotiokarboksylowe Badania zostały przeprowadzone dla wybranych kwasów alkilotiokarboksylowych. Badane związki 1 CH 3 SCH 2 COOH Kwas 2-(metylotio)-etanowy

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY DATOWANIA RADIOWĘGLOWEGO

PODSTAWY DATOWANIA RADIOWĘGLOWEGO Dni Otwarte Wydziału Chemii 2008 PODSTAWY DATOWANIA RADIOWĘGLOWEGO Andrzej Komosa Zakład Radiochemii i Chemii Koloidów UMCS 1 Nagroda Nobla z chemii w roku 1960 Willard Frank Libby 1908-1980 Książka: Radiocarbon

Bardziej szczegółowo

fenol ninhydryna difenyloamina kwas octowy Określ ph amin: n-butyloamina dietyloamina difenyloamina anilina N,N-dimetyloanilina

fenol ninhydryna difenyloamina kwas octowy Określ ph amin: n-butyloamina dietyloamina difenyloamina anilina N,N-dimetyloanilina REAKCJE PROBÓWKOWE 5. Aminy, aminokwasy, białka imię i nazwisko data nr str. Rubryki oznaczone po prawej stronie ciemnym prostokątem należy wypełniać przed zajęciami. W reakcjach obowiązują wzory strukturalne

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie nr 1: Wahadło fizyczne

Ćwiczenie nr 1: Wahadło fizyczne Wydział PRACOWNA FZYCZNA WFi AGH mię i nazwiso 1.. Temat: Ro Grupa Zespół Nr ćwiczenia Data wyonania Data oddania Zwrot do popr. Data oddania Data zaliczenia OCENA Ćwiczenie nr 1: Wahadło fizyczne Cel

Bardziej szczegółowo

Wykład 4. Anna Ptaszek. 27 października Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego. Chemia fizyczna - wykład 4. Anna Ptaszek 1 / 31

Wykład 4. Anna Ptaszek. 27 października Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego. Chemia fizyczna - wykład 4. Anna Ptaszek 1 / 31 Wykład 4 Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego 27 października 2015 1 / 31 Podstawy kinetyki chemicznej pochodna funkcji i jej interpretacja, pojęcie szybkości i prędkości, stechiometria

Bardziej szczegółowo

KINETYKA REAKCJI CO 2 Z WYBRANYMI TYPAMI AMIN W ROZTWORACH WODNYCH

KINETYKA REAKCJI CO 2 Z WYBRANYMI TYPAMI AMIN W ROZTWORACH WODNYCH 31/10/013 Politechnia Łódza Wydział Inżynierii Procesowej i Ochrony Środowisa Plan prezentacji KINETYKA REAKCJI CO Z WYBRANYMI TYPAMI AMIN W ROZTWORACH WODNYCH Hanna Kierzowsa Pawla, Andrzej Chacu, Marta

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 4. Reakcja aminokwasów z ninhydryną. Opisz typy reakcji przebiegających w tym procesie i zaznacz ich miejsca przebiegu.

Ćwiczenie 4. Reakcja aminokwasów z ninhydryną. Opisz typy reakcji przebiegających w tym procesie i zaznacz ich miejsca przebiegu. azwisko i imię grupa data Protokół z ćwiczenia: eakcje chemiczne związków biologicznych: aminokwasy i peptydy. Definicja punktu izoelektrycznego pi. Formy jonowe aminokwasów w różnym ph. ph < pi ph = pi

Bardziej szczegółowo

CHEMII POZIOM ROZSZERZONY

CHEMII POZIOM ROZSZERZONY CHEMII PZIM RZSZERZNY zadanianumer Kryteria oceniania czekiwana odpowiedź Za narysowanie klatkowego modelu konfiguracji elektronów walencyjnych: (4s ) (4p 3 ) Uwagi Zwroty strzałek na podpowłoce 4p mogą

Bardziej szczegółowo

VI Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2013/2014

VI Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2013/2014 VI Podkarpacki Konkurs Chemiczny 01/01 ETAP I 1.11.01 r. Godz. 10.00-1.00 KOPKCh Uwaga! Masy molowe pierwiastków podano na końcu zestawu. Zadanie 1 1. Znając liczbę masową pierwiastka można określić liczbę:

Bardziej szczegółowo

Fizyka współczesna. Jądro atomowe podstawy Odkrycie jądra atomowego: 1911, Rutherford Rozpraszanie cząstek alfa na cienkich warstwach metalu

Fizyka współczesna. Jądro atomowe podstawy Odkrycie jądra atomowego: 1911, Rutherford Rozpraszanie cząstek alfa na cienkich warstwach metalu Odkrycie jądra atomowego: 9, Rutherford Rozpraszanie cząstek alfa na cienkich warstwach metalu Tor ruchu rozproszonych cząstek (fakt, że część cząstek rozprasza się pod bardzo dużym kątem) wskazuje na

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE NR 3 OBLICZANIE UKŁADÓW STATYCZNIE NIEWYZNACZALNYCH METODĄ SIŁ OD OSIADANIA PODPÓR I TEMPERATURY

ĆWICZENIE NR 3 OBLICZANIE UKŁADÓW STATYCZNIE NIEWYZNACZALNYCH METODĄ SIŁ OD OSIADANIA PODPÓR I TEMPERATURY zęść OLIZNIE UKŁÓW STTYZNIE NIEWYZNZLNYH METOĄ SIŁ 1 POLITEHNIK POZNŃSK INSTYTUT KONSTRUKJI UOWLNYH ZKŁ MEHNIKI UOWLI ĆWIZENIE NR 3 OLIZNIE UKŁÓW STTYZNIE NIEWYZNZLNYH METOĄ SIŁ O OSINI POPÓR I TEMPERTURY

Bardziej szczegółowo

Anna Grych Test z budowy atomu i wiązań chemicznych

Anna Grych Test z budowy atomu i wiązań chemicznych Anna Grych Test z budowy atomu i wiązań chemicznych 1. Uzupełnij tabelkę wpisując odpowiednie dane: Nazwa atomu Liczba nukleonów protonów neutronów elektronów X -... 4 2 Y -... 88 138 Z -... 238 92 W -...

Bardziej szczegółowo

Reakcje związków karbonylowych zudziałem atomu węgla alfa (C- )

Reakcje związków karbonylowych zudziałem atomu węgla alfa (C- ) 34-37. eakcje związków karbonylowych zudziałem atomu węgla alfa (C- ) stabilizacja rezonansem (przez delokalizację elektronów), może uczestniczyć w delokalizacji elektronów C- -, podatny na oderwanie ze

Bardziej szczegółowo

PL B1. Kwasy α-hydroksymetylofosfonowe pochodne 2-azanorbornanu i sposób ich wytwarzania. POLITECHNIKA WROCŁAWSKA, Wrocław, PL

PL B1. Kwasy α-hydroksymetylofosfonowe pochodne 2-azanorbornanu i sposób ich wytwarzania. POLITECHNIKA WROCŁAWSKA, Wrocław, PL PL 223370 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 223370 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 407598 (51) Int.Cl. C07D 471/08 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia:

Bardziej szczegółowo

REAKCJE PROBÓWKOWE 5. Aminy, aminokwasy, białka

REAKCJE PROBÓWKOWE 5. Aminy, aminokwasy, białka REAKCJE PROBÓWKOWE 5. Aminy, aminokwasy, białka imię i nazwisko data nr str. Rubryki oznaczone po prawej stronie ciemnym prostokątem należy wypełniać przed zajęciami. W reakcjach obowiązują wzory strukturalne

Bardziej szczegółowo

Wybrane rozkłady zmiennych losowych i ich charakterystyki

Wybrane rozkłady zmiennych losowych i ich charakterystyki Rozdział 1 Wybrane rozłady zmiennych losowych i ich charaterystyi 1.1 Wybrane rozłady zmiennych losowych typu soowego 1.1.1 Rozład równomierny Rozpatrzmy esperyment, tóry może sończyć się jednym z n możliwych

Bardziej szczegółowo

Przemiana materii i energii - Biologia.net.pl

Przemiana materii i energii - Biologia.net.pl Ogół przemian biochemicznych, które zachodzą w komórce składają się na jej metabolizm. Wyróżnia się dwa antagonistyczne procesy metabolizmu: anabolizm i katabolizm. Szlak metaboliczny w komórce, to szereg

Bardziej szczegółowo

WAHADŁO SPRĘŻYNOWE. POMIAR POLA ELIPSY ENERGII.

WAHADŁO SPRĘŻYNOWE. POMIAR POLA ELIPSY ENERGII. ĆWICZENIE 3. WAHADŁO SPRĘŻYNOWE. POMIAR POLA ELIPSY ENERGII. 1. Oscylator harmoniczny. Wprowadzenie Oscylatorem harmonicznym nazywamy punt materialny, na tóry,działa siła sierowana do pewnego centrum,

Bardziej szczegółowo

uczeń opanował wszystkie wymagania podstawowe i ponadpodstawowe

uczeń opanował wszystkie wymagania podstawowe i ponadpodstawowe 1 Agnieszka Wróbel nauczyciel biologii i chemii Plan pracy dydaktycznej na chemii w klasach pierwszych w roku szkolnym 2015/2016 Poziom wymagań Ocena Opis wymagań podstawowe niedostateczna uczeń nie opanował

Bardziej szczegółowo

KI + Pb(NO 3 ) 2 PbI 2 + KNO 3. fermentacja alkoholowa

KI + Pb(NO 3 ) 2 PbI 2 + KNO 3. fermentacja alkoholowa Kinetyka chemiczna KI + Pb(NO 3 ) 2 PbI 2 + KNO 3 fermentacja alkoholowa czynniki wpływaj ywające na szybkość reakcji chemicznych stęż ężenie reagentów w (lub ciśnienie gazów w jeżeli eli reakcja przebiega

Bardziej szczegółowo

1. Od czego i w jaki sposób zależy szybkość reakcji chemicznej?

1. Od czego i w jaki sposób zależy szybkość reakcji chemicznej? Tematy opisowe 1. Od czego i w jaki sposób zależy szybkość reakcji chemicznej? 2. Omów pomiar potencjału na granicy faz elektroda/roztwór elektrolitu. Podaj przykład, omów skale potencjału i elektrody

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁY POMOCNICZE 1 GDYBY MATURA 2002 BYŁA DZISIAJ CHEMIA ZESTAW EGZAMINACYJNY PIERWSZY ARKUSZ EGZAMINACYJNY I

MATERIAŁY POMOCNICZE 1 GDYBY MATURA 2002 BYŁA DZISIAJ CHEMIA ZESTAW EGZAMINACYJNY PIERWSZY ARKUSZ EGZAMINACYJNY I MATERIAŁY POMOCNICZE 1 GDYBY MATURA 00 BYŁA DZISIAJ OKRĘ GOWA K O M I S J A EGZAMINACYJNA w KRAKOWIE CHEMIA ZESTAW EGZAMINACYJNY PIERWSZY Informacje ARKUSZ EGZAMINACYJNY I 1. Przy każdym zadaniu podano

Bardziej szczegółowo

Mol, masa molowa, objętość molowa gazu

Mol, masa molowa, objętość molowa gazu Mol, masa molowa, objętość molowa gazu Materiały pomocnicze do zajęć wspomagających z chemii opracował: Błażej Gierczyk Wydział Chemii UAM Mol Mol jest miarą liczności materii. 1 mol dowolnych indywiduów

Bardziej szczegółowo

TEST PRZYROSTU KOMPETENCJI Z CHEMII DLA KLAS II

TEST PRZYROSTU KOMPETENCJI Z CHEMII DLA KLAS II TEST PRZYROSTU KOMPETENCJI Z CHEMII DLA KLAS II Czas trwania testu 120 minut Informacje 1. Proszę sprawdzić czy arkusz zawiera 10 stron. Ewentualny brak należy zgłosić nauczycielowi. 2. Proszę rozwiązać

Bardziej szczegółowo

KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Próbna Matura z OPERONEM. Chemia Poziom rozszerzony

KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Próbna Matura z OPERONEM. Chemia Poziom rozszerzony KRYTERIA ENIANIA DPWIEDZI Próbna Matura z PERNEM hemia Poziom rozszerzony Listopad 018 W niniejszym schemacie oceniania zadań otwartych są prezentowane przykładowe poprawne odpowiedzi. W tego typu ch należy

Bardziej szczegółowo

CEL ĆWICZENIA: Zapoznanie się z przykładową procedurą odsalania oczyszczanych preparatów enzymatycznych w procesie klasycznej filtracji żelowej.

CEL ĆWICZENIA: Zapoznanie się z przykładową procedurą odsalania oczyszczanych preparatów enzymatycznych w procesie klasycznej filtracji żelowej. LABORATORIUM 3 Filtracja żelowa preparatu oksydazy polifenolowej (PPO) oczyszczanego w procesie wysalania siarczanem amonu z wykorzystaniem złoża Sephadex G-50 CEL ĆWICZENIA: Zapoznanie się z przykładową

Bardziej szczegółowo

Materiał powtórzeniowy do sprawdzianu - reakcje egzoenergetyczne i endoenergetyczne, szybkość reakcji chemicznych

Materiał powtórzeniowy do sprawdzianu - reakcje egzoenergetyczne i endoenergetyczne, szybkość reakcji chemicznych Materiał powtórzeniowy do sprawdzianu - reakcje egzoenergetyczne i endoenergetyczne, szybkość reakcji chemicznych I. Reakcje egzoenergetyczne i endoenergetyczne 1. Układ i otoczenie Układ - ogół substancji

Bardziej szczegółowo

Opracowała: mgr inż. Ewelina Nowak

Opracowała: mgr inż. Ewelina Nowak Materiały dydaktyczne na zajęcia wyrównawcze z chemii dla studentów pierwszego roku kierunku zamawianego Inżynieria Środowiska w ramach projektu Era inżyniera pewna lokata na przyszłość Opracowała: mgr

Bardziej szczegółowo

KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII

KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII Pieczęć KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII dla uczniów gimnazjów województwa lubuskiego 26 stycznia 2012 r. zawody II stopnia (rejonowe) Witamy Cię na drugim etapie Konkursu Chemicznego. Przed przystąpieniem

Bardziej szczegółowo

Analiza parametrów rozszczepienia zero-polowego oraz pola krystalicznego dla jonów Mn 2+ i Cr 3+ domieszkowanych w krysztale YAl 3 (BO 3 ) 4

Analiza parametrów rozszczepienia zero-polowego oraz pola krystalicznego dla jonów Mn 2+ i Cr 3+ domieszkowanych w krysztale YAl 3 (BO 3 ) 4 Analiza parametrów rozszczepienia zero-polowego oraz pola rystalicznego dla jonów Mn 2+ i Cr 3+ domieszowanych w rysztale YAl 3 (BO 3 ) 4 Paweł Gnute & Muhammed Açıgöz Czesław Rudowicz Strutura ryształu

Bardziej szczegółowo

Budowa atomu. Izotopy

Budowa atomu. Izotopy Budowa atomu. Izotopy Zadanie. atomu lub jonu Fe 3+ atomowa Z 9 masowa A Liczba protonów elektronów neutronów 64 35 35 36 Konfiguracja elektronowa Zadanie 2. Atom pewnego pierwiastka chemicznego o masie

Bardziej szczegółowo

Beata Mendak fakultety z chemii II tura PYTANIA Z KLASY PIERWSZEJ

Beata Mendak fakultety z chemii II tura PYTANIA Z KLASY PIERWSZEJ Beata Mendak fakultety z chemii II tura Test rozwiązywany na zajęciach wymaga powtórzenia stężenia procentowego i rozpuszczalności. Podaję również pytania do naszej zaplanowanej wcześniej MEGA POWTÓRKI

Bardziej szczegółowo

V KONKURS CHEMICZNY 23.X. 2007r. DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW WOJEWÓDZTWA ŚWIĘTOKRZYSKIEGO Etap I ... ... czas trwania: 90 min Nazwa szkoły

V KONKURS CHEMICZNY 23.X. 2007r. DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW WOJEWÓDZTWA ŚWIĘTOKRZYSKIEGO Etap I ... ... czas trwania: 90 min Nazwa szkoły V KONKURS CHEMICZNY 23.X. 2007r. DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW WOJEWÓDZTWA ŚWIĘTOKRZYSKIEGO Etap I...... Imię i nazwisko ucznia ilość pkt.... czas trwania: 90 min Nazwa szkoły... maksymalna ilość punk. 33 Imię

Bardziej szczegółowo

SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENIANIA Z CHEMII DLA KLASY II GIMNAZJUM Nauczyciel Katarzyna Kurczab

SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENIANIA Z CHEMII DLA KLASY II GIMNAZJUM Nauczyciel Katarzyna Kurczab SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENIANIA Z CHEMII DLA KLASY II GIMNAZJUM Nauczyciel Katarzyna Kurczab CZĄSTECZKA I RÓWNANIE REKCJI CHEMICZNEJ potrafi powiedzieć co to jest: wiązanie chemiczne, wiązanie jonowe, wiązanie

Bardziej szczegółowo

Podstawy termodynamiki

Podstawy termodynamiki Podstawy termodynamiki Organizm żywy z punktu widzenia termodynamiki Parametry stanu Funkcje stanu: U, H, F, G, S I zasada termodynamiki i prawo Hessa II zasada termodynamiki Kierunek przemian w warunkach

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE NR 5 ANALIZA NMR PRODUKTÓW FERMENTACJI ALKOHOLOWEJ

ĆWICZENIE NR 5 ANALIZA NMR PRODUKTÓW FERMENTACJI ALKOHOLOWEJ ĆWICZENIE NR 5 ANALIZA NMR PRODUKTÓW FERMENTACJI ALKOHOLOWEJ Uwaga: Ze względu na laboratoryjny charakter zajęć oraz kontakt z materiałem biologicznym, studenci zobowiązani są uŝywać fartuchów i rękawiczek

Bardziej szczegółowo

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII KOD UCZNIA... WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII Termin: 12 marzec 2008 r. godz. 10 00 Czas pracy: 90 minut ETAP III Ilość punktów za rozwiązanie zadań Część I Część II Część III Numer zadania 1

Bardziej szczegółowo

Wojewódzki Konkurs Przedmiotowy z Chemii dla uczniów gimnazjów województwa śląskiego w roku szkolnym 2015/2016

Wojewódzki Konkurs Przedmiotowy z Chemii dla uczniów gimnazjów województwa śląskiego w roku szkolnym 2015/2016 Wojewódzki Konkurs Przedmiotowy z Chemii dla uczniów gimnazjów województwa śląskiego w roku szkolnym 2015/2016 PRZYKŁADOWE ROZWIĄZANIA WRAZ Z PUNKTACJĄ Maksymalna liczba punktów możliwa do uzyskania po

Bardziej szczegółowo

Rozdział 6. Odpowiedzi i rozwiązania zadań. Chemia organiczna. Zdzisław Głowacki. Zakres podstawowy i rozszerzony

Rozdział 6. Odpowiedzi i rozwiązania zadań. Chemia organiczna. Zdzisław Głowacki. Zakres podstawowy i rozszerzony Zdzisław Głowacki Chemia organiczna Zakres podstawowy i rozszerzony 2b Odpowiedzi i rozwiązania zadań Rozdział 6 Oficyna Wydawnicza TUTOR Wydanie I. Toruń 2013 r. Podpowiedzi Aldehydy i ketony Zadanie

Bardziej szczegółowo

A - liczba nukleonów w jądrze (protonów i neutronów razem) Z liczba protonów A-Z liczba neutronów

A - liczba nukleonów w jądrze (protonów i neutronów razem) Z liczba protonów A-Z liczba neutronów Włodzimierz Wolczyński 40 FIZYKA JĄDROWA A - liczba nukleonów w jądrze (protonów i neutronów razem) Z liczba protonów A-Z liczba neutronów O nazwie pierwiastka decyduje liczba porządkowa Z, a więc ilość

Bardziej szczegółowo

1. za pomocą pomiaru SEM (siła elektromotoryczna róŝnica potencjałów dwóch elektrod) i na podstawie wzoru wyznaczenie stęŝenia,

1. za pomocą pomiaru SEM (siła elektromotoryczna róŝnica potencjałów dwóch elektrod) i na podstawie wzoru wyznaczenie stęŝenia, Potencjometria Potencjometria instrumentalna metoda analityczna, wykorzystująca zaleŝność pomiędzy potencjałem elektrody wzorcowej, a aktywnością jonów lub cząstek w badanym roztworze (elektrody wskaźnikowej).

Bardziej szczegółowo

CHEMIA POZIOM ROZSZERZONY

CHEMIA POZIOM ROZSZERZONY EMIA PZIM RZSZERZNY zadanianumer Kryteria oceniania czekiwana odpowiedź Za narysowanie klatkowego modelu konfiguracji elektronów walencyjnych: (4s ) (4p ) Za podanie symbolu pierwiastka Y oraz wartości

Bardziej szczegółowo

CHEMIA POZIOM ROZSZERZONY

CHEMIA POZIOM ROZSZERZONY EMIA PZIM RZSZERZNY zadanianumer Kryteria oceniania czekiwana odpowiedź Za narysowanie klatkowego modelu konfiguracji elektronów walencyjnych: (4s ) (4p ) Za podanie symbolu pierwiastka Y oraz wartości

Bardziej szczegółowo

BADANIE WYNIKÓW NAUCZANIA Z CHEMII KLASA I GIMNAZJUM. PYTANIA ZAMKNIĘTE.

BADANIE WYNIKÓW NAUCZANIA Z CHEMII KLASA I GIMNAZJUM. PYTANIA ZAMKNIĘTE. BADANIE WYNIKÓW NAUCZANIA Z CHEMII KLASA I GIMNAZJUM. PYTANIA ZAMKNIĘTE. 1. Którą mieszaninę można rozdzielić na składniki poprzez filtrację; A. Wodę z octem. B. Wodę z kredą. C. Piasek z cukrem D. Wodę

Bardziej szczegółowo

WSKAZÓWKI DO WYKONANIA SPRAWOZDANIA Z WYRÓWNAWCZYCH ZAJĘĆ LABORATORYJNYCH

WSKAZÓWKI DO WYKONANIA SPRAWOZDANIA Z WYRÓWNAWCZYCH ZAJĘĆ LABORATORYJNYCH WSKAZÓWKI DO WYKONANIA SPRAWOZDANIA Z WYRÓWNAWCZYCH ZAJĘĆ LABORATORYJNYCH Dobrze przygotowane sprawozdanie powinno zawierać następujące elementy: 1. Krótki wstęp - maksymalnie pół strony. W krótki i zwięzły

Bardziej szczegółowo

IX Powiatowy Konkurs z Chemii. dla uczniów gimnazjum. w roku szkolnym 2011/2012. pod patronatem Jurajskiego Stowarzyszenia Nauczycieli Twórczych.

IX Powiatowy Konkurs z Chemii. dla uczniów gimnazjum. w roku szkolnym 2011/2012. pod patronatem Jurajskiego Stowarzyszenia Nauczycieli Twórczych. IX Powiatowy Konkurs z Chemii dla uczniów gimnazjum w roku szkolnym 2011/2012 pod patronatem Jurajskiego Stowarzyszenia Nauczycieli Twórczych. KOD UCZNIA. Etap szkolny Data: 19. 03. 2012 Czas pracy- 90

Bardziej szczegółowo

Test kompetencji z chemii do liceum. Grupa A.

Test kompetencji z chemii do liceum. Grupa A. Test kompetencji z chemii do liceum. Grupa A. 1. Atomy to: A- niepodzielne cząstki pierwiastka B- ujemne cząstki materii C- dodatnie cząstki materii D- najmniejsze cząstki pierwiastka, zachowujące jego

Bardziej szczegółowo

fermentacja alkoholowa erozja skał lata dni KI + Pb(NO 3 ) 2 PbI 2 + KNO 3 min Karkonosze Pielgrzymy (1204 m n.p.m.)

fermentacja alkoholowa erozja skał lata dni KI + Pb(NO 3 ) 2 PbI 2 + KNO 3 min Karkonosze Pielgrzymy (1204 m n.p.m.) Kinetyka chemiczna lata erozja skał Karkonosze Pielgrzymy (1204 m n.p.m.) fermentacja alkoholowa dni min KI + Pb(NO 3 ) 2 PbI 2 + KNO 3 s ms fs http://www2.warwick.ac.uk/fac/sci/chemistry/research/stavros/stavrosgroup/overview/

Bardziej szczegółowo

Inżynieria Biomedyczna

Inżynieria Biomedyczna 1.Obliczyć przy jakim stężeniu kwasu octowego stopień dysocjacji osiągnie wartość 3.%, jeżeli wiadomo, że stopień dysocjacji 15.%-wego roztworu (d=1.2 g/cm 3 ) w 2. Do 1 cm 3 2% (d=1.2 g/cm 3 ) roztworu

Bardziej szczegółowo

TYPY REAKCJI CHEMICZNYCH

TYPY REAKCJI CHEMICZNYCH 1 REAKCJA CHEMICZNA: TYPY REAKCJI CHEMICZNYCH REAKCJĄ CHEMICZNĄ NAZYWAMY PROCES, W WYNIKU KTÓREGO Z JEDNYCH SUBSTANCJI POWSTAJĄ NOWE (PRODUKTY) O INNYCH WŁAŚCIWOŚCIACH NIŻ SUBSTANCJE WYJŚCIOWE (SUBSTRATY)

Bardziej szczegółowo

Badania szybkości inicjowania procesów wolnorodnikowych wybranymi inicjatorami

Badania szybkości inicjowania procesów wolnorodnikowych wybranymi inicjatorami PLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY KATEDRA TECHNLGII CHEMICZNEJ RGANICZNEJ I PETRCHEMII INSTRUKCJA D ĆWICZEŃ LABRATRYJNYCH: Badania szybości inicjowania procesów wolnorodniowych wybranymi inicjatorami

Bardziej szczegółowo

CHEMIA KLASA I GIMNAZJUM

CHEMIA KLASA I GIMNAZJUM 2016-09-01 CHEMIA KLASA I GIMNAZJUM SZKOŁY BENEDYKTA Tom I podręcznika Chemia wyd. Operon Tom pierwszy obejmuje następujące punkty podstawy programowej: 1. Substancje i ich właściwości. 2. Wewnętrzna budowa

Bardziej szczegółowo

b) Podaj liczbę moli chloru cząsteczkowego, która całkowicie przereaguje z jednym molem glinu.

b) Podaj liczbę moli chloru cząsteczkowego, która całkowicie przereaguje z jednym molem glinu. Informacja do zadań 1 i 2 Chlorek glinu otrzymuje się w reakcji glinu z chlorowodorem lub działając chlorem na glin. Związek ten tworzy kryształy, rozpuszczalne w wodzie zakwaszonej kwasem solnym. Z roztworów

Bardziej szczegółowo

WOJEWÓDZKI KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2016/2017 STOPIEŃ REJONOWY 18 STYCZNIA 2017 R.

WOJEWÓDZKI KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2016/2017 STOPIEŃ REJONOWY 18 STYCZNIA 2017 R. Kod ucznia Liczba punktów WOJEWÓDZKI KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2016/2017 18 STYCZNIA 2017 R. 1. Test konkursowy zawiera 18 zadań. Są to zadania zamknięte i otwarte. Na ich

Bardziej szczegółowo