PROGRAM PROFILAKTYKI. Gimnazjum. Na lata ZESPÓŁ SZKÓŁ W SEROKOMLI. Opracowany przez

Transkrypt

1 ZESPÓŁ SZKÓŁ W SEROKOMLI PROGRAM PROFILAKTYKI Gimnazjum Na lata Opracowany przez Marianna Pycka Lech Lutyński Ilona Knaziak Sylwia Jastrzębska Zaopiniowany przez Radę Rodziców

2 WSTĘP Program obejmuje wszelkie treści i działania z zakresu profilaktyki, obejmujące bezpieczeństwo, komunikację, promocję zdrowia i organizacje czasu wolnego. Poniższy program skierowany jest do uczniów, rodziców oraz nauczycieli. Jest dostosowany do potrzeb rozwojowych, specyfiki naszej placówki oraz naszego środowiska lokalnego. Przewidywany czas wynosi trzy lata. Dokonywana będzie ewaluacja częściowa pod koniec każdego roku szkolnego, z której wnioski posłużą do ewentualnej modyfikacji programu. PODSTAWA PRAWNA 1. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. 2002r. Nr 11, poz. 109). 2. Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. Nr 111, poz. 535). 3. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. Nr 35, poz. 230 z późni. Zm.) 4. Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii. 5. Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996r Nr 10, poz. 55) 6. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty. 7. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe 2 kwietnia 1997r. 8. Konwencja Praw Dziecka. 9. Rozporządzenie MEN z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawach udzielania i organizacji pomocy psychologiczno pedagogicznej w publicznych szkołach. 10. Rozporządzenie MEN z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii. 11. Statut Zespołu Szkół w Serokomli. 12. Program Wychowawczy Gimnazjum w Serokomli. Strona 2 z 12

3 IDENTYFIKACJA PROBLEMU W oparciu o obserwacje zachowań uczniów i analizy środowiska szkolnego zauważa się następujące problemy i wynikające z nich działania do : 1. Trudności uczniów w nawiązywaniu i utrzymywaniu pozytywnych kontaktów z rówieśnikami i dorosłymi. 2. Zachowania agresywne wśród uczniów, problemy w rozwiązywaniu konfliktów. 3. Potrzeba motywowania uczniów do wysiłków edukacyjnych. 4. Uświadomienie zagrożeń wynikających z uzależnień. Zwrócono również uwagę na konieczność uwrażliwiania na realizację w życiu wartości takich jak: miłość, prawda i wolność oraz na kształtowanie w młodzieży umiejętności radzenia sobie z trudnymi sytuacjami, presją, nadmiarem obowiązków przy jednoczesnym zachowaniu równowagi psychice. CEL GŁÓWNY Zapobieganie pojawieniu się lub rozwojowi niekorzystnego zjawiska oraz reagowanie na zjawiska społeczne, które oceniane są jako szkodliwe i niepożądane. CELE SZCZEGÓŁOWE 1. Zwiększenie zachowań prozdrowotnych. 2. Zmniejszenie zjawiska przemocy wśród uczniów. 3. Zwiększenie świadomości uczniów jak spędzić czas wolny. 4. Zwiększenie wśród uczniów motywacji do osiągnięć. 5. Zwiększenie umiejętności interpersonalnych wśród uczniów. POZIOMY PROFILAKTYKI W ODNIESIENIU DO DZIAŁAŃ PODEJMOWANYCH W SZKOLE 1. Profilaktyka uniwersalna, która ma na celu przeciwdziałanie inicjacji w zakresie różnych zachowań ryzykownych poprzez dostarczenie odpowiedniej informacji oraz wzmacnianie czynników chroniących i redukcję czynników ryzyka. Działania te skierowane są na całą populację, młodzież szkolną. Działania polegają na szkolnych i pozaszkolnych programów edukacyjnych, a także na dbaniu o pozytywny klimat w szkole, promowaniu alternatywnych metod spędzania czasu wolnego. Strona 3 z 12

4 W ramach profilaktyki uniwersalnej realizowane są w szkole następujące programy: Zachowaj trzeźwy umysł. Trzymaj formę. Uczniowskie teatrzyki profilaktyczne (realizowane wspólnie z II etapem edukacyjnym). 2. Profilaktyka selektywna jest kierowana do jednostek lub grup osób, które ze względu na sytuację rodzinną, społeczną a także niekorzystne cechy indywidualne są w większym niż przeciętny stopniu narażeniu na rozwój problemów zdrowotnych. Działania skierowane na tą grupę to różnego rodzaju zajęcia wyrównawcze, rozwijające osobiste kompetencje, również opieka pedagoga/ psychologa szkolnego, socjoterapia. W ramach profilaktyki uniwersalnej realizowane są w szkole następujące programy i działania: Program Aktywnością zwalczmy demoralizację. Rozmowy indywidualne i grupowe mające na celu wspieranie rozwoju osobistego. Zajęcia grupowe i indywidualne z pedagogiem i psychologiem. Warsztaty profilaktyczne prowadzone przez osoby z zewnątrz dla uczniów, rodziców i nauczycieli Nie daj się wciągnąć. 3. Profilaktyka wskazująca jest adresowana do osób szczególnie zagrożonych rozwojem problemów zdrowotnych, u których zarazem wystąpiły pierwsze symptomy zaburzeń, np. palenie marihuany, nadużywanie alkoholu, palenie tytoniu. Działania w formie podejmowania indywidualnych interwencji profilaktycznych. W ramach profilaktyki wskazującej szkoła podejmuje następujące działania: Procedury w sytuacji, gdy uczeń jest pod wpływem alkoholu, bądź pod wpływem innego środka odurzającego. Procedury w przypadku przemocy rówieśniczej, gróźb i uszkodzenia mienia. Podpisywanie kontraktów. Współpraca z instytucjami wspomagającymi: Poradnie Psychologiczno - Pedagogicznej, Komenda Policji, Komisariat Policji. Strona 4 z 12

5 ZAŁOŻENIA PROGRAMU 1. Propagowanie zdrowia i higienicznego trybu życia. 2. Ukazywanie wzorców zdrowego stylu życia oraz dostarczenie rzetelnej wiedzy dostosowanej do rozwoju intelektualnego, emocjonalnego i społecznego młodzieży. 3. Rozwijanie zainteresowań, okrywanie i rozwijanie uzdolnień uczniów. 4. Rozwijanie współpracy z domem i środowiskiem lokalnym. 5. Dostarczenie uczniom właściwych wzorców i norm postępowań. 6. Kształtowanie osobowości dziecka zagrożonego wpływem środowiska. 7. Rozwijanie osobistej odpowiedzialności. 8. Poznanie zasad moralnych i prawnych obowiązujących względem używania substancji psychoaktywnych. 9. Dostarczenie wiadomości dotyczących negatywnych skutków zdrowotnych zażywania substancji psychoaktywnych. 10. Sposoby przeciwdziałania presji rówieśniczej. 11. Uczenie umiejętności samokontroli i samodyscypliny. 12. Tworzenie w szkole atmosfery akceptacji i poczucia bezpieczeństwa wszystkim uczniom. 13. Ukazywanie różnorodnych zagrożeń, które mogą występować w najbliższym otoczeniu. 14. Kształtowanie umiejętności życiowych, sprzyjających konstruktywnemu zaspokajaniu potrzeb. 15. Rozwój umiejętności wychowawczych - edukacja rodziców, dotycząca porozumiewania się z dzieckiem, rozwiązywania konfliktów udzielania wsparcia oraz pełnienia roli pozytywnego wzorca. METODY REALIZACJI PROGRAMU 1. Metody aktywizujące jednostkę i środowisko: quizy, konkursy, apele, działalność kół zainteresowań, pomoc koleżeńska, zawody sportowe, wycieczki, kształcenie rodziców. 2. Metody podające: mini wykład, pogadanka, rozmowa kierowana, dyskusja 3. Metoda projektów Strona 5 z 12

6 Działania profilaktyczne na poziomie klas I - III PROFILAKTYKA UZALEŻNIEŃ ORAZ PROMOCJA ZDROWEGO STYLU ŻYCIA Działania Odpowiedzialni Termin Pielęgniarka szkolna, nauczyciele w f, wychowawcy Prelekcja na temat higieny osobistej w okresie dojrzewania w klasach I-III Zgodnie z rozkładem materiału Spotkanie z kosmetyczką: Jak dbać o twarz w okresie dojrzewania. Akcje promujące zdrowe odżywianie. Zachowanie w sytuacjach zagrożenia życia, zasady udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej kl. III Nauczyciele przyrody Nauczyciel edukacji dla bezpieczeństwa, Zgodnie z rozkładem materiału Zgodnie z rozkładem materiału Światowy Dzień bez Papierosa. Wychowawcy, Psycholog / Pedagog Plakaty, tablice informacyjne dla uczniów i rodziców. Samorząd uczniowski. V Zgodnie z rozkładem materiału Poradnictwo z zakresu pomocy i wsparcia w walce z nałogiem. Wychowawcy, Pedagog, Psycholog. Filmy edukacyjne dotyczące profilaktyki uzależnień. Realizacja programu Zachowaj Trzeźwy umysł Realizacja programu Trzymaj formę Uczniowskie teatrzyki profilaktyczne Realizacja programu Aktywnością zwalczmy demoralizację Wychowawcy, Nauczyciele, Pedagog, Psycholog. Małgorzata Wójcik Według harmonogramu II semestr Strona 6 z 12

7 Prelekcje dla młodzieży poświęcone zachowaniom ryzykownym wśród młodzieży. Podanie rodzicom telefonów i adresów poradni, w których mogliby szukać fachowej pomocy. Wychowawcy, Pedagog, Psycholog. Według harmonogramu Zajęcia profilaktyczne zorganizowane przy współpracy z policją dotyczące m.in. tematów: zagrożenia zdrowia i życia: alkoholizm, nikotyna, narkomania, uzależnienia od komputera i Internetu. Wzmacnianie umiejętności asertywnego zachowania Wzmacnianie poczucia własnej wartości poprzez rozmowy indywidualne oraz pogadanki na lekcjach wychowawczych. Wychowawcy, Pedagog, Psycholog. Według harmonogramu KSZTAŁTOWANIE UMIEJĘTNOŚCI INTERPERSONALNYCH ORAZ WŁAŚCIWYCH POSTAW SPOŁECZNYCH Działania Odpowiedzialni Termin Skuteczne metody rozwiązywania konfliktów, przyczyny ich powstawania oraz sposoby unikania. Negocjacje jako forma komunikacji interpersonalnej- klasy I-III Wychowawcy, pedagog / psycholog Rozwijanie tolerancji Wychowawcy, pedagog / psycholog Zaufanie co to jest, na czym polega. Wychowawcy, pedagog / psycholog Wyposażenie młodzieży w wiedzę o otaczającym ich świecie, życiu, zjawiskach zachodzących w społeczeństwie. Wychowawcy, nauczyciele, pedagog / psycholog Zgodnie z tematyką godzin wychowawczych Kształtowanie pożądanych cech osobowości: pracowitość, obowiązkowość, odpowiedzialność, uprzejmość) Wychowawcy, nauczyciele, pedagog / psycholog PROFILAKTYKA AGRESJI I PRZEMOCY W SZKOLE Strona 7 z 12

8 Działania Zapoznanie ucznia i rodziców z Procedurami Postępowania Interwencyjnego i Zapobiegawczego, Regulaminem oraz Statutem Zespołu Szkół w Serokomli. Zwiększenie świadomości, że uczeń może skutecznie poradzić sobie z sytuacjami nacisku (przemocy, agresji). Odpowiedzialni Wychowawcy Wychowawcy, nauczyciele, pedagog / psycholog, policjant. Termin IX Rozwijanie umiejętności radzenia sobie z własną i cudzą agresją. Zagrożenie płynące z sieci cyberprzemoc. Zwiększenie poczucia własnej wartości i poszanowanie tożsamości własnej i rówieśników. Zwiększenie umiejętność radzenia sobie z emocjami, stresem i zagrożeniem. Prowadzenie zajęć wychowawczych na temat radzenia sobie w sytuacjach trudnych. Prowadzenie zajęć wychowawczych integrujących zespoły klasowe. Wychowawcy Praca nad szacunkiem wobec siebie i innych. Opracowanie klasowych kontraktów lub innych form umowy, dotyczących. eliminacji zachowań agresywnych. X - XI AKCJA INFORMACYJNA Działania Odpowiedzialni Termin Przekazanie uczniom informacji na temat Wychowawca Strona 8 z 12

9 Telefonu Zaufania Stop dopalaczom! podjęcie działań informujących o zagrożeniach wynikających z dostępności "dopalaczy" Wychowawca, pedagog/ psycholog MOTYWACJA UCZNIÓW DO NAUKI ORAZ ZWIĘKSZENIE EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Działania Odpowiedzialni Termin Zapoznanie uczniów z OW i PSO Aktywizowanie uczniów do nauki przez stosowanie aktywnych metod pracy. Organizacja cyklu zajęć wzmacniających samoocenę. Wychowawcy, nauczyciele przedmiotów Nauczyciele wszystkich przedmiotów, wychowawcy, psycholog / pedagog IX Rozwijanie zainteresowań uczniów poprzez poszerzanie oferty kół zainteresowań. Indywidualizacja procesu nauczania i oceniania w stosunku do wybranych uczniów. Wzmacnianie motywacji w systemie oceniania nagrody, dyplomy, wyróżnienia. Wyposażenie rodziców w wiedzę nt. przyczyn niepowodzeń dydaktycznych oraz sposobów pracy z uczniem w domu. Konsekwentne przestrzeganie zaleceń wydanych przez Poradnię Psychologiczno Pedagogiczna Organizowanie konkursów szkolnych, wiedzy, artystycznych, sortowych. Strona 9 z 12

10 Zorganizowanie samopomocy koleżeńskiej. Lekcje wychowawcze dotyczące skutecznych metod uczenia się, przyszłości, pracy. Rozmowy indywidualne. ZAGOSPODAROWANIE CZASU WOLNEGO UCZNIÓW Działania Odpowiedzialni Termin Koła zainteresowań, wiedzy, sportowe. Nauczyciele, Wychowawcy, Psycholog. Konkursy, wycieczki, imprezy szkolne. Konsultacje przedmiotowe. Uczenie świadomego korzystania ze współczesnych środków audiowizualnych. Promocja bezpiecznego ruchu drogowego. Nauczyciel techniki Zgodnie z rozkładem materiału DZIAŁANIA SZKOŁY SKIEROWANE DO RODZICÓW Działania Odpowiedzialni Termin Współpraca w organizowaniu uroczystości klasowych, imprez okolicznościowych. Wychowawcy Udzielanie rodzicom porad i wsparcia w rozwiązywaniu problemów. Pedagog / Psycholog Szkolenie realizowane w ramach programu Nie daj się wciągnąć Dyrekcja/Rada Rodziców Zgodnie z harmonogramem Strona 10 z 12

11 Jak podnosić poczucie własnej wartości u swoich dzieci. Jak rozmawiać z dzieckiem inicjacji seksualnej. Występ uczniów na zebraniu ogólnym z przedstawieniem profilaktycznym. Pedagog, psycholog III PRZEWIDYWANE EFEKTY: 1. utrzymanie wizerunku szkoły przyjaznej i bezpiecznej, 2. zminimalizowanie zjawiska agresji w szkole (w tym agresji słownej i wulgaryzmów), 3. zwiększenie poziomu wiedzy, 4. zbudowanie przyjaznych relacji pomiędzy uczniami i ich rówieśnikami oraz uczniami a osobami dorosłymi, 5. wykreowanie postaw społecznie pożądanych nastawionych na współdziałanie i drugiego człowieka, 6. ograniczenie zjawiska palenia papierosów i eksperymentowania z innymi środkami zmieniającymi świadomość, 7. wyposażenie uczniów w umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach życiowych i podejmowania odpowiedzialnych decyzji. 8. Uczniowie i rodzice korzystają ze wsparcia pedagoga i psychologa szkolnego oraz profesjonalnych instytucji. 9. Uczniowie dbają o właściwy wygląd, stosowny ubiór, nie używają wulgaryzmów. 10. Uczniowie potrafią w sposób racjonalny organizować czas wolny. 11. Uczeń stara się być dobrym kolegą, umie nawiązywać więzi z rówieśnikami, potrafi rozwiązywać konflikty bez agresji, radzi sobie z porażkami i niepowodzeniami, posiada swój własny punkt widzenia i potrafi go bronić, przejawia troskę o innych, jest aktywny, kreatywny, śmiało wyraża swoje myśli, swobodnie wypowiada się na tematy dotyczące najbliższej społeczności. EWALUACJA Program może ulegać modyfikacjom po dokonaniu ewaluacji częściowej. Realizatorzy podczas wdrażania działań będą zbierać informacje które temu posłużą. Dokonywać będą obserwacji, rozmów, analizy dokumentacji. Wnioski posłużą do modyfikacji programu. Strona 11 z 12

12 KOSZTORYS Nazwa działania Osoba odpowiedzialna Koszt Program Zachowaj trzeźwy umysł Pedagog, psycholog 100 zł Program Aktywnością zwalczmy demoralizację Warsztaty profilaktyczne Nie daj się wciągnąć Małgorzata Wójcik 1300 zł Firma Krokus 350 zł jedna grupa 30 osobowa Razem 1750 zł Strona 12 z 12